Nodi Ciceronis variorumq. libris 4. enodati. Ab And. Schotto Antuerp. de Societate Iesu

71쪽

Oratore V II. de Legibus e Lasata Plutone ii ustratas.

Cetc. r. de oratore ad inpratrem: Erastathenis mos, reo damnato,si fraus capitalis non esset, quasi poenae aestimatio ex sententia cum Iudici asiaretur; ιnterrogabatur reus , quam quasi aestim a nem commeruisse maxime be cooreretur. Quod interr gatus Socrates, respondit sese meruisse , vi amplissimis honoribus is praemise decoraretur: ct ut ri rictus ea tidianus in Prytanaeo publice praeberetur e qui honos apud Graecos maximus habebatur. Cuius responso Ac iudices exarserunt, ut capitis hominem innocentissimum condemnarim. Quae sic Laertius lib. I r.extulit. Tiμωμεν in As D ς- τι χρὴ παεῶν ἀυτον ἡ α τοτιΘοκοτε ε φ ιικοσιν ἔφη

Φαιδ- σιν. Mos hic Atheniensium reo arbitrium in iudiciis deferentium , ut se tentiam ipse ferret, poenamque arbitratu suo sibi constitueret. Lysias unuS iu decem Cra

72쪽

Graeciae oratoribus, in Apologia pro Euphi leto in caede Eratosthenis sic tangit: Eγ

duxi, ct i Adpupplicium suns, qNod vos aequi simum esse arbitrati, in eos qui talia agunt, constituistis. Alter item mos supplicum in foco Vestae sacro Veniam exposcendi, ab eodem L3sia

in ea ipsa Apologia refertur e Ουτως , ω ἐκῶνος τουτων ἔτυχεν iacmρ ὴ νομοι κελευουο τους

ουρε, τὴν ες ιυ καlα ρυγων , ὀ περ οὐ ' ι λῆγου O. Sic ille, Athenienses,ea pertulit, quae leges istor uni flagμtiorum auctores ferre volsterunt: non de via raptus in

aedes, neque cum ad socum confugisset, ut isti dicunt. Raae postrema si sic legas , απερ λ ἐγουσι, Pr uertuum Ad Vesta confugere respexerit. Cuius supplicu moris καθιζε χω ἐπὶ την ἐςύοιν eli emplum memorabile Themistoclis in Admeti secum cum filio se recipientis apud Thucydidem est lib. I. Belli Peloponnesiaci, additque: δνίςησί τε αυτον αδά-ἐαίου , .Rπερ φάδον κα)εζεῖο, φ ψγιςον ὴν ἱκἐτευμα τουτοι pertinet huc quoque lex illa C1CERO Nisti b. II. de Legibus ε Terra igitur, vi socas, dymicili

73쪽

Consilio regere. Recepta risio lectio defensa.

I Rr A potissimum cum in rebus humanis, tum in Historia legeda consideranda sunt,

quae dux Vitae, morumque magistra merito nu-cupatur .Consilia nimirum,dicta oefacta. ΙIIa tempore priora sunt, Facta autem postrema sunt; e quibus de illis sit existimandum. Utque Dicta scite & acute Apophthegmata, sic in bello cantide & opportune gesta, Strategemata appellata. De his M. Terentius Varro togatorum doctissimus, lib. v r. de lingua Lat. Adtionum trium pri mus agitatus mentis,quod primum ea quae sumus actari. cogitare debemus:deinde hinc dicere,ac facere.De his re bus minime putat vulgus esse actionem cogitationem: ter tiam, in quo quidfacimus, maximum. Coniunxit ea dem in Cn. Pompeij laudatione extrema C IC E R o, Tatis, inquit, est vir, ut nulla res tanta fit uram docilis,quam iis non is consilio regere, ct integri late tueri, ct pirtute conficere psit. Imperite autem fecerunt, qui in nuperis editionibus consilio ha me, contra librorum Veterum auctoritate substituere non sunt veriti. Duo enim orator coniungit consilia dictaque: quod inuicem com sequantur. quandoquidem metis rationi us interpres oratio est, ut initio tr edit Aristoteles . Graecus quoque orator Olyn

thiaca m. duas quidem hominum actionem

74쪽

18 A N D: s C Η o T T icommemorat, dicere o secere, ut Consilia dictis comprehendisse Videatur: το γορου στά rix του λέ- γ ν φ χειροτονειν, ἶςερον otin τηται , πουοτερον' δαλα αει φθον eςιν. Regere autem in CICERONE retinendum esse suadet Maro de septem te ac diserto viro, qui sedare seditiones norit. Ille regit dictis animos ct pectora mulcet. Comiςus etiam in Eunuchor Qua res in se neque consilium neque modum Habet pilum, eam co=silio regere non potes. a C A P. XXI.

