Historia plantarum quae in Horto Academico Lugduni-Batavorum crescunt : cum earum characteribus, & medicinalibus virtutibus

251쪽

Duod dones Arbore c. cs

aut rubicunda interne alba , in initio dulcis sed postea aeris Accaustica; haec planta crescit in I cis incultis.

mi olea, quia ejus folia surit angusta ut Thymict crasta ut oleae. Vir es. Veteres ejus folia adhibebant ad humores serosos evacuandos; hinc planta violemtissime purgat & cum saccharo corrigitur. laternus. Character. Folia alterna, sempervirentia , oblonga, satis magna; calix tubulosus, profunde quinqui fidus instar stellae expansus, ex parte interna calicis ex interstitiis segmento rum; flos monopetatus , infundibuliformis , quinquepartitus , quasi stellae in modum expansis segmentis ovarium in fundo imi calicis, donatum tuba erecta trifida sit bacca mollis , succulenta, post maturitatem nigra, foeta ternis seminibus gibbis ab una , ab altera parte angulatis. Haec planta crescit suaeta vias ct in hortis

Nomen. Alaternus vocatur ab alterno, quia

folia ejus alterno ordine in caulibus sunt dis polita. ires sunt detergentes , adstringentes & refrigerantes; praesertim in angina instar garga rismatis haec planta adhibetur. maternoides.- Character. Folia alterna semper virentia; ssos tetrapetaloides, vel pentapetaloides , perianthio bifolio succinctus ; fructui tri locula ris, tricoecos ut in Tithymalo.

252쪽

- Duod dones Arbores.

Phili re .

Character. Folia Oblonga, conjugata, semper virentia; Ios monopetatus, campani mrmis, quadripartitus, calice quadrifido contentus; ovarium infundo calicis fit fructus semine rotundo. Arbutus. Character. Truncus habet corticem aspe

rum & striatum, in superiori parte rami sunt rubicundi; folia oblonga, lata, subrotunda , polita, semper viridia, subrotunda, servata ;Bos monopetatus, eampaniformis, globosus, in urceolum formatus ; pistillum calicis fit fructus globosus, carnosus, eduliS, ante maturitatem flavus, postea ruber, facie externa Fragi, quinquelocularis , in singulis loculis semina plura placentae accreta. Haec arbor in Arabia in magnam altitudinem, crescit qua de re Virgilius canit.

Et euae vos rara etiridis tegit arbutus umbra. Fructus ejus memae seu alat unedo vocatur,

quasi unus edo quia si homo inde plus quam unus comedat, laborat. Vires. Folia , cortices sunt adstringentes, hinc conducunt in dyarrhaea.

253쪽

Dicod dones Arbores Arbores , Frutices ; fore monopetalo, qui ovarium intra florem habet, quod abit infra Eum seminibus osseis foetum.

Character. Folia oblonga, subrotunda, insuperiori parte viridia , in inferiori alba , lanuginosa ; calix dentatus ampullosus ; flos

monopeia tu , parte inferiori tubulata, superiori multifida , instar stetiae erum spansilibus lacinii S ; ovarium ex centro calicis dentati , mutati fidi sit fructus subrotundus , avellanae magnitudine, carnosus uno vel altero ossiculo plerumque tatus, in quo continetur nucleus medullosus, Oleo sus, odoris ut gummi styracis, saporis ingrati, tac arbor crescit in Italia

Syria & Creta. Nomen Styrax vocatur a stria quia guttatim ex arbore resinosa materia stillat instar lacrymae; multa gummata hujus arboris adsunt, primum est styrax rubra vel juxta nonnullos Thus Iudaeorum , quia credunt illam resinam este, quam magi salvatori obtulerunt ; haec massa est rubicunda aut flavescens, & incisio

De CX arbore extrahitur, alterum genus est mrax calamita, quia olim in calatilis arundina, ceis ad odorem suum conserinandum transportabatur , haec styrax e X terne est rubicundi, interne alba, odoris lia avis aromatici, valde gra-ii; tertium est ra, liquida, quae est materia oleosa, viscosia, consistentia unguenti, coloris gris ei, odoris aromatici; a nonnulli S oleum ex nucleis exprimitur, quod vocatur styrax liquida.

254쪽

Duot ledones Arbores.

Vires sunt ut in Therebinthina paululum tamen majores fragrantes; ad excitandos spiritus conducit uti & contra tussim gravedinem, si instar suffumigiorum adhibetur ex te ne convenit ad emolliendos nervos & tendinesti scirrhos resolvendos.

