장음표시 사용
401쪽
Hispaniae, velut irae impatientia ultionem Gadi- tanae injuriae in aestatem disserre non valentis, navibus centum octo dc viginti, militum qu ituordecim millibus , dc inter hos equitibus no nullis, sub Martino Padilla mari immittitur, fama comitante Cornubiam peti, qua Britannia iprocurrentes iis meridiem terras Galliae Hiber- lniaeque interserit. Addebatur Rex Hispaniae Pur- i 'gatam religione Angliam dicturus filiae dotem , ine metus externi imperii studia averteret. Qua-
Iicunque conatui idem qui Depe alias Deus imtervenit, in brevia, quadraginta, nocte una, impactis navibus, quinquies mille hominum dc Pecuniae insuper multa pernitie. Nocuit insip nis sua dissidentia : nam Gennanos dc Belgas gubernatores,quos in classem assumserant,aliam viam insisti monentes, stricto serro coegerant sequi male praeeuntium signa. Tandem apud potariores navium Hollandus quidam nauta fidem invenit, qui 3c anno retro octavo multis Hispanorum servatis praemium assecutuS , tanto nunc fidelius par officium praestabat. Superstites huic malo Artabricum circa promontorium evenerat) domum rediere. At in Belgis Dum quercani hanc classem exspectare jussi interim quiescebant. Ita sine damno maritimo annus. hic Batavis exiit,contraque ipsis naves duas quae Neoportum ad oppidum struebantur, urere lucrit. Η1spanicae negotiationis in locum inquies populus insulas adibat AEquinoctialem ultra circulum nullo hominum cultu salis seracissimas:
Suineam quoque comparando auro, ebori, - ἰperi, ligno Brasiliam , Thomae insulam sacch tro, lucri causa contra regis edicta dissimulant, abus Lusitanis. - Sud imprimis mira sunt, & cui li
402쪽
ΗΙ STO RI ARV M, LIB. V. 383 par quicquam non veterum tradiderunt, non hu-.jus arvi experientioris monumenta , quae fine hujus anni ac sequentis primordio Batavi pert lere , cum jam tertium Septentrioni poenas darent , cujus secreta rimabantur. Meminerant illi diu magna quaeri, non cuncta novi orbis simul percognita etiam Lusitanos multum ci ca Africae frontem haesisse: monstrabantque naturae prudentes certiorem viam per apertaOce ni,quae contra vim frigoris liberi fluctus & aestu Viun reciproca defenderant. Naves duae relictis Orcadibus & Norva a , procul in altum ev et , inde vela in diversitan tenuere. in Septe trionem ambae, sed altera Orienti, altera Occidenti propius. Iacet illo in mari tellus turbida, quod mirum eo situ , ac laeti virori unde oet ginta in partes quales ab AEquatore sursum n naginta veteres posuere in attollitur. Pelago cim
cumluatur, an alias retro terras attingat tunc
haud exploratum : Gruntandiani insulam na tarum quidam existimant, celebrem quondam Venetorum, Norvagiorum, Belgarum commerciis , nunc tantum nomen auditur, asscribit illam regnis suis Danus, nec invenit. Socordia haec illorum, qui nota olim memoriae ac scriptis negaverunt. Et nos longissime remota sequiamur, quid tam propinquo itinere Deus disser verit, securi. Diligentior posthac inquisitio per Istandiam facta docuit Groniandiam aliqua to longius a Septentrione abesse. Huic vero quam designavimus terrae nullis habitatae hominibus repertores monumenta e palis lapidumq; congestu posiverunt, re nomen Spitabergae ab acutis montium jugis: quo ipso in famam tab Iasque Venit, surina quondam ubere per multos, sinus
403쪽
sinus balaenarum captu inter Batavos Anglosque dissidior uin haud leVis materia. Gigna illic dc volucres compertum ,Πostro coelo haud incogni- tas s anserum genus est ) quas Scotiae arboribus in stagnum depluere ignari originis tradiderunt. Curvato paulum in Austrum cursu , conata hinc in ortus proficisci navis tempestatibus retro in Rusiorum littus adacta est. Inserius altera ab inventis sibi insulis & ea quae repertorIS Willura i
r nomen retinet, cursius in Semblam rexit: oua coeli vertex sex & septuaginta graduum
lublimitatem obtinet. VM dum notas orae ac primi itineris vocabula nautae recog sicunt,
Ventis, inde gelu impediti quo minus Profundo
remearent, difficiles inter moras, holmnumque dc navis pericula Vix Arausionensis Imulas 1 Permere : MIppe in modo ntInua glacie firmare sese ut selido cogerentur , eademque rupta iterum & in se rediens cuncta in dri se men daret: quae Vera quidem, sed haust minus stupenda Graecorum fabulis. Paulum progressis in alterum Semblae latus atrocim In dies vis Di noris hinc Schyticum mare, inde Nasiavicum , in fretum iter praeclulerant. in spem denique uutimam qua venerant revertentibus, haesit purpes, succincta glacie, nec procul litore. quo factum est, ut postea,etiam caetero marI lIqueicente,na-Vem Resu non dimitteret. Nec iam aliud rest bat , quam ut in Semesa hibernanteS, meliora. tempora opperirentur. Ita raptis E navi tabulis sibi suisque rebus receptaculum struunt. Ac sorte ivim lignorum maximam , incertum quibus e terris eandem in oram aestus adjecexat: quod tanta in solitudine , tegmen & Ignibus alunei tum fuit. motidiana inderim cum ursi. praeu ε .
