장음표시 사용
211쪽
re se amico eius regni curatores, ut suae iliacm-ibus ad Dans bium&Ratismmaepti muri ''i ' nitati rauerent. Cognouerant Sueci in fritiem ye maxime perrurbatur, quasi animo diuina-iu:ti belli, non ut suae pecuniae caueret, Lollia- ret,hoo illatum Bauaro Duci incomodum suo. ringum pignoris titulum praeferre.'ua re seda- rum fore malorum initium Subititit itaque m. ἐφ - - to animo responderunt, Ducem amici omnia sitabundus; pinea in B uarum inuectus; a - posse a Sumeu partibuspolliseri ; quoad veri mrum suis perdite incubantem thesauris ad cu-s in. ' nomina, nihil posse decemi , donee SuecMproce-iliodiendas magis auro plenas arcas, quὰ madrum hia retur eonventus .i Sic Horem discellit. tuendas urbes natum acer dune Mellicauit. Lotharingus vero repentipo impetu Allati- Nebatur ne Umnariensi Echemiae . atque Cain tabernam aggressus, capit, munit. Hoc ' Lustriae signa inferret & in viscera Imperii ar- Lotharingi Ducis facinum animati Caesarei, mavictricia. amylterius ab Bestici maris ibHagenoae pra iidium, caeso conquisitore Om. i rora prouehi perlaulosum ratus; quod Caesaris iapo iudibus peremerunt. . t prouinciae,sna perii praecordia auxiliis nudata η In bauaria Maximilianus cuni suis a Uυal- hostium obiicerentur arbiyrio; ad illas tuendas ν , , Di nite/mo disressus, nihil interanisso per hy fluctendum ducens exercitum . iussit militeminem bello suis ditionibus Suecos eiicit. Inde subsisno migrare. Bauarus qui Fradiani au- in Sueuiam progrelsus Meium ingam deditio- xilia lita adfutura sperauerat, quod a Potner, ne, vi Campodumi in capit vetus Alman gauiae nia cum cxercitu regressum , prope Vindeli- oppidum δε principali Abbasia celebre . In- ciam accellisse accepisset;obstupuit, quando gerant ducenti praesidiari j 3 ciues Sueci nomi- lum. tro in Bohemiam c9gnouit conpersqnis sit: lios res quam milites. NMn viris,mili- agmine procesIisse.Quare misso tabel lario,sumtibusque firmi 'ae immixtae feruidam aquam, pliciter orauit , ut ad eliciendos 2 foederatae a io
saxa Ar.ibes, quaeque alia furor inini'abat, in prouincia Suecos exercitum duceret Fridian
oppugnantes dcuoluebant. Hac pertinacia fe- l os vero respondit, si plurabus in locis esse non
si mauit urbis exitium Nam Caelaret virtutαν, ' posse C aras atrimomum magis urgere,quam ec numero potiores,via vi lacta, irrumpunt in . RatiJona expugnationem quae sela ignauiasue- Oppidum,armat Olque&inermes, viros ac ficu - rat amissa . 'Nouesse idessive malais praesidiis p.ri, rimm.is iuxta liurnunt. Ita Omnibus peneia in- deserendas; ut ad eas postea recuperandas exer- νια . lci nccionem . cletis , quicquid reliquum suit citus e messio rerum gerendarum, meruiarum; militi in praed.im cestit Iamque recuperara cum euocentur. Alia in spetiem excusationisaa.
Hicha, Landi perga, Raina, alijsque circa Au- didit, Suecos . Saxones iunctis copiis in he-gullam locis, paulatim Augultae imminebat, ratam monere.rusticorum motibus excitatos . fuso ad Danubium Guriatiam mo,qui ex Al- Hinc proculdubio contempta ad Suecorum satia victrices copias laboranti Sueuiae subsi-o arbitrium Vindelicia illi maturauit exitium. dici ducebat. In Germania superiori mutuis cladibus sor. octi
i. V v. ii simius,culi Caesar non minus belli, tuna ludebat.'n rara libauariam populante, Jq- quam pacis sivim cum potestate arcana co- MaxImilianus Sueuia relicta ad sua defenden- mi ierat, tota pene egit aeliate, ut Saxonem re. da redictat. Hurnius ab AEdringeris trans Da. conciliaret,1 ed euerso tractatu;adulto tandem nubium reiectus maioribus auctus copiis Con
Aut timno, praemisso Huca, & Gadasso irru-istantiam ad lacum Bodamicum obsidebat, sidptionem in Saxoniam simulat; fid mo con- seino. R sei ramus per Alfatiam victor OP-s unis uerso itincrc, cum iam A ih mius potioret iso Manteeucullo Bris ancensis praesidii praeie.
