장음표시 사용
81쪽
Atque hinc aduentum eo die celebrandum 'esse intelligemus, cui litera Dominicalis propositi anni praefigitur. Ut quonia anno Is . I itera Dominicalis fuit D , quae in diem 29. Nouembris incidit, quod patrbit, si a sitera F,Calendis Decembris adicripta retrocedas usque ad D, dices Aduentum eo anno ince pisse die r9. Nouebris, qui diem S. Andreae sacrum antecedit. Itaque ut vides,satis est, si iteneas memoriteriliteram F , Calendis D cembris praefigi.
De numero Dominiearum inter Pentecosten, o Aduentum. Cap. VIII.
Numerus Dominicaru inter Penteco- sit
BR a VISSIMA ac sicillime num in
rum Dominicarum inter Pentecostent, sten apaduen & Aduentum hac via assequeris Vide, quot tum quantus sint Dominicae post Pascha usque ad diem S. quolibςx Georgii inelusiue, qui in diem 13. Aprilis incidit, hoc est, quoties hic numer. 7. in diebus post Pascha usque ad eum diem B. Georgio
sacrum inclusiue contineatur. Tot enim Dominicae addendae erunt ad aq. ut compleatur numerus Dominicarum inter Pentecostendi Aduentum. Quod si nulla Dominica inueniatur post Pastha usque ad illud festum S. Georgii inclusive: hoc est, si pauciores dies j sint post Pascha usque ad diem S. Georgii , quam 7.vel Pascha in ipsum diem festum incidat, erunt 2 . tantum Dominicae, Si denique post eundem diem S. Georgii Pascha celebretur, erunt tantum Dominicae 23. inter Pentecosten,& Aduentum. VERBI gratia. Cadente die Paschae in diem αα. Martii, sic inquires numerum Dominicarum inter Pentecosten, & Aduentum. Post Pascha,hoc est,post diem 12. Ma
82쪽
tii usque ad diem B. Georgii, sue ad diem 13. Aprilis inclusiue , numerantur Iz. dies , nimirum 9. usque ad exitum Martii, de . tractis enim 22.ex diebus 3 r . Martii; supe sunt V. 9 & alii 13. in Aprili usque ad diem
23. Ita vero in I a. diebus continetur nil merus 7. quater, addendae sunt 4. Dominicae ad 24. ut totus numerus 28. Dominicarum inter Pentecosten , & Aduentum complea
SIC etiam, incidente die Paschae in I. diem Aprilis, numerantur ro. dies post Pascha, seu post I. diem Aprilis , usque ad 13. diem ; quod ablatis I. ex 23. super
sint 26. Et quia in Zo. continetur numerus septenarius bis , addendae erunt a. Dominicae ad 24. Erunt ergo tunc a 6. minianicae &c. Eadem prorsus ratio est in
alij S. A quo die hebdomada quilibet dies mensis Anno quouie proposito denominetur, Hue primus is sit, sue non.
PRIM Q loco discendum est, quae lite
ra Dominicalis primo diei cuiusuis mensis in Calendario praefigatur. Quod ex dii decim vocibus horum versuum facile cogno
ra dabis Dominus, gratisque beabis
Gratia Chricticola feret aurea dona fdali. Nam prima vox fAHra Jprimo mesi,hoc est, Ianuario tribuitur: secunda s Dabit J secundo , id est, Februario, atque ita deinceps rita tam , ut quarta vox s Graiisque 2 pro D in uua
83쪽
un a tantum accipiatur. Prima autem l itera i Quae Iitera , cuiusque vocis, est ea Dominicalis,quae in
Dominicalis Calendario Calendis eius mensis, quem illa ad C tend* vox refert,apponitur . V eluti Ianugrius Calendis ipsis adscripta habet litera A, Februarius D, Martius item D, Aprilis G. Maius B, Iunius E, Iulius in Augustus C , September F,October A,Nouember D, & December RAqua selia, COGNITA prima litera Dominicalicii quilibet me iuslibet mensis, facile intelliges , a qua seriasis incipiat quilibet mensis incipiat. Nam si in digito-
quolibet δn- articulis a litera Dominicali anni prorpositi inclusiue numeres insequentes liter ordine, alphabeti,usque ad eam literam, quae
Calendis dati mensis praefixa est, redeundo a litera G, ad literam A, si opus est θ indic -
bit numerus articulorum, quos in digixi percurristi, numerum seriae,a quae messir positus initium ducit.
