장음표시 사용
381쪽
existentes deos nominat deos,& cogit eum, qui illa premi tur, in pessimam degenerationem. Propter argentum ego perdidi filios meos, dc nisi poenitentia carnis meae , di humilitas animae meae,& orationes Jacob patris mei fuissent,
sine liberis jam morerer, Sed Deus patrum meorum miserator & misericors cognovit,quoniam ignurantia peccavi. Excoecavit enim me princeps erroris & ignoravi sicut ho- 'mo & caro, in peccatis corruptus ignorabam mei ipsius infirmitatem,exi imans me inexpugnabilem esse. Cfgnoscite ergo filii mei, quoniam duo spiritus vacant hominis,spiritus veritatis, S spiritus erroris,dc medius est spiritus intellectus mentis,cujus est quo vult inclinare. Et quae sunt veritatis, &quae sunt erroris scripta simi super pectus hominis,& UI . quodq, coram cognoscit deus,& non est tempus in quo poterunt latere hominum opera omnia, quoniam omnia occulta pectoris scripta coram domino,& spiritus veritatis testimo mum seri, bet de omnibus & accusat omnia, Ccadustus est qui pcccat ex proprio corde, levare faciem non potest ad judiccm. Et nunc filii,diligite Levi,ut permaneatis &non ester mini super ipsimi , ut non dispereatis. Mihi dedit dam nus regnum ,& illi sacerdotium, S subjecit regnum lacci dotio. Leυi datum en sacerdotium, ct Iuda 'regnum, ,subjecitDeus regnum sacerdotio Mihi dedit quae in terra,illi quae sunt in coelis.Ut supereminet coelian: t rrae, ita stipereminet Dei sacerdotium regno, quod est in terra:
Etenim ipsiim supra te elegit Dominus appropinquare sibi, ct comedere mensam ipsius, primitias stiorum Istaei, & cris ei ut mare. Quemaὸmodum enim in mari justi dc injusti periclitantur, hi quidem capti hi vero ditati, ita dc in te omne genus hominum, hi quidem periclitantur capti, hi vero
ditantur rapientes, quoniam regnabunt sicut cetae deglutientes homines,velut pisces filias & filios liberos in servia . tutem redigent. D omos,agros, greges, pςcunias rapient, dc 'multorum carnibus injuste corvos de ibiees saturabunt, de proficient in malum in avaritia exastati,& eront ut procellar τ Pseudoprophetae,& omnes justos persequentur. Inducet au- . tem eis dominus dissensiones ad invicem, & bella continua erunt in Israel , dc in alienigenis contumabitur regnum meum,donec veniet salutare Israel, usq; ad adventum Dei
ustitiae, ut quiescat Jacob in Pace di omnes gentes, dc ipse custodiet
382쪽
custodiet pacem regni mei usque in taculum. Iuramento enim juravit mihi dominus non deficere regnum meum dc seminis mei, omnibus diebus usque in saeculum. Multa aurem tristitia mihi est filii mei propter impudicitias,& sacrilegia &Idololatrias.quas facietis in regnum,Philomitas sequentes,daemonibus erroris filias vestras devoventes, cantatrices & publicas facietis, scim miscebimini abominati nibus gentium . pro quibus ducet Dominus super vos famem dc pestilentiam, mortem dc gladium , ulciscentem Obsidionem.& eanes in dilaniationem inimicorum,& amico rum opprobria, perditionem di dolorem oculoriim,puerOrum occisionem,& uxorum ablationem, possessionum rapinam, templi Dei incendium, terrae desolationem, vestri ipsorum servitutem in gentibus , & ex vobis in eunuchos uxoribus execabunt.Verum s revertamini ad Dominum in x humilitate cordis poenitentes , & ambulantes in omnibus mandatis Dei, visitabit vos Dominus in misericordia , & in dilectione a captivitate inimicorum vestrorum. ET POST
HAEC ORIETUR VOBIS ASΤRUM EX IACOB IN PACE ET EXURGET HOMO EX SEMINE MEO,UT SOL JuSTITI AE, AMBULANS CUM FILIIS HOMINUM IN MANSUETUDINE ET IUSTITIA . Ero MNE pECCATUM NON INVENIETUR IN EO, ET APERIENTUR SUPER IPSUM COELI AD EF FuNDENDUM SPIRITUS BENEDICTIONEM A PATRE, ET IPSE EFFUNDET SPIRITUM GR ATIVE SUPER VOS, ET ERITIS EJUS FlLII IN VERITA -ΤE,ambulabitis in praeceptis illius primis di ultimis,hic est
germen Dei alitissimi,&hic est fons vitae omni rarni. Tunet . xesulgebit sceptrum regni mei, ct tradice hestra nascetur vas plantationis, &ineo ascendet virga justitiae gentibus, ut judicet&salvet omnes invocantes eum. Et poΠ hoc re-μrget Abraham Isaae ct Iacob invitam, se ego is fratres
mei principes sceptrum vestrum in Israel erimin. Levi primus. Secundus ego. Tertius Ioseph. Quartus Benjamin. , Quintus Simeon. Sextus Isiactar,& ita deinceps omnes. Et Dominus benedixit Levi,angelus faciei meae. virtutes so- Iia: Simeon, coelum Ruben, Iochar terra, mare Zabulon. montes Ioseph, tabernaculum Benjamin, luminaria Dan,
deliciae Neptatim, sol Gad, oliva Aser. Et erit unus popu lus Domini di lingua una . di non erit amplius Piritus.