re ve- Saxonici exercitus partem e Silesia in Saxoni licto,urbem obsidebat . Hoc periculo excitus νηοῦ F i duxisset,relicto apud Sic nauium Comite Tum Dux Feriae Mediolanensis praefectus cum Hi-. rtiano, Fubali uiue,eos ex improuiso adoritur, spanicis copiis, ex Italia per Alpes Hesueticas,3c repente ab omni parte circumuentos ad de-j drmgerra iungitur, & duas urbes pene ad vi or 'ditionem coegit. Ea victoria omnem Silesiam timuni discrimen adductasis tempore libera
ra vi expugnata: Lignit iuni, Glogouia, Land - renum in certae victoriae societatem pertrabe-sperga, Francesurtum, aliaque ad Oderam is ire potuisset.Sed illum nunquam alias pauidum Ca deditionccapit. Iainque Polnerant aerac Me- prohibitio U uenstem' deterrebat, mortemgapoli inimi hat; cun Succoruin irruptioni- interini nantiadi iniussu suo in hostem pugnas
212쪽
Catena H istonca. Lib. XLIX.Cap. II. et os
sertuna Suecis arrisit , Hameliam obsidebat AELA . set.Ira Ferianus solus tot hostibus impar exeri 633' citum suum in hyberna per Bauariam dispinsuit ,neque multo post anno exeunte moerore
consectus rerum non bene administratarum obiit.Interim Chrimanus eomes Palatinus sta- ius spem supra bases p. Eo I. in Heidelbergam ἔecuperat,Smicter cus Suecus tribunus contLnuari in hyemem obsidione Philippi burgum
calfellum munitillimum,fame & aliorum necessariorum penuria ad dedisionem compellit anni in sequentis initio quod deinde Sueci Gallis vendidere . Misariensis relicto in Alfatia
ptim Dqnauerdam ducit, sibique iunctis co- pijs, quas Larius ex Vvel ptialia adduxerat, Neoburgum dein Alchfladium occupat. Nec diu moratus, traiecto Danubio simulans In-golitadium petiturus, repente id praetergressus iathemium vi, Neostadium deditione expu- Ratiθο- gnat. Inde Ratispona post paucorum dierum luq o pugnationem,auxilio dei tituta potitur. Ratis ponam plurima oppida secuta sunt tras Da nuoium in superiore Palatinatu: nam Bauar, cum lacus Dannes a re da tetude Ugiem supra P. zor. ex ignobili & gregario milite , sed bellicis facinoribus clarus tuebatur , quamuis paucorum equitum praesidio praeesset . Exultantem victoria tiostem intra Isarae fluminis ripam multiplici clade calligatum coercui . Haec in Bauaria; dum ad Visurgim noua
CONSPIRATI Q U V A Lin draginta bellatorum millium exerci
tus mole sortis Fradiandius , cum toti Germaniae formidandus, una pugna tantis Germaniae calamitatibus crederetur finem impositurus,missis alio agminibus, & in. utiles moras trahendo, non solum tam validi exercitus terror euanuit; sed etiam Sueci posito
metu in ipsus Gallini eisi, oculis urbes, oppida occuparunt; non sine labe perfidiae ipsius
Fradiandi, quod desertu BauaroDuce, ac Feriam in Bonemiam longius ab hoste armata, conuertit. Hoc fuit maximum omnium discrimen , quod ad eum usque diena Caesarem fatigauit,non sine forsam Caesaris culpa, qui cum Frιdiando partitus videbatur imperium. Na. itur Fradiandus in Bohemia loco nobili. Liriniudhicris cum in Italia operam dedisset, natura inquietus ae vagus, anhelabat ad arma. Illectus
libidine gloriae,sine hac dicere solebat ad suos)
xiliis ductore Dodone Cniphus. . Ei liberandae Elector Coloniensis, Moguntinus, caeterique exules Coloniae Principes copias non contemnendas instruxerant Duce Comite Merodis. His Bunninehausius , Gransfissi que milites suos iunxerant contractis omnibus militibus, quos ex vicinis potuere praesidi js . Sic instrv.cti in hostem pergunt,sed aduerso Marte, memorabili clade apud pagum Allendorpium , haud procul Hammelia proflisantur; & cum
Merolo quinque militum d i erantur . Ex hostibus non vltra ducentos. Capta tormenta maiora quindecim, signa militaria septuagin. ta, aeris castrensis, caeterique bellici apparatus magna vis. Hamesia &Osoaburga fuere prin-mium victoriae Ludovicus Gallorum Rex, qui in Caesarem ex cum Succis conspirabat, ut Ducem Lotharin-giae a Caesireis partibus abstraheres, Lotharin Loiba giam invadit; fratrem suum Ducem Aurelia, riuum.
nensem, quia se inscio Mariam sororem Lotharingi in uxorem duxiss)t , iubet a summo Parisiensi Senatu invalide contraxisse pronuntiari ex lege Regni qua Rugii Principes prohibentur nuptias inire sine summi Senatus assensu, eiusque liberos a regni succes Itone excludi. Calamo itaque ac serro reni gerens , plurima Lotharingi oppida caepit , inter quae Nan tum deditione accipit
nil egregium debere expectari, supra sortem, cogitabat Animi Celsitudini luxum corporis addidit, regio pene vitae cultu usus, quod illi
inuidiam concitabat. Primas nuptias celebra. uit cum illustri,ac praediuite Hungarica vidua: qua mortua, duxit filiam Comitis Murrachij in aula Caesaris praepotentis Huius auspicijs beneuolentiam Caesaris ita captauit, ut Comes primum, deinde Dux ac Princeps Imperii , denique bis summus cxe itus Imperatorii praes ctus,vel dictator renunciaretur; eo gloriosior, quod sola virtus ei gradum fecerit.Inter ambitionis,crudelitatis ,violentiae quibus etiam pressit amicoi, videre erat prudentiam, militarem disciplinam,mirum ingenium, quo fortunam' ipsam dominaretur praeuidendo,& prouidendo futura.Irae, iniuriarumque impatien tisIimus suit ut plurimi afferant, a dic primae exauct rationis,ultionem animo meditatum, qua Caesarem a
213쪽
1 os perdinandus it. Occia. Imp. XLII.