404쪽
HISTOR 1 ARVM, LPA'. v qui cepe clamoribus, δc, si acrius furerent, tub lii xum telis profligabantur. Carnem esse insali φ l brem quippe sola illic ferarum terrestrium alia menta maritimae sunt serae in haud sine noxa dura dicerunt, adeps usum nocturni luminis dedit. lii Miserrimos mortalium feras inter sterili in solo . ni post cuncta hominum bona sel etiam deseruit, ii quem stato anni subire terras, nec nisi post lo
a gum tempus resurgere alibi memoravimus. Cumus tenebris auxit horror , aerisque intemperies. at Cumulatas immensum nives , ne habitaculum obruerent, aegre amoliebantur, frangebantqnes in gradus, tanta coeli circumsistentis asperitate, j,li 'ut egressis parumper ad tumorem usque artus, i adureret. Atque intus etiam densus acleo rigor parietes, hominum amictus, ipsamque flam- iii mam Obsederat, ut torrerentur quaeque facilius es quam calescerent. Igitur dum clausis foribus ei, certant cum frigore; paene incautos exanimavit a Prunarum Vapor. Balneum imitari, aut canis dente serro saxove cubilia fovere optimum eis, praesctiti copia repertum est. Vacua ursis locoen suamque ursis obtusior visus, atque eo tenebras, metuunt,specubus abditi) vulpes occupaverant, ei quae per insidias captae, exuviis dc Vinu profue-s m. Infelicem diu patientiam sipes anni melior erexerat , cum velut divina miseratione solla. etiam celerius, quam mundi ratio serebat, vulvi a tu toto emicuit. Nam noctis spatium trimestrilis brevius fuit, quod septuaginta in partes depressis ius orbis longius de poscit: sive in loci situ, aut si coeci temporis mensura erratum est, quod vix credibile ipBrum diurna faciunt, si ve ipso haud Procul infra terras labente densa nubes solis sip ciem repercussit, seu quaedam naturae adhuc la-
405쪽
386 Η VGONIS GROTII rentia mirari satis cst. Tum primum ausi pr repere, & languida corpora in labores firmare, . qui difficillimi instabant. Vocabat enim ape tum mare, qua septentrionem ipsium , non qua Scythiam spectat. Quo argumento haud pauci credidere Scythicis fluminibus deserri glaciem , littorumque magis quam Poli vicinia frigus ii
crescere. Nam nec calores statim minui quai
tum ab AEquinomali recesseris. Quare aperto mari sub ipsum Septentrionis sidus urgendum iter , si quis illac posthac auderet purumpere. Alteriun hujus sententiae firmamentum erat, quod insula quam herbidam memoraVim , infra Semblam jaceat, cum ipsa Sembla nullo. gramine virescat, ideoque & animal quod tali
utatur pabulo nullum serat. Sed tum navis adhuc glacie haerentis exitum frustra nautae in rabantur. Cunctantesque prope alimenta in
dice hactenus in dies es viritim partita desec rant: corruptus gelu potus nivein compulerat liquare, &. si diutius haererent, hyems rursus ac certa pernities: imminebant. Scaphas exp div re : & quanquain aegri plerique, cunctis tot nil per mala Jc egestas, Vires artriVeraut omni in Iesto sortior animavit necessitas , ut glaciem injuga surgentem serro panderent. Hac via purus e in mare naviculae tandem fluitaverunt: neque dum laborum finis crebro retenti gelu , Velisque& remis , saepe & manibus vix eluctati, inde proxima littora coguntur per inediam inae visiere: namque ova ibi reperiebantur, & v I res faciles capi, quia morem ignorabant ii manar aviditatis, di passim locorum in seque rium argumento compertum est, quod ab anumantibus aliis fugimur, non illis deesse, sed no-
406쪽
