장음표시 사용
11쪽
EDITORIS EPISTOLA CRITICA Dougae, Nordovicis, ad C. Sallustii crispi Historiarum libros
Notae: cum luculenta Fragmentorum aliquot accessione hactenus non editorum. Antwerpiae, l580. Dousa autem quum Danielem sciret ad Servium edendum magnum apparatum criticum sibi comparasse, ex eo illas Historiarum particulas desumptas putans, vetustas P. Danielis schedus Servianas appellavit, quo factum est, ut per omnes sere Sallustii oditiones,
quae quidem Fragmenta exhibent, salsa notitia propagaretur in vetusto Servii codice illa Fragmenta inventa suisse. Aliud paullo plenius ex archetypo deScriptum exemplum habuit Iacobus Augustinus de Chevanes, iurisconsultus Divionensis, ex cuius bibliotheca id in notitiam venit Iosephi de Bim ardia Basile. Pui quum ignoraret tres eius particulas iam dudum a DouSa evulgatas esse et pro Sallustianis agnitas, in mirificam opinionem incidit has esse reliquias monumenti antiqui, sive annalium maximorum Sive librorum linteorum, commentarioque illustratas misit Muratorio, qui eas Thesauro Inseriptionum, Mediol. 1739. Tom. I. P. 1 sqq. , inseruit. Idem postea ibid. Tom. II. p. 1 sqq. rem ita retractavit, ut Dousae iudicium Sallustio Fragmenui tribuentis, do quo interim
compererat, vanissimis de caussis improbaret, sententiaeque suae olim propositae novum argumentum hoc haberet, quod
codex quidam Pulcanus, qui poStea in bibliotheca suit pr euratoris regii Ioly de Fleuta Parisiensis, aliud Fragmentorum apographum simul cum plurimis inscriptionibus Romae collectis contineret, quo Scilicet hoc patere puuivit, etiam illis soliis antiquissimis non verba alicuius Scriptoris, sed vel titulum aliquem vel annalium maximorum particulam suisse perscriptam. Ex Muratorio autem haec Fragmenta petiit et Debrossius et Ioriachius in ed. mai., uterque Sine iudicio et magna negligentia in iis traetandis Versatus. Tantum de apographis in Gallia saetis. Folia antiqua ipsa post Petri Dunielis mortem eum aliis eius libris manu Seripti S pervenerunt in possessionem Dionysii Petavit, qui postea hos codices Christinae, Suecorum reginae, vendidit. Ita ex Gallia Holmiam delata solia Sallustiana vidit ibi in reginae bibliotheca Isaacus Vossius anno 165 1, ut constat ex quadam eius epiStola a. d. IV. Id. Iul. eiusdem anni ad Nic. Heinsium data; v. Burmanni Syllos. Duili do by Cooste
12쪽
Epp. a viris illustribus scriptarum Vol. III. p. 619. Eadem non vidit solum, sed etiam in usum suum convertit, qui eodem tempore Holiniae versabatur Christinae gratia vel maxime storens , Ioannes Freinshemius, Supplementis Livianis libri XCV.
e. 5 - 10. inserens, qliae columna l. 2. 3. 4. 6. et T. continentur, ex ipso archetypo hausta. Nam quod in maronec. 5. antestatur Sall. Fram. Iiblioth. Rey. . iam Saxius in Onomast. Liter. VOl. I. p. 168. recte vidit eo significari Christinae reginae bibliothecam. Postea, quum singularis ingenii semina mira sive mentis humanae inconstantia sive satorum vicissitudine Romam esset delata, ibique a. 1689. mortua, cum relicuis eius bibliothecae codicibus etiam Fragmenta Sallustiana in bibliothecam Vaticanam pervenere. Ibi latuerunt, ut multa alia fortasse non minus egregia et latent et latebunt aeternis tenebris Oppressa, donec Niebulirius a. 18l T. ea repperit et accuratissime descripta Krcyssigio transmisit, a quo tempore tam laeta iis lux assulsit, ut, quae antea incredibiliter deformata es ent, et tanquam reS desperata agmen Fragmentorum clauderent, iam splendidissimis reliquiarum Sallustianarum partibus annumeranda sint. ΚreFSSigius enim, qui iam anno 18ll. eam Fragmentorum partem, quae columna secunda continetur S. 3 - 5. , satis acute ac feliciter emendatam edidisset. Niebuhrii apographum nactus duabus commentationibus doctissimis, a. 1828. et 1829. Misenae editis, hyat acumine ac
Criticae artis lacritia in hiS Fragmentis emendandis. ordinandis
tque explicandis versatus FSt, ut pauca tantum suPereSSent, quae propter nimias lacunas incertaque litterarum vestigia restituere non valeret, in ceteris sere rem absolveret. Haud postremum vero eius meritum eSt, quod singulorum Fragmentorum inter se nexum soli omnique ordinem non solum acutissime divinatus est, sed etiam tam certa via demonStravit,
ut ne minima quidem dubitatio de veritate inventi huius ad totam Fragmentorum explicationem gravissimi relicta Sit, ac non nisi ii, qui, si quid mentis acie videndum est, nihil vident, sed eorum, qui et ipsi nihil viderunt, auctoritati credunt,
pronuntiare non erubescant ex laceris Fragmentis de ordine nihil certi statuere licere; cs. Gerlach. Vol. III. D. 384. i De sorma Fragmentorum externa, quam repraesentat eoruni Duili rod by Corale
13쪽
EDITORIS EPIST0LA CRITICA exemplum lapidi inscriptum, quod in sine huius libri exhibui.
