장음표시 사용
141쪽
habet rem ad censum, id est in Dodum, immitis non Sit mirum dominium, tamen potest eam petere ninibus qui tenent eam qu cumus modo, solummodo ipso habeat potestatem rodendi rem uel si ipso dimisit possesionem suo malo ingenio. nec cogitur reddere procium illi qui tenet eam, si ipso comparauit eam. eadem racio dest, si ille qui tenebat rem tradidit possesionem. alii suo malo imgenio ut si fecit propterea ut non mitteretur in placito, ita ipso est missus in placito, sicuti si ipso teneret eam causam sin autem so sua culpa perdidit possesionem post quam fuit inceptum placitum quamuis non perdidisset eam sua uoluntato, debet illam is reddere sicut ille qui donauit eam uol qui uendidit uel qui alio modo perdidit possesionem set si ille qui tenebat rem in principio placiti perdidit possesionem eam sine sua culpa anto quam essetino datum iudicium, sicuti si res est mortua, et ipso non habuit ibi ullam culpam, ipso ita liberatus est quod non debet habero 15 aliquod dampnum, nisi si illo qui petebat rem erat talis homo quod uondidisset rem et quod habuisset saluum procium imus rei, si
I e reddidisset ei in principio placiti si quando ipse petiui Si illo cui
ego et rem aliquam de qua habeo ricturam ut potam, tenuit eam tanto tempore ante principium placiti et post placitum quod mlucratus est eam per possesionem, non prodest ei aliquid, si non tenuit antea tantum rem illam uel anto placitum uel post quod ipso sit eam lucratus hoc est dicere non potest coniungere illam pom
sionem quam fecit ante placitum cum illa quam sedit post placitum XXVI. quod lus est, si aliquis non uult reddere rem de Gest utetus in placum Postquam illo os conuictus cui aliqua res petitur, iudex debet ei precipem ut reddat rem et fructus secundum hoc quod supra
142쪽
57 dierum est sol si ipso noluerit eam reddere per preceptum iudicis, iudox Milat eam ei tollore, si ius eam habet et i res ipsa potestimieniri si uero iudex non potest inuenire rem, uel si illo qui tenebat eam dimisit posse,ionem per haudem, iudex debet predin poro reo ut det tantum actori, id est illi qui petit rem, quantum actor uoluerit iurare quod res illa ualebat quam ipse petit, nisi uoluerit iurare ultra mensuram, quia tunc iudex debet mensuram sacramentum si aulam illo qui uictus est O ro quam aliquis ei a petebat non habes rem ne dimisi posses ionem suo mala ingenio id iudex debet eum condempnare tantummodo i in quantum res ualebat, id est in tantum quantum habuit dampnum quia res non est ei reddita Si res quam aliquis petit est destructa omnino, uel si est a peioratae, iudo debet suom emendare dampnum, id est peiorame tum rei, si res habet peiuramentum culpa illius qui tenet eam et a cui res illa est dimandata uel si res est peiorata per alterius laetum, dominus illius rei debes ei dare illam dirieturam quam γε habet contra illum hominem qui est illud dampnum in re sua. Illa rictura et illa raeso quo dicta est, fructibus et de expensis ιin petisono hereditatis, sicut supra dictum est in alio titula, illam eadem rictura est do fructibus et do expensis in isto dimand mento, id est quando aliquis petit rem corporalem quam non petit pri pter hereditatem certe in hoc dimandamento est magna diff. 5reneia inter illum qui tenet rem mala fide et illum qui tundi rem bona fide similiter magna disserenes est intor illum qui tenet rem 25 sin aliqua iusta causa, sicuti per testam, ut illum qui tenes eam aliqua iusta causa, ut per comperam ues per ambium ues per donum ues per dolam uel per aliam iustam causam eo est diti renesa es ille uictus est qui tenet rem bona fide et iusta causa, somnes fructus sunt sui propter laborem quom sustinuit in re uelao alius pro eo, preter fructus illos qui in labor nati sunt i docis, sicut fenum et pira et poma et castane et alii fructus rimn risus istos fructus debet reddere, si ipso habet, et si ipso non habet illos,
143쪽