VERBI gratia. Anno 1s 92. Bissextili, quo litera: Dominicales sunt E, D,quoniam Ianuarii Calendis pposita est primα litera A, propter primam vocem Actra J primo' mensi tributam ; si a litera Dominicali cu rente E, Haec enim usque ad diem S. Ma xhiae usum dabet numeres alias literas serieliterarum naturali usque ad A, hoc modo,E,
. F,G, A, percurres quatuor articulos. Ianuarius igitur a seria quarta, hoc est, a die Memcuri j incipit. Nam si litera E, Dominicano hindicat, significabit litera F,diem Lunae, siue seria is . litera G,diem Martis, hoc est, seriam
iij.& litera A, seriam iiij. seu die Mercurij. DEINDE, quia Calendis Februarij adscripta est litera D, ob secunda vocem fua bitJ quae Februario debetur,si ab eadem currente litera Dominicali E, numeres alias literas usq; ad D, Eoc modo, E, G,A,s,Cain
84쪽
percurrentur septem digitorum articuli, aepropterea Mentis Februarius- initium sumita seria septima, hoc est, a die Sabbati. Feria enim vij.Sabbatum appellari solet , si eut seria j. Dominica. RURSUS quia mensis Martius incipit R . litera Dominicali D, ut tertia vox Domianus J denotat,estque tunc in usu posterior litera Dominicalis D, pronuntiabis primum diem mensis Martii esse Dominicam, seii seriam primam.
POSTREMO quoniam Maius a litera B,ineipit, quod ei quinta vox D Beabit J respondeat, estque in usu tunc litera posterior -D,Dominicalis,numerandum erit a D,vsque, ad B, hoc ordine, D, E, F,G, A, B. Cum ergo sex articuli digitorum percurrantur, exit primus dies Maii dies Veneris, seu seria vj. IAM vero si a numero cuiuslibet diei in iste ita
quocunque mense ab ij cias 7. quoties fieri po Domini eatistest ita tamen, ut pro residuo, si nihil rema. Pposito dieinet, asilinas 7. &a primanitera Dominicali cuiusuis mea propositi mensis inclusiue numeres ictae BD sit. &aquais turali literas insequentes in digitorum artia seria idem iiculis, redeundo post G,ad A,2 donec tot ar- Ie dies deno-ticulos percurreris, quot unitates in numero minanduβ sir illo residuo continentur, collocata erit vitiam a litera quae nimirum in vitii num artici tum numeratum inciditθ ad die mensis propositum. Quare si rursus alitera Dominicali currente alias literas sequentes numeres viaque ad lueram diei proposito ascripta, quae proxime inuenta suit, cognosces eodeni modo seriam hebdomadae, aqua propositus Adies menso nomen habet, quo seriam primi odiet mensis cognouimus ἀEXEMPLI causa. Eodem anno Is 92.cu
85쪽
quis scire, quae litera Dominicalis diei et 2. Februarij, quo Cathedra S. Petri Antiochena celebratur ab Ecclesia apponatur, & quae seria tunc sit.Quoniam vox soabito indicat literam D, Calendis Februarii apponi, & abiectis q. ter ex 21. superest i . numeranda erit in uno solo articulo prima mensis litera
bruarii adscribitur. Quocirca cum prior adhuc litera Dominicalis E , sit tunc in usu, si numerabimus inclusiue usque ad D, .literas
situm 1 r. Februarii esse seriam vij. hoc est, Sabbatum. R V R S V S volo scire,quae litera prae xa sit sexto diei Decembris, qui B. Nicolao sacer est. Quoniam ultima vox s Fidali Imonstrat literam F,apposita esse primo diei, numerabimus ab F, sex literas hoc modo; F, G, A,B,C.D,quoniam 7.ex 6.reiici non possunt. Igitur D, praefigitur diei sexto,ac proinde dies ille Dominicus erit, cum litera D minicalis tunc sit D. S IC si quaeratur de die et . Decembris B,Thomae sacro .Reiectis omnibus 7. nihil remanet Numerandi ergo erunt .literae ab F, hoc ordine F,G, A,B, C,D, E,ita ut E, praefigatur diei tr. Ad quam si fiat numeratio a Dominitali litera D,hoe modo. D, E, reperies eum diem esse seriam secundam. DEINDE sit inquirendum, quae litera ad anniuersarium diem S. Matthiae, qui in diem et A. Februarii incidit, ponatur 3 & quae feria dies ille sit, Numera a prima litera menss, nimirum a D, tres literas hoc ordine, D,
test,nimirum ter, supersunt Nam ultimari dici 2 . ascripta est. Sed quia tunc postg-
86쪽
rior iam litera D, usurpanda est, si numeresa D, usque ad F, hoc naodo D, E, F, reperiea festum S Matthiae, id est,diem et . Februaris, qui vere tunc est as .propter diem intercalarem adiectum, incidere in seriam iij.id est,in