sarem,imperiumque pessundam.Varia retule-ige Suem in acie caso, fracto debilitatoque Sa-' i re scriptores. Alii coesum quia proditorem ex- xone , postquam respIrare coepu domu Austria. hibent; alij prius insidiis petitum, quam prodi. ea, praeualent malignantium voces, mihi rest tutitore dc ad euitandas machinationes cum ho- imperj, di conficienda paeis gloriam inuidentiis. stibus conspirasse. Certum est quod Ducum , Petunt a me,quae concerire nee debeo cpsum, di Legionum animos tentauit,cum Suecis con- ut materiam eriminationi suppedisent. duale silia miscui 3. Est qui scribat,regnandi cupidi, enim Meanum inuoluit media feme exercitum ratem in eo coniectoris Astronomi deliramen- bberni s prohibere ' Cur florem equitatus a reli. 1a accendisse,qui coronam, sceptrum, regnum quo au e stere corpore,ut inopia, frigore, ae longis. Fridiando somniabat . Ad regnum Bohemiae quo conficiatur itinere. Dolet op do mea ignomi. dicitur adspirasse . Iusserat Cadar ut hyberna nia,sita magis dolet vegra miseras, ut postquam extra Bohemiain & haereditarias prouincias are desiciente vos pollieitationibus alui, nune rivsumeret; partem exercitus Passauium aduersus eunia vacuos dimittam. Vobis pugnantibus ad.
nariensim Sc sex equitum millia Ferdimam. fui spectator, testis ed ut praemia rependam, da Cardinali Hispaniae Principi, Mediolano in prohibeor.βuid agendum pro mea, di vestra c- Belgium deducendo obuiam mitterentur . N,lsa consulite riticorum namque perfidia, Hlρ hil horum impetrari a Viassen Dinis potuit. norumfallacia geme, nee quIestet donee me em Fridiandi superbo ingenio instrum erat Hispa- tracto,possit libere,di sine timore pretium βαπη
nam attersari gentem ; nec munera vel ab ipso nis mIluaris in priuatam vertere mittitatem,
Rege missa, aut delatos honores magni facere. siste murea habere menatia . Post haec digresso Cum illi sorderent Hispania munera , Aurei Duce , Adamus Errimannus Terficia, de Iustus
velleris insigne quod aureo funiculo collo pen- omnium arcanorum Fritiandi participes, ex-dens scitabat,semper subductis mensis,a pra- aggerato proprio cuiusque damno,iniqua comdio, a coena, aut cum magna negotia animo cludunt videri decreta Cesaris, ac proinde r meditaretur; circumplicare indici, cxplicareq. gandum . Ducem, ne fidos promptosque mi- 1 consueuerat; aliquando ad praesentes conuer- lites desserat . Negauit Fritiandus Decrium ni
sus, illam auream hullam manu tenens, quid mini suo in eo munere pertistere , a qua in horarao, . mihi inquit ) hoc ariste , opus ea, qui etia eum dedecore dejes,metuere debeat. Non latuit
in gregariorum nobilium virorum natis oberrat. callidiores, quo ea tergiversatio pertineret Nec Iterum cum aliquot generosissimis, pulcherri- ipse Fritiandus dissimulabat. Fit igitur decre- piisque equis ab eodem Hispano Rege per suos ruraeNDuci Fridiandiae apud exercitum remanem minittroi donaretur , proti sus coram legato ti communi ope , viribusique absilere; neque pe suis aulicis donauit. Interdum etiam in publi- mittere,it illi inuito Hrogetur imperium. Uid ca mensa amaro subridens , a suo chiliarcho bant plurimi quantum Republica petebaturi paulo ante ex Hispania regreta percunctaba- tamen eadem die ab illos conii luto excepti, Mtur , Felle ne ctim Rege agitur ' - diem cuma antequam vino maderent,decreti formula iam suis amori:us fallat Dum nos hic recti ferro, pro a N emanna scriptis concepta offertur se V eris p gnamus ' scribenda . In liac conditio erat ista promitti, Cum itaque mense Februario rumor recur- quamdiu Caesariobediret μιdlandus. Dum pin retun aula Caesaris id agi, ut se uerum exau- stea inens a protrahererur, cademque formulactorato, Rex Hungariae Fressinandus cxerciti- iterum praelegeretur, in qua nomen Cesaris inbus praeficeretur, praecipuos ad se Pilsam tri- missum, & Maumstismo soli fides , dcobs bunos euocat, veluti supremam praefestiaram quium exigebatur, suere qui formulam eam Miltia deposituru milleiae,quae ita alloquitur an eo- non probarent , aut certa simulatione temu-ι,-ia, misiιονς ροήmium, quod mιbino gestis Austria- lentiae nomina sua ita adscriberent,ut legi nona o domos per annas triginta, ma bellique, toties possent. Ortam contentionem Asius facile co-juβ bosteus pauis G Iorijs erregie factιs , -- posuit, dicens Caesaris in ipso sermulae limine
hs regertur . ut rufum deponar cum ignominia . fieri mention mihil opus esse eam repeti,nee Omnia praeuidι, cum ante bienniuin ad hanc tanti esse debere trium verborum lituramo . prouinciam reuocarer; propterea iure non abier , Tres ius audacior non dubitauit clara voc suam cism Amma potestate imperium aeceptare eos perfidos, & nebulones inclamare, qui cum
Moluι. Pessit hoc Caesar mi me jalleret,nune R Fridiando non sentirent. Illi quod crederene
214쪽
Catena Historica. Lib. XLIX.Cap.I L et o
iam salutis publicae rationem reliquam
a . ,πη. nec locum, nec tempus esse reclamandi. nihil
εγο vltra suere conquesti: Subscribunt itaque sormulae. Pol ridie Frassiandus questus est de he-sferno tumultu, finxitque se velle, abdicato Magilisatu,abire militia. Quamobrem ducto.
res ut hominem placarem, hesternam subscriptionem in altera membrana confirmarunt adscriptis sua manu nominibus, paulo quam, heri, nitidiori charactere. Non interfuere coniurationi Galassus , Adringerus, de Coloretas. Eos Piis nam vocavit Fridianaus. Adfuit G illus, interrogatusqtie, num sciret, qua gererem turὶrespondit si audiue qu/dem sed credere nondum potuisse Quo ita Fridiandum elusit,ut ne que fidei constantiam aduersus Caesarem laederet,neque Fridiandum irritaret. Adringerus variis protelationibus absentiam excusauit.
