장음표시 사용
61쪽
morte, armata manu avi materni ditionem invasit, castro Lunaeis, Io S. Brema ac Bar-demico urbibus occupatis. Nordalbingit nulla necessitate cogente victori se submiserunt. Conatus Adelberti marchionis, tantum abfuit, ut improbaret Conradus S min, tharii in Imperio successor, ut palam affirmaret, iniquum S contra leges, moremque dignitatem Imperii esse, duos Ducatus uni principi committi. Sed hac sententia nihil motus Superbus, contrastis copiis consobrinum Adelbertum tota ite rum exsuit ditione, adjutus a socru Richense Augusta, neque multo post vivendi finem iacit, relicto filiolo unico Henrico, cui adulto Leonis cognomentum a suis tributum. Conradus Caesar odium, quod sine causia in superbum conceperat , ad filium Leonem derivari passus est: nam ut illum Boiaria, ita hunc etiam Saxonia dicere C lnatus est. Verum Saxones eXempli novitate, reique indignitate, cum alias vrsum
versarentur, commoti, Leonem minorennem contra vim omnem animose viriliterque tutati sunt. Quorum consensum, dc nisi crederet, arma parata. Caesar intuens, ut
bellum averteret, Saxoniam quidem Leoni reliquit: verum ut Henrico Austrio Baj ariam confirmaret, Superbi viduam ei nuptum collocavit, sicque placati Saxonum
Potitus sine aemulo Septentrionali Sisonia Leo, nihil quod ad eam exornar dam faceret praetermisit. Nam urbes ac opida aedificavit: ubi esse desierant, vel nondum instituti erant Episcopatus, aliaque religiosorum hominum collegia condidit,
annuisque proventibus munifice donavit. In urbibus ordinavit magii iratus, leges tulit honestas, consuetudines superiorum temporum barbariem redolentes amovit: ut domi forisque revera esset, & ab omnibus, pater patriae, publico natus commodo, sonique instrumentum seculi, grato animo praedicaretur. Sane quantum fortunis Bardevici, de quo nunc nobis sermo, studuerit, ex eo animadvertas, quod edoetiis de jacturis, quas cives Bardevicenses, occasione urbis Lubeeae, auspiciis AD , Hol satiae& SchaWenburgi Comitis, recens conditae, mercatoribus propter portus locique com moditatem certatim illuc confluentibus, quotidie acciperent, novum illud emporium
inhibuit& impedivit. Resertur ab Helmoldo lib. I. cap. LXXVII. &in Chron. Si γvoruin, cap. XXIV. Addit Rei neceius V. CL. ex Chronico Pegaviensi, sorte manu-ieripto, nam editum hujus nihil habet Luneburgum cum vicino agro fuisse sponsalitium Mechiildis Anglieahae, conjug Henrici Leonis, eamque, direptis mariti posses
sonibus, Caesare non contradicente, tantulum hoc sibi venalcasse, de quo nihil affr-mo. Ex Rogero tamen IJovedeno constat, Caesarem concessisse Mathildi pro amore
regis Angliae, ut ipsa libere Gin pace remaneret, Diotam dotem liberam ut quietam habe- νει, m mallet cum Domino Ilio in exsilium ire concepit ei IN. iit custodes suos poneret ad
dotem 'am custodiendam, quae Verba sunt HoVedent. Proscripto autem Leone, bonisque publicatis, nihil Caesari Friderico potius fuit, quam ut per acerbam invidiam prostrati optimi principis exsuviis quam o sime potiretur, easque in alios distribueret, priusquam adversario colligendi se facultas praeberetur. Divisio igitur exercitu, quem penes se habebat maximum sortisunuinque, partem eius tradidit archiepiscopo Coloniensi Philippo, ut Brunsvicum obsideret cum altera ipse Septentrionem versus processit, Luneburgum propugnaculum, & Lubecam, loca opido munita obsessurus. Bardevicenses, quod nullum in urbe esset praesidium,
Caesarem cum copiis adventantem, nulla interposita mora receperunt. Commendata est civitas Bernbaria, designato Saxoniae Duci, eiusque fratri Ottoni, marchioni Brandenburgico. Regresso vero ex locis istis Caecare victore, ac Leone paullo post in Comitiis Elafordie diu cum coniuge&liberis in exilium irejusso, in eodem conventu Beriabardus, hactenus titulo tenus Saxoniae Dux , Bardevicum cum circumjacentibus regionibu ure vicariae possidendum accepit, atque e vestigio opi a & arces impositis praesidiis firmavit. Hoc modo tota regio iterum mutavit dominos, sic mrn, ut apud posteros Magni Ducis permanserit, ejus enim ex filia Elica Be hardus&Otto Anhalaini fuere pronepotes. Caeterum quia sub sole nihil permanet, ut Ecclesiaste c. I. nihilque humanis viribus laboratum, quod non humanis aeque miribus demiposiit, siquidem mortalia sunt opera mortalium, Lactant. lib. IV. cap. XV.
