장음표시 사용
51쪽
. M. Crassus ct Cn. Pompeius e agnus , sed infensis animis dissiderenti: conciliauit eos inter βC.Caesar, seq. cum eis ita coniunxit, ut iam ex eorum triam nutu tota resub. omniaque Roma exi-ysorum poluntate gererentur, pi recte cecinerit Lucanin Facta tribus dominis communis Roma. --, Sed non ita multo post,trium potentia in unum sarem cessit: qua stetus remp. oppressit. Rursu,intemfecto Caesare cum stes quaedam libertatis assulsisse rideretur; tres extiterunt,qui inter se imperium partirentur: M. Antonius,M. Lepidus. Et D. Iulius Ο - nianus,qui postea vocarin est Augustus. Is breuis bac proslato Antonio,Lepido Circeios amandato, omnia in potestatem suam redegit. Nota hac etiam vulgo, ideos in eis non immoror. . lQui cuncta discordiis ciuilibus ob ids ad domanda aciliora, stanis νt ita dicam
Nomine Principis sub impertu accepit.IPrincipis nomen multo leuius ect ac mollitu, qua aut regis, aut dictatoris aut imperatoris. Nams vim vocabulissectes, nulla resignificaturpotestas in alios: princeps enim nihil aliud est quam primus. Lucretiu Quod patrio princeps donarat nomi peregem. Dprincepssienatiin no pluι potestatu habebat quam ceteri
52쪽
Ieteri sinatores sed tantum primus sententiam dicebat. Principio igitur Augustus non isto odiosorictinuidiosiori nomine imperatoris plebatur: quo tum summa omnium rerum potestes indicabatur: cum tamen ex Senatu βconsulto quod Caesare dictatoresa
ctum erat,eo tanquam Caesaris filius , diri posset. Sedigi immodicae nullum circumscripta finibur potest ei, principis nomen Obtendebat. Ita Iaepe quae asserao intoleranda fiunt, mitioribus vocabulis molliuntur. Suetonivi in Augusto . Domini appellationem semper exhorruit. Cum, spectante eo Iudos pronuntiatum esset a mimo,6 Dominum aequum & bonum: & uniuersi quasi de ipso dictum exultantes comprobassent: statim manu vultuque indecoras adulationes
repressit: &insequenti die grauissime corripuit edicto: dominumq; se posthac appellata ne a liberis quidem aut nepotibus suis vel serio,vel ioco passus est: atq; huiusmodi bladitias etiam inter ipsos prohibuit. Sispostea Tiberius cuidam sie dominu vocanti Auccensuit
vetuita ne se amplius contumeliae causa appellaret:cii diceret, se eruorum tantum dominum, militum imperatorem,ceterorum ciuium principem esse. Tanta piarum s vulgi vaecordia est,ut quae maxime auersari θ horrere se dicit,ea sibi Ab aliis nominibus pati
atur obtrudi. Sed imperatorum Romanorum aures
tanta est νis consuetudinis paulatii a sunt ta-C a lium
53쪽
3s M. Ant.Muretilium tantumeliaru patentiores: ut se iam non molo dominos ,sedct deos vocari aquisiimo animo δε rent. quid dixi, sinerent 3 non nusti etiam iuberent Puto in iis qua bucvis ex Tacito recitata sunt, nihil superesse Obscuritatis. Nunc ut instituimus, ea
denuo relegentes, quae ad sermonis elegantiam pertinent, adnotemus. a δε primum illud urbem Romam, quod principio positu est, habet aliquidgranditatu : imitatum s fortasiis est ex illa Sastustis: Urbem Romam, sicuti ego accepi, condidere atq; habuere initio Troiam. Sed ct illud habuere, ita propriὸ eleganters positum est, νt nihil supra. Habere enim tenere, po tire dicebant eos qui dominarentur: pi ct apud iuris conditores,u d mum proprie poclidere dicitur, qui animo dominspsidet. Virgilius. -genitor tum Belus opimam Vastabat Cyprum,& victor dictione teneabat. Horativi.
quae beatam diva tenes Cyprum.
