장음표시 사용
71쪽
in Lib.LCorn. c. Min sinum collegio inie apud Romanos in senatu optumatum potestasperstici poterat. Vt apud illos in Omnibus pira partibus probatum esse oportebat , quissin collegium sinum admitti postularet: sic apud hos non nisessectata virtutis ct prudentiae viri in sinatum a censoribus legebantur,os qui non satu ex illius Ordinis dignitate siegererent,mouebantur Senatus de grauioribus criminibus aut cognosicebat ipse. aut cognitionem mandabat, pecuniam publicam in
potestate babebat, legationes mittebat, missas ab I siu audiebat, e publicis omnibus negotiis confulta tur, ac decernebat; mesenatus auctoritate non be tam suscipi,non pax fieri poterat.Samma in illa con-ssio grauita3summa dignitas umma maiestas erat νt non immerito onera Drrhi Legatus interroga tus,quasibi Romanisinatus vi facies esset, totidem
Hi regum consissum pisum esse restοηderit. Vt igitur squis consulam modo potentiam spectasset, facile putasset Romam regio adhuc imperio subesse , ita qui
senatus tantum auctoritatem considerasset, optimatum eam gubernationem esse existimaset. Praecipua tamen potestas penes populum erat. Et hocsigni'cat Tacitus,cum ait: Libertatem & consulatum L. Brutus instituit. Libertatem enim cum dicit. mocratiam intelligit: cuius pracipuum ne esse Platoo Aristoteles docent, , Gn ἰM, , ἰσονομ ν , id est, ut omnes in ciuitate libere vivant. libere loquantur, ct aquo iure r. Itas antiq itus
72쪽
4et M. Ant. Muretiqui libertate aut potius licentiam amabant, ct more ac mo suo vivere volebant, Athenas poti nu consuebant: quod istic maxime omnibus libera omnia essent ct eo resticiens iste ex Adelphis Sannio. Hiccine, inquit, aiunt libertatem aequam esse omnibus Sed ne extra septa, quod aiunt, euager, plurimuRoma,ut modo dicebam,populus poterat. Populus D-ger ferebat: quarum praecipuum in omni ciuitate ro-Aιrest o ex quibus maxime,qualis quaes reoub Miudicatur: populus honores ct imperia mandabat: popuIuι solus de capite ciuium iudicabat.' Ita quibus duabus rebus vitam hominum contineri dicebat D mocritis poena ct praemio,earum utraque,populi potestate continebatur. Admirabili etiam consilio prο- uisum acprsectum erat, ne harum partium ulla ceteraris nilitatibus carere: ne re consilles aut lenatu aut popuIu,neu sinatus popuIu,aut populus sienatum despicere uams causam a causa comuni seiungere ac separareposset sed oei mutua indigetia vinculo, quo nullusirmius est, interse adstringerentur. Vix itas νidebatur νει res euenireposse tanta,quae perturbaret ita harmoniam, qua ta benefundata labefactaret, tam sapienter colligata dissolueret: si rerum ba- manarum stagilitas ct instabilitas quidquam in eis reternum esse pateretur. Quida consulatu insolentius usi, rerum nouarum studium in populi animis excitarant. Creati decemviri quo Parsa in plurei pote-
73쪽
Indignatur enim fere plabs aut νnu aut paucos posse omnia: plures dominos aquiori animo ferunt: cum sterent obsituros alias se quid νηvisuperbe aut improbe moliatur. His quos potestate abutentibus, ob ids deiectis, varie creati modo confulas, modo tribuni militarer: νt male assectu ac laborantibus i*cunda , etiam interdum in deterius, crebra mutatio est. Sed res ipsa docuit verisiimum esse quod scripsit Plare,nihil tam cauendum esse ciuitatum fundatoribus. quam ne pro νηa dura faciant ciuitates. Sunt au- tedua pro νna ciuitates, quoties pars altera ciuium dominatur ac foret,alteri ad honores o imperba ita praeclusius aditus est, ut eum recludere ne virtus quidem,quae sola veri honoris mater est,psit. Hoc inter ciues perpetui cuiusdam odi, atque inuidiastemiis narium est: neque potest quisequam ex animo eam rem publica amare, in qua se laboris ac periculi participem , honoris ac dignitatis exsortem videat fore. Quo magis amanda ct admirata Ecclesiastica res'. est:in qua, ut alia, O hoc quos diuinitis institutum ac receptum est,ut nes paupertas,nesgeneris obsecuritas aditum adsummas dignitates cuiquam, qui modo virtute ac meritis nitatur, occludat. Huic in commodo Romani de principio non satis proslex rant,quisioli nobilitati,id est patriciis illi enim tunestii nobiles erat consulatum s ordinem senatorium patere voluerant: plebeios, maximam, vi in omni' ouiti.