62쪽
zetiam urbs, ut perantiqua, ita celeberrima, ptatisque suae circumacta, fatis ipfim urgentibus, memorabili ad OmneILI P a exemplo, sua ipsius culpa. momento in cineremta favillas redacia est: pr a non ab extraneo, sive hoste,sed a legitimo domino, patriaeque patre,cujus inso s acerbe insultare, quam vicem humaniter dolere maluit. Occasio finesti admodum excidii haec fuit. Fridericus I. Imp. voto obligatuallum crum inPaullina contraSaracenos gerendum, se accingebat: ne vero pertiam suam in Imperio qui varia turbarum moveretur, Leoni ex Anglial nuperinum reverso, quem nimio plus super rebellione sustinum habebat, alterum indi cilium, ea tamen conditione,ut quod ex recenti calamitate superesset ei hereditatis tunarum, sine injuria Sc maleficio adversariorum sartum tectum retineret. Quia agere aliter non posset, tempora cessit, eodemque pene momento magni isti Im- i principes, concinguinei, Deo exsulatum, C Psar ad comparandam gloriam, sive ii perstitione dementiati intelices tum credebant homines, Laluti an imae consul urus,t Arnoldiis loquitur lib. 3. capr8. in remissionem peccatorum,nunquam deinceps
nitae vita congreuiui, domo excessere. . a
Absente Caesare recruduit hostium Leonis acerbitas & malevolentia, qui ma munquam antea, libidine exsulis bona invaserunt, arbitrati publico Imperii emoto omnia sibi licere. Quaenormi petulantia ct improbitate nimi opere
, domum ante praefixum tempus cogitavi instigantibus eum. ut idia e Sc Daniae regibus. Etsi autem alibi benevole exceptum constet, haut ham hereditariam, licet per vim ademiam, praeter omnem spem supra em, ac insolentem , Omniumque beneficiorum veterum & recentiume oblitam invenit. Vix salvo pudore rem detestandam narraverimus e minimu raetereunda erit quippe quae emplum sit omni Posteritati , punitae prote probitatis, & petulantia: . Leonem ab exsilio reversium, Hari vicus, arcti lepiscopus Bremensis , non tam mice S. comiter exceperat, verum etiam agrum Stadensem, in Comitiis Et Mibus edicto di decreto Caesaris Leoni ademtum, ecclesiae Bremensi traditum. Ushere ei resignarat. Antistitis exemplum secuti sunt Hessati, Stremarii, & Polabiti Leoni sese adjungentes. Habebat ille secum Bernhardum, Raceburgensem, Hel udum, Suerinensem, Bernbar m Wolpensena, Comites , aliosque de nobilitate noti paucos, quorum industria militaris, reique bellicae scientia perspecta erat lc experta. Quod de rege Daniae Canuto Crancius in Metropoli & Henricus Aquilonopolitaniis in priore poemate de rebus Lubecensibus affirmant, intersuisse eum huic exped Goni, id ab annalibus non indicatur, neque vero est simile: ideo ad famam, quam solam seis
se Crancius ait, hoc totum relegamus. Gentium quas dixi, Ducumque robo altus Leo in spem recuperandi Dueatus Saxonici erectus, toto cum exercitu re
diit Barde eum. Tenebat urbem cum praesidio Berni ardus Dux Saxoniae: s vero, alias rerum novarum cupidi, fortunamque secundam aequo serre animo'hs, pluris praesentia, quam praeterita aestimabant. Etenim Leonem toto o-&ab aemulis, & ipso etiam Imperatore, immisericorditer divexatum, tantum ion oppressiam, in integrum restitui nequaquam posse, non tantum persuasumbant ipsi, sed jactare apud alios non erubescebant. Deuegatus igitur appror 'nti deliberato introitus, jus vero suum urgenti, dc, nisi pareant,Vim praesentem ponsum est superbius. Quinimo inventi stant homines flagitiosissimi, anis ac reveren tae, De Opt. 1 X. ejusque vicario legitimo magistratui conscensis urbis maenibus, partes corporis posteriores turpiter nudatas verterunt, improbo testandoque gestu, quanti minas istas facerent : demor Praetereuntur haec ab Arnoldo Lubecense, ut istis temporibus vixit,&hat, in vicinia Lubedaemonasterii S. Johannis, familiae Benedictinae abbatem
aris accuratus in Saxonia lib. V. cap. II. Crancius, contentus dixisse,crestente, labore interveni spe pugnantium invicem contumeliis plena verba D facio pr
In quem sensum etiam Vandaliae lib. VI. cap. XIII. ait: Bardovicenses mei meis nimii portas clavsas babuere me manibus nonni illi rogasse feruntur contumeliae, quia
63쪽
