장음표시 사용
121쪽
a nobilium p esertim curationibus, scribendisque
consiliis, quae undique ab eo requirebantur , quin rumque tredecim volumina reliquit ; & quo demum nullum litterarum praetermittebat ossicium erga absentes amicos, quos plurimos , eosque doctrinae laude praestantes habuit. Inter hos fuerunt Laurentius Bellinius , Dominicus Gugliel- minius, Eustachius Mansredius , Joannes Baptista Μorgagnius, Bemardinus RamaZZinius, Antonius Valiseerius , Guido Grandius, Franciscus Τομtus , Joannes Jacobus Mangelus, Nicolaus Cyrillus, Joannes Fantonius , Carolus Rica , Io. Baptista Gastaldus , Pius Nicolaus Garellius , Nichael Fridericus Lochnerus, Hermannus Boeohavius, Gulielmus KoEburnius , Giudo Crescentius Fagonius , Ioannes Bemardus de Morianes , Joannes Daniel Geigerus, Rosinus Lent,
Iius, quorum pervulgata sunt nomina . Romae
vero praesertim coluit Marcellum Malpighium , Gulielmum Rivam , Vitalem Iordanium , L eam Togetium , Abbates de Miro di Gallanium Prosperum Lambertinium , Carolum Mesellam,& Petrum Assaltum , qui duo postremi ei m rienti adfuerunt. Horum plerique praeclara inscrtis
122쪽
scriptis suis reliquerunt testimonia de doctrina Lancisi ; & dederunt quoque Academiae Cetes rea Naturae Curiosorum , Regia Londinensis , Physiocriticorum Senensis , Inilituti Scientiarum Bononiensis, Incuriosorum Rosianensis, quae sibi gloriae duxerunt inter suos Lancisium censuisse. Et si Principibus placuisse viris non ultima laus est , non est tacendum faetiim Ludovia ei XIV , qui cum intellexi et, ab eodem libros quosdam rarissimos desiderari , diligenter conquisitos ad illum mitti jussit una cum litteris per
1 Notatu dignum est, quod in hane rem seripis
sit Laneisius in epistola quadam ad Herculem Coraκαχium . Me quidem, inquit, si haec ignorassem loquitur de Mathematieis facultatibus nihil profecto in re m
diea farre arbitrarer , quanquam me non lateat, β quid sapio , quam δε exiguum ; asque idcirco apud diseipulos , ἐν amicos meos as erare soleo, illorem animam, ueriebat Hippocrates , ex quin per omnia naturae vera ductilem promptamque parare non pos , n, qui magi- Lyram ab ineunte aetate habuerit m zherem .
a: Hoc periculum ingenii praesertim licit iner dibili eum auditorum admiratione in ea quam dixit, oratione de laudibus Anatomiae an. MDCLXXXIV. VIII. Id. Novembris, cum primum ad docendum venit. Multa sunt , inquit ipse Lancisius in epistola ad
Joanne in Pastor itium, qui ab illo hanc Orationem requisierat, qua a te veniam merentur , Primum enim
123쪽
Decimen illud fuit, quo mihi per hane iuvem tith mma.
ruitiatem in ialmo Romanae Sapien ta sedeo , loe est celeber imo fummorum virorum rheatro superior dius men- Abus prorire contigit. Neque certe inscias avero , inusitatam riuiin se animi se memoriae is ingenii experimen ἀτum , quod non modo itertim or tertio, fed erium qu sexo imus Orationis eti iam , aliis atque aliis subinde Prae libus in conventum supervenientibus , interrumpere coactus fuerim , puites iam recitatas in anaephialaeo cont)ahere, nois feniper o verbis ira formis serre ; nee infeliciter ad Deum , unde re ciseram , re re. uae fnoreo adeo , te praefente , commovit Auditores, ut clariue tis Oilega meus D. multur Manfredus vocem tenere non potuerit, quin me 'blice admoneret, ne pore feris riam periculi vicem, quartae fortunam tentarem . Sed tunc
adfuit peoeuldubio ζ rmitati mee disinum prae diu -- . Enim vero formidulosum illius diei aseam mecum ipse reputans . non me eon dentia nota id Mi i potuisse eoa-iteor , nis improvisa osscii necestas ad audendum me eompuli Hir inurbanum AEquidem videbatur , AE in adventu Pocter orum Praefuium eas observantiae Agni curiones prae- Termi em, quas in priorum ingressu non gravate piae Inreram . In margine vero epistolae , qua Pastor itius Lancisio respondet, haec idem Lancisus notavit: Haec ora. eis t ure1 Plinii verbis ad Aetonium Auctori , quemadmodiam a plerisque accepi , aures kominum , ianuam. que famae patefecit.