et debet illas emendare se si ipso non habuit Mulum, id est iustianoccasionem tenendi rem quamuis tenuisset eam bona fido, tamen debet reddere onmes fructus quos habuit, uel quantum melioratus est, si ipse expendidit eos. set nullus qui tenet rem bona fidos tenetur de fructibus rei, si ipso non habuit aliquid. Illa qui tenet orem bona fido do qua re est placitum, si ipso petit expensam quam ipso scit in re, et aliquis potit fructus quos ipso habuit, bens potest hoc facere et debet computare metus pro ea a Mis sicut uenit racionabiliter, quamuis ipso fuisset lucratus rem iusta causa, sicuti per comperam, et quamuis sint fructus talas quod non deberet eos is reddere si nollet, et postea debebit habere saluas expensas per ossinium iudicis do hoc quod ipso plus expendit quam Ductus -- lerent, in tantum quantum res est meliorata Si illo homo qui lanetrem mala fide, id est in seiento, lucratus est ab eo homin qui non habebat ibi aliquam ricturam quamuis comparasse eam 15 tamen debet reddere rem et omnes fructus quos ips accepi uel alius pro eo set si ipso non est Iumitus eam iusta causa, ut si ipso abstulit eam alicui, et sciebat quod res erat alterius quando ipso intrauit, en debebit reddere omnes fructus quos accepit uel quos potuisset accepisso illa qui uno tenebat eam rem, si non mi perdidisset eam. Illo homo qui reddet rem do qua sui missus in placito, si aliquis petit si fructus rei bens potest retiners istum quantum computat pro expensa quam sedit in arando tem et cauando et seminando et in recolligendo lauetus et in reponendo uel alio modo utilitor, quoniam non debet aliquis intelliger quod msint fructus nisi qui remanent post quam tracto fuerint expenso O Duelibus et hane rictum possunt habere omnes homines, acrius tuneant rem mala fido es bona M. Expensa quam facit
possesor rei uel est necessaria uel utilis uel uoluptaria, et do omnibus istis est diuersa racio. illa Minnsa si nocessaria, quo si 30 facta non fuisses in re, quod res illa esset peiurata uel omnino esset destructa, sicuti s resacer domum que uolebat cadere illai seirmura inpendum Minendidisses In rem eam ara sol non
144쪽
5ssumma est utilis ps quam res est meliorata, si quamuis non fuisset M ta res tamen non esset ido peiorata nequo destructa, sicuti est aereo se stram in domo quia grando opus erat, uel sicuti esset plantars uineam ues arborem illa expensa est uoluptaria quam aliquis lacu por deseetacionem, ut sacom picturam a pulcrum in domo do omnibus Us is est alis rictura et talis radio in is isto diaetatu, hoc est quando aliquis sui rem aliquam, quo radio est ordinata desuper in Micion hereditatis quamuis aliquas asemisset rem ab eo cuius erat, et quamuis pagasses ei praesum, sit non dedit si possetio in illa idem qui uendidit bens potori eam uendor postea alii, et si hoc semes Mirius dedint ei possetionem, illa qui prius habebit possesionem habebit meliorem ricturam in re si potin eam potor omnibus hominibus, si alius non poterit redire nisi condi illum qui uindidit rem set si aliquis uendit rem ui quo non sit sua, et ille qui comparauit eam comparauit bona sos fuit missus in pomerions et illa qui uendidit est laetus postea dominus aliquo modo, si in uendidi uendidit postea eam alii illoqui prius eam comparauit habebit moliorem racionem, siue eam laneat, sius eam petat, si ipso habuit possesis in prius, quamuis 20 non fuisset uenditor dominus res quando si eam uendidi similitis iis etiam si aliquis comparauit rem aliquam suo nomin et ad opus suum do alieno ausis uel do comuni et posses io fuit ei data uesalii pro eo ipso bens poterit retines rem, sit illa d cuius in sui comparata non poterit eam peiero, si non habet singularemis raesonom,a sicut sunt milites, quia ipsi possunt pelam rem que Psuit comparata do pecunia sua, quamuis non esset comparata ad opus eorum. Illa homo qui habes rem alicuius non eui coactus is
I, 2 et tamen si monos 3 si astructa se res non esset peiorata nequa destructa quamuis non fuisso factam ima non soria Riumdani affossata, incara non irios ella festa μον T. 6 lacero II 6 est talis drictural
145쪽
eam reddere nisi illi homini qui probabit quod res illa sit sua, uel 1 qui ha bat ibi aliam iustam racionem. Mora mira scire quod quodiens aliquis petit rem aliquam et est dubitaei do pomerio , id est non est certum quis teneat et quis non tuo debet prius cognoscem sis smione, O ut ipso sciat quis eorum debeatis probam et qui non. XXVII Per quam raesonem debet pes rescinorporalis.