haec Τihi, mi WiaeSlemanne, habeo narranda. Continentur illa duobus soliis formae, quae dicitur, quartae, non modo cohaerentibus, sed etiam verba auctoris continua serie praehentibus, quo intelligitur non alia solia iis suisse interposita, sed medium ea in quaternione habuisse locum, ut ostendit haec descriptio:
lumnas, vicenos versus continentes litteris maiusculis optimis exaratos, quorum summus ubique ovanuit; neutrum tamen integrum est, sed vario modo mutilatum. Prioris enim
Da dexterior pars ita abscissa, ut, quum latitudo laciniae deSeendendo cresceret, in summa pagina paucae modo litterae desint, in ima paucae supersint. Ita in paginae primae
columna Secunda versuum sines, in paginae Secundae columna
prima versuum initia manea sunt et in ima parte ita mutilata, ut restitui non possint. Posterius solium Db) l,is scissuram expertum est, lacinili, quae duodecim sere litterarum spatium nequabat, ex media columna quinta exscissili. In duas igiturpnrtos abiit hoc solium, quarum prima, priori solio adhaerens,
constat initiis versuum columnae quintae in pagina ad verea, et finibus versuum columnae octavae in pagina aversa; altera habet extremas litteras columnae quintae cum integra columna sexta in pagina adversa, ct in togram columnam Septimam cum primis litteris columnao octavae in pagina aversa. In tali Fragmentorum condicione quum per Se minime con Staret, abscissa pars solii secundi ad hoc ipsum, an ad aliud pertinuis-
Sol, Κreyssigius feliciter observato tum iptintae tum octavae columnae sinales versuum syllabas cum initiis sequentium vem suum in iusta vocabula coire, id quod postea accuratiore soliorum collatione clarius etiam patuit, totam hanc quaestionem ad liquidum perduxit. Non minus Scile idem, quum et priores editores de ordino Fragmentorum prorsus eaeeutiissent, et vel in Niobulirii apographo incertum esset, utrum id solium, quod quattuor IFleniores columnas continet, luaecederet Diuitired by Corale
14쪽
alterum, an contra, verum eSSe docuit eum Ordinem, quem ipso auctore secutus sum. Puum enim prioris solii columnae quattuor aperte inter So cohaereant, neque minus certum Sit etiam sextae ac septimae columnae Fragmenta inter Se cohuerere, quoniam in illis Varinii milites partim autumni gravitate aegri suisSe, partim ex fuga ad Signa non rediisse, et relicui militiam detrectasse dicuntur, in Septima aulem co- lumna SpartacuS, priusquam refecto exercitu adesses Varinius ad Nares Lucanas atque inde ad Anni Forum pervenisse trudatur, luce clarius est illa in narratione priorem locum obtinuisse, haec subsecuta esse. Ita quum KreysSigius open 'ographi Niebutiriani egregiam Fragmentis Sallustianis operam ipraestitisset, felici quodam casu factum est, ut Angelus Maius eadum in Classicorum auctorum e Vaticanis codicibus edito. rum ΤOm. I., Romae 1828. , p. 414-425. ex ipsis schedis Vaticanis evulgaret, carumque accuratissimum et assabre sactum exemplum tribus tabulis aeneis incidendum curaret. duamquam autem Maius complura, in quibus extricandis Niebusirius frustra labor set, oculorum acie et antiquorum codicum legendorum summa peritia felicius eruit, quo imprimis hoc essectum est, ut de nexu columnae quintae divulsae, luem Kreyssigius coniectura assecutus fuerat, iam nulla dubitatio relinqueretur, in ordine tamen Fragmentorum con Stituendo tam sinistrum se et ingenio hebetem ostendit, ut Omnia confunderet, summa imis misceret, et a vero miriun quantum aberraret. Nam ex columna prima socii quintam, ex Secunda sextam, ex tertia Septimam, eX quarta octavam, eX quintae lacinia sinistra nonam, ex quintae lacinia dextra Secundam, ex Sexta tertiam, ex Septima quarti ina, ex Octavae lacinia SiniStra primam, ex octavae lacinia dextra decimam. Puos eius errores ut refelleret ac simul cognitis certioribus lectionibus ad emendanda Sallustii verba uteretur, KreySSigius Maii de Vaticanis Fragmentis disputationem Upis repetendam
