장음표시 사용
641쪽
6 2 PROVINCIA AusTRIAE. Fuit ijs in locis persona quae male vehementibus
scrupulorum aculeis accipiebatur, propterea quod grauia peccata suo Parocho cui non fidebat, celauerit, repetitis anteactie vitae confessionibus, exoluta in lachrymas, & gemitus resoluta tandem laeta conquieuit. Alia quae aliquot annis caco daemonis opera victum procurabat, partem sui corporis ei deuouendo, nostrorum occasione poenituit, consilium mutauit, & flagitio expiato vitam correxit. Noster sacerdos cum parentem ea in missione inuiseret, quo spiritualem gratiam, pro filiali amore referret, sollicitatus est a parente ad defectionem, promisso Episcopatu in Ungaria a Caesare opera magnatum Impetrando: sed non miniis prudenter, quam fortiter filius restitit, multis rationibus parentem a sententia diuertit , & graui oratione ita commouit, ut ad extremum parens in filij amplexus & oscula profluentibus lachrymis rueret, eumque ad sanctam perpetuamque constantiam hortaretur, se precibus, filiolum curae illius commendaret. Idem sacerdos sororem, Lutheri fallis opinionibus coiruptam restituit,&Sacramentis communiuit. Haec in Missionibus. Ad maiorem discipulorum nostrorum profectum, piam Dei parae Virginis Congregationem instituimus I 3. Februa-
rh, praesente pientissimo & nobilissimo Antistite Nitriensi, qui in album hunc quoque inscribi voluit. post diuinum sacrificium, & totum negotium Deo pie comm edatum, post carmen & orationem Praesuli recitatam, solemni ritu more aliaru Soda-
Iitatum, & Rector Congregationis & Assistentes suffragijs fratrum sunt electi. Pomeridiano sole in area scholarum, magna frequentia populi datus est
in theatro Damascenus. Sodales ergo, licet primo ortu pauci, Virtutem colere, pia opera exercere, fructum metere incipiunt: namque praeter VO . luntarias
642쪽
1ufitarias maeerationes, quas inter priuatos parie- aes suscipiunt, publice etiam sabbato magno ad .Seruatoris nostri sepulchrum flagris acriter ternis vicibus in sua terga seruierunt. Spectaculum erat incolis hactenus inuis i. processerunt fratres longo ordine per forum saccis induti, ad templum,
manibus flagella gerentes, Vno crucifixum praeferente. concursabant undique homines tanquam tragoediam spectaturi, mult5 etiam magis attoniti citin flagrorum ictus &strepitus in nudis tergoribus audiuerunt. Nec sollim hi tirones in dura corporis disciplina constituti, sed altius virtutum radices in animis agunt, prauos affectus eradicare, con Scientiae maculas saepius elucre, caelestem panem suscipere, se mutuo inflammare, proximis exemplo praelucere, salutis suae prodigos a sceleribus auocare discunt. Factumque est eorum opera, ut nouem ex Haidonibus, ad seniorem mentem & sa-ilutarem confessionem sint adducti. Est enim studiosis frequens occasio cum eisdem pie agendi. delectantur & ipsi nostra litterarum palaestra,& exercitationibus, tum priuatis, tum publicis libenter intersunt, licet nil eorum quae diculur, intelligant, actionibus tamen, mirum, iuuenum quantum delectentur. Est & illorum in nostros propensus, animus. Accidit, ut haereticus in templo nostro, futilibus verbis, sacros ritus carperet. . non tulit haS Voces Haidonum praecipuus , aggreditur irrisorem, clauam vibrat: sed hic istum persequi prohibitus a circumstantibus, alter vero confusus portam 'uaesiuit. Sed ad nostros redeamus. Pro Sodalibus duobus, pestis veneno insectis, Pater Congregationis Praefectus a reliquis summὰ contendit, ut pro incolumitate aegrorum preces funderent. placuit ob
sequi, studiose fusis precibus morbum ab utroque abegerunt. Minorum verδ discipulorum gens ia
643쪽
PROVINC1A AusTRIAE. uscholis edocta uixis genibus orare. hoc domi cum exercent, parentes dicere solent, suos filios sanctos esse, discuntque a filijs Deum rite orandi modum. Λ B ineunte anno usque ad Malum quinque si cerdotes , quatuor Coadiutores aluit Domus Thutociensis. Meinde sellia peste corrupta, ex COIIegio quinque Patres, &sex Soch acce iterunt, qui aa extremum annum in hoc perfugio vitata lue, cum aliquot alumnis Collegh munera Soci
tatis obiere. Unum periculositis deiectum non minus sacrificia cum orationibus , quam pharmaca erexerunt.In nouitiatum duo missi: unus alumnus sacerdotio ornatus, parochiae Varalliesi praefectus.