383쪽
erroris Beliar, quoniam mittetur in ignem in seculum. Qui in tristicia mortui sunt, resiurgent in gaudio: &qui in paupertate propter Dominum, ditabuntur,qui in inopia, saturabuntur: qui in infirmate, fortificabuntur: dc qui propter Dominum mortui sunt, evigilabunt in vita , & current in Jacob . & current in exultatione , di aquilae Israel volabunt in gaudio. Impii vero tristabuntur,& peccatores lugebunt , de omnes populi glorificabunt in secu-IaDominum.Custodito ergo filii mei omnem legemDomini,quoniam est spes omnibus dirigentibus viam 1 uam,& diis xit ad eos: Centem decem & novem annorum, ego morior hodie in oculis vestris Nullus me sepeliat in pretiosa veste , vel uentrem meum rescindat, quoniam haec facturi
sunt regnantes,e, reducite me in Hebron vobisecum. Et haec
dicens, odormivit Judas. Et fecerunt filii ejus secundum omnia quae mandavit eis, dc scpelierunt eum in Hebron cum
de Gula. V. TRansscriptum verborum Isachar, vocans filios se os
dixit eis: Audite filii Isachar patrem vestrum, auribus percipite verba dilecti a domino. Ego sum natus quintus filius Iacob in mercede mandragorarum. Jacob enim attulit mandragoras ex agro,& praeobulansRachel accepit eas . Flevit autem Ruben, dc in voce ipsius exivit Lya mater mea. Mandragorae autem exant mala odorisera quae producit terra Aram in excelso sub valle aquarum. Dixit autem Rachel: Non dabo hoc tibi, quoniam erunt mihi pro filiis. Erant autem mala duo. Et dixit Lya: sufficiat tibi, quoniam accepisti virum virginitatis meae. Num&haec accipies Illa vere dixit, Ecce sit Jacob tibi nocte hac pro mandragoris filii tui. Dixit autem Lya ad eam : Non jactes de non glorieris , meus enim est: Iacob, dc ego uxor iuventutis ejus. Rachel vero dixit: Quid igitur, quoniam mihi primo copulatus est . dc proptet me servivit patri nostro annis quatuordecim. Et dixit Lya: Quid tibi faciam, quoniam multiplicatus est dolus & astuti, hominum, & dolus proce dit in terra. Siautem secus esset neque tu quidem videres fasiem Jacob. Non enim uxor ipsius tu es, sed ita
384쪽
dolor pro me indui R es. Et seduxit me pater meus, & trans ferens me nocte illa, non permisit me vi cre, quoniamsi fuissem illi e non factum fuisset laoc. Et d:xit Rachel
Accipe unam mandro orom, &pro una in mercede do, tibi cum in una nocte. Et cognovitJacob Lyam,concipiens, me pepetit, k propter mercedem vocatus sum Isiachar. Trincabaruit Iacob angelus Domini, dicens: Qrioniam duos filios Rachel parier, quia respuit coitum viri,&cle it continentiam , & nisi Lya mater mea pro coitu reddi l isset duo mala, octo filios poritura fuit set, propter hoc sex peperit.