curaVit, Succinctoque commentario instructam simul cum codicis Vaticani exemplo lapidi inscripto edidit, Miseriae 1830. Paulo post a. l831. prodiit Gerlachianae editionis maioris
Vol. III., quo commentarius ituum ad cetera Fragmenta, tum
ad haec Vaticana continetur. Eius libri peculiaris indoles
15쪽
Kreyssigium denuo iid ea tractanda voca it, ut ex ipsis eius verbis cognosces; in Praes. enim p. VI. Gerlachium, inquit. non solum in his Sullustianarum Historiarum reliquiis sive emendandis sive explicandis negligentissime versatum, Sed etiam commentation O nostra atque editione Romana nostris adnotationibus locupletata ineptissime abusum esse intellexi. Ne igitur eorum, quae Gerlachius Per imprudentiam peccavit, reus agerer, et lectoribus utroque opusculo meo carentibus delirasse viderer, mihi temperare non potui, quominus omni illa errorem Gerlachianorum vanitate convincenda famae consulerem. 0mnia igitur, quae olim variis temporibus ad haec Fragmenta illustranda scripserat, in unum collecta, aucta, novisque argumentis firmata comprehendit libro, quem Sic inscripsit: Commentatio de C. Sallustii Crispi Historiarum lib. III. Fragmentis, ex bibliotheca Christinae, Succorum reginae, in Vaticanam translatis, atque Carminis Latini de Bello Actiacos sivo Alexandrino Fragmenta, ex volumine Herculanensi evulgata. Iterum edidit I. Tlieoph. Kreyssigius. Misenae 1835. duae commentatio doctissima quantam mihi utilitatem in Fragmentis Vaticanis explicandis praebuerit, suo loco apparebit. Alia quaedam vetustate non minus insignia Fragmenta II, 47. 49. 50, 1. , quae in hac editione primum suo loco comparent, lacero debentuy solio palimpsesto, quod IIuinius Berotinensis litterarum caussa Hispaniam peragrans Τoleti repertum emptumque bibliothecae regiae Berotinensi dono obtulit. Eius exemplum Perigitis a. 1848. aeri affabre incisum et, quantum potuit sieri in re nova et obscura, illustiatum edidit sub hoc titulo: Ceber em Bruchstuck des 98. Ruehs des Liuius: ' non dubitans, quin Verba hunc auctorem haberent et ad illum eius operis librum deperditum pertinerent. Id quum aliis per-Su isset, tum persuasit Κreyssigio, qui duobus libellis doctissimi S a. 1849. et 1852. editis, quorum prior sic inscribitur:
Commentatio de T. Livii Historiarum reliquiis eae palimpsesto T letano erutis: - posterior hunc habet titulum: Curae secundae ad T. Livii Hus r. reliquias etc., plurimos Perigit errores haud sano leves correxit, et imprimis hoc recte vidit, paginarum
ordinem ab eo osse inversum, ut, quae re Vera prima est,
salso apud illum secunda sit, et contra. lui deinde de novis
16쪽