Character. Folia oblonga, obrotunda, striata, nervosa , saporis adstringentis cum quadam amaritie; caliculus eXiguus, quasi denti culatus; flos monopetatu S, urceolatu S; ovam rium in centro calicis fit baeca sipherica, mollis, rubicunda, foeta seminibus multis oblongis, saporis stiplici ; haec arbor crescit in regionibus calidis, ut in Hispania. Nomen. Oda si vocatur, quia ejus fructus uvam refert & ad ursis comeditur. ires. Folia fructus ct radices sunt adstrin gentei. Gu acctu . Character. Hujus arboris cortex est asperrugosus, rubicundus , lignum coloris cinerei aut caerulei; folia magna lata, alterna, cadet Ca, acuta, aliquam urn villosa , praesertim in parte infere ori in superiore viridia septendentia, in inferiore albescentia; caulibus brevibus adhaerentia, saporis amari & aliquantulum austeri subdulcis; calix quadrisidias; nos mono- petatu S, campaniformis, infra tubulatus, supra in lacinias quinque ut plurimum expansus; in centro calicis ovarium sit fructus mollis, subrotundui, multicapsularis, depressus, calice

255쪽

Di oblidones Arbore,

tetraphyllo expanso sustentatus, continens plura semina, dura, in circulum disposita; haec arbor crescit in Africa. Vires. Folia & fructus sunt adstringentes, hinc conducunt in diarrhaea & haemorrhagia

Arbores e Frutices fore monopetalo cujus ovarium intra foremst ira

Olmus. Character. Truncus magnus, habens cori,cem striatum, asperum, fieXilem, eXterne coloris cineret, interne albescentis; lignum durum, navum; folia satis ampla, rugosa, ve- nosa, oblonga, in margine dentata ,- aeuta . nos monopetatus, campaniformis, staminibus multis ornatus; in centro floris fit fructui foliaeeus, cordi formis praecox in medio condens capsulam pyriformem pariter membranaceum istum semine ejusdem formae , albo, saporis dulcis. Haec arbor crescit in pratis.

Arbores O frutices , flore mono talo

cujus pistillum si frustus muste

Caules exigui, recti, ramosi es habentes corticem griseum , viridescentem , instructum medulla ,alba, ct fungosa; folia sibi invicem opposita, lata, mollia, viridia, splendentia, saporis acris & amari , cali X monD-phyllus, tubulosus, brevis, quadrifidus; flos

256쪽

8 DLot ledones Arbores.

monopetatus, infundibuli formis, quadri partitus , vel quinquisidus, in racemos congestus, ex pariete interno duo vel tria stamina; calicis dentati centrum gerit ovarium , inde sit fructus compressus, linguae similis, divisus in duos Ioculos per draphragma, in quos maturus disesilit, saetos seminibus compressis marginatis , oblongis, coloris rubicondi ; radix flexilis &reperis; haec arbor in Indiis orientalibus cressecit & colitur in horti S. Nomen. L lac est vox arabica , nonnulli a Lilio derivare faciunt quia ejus flores filium sere referunt; se rinea a ob iue, quia rami crassi medulla sua orbati sunt canales. Erica. Character. Cantes duri, ligno si , ramos, coloris rubicundi fusci aut obscuri; talia exigua,

aliquantulum dura aspera, semper virentia Tamariscurn referentia; floS monopetatu S, Campaniformis, nudus, saepe urceolum referens; ovarium infundo floris sit fructuS subrotundus, quadrifariam hians, quadri locularis , foetus seminibus exiguis imo fore, ut calice, tectus; radix lignosa se in terra eX tendens; haec arbor

crescit in sylvis cit in sterili squalido , palustridi spongioso solo viget

Nomen. Erica ab . frango

haec planta dicitur vim habere calculos frangendi.

Opulus.

Character. Rami nodosi, corticem cinereum' habentes, inedulla alba instructi, fragiles; folia

257쪽

Diccidi dones Arbones .

lia lata, angulosa, Vitim referentia , sed magis parva & mollia ; sinis pedunculi explicatur in multa tenuia, gracilia, foliola, calicis vice fungentia, dein assurgit umbella; flos mo- DO petatus, rotatus, quinqui sidus, Ovarii apice innatus, in formam muscarii vel globi disepolitus ita, ut illi, qui ambitum exteriorem formant, masculi sint, hermaphroditi interiores, magis tubulosi, staminibus tribus praediti; o- varii apex coronatur quinque' parvis demicu- lis, caliculi vice fungentibus , centro emittit tubam triplicem interiorum flosculorum fit bacca mollis, foeta seminc compressio , cordi- formi; haec planta crescit in patuesbus. Viburnum. Character. Rami longi, digitum crassi, valde flexiles; eorum cortex est albescens; folia ulmi, sed villosa, in margine crenata. in Vigore albescentia, postea rubicunda; flos monopetatus, rotatus, quinquisidus, starninibus quinque ortis ex pariete interno infima partis floris, umbellae in formam digestus, innatus ovario; ovarium in ora superiore coronatum caliculo quinque fido instructum tuba erecta veluti triglobosa bacca mollis plena succi . foeta unico Iemine os seo, compresso, striato; haec arbuscula crescit in locis saxosis & montibus, Virgilius de hac arbuscula canii.