Vltima & media terrae. Nec voti nec vestigium, Varronianum Prouenbium. CICERONIS in Manliana unas ta item alter locus explicatus.

IN Cn. Pompeii laudibus belli gerendi Iam

data celeritas est, qua intra diem quadraginsimum, Vel , Ut CICERO numerat, ynd

quinquagesimum, piraticum bellum genere neceuariu , & magnit*dine periculosum, post tres ipsos & viginti annos ab aliis ducibus gemim, confecit: Non illum, inquit. M. TVLL I v Ss eximia vis remigum, aut ars inaudita quaedam guber nandi baut venti aliqui noui, tam celeriter in ultimas temras pertulerunt. Et post no longe: Cretensem Lega-ιi, cum in ea insula noster imperator exercitusque e etyad Cn. Pompeium in ultimas prope terras Venerunt,cique sommuni Cretensium ciuitates pelle dodeta dixerunt.' Hanc

75쪽

Danc idem supra orator insulani Pamphyliam noua inauit, Ybi turn confecto bello maritimo

piratisque amari in interiora Liliciao Iraductis Ponapeius agebat: Idem, inquit, Cretensibus, cunn ad eum usque in Pamphyliam Iegatos, deprecatoresque mi issent, stem dedisionis non ademit , obsidesquamperauit. Quas hic itaque ritimas terras nominet quaeri video, quando magnum hic interpretum est 1lentium. Pamphyliam ergo ,& Asiam minorem acolpio. Sic enim in Catilinaria coniuratione Sillustius et Catilina opprimendae Reip. consi-hium capit. In Italia nullus exercitus: Cn. Pompeius iuextremis terris bellum gerebat. Ipsi Consulatum petendi

magna stes. Subiicit Vero gestum. id anno post RO. cond. IIcSXc Ixi L. Caesar. C. Figulo Cossi qui in Fastis Capitolinis nominantur C. Marcius Figulus, C. Iulius Caesar. At alibi

medias eas terras, Orator,Vt & Plinius,ac Florus,

appellat. Qui nodus in 1peciem impeditus sic expediri , temporum habita ratione , possit. Haec enim Maniliana a Praetore Cic. habita est M similio Lepido, L.Volcatio Tullo Cossi anno IDCXX cvII. decimo Veso post anno h bita est ea de Prouinciis Consularibus oratio Cn. Corn Lentulo Marcellino,L. Marcio Philippo COT. anno I cxcvII. post confectu iam a Pompeio bellum Devino enim Mithridate, re Tigrane Regibus, media iam Romanis regio fuit Asia minor:riti a vero Pontus & Armenia ad Eufratem usque, Romani impersi termi

num. In hac CICERONI s verba sunt: Na tiones eas quae numero hominum ct muItitudine ipsc poterant in Prou in nostras redundare , iam ab eodens

76쪽

- A N D. s e Η o T T i '. esse partita recisas, partim repressas, ut alia, quae ἰ se num nostrum terminabat, nunc nouis' tribis proarcise ipsa cingatur. PIinius autem lib. VII. cap. XXVI. in Pompeii elogio eum ait Asiam ultima pr uinciarum accepissie, eandemque mediam pa triae reddidisse. Et L Florus,siue is L. Annaeus Seneca est, lib. Ira. de bello agens Mithridat CΟ : Sic Pompeio duce populus Rom. totam, qua latissima est, clam peruagatur, quam extremam imper' habe bant prouinciam, . mediam fecit. M. itaque Tullius tempori commodam rationem attulit, Asiam que minorem ultimam numerat,quae post Az- sto, confectoque a Pompeio piratico Mithrid ricoque bellis, media facta est. Legitur & in e dem illa Maniliana,dediiciplina militari Pom peij: Cum legiones sic in Mam pervenerunt, ut non modo manus tanti exercitus, sed ne vestigium quidem cuiquam pacato nocuisse dicatur. Proverbium illuctu. Varroni familiare respexisse apparet. Sicionim ille apud Non1um Marcellum in Satyra. Menippaea ταφῆ Mενι-ου : Haec Numa Pompiliusseri y riderit, sciet fluorum institutorum nec rotam, nec vestigium apparere. Et Eπῖαφίω: Quoniam insepia cni nec pola, necJestigiarii exstat.

77쪽

Belli impetus nauigauit, Ventorum pennae, o nauium volatus. CICERO in Maniliana e Demo en Hujsque illustrativi.