Fragmentis egerunt, ut Monamsenius in Bericlite liber cl. Ver-handiungen d. Κgl. Suchs. Geselisch. der Wissensch. Eu Leip-gig, Philolog. histor. Classe, Vol. II. P. 3. p. 196 sqq. , Ilii Seh-kius in Zeitaehr. s. geschieliti. Reclitis issenschast, Vol. XV. P. 3. p. 27 3 sqq. , Wei Ssen hornius in Praefat. ad Livii Vol. VI. D. XV sqq. , et Ber kius in Leitschr. sur d. Alteri humS-Wiss. a. t 84 S. P. X. NO. 110. p. bSi ., tum Perigium Secuti Livium auctorem verborum habent, tum in incerto relinquunt, utrum is an Sallustius auctor puum dus sit. Sed huius Ilistoriarmn esse Fragmenta primum Rothius Basileensis iii Musco Philologiae Rhenano a. tb 52. Vol. Vili. P. 3. p. 433 - 40. Sol lerter suspicatus est, deinde II eerwagellius Baruthiivis in I rcys-sigii ad me data Epistola ae C. Sullustii Crispi Historiarum lib. II. reliquiis eae Palimpsesto Toletano erutis. Misenae lS52. tam luculenter demonstravit sagaciter invento mutilatis quaru e columnae verbis contineri Cottae orationis initium, ut dubitationide auctore non amplius sit relictus locus. Cod ex Sallustii untiquissimus, Pervio iudice primo p. Chr. n. Seculo Seril tu S, forma quarta, quae dicitur, erat maxima, tres columnas in Sin*ulis paginis habens, quarum unaquaeque vicenos continebat vereius, vicenis plerumque litteris compositos. Folium inde servulum, in quo post alimSam antiquam Scripturam Particula ex Hieronymi Commentario in Iesaiam lib. XIlI. c. 49. TOIn. IV. p. 566. ed. Vallarsii, Veronae l735. binis columnis exarata est, abscissa utrinque lacinia mancum evasit,ila quidem, ut in adversa pagina ex tribus prioris scripturae columnis prima columna cum maxima parte Secundae perierit, in aVersa vero primae columnae initia, longe maxima Pars Sucundae, ac tota tertia desiderentur. Litterarum forma quamquam antiquissimam prodit aetatem, uncialibus enim seri ytus
est Sallustii textus optimis lectuque me illimis, librarius tamen
intentam curam non adhibuit, saepiusque in singulis litteris peccavit, cuius negligentiae vel in hoc exiguo Fragmentorum ambitu aliis uot exempla deprehenduntur. Pertinet autem solium Toletanum ad eam secundi Historiarum libri partem, ubi auctor de rebus urbanis et de senatus rationibus imi iurii admini- Strandi exposuit; quare dubitari non potest, quin Fragmenta locum Suum ante cottae orationem obtineant, quum huius
17쪽
ipsius orationis initium extrema solii columna contineatur. Folii lialimpsesti tum scripturae vetustate, tum ipso nigmnento Satis inemorat, ilis, ex inplum lapidi inseri illum in i in se libri exhibui.
Universum Fragmentorum recte tractandorum negotium suum non magis pertineat ad criticam verborum emendationem, quam ad eorum interpretiationem et iustam dispositionem, haec omnia non solum ita inter Se eonfusa Sunt, ut plerumque nihil Porum sine altero fieri possit, Aod etiam vel maXime Dei dent ex totius operis forma et argumento; quod ipSum quamquam tantummodo ex Singulis Fragmentis conqtitui potest, tamen rursus uantam vim hahet ad illas partes emendandi, explicandi, disponendi cum Successu exsequendaS, ut, qui ad eam rem vel animum non ait nil erit, vel perversam opinionem mente conceperit, non poSSit, iluin in multis a vero aberret in gravis Rimosque Prrores incurrat. Nihil magis igitur cupio, quam ut ea, quae de olioris Sallustiani indole et forma explom: Asu mihi visus sum. Tihi, ueste maniae cariSSime, neutissimo veritatis r conditae investigatori, probentur assetisuque Tuo
Puo anno scriptast editaeve sint Historiae, quamquam nullo veteri documento proditum est, tamen coniectura ita potest constitui, ut laroxime ad verum accedatur. Catilina enim, quod primum fuit Sallustii opus cs. c. IV. , quum CaeSare demum mortuo esset compositus, ut patet ex c. LIII, 6. Ot LIV., non PriuS quam anno a. Chr. n. 43. aut adeo 42. evulgari potuit. Eum Secutus Iugurtha num proximo statim anno fuerit editus, an paullo Serius, non constat; sed ex eo, quod Sallustius e.