3 Magnam quoque absentium his temporibus fuisse opinionem de Lanei si doctrina indicant doctorum viroruin epistolae ad eum scriptae . Habes hie immortalis viri Laurentii Bellinii epistolam, qua ad ipsum misit sua de Motu Cordis opuscula. Hanc ex multis se legimus & quia brevis, & quia honoriscelitissima est . Ioanni mariae Lanci o Laurentius MLinus bone agere. In opusculis meis de Motu cordis, quae as inensi mo Cardinati Spada tibi reddenda curata , per-Dietes, VIR CELEBERRIME . vinde animalism Noko
124쪽
num principia dedaeam. An vero id aperutvs Am, quod eo equi erat in animo , tu videris , qui probe nini, animalium operaliones a fota incrumentorum articiti ra motuque pendere. Ut autem haee pro tua humanitate diis ligenter expendas, MI etiam aequi bonique conjulas, noum ea solum , sed tua quoque interesse arbitror. Vale Hormistia MI. Sept. MDCXCH Iuvat hoc loco reserre verba Vatisnerii, ubi
loquitur de Inventoribus vermium spermaticoruna tona,
a. p. I 4. M perche cito letterati ai di Ia de' monti , ε aI di i. de' mari reis bratissimi , eredesee eia V. S. I shache neva nonria Dacia niuno in fesse pres Iapena Sasia curas di tin tanto fatio . II no e Mon enore Lanci Mediso di S L, e chiarissimo per tante sue opere segne di Cedro , mr mando , non e guari , a Dune De Dis na3ioni Epictolari di fretia erudietione plene , in due deue quati paria anch Glio di quesi Dermi dei feme umano. s Haec Guglielminius in epistola ad Lancisumidata Bononiae prid. non. Aug. MDCCVII. Bononiae mihi reddistis es liber , quem nuper mulani de iubita-
Neris mortibus , cujus iectionem , pluribus licet diaractus negotiis , aυidissime aggressus, in eo optima inveni cuncta . necta officienda . Praetereo Lyria gravitatem, orationis pernicuitatem , se elegantiam, ordinisque nitorem quibus undequaque Iectoribus te commendas doctrinam ἐν Iam potius suspicio , in qua tuum elucet Iudicium e metioribu s optima seligem , se omnia suo quaeque loco di ponens R flens . Nihil incruIum , nihla putidum visia
a fatis nonrae sed cuncta naturari pulchritudine a tironiaria ingenii itii maseulam virautem , se gratam amoenita rem redolent . Raetiini in omnibus, sea maxime in sectionibus radiaverum, quas ita examiniani , ut neque i, hitror is p egressi natus, neque in observationibus disse iactionum , neque in eorundem Aholiis quidquam desideretur .
