Historia plantarum quae in Horto Academico Lugduni-Batavorum crescunt : cum earum characteribus, & medicinalibus virtutibus

241쪽

Monocobledones Abores. 6 3Nomen. Cor Ius vocatur a natium nux , quasi parva nux . Avellana dicitur quasi abellina a tirbe Camp .nia abella dicta , ubi magna in copia crescebat. Vires . Ex primae ct secundae fructu seu nucleis fiunt e mulli nes ut ex amyudalis dulci.bus, ct hoc emulsum prodest sanguinem spuentibus; nuclei ve id ii edantur statu admodum duri dissicileque digest biles; vimina dicuntur mirificam vim habere usurpari pro virgine metal l ica ad gaZas detegendas . haec arbor quoque inter magicas reter tur, de dicitur inde febres Intermittentes arte quadam magica curari poste , si numerus paro13smorum in cortice

notetur.

Carpinus. Character. Cortex hujus arboris est scaberct asper, coloris albescentis; lignum durum, albescens; folia Fagi ct facies; flos mas, amen

taceus, petat Odes, axi longo communi adnatus, staminibus multis sub foliolis natis , in uno loco plantae haerens; ovarium ovatum ampice piloso, membranaeeo involucro tectum&tubis binis instuictum , fit fructus in eadem planta loco a flore remoto. in spicis foliaceis reconditus osseus, umbilicatus, compressus , striatus , faetus nucleo e rotundo acuminato. Rapinus de hac arbore canit. In tractus longos facilis tibi Carpinus ibit Mille per errores, indeprensosque recessus, Et Molles tendens, secto ceu pariete ramos. Praebebit viridem dioerso e margine scenam

Primus honos illi quondam, pos additus ordo est.

242쪽

Atto aeque comae , formis quaesita voluptat sinumeris , furtoque viae , obliquoque recessu, In tractus acta est longos vacra Tiretia. tu etiam egregiae ieedens umbracula frondis Temperat ardentes ramis frondentibus aestus. Nomen Carpinus vocatur quoad facile carpa-

quia Mus lignum facile finditur. oercus. Character. Cortex hujus arboris est crassus, asper, rubicundus ; lolia magna , Oblonga , lata sinuosa quasi laciniata ; flos mas amen taceus , Constans apiculis masculinis , tenui; capillamento longo, per densa agmina affixis, fructus loco a flore in eadem planta remoto, tribus tubis instructas, natus in calice folio-liS angulosis constante tandam squamoso, sit glans calice inferius excepta , sub putamine Coriareo integro , tegens nucleum bifariam fissilem. Haec arbor crescit in sylvis, Rapinus multa de hac arbore Canit; Odidius

Saepe Iodis telo quercus adussa Tiret. Virgilius. scubi magna donis antiquo robore quercus

Ingentes tendat ramos.

Hae arbores sunt mares & tamina , si enim in quadam sylva non nisi mares sunt, tum non habent glandes , si tantum foeminae, tum habent quidem glandes sed steriles. Nomen. uercus vocatur a , exaspero,

quia

243쪽

- Monocob dones Arbores. quia ejus cortex est asper ; Pla bllos dicitur

Vires Veteres dixerunt de hac arbore primos homines vixisse. Folia esus laudantur in pro hcidentia ani & uteri; cortices sunt a stringe tes, conveniunt in alvi & haemorrhidum fluxu , tenesmo , dolore ischiatico, rheumatis. mo, item in Zoda, optime conducunt in illis morbis ubi cortices granatorum praescribuntur; cortices glandis pulverigati conveniunt incolica. Character. Hujus arboris cortex est fuscus; lignum durum & compactum; folia oblonga, potius dentata , quam sinuata , in superiori parte semper viridia , in inferiori albescentiaci lanuginosa, saporis adstringentis; flos amen- taceus , constans multis staminibus ortis ex calice infundibuli formi; fructus Quercus. Haec arbor crescit in sylvis praesertim in regionibus calidis, Virgilius de hac arbore canit. etalis erat species auri frondentis opaca Ilice, Sic cre labas bractea dento soldius Lucus Mentino Iliberat niger ilicii umbra. Grana ibi adsunt excrementitia rotunda , Pisi magnitudine, tubicunda ejusdem foliis adnata , dum recentia plena vermiculis &succo sanguineo , fatiscente in annosis in substantiam raram fungosam concolorem saporis subactis

244쪽

ε s Movoeot ledones Arbores.

acris iubamaricantis, odoris non ingrati, sunt igitur haec grana, ut gallae Quercuum egere. menta in trunco ct ramis esus maioribus excretcemia . si adipergantur aceto, tum intereunt vermiculi; haec vero g ana ilico una cum vermibus in syrupum coquuntur & ex monte peosulano ad nostran, teruntur.

