M. Antonii Mureti presbyteri et ciuis Romani Commentarii in quinque libros Annalium Cornelii Taciti. Eiusdem in Salustium notae. Accessit anonymi facula Georgio Codino Curopalatæ accensa

발행: 1604년

분량: 582페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

24 . M. Ant. Mureti Ferretus, quorum tamen ners inultum operis adi linandum Tacitum contulerat, primi auctor fu

erunt. Qui si ipsi tam bene latinesripsissent, isibi

videbantur,non nihilsertasse nos illoru commoueret auctoritas. Nunc cum Pteras eorum nu nuda quidem

ita scripserit, ut dem Venus,eadem Suadela, qua in Barioli labrus itaverat, horum quos labris inse- disse rideatur: in quibus aut e cultiores ac comptiores esse voluerunt,ostenderint tameine quidgrauius diacam,st aliarum rerum, quam deliciarum latini siermonis,intelligentioresfuisse Quid est cur qui uam, eoru de re, in qua non multum disposuerant, iudicium magnifaciati Boni iuriscopuli inuerint. nihil enim impedio.lativitatis certe non admodum idonei

existimatore uerunt. παρο πως D

audacter dicet aliquis,de talibus viris iudicas. aud cius ipsi de Tacito iudicarunt. Qui autem nos suma fota in unum conferamur, quicums bactempestateratine loqui videmur, ut defriptoresapient imo, nato iis teporibus quibus adhuc Romana lingua δε- rebat lane enim floruit re ad Hadrianum, habito

disertissimo alaris suae,sequius iudicare audeamini. At aliter loquitur, quam aut Cicero, aut Casar. Credo. aliud enim dicendi genus adamarat. Ne Cis ronis quidem temporibu , omnes qui diserti habebatur, Ciceroniani erant. Multa in Cicerone Brutus, multa Calvus,multa Pollio, quadam etiam atticus, non probabant. It

42쪽

oratio in Corn.Tac. 2IAt mulitis vocitas, multu loquendi generibus v-titur,quibus vetustiores V non erant. Frimum que hac in re culpa est y Non Cicero ct multa nouauitvst, ct aliis,pt alia nouarent, auctor fuit ρ Cuius 'est illud peculiare dictum: Quod Catoni licuit, cur non liceat Varroni r Licet huc addas: Quod ct istis ct a. liis licuit, cur non licuerit racito ' Ego cur acquirere pauca, si possum, inuideor,ait Horatius,ca lingua Catonis ct Enni sermonem patrium ditauerit, ct noua rerum Nomina pro tulerit ρ Nobis hodie mi nor eius rei licentia est, qui latinam linguam non aliunde quam e libris petere possumus. isti solutiores ac liberiores, quorum etiam nutrices latine loquebantur. Deinde quis hodie pro certo a mare audeat cum tanta veterum scriptorum facta iacturast, ea quae quibusdam apud Tacitum nova videntur, non apud veteres quoque in psu fuisse i Si quis hodie in Germania aut in Polonia natus, qui Italiamnqnquam vidisset, nunquam hominem Italum loquentem audi et ι paucos tantum quosdam libros

Etrusco siermone siriptos legisset, eis picans intestexi Oet,ct omnium vocularum , quae in eis legerentur, indicem confecisset, deinde incideret in ali quem Florentiae natum ct educatum, qui inter ciuessivos distrisimus haberetur: ct eum notare re latitanquam male loquelitem, quod quaedam diceret,qua ipse in illis paucis libris o in illa suo praeclaro indite non haberet,quis nostrum in talist ctacula