Et potentes dicebant τους κρατουντας. Idem.
Sic te diva potens Cypri. id est, is πρου
pinor, non a pedibus nes astribus, ductum ess verbiet possidendi,ut cuius quis rei potens est, eam possidere dicatur.Eodem igitur modo θ hic accipitur verbum habuere. Sic in illo dicto e gristippi: cui cum obirctum esset, quod laberet Laidem: Habeo,inquit,
54쪽
in Lib. I. Corn. c. sed no habeor. Ita enim vertit Cicero in epistoli
, αα ουκ χμζω. Sappho. Κυπρου παφουτ εχουσα παντα κληρον. Sic alicubi Seneca auaros ait non di
uitias h bere, sed a diuitiu haberi, id est non ipsos pecunia sed ipsis pecuniam imperare. Habere ea
regere: haberi regi. Sis vir orem habere dicitura uxor a viro haberi. Nunc cos rate mihi orationem fingulari artificio coformatam. Dictaturae nquit. ad tempus sumebantur. hoc seorsum e deinde quia inter decemviros o tribunos militum cons2I ri virin potestate magna similituo erat,vtrois eodem prebo devinxit. Neq; decemviralis,inquit, postea v b. n.Trib.m. c. ius diu Valuit. Eademscausa fuit cur Cinnam Sullams coniungeret. Non Cinnae,inquit, non S. l. d. Illa quospianegemina, triumuiratus,ita enim vocari potest, Pompei.Crasii, Caesaris, qui Caesari, ct triumuiratus Antonν, Lepidi, Augusti,qui Augustogradus ad opprimendam remp. fuit. Conuincienda igitur 9 ha filerui. Cures illos plurium dominatus caesim membratimque dixisset, simplicem ct absolutam Vnius dominationem , plici ct absoluta perborum comprehensone conclu
si: Qui cuncte discordiis ciuilibus fessa, no
mine Principis sub imperium accepit.
Hic vero,auditores, licet mihi cum Virgilio dicere, -- maior rerum mihi nascitur ordo. Maius opus moueo. Sequitur enim quod urtio loco me
55쪽
38 M. Ant.1 ureticiuilam prudentiam pertinent colligam qui maximus historiistuctus est. Hoc igitur dum facio, quasci
diligenter attendite. Inprimis diligenter animaduertendum censeo luculentum exemplum eorum,quae de rerumy. conuersonibus ac mutationibus, des earum causis homines sapientissimi tradiderunt. Iustissmum enim est maximes natura constentaneum imperium regium: ut quod plane simile ac geminumst paterno. Itas poetae Iouem eundem patrem asregem hominum ac deorum vocant. Et Homerus mlixem ait erga populos suos tanquam mitem quendam patrem fui sie. Sed humani animi pilio regnum in Urannide facile degenerat. Magna enim potestu inebriat homines eos interdum eos perducit,ut uni- um potentia argumentum, contumeliae licentiam putent. Irritantur ergo ct exasperantur multitu-onis animi,quas ducem nactast, non conquiestit, donec aut Urannum cum sive exstinxerit, aut, eo pulse,iugum struitutis excussperit. Ita Sex. Tarqui-ni' libido, ut non regnum modo longa iam retustate confirmatum ac corroboratum, sed vi nomen ipsum regium ex rep. Romana in perpetuum tolleretur, es
fecit. Debent igitur reges eo ipso putare sibi miniamum licere, quia plurimum licet: nes posse se populas reger nisi cupiditatessuas rexerint: ac praecipue cauere,ne inse viros fortes ac magno animo praeditosprouocent. Humiles enim o abiecti, quanquam
eis quos abstinendum est, plerum s tamen accepta
56쪽
in Lib.Ι. Corn. Tae. 3s iniuria aut mussant, aut ,si quid moliris voluerint,
non magno negotio comprimuntur at prouocara
virtus acres μι pectore stimulassubiicit facile
restinguitur ardor vindicta, quem in virifortis animo indignitas contumeliae accenderit. Amnore pericula in pili aliqua ct abiecta muliercula peccasset Tarquinius. at quod in ea peccatum foret, cui pater Sp. Lucretius, vir Collatinus esset ,sola regni euersο- ne poterat expiari. Simile quiὸdam ct postea decemviris accidit: quorum potestatem, quas incendium aliquod, in ciuitategrassantem, Virginiasanguis extinxit. Expulsis igitur Urannis, struitutem consecuta libertas: us qui antea minimum poterat populin, plurimum pust coepit. Nes tamen ακροista libertas fuit, qualis cithenis erat, ubi Plato ait non hominibus modo,qua seruis,qua liberis ined mu- Iis etiam ct asinis Animam licentiam fuisse: immo vero rudis ille ct expers Gracarum artium, popuIM, qui ad id tempus nihil praeter ligones ct arma