.- .. ἰ0sta coniuratione, Galassus, ac Reuom, si, agit. 'eus , & alis plerique intellectis Nassost itiij
consiliis,postquam se atque omnem exercitum praecipitari in manus hostium intelligunt;nam ω iam apud Oxensternium Francosurti, apud V minensim Ratisponae de armorum coniunctione agebatur,Caesari cuncta patefaciut. Caesar coacto propere secretiore consilio, celeritate utendum ratus , ut male adhuc coherentes conspirationis vires labefactaret; per legatos edixit, ne quis assenue morereret. Simul Gatasse suprernam militiae praefecturam donec de altero capite prouideretur , contri. buit.Tribunis duo s exceptis ex omni num meorum quae Pilce egerant,veniam facit, eosque a Sacramento Fratianssi absoluit . Simul iniunctiim ut Fritiandum cum Illoo, Bc Ters sainuum tenerent,vel mortuum: Ille vero se a primoribus agnoscens desertum, repente Pilia . Egram contendit , ut vicinior esset ad acci. pienda Suecorum auxilia. Hic a FrancUest herio Duce Saxoniae liaeras accepit, Fernardum Ducem Vmnarrensem iam esse in eo loeo eur' exercitu,quem V Dialonstein us monstrasset: ni
secure sereret, rogabu, ut sibi centum e astes nasidιo obatam mutὸfentur . Redditis literii' multa addidit Frittandus, ut facile appareret . qualem animum gereret in Coesarem , dc imaulicos.Tum Lesteus nihil cunctandum ratas, e velligio in Egrensem arcem conuescat ad Tuuerum, & Gordonum tribunos, qui iam ante consilia sociauerant,communicatis quae nuper adueneraut,re probe expensa, iudicarunt, nul-
violentae manus inferrentur perduellibus. Data ergo mutua fide coniurant, se vitam potius, quam Caesarem amissuros. Caetcrum ut omnxa quam minimo tumultu fierent, placuit, ut so iantis sub vesperam Ters am, Linsic dum , n. tium, de N emannum in arcem ad coenam im
vitarer. Adsumpti etiam in societatem facinoris ex legione Surleriana RAertus Geralianus vigiliarum praefectus , & Gualterus Deuerox centurio, cum triginta militum fortis Iimis, ex quibus duo Moti,unus Hispanus, reliqui Hibemni erant. Illi omnes in vicinum conclaue dispositi, Si signum inuadendi expectare tulisi. Pe acto conuiuio , cum bellaria illata essent Les- Leus misso, qui portas artis occludi, & attolli
pontes praeciperet, monet Geraldinum tempus
esse dei inata cxequi. Ille dispositis, qui ostia, &aditus scalarum obseruarent,ne famuli dominis auxilio accurrerent, & ignari conscios turbarent, cum sex delectis incinnaculum irru. pit Inclamatoque Raat Ferinandus, omnes strictis mueronibus coniuratos inuadunt, ac
frustra repugnantes interficiunt Cςde patrata, dubitatum de P gensteinio, an vivum Caesari traderent ὶ Sed arduum hoc, & periculi plenum,incertis adhuc militum animis, quorum. ipse plurimos iam largitionibus praeoccuparat. Decretum itaque, ut Occideretur: missusquo Centurio Deuerox cum suorum sda manu. Prouem nox erat,& Dux curis fessus in quietem concesserat , cum Deuerox in hospitium irrumpitκffractoque ollio cubiculi,consistentem ante lectum , nam ad subitum tumultum consurrexerat, solo icebas indusio, exploraturus quid rerum ageretur. Sic stantem Deuerox compellat, Tu ne illi, qui hosti exercitum iun-re,or Caesarem diademate opoliare voluisti iam, iam morere. Ictum nihilominus distulit,si quae sortὸ verba a Fridiando ultima acciperet; sed cum nulla voce edita . stans brachiis explicaia Fritiam tu, eorpus vulneri obiecisiet . impacta in me H ἱής .dium pectus hasta,miserum prostrauit. Cada. uer rapeti inuolutum, curru in arcem deuehitur. Dein in scripta, de literas ipsus diligenter inquisitum. Postremo mane Meserus conum extis ad se omnibus tribunis, facti rationem, exposu Quibus in fidem Caesaris confirmatis, centum equites ad intercipiendum Franciseum Abortum Ducem Saxonix dimittit. Is nihil aduersi veritus, quod equites illus a Fri lando missos crederet, sine metu sezurus, cum ali-
215쪽
t aliquantuluiri progressi e ent, circumsistitur , H armaque ponere, & se in custodiam trader iubetur. Ita Egram primo, dein Viennam ad Caesarem deductus est . Hunc exitum habuitiae retit Gentestius Eusebius comes de allenstein, Mechelenburgii, Fridiandiae, Sagani, ac Glogouiae Dux, fortunae indulgentia Caesaris pend socius, imperandi cupidine inter ludicra variantis fortunae exempla nostro saeculo in exemplum tumidis exponendus. Coedem ei- dem Fresiando iam praedixerat lor Baptisti a Senm patria Lygur. Non negabat Friti dus
qui Aitrologiae Iudiciariae itudio plurimum delectabatur, mortale sibi imminere Fatum,
sed iam currisse asserebat; non vero periculum carcetis, quo adhuc tenebatur ipse Astro- anus. Sic uterque alteri infausta praenuntiat. Ueraces habiti; in hoc solum mendaces, quod
ratum p prium crederent consumaturria .