Visitati crebro infirmi, doctrina Christiana per P
gos tradita. Sermones ad popula quatuor in templis, festis & Dominicis diebus habiti,fructu cuius
noαpoeniteat operarios. Populus in Paschate totus , frequens alijs solemnioribus festis in sacra
communione visus est. Cingulos.Petri ut vocantὶ mulier partus dissicultate liberata. Nonnullae virgines locupletes sponsos repudiarunt, ne non Catholicis nuberet. Quidam suis ululatoribus valere iussis, nos causa salutis & sacrorum accediit. Quia etiam maritatae crucem Christi laudibus humanis praeserunt, & contempta suorum ignominia, per Patres nostros cum Deo gratiam ineunt. Fuit, quae suos deseruit, ut vitam inter subditos nostros in Catholica religione finiret. Vndecim Catholicam fidem amplexi: totius vitae maculas deleverunt 26. Inter quatuor familias discordiar sublatae. Famulus herum nobilem a Catholica fide se avocantem valere tu ssit, atque ad nostros se contulit, ne fidem a Deo datam violaret. Virgo haeretico nuptura consilium
644쪽
filia nostri sacerdotis secuta, Catholico nupsit. Sarpius viris primarijs, amicisq; Societatis expetetibus excursum. aliqua praeda nobilis ex faucibus daemonis erepta, confluentibus ad Sacramenta populis, & moleste ferentibus quod Patris opera diutius frui non liceret. Cuiusdam loci Dominus a Parocho vehementer disse aiens in gratiam cum eodem reduci us.Virginem ab infantia in haeresi educatam, nec herus vir magnificus, nec hera cuius famula erat, nec mater nec amici, ut Catholica esse vellet, vilis rationibus permovere potuerunt. Et
sacerdoti multis argumentis instanti se malle cum Lutheranis, aiebat, apud inseros esse, quam cum Catholicis in caelis:ob eam etiam causam Catholicum sponsum, fide iam data obstriinum, deserendi propositum habebat. Et cum arroganter bene monentibus responderet, fortem ictum a domino in facie accepit. Eo dolore & ignominia percita adhuc magis sese obstinatam exhibuit. Furentem iudicasses. Denique post multas suas lachrymas, flexa pijs monitionibus, obstinatum animum deposuit, Lutheranismo valedixit, vitam confessione purgauit, Catholico sponso nupsit. Dum haec scriberentur sepultus est adolescens in coemeterio parochiali. is adeo tenaciter fidem & mores Catholiacos quos ante aliquot annos apud nos hauserat, inter Lutheranos retinuit, ut licet pluribus annis apud eos habitauerit, nunquam tamen adduci potuerit, ut eorum templa seequentaret. Templum nostrum Sacramentorum & ossicij diuini causa,