HISTORIARV Μ, LIB. V. 387bis mansuetudinem. IEgri interea expositi im-i bribus & coeli rigentis injuriae , pereuntes s , ' ciis dolori aut eciam invidiae fuerunt, cum suosa illi castis, quem sors exitum daret pavidi, respia a cerent. In mortuis & wilhelmus Barentius fuit, a navis infelicissimae rector, invita etiam fortuna, non minus dignus qui noscuur,quam Vesipucius, ct Columbus. Pauci superstites modo per glas ciem navigia trahebant , modo elisa repar a bant: ita cum vires contra imminutas labor i Cresceret, non ultra operi pares elementior vel
e tus in ultima Semblae & nostro obversa oceano, tulit. Primos illic hominum toto post annoli, Rusios nautas conspexere : & forte eosdem, a quos secunda navigatione , fretum propter, im, Venerant. Illi igitur, ut gens est minime irrelii, piosa, vultu, & quantum intelligi poterat, vocea, miserari, quod speciosae quondam classis istast. reliquias intuerentur. Quin ultro alimentis j at Vant. Reperta hic salutaris herba lutae mei i brorum compagi, quae propria navigantium
. pestis frigore inhorruerat, ae8uitate naturae erga a. maIa remediaque. Britannica Plinii putatur, h. quam Frisiis monstrantibus a Romanis adver-
, sus id malum ustaparum diligentissimus scriptor
ι memorat. Mox retenti diu obluctante vento
i Rustici maris in faucibus, & quoties extremar fames urgebat, fortuito navium ocrersu postr mo Laeporum, qui id littus incolunt resectit. hosipitalitate, cum & scaphas tenebrae segre-- gassent, pariter Quilodunum insulam pervene- ω re. Ibi intelligunt stolies res perditas casus com rigebat in vicino in portu navem, quae secum, Hollandia sol verat, in eas Partes rejectam tem- . pestatibus reditum in patriam adornare. Duo
407쪽
3M NUGONIS GROTII decim fuere , principe Iacobo Hemskerkio, quos ab ultima mundi solitudine AmsteIod
mum reduces tanti laboris miraculum illi stravit.
Edia adhuc hyeme felix cassis lBatavis egregium incipientis anni auspicium dedit, reditui que fortunae, quae post Groni ganiura decus it aterquieVerat. Albertus enim, post liberatos Gallorum metu Atrebatum Mnes , militem in praesidia dimiserat, majore t mela parte Brabantia: per agros relicta,in queis cohortes quatuor belli Veteres & supplementis cente ut Iuper quatuor millia pedites essent, eum turmis quinque equitum centenorum ad Turni lium morabantur. Haud ignobilis Br bantiae is vicus patentes undique campos prospicit, olim principum in delitiis, cum venatus ει innoxiae remissiones satis placebant: tunc o
cultandis consiliis legebatur, suta locus ipse ad linulta medius nult uin itineris indicium praebet: lCIPI a xcvo. Vnde l
408쪽
ΗIsTORIAR vM, LIB. VI. Vnde gravior Batavis ex incerto metus, duin proximis Brabantiae urbibus Jc Zelandorum infulis timetur, suspecto maxime gelu,quo amnes, quod istis partibus validissimum munimentum est, facilem quovis aditum ostentant. A factis aliena non erat conjectura, ibi potius consedisse, ut uberem agri annexum Vicesipendii popul rentur. Monuere Principem qui vicina praestadia curabant rapiendae Occasionis,ut, priusquam illic augescerent copiae, perverssi quod penes hostem roboris erat praecipuum, etiam in sui rum semido exsolveretur. Spem addebat successui dux illic copiarum hostilium Varax C mes, Varam nil frater, qui bellorum inexpertus, deque cena ipse providentia, nec admodum volentibus imperabat. Sed contra terrebat,quod sparis in oppida milite longum copias machianasque in unum contrahere, impeditum iter pr Vi hyeme, nec ita tamen frigida, ut viae duretc rem: interea exauditurus hostis , peritura comsilia. Spes vicit: dc dissicultatibus , qua potuit, subventum, secretis ad duces imperiis, parati que omnibus quae festinationem adjuvarent. I vit & fortuna reseluto aliquantum gelu & sicco tamen coelo. Locus, quo praedicta conVenirent, placuit Gertrinisterga, litu remotus haud ultra sex horarum iter , & quia plurimus circum eques, taetera amne Mosa devehere ac subvehere pronum erat. Indictus dies coeundo periit. Postero Princeps quinque peditum millia, equites octingentos educit, qui nocte adulta Rav Iam pervenere, cum torinentis muralibus da bus, campestribus totidem: crepera luce,ut se d distet occasio, aut munimenta oppugnaturi leViter excitata, aut in aperto ausuri Praelium. Vni