In hanc fere sententiam scripsit ad eundem Lancisium, Luc as Toeta ius X. Kal. Aprilis MDCCVII. Ne poli. Eum sane Pereurri inquit ne io majori ne volvitate, an
125쪽
an admiranone. Ineredibiliter me quidem delictarunt Lydiis eis antia, Romanique fermonis nitor, concinna methodus , solidaque doctrina, non quirim ex mir hypothesibus, sed ex j I naturae obse vatione , anatomicisque praesertim experimentis deprompta . aecedit argumenti utilitas poti mum hae nostra aetate, qua solito frequentius homines hoe Iethari genere e medio tolluntur . RamaΣΣInius Cedro dignum appellavit hunc librum . Carolus vero Rica Iunior sis nifieavit Lancisio summo in pretio esse apud Angloς illud opus De subitaneis mortibus ' illudque , tanis quam thesaurum , in acta Reriae Societatis tantulisse Henrisum Stoone .s6 Extant epistolae Lucae seliroehit Acad. Nat. Curios. Praesidis, in quibus mirabiliter laudantur singula sere Lancillii opera, & istud praesertim de Nox is pa- Itidum e uviis . Israel quoque Coniglianus Haebreus , Medieus sane dochissimus, qui diu medie inam fecerat Byzantii, in epistola ad Lancilium ait, non satis digne hoc opus laudari posse , illudque sibi aperuisse diu frustra quaesitam caussam morborum contagiosorum, qui bus s1ngulis quibusque annis cives illius urbis amigum tur . Ad quae reseripsit Lancisius: Quae enim de his antinis videmiis potius, quam pestibus identidem reeum rentibus olim subobscure conjeceram, nune oculatismo restimonio suo asti mare Rassurre minime υereor et Selliere non aliunde quam ex corruptis Ob Turcarum ne iremiam, eontemeratisque aquis ac linis frequentes illas pestilestrias suboriri. Mirum, Byrantium usque penetrasse Lane isti famam , & hunc Hae breum Romam venisse, motum
praesertim, ut ipse narrat, desiderio illiuς noscendi . Antonius Iesseus Parisiensi horti Praeses scripsit Laneisio, nihil aeeuratius , nihil sagacius , nihil eueant ut legisses opere de Bomilia Herae ; hoeque judicium comprobasse judieio suo Guidonem Crescentium Fagonium. Immortalis hic vir quoniam ipse per se legere non poterae senio, & oculorum morbo impeditus, auribus accipiebat quidquid edebat Lauci sius. Nihil enim
126쪽
ab eo proferri posse existimabar, quod optime ejus fa mam non sustineret. Sed redeo ad opus de Bostiti nane , de quo sic quoque judicavit Morgagnius in epistol, quadam ad Lancisiuia .r Hictoria diligenter scripta, edicta tiri
riter eouecta, morbi natura, caus- , curvetis erudite, ob ri iterque tractara , omnia luculenter, cuisse , dimer te abis Diuta . a uid multis ἰ Magna cum volvtate Dei, e que majore , quod summam ejus Di errationis utilitatem inter legendum animadverti. Nam a ut cetera praetermitiaram , quae nec pauca , nee lavrἷ momenti sunt, quid ex σ-ehari, quid Ari utilius poterat, quam Pont. O. Μ. Diapientissma ista decreta, ae AEngularia ac prope divina b ne eia litteris mandare, ut cujus regimen Optare mort tis aeternum debent, Derare autem non possunt, ejusfaiarem prudentiae , or bene centiae immortale habeant monuis mentum , unde Principes in omne tempus Mi ad imitandum exempla capiant. De hoc opere sic etiam loquitur, eeteros omitto 3 Lucas Schroeli ius e Communem omis nitim adplausum illud mereri, atque obtenturum certus
itim; adeo provide se docto circa illam pestem euncta fuere peracta θ' scripta , ut quam tot meritis iam antea nomen Lanei anum Possidet famae eelebritarem, imis mensum iam adauctam esses fine a sentatione diei queati d bear que . Scripta haec est epistola anno MDCCXUL M Brevia est epistola Antonii Ualiseerit , qua eommendat hunc Lancisii librum ; quare juvat inteoram exseribere . Illu Irissimo se sapientissimo viro Danni M. Laneisso Italiae decori ex ornamento , deque Repubi
- med a optime merito Antonius mali eritis S PRMAE , vir praestantissime , inter admirationem ἐν gaudium, dum tua Ieρον em . e uam alte naturam intras, quam Iubriliter indaras, quid venti cogitent, quid vane essu via. Per aerem surgentia. Nec minus praeclara feribendi titia Ilias . Confutis vitae civium , se exemplo Romani caeli r rius humani generis caussam benidus agitas. meme rei magnopere recrear ; nee enim ambitiosa contemplarimne faἀrigas ingenium , sed iuvat laborore in Pub ea commoda,
127쪽
iuuat a Diritu quem dueimur, se quo nihil earitis, e eis
eursantes noxas repellere. Iim intelligis , vir sapien-ri me , quanti aefrimem librum tuum , quam magnas tibi eratias debeam pro tali munere. Discant demum reis centes medici, quorum omnis in t4eorias nisus est, non