E EADEM ratione, si in anno Bissextili quocuque proponatur dies in Februario post φgζRd festum S. Matthiae,quaerenda erit litera, quae zi quando
ei diei praesagitur, cuius numerus proxime dies proposi-
minor est numero diei propositi': atque per tus est postis posteriorem literam Dominicalem seria in 'um S. Max uestiganda. Vt si propositus sit dies 18. qu h φ' renda est litera diei et . propterea quod dies interealatus in Calendario descriptus non est. Ita vides,paulo ante pro festo S. Matthiae inquisitam este literam diei et . quamuis in anno bissextili illud sensi die as. celebretur. A D extremum sit inquirendum, in quam seriam dies anniuersarius S. Iacobi Apostoli, hoc est, dies a s. Iulii incidat. Quoniam septima vox LGratia J monstrat, literam G, Calendis Iulii adscribi, & abiectis ter. 7. ex '
as. remanent 4.numerandae erunt a G, qua
tuor literae hoc modo,G, A, B, C. Nam vitima C, diei a s. praefixa est. Si igitur a post riori litera Dominicali D, quae tunc in usu est, fiat numeratio usque ad C , proxime in.
hendes sestum diem S. Iacobi, hoe est , diem 21. Iulii incidere in sabbatii, vel in feria vij. RATIO autem, cur a numero diei pro positi reiicienda sint 7. quoties fieri potest, est,quod post diem 7. mensis cuiusuis, & post
I . II.& 28 .repetitur eadem illa litera, uuae
87쪽
De Nonis , Idibus , o Calendis .
lendis nomen accipit. Nam primo die Ianuarij dicere solemus, Calendis Ianuarij, primo die Februarij, Calendis Februatij, at' que ita in caeteris. Alij autem omnes dies a Nonis, vel Idibus eiusdem mensis, vel a Calendis insequentis mensis notari solent: ita ut die, qui quatriduo abest inclusiue a Nonis, Idibus,vel Calendis, duobus nimirum drebus interpesitis dicendum sit quarto Non s , Quarto Idus, & Qv arto Calendas, ii
V T autem quemcunque diem mensis propositi rite denominare scias a Nonis,Idibus,vel Calendis, diligenter memoriae mandandi sint dies,in quos Nonae,atque Idus cuiuslibet mensis incidunt. Hi autem facile
ex numero Nonarum,atque Iduum cuiusque QVO: Nonas, . mensis comprehendi possunt . Vt quia bi 4. . quς idV ν menses, Martius, Maius, Iulius, OctQber, ham
k abhii I henti Nonas, alij autem 8. menses, Ianua-
in quem die rius, Februarius, Aprilis, Iunius, Augustiis, incidant tam September,Nouember, December, q. dunt
1a. i' μ' xat, cadent Nonae in prioribus 4. mensibus in diem 7. in posterioribus vero S. in diem s. Numero enim Nonarum adiiciendus est primus dies, qui non a Noni, , sed a Calendis nomen sumit, ut dieς habeatur Nonarum. Quia vero singuli menses habent 8. Idus, si diei Nonarum addantur 3. incident Idus priorum 4 mensium in diem I s. posteriorum vero 8.. iii diem i3. Atque ad me moriam iuuandam hi duo versiculi condibii sunt inalay
88쪽
Maius sex Nonas , October, Iulius ,
Leuatuor at reliqui: dabit Idus quilibre
I T A QS E antequam diem cuiusuis Qv pacto mensis propositum a Nonis, vel Idibu , C et Thoes h ligiendis ve denomines, vide prius, num men' sint a Nonis,
sis ille sit unus ex 4 prioribus nec ne.Si enim Idibus, &Caex illis est,& di s propositus est appella-ὶςRdi . . bis diem illum, Nonas eius mensis . Si vero datus dies est Is dices. eum, Idus ciusdem mensis. Quod si dies oblatus est ante diem 7. vel post, ante tamen a s. diem , detrahe eius inumerum, dempta prius unitate, numerum videlicet eius diei, qui propolitum diem an- , tecedit in Calendariob ex . vel i s. & reli quum numerum denomina a Nonis,vel Id bus, prout dies propositus suerit ante diem . vel 1 s. At si datu& ies diem I s.consequi- t ir, subtrahe eius numerum, dempta prius unitate, numerum scilicet eius diei qui iaCalendario diem datum proxime anteit.)ex numero dierum totius mensis propositi,si tamen prius unitatem addideris ad mesis dies, . nimirum primum insequentis mensi&diem, in quem eius Calendar incidunt & numerum reliquum a Calendis mensis insequen-xi denordina. EADEM haec in posteriolibus 8. Neωsibus seruabis omnino , dummodo pro die Nonarum,& is. Idirum,siimas diem s.& ιυ in quos videlicet dies, Nonae atque Idus illorum mensium incidunt.