magno milliari emenso solitus est adire: & si fortὸ id praestare non licuisset, domi suae in angulo tamdiu flexis genibus orabat eo tempore, quo sacrificium apud Catholicos fieri meminerat, quoad Mnitum id esse post hors spatium sibi persuasisset.lar-sa grauiter valetudine in monte sustollendis trabi-S S a s bus,
645쪽
bus , matrem ut se ad oppidum nostrum deserricuraret, exorauit. nulla enim ratione se Lutheranis c5municatur uassirmabat. Advectus Varalliam consessione peccata expiauit, Sacramenta di in Corporis Christi & Extremae unctionis accepit, ei- cessit e vita laetus. Non defuere quae pateremur aduersa. Octo vicibus tram eunte partim peditatu, 'partim equitatu copioso,ditio nostraThurociensis amicta est: cii subditis etiam nos non parua damna passi. Lites nonnullae nostris intentatae nostrorum opera pacificὰ compositae, Ager non contemnendus ab annis 8 o. alienatus,pago Selliensi iure recuperatus. Plurimis pauperibus benigne factum,
eis praesertim quos mendicare publice puduit In panem quotidie distributum ad fores egentibus Luchnae genus est mensurae maioris)plurimς frumenti expensae ; festis solemni oribus & o. horarum orationis tempore a oo. etiam librae carnis: α4. caprae consumptae. Omnibus bene factum . sed praecipue nostris c Transylvaniae calamitate re-'deuntibus, ut ipsi recreatos se ex multa iactatione faterentur.Duo ex his haeserunt Thurocu: quorum alter sacerdos in itinere vulnus a praedone in latere dextro tam periculosum accepit, ut etiam commist
seratione Caluinistarum & ossicijs exceptus sit. Alter vero dum re4 Societatis qua potest ope defendit , hyberno tempore belli causa a Collegio Claudiopolitano exclusu ι, inedia, frigore, aquis,
nivibus inter tot aerumnas aegre vitam re tinuit: denique inter hostes Turcas & Tartaros securius,
quam inter suos gentiles, Dei beneficio versatus est, donec sedata belli procella ad socios tute se reciperet. Pagus est Satha duobus milliaribus magnis distans a Domo Thurociensi Societati subiectus. Lutheranam si dem hactenus tenuit: ci parochiae Lutheranae frequensatione interdictum,& vi
646쪽
Catholica religione sermetur, no raro diebus Dominicis ed sacerdos mittitur. Rustici tametsi ob diuturnam consuetudinem Lutheranismi , aegre adducti ut nostros audirent, & quidam audacius obnitentes seueriore castigatione impulsi, spes tamen est, sacello erecto, cuius materia iam comparatur, ut &1psi Sathenses,& vicini non pauci Ecclesiae restituantur. Templum nostrum crucibus &vexillis, ad solemnes supplicationes, Diuorum imaginibus,& nomine IESU polite illustratis, orn tum. Praeter haec aucta pluribus supellex templi.