Duos vero Racti l quoniam in mandi agoris visitavit eam Deus. S cut enim quod Pro: tei filios voluit coire cum Jacob , dc non propter de syd Num voluptatis. Apponens enim & in crastino reddidit Iacob , ut acciperet vi aliam mandragoram propter hoc in mandragoiis , eX- audivit Dominus Rachel , quoniam & dc syderans eas non comedit . scd te posuit eas in domo Domini offerens sacerdoti altis limi, qui erat in tempore it 'o Onando erao sa-ctus sum vir filii mei , ambulavi in rectitudine cordi, naci. Et fictus sum agricola patrum sub eorum , S attuli fructus
ex agris secundum ictu rus eorum , & benedixit me pater meus , Videns quod ii simpli citarc ambulabam , & non cram perscrutator in omnibus actibus meis neque perniciosus aut invidens proximo,non oblocutus sitiri alicui neque vituperavi vitam hi minis ambulans in simplicirate oculorum. Propter hoc triginta annorum accepi milum eam uxorem, quoniam labor devoraverat fortitudinem meam. Et
illecebrosus nunquam intelligebam voliti talem mulieris, sed per laborem loninus meus circumdedit me, & s emper gavisus est in simplicitate mea pater meus, Si quid eniri laborabam, 'mnem fructum & aemne primum per sacerdotem Domino offerebam , deinde patri meo, tunc ego ,& Dominus duplicavit bona in manibus meis. Sciuid autem&Jacob, quoniam Deus cooperatur simplisita meae. Omne enim pauperi & omni tribu lato tribuebam terrae bona in simplicitate cordis. Et nunc audite me filii, dc ambulate in simp'icitate cordis , quoniam novi in ipsa omnem beneplacentiam Domini. Simplex a
Ium non concupiscit, proximum non invadit, cibos varios non appetit, vestem diversam non vult,tempora longa.
385쪽
sibi non promittit, sed solum recipit voluntatem Dei, &
spiritus erroris nihil possunt adversus eum. Non enim novit recipere pulchritudinem mulieris, ne coinquinet mentem suam. Non zelus in consiliis ejus superveniet, non invidia liquefacit animam ejus, neque lucrum in avaritia exacogitat. Ambulat enim in rectitudine vitae, de omnia videt in simplicitate, non recipiens oculis perniciositates ab erro Te mundi , ut non videat perverse aliquod mandatorum
Dei. Custodite ergo legem Dei filii mei, dc simplicitatem
possidete.& in innocentia ambulate, non circum scrutantes
mandata Domini Ec proximi actus. sed diligite Deum dc proximum,pauperis dc infirmi miseremini, Supponite dorsum vestrum in agriculturam, & operamini in operibus ter me secundum unumquamque agri culturam,dona cum gratiarum,ctione Domino offerentes,quoniam primis germini bus fructuum terrae benedixit Dominus , secundum quod benedixit omnes sanctos ab Abel usq; nunc. Non enim datur tibi alia pars quam pinguedinis terrae,cuius in doloribus sunt fructus, quoniam pater noster Iacob in benedictioni-λbus terrae dc primitiarum fructuum benedixit me. Et Levi fleJudas glorificati sunt a Domino in filiis Iacob. Etenim
Deus haereditavit in illis , & huic quidem dedi t sacerdotium, huic vero regnum. Eis ergo obedite, & in simplicitate patris nostri ambulate,quoniam Gad datum est perdere tentationes supervenientes Israel. Novi filii mei, quoniam in extremis temporibus derelinquent filii vestri simplicitatem,& adhaerebunt avaritiae: & dimittentes innocentiam, appropinquabunt malignitati: & derelinquentes mandata Dei,adhaerebunt Beliar : & dimittentes agriculturam, sequentur perniciosa eonsilia sua,& dispergentur in gentes, dc servient inimicis suis. Vos ergo diei te hoe filiis vestris, ut si
peccent, velociter revertantur ad Dominum, quoniam mi sericors est,&eripiet eos , ut revertantur in terram suam. Centum viginti duorum annorum sum ego,&non cogno vi super me peccatum in mortem , praeter uxorem meam non cognovi aliam: non fornicatus sum in electione oculorum meorum: vinum in ebrietate non bibi: omne desiderabile proximi non desideravi: dolus non factus est in corde meo,mendaciu non ascendit per labia mea: omni homini contristato congemui,&Pauperi dedi panem meum. Non
386쪽
comedi solus, terminum non solvi, pietatem feci in omni bus diebus meis dc veritatem,Dominum dilexi in tota fortitudine mea. Omnem hominem dilexi ut filios meos. Si di vos filii mei haec feceritis, omnis spiritus Beliar fugiet a vobis,& omnis actio perniciosorum hominum non dominabitur vobis , S Omnem agrestem feram servituti subji-
cietis,habentes vobiscum Deum coeli,ambulantes cum hominibus in simplicitate cordis. Et mandavit eis ut reducant
eum in Hebron , S illic eum sepeliant in spelunca cum patribus suis. Et extendit pedes suos,& mortuus est quintus filius Ibye in senectute bona, omne membrum habens sanum M potens,dormivit somnum secularem.