i r desiderant, cogitent eam pudenda enormis sagitii de se
ori quasi ereptam fuisse: cogitent generosos animos maledictis, quam mans graviuς ardi: dissiciliusque perferre contumeliantiquam damnum,etsi ingens bum. Vehementer doluit injuria, quae contingebat insperata: quodque inde beniebant convicia, unde oppresso auxilium iiii set exspectandum. Consimilem loriam nee dissimilem poenam de Thuringiae opido Salga commemorat auctorn Iei: li in gicae de Land graviis a I litorio edita'. oblidebat Salaam Eridericus elato Misitae ct Laiadgravius Thuringiae, cives vero verba sunt auctoris ,s in muris, deponentes braeeas, fecerunt Marchioni contumelias ta multa alia via. Quod mi dens Marchio praecepit Iagittari 'nea tela in cimitatem is totaliter Dest, esperierunt XVI. Sexagene hominum G IN. non potentes habere exi, cum prohiberentur ab armi eris, qui portas tenuerunt clavsas. CaeterumLubecen am acerba animadvertibiae in uroem Bardoricensem consternati,cum & muniti si entis dissiderent, ct auxilia desiperarent, ne earulem subirent Drtunam, ubortas aperuerunt : qui idem paullo poli Laoburgum expugnavit. De tempore excidii Bardevicensis apud scriptores nonnulla est discrepantia. Her omne sunestum cladis diem nominant Octobris XXII X. qui in Fisiis: Si vitiuis udae Apostolis sacer est: etii pro die noctem inculcet Hemicus terus in Chronico Brementi. De anno controvertitur. Eait. Hildelienses MS.unt annum MCLXXX. perperam omnino. Chronica duo, edita ab Erpoldo librum unum Sclavicum, alterum Bremense, sicut Jc vetus Saxonicum, habenti MCLXXXIIX. His subseribunt Crancius Saxon. lib. VII. cap. II. Metrop. I. Cap. XI. Muristeriis Cosmographiae lib. III. cap. CCCCII. Spangen rgitis ii eo Spangen burgensi. Dis nitens Arnoldiis abbas Lubecentis lib. IV. p. d. iserte indicat. Bardevictam eversum eo anno, quo I ridericus Barbarossa abiit cum erei tu in Palaestinam: a qui hoc iactum est anno Chri iti MCLXXXIX. ut omnes ni historici: verticuli etiam, quos recitat Otto de S. Blatio, aciei tantur idem. Annis nudenis demtis de mille ducentis, Chri Ius ut est uatus . transit mare Kex Vridericus. HArnoldum Lubedentem sequuntur, Albertus Stadensis, Rudimentum novi-im Henricus Wolteriis,Joannes SchiphoWerus. Nec distentium verius inici bus templi cathedralis Bardevicensis, antea recitati:
I. C. post Mat. junctis octo tuta no vemque, Dum Brti uicensis Dux Henricus Leo dictus, Simoni tu se io Bard te subvertit ab alto.
Hermannia de Lerbelle Clironic. Schauenburgenti, nostra opera edito recitat stielion his verbis:
Dux post AL post C p octo inta novemque
Bardem et te destruxit. Simonis sol quando reluxit.
Idem repetit Ere,vinus Erin annus in annalibus Osinaburgensibus. Abrali Bucholeerus ab utrisque discedens habet anni MCM. securus, ut ait, Pauli E- Calendarium: sed ille ponit prie dentem. Delata est civitas anno, poliquam conm LXXIX. climacterico novenario CCXLII. exacto. Elapsis ab hae calamitate annis XXXV. cum infelix BardeWicum in pagumina se colligere coepillet, venit eo Henricus, Friderici II. Imp. primo ni tuo aliis Roma orum Rex, qui se in diplomate quodam monasterio mao, Henricum VII. appellat, conventumque vicinorum principum ibi la eo Engelbertus Archiepiscopus Colainiensis, vir magnae in Imperio audi Occasionem conventui pra buit infortunium V aldemari IL regis Dani ab Gungelini F. Comite Suerinense mira audacia ex proprio regno in Saxonis ducti Damrebergam, ac in carceiem rege indignum compacti. Eusti iit C imitteret, nullis vel blanditiis, vel minis adduci potuit. Omnem movit lapia es Henricus, ut regem e vinculis liberaret, sed trustra dicta iactaque omnia. Iellaec anno MCCXXIV. ct indicantur ab Alberto Stadenti ad annum quemi reneruntur a Crancio Metropol. lib. VII. cap. XL.SaXoniae L VII. cap.XXXIIX. Daniae lib. V d. p. X ll N. uod vero compilator Chronici Saxonici asserit, Hen meum ciuem dixi, designatum C aeuirem, vivo patre Bardev vici occisum esse, id titiluat.
64쪽
tum ignotumque est omnibus probatis historicis: aTrmantibus affectati imperii convictum a patre in Calabriam, unde nunqualgatum.