B s risum

43쪽

in M. Ant. Mureti orat. in Corn.Tac risium tenere posset y Atqui nihilo minor nostrastatiritia est, qui in tanta veterum scriptorum disserdntione,iam Iongo temporum interuallo, tanta latim sermonis obliuione ct ignoratione,optima nota scriptores damnare non veremur: quorum coqui ct mationes multo melius,quam omnes nos, latinest intelligebant o loquebantur. Sed hunc sermonem nimis in longum duci video. Ego vobis hoc omni ad seratione confirmo, multa in Tacito noua istis videri,quam νItima antiquitate repetita fiunt, quas apud Catonem, Varronem, Sastustium, quaedam etiaapud Ciceronem ipsum leguntur : quadam fortastis nouata : sed ita νt elegantius non potuerint: quadam parce ex Graeco fonte detorta, quibus Oratio ipsius,

tanquam modice asserso sale suauissime condiatur. Et hoc quos habet simile Thuc'didis in quo Graeci Critici, quasdam races antiquas, quasdam ab ipsacusas ct nouatas notavi.

Executussum omnia qua proposueram. Quod Adocui, o Tacitum in pulcherrimo argumeto esse Pedi fatum,ctstustrasidem illius in dubium vocari: nes debere nos absterreri ab eo legeia,quod iniquusChrisianis fuerit:θ puerile esse quod quidam de Obscuriatate V ι ct asseritate conqueratur, ct desipere qui

eum male latine locutum putant : quas obtestora vos ne oblatam vobis hoc tempore molaedi praestantissmiscriptoris occasionem, stustra ea ortassis sim demeraturi amittatis. M. AN

44쪽

ris si

ii i

letitia

CO MMENTARIVS.

l N Corneli, Taciti annalibus explicaninuis hanc rationem tenere constituit ni in tu quae quotidie interpretanda -- mam, primum quidem ea quae ad historiam pertinebunt, accuratissime ac subtili apersequar, essiciams quo ad potero, ne quid istorum intelligentiam vestram , si me attente audietis, Usugiat : ea deinde, qua ad verborum elegantiam, quiabus hic scriptor lactissimis, o ad id quod vult exprimendum accommodatissimu perpetuo utitur: qua ad ructuram ac conformationem orationis , in qua nemo unquam diligentiorfuit: quae denique ad eloquentiam facere purabo, indicem eorum s vos commonefaciam : postremo colligam ct excerpam ex pracepta ad prudentiam praecipves ad ciuilem prudentiam pertinentia r quorum incredibilem quan-

45쪽

28 M. Ant. Muretidam vita his libris contineri, omnes βι1nmo consensu etiam qui alioqui Tacito iniquiores sunt , conmientur. Quod semper eundem ordinem tenere non potuero, certe tamen horum trium nunquam ullum flens omittam. Ita nustus fere abibit dies, quo non j qui mihi operam dabunt, ct veteris historiasitientiores ct latina linguae intestigentiores, ct aliquo ad instituendem vita pracepto auctiores infractiora dissedunt. Cuius rei vigustum iam nunc capere aliquem liceat, agedum, principium hoc, quo reddendam rationem consili, fui,viam gysibi ad id quod insiluerat , praemuniendam censuit,in ecum Pna con- forate.

Urbem Romam .scet. Usadita ost qua Bruto I Exponit quae caussafuerit cur Romanam historiam fripturus extremis potissmum sevum temporibus sibi exordiendum putauerit. Caussa autem haec est: quod res Romana ab prbe condita ad id tempus claros ac luculentos scriptores nactae e flent, a quibus memori reproderentur ἰ at ea qua subsecuta erant, satis cu in de nemo scripsisset: id autem a se faciliu3 posse prsari, quod quae res aliis scripto ribus, ne veram ct incorruptam historiae fidem retinerent, obstiterant, earum i nusta impedimento

Reges habuereJ Ita quod antiquissimum interris nomen imperi, est idem in urbe primum fuit.