tractauerat, ita re .suam temperauit , ut non M-Ion,non Dcurgus melitu id ac sapientius praestare potuisse rideatur. Nam cum tria trecta reip.genera, regnum, potestaue optimat: m, ct potestas populi: eas omnium optima ac rinistimast, quae non simplex omnino, ais pnim generi fuerit, sedem lis quod in quas optimum videtur excerpserit, qualis antiquitus Lacedaemoniorum fuit: summo consilio videntur peteres Romani suam ex tribus illisgeneri-
57쪽
bus permi uisse ac temperasse. regium quidem
nomen auersiabantur θ oderant: regiam tamen potestatem multia ad res, praecipum ad bellicra, necessariam intelligebant. ε alto enim melius administrantur besta,cum vnussumma rerum praeest,quam cum multorum expectanda sententia e II: ct hoo rei
praecipue Demosthenes superiorem Pollippum Athenien ibus dicit. 4- ridere est hodies in eis ciuitatibus, quae a multis reguntur, cum bellam gerendum est,unum deligi, cui potestas in exercitu summa tribuatur. Vt igitur Lacedaemone bini reges erantiquorum unus domi iura ciuibus redderet, des iis, qua tempus postulare νideretur,adsenatum referret; aD ter cum emibus eduxisset exercitum,vitae necis spotestatem in eos qui militabant obtineret. Ita Romani binos consules potestate prope regia creaverunt, qui in Urbe quidem ciuium controuersas disceptorent, senatum consulerent, haberent comitia,ad, pulum , quae ex Uu erant referrent, milites conscriberent, exercitibus autem summo ac plane regio cum
imperio praesent: ita tamen visitirent rationem se postea eorum, quagessissent, exigendos. Hoc Romani sapientius , quod Lacedamoniorum regnum Operpetuum erat ct hereditarium: Romani consulesct creabantur Astagiis ciuium , ct annui erant. Hoc igitur temperamento adhibito, quod in regibra odiosum erat, si ulerunt: quo salutare ac necessa rium resp.retinuerunt. Iam νt apud Lacedaemonios
58쪽
in Lib.Ι. Corn. c. in senum costerio inc apud Romanos in senatu optumatum potestaτperstici poterat.' apud illos in omnibus pira partibus probatum esse oportebar, qui hin collegium sinum admitti postularet: sic apud hos non ni φιctata virtutis o prudentiae viri in sinatum a censoribus legebantur, os qui non satu ex il-
Iius ordinis dignitatestgererent,moliebantum.Sen ius de grauioribus criminibus aut cognsebat ipse, aut cognitionem mandabat, pecuniam publicam in potestate habebat, legationes mittebat, missas ab I Iiu audiebat,de publicis omnibus negotiis confulta tur, ac decernebat; mesenatus auctoritate non beNium sumpi,non paxfieri poterat. mma in illo consillograuitassumma dignitas umma maiestia erat: νt non immerito onera Drrhi Legatus interrogatur, quasibi Romanisienatus pisafacies esset, totidem Ni regum consissum pisum esse restοηderit. Vt igiturs quis consulum modo potentiam spectasset, facile putasset Romam regio adhuc imperiosubesse, ita qui
senatus tantum auctoritatem consideriset, optimatum eam gubernationem esse existima set. Praecipua tamen potestas penes populum erat. Et hoc signistrat citus,cum ait: Libertatem & consulatum L. Brutus instituit. Libertatem enim cum dicit, - mocratiam intelligit: cuius pracipuum ne esse Platoo Aristoteles docent , ελουθεώαν, κῶ ἰ ni γειαν , χώι νομιαν, id est , ut omnes in ciuitate libere vivant. libere loquantur, aquo iuresnt. Itas antiquitus
59쪽
42 1l. Ant. Muretisai libertate aut potius licentiam amabant, ct in ore ac modo suo uiuere volebant, Athenas potissmu consuebant : quod istic maxime omnibus libera omnia essent ct eo resticiens iste ex Adelphis Sannio.
