장음표시 사용
391쪽
3 a HVGONIS GROTII annorum aestu id a se exigi, quod pace domum
firmata ex conventione deberi inciperet. Neque Vero ita mutatas res, ut non miseratione essent, quam invidia digniores. nam eae eo, Praeter opulentas Brabantie urbes, anusia adMosam oppida dc quod orae Flandricae vectigalibus terrainarique oportunum fuisset: tum auctas erogationes etiam vincendo tuendoque. Nec parum
post depulsam Britannia Hi spanicam Classem ,
tot nauticis Anglorum expeditionibus impe suin. iuvandaeque Galliae, non alio studio, quam ut bellum propul staretur, dc amotis littore hostitibus maria patescerent. His addebantur naufragia, naves detentae aut ceptae, rupti aggeres , quotidiana mala pro infortuniis. Disceptatum
super hoc aliquamdiu cum Bodleio , qui res A licanas apud Batavos curabat: Sed durior in-ies Elisabeta primum prolatando, dein missis itineri Gaditano suppetiis delinita est. Consumto hujus obsequii fructu rediit certamen : demissis in Angliam legatis Sebastiano Losae, Iacobo Vesquio & Abeli Franquenae respondit
Regina, non eam foederis sententiam,ut Batavi bellum sibi, sumtus aliis sine modo ac fine prorogarent. Sed pacem tum speratam, quam si damnosam ducerent, at nec sibi uula duodecim per annos, Sc quantum adhuc restaret, se popuIumque exhaurire perpetuis auxiliis 3c urbium pignori datarum custodia. Quod enim istud consortium sere, cujus omnis nexus alterius ex arbitrio pendereti Quin si leges inspicerentur, uti Reginae placeret, nec ultra convenisse. Co ceptum quidem sic erat, sed verba honori data captabantur. Addebat Burgleius Hiberniae in
xu , dc proprium Angliae metum satis justas esse
392쪽
HISTORIARV Μ, L I B. V. 373 causas, cur pactis regina discederet, ciun priva- i ta quoque fides inexi pectatis eventibus liberarii soleret. Ergo juris disceptatione, ut, inter imp res, frustra ac in speciem usurpata, Batavi ad vetus Praesidium recurrunt, Ostentando pericui Iuin circumjacentibus imperiis, si trini per se . animi civitatum Husimoat postulatis dejiceret, i tur, tantumque maris & divitiarum Hispano
accederet. Super quae, cum anceps rerum st
tus , dc haud congruens ineundis accepti dc e i Pensi rationibus excusaretur, aliquam saltem debiti partem inferre Angli jubebant, dc adve sus futura pericula remedium non veteribus p ctis , velut cogendo , quaerere, sed nova benefi- cia testatione gratiae demereri. Obtulere legati multum deprecantes, ex praesentibus angit iis pecuniam annuam, dc residinu consecto bello. Quod Regina, ut exiguum , contemsit: dilato interim terrore, dum rumor hostilia in ipsam de majores solito paratus ab Hispania nuntiat. R i rum utrarumque sapientci j udicabant, nec Bat vos inopia magis premi, quam id curare ut Q-cietatem sibi necessariam magnae jacturae perui culo illigarent, dc Reginam vicissim pecunias carere, aequo animo potuisse , ni consilium ipsi λ 'Batavos subinde flagitando subactos admoneret sitae potestatis, neque vero pati, ut secunda sor-.tuna sui debitores alienis te amicitiis insole tius jactarent. Interea misso in Angliam Buli uio tractum diu foedus inter duo regna in haec convenit. Foedus dc societas belli propulsandi. inferendique Regi Galliarum , hominibusque Anglis, his Legibus & conditionibus esto. V
teres pactiones ratae manento. Oecram dato
uterque,ut Principes gentosque aliae idem in so
393쪽
dus coeant. Ac cum primum res domi ferent, communis sociorum exercitus in terram hostia Ion arma transserat. Pacem totiusve regni imducias alteri sine altero pepigisse fas ne esto. A
ma & quae bello usui 1nter se bona fide just