Regnatum autem est in prbe annos CCXLIV.aut, ve

46쪽

in Lib. I. Corn.Tac. 29 j, i Libertatem J pulsis regiὐus, regios nomine in

,ti perpetuum sublato, ob constupratam per vim a Sexto, ut Tarquinio Saperbi Aio Lucretiam: quae animae quila dem sua exitum, populo autem Rom. aditum ad Ilii ha bertatem eodem pugione patefecit., Et consulatum J Duo autem Consilis insti- . rara , ut ne ampliud siumma rerum omnium potestas nil penes unum esset,lum,ut in altero perfugium foret sisti. quid alter moliretur iniusti. Creati annui, ut moti, desina ct invocetim imperarenticum scirentse quο-s is que,exacto anno priuatos fore,ctast administratia, magistratus rationem postulatum iri. Ex tilo igitur quamdiu viguit res'. summum in urbe imperium

s ulu uit. Quod F qua inciderunt mutationes, iis breues tamen istae fuerunt, ', ad imperium Augu- si; quods his verbis ex equitur Tacitus..is Dictaturae ad tempus sumebantur I Obiiiii cere fortasse poterat aliquis. Quid Consues modo noui . minas 8 Nonne resp. 9 sub Dictatoribus interdum, μ Osub Decemuiris,osiub Tribunis militum fuit'Re- , ii θρη re, ilia omnia breuia θ extraordinariafuisse. , Quis O quoto primum anno ab urbe condita dicta, , tor creatus fuerit, inter auctores ambigitur: o Li-i, i utin ipsie in tanta discrepatia negat id pro certo consitui posse. Plures tamen in hoc consentiunt, crea- , ii tum esse anno nono post reges exactos. Primum a

47쪽

plane dictatori potestas: aut etiam maior. Dcstusu

to enim populo animaduertere in cuivi ciuis Rom. caput poterat. nes ab eo,antiquis temporibus prouocatio erat: quam etiam a regibus fassa ex libris Ciceronis derep. notat Seneca epistola CIX. Postea tamen etiam a dictatoribus prouocari ad populum potuit. Antiquitus magisterpopuli dicebatur. Creabatur e Consularibus, ct ab altero constulum viva voce sine populi fluoragiis. Interdum tamen Senatusconsulto permis populo eiuι creandi potestas. Equum ascendere non poterat nisi prius rogato populo,

vi id facere liceret. Id temperamentum quoddam immense istius potestatis fuit. Creato eo, aliorum omnium magistratuum cessabat auctoritas. Soli Tribuni plebis manebant: qui etiam aliquando dictatoribus intercessisse memorantur. Terminabantursexto mensie, nisi ita postulantibus reip. necessitatibus pra- rogaretur. Ideos ait Tacitus, dictaturas ud tempus fumissitas. Duo βli dictatores perpetui creati, L. Cornelius Sulla, ct C. Iulius Caesar: quorum illa,cum amplius X L. in illia ciuium occidisset,ausius ect dictaturam deponere, seq. publico fine pila custodia credere: Caesar, qui ob id Sullam litteras nescisse dicebat,

cum ct eam retineret, ct regium nomen, specte recusantis Uagrantissime ambiret,anno post oppressam remp. tertio ct dictatura smulo anima stoliatus est. Qualis Roma dictatorer talespropemodum in Gracia Gmneta.

Neque

48쪽

In Lib. I. Corn.Tata nil i Neque X. viralis potestas ultra bienniasta um: neque Trib. militum consulare ius diu

oti Valuit. J Anno ab urbe condita ut Liuias numerari, o CCCI. ut aliν CCCIL Ctim iam Consularis imperi,au quo pleriquefiuperbius o immoderarius plebantur. i. plebem pertasum esset, creatisunt ex SenatuscensiuNγu ro Decemuiri legibusferendis, constulari imperio eris prouocatione,qui tum ex patriis institutu ac legibus. M tum ex moribus ac legibus Atheniensium ceterarum- s.; que Gracta ciuitatum, quas legati ob eam rem imisy ennio ante in Graeciam misit, tum primum attulei o. rant, iura destriberent, quibus postea in perpetuum ., Senatu3 Populu3s Rom. uteretur. Editae tum ab iis decem tabulae: quibus cum duas adhuc, eesse percr

ii, buisset: Creati in annum quos stequentem Decema cisa ri, qui illud quas corpus iuris absoluerent. Grata reii. flet, ea mutatio plebi Dir: quamdiu fle Decemuiri comiter modestesgesserunt. Sed νbi dulcedine domia; ι nationis abrepti, superbiam ac libidinem, propen