Inventi inti qui affirmarunt, Barde vicum fuisse urbem Imperialem. In iis es Auctor Chronici Ras tedensis MS. quod Schipho perus pene totum transtulit in suam historiam Oldenburgensem, cui appellatur civita1 regalis, di additur Leonem primatione sis latictione Bardemici Imperio dedi spe civitatem LubecenIem cum aliis iei ea Harionem, verba sunt SchiphoWeri: cui asentitur Dominicus Dreverus in inealogiis Saxonicis M. S. Verum haec scriptores istorum temporum ignorant. Fum Barde vicum Leonis peculium, ex supra dictis satis apparet, confirmaturque scrip -
molestimoniis. Chronicon Slavicum eap. XXXV. sic loquitur, Dux Leo obpiau Barde te suam civitatem, εο obtinuit. In annalibus monasterii S. Michaelis apud Hildesam vocatur propria lineonis urbs. Henricus Wolterus Chron. Bremensi haec habet, raraeus Leo Dux Brunsvieensis cepit eimitalem Bardemula, bimet HGfunditus destruxit. demtis ecclesiis,&sua antea erat. Vide etiam Crancium Meri . lib. VII. cap. XI. & Helmoldum Buzoviensem lib. I. cap. LXXVII. Gubernatam fuisse urbem principis nomine a legato Comitis dignitate titulo. mie insigni, persuaderi possis ex Henrico de Hervordia, Chronico Sehawenbur Hermanni Lerbeeli, ubi mentio fit Henrici Comitis de Bar te. Meminit iReineceius in scholis marginalibus ad LV. caput primi libri Helmoldi, codicem iauctoris Puchenianum, quo usus sit, eandem lectionem retinuisse. Uerum erro est libriarii, ac pro BardeWic leni debuit Ba id. Et se habet diploma Leonis :Lindenhrogium, datum anno MCXLVII. neque aliter scribunt Albertus Stade Crancius Saxon. lib. VI. cap. IX. & X, De familia Baduicens, quae postea Raceburgensis dicta, praeclare explicat Arnoldus Lubecensis lib. IV. cap. VII. ae, Amplitudinem urbis colligas ex templis, quae novem supersunt, line dubio olim Parochialia omnia. Basilica cathedralis, sive malis collegiata, quando a quo condita sit: an post, vel ante cladem eversionis, non inveni annotatum: hoc colutat anno MCCXXXux mediocriter floruisse. Anno etiam MCCIX. Joannes Priemistus Bardevvicensis profectus cum Ottone IV. Imperati in Italiam. Anno v MCCXXXIIX. die Ceciliae virginis Nicolaus Becanus, & Capitulum Bardovice Hu nonem ComitemOideraburgensem, usque uxorem illam ac filium Eridei ic in staternitatem suae congregationis receperunt, bonorumque operum suorum tmeritorum, pro seculi ejus superstitione& credulitate participes fecerunt ut habet diploma, apud Hamelmannum Chron. Oldenburg. pag. XXXIIX. Mature religionem, ministerio Martini Lutheri repurgatam, auspieiis Ernesti Ducis Luneburgici principis optimi, admisit, superstitionibus Pontificiis profligatis, vitaque caelibe, tanquam
periculosa, abdicata. Primum ibi Evangelistam egit Matthaeus Gindri, qui anno MI XXII K eo missus, amplius annis XXX. pondus&aritum diei in vinea Domini illi eportavit. Excepit hunc Ernesus Boccius, vir eloquens& doctus, qui summos antea honores in Academia Lipsensi cum laude gesserat. Utrique Epitaphium spsit Lucas Lossius. De successoribus quod referam non habeo: collegio ipsi, i hoc felicitatis fortunarumque statu cum solida pace quam diutissime Inimo precordi Opto. Hactenus omnia, quae mediocri diligentia antiquitatis nostrae perscrutianti, de Bar ,eorumque ettico, se obtulerunt: ii qui plura habent, llua liberaliter consenant. Ceterum quod demornice avi speculatores, veneaque naturae, hoc est, Physici, reserunt, nempe , quod aetate consecta in rogum :tem, propria industria praeparatum, se conjiciat: ex cujus, postquam flammis rita sit, cineribus nova emergat volucris, id non inepte quis accommodaveritavi in urbem, quae secula admodum multa vivendo egressa, quasi vitae pertaesa, que desiderans, ipsa sibi serale excitavit incendium, quo desolata, ex infelicibus cratisq; ruderibus felicissimam produxit sobolem, matri nullo modo imparem, lclariorem Ea est Luneburga, septentrionis lumen: de qua etsi sortassis melius fuerit itere omnino, quam pauca loqui, attamen cum istis dotibus, quae urbes beatas hacere Baam ab annis floruerit n
65쪽
qui arcis Calcariae primordia retulerunt ad Iulium Caesarem, primum Romanorum monarcham, quem satis constat nunquam in has regiones pervenisse. Nec audiem di, qui arcem illam Iuliam a Rarolo M. Saxonum domitore eversem asserunt, cum quod rerum natura nunquam fuit, destruere ille nequaquam potuerit. Quid φ quod annales Francidi, non ab uno Perscripti, auctores etiam Vitae rerumque gestarum Raroli, ne verbulo quidem hirius rei meminerunt φ Tantum recentes nonnulli, &hoe, S similibus commentis anilibus sese oblectarunt. Crancius Metrop. lib. III. cap. XIX. Smon. lib. IV. cap. XVI. constanter ammat, Hermarinum Billingum a cis conditorem, cui merito istragamur.
Fontes Salis aliqui erupisse volunt sub Ottone, magno Saxoniae Duce, Ludosi E. Verum Hermantius Bothe in Chronico MS. adfirmat id eo tempore iactum, quo in Rammeisbergo prope Gostariam venae argenti fertiles fuerint apertae r quod collocatur in annum Christi DCCCCLXXII. imperante eodem intone, jam caesare. Hic Otto decimas, sive vectigal Salinarum monasterio S. Michaelis condonavit. In diplomate fundationis Regiae Lothariae prope Helmes adium Lotharius Imp. mona sterio ex Salinis in Lunctum largitur unum eborum salis cum medio, ut verba sonant
Quae de nobili illa tabula, cui laminae ex auro Arabico unionibus & gemmis
preeiosissimis rutilantes obductae sunt, reseruntur, nempe quod de tributo S. r ω-nis anno DCCCCLXIX. extorto, jussit Ottonis II. fibrefacta, & in victoriae illustris memoriam gratique animi testimonium S. Michaeli dono data sit, illa etiam a recentioribus tantum commemorantur, ignota veteribus.