que pretis communicent. Militi commeatus praebeant sine dolo malo: commercia sacrosancta, & hospites eodem jure quo subditi sumto. Rex Gallus ab Anglis omnem religionis vim arceto. & quando nunc ille propior iri rior , promisit Re gina milites Anglos quatex mille , qui Normanniam Picardiamque ipsi proxima defenderent, semestre per tempus d tis stipendiis, acceptis Obsidibus et quod si lon-
or ustas placeret,id regis fiat impendio: Qui
eginae vicistim necessitatibus idem auxilii r spondit, sed circa littus, aut quinquagesimam intra leucam. Mercede conducere ad quatuor millia liceat. Imperium in militem ejus esto , cujus intra fines bellum geretur. Haec palam 'speciosa. nam secretioribus pactis Imminutus est numerus militum , quos in hunc annum --
gina mitteret. Regina in hoc foedus juravit ab Rege qui exigeret jusjurandum prosectus Comes Sarisberiensis. Inde in Batavos Bulim nius transiit accipiendae fidei. Pactis sanciendis adfuere Paulus Busanualius, qui perpetua Regis apud Proceres iqgatione fungebatur , α Georgius Gilpinus Anglicanus in Senatu adsessor ex veteri foedere. Sumtoque Principis Mauritii re Senatus consilio, ordines foederati eadem in verba adiguntur: nisi quod propria haec fuere. Vere primo rex Gallus militem ad Picardiae do Atrebatum finem habeto, dc parte sin altera ordines peditatum ad octo millia, pquites
394쪽
H ISTO RIAR VM, LIB. V. 37seqintes mille quingentos, ut ancipiti contenti ne medius holtu uistrahatur. Iccirco ordines cohortibus auxiliariis duabus, quas Regi suis stipendiis exhibuere alteras adjiciant duas quod si tamen hostis in ipsos vim omnem belli verterit , revocandi jus esto. Et Gallus vicissim suis melioribus rebus cohortes totidem Batavis transmittat, equites adhoc mille. Suo quisque in solo jus imperii in auxilia obtineto. Quae olim convenere & quorum praesenti medere nihil novatum reperietur, ea uti fuerint ita sint maneantque. Civitate, Foederatas, hominesque ejus isderis Rex commendatas habe e velit, dcante alias domum Nasiaviam ob immortalia ejus in rempublicam merita. Itus , reditus, Commercia libera utrinoue sunto. nec vectigal alteri apud alteros graV us quam ciVes pendant. Rescis e luter ipsos & leges quae adVenarum haereditates in fiicum vocant, reddito testandi& succedendi jure. Praedam in mari sibi vindiacent , qui priores navem hostilem invaserint. Batavi quo voluerint cunque naViganto, etiam in Occidentis regna. Clarrgationes, pignor rionesque nullae, nec publice debiti a privatis exactio sit Iure ac judiciis disteptanto. Naves in praetervectione aut appulsu retentare, Onus Ut exponatur venumVe eas subigere quenquamne liceat. Signatae hujus mederis tabulae pridie Calendas Novembres. Quae publicis talicit cibus testandis selennia, eorum nihil praeter- missum. Nam praeter πod firmandae conco diae erat, etiam ad decus ac majestatem reia publicae novitatis invidia laborantis plurimum pertinebat inter reges aequo foedere conspici.
Quod ut fieret, Gallus pervicerat, dum suis id rebus
395쪽
rebus de Batavorum in se beneficiis congruens existimat, quanquain pugnaverat Elisabeta v teres ut socios sua sub tutela compleeteretur. satis id assirmans nec quicquam causis , cur egressae alienum imperium civitates summae
fortunae nominibus Insererentur. Erant qui a liquas necessitudines repeterent, FrancQS Vahali olim dc iis sedibus degressos, quarum nunc
partem Geldri colant, Batavorum insulam tonuisse, nec aliunde Meronarum regibus nomen:& missos e Gallia Hollandis reetores : Tum vero dc Anglos sermonis sono Frisicam origianem fateri: mox utrique regno per connubia
devinctos Principes: & longius, validissima re Romana Batavos annis ac fide & simplici libbertate meruisse, ut imperatoris terrarum p puli fratres atque amici Vocarentur: Eosdem .