,. petuas immodica potentiae comites, no exercere tantum, sed θ ostentare coeperunt: iams eos in perpe ii, tuu sibi imperium continuare peste constabat, commota plebs non prius tumultuari desit, quam rei u. cto Dcemuiratu . res'. in priuinum statum restitu retur. Pracipua tumultus causa,ap.Claudi' libido. cum Virginia ingenuae ac pudica virginis insano i, Omota correptiin, n ibit precibus, nihil pretio . nihil minis perstare potuisset: allegato M. Claudio clienta

49쪽

3a M. Ant.Muretisiuo, qui eam in struitutem postularet,ausus etiam aduersu omne fas . contras legem ast latam vindicias instruitutem dare, patrem Pirum fortem eo nec itatis adduxit. νt medio foro , in ipsius Claudis crvniuersi populi oculis, suam unice caram iugulare ipsi manibus suis maluerit, quam pati, Pt ious pudicitia a quoquam minueretur. Vt igitur regibus Tarquini, , sic Decemuiris Appi, vasana cupiditas emanibus imperium extorsit. Quod autem Tacitus negat decemviralem potestatem ultra biennium valuisse , cum tamen decemuiri, etiam ex tertio anno aliquid delibauerint: recte facit. Etenim cum istud tempus, in quod eis mandarus populi sugiragiis erat decemvirati se abisset: priuati iam erant etiam sper vim magistratuum nomen θ insignia retinebant. Livius quoque ait, eam primam euenisse in Reip. Rom. forma mutationem :sed eo minus ins-gnem,quod diuturna non fuerit. . Nec tribunor. militum consulare ius diu valuit. J ob anno urbis CCCVIII. inque ad annum CCCLXXXVI. summa inconsantia creati sunt modo consules, modo, eorum loco seni plerumque tribuni militum consulari potestate. Causa tumultuandi, quod plebs consulatum, ad quem vis ad id tempus joli nobilitati aditus patuerat, secum quoque communicari volebat. tribuni autem militum

terni ex patricii me nobilibus, terni ex plebe creabantur. Neque quieuit, donec quod volebat, obti

nuit,

50쪽

tiliis

tras

in Lib. I. Corn.Tac. 3jaruit,creato primo plebeio consule L.Sextio Tribuno rum litur militarium consulare nes diu ratuit, saepe interruptμm est. Non Cinias non Sullae longa dominatio.j. ηο urbis DCLXVI. Cinna cti Cn. Octauius Cosciuitatem in partes distraxerunt: cum Cinna Itali cos, iura novos,in XXXV. veteres tribus distribuerat , Octauius veterum ciuium caussam dignitatem sdefenderet. Pulsus ab urbe per seditionem Cinna: O ineius lacum L.Merulastamen dialis, consiuisu finiti. Cinna magnis copiis collectis, ad Vrbem v nit. Oppugnata νrbi eodem tempore a quattuor exercitibus : quibus . Varius, Cinna, Carbo,ct Sertorius praesidebant. Qui tandem ingressi ii hostilem iun dum apinis omnia caribuas vastarunt. Trucidati omnes prope principes ciuitatis. Cinna relut in Urbe capta dominans dum fibi consulatum in triennium continuasset, postremo in apparatu belli aduersus Sullam a militibus fluis interfectus est. Muigitur longa eius dominatio furit. Ne Sulla quidem musto longior: qui cum prostigatis Cinnanu Marianus partibus, omnia ciuili sanguine cruentasset. ciuium s quoi proscripsierat, bona hastae subiiciens, praedamstfluam pendere dixi Oet, dictator perpetuus factus, quadriennio post, dictaturam stante depo-μ α - - Et Pompei Crassiq; potentia cito in Ca sarem.Lepidi atque Antonii arma in Augu

SEARCH

MENU NAVIGATION