74쪽
6 M. Ant.Muretinuitate multitudinem exclustrant. Neque hocstse. Inter patres O plebem ne coηubj quidem ius erat. Ea seges ac materia tumultuum: Is fons,haec origo ditionufuit ininc ista peteressere iones: hinc,etiambis rebus picums compositis, Gracchanae, Marianae. ac rassana tempestates extiterunt: quaesiuae viri uepartibus ambitioni aut plebem aut Senatum praeredentibus huic urbi excidium prope ac vastitatem attulerunt. Nam boc quos non immerito aegreferebat
plebs,nobilis diuitiis assuere, egestate se ct aere ali no premi: agros suis periculis, fluosudore ac sanguina comparatos, ab aliis ignauia torpentibus, luxuriadi retibus possideri. Uagna hinc paupertas, magna illinc diuitiae, periculo a res ciuitatibus: mediocritatesseruatur. Iam illa Pompei, primum o Crasii, o Caesaris, deinde Caesare extincto, Antonii, Lepidi, o Octauiaui coniuratio aperte confirmat id, quod ab iisdem,quos ante hominaui philosiophis,traditum est, non esse patiendum, vi in libera ciuitate priuatorum potentia supra modum augeatur. Facile enim hoc modo popularis statin in paucoruri imperium vertitam quorum qui primu3 alios aut ri opprimere,
aut dolo cireuuenire aut casia aliquo amouerepotuit, is pnus, nemine iam aduersari audente dominatur. Nuntsi vobis volentibus est, cetera Taciti persequar.
Sed veteris pop. R. prospera vel aduersa
75쪽
in Lib.I. Corn. e. q; Temporibusque Augusti dicendis non
defuere decora ingenia. donec glisc. ad ul. detererentur.J Magnum enim Augusti alas ingeniorum prouentum extulit. stamen hodie qui Augusti temporibus vixerit, ct einlim temporum historiam scripserit,nemo repetitur. Suetonius quosdam nominat Aquilium Nigrum , Iulium Saturninum. C.Drusium,alio . insulta hic quae ad Latini sermonis elegantiam tertinent, notanda Aunt. Primum illari prospera ct aduersia dici is, ουτ ας--ας δ ς αι Aduersitates enim latine dicere non poterat. Sic lib.3. Inlustrium domuum aduersa.lib. . paternis aduersis. θ eod. lib. aduersis casuum. qui locus vulgo deprauate legitur. Sic in luris iuris incertucondicionis,certum temporis, quod barbari, certitudinem ct incertitudinem dicunt. Tum istud,claris scr. m.sunt. ξενικωτερον dictum, quams dixisset,a claris siriptoribus. Sic Cicero in diuin tione, mihi elaboratum est. Sic Hor vivi, Dic ris Vario. Propertius, Dum tibi Cadmeae dicuntur Pontice Thebae. Virgilius.Cui non dictus Hylas puer. Decora fiunt pulchra, πρεπη'Virgilius in 1. namq; ipsa decoram Cauarieni nato genitrix lumenq; iuuenis Purpureum,& laetos oculis afflarat honores. Is in quarto. Τerque quaterq; manu pectus percussa decorv. Horarim: Et Lycu nigris oculis n.q.c. L
76쪽
. Din mihi istud animaduertite,qua arte varietatem. quaesiuauiomκm orationis condimentum est, huic loco quaesierit, qui cum alterum alendo extulisset, sed veteris pop. Rom. prospera vel aduersaci .scr. mem .sunt:alterum negando subiecit temporibusque Augusti dicendis non defuere