Ollegium Commotouiense aluit e nostris hoc anno per nas decem & octo: Patres septem, magistros tres , reliquas ministeriis domesticis destinatos. In tetritorio hoc nostro Dei benignitate aliquis est fructus spiritualis collectus. Et ce te si nullus esset omnino alius, non contemnendus esset Catholicae religionis his aridis in locis conseruatio. nihil enim haereticorum audacia perfice re potest eorum, quae miris modis & artibus machinatur, sola nostrorum praesentia deterrita; nonnulla tamen nostrorum industria Dei benignitate apparuit. Haeresin eiuraruncquatuor supra viginti, inter hos quidam annorum centum, qui ex ipso vitio adhuc Luthero haereseos venenum hauserat, nostri Patris instructu eiecit. Praeter concionem ordinariam quam unus e nostris in templo par chiali facit, de more ad tres pagos excursum diebus Dominicis Sacri faciendi & concionis habendae causa. Confessiones de tota vita auditae quatuordecim praeter fratrum Congregationis R.Virginis. Ad sacram communionem, prςter studiosos,
Arusticos in pagis, quorum frequens suit nume-
647쪽
xus, aliquot supra centum adierunt. Quida a com
munione & cofessione a Lo. annis abstinuerax, semper expectans quam nam tot religiones finem ha bitvry essent. laic ingraui irioibo ad veram fidem& Sacramentorum ulum nostri sacerdotis adhortatione permotus est. Supplicatio corporis Ghristi in duobus pagis postliminio reducta, magno incolarum gaudio, ritu nimirum quo olim ante haeresin inuectam celebrata fuit. Effectum ut Catholicus ciuis pauperes in hospitali cibo potuque reficeret. Odium inueteratqm i 'ter socruin & nurum dc filium extinctum, & amor pristinus accensus. Vnus e nostris ad sacrarum virginum consessiones excipiendas vocatus, a duobus milliaribus. Collegium nostrum una cum pauperum contubernio Princeps Brunsvicensis inuisit. Prius ad nos quam ad hospitium a curru venit, diutius apud nos quam in ciuitate moratus, de religione cum Patre Re Ro- Ie multa perhumaniter contulit. Reuerendisti m usArchiepiscopus Pragensis campanas templi parochialis consecraturus, & sacram Confirmationem& ciuibus & studiosis nostris impertiturus, diuertit ad Collegium nostrum, cum Illustrissimo Nun
cio Apostolico: uterque carmine & musico concentu exceptus in domo pauperum, in qua 12 O. .
aluntur studiosi. In sacello illius domus primum Sacrum fecit Illustrissimus Nuncius, Indulgentias
31 o. dierum Congregationi inchoatae dedit, item pecuniam ad scamna in sacello construenda. In nouellam illam Congregationem inscribi ipse primus voluit: post ipsum Reuerendissimus Archiepiscopus. Fratres illius Congregationis triginta sex sunt pro initio . in festo S. Catharinae praeuia confessione generali,& sacra communione solemni ritu proseuionem fidei Catholicae emiserunt: atque primariae Romanae Anuunciatae B. V. Mariae acce-
648쪽
rROVINCIA AVsTRIAE. ση 'ptis priuileghs & confirmationis litteris a R. P. N. Generali, & Ptaefecto primariae Congregationis
sunt aggregati. Studiosorum nostrorum pietas Astudium in literis sumit indies incrementa Eruditionis specimen praeclarum dederunt in festo corporis Christi exornando tum orationum, tum carminum multitudine ac varietate. Peregrinatio ad
B.Virginem Grupnensem hoc anno solito fuit celebrior confitentium & communicantium fi quentia,& maiore nobilium aduentu. Magnificus Dominus regni Praefectus Christophorus Pope-lius a LobcouitZ vexillo centum dateris comparato, familiaeque Lobco uicianae insignibus adornato nostrum ibi templum Deipara: sacrum condecorauit. Idem ipse cum alijs quibusdam Dominis centum dateros , ad sarta tecta dictae sacrae aedia