de commiseratione ct misericordia. VI. TRansscripi um Zabulon,quod disposuit filiis suis centesimo decimo quarto anno vitae suae , post .triginta duos annos mortis Ioseph. Et dixit eis : Audite me filii Zabulon, datio bona genitoribus meis. Cum enim genitus essom,multum auctus est pater meus gregibus & armentis. quoniam in variis virgis habuit sortem. Non cognovi filii mei, quod peccavi in diebus meis, neq; enim tunc recordabar, quoniam iniquitatem feci propter ignorantiam in Joseph,quoniam ccclavi cum fratribus meis patri meo, quod factum erat,& flevi multum in abscondito. Timui enim fratres meos, quoniam conspirabant omnes simul, ut si quis revelaret myilarium,occiderent eum gladio. Tamen quoniam volcbant occidere eum, multa testificatus sum eis la-- chrymam ,ne facerent iniquitatem hanc. Venerunt enim
Simeon & Gad super Joseph,ut occiderent eum, & cadens super faciem Joseph, dixit eis : Miseremini mei fiatres mei, miseremini vi celum Iacob patris nostri. Non injiciatis in me manus vestras, ut effundatis sanguinem innocentem, quoniam non peccavi in vos. Si vero peccavi, in disciplina erudite me. Manum autem vestram ne inferatis propter Jacob patrem nostrum. Ubi autem dixit verba haec, miseratione commotus, veni ego, & incoepi flere,dcepata mea retoluta sunt in me , de omnis subsistentia viscerum meorum laxata est super animam meam. Flevit
autem Joseph ἐκ ego cum ipso , vi intremuit cor meum.
387쪽
& juncturae corporis mei expaverunt, & non potui
stare, & videns me flentem cum eo, S. illos supervenientes ad occidendum eum, iri sagit tetro Ine deprecans cos. Mur. gens autem Ruben . dixit: Fratres, non occida inus eum sed
projiciamus cum in lacum ex liccatum, quem foderunt patres nostri, ta non invenerunt aquam Ide sentiri prohibuit
Deus ascendere aquam in eum, ut sic rei praetcctio Joseph, ct f cit Deus ira, donec vendiderunt eum Is ac litis. Neque in peccato Ioseph, filii . ego consensi, sed Simeon, Gad, ct alii sex fratres nostri a ccipi clites proelium Ioseph, emerunt calciarnenta sibi is lis dc uxoribus suis de litus suis, dicentes : Non comedamus i lud , quoniam praetium fui vitais est fratris nostxi, sed conculcatione conculcemus illud, pro eo quod dixit te Iegnaturum super nos ,& via debimus quid portendant somnia ejus. Argo in Scri-l plura legis Enoch scriptum est non volenti susci Pate semen fratra suo : Solvi calciamentum Joseph. Εrenim venientes in i Egyptum soluta sunt a pueris Joseph an e por- portant & ita adoraverunt Ioseph secundum typum Pli
Tacmis. Non solum autem adoraverunt eum, sed etiam rubore suffusi sunt procidentes coram eo, & si e confusi sunt coram X gyptiis.Deinde audierunt si gyptu omnia mala quae secimus Joseph. His factis apposuerunt fraties cibum Uz co mcderent. Ego vero per duos dies ad duas noctes no gustavi cibum, miseratus Ioleph & J udas non comedit cucis. Intendebat autem in lacum , quoniam timebat ne resilii lates Simeonb Gad, interficerent cum . Et videntes me nocomedentem , pol iaciunt inccustodire ipsum , quousque venditus cst. Fuit autem in lacu tres dic s&tres noctes, dc ita venditus eli in cibatus. Et audiens Ruben, quod venditus est ab cive eo,circii nascissus plorabat. dicens. Quomodo videbo faciem Jacob patris mei ' Et accipjen S argentum, cucurrit ad mercatorcs & nemincat invenit, dimittentes enim viam r giam ambulaverunt per devia in velocitate, & non