ingenia. Neque non issud ad pariandam orationem pertinet, quod in priore ipsam hien ac materiam scribendi, perbo anteposivit, scriptoressubiecit: in posteriore contrarium ordinem tenuit.. Mutater ut eodem virumque modo efferatu. quantum, ista varietate detracta, de orationis venustate decedat intestigetis. Minuta haec o tenuia sunt,fateor. Sed tanto plurium oculos fallant. Mihi autem propositum est, omnia in hocscriptore, quam potero Gmρωνα, excutere. Ait igitur non δε--isse temporibus augusti dicendu decora ingenia, donec gliscente adul. de. Gliscere dicuntur quaecressunt ac vegetiora fiunt: deteri,qua paulatim,re ita dicam, carpantur, quibus aliquid quotidie decedit , qua ad duehipsis deterio fiunt. nam inde OUsium deterioris novitai ductum est. Vt igitur crescente liene,aiunt, cetera membra tabesiere: ita crescente adulatione, ingenia tabescant, qua nulla re magis quam libertate alantur. Nihil autem tam aduersum libertati, quam aut tacendi aut adulandi necessis. Aiunt puerorum infantiam corpora nullis
fastis apud Grmanos adpringi, ideoqueproceriora
77쪽
in Lib.LCorn.Tac. sta Dri. idem ingemis euenit. Seruire noluηt. Nisiimul petu uossolutos ac liberos habeant necantur. Itassa certissima ingeniorum psis est,princeps,qui nullam est vocem ferre paulo liberius iactam potest. Sed ad Ta-
i e Tiberii Caiiq; & Claudii ac Neronis res
ti, forentibus ipsis ob metum fatis.postquam in occiderant recentibus odiis copositae sunt Igi, Et metus O Odium impedimento sunt historiam
sit contexe e Polentibus. a Metusit, ut vera diceretii. non audeant , odio ut interdum falsa confingantia is a Vetu quae reprehensione dignasiunt , aut tacenis eur. aut extenuantur, aut etiam in contrariamia versa laudantur. Odio quae peccata sunt exara is, rantur θ in malae attolluntur: qua rectefacta, aut ρ. supprimuntur aut elevantur aut deprauantur. It
ij. que ubi illa sunt, inde exulat fides. Ergo neque quiis sub Tiberio, sub Cato, sub Claudio, sub Nerona 'ipserunt, neque qui paulo post: cum in locum tui, moris seu ceruisset Oriunta . satis cum fide rei ipso-ὸ rum 'ribere potuerunta. Omninoquessorum tem- , porum historia ub tyrannis scribere, sapientissimi,. hsimiη βmperpericul ptisum opus alea iudica- iis rumi . Aut enim fidei aut capitis discrimen adeun- , dum est. A vum Soloni olim dixisse aiunt,cum regibus loquendum esse η λ ηδ . η ως Gim. Idpraec 1, ptum ellom ad eos qui de regibus scribunt pertinet.
, Durum est mim scribere in eum, qui potest profri-
78쪽
cum leonibus fuerunt. Nunc illud, quopraetereuntes notate: cu hi quatuor imperatores omnes egente Claudia,ceteri ortu ipseo, Nero adoptione,fuerint; scriminis causa, duos priores pranomine , tertium gentilitio nomine, quartum cognomine indicari.