Nomen Dex dicitur a voce habraica Elon , quod significat Quercum, quia haec arbor est species Quercu S. Virer sunt fere ut in Quercu, lignum adhibetur fere instar ligni Gualaci . haec grana convveniunt in syncope, cordis palpitatione & lypothimia, in lancholia , praecavendo abortu, ct singultu; horum vis consistit in interiori pulpa seu in vermiculis inclutis; ejus syrupui nomen dedit contectioni athermis. Subero Character. Omnia ut in Ilice & Quercu, sed Cortex crassus, fundosus. levis, coloris grisei subflavescentis. Haec arbor crescit in regionibus calidis, ut in Hispania & Gallia. Nomen. Suber a suere. quia ejus cortex subcalceis adhibetur ad calceos siccos reddendos ; vel a suel, quia porcis nutrimento inser

viunt.

Vires. Eius fru ctusest adstringens, ct conducit in colica flatu lenta ;esus cortex est deter gens & adstringens inhaemorrhagiis&di arrhaea in cineres combustus conducit sed ad haemorrhoides resolvendas ct demulcendas. Via

245쪽

uoraret Iedones Arbores. 6 r

Character. Cortex hujus arboris est politur; lignum durum in igne crepitans; folia magna,

ampla longa, nervosa, aliquantulum aspera, dieitatim composita; flos mas, in hac arbore primo deprehenditur alio loco quam ovarium solitarius, ex calice pentaphyllo , valde staminosus, per capillamentum tenue axi communi longo affixus, ut fiat amem aceus; alii fl ires hermaphroditi, constant calice & staminibus atque ovariis apici multifido ct tubis sex disetinctis, uno illo communi calice contentis ;ovarium hoc deinde, ubi se expedivit, fit fructus echinatus alio a fiore primo , loco in eamdem arbore, subrotundus, quadrifariam dehil

ceu , ut plurimum, foetus castanea subcoria- Ceo putamine rubicundo nucleum continente.

Haec arbor crescit in regionibus calidis. mere. Cassanea vocatur , Castaveo Adagnesiae urbe , unde olim magna copia crescebat. Virgitas de Castanea cauit.

faueae Molles , press copia se .

. Vires. Ejus cortex est adstringens& condum eit in nimio mensium fluxu & metuendo abortu, ut in gOnorrhaea & fluxu albo ; ex pulvere horum corticum cum oleo quodam appro- Priato conficitur unguentum , quo in nimi

menstruorum nuxu pudenda illiniuntur.

246쪽

Monocoi Iedones Arbores

Fagusis Character. Cortex mediocriter crassus, politus, coloris gris ei, cinerei; lignum durum, album; folia Carpini fere, sed nigra . flos masam emaceus, glomeratus, constans flaminibus e caliculo cainpani formi surgentibus . fructus in eadem arbore , loco a flore remoto, Callosus, acuminatus, quadrifido apice dehiscens, scelus binis seminibus trigonis , duris, politis, ubicundis, interne habentibus medullam al-diam edulem , saporis dulcis cum aliqua adstrictione; haec arbor crescit in pratis & locis montanis, di magnam umbram facit , unde Veteres Poetae semper de illa arbore cecinerunt & Virgilius. Ita re, tu patuis recubans sub tegmine Eagi. Et alio loco. Ad Veteres fagos cum tu Daphnis arcus fre-

Nomen. Fagus vocatur a g comedo , quia nuces triquestrae edule, ct satis bonum nutrimentum praebent , dicitur graeee o a ab ab acutus , quia fructus Uus est acumi

Vires. Fructus ejus & semina conducunt ad sabulum & mucum a renibus propellendum. Abies. Claracter. Cortex ejus politus, resinosus,

247쪽

Dicob dones Arbores. Gly

praesertim in regionibus calidis, albescens; foelia longa, Juniperi latiora , ct majora, sparsim solitaria in ramis; nos mas, amentaeeus, apiculis constans uno loco ; fructus nascitur alio loco inter foliola squamatim spicam fodimantia, estque semen foliatum. Rami teneri conducunt in scorbulo, rheumatismo, & Podagra, urinam movet; ex hac arbore distillatur Therebinthina id est pix liquida crassa. Laris. Character. Cortex hujus arboris est asper &fuscus; rami longi; flexiles tenues, incurvati, folia Pinus tenuiora, plura simul ex uno communi tuberculo instar penicilli nata; nos

maS amentaeeus, pluribus apiculis constans in uno loco plantae ; fructus in eadem arbore, loco a flore remoto conicus, squamosus, recondens sub suis squamis semen soliatum. Haec arbor crescit in regionibus calidis circa montes. Nomen. Larix vocatur a voce graeca suaueis, quia ejus folia odorem suavem spirant. Vires. Ex magis ramis hujus arboris destillatur manna alba & sicca, quae vocatur manna laticea , quae optime purgat ; cortex ejus

incisus fundit resinam liquidam; folia se fructus adstringunt.