XCV, 2. declarat de Sullae natura cultuque paucis se dicturum, quia alio loco de eius rebus non dicturus sit, quum tamen in Historiarum libro primo multis de eius bello civili, dictatura
morumque foeditate egerit, hoc certe lis luet, tum, quum Iugurtham Scriberet, nondum eum Historiarum Scribendi consillam cel, isSc. Igitur si Iugurtha anno 4 l. a. Chr. n. ab Solutus suit, neque auctor Statim ad Hi StoriaS componendas Se contulit, non abhorret a veri Similitudine, quadragesimo demum vel undequadragesimo a. Chr. n. anno in epuis suisse Historias, et
paucis ante Sallustii mortem annis, quae incidit in annum 35. Disiligoo by Corale
18쪽
XVa. Chr. n. , editas. Rei per se non admodum incertite Lin kerus de Historr. Prooemio p. 82. Satis Sagaciter Rrgumentum etiam hoc esse suspicatur, quod Sullustius M. Antonium triumviri patrem valde ignominiose nouo it Fr. III, 65. . Puod quum Antonio triumviro in urbe summam vim obtinentu vix impune fieri potuisset, valde probabile eSt SulluStium haec istialia scripsisse, quum ille iam se ita in Oriente gereret, ut
Romam non rediturus videretur. Non abiit autem ex Italia utite annum 39. a. Chr. n.; quare vel hoc vel proximo anno Sallustius opus composuerit. De quo Scribendi tempore t pium vix dubitari I, ossit, ex co patet etiam, salsum CSSe, quod ne- Scio quo auctore vulgatum etiam a Baehrio in Histor. I. itter.
Rom. VOl. II. p. 70. ed. III. repetitum eSt, Lucullo, eius, qui Mithridatem vicit, filio, dedicatas fuisse a Sallustio Historius. Periit enim ille testibus Velli io II, 71, 2. et Valer. Max. IV, 7,
4. Philippensi proelio, uian O 42. u. Chr. n. Commi SSU, quo Sallustius de Historiis scribendi S nondum cogituUit. uibus caussis auctor ad Historias componendas unimum ny Dulerit, Si iluaeratur, rPSpondendum e St, non alias habuisS , ii iam liuibus commotus suit, ut Catilinam et Iugurthain ederet. Nam quum Summo stagraret libertatis amore ac per totam Vitam, ex quo ad rempublieam accessit, nobilium factioni paucisque potentibus udVei Saretur, ac Plebis cauSSam, quam ab illis Oppressam aegre serebat, meliorem haberet, postiluam Caesare interfecto omnia misceri imperiique cupidine in insontes cives saeviri coeptum est, tantum eum turbarum civilium taedium cepit, ut relicuam aetatem procul a re publica habendam decerneret et ad otium litteratum se consurret; es. Catil. c. IU. Iug. e. III. et IV. Ad res scribendas igitur quum Sudedi SSet, postquam in minore argumento, quod Singulari tantum sive facinore, Sive bello constaret, elaboravit, ad maiora ProgreSSuS est, universas populi Romani res per duodecim annos TS - 673 belli domi quo gustas accurata narratione per-SecutuS. sur autem hos potissimum annos illustrandos sibi SumpSerit, non est dissicile ad Videndum. Nullo enim unquam tempore post magnitudinem nominis Romani respublica maio- .ribus domesticis atque externis laboravit periculis, tot tantisque undique simul hostibus ingruentibus, ut imperium Romu- Diuitiam by Cooste
19쪽
num vix servari posse videretur, ac non nisi felicitate quadam Romanovum Propria, patriciorum Summa conStantia uepertinacia, denique ipsa ad vel sariorum culpa postremo vires reciperet. In Italia enim Sullae nobilitatisque victoria, innumeris civium caedibus, proscriptionum asperitate, direptionibus divitum. eorum, penes quos vis erat, inSolentia oppreS-sae partis tantopere exacerbati erant animi, tantum excitatum nobilitatis odium, ut, ubi primum data esset occasio, summa vi ad ulciscendam iniuriam exsistere viderentur, Lepidoque
duce tumultum moverent acerrimum, quo Si vicisSent, Summa omnium rerum conversio m imaque calamitas esset consecuta.