Primus veterum, quantum ego quidem reperire potui, Luneburgae mentionem Deit Di tmarus Meraburgensis lib. VI. narrans prodigiosium terrae motum. &ex eo hiatum, qui ibi contigerit anno MXIII. Imperante Henrico II. Scribit ibi Dit-rnarus Luinberg, ct dimitatem vocat, qua appellatione priscis istis temporibus etiam tenues vicos, sive pagos ac. villas venisse, ipsosque colonos cives nuncupatos, alibi demonstravimus: ingerit idem Spangenbergius Chron. S on. cap. CXXI. Idem Imperator Henricus Claudus meminit huius loci in privilegio, dato ecclesiue Min- densi anno MXXII. ubi tamen omnia corrupta: nam pro Lumlure legitur Brunisbure, dc RUIagus abbas S. Michaelis Ribia in indigitatur. Vide Appendicem ad
Chron. Mindense tomo historicorum German. a Pistorio evulgato. Sub derico Barbarosta Luneburgam nondum fuisse vidum amrmat Crancius Saxon. lib VI cap. XLIII. sed huic priQudicat testimonium Lamberti Schamaburgensis, cui ad annum MLXXIII. Luneburgum dicitur opidum maximum otionis alii Orthossum vocant) Ducis Saxoniae situm inconfinio Saxonum dc Luriciorum. A Lamberto non dissentit Bruno in historia belli Saxonici, nam ct ibi urbem appellat. Quomodo se cunque res habeat, lx quae mutationes intervenerint, hoc constat, tempore eversi Bardevici ad pedem montis Calcarii fuisse viculum, sive pagum, nomine SNodestory ut Crancius Vandal. lib. XII. cap. XII. & Sebastianus Munsterus Cosmogr. lib. III. vetus Chronicon Saxonicum scribit Egei emtorpi Buntinous f timeristorp) ex illo Leo condidit novam urbem, cui idem cum arce manis sit nomen. Annum fundationis vetus Chronicon Saxonicum annotavit MCXC. Exstructioni accelerandae permultum prosuere rudera Bardevici. Fuisse Mod storpii Archidiaconatum Episcopae sive uice sis Verdensis ostendunt historiae, supersuntque etiam hodie in presbyterio, sive choro, templi S. Johannis Lunaehurea ina epitaphiis insignita quorunciam archidiaconorum, videlicet N. MCCCLX tr.
M. Et redi MCCCCXV. Conradi Openburg, MCCCCXLIV. Hoc defuncto eodem
anno archidiaconatus in Praeposituram mutatus est, munus primum obeunteJoanna a Minda, qui obiit post quadriennium.Succestares ejus usque ad annum MDLXXX. recitantur a Luca Lossio in farragine epitaphiorum Saxonicorum.
Anno MCCLXXIX. studio sumtuque Joannis Ducis Luneburgici Salinae D-
sunt uberiores aperta noVa Vena. Centum & duobus annis post occupata per cives aris, aedificia in monte omnia diruta ac destructa, monasterio ad montis radi A I a ae cera Duiliasu by Corale
66쪽
8 His TORIA BAR DE VICI.cem in.urbe locus assignatus est. Resermatum est collegium ab antistite ejus loci Herbor D ab Holli, Johannis F. equite Saxonico, sinceram Evangelii do trinain amplexo, qui pastorem recte docentem, & sicholam ad S. Michaelem instituit, libros irrituales ad normam verbi divini emendavit anno MDXXXIV. Qiradriennio ante in urbe emendatio religionis inchoata fuerat, jacente prima priesentis ordinis ecclesiae fundamenta M. Stephano Xemplo. Primarii pastores, quos vocabulo Isidori Superimendentes vocamus, suere, urbanus Regius, Paulus de Rhoda, ciristopborus Hegendosnus, M. Fridericus Henningus, AL Joannes Elehenberg, qui vitam cui morte commutavit anno MDLXIIX. lX. Aprilis. Primus studiorum doctrinae post factam religionis reformationem, Rector fuit Hermannus Tulitatus, natus Sterili mii in agro Padibornenti: cui anno Christi MD . defuncto, successit Ioannes Batbelius Cosset dianus, mortuus MD XIIX. Utrioue collega fuit Lucas Lolpus, qui postquam annos amplius quinquaginta selaeiter pubem literariam erudierat, septuaginta dc sex annos egressias in coelestem scholam translatus est MCLXXXII. Caetera aliunde peti possunt. Cum Boemi propter Joannem Plutam, & Hieronymum Pragensem in conciliabulo Constantiensi contra datam fidem, flammis crudeliter abimios, supra modum in vicinos desaevirent, omnisque Germania in magno esset metu, Lunebur genses cives immensis sumptibus urbi munitiones circumduxerunt, quae res in grynde aes alienum eos conjecit, praebuitque occasionem excogitandi modos, quo modo isto se onere liberarent: unde magna & diuturna lis excitata, de qua Crancius in Vandalia, lib. XII. cap. XII. Anno MCCCLXX. Carolus IV. Imp. ex Marchia Brandenburgensi, quam suis ditionibus adjunxerat, filioque Wenc lao possim dendam tradiderat, Tangermunda, ubi aliquamdiu aulae sedem habuerat, in Sax niam prosectus est. Luneburgum Lubem appulit in profesto D. Martini, exceptus ea qua debuit reverentia. Reperi de hoc ejus in urbem ingressiu in Codice quodam MS. verius quatuor, quos subjicio.