Post quam diximus de rebus corporalibus quoniOd et per quam racionem debent peti, modo dicamus per quam racionem debet poti res incorporalis, id est usustructus et seruitus quam 10habo unus homo in re alterius, sicuti si ego habersem ricturana
eundi per campum tuum ad campum meum per eaSdem Reiones
possunt peti isto ricture per quas possunt peti res supra dicto. Hanc ricturam potest aboro unusquisquo homo non solum in campo alterius hona inis et otiam in domo, sicuti si aliquis habet 15
domum rata molim domum et ego habeo ricturam ut aqua domunda da cadat supor domum suam uel Super BITam suam, uel habeo talom ricliturani tuo possum mittor tr ahses meas in parietem suum. Istam ricturam possum ego habere multis modis, sicuti si illo homo cuius erat domus illa dimisit michi talem seruitutem uel mtalom ricturam in testamento suo, uel ego do ei de pecunia mea ut ego possem mittere trahes mea in parietem suum. Istiis dri tura quas diximus supra et alias que sunt similes istis apellamus spruitutos', ideo quia campus tuus emit meo, uel meus Campus 5 sseruit tuo uel domus tua seruit mos domui Istas ricturas per 25 dimus multis modis, ut si ego emi illum campum uel illam domuni in quibus habebana ricturam similiter si res sua uel mea peritisintiliter si ego stolaro por X annos quod non usabo istam ricturam, si sego sum in terea in qua habeo hanc ricturam, uel per
146쪽
quaimiis non possim eam acquirem per X annos uel per XX in viam nullam servitutem potest aliquis lucrari per retenimentum temporis, si non usauit seruitutem per tantum lampus quod nullus homo recordetur quod fuisset alio modo nisi ita sicut modo in quedam omitus est quam aliquis potest acquirere per X annos s
ues per XX, sicuti si rem dum aquam modulam per Misum ibi g
ulauit si in torram meam pre X annos presem e cuius est eampus, uel per XX annos, si ipso non est in terra, et ego nonsse hoc res si misso per sorsamismus per preces quas s i cissem illi inius erat campus lato seruitutes quas diximus supra et
et mulla alis possunt peti per illam eandem racionem per quam possunt poti alio res supra dicto me raciorius dicta estis quam spolas aliquis petere semirutoni non potest perdi ad minus quam per X annos, si ipsi sunt ambo in ea terr et illa qui petit et illat eui petitur, uel per XX annos, si aliquis illorum non est ibi. XXVIII De seruitute que appellatur usustrii ius.
ΡOst ita diximus comtinitar de illis seruitutibus quando I campus unius Seruit campo alterius, uel quando domus unius seruit domui alterius modo dicamus de illi seruitutibus quando campus 20 vel domus alterius uel alia ros seruit nobis ipsis hec seruitus apellatur 'ususDuctus Usu Afra uitus est drictura sandi se fruendi 2 rem alienam, ita quod res illa remaneat salua Vsus ructus ita a acquiritur sicut alie seruitute de ilibus supra diximus Quando εaliquis aciluirit usumfructum debet ars securitatem quod ipse
25 usabit rem ipsam, sicuti probus homo et lisapiens laudabit, et quod non faciet aliquid propter quod res sit peiorata, et quod reddet rem domino ipsius quando usus fructus erit finiti R.
retinementum M retinimentum 4 homo inde oly MN record
et . I campus unius meus campus N I campus altorius My N2 mandi et fruendi nosostidi M 22 rs aliena MN 25 usabit rom ipsamJ
usabitis ipsam uescet res ipsam 26 laeis: MN facereti l est MN 'huiri domino ipsius finis NI-. Ros mora Ad di dum sitam tempor quod exesdii hominum
memoriam: nam longo lammis X et XX annorum non querantur L i pr. D. h. t. VIII 1 L. 34 4 D. do aqua cottid. XLIII, 20. . Troc ibid. L. 10 pr. D. si seo vind. VI, 5. a. s. ob. I. 8. Da action varie 24, 25. gl ob ἔ5.m, 28. Rubri rubr. . IV, 33. I. Treo. IV, 12 LI. . Troc. III, 12g2;
147쪽
LVHIL In quibus rebus polast aliquis tui re usu irruetum.
In omnibus robus mobilibus u. inmobilibus potin ordinarius fructus, nisi in rebus illis quo non possunt formari si aliquis uult illas usam, sicut sunt uinum et frumentum et uestissi1 iiiiii e set quia in istis rebus proprio non potest esse suffructus, ordi 5 natum si quod ros isto dentur illis qui debent habere usum cium, et ipsi debent ars scuritatem quod reddant precium illarum rerum quando us fructus finitus erit: sicuti in hoc exemplo si aliquis in morte sua dimisit michi usumfructum uini uel olsi istud uinum uel oleum debet extimari, et debo dare securitatem quod reddam 10 precium uel ipsi uel herodi ipsius eo tempore quando us fructus finitus erit