Verum haec tantum alias inter caput extaliturbes,

Ouantum lenta solent inter tiburna cupressi. Nomen. Viburnum seu diurna vocatur es die-

258쪽

66o Dicob dones Arbones.

re , quia inservit ad fasciculos compingendos.

Tinus. Character. longi, quadrati , ramosi; folia magna, ampla, bina, juxta ramos se invicem opposita, nigra, splendentia, aliquantulum lanuginosa, semper virentia, inodora, saporis amari curia aliqua adstrictione; calicu- Ius geminus, inferior trifidos, superior quin- quindus, uterque monophyllus; nos mono- Petalus, rotatu S, quinqui sidus, infra breviter tubulatus, quinque stamini bes ex pariete interno tubuli floris ortis ovarium in fundo calicis, tuba longa, triquetra scabra instructum, fit fructus olivae similis, umbilicatus, foetus semine unico pyriformi; haec arbuscula cressecit in locis saxosis.

Vires. Haec planta est venenata, si baccae ore contineantur fauceS egurunt, in hydrope ali

quando dantur singulari successsu , nam fortiter purgant, sed non suaderem, hanc plantam interne adhibere.

Caprifolium.

Character. Folia ramorum nodiS adhaerentia, bina, per intervalla se inrum ieem opposita, oblonga, acuta, mediocriter ampla, mollia in parte superiori viridia, in inferiori albescentia; finis pedunculi abit in foliolum , quod a

pedunc talo perforatur , in hoc foliolo, circapedunculum perforato foliolo emergentem , sex ovaria plerumque longa, urceolata, quo rum apeX coronatur corona quinquenda ; inuti hanc, ut calicem api ei ovarii innascitur

259쪽

stos monopetatus, inferius tubulosus , superius bilabiaius, superiori labio multifido, simplici & linguae simili inferiori, stamina quinque ex pariete interno tubulatae partis floris ;ovarium tuba longae apice globoso donata instructum fit bacca mollis, per maturitatem rumbicunda , foeta semine compressi , fere obrotundo, satis duro; radix longa, repens, ligno sa; haec arbuscula crescit in nortis. Nomen. Caprifolium vocatur a capra era folia, quia capri tenera hujus arbusculae folia come

dunt.

Pericly menum. Character. Habitus Caprifolii; si os mono petatuS, tubae modo aemulus , supra multifidus aequalibus fere segmentis; ovarium corona dentata fastigiatum, fit bacca mollis, foeta semine compreiso, subrotundo. Haec planta semper virens flores habet, colitur in hortis , ex virginia fuit transportata. Ejus sapor est

acris S uret S. Nomen. Perici meaeum vocatur a me vi circum

se ooleo quia rami hujus arbusculae pia ias vicinas amplaetit.

Character. Caules mediocriter crassi ; l num album; rami rotundi, corticem rubicundum in initio, postea albescentem habentes; talia oblonga, mollia, viridia, albescentia , aliquantulum lanuginosia; pedunculi finis format calicem constantem binis foliolis majori-b S , quatuorque brevioribus , quorum duo,

L e et hinc

260쪽

661 Di ob dones Arbores. hinc inde majoribus interponuntur; calici huic

gemina Ovaria innascuntur rotunda, in apice suo coronata caliculo quinqui fido , emittuntque excentro sui fastigii tubam longam apice globoso donatam; nos apici ovarii, intra C licem, innatus monopetatus, Oblongus, tubulosus, campaniformis, quinquendus, eX- pansus, quinque staminibus ex pariete interno tubulota partis floris enatis praeditus; haec arbuscula crescit in montibus & sylvis. Nomen. Xylasteon vocatur a signum, &ἰ eoti os , qta sit Ignum obseum , quia tam duritie quam albedine os refert.

Cham Ecerssus.' Character. Calix tenuis, longus, angustui, bitolius, cui medium insidet ovatium; nos mo-n potatus, parte inferiori tubulosus, bilabiatus superius , labio superiori multifido, simplici, linguae simili inferiori, ovario insidens,

quandoque geminus, in uno ovario, quinque staminibus praeditus; ovarium saepe uno pedi nuculo geminum, emittens intra quemlibet fio Culum tubam longam, abit dein in baccas molles, foetas semine compresso, subrotundo.

Arbones j Frutices , fore monope talo a fuctu separato. Viscum

Characrem Folia conjugata, crassa, dura , venosa, angusta, oblonga. coloris viridi, fia, vescentis aut pallidi caules digitum crasti, dum ridi