Suniti Martini profesto, mense Nodembri: Tune Caesar Augustus Dmanus, rexg Bobemus.
Ad Lunebur tensem Iorolim pervenerat urbem. Luneburga Carolus XV. Nov. Mindam venit, & triduum ibi commoratus, Bil l-diam abiit, inde Hervordiam, Tremoniam atque alias invisit estphaliae urbes. Verum ista abrumpo, aliisque omnia uberius splendidiusque tractanda relinquo. Qui hodie urbis florentissimae status, qua ecclesiam, qua scholam, qua politicam gubernationem, nemini ignotum est: laudant omnia prudentes: optant pii, ut de
illa felicitate nihil decedat. Sed priusquam manum de tabula tollam, libet hanc subjungere coronidem: ni mirum esse longitudinem Lunebur XXXI. Gr. XV. minui: Latitudinem LIRGr. Patere in longitudinem MCCCCL. in latitudinem passius DCCCC. secundum
dimensionem institutam a Joanne Sceppero Sueco, anno MDXLI.
PAg. s s. l. 8. Borra in Ieburgicae In archiepiscopatu Magdeburgico tractuuest, quem vocant silvestrem, vulgo rasi s olf tallt'. Qua ille sinistrorsum . protenditur ad Salam S Bodam in Austrum, vocatur die Osrebordet Qua vero extenditur Magdeburgo dextrorsum ad occiduum Solem & Ariston, is tractus dieitur die Oolt borde. Inde habitatores veteres Suevi Longobardi nomen asepti, Georgius Torquatus in annalib. Magdeb. ct Halberstadentib. MS. parte I. cap. II. & III. Recte ille: inenti vero, qui vel a longis bardis, vel a bipennibus, vel quod custodes sint regionis, tu est, galli marteri etymon Longobardorum deduxere. Historiam horum deseripsere, Paulus Diaconus Arriuliensis libris VI. &ex eo Crancius
67쪽
No Tae IN UIsTORIAM BAR DE VICI. 7scius Daniae lib. III. Caeterum in agro Magdeburgensi plura adhuc supersunt Ba
dorum vestigia in pagis, 23ardelibent Etenbardelebtili Vindelabitet rc. de quibus .
Pan. 36. l. 37. Dagobertus, Heribertia, Sigebertus) Haec& similia vocabula a Ba diu pr i ita auctor est ol angus Lagius lib. V. de migrationibus gentium, cujus opinio etsi nostrae contraria est, verba tamen eius, quia de Drvitibus quaedam non inutiliter admonent, subjiciam. Nec alid ratione a Bardis, hoe est, sacerdotibus Gallorum, ac Druidibus fatidicis taminis, nomenclaturae desitamiae claris passin viris taminabusque accesserunt. Ac viris quidem a Bardis Gallorum sacerdotibus, ut exempli gratia, Degenbardus, Sigenbardus, Heribardus, Dieibardus, Rot bardus, Hildebardus, Longobardus, Lambardus, & Hugobardus: quae postea vicio pronunciari coepta sunt, Dagobertuς, Sigebertus, Heribertus, Theobertus, Ruotbertus, Hildebertus, Lambertus,& Hugobertus. Si Latine vertas, repraesentant hae nobis voces, heroicum sacerdotem, victorem sacerdotem, militantem sacerdotem, Teutonicum facerdotem, rubeum sacerdotem, misericordem sacerdotem, humilem sa- Cerdotem instar agni. Similiter & celebres mulieres, cum apud Gallos illos veteres, tum apud majores nostros primaevos Germanos, a fatidicis taminabus, Druidibus nempe, cognominatae fuerunt: Gertrvdis, Himestrisis, Dentrudis. Amel trudis, A et trudis in. Haetenus Laetius. Nomenclaturae istae viriles, quod iterum amrmo,
non sunt a Bardis, sed a vocabulo Derthi quod etiam Bardis originem praebet, ut dixi. Ibidem A Bardis igitur noseratibus Crancius hoc invertit lib. III. cap.