Nam& mortem Sennι vere Fridiando praeduxit.; εc Senni carcerem Fridiandus . Cordes eius varie accepta , sabulas excitauit iuxta nationum studia . Non desuere qui innocentem dicerent, quia indefinium. Cesar tanto discrimini exemptus , post vota Deo soluta , nouum Ducem militibus dedit filium FerL.F. suum Feriunandum III. Bohemiae, Hunstaria, Ut. que Regem.
III. EXE INIT VI PT E FIC IT V Ann. i 6 3 . Coniuratorum sumpto supplicio militibus
parte stipendiorum soluta pecunia , in qua procusa est Regis imago ad beneuolentiam militum comparandam,quae nulla re pintentius quam pecunia paratur Maio incunt , feritiandus III. cum magno Procerum numero , de Hungaricis subsidiis in Bohemiam
ad exercitum progressus, lustratis copiis, rena. uatoque Sac ramento, breui res turbatas simia, praesuntia composuit. Fridiandica conspirati ne excietati Viminiensis,de Fire enseum t superiorem inuaserant Palatinatum. Alteram vero Danubij partem , atque omnem fere Sueuiam is, fismi με Obtinebat , subacto Mundetheimio, sis istici Fiberaco, Campi Iuno, Memmiua & quicquid obtinet. Caesarei obtinebant.Palatinatum vero superio. rem paulo poli Fauarus per Adringerium re cepit eiectis Vinnariensibus;breui tamen gaudio , nam in Bauariam reuocatus aduersus Hormum qui circa Lindishutum populaba- cur,ut Ferdinandum Regem ab obsidione Ratissionae retraheret; dum Landi, tuto in auxi-.εlsi lium properat Adrauerus in ponte super Isa.
raris glos o latus occumbit, incertum suorum , an hostium manu.Vir isteris,arinisque clarissi. mus, atque in Caesarem& Bauarum, a quo tu. prema exercitus, praefectura ἱ donatus fuerat, incorruptae sidet. Eo morino, Land isti utum vi xpugnatum a Sueeisextremae pertulit crudel,
bb. . In V vel ptialia fortunam Cat lici expertiuiis. meliorem Duce Godefrado comιt8 Gehienis Hoexcetri4m, quam Urip.r CrususEuedicus centurio cum quadringentis praesidiati s prorip Ignabat,iexpugnant . . Cassi praesidiarii ad Ynum . di quotquot ciues in armis reperiebantur. Haud multo post Meleander Hassicarum copiarum ductor, dum legiones paucas explorandi causa Visurgim dimittit, in fugam con . uertitur, octo signis amissis, & Praefectis fere
omnibus. Ita nullo resistente,Gelbιmus Hammoniam, Lunam, & alias minoris nominis arces suas facit fere per horas: nam Dux Lune burgicus Georgius postquam Hasticas copias suis addidiset, GAhenis superior, depulsis ubique victoribus, Hammoniam, Lunamque paulo ante captas recuperat . Inde ad urgendum
Hildesium reuersus,breui potitur . Hildesium Minda urbs Episcopalis&multis iam annis a Lunaeburgicis possessitasecuta est. Elector Saxoniae quamuis cum Suecis non v coiret,P adenseran*ccede & ipse excitatus, in Lusitiam irrupit. Budistino quae est praecipuae Lusitiae urbsὶ Goltcius Caestireus praeerat tri. bunus, qui Saxone adueniente, in suburbium flammas iniicit , sed conspi rante in exitium
vento,tanta repente ignium samma excitatur, ut grassante in pro*imas ciuium aedes ince
dio, tota urbs miserabili spectaculo deleretur. Ruinae urbis Saxoni deditae, praesidiarii cum sareinulis, quae incendio supererant, abire permissi. Gorscio dein in ceteris Lusitiae oppidis receptis, S o Dresdam redijt In Georgia Arn- hemio in Silesiam dimisso . Is primo aduentu susis ad Limitium Caesareis,totam Silesiam inpotellatem habuit . Eoiam tempore Electordia eburgicus Francos tum ad Oderam a baetiti, postea iunctis copiis cum Ioanne Samerta βω- σsueri. orum per Pomeraniam praesecto Crinen mi prUres Saxones Glog iam maiorem castiunt, breui
sed iamcisa obsidione ob fidem egregiam dum mm gregariorum militum . In Lignie si pin
216쪽
Catena Historica. Lib. XLIX.CU.II. gop
bus Carolus Dux Lotharingiae praeerat studeris catholici copiis XIIIimillia equitum de XX peditum millia numerabat. Holles IX mille
mentariae periti essent, iubentur in urbem aciuos eiaculari. Fecerunt, sed ita tormenta direxerant,ut globus inno iocursu capita ac tecta obsessorum superuolaret . Iritatus ArnemIus
suspendi iubet. Hi vero nil territi, perfidis inquiunt) δ' quicumrue pretio ma is ινι ans fide castra sequuntur, formidolosia mors sit. Nos Caesari iureiurando addicii , cum nullum aliud crimen , qua dem lancie seruatam habeamus ,