Romanis jus & aequum exuentibus, Civili d ce opposuisse arma , re Germaniarum Galli rumque societatem. Alii vicissitudinem rerum propius notabant, quod , quorum legatos ante annos aliquot Galliae reges Hispani ob reverentiam audire vix ausi fuerant, cum his nunc Gallia publicum foedus contra Hispanum p cisceretur. Sed Batavi cohortium, quas ex foedere debebant, loco, Volenti Henrico stipe dia potius misere , pecuniae magis quam homunum laboranti inopia. Sed id quoque Angli s quius interpretabantur: nec quenquam Regina dignata est mittere, qui cum Batavis Galliasque legato Germanos Principes circumiret: de quo minus in societastin plures accenderent, nihil magis quam ista aemulatio obstitit. Atrocior hinc Gallis sus icio incidit,aeternum apud ipsos bellum ab Anglis concupisci: nec alio
396쪽
HISTORIARUM, LIB. v. NT animo laboratum Reginae, ut Turcam inter at- . que Austriacos pax coalesceret. Neque multo
post instituto Diepae colloquio, quae belli ge
rendi ratio in annum sequentem placeret,OMndit iterum Gallos Anglorum postulatio , ut si Caletum recipere postent, prae sidium ipsi ii ponerent. Illi manere Pencs Hispanum urbem malebant, spe majore in posterum ab illo e torquendi per vim aut pactionem, quam si Brutanni potirentur. Eodem tempore ab Henrico impetratum, ut, quae Lugduni Batavorum eductis apud se ingeniis testimonia perhibuissent diversarum artium professeres, per Galliam v lerent. Olim eam liberalibus studiis sedem
Δrausionensis legerat, ne metu sumtus longii 'ui populus inter . arma natus laritatem atque inscitiam indueret. Eodemque remedio civitas adversus obsidii clades recolebatur , quae clara fidei & constantiae, oblata tributorum remissi ne , hoc praemium maluerat. Praecipue mOVebat religio, columen partium , cujus explicat dae munus opifices hactenus , aut e rudi plebe , literarum inexerciti sibi sumserant: dum labor ipse honorum exspes dc certus Paupertatis, docentium discentiumque penuriam facit. Brevi, quanquam & Frisii Frauecram eodem instit to extulerant, Batavorum Schola & fama praeceptorum, dc suae externaeque juventutis accur
su multum praefulsit. Civile studium doctorem habuit Hugonem Donellum, qui, Connani de Duarent vestigiis inhaerens, legum disciplinain
in ordinem amisq;modum com oluit,recisis que super is aevi secura nimium imperitia turbarat, non tamen ut recentiori inertiae accederet,
quae nudo Verborum cultu ipsam ejus sapientiae
397쪽
3 8 HVGONIS . GROTI Ivim infregit. Sed hunc contactu Licestrian irum partium eo abreptum, ut sui studii haud iniiminum , quae & privati & inquilini ossicia oblivisceretur, dc inde vilem Altorsia excepit. lRomanos mores Veteraque tempora interpre-
tando plurimum claritudinis Iustus Lipsius sibi locoq; addidit, amoena morum gravitate supra profuitionem spectabilis: re sua quadam et 'ventia plerosque alliciens: nam cum floridum ipsi & p rofluens natura haud abnegaret, ait rum maluit dicendi Renus , concisum quidem, nec sine festivitate, sed vere novum obtentu antiqui : quod cum imitarentur, quibus ingenii j diciique non idem fuit, ad corruptillima qua que deventum est. Cum verb Lipsium metus lpublicus & privata injuria mutandas ad Partes . limpulillet, accitur e Gallia Iosephus Iulii sit us, qui Scaligerae nobilitatis dc paternae sapientia vim ad cuncta gentium taculorumque noscem .da contulit, invictus studiis ad senectutem continuis , cujus ingens solatium habet glisicentem . prima ab adolescentia famam. Sed & literas Orientis. Franciscus Raehelengius , Graecas Volcanius non sine laude interpretabantur. Nec parum acer in sacris disputator Franciscus I nius, dc callidus adversariorum subtilitate adversus ipsos uti. Claruerat dc Hadriani Iunii Batavi cruditio, cui physica oc medendi usus obtigerant. Nec quod reliquum est sapientiae . deserebatur. Maximum accessit lumen Ald gondius, otium illic Divinae legi in patrium semmonem trandiferendae quaerens, & egregius noscendis herbarum viribus Carolus Clusius Atrebas. Inter primos, quos curandis regendisque
studiis Ordaues imposuere, Ianus Dousa fuit,
398쪽