VI. Vandaliae,vultq; a Bardevico dictos Bardos,qui vero nomine Saxones. Quis vero ignorat Saxonum nomen istis in locis longe recentius Bardis,modo vero illa, quae de antiquitate Bardevici creduntur φPag. s . l. 49Julino Ulmineid) De his Arctoi maris urbibus & emporiis olim
splendidis, nunc vero desolatis, multa apud historicos e celebrantur etiam veteribus accolarum cantilenis. De Whneta,quam ipse Vinnetam vocat, praeclare Helmoldus lib.I. cap. I. Philippus Melanchion in oratione deJoanne Bugenhano , Venetam a pellat,respexitq; eodem interpres Chronici Carionis. Julinum sive Ivlina, ut anon mus auctor vitae Ottonis,Pomeranorum apostoli,editus a Canisi O,describitur a Craniacio Vandaliae lib. II. cap.XXXIII. refutatis fabulatoribus, qui a Iulio Caesare conditum volanti Excidium Mus exponitur lib. V. cap.XXXIX. De utraque urbe habet etiam odita Hermannus Bonnus lib. I. Chron. Lubecensis, sed miντων praestitit Hares.pol vhistor &Theol. David Chytraeus, quem adi Chron. Saxon. lib.I. Pag. 38. l.3. Mariano Diacono) Hujus reliquiae scribuntur asservatae ct cultae Ver dae, vide Crancium in Metropoli. lib. III. cap. XXXVI. Pag. 6o. l. . Expeditio Brvnonis De hac vide annales Francicos Fuldenses ad annum DCCCLXXX. Diimarum lib. ILHelmoldum lib. I. cap. VI. qui omnes concorditer affrmant, caesos ibi cum reliquis proceribus, duos solummodo Episeopos Mamuardum & Theodoricum, quorum hic Mindensem, ille Hildesiensem tenuierathedram. Quae Crancius assiuit de multis Episcopis cum Brunone interemtis, M tropolis lib. II. cap. IX. quorum catalogum teXit in confutatione Legendae de Pon tificis Benedicti V. martyrio, ea fabulola sunt: nee enim scriptores coaetanei: neque qui paulo post vixere tale quid reserunt: imo Episcopatuum annales plane disieniatiunt. Pertraxit tamen Crancius in errorem eundem, Georgium Fabricium & Cy riaeum Spangenbergium, quorum ille originum Saxon. lib. II. hic Chron. Saxon. e.
Pan 6αl M. Smenonem Uritium) Quam hic antiquitatis cognitioni, & in primis
historiae patriae studuerit ostendunt Adami Bremensi S narrationes lib. I. cap. XI &XLIV. Vide ejus eneomium apud Crancium in Dania lib. IV. cap. XXXII. PQ.61. l. 38. Vicellatu, Aldenburgensis Episcopus) Sic omnes sere scribunt, selus Herminus Loebeccius Imiscelinum Vocat: unde conjicias eme nomen idem cum . I Uselo. De patria & studiis ejus p clare Helmoldus lib. I. cap. XLII ue laboribu & peregrinationibus insequentibus aliquot: obitus, qui incidit in annum MCLIV. exponitur cap. LXXIX. Vitam ejus carmine perscriptam edidit Erpoldus Linden-brogius amicus nostor. R I 3 κ . i. Ibidem
68쪽
8er NOTAE IN His TORTAM BAdin veten Ibidem i. 79. Que ameia ad Visaioin Helmoldus Liba.cap.XLIII. vocat villam publicam: auctor vitae Vieelini micum: Saxonia vicus Quernbamele sit benedictus, hodie urbs eit Ducatus Brinil vicensis florentissima vulgo .s alliclit: a fluvio eiusdem nominis, qui in Comitatu Schmenburgensi ortus,ad urbem ipsam fossam ingreditur,
atque inde in Visurgim se exonerat. Quae apud nos in Ore omnium, neque alibI agninratur,historia de pueris aliquot S puellis,tenerioris aetatis, ab inauspicato quodam circulatore,ipsa die nativitatis prixcursoris Christi,nescio quo magico cantu,ex urbe eum catis,neq; post unquam vilis, etsi nonnullis suspecta sit, verissima tamen est, quod multae vincunte nempe majorum quaedam in archivo asservatae consignationes, fama coim stans permanus tradita, picturae in templis,&rithmi ac versius veteres,quos, etsi rudes, propterantiquitatem, omnibus gratam, subjungemus.
Intelligit autem locum ubi lontes capite truncantur. Nam ibi incolliculum vicinum dehiscentem pueri ingressi perhibentur. In eam sequentes versus, quibus tempus portae cuiusdam conditae indi. Catur,recitantur a Jo. Leanero in appendice ad Chron Corbejente, caI, XVII.
Centum terrinos dum Masus ab urbe puellas Duxerat ante annos, condita porta fuit. In veteri membrana inveni sequentia, cum additis Versiculis leoninis: Anno miliesimo, ducentesimo, octuagesimo quarto, in diuisannis DPaulli, perdiderunt Hamelenses centum triginta pueros, qui intraverunt montem Calvariam. Maria aut nos, num tibi
filius nil negat Post ce misse, post octuaginta quaterque
Annus bis est ille, quo languet sexus uterque,
orbantes pueros censumque triginta. IoannuEt Patilli earos Hamplenses, non sine damnis. Fatur ut omnis, eos mimos Calvaria sorpsit Chri se tuere reos, ne tam mala res quibus obsit.