philosophari tantum , sed etiam proris. Vale Putavit Moeembris I II. Longiores sunt epistolae Danielis Get1eri Archia tri Regis Poloniae, Rosini Lentilii , Ioannis Fantonii , aliorumque, quibus ad caelum estertur hoc iisdem opus; satisque erit eas nominasse. Narrat quoque Fantonius judicium honorificent issimum quod de eo se- eit Iacobus Mangelus , plurimaque ipse affert, quae mire confirmant notata in hoc libro a Lancisio. Celetas res inter ait, magni momenti esse quod ille de combustione herbae Kali prohibenda admonet. Sibi enim compertum esse affirmat, quod ex hae herba el antur halitus iiscemimi , qui Luthes sanguini ferinam eonealiant, o D phuri pugnam inferunt. Lentilio vero istud opus occasio fuit agendi cum Lancisio per litteras de aquarum natura - & multa quidem sunt in his litteris, quae hominum doctrinam , ae diligentiam in observationibus habendis declarant. Minime illud silentio praetereundum est, quod eidem Lentilio narrat Lancisius, quaedam a se inchoata fuisse de Spargyriea anal , deqite acidulis
Romanis, omniaque a se notata ad geometricam methodum redigere cogitasse , non tamen praestitisse occupationibus distentum. Epist. dat. est Kal.Octob. MDCCXII. 9 Accepta priori Dissertasione, haec scripsit Fa
tonius Laneisior Dissertationem tuam Ph gnomica aDmma cum voluptase perlegi . Tu mirabili instenti aeu-mine rei ea um ab antiquis ignoratam, despectamque a Mericis ita in iurem protulini, ut , quasi dixerim , --ritatem in fabu la detexeris. Illud praefertim videtur sv ribssime excogitatum , quod de intima eognatione frontaliam curi eum eerebro, se menivibus demon cras. Squae enim , re in adulto solum eonMerata , nihil penderis sen-
128쪽
ne νῶ in embryone , quemadmodum pulcherr me onendis . Adeo nihiI es in an malitim is hominis Dorica t.1m in euirum tamque obstinum , quod anatomico iac phrgooph eo fumine no.i splendesciat. Sed tua haec disque Dio non Farum etiam universiam animaιis oeconomiam illustiar, eeratiocinandi normam is methodum peripicuam aperit. Denique omnia sunt acutulime , jucunde , erudite , da figenis rer, is exim a methodo, qua scriptorer Medicos facile vineis, exposita .
to Antonius Iussi eus in epistola quadam ad Lanis eisium ait, ab illo se dissentire in eo quod spectat ad
Fungorum generationem & naturam . Putabat enim
illos vegetare, & inter stirpes numerandos esse. Celetarum Lancisii sententiam defendit Antonius Ualisnocius qui eum illo observatioues suas communicaverat . i i) Dici non potest , quanta undique Lanci lio facta sit a doctis viris gratulatio, quod has Tabulas Eustachianas e tenebris eruerit, explicaveritque . Jacobur Mangelus , ut e multis pauca testimonia seligamus , sic feribit quadam in epistola ad Lancisium t Demiror fune illa omnia , quae summa sua sagacitate per prati m
enus Eustachius eo tempore, quo tenebris non Parum . erassis obvolvebatur tota anatomia . Sed tuam multo magis demiror solertiam , ae ingeniosissimam diligentiam , qua rimatur quae obscurius illic erant delineata, librum alias m rum, ac paucis inserviturum eloquentissimum ac preci Art quacunque anatomica supellectili quam maxime instructum fecim . - proPterea quod memoria Eum Hisna , est quod rota societas medica maxime amplittidini tuae debeat, non tantum quod hasce tabulas per duo prope secula sepultas Sum. Pont. muni centia de fudi, ut ita dicam, rumulo. eduxerit, sed etiam quod inde tam multa, tam docta, tamque solida ad curiosioris profectoriae artis orna. rum facientia promere voluerit. Eidem Mangeto libuit has Tabulas suum in Theatrum anatomicum referre cum explicationibus Lancisianis ab auctore nonnullis in locis eorrectis . Ingenue enim hic fassus est partim typogra-
129쪽
II phi incuria, partim nos ra etiam in Ieribendo se nna Diane sphalmata quaedam irrepsisse . summus vir Hermannus Boethavius scribens Iacobo Hay est inter Lancisimas haec epistola ait , incredibili voluptate legisse quae adnotaverat Lancisius in Tabulas Eustachii, addiditque: bona fide ago is hactenus nihil inmite in anatomicis inquam apparuit. Memorabile est quod in hac epistola idein Boethavius fatetur, scilicet multuin prosecise ex operibus Lanei sit, idque rursus affirmat ipso Lancisio scribens. Extant & epistolae Hyacinthi Gimmae , & Ioannis Fantonii, quibus hi docti viri plena manu in astra extollunt hoc Lancisii opus . ia) Joannes Baptista Gastaldus in quadam epis stola ad Lane istum auream appellae hanc Dissertati
nem . Ait, hoc argumentum imperfecte admodum ata
Vossio , aliisque is ille tractatum ; Lancisum vero effe-e illa , ut nihil amplius desiderari possit g Belis enim adeo r Mide se pereleganter de illis omnibus , quae ad ipsum quovis modo pertinere possunt , more tuo di eruisti; quod
opus ut prae manibus iuniorum medicorum versetur , cura
re ribent illi omnes, quibus artis gloria cordi existit. Amtonius quoque Iesseus pluribus verbis commendat hanc Dissertationem .