EXEMPLI gratia. De nominandus siudies Mariij, qui Nonas diei .antccedit 1
Deme-2. numerum videlicet unitate min
89쪽
iij,hoc est, quinto die ante Nonas inelusive. R UILS US detur dies io . eiusdem menss. Quia Idus cadunt in is . diem Martia , α dies Io. propositus est post Nonas ante Idus, detrahe Rex I s. ut reliqua fiant 6.'Dices igitur die 1 o. Sexto Idus Martii. PRAETEREA Osseratus dies 23. Imit. Quoniam Idus praetctierunt, Ss Calendae Iulii insequentis incidunt in diem tr. 1 Catendis: Iunii numeratum, quod Iunius habeat dies 3 o. auseremus 22.ex II. ut relinquantur 9. Die igitur a p. Iunii dicendum est,No.no Calendas Iulii. SIT denique datus dies 1 in Augusti. Quia
Nonae praeterierunt, Idus vero in diem I p. . incidunt;si 9.ex I 3. demantur, remanebunt A Diees ergo tunc, Quarto Idus Augusti. ADUERTE tamen, quando numerus x
liquus est a.non esse dicendum, Secundo Nonas, vel Idus, vel Calendas, sed Pridie N nas, vel Idus, vel Calendas. Quomodo εὰ , A M Vero si dies proponatur a Nonis Noni, Mibu, Vel Idibus alicuius mensis aut a Casendis
in Calendis subsequentis denominatus, velimusque sci dies mensiu re,quotus dies mensis is sit, detrahendus erie tau ολxur. numerus denomisationis, minus uno,ex numero diei, in queni Nonae cadunt, vel Idus,
vel Calendae insequentis mensis, prout dies
denominatus erit a Nonis, veridibus, aud, Calendis . Reliquus enim numerus dabie diem mensis , qui quaeritur. . - VERBI gratia. Scriptae sint literae qua dam Quinto Idus Ianuarii. oniam Idus Ianuarii in diem 1 3. incidunt, demendus erae numerus q. unitate scilicet minor numero - Quinti Idus ex i 3.ut reliqua sint 9. Fuit e
go dies ille, quo scriptae sunt literae , dies μ
90쪽
ITEM datae sint aliae literae Pridie Nonas Octobris. Quoniam Nonar Octobris cadunt in diem .auseremus i. numerum scri icet unitate minorem numero Secundi N nas,qui pridie profertur ex 7. relinquetu que dies 6. Octobris. ΡOSΤREMO scriptae sint aliae literae Decimooctauo Calendas Iulis, qui dies in mense Iunio existit. Quia ergo Calendae Iulii cadunt in diem II. a Calendis Iunii numeratum, eum Iunius habeat dies Io.si detrahantur II. ex I l. supersunt 34. Literae ergo ille scriptae sunt I 4.Iunii,proximo videlicet die post Idus. De Indictione. Cap. XI.
INDICTIO est reuolutio is . annoru ab Invictio d
I .vsque ad i s.qua reuolutione finita,iterum ad s. reditur. Et quoniam frequens usu est Indicti is in Bullis Pontificiis, ac diplomatibus,aliisque scripturis publicis,non abs re erit paucis docere, qua via cuiuslibet a ni Indictio reperiri possit: quod hac ratione
IN extremitatibus Pollicis, Indicis, ae Medii sinistrae manus disponendi sunt pri-mum anni centesimi,hoc modo.In Pollice ' manu, ad D- ponatur o. Iri Indice Ino. In Medio χoo. Rur dictione persus in Pollice Ioo. In Indice Aoo. In Medio uestigad 1 oo. In Pollice o . &C. MAGNO autem numero centesimorinti annorum proposito,ita sedem eius centesimi 'expedite reperies Retice '. ex numero centesimi propositi,quoties fieri potest;quod facile set, si figuras numerum centesimum ex primentes in unam summa ordine colligas, reiectis semper 3.quenladmodu apud Arithmeticos reiici solent s. in probatione nolle .naria. Si namque post abiectionem omnium 3 relis