Oc anno pauciores solito fuimus, xv. nimirum r/sacer lotes vI. ex quibus unus est prςceptor ; alij praeceptoreS non sacerdotes tres: reliqui denique domesticae rei administri . Floret gymnasiuin Crumlouiense, postquam deserto suo ludo magistri haeretici Maecenatem secuti , ciuitatem purgarunt; quorum non solum discipuli, sed ipsa etiam notabili numero scamna, in scholas & potestatem nostram commigrarunt: illa adeo cathedra, unde Lut berant buccinatores toto quinquennio populum dementarant, nobis Caesaris Commistariorum beneuolentia, qua sit quoddam expulsis perfidiae trophaeum, cessit in usum gymnas'. Porro pietatem omnium mortalibus alioqui satis spectatam, ipse immortalis Deus, qui facit mirabilia magna solus, visus est in uno approbasse, atque eam
649쪽
per hunc in c teris nostris discipulis magis inflammasse. Gabriel mecher puero annorum circiter NI v. nomen erat. primas hic tam in tertia, quam in media classe Grammatices nam eo usque recenSpertigerat semper obtinebat, cum magna admiratione atque aemulatione ςqualium; nec posteriores ex probitate referebat. ergo quoniam placita fuit anima illius Deo, incidit in lethalem morbum. Sacramentis munitus , in ipso mortis articulo quiritari primum coepit, atrum quendam canem adesse, rogare amictim ut expelleretur. Sacerdos noster qui cum circumfusa iuuenum corona adstabat, etsi nihil viderent, adspersit tamen omnem circum locum aqua benedicta. Tum ille gratulans depulso cane: Ecce autem. inquit, adest Virgo, &gestat perelegantem puerulum, qui me ad se inuitat . mox manibus quas alioqui morbo confectas sustinere Vix poterat) obuiam exertis videbatur identidem quiddam v cile captare ac velut prehensare, ac vici iasim iam hilari renidentique vultu; iam rursum soli cito lachrymanti; Veni ergo, veni, veni, dicere. Sic postquam aliquantisper, quasi colludens & secum colluctatus fuerat, tandem formatis in amplexum manibus , &ad pectus suauiter adpressis, iucundissima fronte, En, ait, iam teneo, iam habeo, , iam possideo. nec mora, simul haec dixit, simul in omnium aspectu expirans animam Christo, vesperamus dilectam reddidit. Corpusculum elatum est, magno carminum & epistolarum licet extemporali apparatu, quς certatim pro se quisque, virtutibus defuncti affatim materiam pribentibus conscripserat. S hola vero in qua summum postremo gessit magistratum, eidem aliquanto phst seorsim, in creatione noui Magistratus, summa totius gymna' approbatione, recensitis ac dilaudatis eius moribus, parentauit. Verum in curandis suorum
650쪽
PROVINCIA AVsTRIAE. suneribus, itemque peregrinationibus, cum litania ad vicina templa, per aestiuos recreationum dies
suscipiendis; alijsque id genus pietatis ossicijs praecipuam, ut solet, laudem obtinet deatissimae Virginis Sodalitas. Duo hinc ad diuersas Religionum familias se transtulerunt. Haec fere domi, nunc prodeamus in publicu. Mutatio Domini huius Crum-lo utensis ditionis no obscuram peperit animorum commutationem in ciuibus, in ijs prarlerti in qui a nobis & religione Catholica fuerant alieniores. nodefuerunt illi quidem suis rebus: mox euitia atque
Commissarij Caesaris capessendi domi ub causa
suc appulerunt, priusquam sacramentum subiectionis posceretur , per supplicem libellum roga-xunt, liceret illis libertate conscientiarum, ut loci uuiitur, frui: sed clim reiecti non sine minis suissent, atque etiam ipsi iis ter se dissentirent erant enim partim Hussitae, partim Lutherani, partim
Picardit in tandem caput tollere non potuerunt, adlaborante strenue uno e Commissarijs , antequam certus Capitaneus constitueretur, ut nullos coetus Occultos cogere posse ut, vetetesque Catholici ritus sensim in consuetudinem reducerentur. Ait Lquoque Comisi irius Dominus Georgius Heidelius veteris Pragar Cancellarius, eo de vespere quoi iuc peruenit, cum se ex arce Crumloui enu a collegarum coena clam subduxisset, Collegium nostrum famili tissime inuisit, nobiseu coenavit, atque inusitatis prorsus ossiciis omnes nostros excepit. Postridie autem ex collegarum communi consulto publicos carceres ipse, comitante Senatu
Crumio utensi, adluit, vinctos dimisit: pauperum
deinde tum studiosorum, tum caeterorum contubernia , Xenodochia seu nos comia vilitauit omnia; ubique munificas dilargiens Caesaris nomine eleemosynas. Quo nomine, bonique auspicij causa solem-