Adde quae hae ipsa de re habet Joan Wierus lib. l. de praellig Damon. eap.XVI. LucasLossius quiversibus historiam des cripsit,Histor. clesial .pag. TXl U. Philippus Camerarius Horarii bel-sv.Centur II. cap.IL Buntingius Chron.Brunivic.par III. qui tamen in anno variat. Ponit enim MCCLXXXII. Meminere historiae etiam Joan. Pomarius Chron.pag. CCCCXlxJoan. Lampadiatis Mellificii Histor. pari. III. Petrus Albinus iii diriuerit Chronicia pag.CXII. Historias diversas qui dem alias, non absimiles tamen prorsus . vide apud Guillelmum Parisiensem Histor. Anglici pag. CCXXX. edit Tigur. dc Joan Becchererum Chron. Thuring pag. CCLXXII. Qui vero addunt infelicem istum cassum novam peculiaremq; Hamelensibus peperisse Ε-pocham, live aram, nae illi vehementer falluntur : cum nihil hu)us unquam publice scriptum fuisse. a fide dignis ejus loci hominibus non semel audierimus. Pag. Car. 8. Rschense Sic habet diploma Leonis, datum eo ipso anno , quo pater Henricus Subertus vitam cum morte commutavit. Ab aliis aliter scribitur. Helmoldo est vi taee eo demque modo habet diploma Lotharii Caesaris. Uttoni Frisingensi lib. VII. cap. XXul. RAM eis: hunc si uitur Stadensis: Urspergensi mehensa et D Ichino in append. ad Marianum Scotum Rah -μοῦ Chronico Lauter mensi Misse. Quam scripturam inveniens Crancius in veteri Chron. S xon. nostia lingua inde auspicatum nomen Latinum fecit, Rixa, novam Videlicet Xantiinpen.Est aut m vocabulum compositum ex duobus,rit id, & Siginidivitiis nempede benedictione. Ibi d. l. is. Henrica Austris Huius fratri vado,cognomento Laz filio Levolae ris Con indus Suevus Imp. Bolariam, Henrico SuperboGuelfio ereptam,tradidit possidendam: quae res excitavit bellum civile in Germania Uerum utroque,tam Superbo,quam Leopoldo defuncto,idem Casae γ.Leopoldi Pii filio primogenito, dedit BRariam, S cum ea G trudin Lothaistii filiam, superbi viduam.
Pag.6a. l. m. Usta Nomen estGermanicum,diminutivum ab Era, cui respondet maia r uotiumque vocabulum inaceleritate in negotiis expediendis. Ab illo compositari7- iam- , Taberim : quae Germanice Etlanti Osint per eis mant: ab hoc malabrand- , HU .ld- . Hia ri uaria Sc. quorum etymologia nota. Pag. 63. l .aa. Et A gruct Dania regibin Angliae rex hoc tempore erat cognomento Cre Leonu; niae Canutin. Woldemari F.hujus nominis sextus.Hic gener ae lororius Henr.Leonis. Pag.7a. I. a Musa tabula: Vide Buntingium Chron. Brinisui c. parte II.& Georg. Agrico tam de natura sossit. lib. IIX. cap. IV.
69쪽
DIVO IULIO PACIFICO, DUCI PRUD
Rutilius Numatianus Itinen lib. I.
non indignemur mortalia corpora Jolvi Cernimm exemplis Ulia posse mora,
Omnes qua mquam rerum ponuntur urbes, ubi fuerin/ aliquanda quaretur, ρο vario exitii genere tollantari
70쪽
ARD ICI tumulos Zc fata suprema protervisi Accelerata aliis, gentemque a stirpe recissem, Dicere sert animus. Lux postulat annua sacrum Pacifico indigeti : cui dum praeconia sol vo, Mavortisque odium & curam dilaudo quietis, Eminus intueor tua busta & triste cadaver,
Causarumque memor, Quae te mersere proindo, F emplo obtestor populos sine more furentes,
Decretumque tuis inculco sororibus illud I Discite, tiam monitae S. non temnere Reges Phoebe fave, tuque si custos industria gestae Musaret: fac fama meas vetus involet aures, Et repetita novos decurrat ad usque nepotes. Urbs antiqua fuit, Bardi struxere vetusti, Sub rigidi flabris Boreae, qua gurgite nigro, Emensus steriles campos S tristia rura, maspumosum declivis anhelat ad Albim. Dpum, bellique patens, cum sola sub Arcto I re. 3rium commune iret. Nam Balthica nondum AEquora sulcabat peregrinis navibus hospes. ἀ Nec porru Lubeca suo, nec Luna salinis' Aeetimulabat opes, nondum numerosa videbat Carbasa dambrivius Zephvros captare secundos, Et refluis pugnare vadis. Erat omnibus unum BardoWiga forum, di socias regina per urbes Jura dabat: donec velana silperbia coecam
Impluit in scelus, & periura rebellio totam Funditus evertit, longa est injuria, longae Ambages, sed summa rei fastigia strictim Persi s
sequar, & paucis involvam plurima verbis. Ter Lephyri molles immitis stigora brumae Dispulerant, verique calens successerat aestas; Exiliique probrum, raptique injuria regni, Saepius occurrens animo, stimulare Leonem Incipit: antiquae memor ut virtutis, & alti Sanguinis, Oblatos iterum sese armet in hostes,
Auxiliis Detus sociis atque aere Britanno. Ille quidem objectas acies atque agmina certis i dos iHaud nescit disposta locis, unumque reversi
pectare caput, quo belli finis & aevi Acceleret: tamen ire juvat, sortique secundae, Quod superest misero, totum committere. Sceptrix ira Exutus, capitisque minor, producere vitam Indignum putat esse viro. Jam merserat undis Phoebus equos, fugiensque poloTitania lampas Traxerat obscura piceam caligine noctem, . Insomnis ecce ante oculos Vitiori a sese Sistit Guel fiadae. Facies heroica & artus Proceri monuere Deam, nec sanguine cretam Mortali. Quae postquam oculosper singula volvit Membra viri, has visa est expromere servida Voces. Non somni tibi tempus iners, ingentia dudum Ausa vocant, regumque graves ignave paratus. Aspice securos, qui te de culmine summo Praecipitem stravere solo. Pars induit arma Bellatura foris maguo cum Caesare contra