Inde consilium mihi pauca de Augusto,3 quoniam dicendis piariis rebus ab eogestis praeclara,
ut dictum est,ingenia non defuerunt. Et extrema equia tunc adulatiogliscens ingenia detriuerat:Tra
dere mox Tiberij principatum,& cetera,vsibi ad excessum Neronis. Nam . Neronis excessu visas imperium Neruae, iam antea scripserat. Sine ira &studio quorum causas procul habeo. Nam ab iis de quibus scripturus sum, neque beneficium ν tum neque iniuriam accepi. Eudem autem propeseu- retia est, prooemi, in libros annalium ab exta su M ronisAEbi it cribit Post condita Vrbem DCC.& XX. prioris mi annos multi auctores retulerunt,dum res populi Rom. memorabatur pari eloquentia ac libertate. Post quana bellatum apud Actium: atque omnem potestatem ad unum conferri,paucis interfuit, magna illa ingenia cessere.simul veritas pluribus modis infracta, primum inscitia resp. vi alienae:mox libidine adsentandi,'aut rursus odio aduersus dominantes. Ita neutris cura veritatis inter infensos vel obnoxios.
79쪽
in Lib. I. Corn.Tae. η' Hinc aut excerpere hoc quoque, adprudentiam pertinet,possumus: θ stulte ct impudeter facere eor, qui qua a magnis ac luculentu scriptoribusPlendida
ac magnifice tractatasiunt,quas quodam contentio- . nustudio, nu bi tractanda proponunt. Vuo nominerauiter reprehendit Platarchus in Niciari
maum, qui qua Thuydides o Philistus copiosissime ornati bimes descri erant,ea denuoscribere aggresnihil aliud quam infantiam ct inficitiam suam
patefecerit. Idems in arto xerxe pugnam diuinitus a Xenophonte descriptam, negat μηi hominis esse, it rum describendavisi cipere:quarest ea tantum qua Xenophon omise seripersecuturum. Absoluimus Taciti prooemium. Cum autemHυ- δαμον tale fuerit, cogitate qualem illum legitimum cantum putetis Iore. Postquam Bruto & Cassio caesis ct cet. Vsque ad illam Iocum ceter. Aug.J Principium hoc narrationis est. Exponit autem paucissimis perbit, qui fuerit rerum status, quo tempore Augustus rem'inas',quibusique artibus viam sibi ipse munierit a eam facilius occupandam. Caesare occiso, non eadem omniumsuit stuper ea cade sententia. Quidam illius auctores ut 0rannicidaου,νt libertatis publice vindices Omnibus maximis honoribus: qaidam ut parricidas qui patrem patriae, qui eum a quoplaris ipseruvitam acceperant, per nefariam proditionem inter
scissent, accrbissmissuppliciis asciendos esse cense-D bant.
80쪽
ss M. Ant.Muretibant. Acerrimi pulsiendae radu auctores ac duces M. Intonius consiui, ct magister equitum Lepidus. Augustus,qui tum,annos natus duodeuiginti spolloniae stadiorum causa persabatur, cum Romam venisset, rimose ad Antonium contulit, a quo nes ita risse- .rabat,exceptus, ct magna hareditaria pecunia mu- datus, mutato conssio, consiliatismi reteranis patris fiui,iustoque exercitu priuatissiumptibus collecto, ad optimater se recepit, quibus inuisum esse Antonium sentiebat. Commetatus est Senatui, Ciceronis pracipue operasemper boni ciui sed non semper cauti.Missus igitur Propraetore a senatu, pna cum Hircio ct Pansa constulibus, ad D. Brutum, quem Antonius hostis a sinatu iudicatus, Mutina Obsidebat,uberandum 'i obsidionem soluit, fuso ac profligato Antonio. Cecidit in eo bello νterque conflui. Victores exercitus occupauit Augustus. Creatus consevi anno aratis pice-sma, quaesita occasone desiluit asenatu ,seque cum Antonio Lepidos coniunxit. Hi se Triumuiros reip. verba constituendς,re,opprimedae causa in quinquennium creavere. Secuta ista nunquam satis damnata proscriptio. Relicto in Urbe Lepido, Λntonius ct Augustus aduersus Brutum ct Cassum profecti, in
Philinis denis qua lum istud parum adhuc Romani sanguinis ebibisset, ita eos devicerunt, ut minimum abfuerit, quin ipse vinceretur. Prior Cassius, deinde, audita eius morte, Brutin intersciendum βνni ex suis dedit.