HISTORIARUM. L I B. V. 379 cui genus, gestique honores, & toleratum Lug- dum obsidium apud posteros carminum gloria prementur : in queis tamen cjusdem nolmnis filius praecellit, idem patri Annalibus Hollat idiae condendis socius, dc par majoribus meditamentis , ni mota immatura juvenem si imma cruditorum exspectationi abitulistet. Talibus magistris atque exemplis juventus excita in eam multitudinem excrevit, ut artes communi dc privatae utilitati propiores, quae antea per inse quentiam jacebant, alendis ingeniis non siit itaciant: quanquam dc ultro alii literatura aut versibus nomen suum vulgare praeoptant, haud sterili ejus eloquentiae Batavia , ut quondam Petri Nannii de Iani Secundi, eiusque fratrum, tum hisce tem ribus multorum etiam adolescentium scriptis compertum est. Inflammam tamen cruda gentis studia dc lucri propera inspiciens , nondum Erasini, noudum Longotii patriam agnoscas. Sed me magnorum nomianum reverentia , dc tranquillioris sapientiae r putatio a repuolica δc armis Iongius tulit, quae nunc repeto. Misit ad Christianum ea appella tione quartum, legitima jam aetate regnum D niae capcscentem, qui Patrum gaudia & vota
ferrent, non ante tamen, quam tolemnia transierant, ne celebri aliarum legationum conventu de loco certaretur, cum invidia , aut si sipo te cederent, imminutione dignitatis. Tantum abfuit, ut auxilia communi His anicae dominationis metu exorarentur, privilegia solis Amst Iodamensibus firmata sunt, linprobatis quae Scudami dc Enchus e civitates priscis a Regibus sibi concessa dictabant. Legati tamen cum honore dc muneribus dimisit, atque adeo haud multo i
399쪽
post ab Hispano eodem adveniens Iohannes Baptista Taxis majora quanquam dona adi rens, haud aeque comiter exceptus est. Caulai creditur , quod Hispanus, qui non ita pridem trecenta Ducatorum millia annua Dano promisisset vice veetigalis, ut fretum BataVis clam deret , hoc non impetrato , convictus deinde fuerat, voluisse arces freto impositas dolo inu dere. cujus rei indicia ordines Foederati in D niam miserant. Post Hulstum cuncta circa B
tavos quieta, extra leves nec memorandos equi
tum concursus. Nam dc ipsis exhausta militia, di hostis vix Belgarum extrema adversus Gaulos defensabat. Ineunti enim autumno Henricus pollicita explens spe facili & multa apud socios ratia, Bironium haud contemnendi equitatustatorem in Atrebates miserat , quod ipsum tuendae Picardiae videbatur. Vareinbonius flagrins creditam sibi praefecturam a rapinis vii dicare , duodecim cum turmis invehitur Gallos numero tum minores, Victus nihilominus capititur cum Montecuculo Comite Italo & aliis, quibus pro redemtione pretium grave imper
tum est. Statimque victores non Atrebatum in
do , sed Flandriae quoque finibus insuli, cuneta
raptando, majorem intulere Vastitatem, quam
Caroli olim & mox Philippi in Galliam bellis
contigisse meminerant. Rustici in urbes profugi non egestatein modo, sed & morbos illuc imtulere. Defensando statim limiti misias novo cum robore Cimancensis, sed hic quoque actus in fugam imperia ipsius detrectante Ambrosio Landriano equitum magistro, qui mox captus eo nomine , pecuniaque dc ignominia intuet tus est. Ita jus agrorum Penes Gallos mansit,
400쪽
HISTORIARUM, LIB. V. 38 Ioquestribus praeliis superiores, Vim peditum v fis itineribus eludebant. Propius instante jamyeme Rex Galliae, ut & in Hornovios aliquid
ausurus, ordines rogaverat ipu quoque alia par- . te securitatem hostium turbarent. Parentes e stulato Foederati spe non alia, magnisque i commodis , militem in navibus ad Bergas h buere, donec intellectum est regis conatus incre- . mentis amnium impeditos,omnemque Vim Gau
Iicam metu frigoris Belgarum finibus exiisse. Paupertatem Archiducum aliud quoque haudinistens malum sequebatur. Germani qui p pe, ipsius in Sacrament b, stipendiis non solutis HGrentalium occupant,missisque Hispanis qui imia .
tationem sui moris ulcisicerentur, & acriter r .
pulsis, incensia seditio. Et in Valachria Scotus. Ioannes Vbomis nomine capite plectitur, qui Vera ejus insule oppidum,mHispano traderetur, alios sollicitaverat, ipse G. Iesiuitis instiguum
se serens. Increbrescebant nuntii Regem Hispaniae, quanta posset corrogata pecunia eniti ut classem expedirer: retinerique eos in usiis per grinas quaslibet naves : sed BataVos praeterea
Sermonis indicio explorari, & ad supplicia abri pi. Placuit edicto vetare, quod ob Pericula non
satis cavebatur, ne quis in Hispaniam frumen- . tum ferret, eo sane justius, quod gravi anno P Ionia quoque Jc Borusia inesses suas retinente , eadem opera domi vitata fames in hostem mittebatur. Obnitente Amstelodamo , cujus pro cipue quaestus hac travectione stabat, consensius aliarum urbium valuit: ac ne domestica peccata .
Anglis Gallisve in praedam cederent, ipti naves bellicas freto Morinorum disiposuere , quae illa .