Hiccine, inquit, aiunt libertatem aequam omnibus λ . Sed ne extra septa, quod aiunt, euager, plurimis
Roma,pt modo dicebam oulus poterat. Populus legra ferebat quarum praecipuum in omni ciuitate robur est o ex quibus maxime,qualis quas rei'ubola iudicatur: popuIus honores ct imperia mandabat: populas solas de capite ciuium iudicabat. Ita quibus duabus rebus vitam hominum contineri dicebat D mocritus poena ct praemio, earum xtraque,populi potestate continebatur. Admirabili etiam consilio prο- usum acprollectum erat, ne harum partium ulla ceterariι utilitatibus careret ne re consiles aut senatu aut populu,ne matus populu, aut popuIu lenatum
dessiceu,siuams causim a causa comunt seiungere ac separareposset sed ora mutua indigetia vinculo, quo nutrilfirmius est,interse adfingerentur. Vix itas
videbatur vlla res euenireposse tanta,quae perturbaret ista harmoniam,qua ta bene fundata labefactaret, tam sapienter colligata dissolueret: si rerum humanarum fragilitas ct instabilitas quidquam in eis aeternum esse pateretur. Qui a consulatu insolentiuso, rerum nouarumstudium in populi animis excitarant. Creati Bumuiri quo larsa in plureipol
60쪽
Indignatur enim fere plebs aut pnu aut paucos puse . omnia: plures dominos aequiori animoserunt: cum sperent obstituros alios se quid unus stuperbe aut improbe moliatur. His quos potestate abutentibus, ob sds deiectis, varie creati modo consules, modo tribuni militares: dit male assectu ac laborantibus i*cunda, etiam interdum it deteritu , crebra mutatio est. Sed res ipsa docuit perisiimum esse quod scripsit Pla-ro,nihil tam cauendum esse ciuitatum fundatoribus, quam ne pro una dua faciant ciuitates. Sunt au- te diis pro νna ciuitates, quoties pars altera ciuium dominatur ac foret,alteri ad honores o imperdiu ita praeclusius aditus est, pleum recludere ne virtus quidem,quae sola peri honoris mater est,psit. Hoc inter ciues perpetui cuiusdam odii atque inuidiasteminarium est: neque potest quisequam ex animo eam rem publica amare, in qua se laboris ac periculi paraticipem, honoris ac dignitatis exsiorum videat fore. Uuo magis amanda ct adnitrada Ecclesiastica res'. eB:in qua, ut alia, O hoc quos diuinitus institutum ac receptumest, Pt nes paupertas,nesgeneris obscuritas aditum adsιmmas dignitates cuiquam, qui modo virtute ac meritis nitatur, occludat. Huic inis commodo Romani de principio non satis proste rant,quisioli nobilitati,id est patriciis illi enim tune soli nobiles erat consulatum s ordinem senatorium patere Poluerant: plebeios, maximam, ut in omni