cur mora pudeat 'Glogouia capta , consita iniere Sueci & Saxones,quomodo Ferdinandum III., qui Ratis- bonam obsidebat, ab obsidione retraherent. Placuit cunctis viribus in Bohemiam mouere,& Pragam expugnare . Interim arcta obsidi ne Ratisbonam Ferdinandus praemebat: Hanc tuebatur spectatae virtutis Suedicus Tribunus Lasius Taganus cum Matthia comite Turria-niaiisa no olim rebellionis BOhemiae principe. Inerant M III. quatuor millia peditui annonae , & militaris vri bo' instrumenti inagna copia . Ex aduerso cum Ferdinaudo stabat Galagus, in Bauaria cur
bat Adringerus, qui ut supra diximus, dum, Landishuto accurrit in subsidium, ignea pila
percussus occubuit. Stabat etiam Araximili nus cum Giamando Dux Bauariae qui cum Bauaris ab una, cum Caesareis ab altera pata Rex urgerent, frustra renitente Uveinmaris,
qui cum viginti millibus non longe aberat , VII.Gl.Αugusti post longam,cruenta,ac sumptuosam oblidionem honestis conditionibus Racissiona deditur . Vt nabliliami omisiC
sareum a meretur , s sua risibus religionis permaneret libertas . Vt Sueeι praesidiari. eum sim tormentis, P militari pompa si re dimitterentur ad seos . Eis ii erum ess et quantum υ Iim eurra,siaretarique deportaraca Iuι,atque absides omnes Vrmm ae sine irra iamstueamur .r Capta Ratis na, illustri sertunae exemplo misi.is eodzm die Sueci,atque Saxones, qui apud Pr victi. gam Dositis castris G nsederant, a Gulielma Lam ο, διι διοι ollareda Caesareis Duci bus Bara depulsimc herma omni exturbanutur o i Eerdinandas Rex vero non diu feriatus diuise exercitu varia ad Danubium loca: re cupera ibicontractis aiu se Hispanorum, Ita, Bramque copiis, quas Feriunandas Cardinalis Mispaniarum Regis frater , regendo Belgi. destinatus,secum adduxerat ex Italia cu Principe Allobrogum Thoma, Noraeingam obsidet.Caesareus Reniusque exercitus,additis quia
& tercentos equites:XVI mille ac tercentos pe-ὶ dites sub signis habebant. Sueci inito inter se consilio decreuerant,ut Munartensis media inter Vlmam & Donauertam suo exercitu obtineret . Hornus inter Hilaram , de Lichum omnes insideret vias,ibiq;accitae undiq; sectorum auxiliares manus expectarentur; praecipue o. tho Ludovitus Rheni comes, qui cum septem
bellatorum millibus in Eriboeum finibu, iat
labat, pinnus omnium euocatus.Sed importunum inter Duces certamen dignationis exoditum consilia omnia subuertit. Comitis Ludovici mora praecipua omnium Suecorum malorum origo: quo cunctante, Aut triaci nullo obuio per illas rcg ones,impune,li silue currebant.Ioannes V Dertius omnia illius tractus oppida moenibus septa expugnauit praeter Rintemtargum liberam ciuitatem, quae validiori firmata praesidio Aultrios elusit assultus. Con. gregati in unum Sueci prope Aras Flauias, nunc Notatinoa dicitur, in Regis conspectum castra posuere, in uniuersi proelij fortunam intenti. Valido Nordlinga tenebatur praesidio,
cuius partem paulo ante Hornius inimiserat. η-
iusseratque urbem ad extremum teneri, se in tempore adfuturum. Stetit promissis,sed aduersa fortuna , nam pol quamdiu dubitatum inter Suecorum praefectos,an proelii sertunam experirentur,mNil ac reliquorum sere sentemtia esseti cunctando impetum frangere Caesa
reorum, qui cum deserbuisset, vel Cardinalis eum suis in Belaium discessisset, facilior c-tra pauciores numero, de languidiores esset vi ctoria Vinnanensis tamen sententia praeualuit, negantis decorum Suecico dc Protestantium
nomini, si pateremur sdam urbem,eui tam sanctfide subsidiis promisissent,in eorum conἀs,ctu ab hoste intercipi. Proelio itaque decre.
sis dextrum, mistus sinistrum cornu ducebat. Principio feliciter pugnarunt Succi superata
conualuc, sed progresis repulsi post trium homrarum spatium in fugam coniecti, foed tisima
clade prosternuntur . Victoriam non minori iugenio,quam vi parta est: nam in ipso praelii ardore, cum adhuc soxtuna nutaret, Muniamentum., quod Caesarei editiore olatinebant loco , ex quo crebris iaculationibus subeunte impetebantur, Smςi summa vi aggressi, ce
217쪽
Ferclinandus II. Occid. Imp. XLIX.