Qv o D Graeciae Oratorum Princeps Demosthenes Olynthiaca dixit ria Λαλῶς γε δύνα φαις τλἐNi noster est imitatus in ea pro lege Manilia, cum belli impetum nauigasse ait: Quis unquam aut obeundi negoti, , aut consequendi quaestuuestudio tam breui tempore tot locos adire, tantos cursvi conscere potuit, quam celeriter Cn. Pompeis duce obelli impetus nauigavit Z Sic & in Phaselo Valerius Catullus, pro velocitate cursus Impetum, aliique . Poetae in re potissimum nauali adhibent: Phaselus ille, quem ridetis, hospites, Aitfuisse nauium celerrimus, Neque ullius natantis impetum trabis' Nequisse praeirrire, siue palmulis opus foret volare, fue linteo. . . Et illo antiquior Ennius, XIV. Annali, apud Macrobium Labitur pncta carina, volat super impetus undas. Et huius vicissim aemulus Maro,lib. V. aeneid. -Sic illam fert impetus ipse volantem. Claudianus quoque venustus poeta, in Cons

latum v r. Honorij v. 47s. de Graecis equisaepturo velocioribus:

78쪽

quorum, qua siles, augentibus Omnia Musis,

Impetus excessi Zephyros, candor qu ruinin . . rotare ergo iidem poetae dixerunt: ut & ventis pennas 1acrae litterae attribuuntNPsalm. XVII. . V. I a.di Psalm. q. Et aui Volanti pansis velis nauem currentem comparari, a Graecis etiam

plurimis currum nominari, nemini nunc potest esse ignotum. Virgil. lib. Ii I. AEneid. Linquimae Orugiae portus, pelagoquι το&mM. Furius Antia Poematis: Sicutsulca leuis volitat super aequora clasis..CICERO itidem ac T. Lucretius coeli impetum pro coelerrimo coeli motu dixerunt. Ventos quoque animas Arnobius dixit lib. I. & Maro

Nauium autem formam, atque adeo nome, ab auibus ducta esse eruditi quidam homines a hitrantur. Velis enim,remisque alarum loco, quasi avis ad volatum impellitur nauis. Indoque Scriptores dixerunt nauem volare. Contra Vero auibus Remigium alarum Maro attribuit.. Equidem de Graecis derivare λntibus m lim, quibus ναυς est Nauis. & ναυιτης, qui nasita, di concise itaura

79쪽

Faldila lex. CICERONI s locus δ4 nitus . Glhsema in Eusebi, Chronico . . sublatum.

IN Maniliana M. TvLLIVs Q Hoptensium , Qxatulum viros Consulares reprem Eendit,qudd legi Gabiniae, ut nunc Maniliae, ne ferrexur, repugnarint. Quarum illa quidem de Cn. Pompeio belli piratici, haec vero belli regii & Asiatici cum Mithridate & Tigrane, deligendo Imperatorς agebat. Quo mihi, inquit,

indignius videtur obtrectatum esse adhuc, Gabinione Δ- eam an Pompeio, an utrique, id quod est verius, ne legaretur A. Gabinius, Pompeio expetenti lac postulanti.

CrCERO id non nouo exemplo factum iri, ut A. Gabinius legis auctor Pumseij legatu3, quod legibus vetitum apparet, fieret. Idque exemplo cofirmat quattuor Tribunorum plebis, quibus idem licuit. Sic enim CICER Gran C. Falcidius, et Metellus, Coelius Latini en in

Cn. Lentulus, quos omnes honoris causa nomino, cum

Tribumpl. fuissem, anno proximo legati se potuerunt. Vidi ego, qui ctim legibus leuiter tinctus esset, haec M. Tv LOI ad Fastidiam legem obtorto Collo raperet. Quare vindicias secundum libertatem a Praetore postulo. Nam quamuis tempora non pugnent, prohibentue quo mirinus Unus ideinque Ful idius esse motuisset C I-ς ἁ R Q N I s aequalis est auctor legis Falcidiae

80쪽

'sub Augusto latae, Verba tamen maTime pingnant. Hic enim legatus,qui Vicariam operam profectis in prouinciam Praefectis praeberet, dictus est: alias legatus,qui & Orator nominatus. legationesque obit. At ii, Fastidia lege de test mento legatis agitur,non a falco derivata, ut quidam somniant, appellatione, sed a C. Falcidior i cuius quidem legis caput ex antiquissimis membranis Chronicorum Eusebij, B. Hiero, nyrno interprete, glos Umatis expunctis apponam: C. Falcidius Trib. pl. Legem tulit, nequis plus testamento legaret, quam quanta pars hereditatis peresset. In iis enim qui in vulgus editi circumferuntur codicibus, multa falso adiecta ex No. Della Iustiniani Imp. Itaque legitur in Isidoro, qui haec transscripta retulit in librum V. Etymolog. cap. XV. Integrum autem caput legis Falcidiae Tit. Πανδείς, Ad L.Falcidiam exhibet, quique de Legibus nostra, patrumque meminxia 1cripsere, Zagius, Manutius , Holmanus, ' di IurisDprudentiae princeps Ant. Augustinus.

. . R. .

Aries subiicitur. CICERO in Topicis

contra alio rumsententiam explicarsis.