comedit Ruben panem in die illa. Accedens ergo Dari , dixit ei: Ne fleas nequς tristeris de iuvene ι scio quid dicturi simus patri nostro Jacob: Occi remus hircum caprorum, Mi ingemus tunicam Ioseph, & dycemus. Cognosce, si tum c a filii tui est ista. Tunica enim patiis nostri exuerunt Ioseph cum velidituri erant eum, di induerunt cum vestimeri
388쪽
tum vetus servi. Tunicam vero habuitSimeon&noluit dare eam, volens gladio suo disi indere eam, iratus quod viveret
adhuc,nec occidisset eum. Exurgentes autem adversus cum
omnes simul dixerunt: Quid ni daturus sis ξ cum tu solus fecisti hoc malum in Israel. Et ita dedit eam, & fecerunt sicut dixit Dan. Et nunc filii mei annuncio vobis, custodite mandata Domini,& facite misericordiam in proximo, &viscera misericordiae in omnes habete, noni tum adhomines,sed & ad irrationalia. Propter hoe enim benedixit me Dominus & omnibus fratribus meis aegrotantibus,ego sine aegritudine evasi Novit enim Deus uniuscuiusque electi ncm.Habete ergo misericordiam in vii ceribus vestris filii mei, quoniam ut aliquis faci ci proximo suo italc Dominus faciet ei Elinem filii fratrum meorum aegrotabant,mOriebantur propter Iosep li,quoniarn non fecerunt miserico diam in valceribus suis Filii autem mei sine aegritudine e Roditi sunt sicut novistis. Et erant in Chanaan in littoreve
natus sum venatione plicium Iacob patri meo,& multis suL. focatis in mari ego illanus permansi. Primus ego feci se pham in mari navigare,quoniamDeus dedit mihi intellecta S sapientiam in ipsa, Sc dimisi lignum retio ipsam, L lintea-men extendi in ligno medio, S in ipsa perambulans littora, piscabar pisces domui patris mei, usquequo Venimus
in AEgyptum,& ex venatione mea omni hQmini peregrino iuratus dabam. Si vero erat peregrinus, vel aegrotans, vel senex coquens pisces, e faciens hoc bene secundum uniuscujusque necellitatem, afferebam omnibus colligens& compatiens. Propteria Deus multos*isces secit me venari in mari. Qui enim tribuit proximo,accipit multiplicata
a Domino. Quinq; annis piscatus sum, o ri homini quem
videram tribuens,& omni domui pati is mei sussicienter. In autumno pilcabar, in hyeme autem pascebam glegem cum fratribus meis. Nunc annunciabo vobis quae feci: Vi qebam tr; bulatum in medietate hyemis , & iniiciatus super ipsam furatus vestimentum ex domo mea abscondiate dedi tribulato. Et vos ergo filii mei ex his quae tribuit vobis Dominus, indisseienter omnibus Iruierentes, mileri cordiara facite & tribuite omni homini in bono corde. Si vero non habetis,ut quam prinMi dcii, indigenti,cc mpatia. ni in visceribus nulericordiae. N ovi quoniam manui me
389쪽
non neglexit vel horam tribuere indigenti, & amplius septem stadiis ambulans cum ipso flebam,& viscera mea versiaiunt super ipsum in compassionem Et vos ergo filii mei, habete viscera misericordiar adversus omnem hominem in misericordia, ut & Deus in vos propitius misereatur vobis. Quoniam in extremis diebus Deus mittet misericordia suam in terram,&ubi invenerit viscera misericordiar, in ipso habitabit. Quantum enim homo miseretur erga proximunt: tantum Deus ipsi. Quando enim descendimus in gyptum, Ioseph non recordatus est mali in nos, me vero videns, misertus est. In quem inspicientes di vos immemores malorum essetamini filii mei,& diligite invicem, dcnon cogitetis unusquisque malitiam fratris sui, quo nium hoc diis vidit unitatem , & omnem consanguinitatem dispergit Scanimam perturbat; Memor enim mali viscera misericordiqnon habet. Attendite