--- . dentibus consulto Caesiuis occuparant I sed omnibus superextantibus y43 vix illi reetactantaeum momento , munimen- ingenti strage, quae proxit
subiecto infra sulphureo puluere . cum Post luc Suecorum acies
A FACIE LIVALrema Galielmo,de duabus Principibus filiabus in maiori templo actae Deo gratiae sunt. Caesar aulae proceribus epulum dedit. Eorum, qui pro Cainolica religione ceciderant pluribus nostiis,manibus parentatum. R aequo. que ad praecipuas diuorum aras mystarumem res pro tanta victoria, gratiarum actio
iupplicarunt. Missa ad summum Pontificem hostibus adempta militaria vexilla : quorum, duodecim victoriae trophaea in Vaticano de. lubro , quadraginta in Diuae Mariae animae templo pependerunt. Inter turmalia me tigata, Sueciae regium ex serico Damasceno auro Io tum distinctum, aureis eircum fimbriis orara, tum,cuius in angulis hae eranti M. Ginalia scilicet Gustaaus Malalmi Rex Surata. UMO-riae parrus fuere Notalinga,Heelbrcinna, Hei de loerga,Herbipolis. aliaeque prae omnes imeo tractu vinci quae in potestatem Caesaris re, diere:Inielici hacpugna Suecorum gloria pir.Equitatus arrepta fuga peditatum destituit; qui ingruentibus undique Caesareis caesus ImruS, vescamus.Duodecim sere millia cecidere, quorum dimidium Rustici fuere Vvirtem inici.Capta sex millia r octoginta maiores
machinae: tercenta utriusque generis signa - , dein impedimenta, atque apparatus militaris uniuersus . Gustauus Hormas Sueciae militiae Nornim ductor , una cum comite Cratiso Ingiastadii φρυ - .nuper praesecto, aliique magno numem Tribuni in potestatem venere . Cecidere ex Caesareis Octamus Gobrandisas , magnus Prior
Melitensis Ordinis , & DLiui Pιteotimimus praeter alios gregarios non paucos, 2 rnmias Dux Vim riensis Cansimiam primo , postea Heilbrunam fuga euasit. cuius temeritati ci dus adscribstur,quod caeteris inuitis, oc dissua-d tibus,voluerat proelium s ubire . Nuntio ad Caesarem Viennam perlato. praesentibus Im. Frato , ore, Pannoniae Mgina, Archiduce
218쪽
Catena Historica. Lib. XLIX.Cap.Ι I. at I
rat. . pit coneiderei ut nec munitistima oppida tueri res satius est , acceptiusque Deo omnibus animus esset. Philisburgi praefectus ad Impe- malis consumptos perire , quam in Caesareaerialium accessum, demisso animo, Gallorum clementiae sterfidiam illi appellabant) potestate accivit subsidium , ita decreuerant foederati, vitam seruare; sugendam potius ursorum in- vel quod soli desperarent tutelam,vel tantae a istar sinistram, dextraque dimicandum: quam eis illecebris Gallos in belli societatem pertra- seruile Caesaris iugum accipere . Fame tan-herent.Dux Eberardus Umistemberga illius op-idem magis , quam oppugnationis impetupidi praefectus Figulereo Gallorum legato di- domita Augusta, Caesarei imperij iugo collum xit fidei Sacramentum cum reliquis praesidia- inseruit. riis. Diuturna porro non fuit Gallorum felici- Pax interim affulgebat inter Caesarem &tas . Ga par Fambergus quondam Philisburgi Saxonem interprete Georgio Hus, Darmst praefectus recuperandae munitissimae arcis stu-idiensi Lanhrauis. Quare Saxoniae Septemvir,
dio incensus, arcanum aperit Regi Ardinan- Dresdam vocatis comitijs, pacis coditiones ex-do , quod ipse prouido consilio praeparauerat posuit missio Aria eιmio ad Electorem Brande- cum adhuc ei arci praeesset. Sublicas in aliquot burgicum comitia itidem Perlini agentem, ad
ei reum moenia locis dissectas iisdem cauis ita iidem pacis negotium perscrutandum. reposuit;ri modico,sacilique conatu refigi, a- Conuentum etiam habuere Uvormatiae uellique possent.Hic itaque adiuuante hyeme, Protuli intus,cui adfuit Semardus Dax minimruq res bignantes fossae aquas gelu astrinxerat; martus,& Poschius consiliarius Geortu Darm- electos aliquot milites in morem agrestium isadj, missus cum mandatis, ut rerum capita , ς vestitos,a,litis intra vestimenta asciis, securi, quae inter Caesareos & Saxones in euentum furiali, busque praemittit in urbem,qui venalia impor- turae approbationisconuenerant , conuentes burgam. tarent I remanerentque per noctem in Varia generaliter saltem aperiret Consiliis in longum
hospitia dispositi. Ipse dein cum idonea manu protractis, cum nil cerci stitueretur, una cum noctu fossas , ac munimenta supergressus loco primo vere sese Martis campus aperuit . I νογα-vbi id arduum minus sere iam ante praesciue- Miseia Caesarei nonnulla oppida occuparunt. rat, postquam vallo potitus est, primam vigi- In Vuinptialia Monasterienses inobseruatilum itationem obtruncar, inde auxiliantibus Rhenam, transcensis menibus, oppressoquo eis,qui iam urbem intrauerant, portam unam i summo mane Has o praesidio recuperarunt, effringie. Ita immixti continuo equites arcem paulo poli ab Has iis , ductore Melanisa cum capiunt. Vrbem eam cu Galli belli sedem de- pari clade & oppidi direptione indidem rem crevissent,magna vis militaris instrumenti, ac uendi. Oppidum Ridbergense, intacta arce,
commeatuum inuenta,praeter tormenta malo. Luneburgici diripuere. racentum& triginta. Ita una pene nocte Cae- Sexto tandem Id. Mar. inter Caesarem desarei recuperant,quod Sueci toto biennio ma- saxonem triginta dierum induciae, quo paca gna sanguinis effusione occupauerant. Capri rius de pace ageretur, exclusis Galliae,de Suecta Philisburgi rumor tota Gallia percrebuit gran-is eratis, conuenere, admisso ad eas simul Edi aulae indignatione , quod Caesarei tot bellis lectore Brandeburgico , Gubelmo VmGnm
fatigati, pacem tam importune violarent, adi riens de Georoo Luneburgico. Dux Lunebur
cem usurpando in Galli Regis tutela quiescen . cus illas Suecico foederi posthabuit a Pragam
rem.Rex itaque Ludovicus XIIIminarum spi- venere pacis sequestres . Sueci alto velut op-rans,protinus conscripto milite in Uallem TeL pressi somno,vel simulabant, eorum quae pro linam mittit. Interim Caesarei occupato Phi- pace agerentur,se nesciosius certe nesciebant,
rex133lisburgo, Augullam Vindelicorum,quam sta- serio agi de tollendis intestinis Germaniae di-tim i pugna Nordelingensi obsederant Bau, scordiis, quibus eorum factio potissimum nu.