Tum Sertorius, Vir ingentis animi acerrimusque Sullanarum Purtium adverSarius, certamen contra optimates, in Italia haud serospere susceptum, ita in Hispaniam transtulit, ut gentibus bellicosissimis in societatem consilii tractis formidolosissimus antiquo imperio Romano hostis fieret, summos belli duces per complures annos eluderet maximisque assiceret cladibus, ue, nisi fraude suorum cecidisset, parum abesset, quin ipSam imperii sedem invaderet, ubi perpetuo ei cum iis, qui eadem moliebantur, intercedebat arta coniunctio. Et par ingenii magnitudine, sortitudine ac consiliorum audacia, opibus vero multo superior Mithridates Ponti rex eodem sere tempore tantis Viribus uintoque ardore novum bellum sumpsit, ue per multos annoS ita geSSit, ut non nisi cum excidio imperii Romani finiturus eSSe Videretur. Puae omnia quamquam gravia erant, multumque negotii Romanis lacessebant, alia tamen accedebant, quae angustias illorum temporum adhuc augerent. Nam quo tempore acerrimum stagrabat in Hispania Sertorii bellum, eodem in Macedonia et Τhracia cum gentibus ferocissimis per complures annos bellabatur, magnique exercitus in illis terris habebantur; non minores vires exigebant aliquoties facti conatus piratas reprimendi, qui per illa tempora maria Omnia in-χStabant, eoque insolentiae processerant, ut contempto imperio Romano ipsam Italiam invaderent commeatibusque intercepti S urbem Summa fame premerent; denique crudelissimum ac praeter exspectationem ortum bellum servile tantis Romanos cladibus perculit, tantoque terrore urbem implevit, ut, quomodo extrema mala effugerent, diu non haberent. His igitur Diuitigod by Coos e
20쪽
XVII bellis sere simul flagrantibus quum non modo vires imperii in diversissimas partes distraherentur, Sed etiam aerarium tantis sumptibus vix aliqua ex parte Sufficeret, praeSertim quum Vectigulia parcius redirent, in urbe Vera ipsa gliscerent contentiones de recuperandis iuribus a Sulla plebi ereptis, nemini, qui haec reputaverit, dubium esse poteSt, quin illo tempore status reipublicae Romanae valde amictus suerit ac prope de- Speratus. Nulla igitur rerum Romanarum pars quum uberiorem praeberet materiem historiarum auctori, non mihi videor a vero aberrare, si statuam, hanc ipsam habuisse Sallustium caussam, cur illud potissimum tempus operi Suo deligeret, ne- iue minorem eum hoc iudicio historici egregii laudem merui SSe, quum insigni arte, qua in tractando argumento usus est. Haec si Tibi, mi Wuestemanne, ut Spero, probabuntur, non opus erit, ut multis refellam Gerlachii Opinionem Vol. III. p. 48. propositam, Sallustium id maxime consilium in componendis Historiis secutum esse, ut Sisennae opus belli civilis lSullanique, quemadmodum Velleius II, 9, 5. loquitur, i. e. lde bello sociali atque Sullae civili, continuaret, eamque ob lcaussam ab anno TS., in quo illum desivisse vult, opus suum inchoaret. Puae opinio quam Vana Sit, quanti Sque ni- intur erroribus, prorsus incredibile dictu est. Nam quod vir acutissimus l. l. dicit nulli liistorico Sallustium plus quam Sisennae tribuisse, quippe quem in Iug. c. XCV, 2. reserat optume et diisentissume omnium Sullae res persecutum esse, Vel non Vidit auctorem addidisse illum parum sibi libero ore locuιum νμderi, Vel non intellexit maximum gravissimumque his verbis contineri vituperium. An probabile est Sallustium, veritatis studiosisSimum, qui se profiteretur quam verissume posses de Catilinae coniuratione absoluturum c. IV, 3. , quique in ipso Historiarum prooemi O Fr. I, 6.) teStaretur non se divorsam partem in civilibus armis movisse a vero, Sisennae, nobilitati atque Sullae ita obnoxio, ut eorum pestifera civitati consilia non castigaret, sagitiosa facta leni oratione obtegeret, bonorum adverSae partis egregia Sileret v. ad Fr. 1, 57. , tantum
tribuisse, ut eius Historiam belli socialis ac Sullani civilis, illam quidem parum libero ore scriptam, continuare in animum induceret Τ Puin valde ei displicuisse, quae Sisenna, Sullae