409쪽
39α HVGONIS GROTII namque hinc ad hostes horae iter restabat, qui
praecurrentibus nuntiis exciti, an sorte conspectis ignibus quos refovendis corroribus Batavi struxerant, diversas in sententias iere. Pars intra
munimenta Opperiri, Parta rectius censebant o currere ultro sessis itinere & coeno madentibus, neque vero hanc Mauritio relinquendam gi
xiam , quod miles vetus dc qui fainam bell1 si stineret, ad verius haud multo majores copias praelium detrectasset. Sed plerique timori h
nesta praetendebant: cedendum potius integris Viribus, cum non procuΙ esset Herentalium Gdo receptu : Nec virtute nec fortuna prodige utendum. Quo cum & Varax Pavore confusus accederet, prae valuit consilium turpius idem de
periculosius. Nam dc hoste tam xropinquo serum id erat, & quanquam Praemiuis nocte ultitima impedimentis, & ubi illuxerat, ordinato agmine itineris quam fugae speciem secerant , non tamen vitabant, quin Persequi sortioris vitideretur. Iam & justa silentia , non tubae ulli, non tympanorum strepitus, inania quidem, sed
apud militaris animos multum in deterius v iuere. Quo Princeps comperto, non jam depugnae eventu, sed ne elaberetur hostis solliciatus, hoc magis, quod 3c camporum stagnantia, ct rivum intercedentem moram tibi latura pra viderat , cum turinis, &, quod in cohortibus e .p ditissimum erat,ad ducentos, in campum Ti-Iensi nomen est in inane summo properat, jusso pedite longe subiequi, cum tormentis. Aderant Comes Hohenlotus, iter tum sorte Germania cum accinctus, sed quanquam Princeps vocare omiserat, ipse, quod parabatur conjectans , rei bene gerendae occasionem privato suo anteli buit:
410쪽
HISTORIAR TM, LIB. VI. Urbuit: & Eberhardus Sol mentis intentus famam anni prioris advenam novo merito purgare et Tum Angli Franciscus Verius , dc Robertus Sidneius Flistingae custodiendae praesectus : Belugarum Marcellus Baxius sortissimae turmae dux, re inter primos itineris hortatores : inde alii. Verius levi cm pedite missus silvas excutere, ne quid lateret insidiarum, ad rivum praegrediatur campis interfluentem, qui longis vadi a gustiis, ligneoque ponticulo vix singulis transmium dabat, dc militem tuborum vi depellit, quem hostis morae offerendae eo loci reliquerat.
nde agmen hostile consecutus ultima abeuntium terga assilit & retentat: nec in in procularetus callis coeuntes inter saltus Herentalium
ducebat: quem si penetraret hostis dc jam impedimenta intraverant non dabazur praelio locus. Interim Hohenlotus, cui equites quadri
gentos subsidium peditis Mauritius attribuerat, ad latus hostium conspiciebatur. Confligere
nondum licebat stagnanti valle intermedia, nec ea planitie, qua modica acies patesceret. Ibant sub Varace cohortes justo Intervallo , novenis, undeuisque ordinibus. Prima e Germanis erotComitis Sullii: secunda Walonum , Vetus La- motae & Coquelli miles, tum Aschicurtio re- febatur: alteram ejusdem gentis Baristus cur M. Tergum Neapolitani clauserant, Marchi nis Trevici manus qui tum per Italiam aberat. Sinistra agminis arboribus continuis muniebantur, & rivo qui Turni lio delabitur: eques triabus catervis modo in fronte, modo dextrum i tus praetexebant : imperitante Basta & sub illo Cordubensi , Dracone , Grobbzndonco , Gu manno. Loco signoque ad irrumpendum datis,