'e δελ- -extremam inopiae necessitatem re- triebatur. Ea erus, qui Saxoniae vicinus erat.
dactam in deditionem accipiunt . Fama est primus fuit, qui scriptis ad Saxonem literis, in. non abstinuisse quosdam ab humana carne a. cite pacis consilia vellificauit , petiuitque sibi Populsi contumace equina carne etiam mali. significari, quid tandem subsidii Coronae Sue-gne praebita vitam tolerantem et animabant cita a Saxonia sperare posset. His nihil motus praecipue erebris , turbidisque concionibus Elector, rn IV. Kal. Iulii pacis tabulae in carces. φ ..
praedicante Lutherani , populo suaden- Pragensi i legatis luissent subscriptae, probatae i a , . Manus VIII eu pars IDomi VIII Dd 1 de-
219쪽
l. n. deinde Caesari, cum incredibili Saxoniae gau- . Casar permutere Augustanam eo es em. αδωρ dio pacem est amplexus, quam isdemdo i Silesia, s L πιιβseparatim conuentum. D-
Pacis Conditiones fuere. Nona Delesiarii mediaua ante Deem Passaisensim a Protestantibus servata, vi illius transectionis i A uum,di deincepι 6alvia remaneant. Immeiuata Uero aute, spost transactionem Passiuiensem
a Protestantibus occupata, quotquot eorum anno
fuadra via quiete possideant,gr si quid is nomi-xato tempore ijs per Catholicos allatum sit, integre resilitiatur, exceptis iis bonis, pro quibus ante praefinitum tempus lis mota, di in tuacium Caia mera Imperialis introducta fuerit . Para modo Catholici qua in Nou. I 627. habuerunt, quietὸ retineant . s ablata eis Detiter rest tuantiar. Statas potiticus in i gem bonis,item Electιones, Postulationes,, nsa Psales, ura dicto tempore in υμ erant, v ranque seruentur. Vsus siessionis, inferendi suifragra πιι eorundem bonorum 1 2
conuentibus nouistiatibus centinuaur, in eam rijs imperial kus interim antermittatam Exere, tum rel/Ponu inter uialuos, st Augustinos uti I 2. dou Isa .r erturbatum retinuatur. Occurrentes controuersia eomponantur per iudierum imperiale aviticum, vel Cameram Direm sim Durante quadraginta annorum jacto, Intra primam decenniam mattuatiar tractatus de ρ ce uniuersali, qua si eo ei nequit leontroaeristas remaneat iti I 2. vi. r 61 . Falaa Caesiaris aM.ctoritate moderandi controuersiam.Arnie'sico
tum Magde,urgensem Augustus Electoris S
siem Leopolias Nilhelmus Caesaris fibus mss.
deat. D Areia . Premensi religionas Cathusea, or Augustana exereuium vn rL. gau. 2627. suit stermaneat. Libera Imperii nobilitas Aug.-stana Confessorus exemtiulciberestuatur. Qui tates Imperiatis qua interim eum Casine aut Dutibus pacta sunt in issidem paRιs maneant. Caetera pace religionis gaudeant. Donauerdam Elector Bauarta Imperio restituat , qua H.
mum ipsi de sumptέus imperii satisfactum-
rat. In regno Sohemia, 7 prouinciis A riseisiadisi Electar Saxa uasummopere Uueret , minui formatio eamera Θιrensis ad generatia ι rebi comitia δlasa. Legati Proten antrum in atii Caesaris nuda a ιantur imuria . Electoratus Palatιm maneat Nauara , sysiueresseribus eius
ilialmianis. Viduae Friderici IV. Electaris dos relinquatur,or scripti Frideris usi si ad
Caesaris redierint οι equium , dignum practetur
na m ilia imperiatium Tillianis haeressibus pe siluant intra octo annos. Dueibus Merapolitanis, si hane pacem probauerint,imperaror gnoscet,eosique in pristinum restituet. Omnia toea ab aduenato G taui Sueria Regis i 6 3 o. C. sart,eiusque sociis ablata, qua adhuc in Protectantium manus. ni deliter restituantur. Ex recuperandis caeteris locis . quae a Sureo, vel Gallo tenentur, Elector Saxonia gr huius paras ρarticipes , Caesarem omni ope ruuabunt. Qui m Casar re sueti a
se Oeevata ab anno 163 o. antsuis possessoribus in hane pacem eonsentientibus restituet . Casar oceu Ma m bello Danico ab anno Isias . nomin tim osennurelium , Os Ni burrum anti-γιs dominis reddat. Electara Erandetarraco, si, pacι eo enserit,inuestitura Pomerania dabitur. miniburgum in potesate Caesaris maneat. Captiar mira mensem d mittantur . Dira decem dies a notitia pacis , eam retinentibωs amnemaeoneeditur , excepta eausa Palatina s I Folemi ca,ae a uibus foms,quas Caesar lueras si mraris expressit , elementia tamen non praelus. .,
Comprehendantur etiam natisnes extera, dismodo occupata ab anno I 6 3 o. res uuant. Exarcia
exercitus meatitur. Partem reget Elector S xoma, reliquum, quem Casar nominaLe. In si
pendium militare quilibet Elector Princeps , ac Status Imperi pacem acceptans, centum s -- ginti pensiones menstruas intra anni sequenias
'arium conferent. Ga bis definita non Funt,ex sanatombus imperj petatur, si uis tamen sempernasentitas articulis . Hac pacificatio ιmer Casarem er Saxonem taussam ex necestate
facta nullum imperio adferat naiadacium.Si ἀretiquis ιmperis princi bus aerapratur,tanquam Generalis Imperii sianctio ia reliqu/s msseratiar. Firmatae pacis exemplar Cesari Samm,tertium Electori Moguntino datum ut in actis