. Ctaracter. Truncus hujus arboris habet eorticem asperum, fragilem , nigricantem; lignum tenerum, fleXile, rubicundum, leve, facile se in terra corrumpens sed nunquam in M

248쪽

cro Dicod dones Arbores.

qua, unde pro fundamentis aedificiorum insetis vit, rami molles , teneres, eliterne corticis

gris ei, interni flavescentis . saporis amari, ingrati cum quadam adstrictione ; folia subtotunda, dentata, viridia i splendentia, viscosa; flos mas amentaceus, staminibus quatuor ex calicis quadrifidi segmentis singulis enatis

singulis constans, glomeratus , aXi longo ac- Cretus , refert caudam cati ortam calice squamoso gemmam referente; Ovarium alio loco plantae, ex gumma, Vel calicesquamosa emergenti axi accrescit, cui jugia totam longitudinem accrescunt utriculi compressi , instructi binis tubis, longis, rubris cornutis, b squamis reconditi , uno semine foeti , sicque fit fructus squamosus, semina rubicunda ct compresse recondens sub squamiS. Haec arbor cresscit in locis aquosi S. Nomen. Alans vocatur ab amne quia in flurnine alitur; laudatur a virtute adstringente.

C haracter. Rami fieXiles, exigui, incurvati; cortex exterior trunci est crassius , asper, albus , sed interior est tener , politus, Veteres hunc corticem papyri loco adhibebant; lignum album; folia mediocriter lata, acuta, in marmgine dentata, subrorianda, Fagis similia, viridia, tenera, polita, saporis amari; flos masamentaceus , foliosus axi affxus capillaceo longo a fructus loco a flore remoto squamosus , cylindriaceus sub squarnis suis recondens semina alata. Haec arbor crescit in

sylvi S. Nomen. - abatuendo, id est cae-

249쪽

Dico: ledones Arbores. cs r

dendo ; ex hac arbore fasces conficiebant romani, qui magistratibus solebant praeferri. Vires. Cortex hujus arboris verno tempore incitus fundit succum acidulum, qui contra lithyasin commendatur, se dicit, quod Daemones pellat, quod videtur veritati congruere, nam carnifices inde virgulta legunt, ct his naxleficos puniunt & verberant, hacque ratione Daemonem pellunt.. Conoca odendron.

Character. Folia sparsa , integra ; stosculi

staminei, apetali, anomali, quam simillimi praecedentis familiae, sed orti ex squamis fructus ; calix in plerisque , vel pericaspion, est corona foliaeea, fructum succingens; fructus

constat squamis multis, axi communi ita commissis, ut forment conum, ut in Larici fere, ita ut eX imo commissurae axis cum squamis , oriatur nos , ex medio cusus semen in theca oblonga, exeunte in bina longa filamenta, Ornatum flamento longo gerente plumulam in apice unam, Pluresve.

Character. Folia & facies, ut Lepidocar-podendri di Conocarpoden iri; calix in alis foliorum multifidus; nos vaginam referenS herbaceus pistillum floris, multis instructum plumulis. fit semen oblongum iisdem plumu

250쪽

sset Duot ledones Antam.

Cedrus. Character. Rami tortuosi &nodosi; lignum eubicundum, habens odorem Cypressi ; mlia angusta, acuta, squamosia, Cypressi aemula ;flos amentaceus, constans taliolis multis donatis apicibus multis; fructus in eadem planta loco a flore remoto natus est bacca turgens. culis angulatis, metis semine oblongo. Haec arbor crescit in regionibus calidis. Cedro aeterna materieS, cariem non sentiens, unde

classibus & domorum tectis aedificandis imprimis est idonea; unde Horatius canit. Speramus carmina fus poste lineanda cedro. Cedrus in Cypro maXima nasci traditur, centum triginta pedum longitudine , crassitudine

autem ad quinum hominum complexum. Excedro oleum nascitur , quo libri, aliaeve res perunctae tineis & carie non laeduntur, hane oldius cantat. Alic titulus misio, Vec Cedro charta notetur. character. ,Folia integra , semper viridia, viscosa; . nos monopetatus utcunque infundibuliformis, quadrifidus; ovarium in centro oris fit .fructus ovatus, sucei plenus vel sici Cus, Retus semine Oblongo, haoente pellieulam riigram splendent et in , fragilem, sub qua iuvenitur medulla alba iaporis ardentis; radix chyssa, dura, libi Osa, externu Srisea