aquas, quoniam cum simul moventur, lapides, ligna, arenam distrahunt. Si vero in multas dividantur, terra exterminat eas,& fiunt negleetie,& vos, si dividamini,eritis ita Nec scindamini in duo capita, quia omne quod fecit Deus, caput unum habet, dedit duos humeros, manus pedes, sed omnia membra uni capiti obediunt. Novi inscriptura patrum meorum, quoniam in ultamu diebin recedetis a Domino, se divisi eritis in Mael, duos reges sequemini,& omnem abominationem facietis, dc omne Idolum adorabitis,& capitavabunt vos inimici vestri, dc sedebitis in nationibus in omnibus infirmitatibus, tribulationi. . bus & doloribus animae. Et post hoc recordabimini Domini,dc poenitebitis,& convertet vos, quoniam miserator est dc misericors , non excogitans malitiam filiis hominum, quoniam caro sunt,dc spiritus erroris seducunt eos in omnibus actibus suis. ET POST HAEC ORIETUR VOBIS I pSE DEUS LUMEN JuSTITIM, ET SANITAS ET MISERICORDIA IN POENIS EIUS. IPSE REDIMET OMNEM CAPTIVITATEM FILIORUM HOMINUM A BELIAR,&omnis spiritus erroris conculcabitur, di convertet omnes gentes in aemulationem eius, & videbitis Deum in forma hominis, quoniam elegit Deus Hierusalem, nomen Deus ei. Et rursus m malitia sermonum vestrorum, ad iracundiam provocabis eum. & abjecti eritis usque ad tempus consum tionis. Et nunc filii mei
390쪽
non contristemini, quoniam morior ego,neque concidatis, quoniam relinquo vos. Resurgam enim rursum in medio vestri, velut dux in medio filiorum suorum. Et laetabor in medio tribus meae, quotquot custodierunt legem Domini de mandata Zabulon patris eorum. Super impios vero inducet Dominus ignem aeternum, S perdet eos usque in tenerationes.Ego in requiem meam recurro sicut patres mei, vos autem timete Dominum Deum vestrum in omni sortitudine omnibus diebus vitae vestrae.Et haec dicens, d Grinivit somno bono,&posuerunt eum filii sui in thecam. Postea autem reducentes eum in Hebron, & sepelierunt eum cum patribus suis.
de Ira ct mendacio. VII. TRanssircipium verborum Dan, quae d xit filiis su ς, In
ultimis diebus suis centesimo vecesimo quinto anno vitae suae, vocans tribum suam,dixit. Audite filii Dan seimo nes meos, attendite verbis oris patris vestri. PiobavI in corde meo,& in omni vita mea,quod bonum est . Nam Deo beneplacet veritas cum iusta actione, odi quod perniciosum fuit,ut mendacium di iram,quoniam omnem malitiam hominem edocent. Confiteor vobis hodie filii mei, quoniam in corde meo laetatus sum de morte Ioseph viri veritatis &boni, di gaudebam in venditione Joseph, quoniam super nos pater eum diligebat. Spiritus enim Zeli & elationis dixit mihi. Et tu es filius eius. Et unus spirituu Bel Iar cooperabatur mihi,dices. Accipe gladiu hunc, &in eo occideJoseph, dc diliget te pater tuus mortuo eo. Hic est: spiritus irae suadens mihi, ut sicut pardalis devorat licedum , ita devorarem Joseph. Sed Deus Jacob patris nostri, non inmisit eum in manus meas, ut invenirem eum solum, neque permisit ini-
quitatem hanc facere, ut solvantur duo secptra in Israel. Et nune filii mei, ego morior, & in veritate dico vobis, quoniasi non custodiatis vostra et ipsos a spiritu mendacii & irae,& non diligatis veritatem & longanimitatem, disperibitis. Caecitas est in ira filii mei,&non est aliquis iracundus, videns faciem in vertate,quoniam & si patet di mater est, ut holtibus attendet Eis. Si sit frater. non novit: si propheta Domini, non obedit: si justus, non aspicit, amicum non N cogno-