13ὶ Antonius Iessieus significavit Lancisio, magnam ei famam comparasse apud Gallos quae ipse adnotavit in Metallothecain Mercati ; quas adnotationes laudans quoque Fantonius in epistola ad Lancisum, ait: Metallicae Mentiae insitutiones diei merentur , nihilque aeuriosis non tantum docti misque Philosophis , sed a solem fissimis etiam Criticis de derandum relinquitur. Nequα minus easdem probavit Mangelus: nam illius est Mee epist. ad Laneisium dat.Geneva prid. Kal.Julii MDCCXU. Habemus pro quo amplitudlini tuae nos maxime devinctos pro reamur , euius doctis , O felicibus euris debemus , quod ea omnia nitidissima , innumeri die experimentis , ac filissiorem doctrinam quaqua versum Da gentibus ratiociantis illustiata nobis tradita fuerint: Loquens vero de
130쪽
III Meleato ait, optime se de Ne quod ad rei naturalis paris
rem potissimum se converrerit , quippe magis neglecta videbatur . Siqui em in 'tanicis Praeter Criumnam , Penam , Bauhinos is e. proflant inter nomismor clarassimi viri Μ rissonus , Brenius, Rivinus , Radius GDmefortitis , aliique non pauci. In animalibus tum pe/ctis, tum imperDeciis, ut νυ go di inguuntur, Ge erus , Alis andus , Tonsonus, Rous , Urilioughbeius, Userus,rudi, vammeria imitis, imo etiam aliqua ex parte Leo flochus, Charistonus , variique euri Peregrinatores. In gemmarum is metaLIorum , metallisque a tum mineralium historia, tum Praedicti Peregrinatores, tum alii plures veteres cs Materies qui dae iis ex profeso se vere prospero cum eiu egerunt .
1 His observationibus locus datus est in secundo volumine operum Lancisit. Earumque meminit He steriis in suo nunquam satis laudato opere de rebus Chirurgicis, alibique . Ceterum quae fuerit Lanc isi i sententia , facile cognosci poterit ex iis quae scripsit ad G rellium in epist. data Kal. Martii MDCCXIX. extagvAE autem , inquit ille, mihi υoluptati fuit , quod a Ie . quoque confirmari intellexerim , communem amicum clari P um minerum de pristina sententia AE minus dis priν, Ditem paullulum in rectam viam flexisse , ingenue professum , suffusionem obducta in aqueo hum re membrana aliquando progigni t is quidem in Romae degeret, crebri ae
interesset sectionibus cadaverum eorum qui cum certis non cui Munque glaucomatis, sed verae eatarari e indiciis decesserunt , non infrequentiorem ac praeternaturalem , sed frequenti mam illoque in genere naturalem L fu onem arpellaret. IIItid etiam dolendum magnopere mihi videtur,quod maximae non raro se ones inter doctos viros emergant, eo quia nomina a Priseis ad peculiares morbos rin eandos concituta in alios sepe istorqueant , ut in casu n gyro Uuvenit, in quo cum is eismatis suffusionis se eataractae vocabulum inditum fuerit vitio concretionis in humore aqueo , Antonius Metrajanus , Mi eus , atque Miserus nouer ad eostillini victionem indicandam traduxe. Πιnt .