XXX. quibus modis Oltur usustHierus.
Vs fructus finitur multis modis, sicuti si illo moritvi cuius
est usus luctus, o si lucratur rem in quam habet usumfructum 15 doinino cuius erat res sidem modo finituros fructus, si minus cuius est proprietas lucratur usumlauctum similito si ros
r moritiiri uel si est domus et ipsa cadit, si initur ususfructus et si
usufructuarius stabit in eadem terra per X annos, uel ps XX si fusrit in aliena terra, quod non diuo neque usabit rem nec ipse o nec alius pro O, tunc ipse ordit usumfructum. Ille qui abst umfructum alleuius rei sicut ostra campo uel de uinea uel dodomo uel de secudibus, debo habera tollim utilitatem us indo habetur, nisi sit ancilla, quia se debet ne potos habero filium 4 ipsius. Quia usufructuarius debet habor utilitat0m se in qua habo musumfructum, rictura est si moritur una de uitibus, quod obstplanta iii aliat in loco ipsius, Et si moritur ibi arbor una, debet ibi plantii re alia in sintiliter si habet usumfructum in m og ovium et una moriatur uel pimes, debet in loco illarum que moriuntur tot potest rauiners habetur illis, cim T ipsi MN ipso La
148쪽
restauraro do Illa quo nasciuitur idem est, istini iumenta uel boues uel alie ostis et aliqvis habes in eis usi fructum similitoris si habes usumfructum in domo, debet preparare cooperturam et sadoro aliam utilitatem in domo, et non potest peiorare. Vin et fructuarius potest uendero et donare et locare et facere uoluntatem
suam do rictura quam habet in re, id os des iuruditu, tali modo equo non sit dampnum illius euius est proprietas, quia non Obsti'us duram us fructus, si dona sum alii, quam si ipssime usu
Postquam diximus quomodo aliquis potest petres ros suas stas starieturas, nunc dicendum est quomodo aliquis potos petere dampnum quod aliquis sinit an is altorius. Illa facit dampnum inis rerum nostris propter lactum cuius res nostra sunt pes ala et omnesi destruet sua culpa, siue culpa sui ant quam dampnum, uodampnum ante quam culpa, sin culpa est in eodem dampno lsimili est in hoo xempla quidam medicus inessit malo seruum amoum quem uolebat medicare, et ideo mortuus est quia nosciuitsum ens incidoro similiter si aliquis caminuit se ultra mensurammis aes decidit otiio ocessit michi seruum meum uel aliud dampnum michi sedit, siet michi omnia insudare. -- radio est, si superfluum ea aut bestiam quam ducebat sit ipsa evidit et est dampnum michi usi alii sadum radio est, si ducebat eam per heremum locum et ido dedidit bostia et laesi damnum alicui 1 2 mini in omnibus istis eatibus culpa prius est quam dampnum. aliquando culpa si in eodem dampno iaculi est in s modico qui ι
149쪽
m tres Amulis m, at in sciebat ens incidor hominem trinitanum et sua culpa male incisit serum meum, et ideo mortuus es aliquando cessu sequitur dampnum, sicuti est in medico qui bens incisi seruum meum et postquam bono incisi noluit medicar sum, et ideo mortuus esti
In ninibus istis supradictis casibus et in aliis similibus d et michiis emendam da num quod ego habeo, si seruus mortuus est uel
et peliat aliis sua culpa set si dampnum susest in robus mois sino
culpa illius qui fecit, non debet emendari sicuti si aliquis asse monsi s ipsum lacit dampnum alii, tunc non debet ipse hoc eme dare, quia omnes homines habent licenciam defendendi corpus io suum similito si ipse est miles et currit per illum locum in quo solebant alii milites currere, et in lud ipse uel mus suus vidit aliqu6m hominem uel urit si aliud malum, set non propter uolun- tatem militis: non debet aliquid emendare. Prius uidendum est, qui potest petor dampnum per istam racionem, et cui potest peti 15 et quid potest lucrari uel amplari per istam accionem. Per hanc actionem potest dominus rei petere dampnum quod sibi factum est in re illi qui scit sibi dampnum, sicuti illi qui male incisit sorvum suum et ideo mortuus est uel peiuratus es illi similiter qui fecit nobis dampnum, si dampnum contigit sual culpa sicuti si aliquis mprecepit seruo me quod ascenderet super arborem et seruus meus
propterea mortuus est uel peioratus, illa debet michi mondam qui precepit ut ascenderet super arborem tantum quantum peioratus est et si mortuus est, debet michi sum emendam tantum quantum plus ualebat in eo anno in quo mortuus est eo utatus in ultima dis mi qua mortuus est Tunc potest peti dampnum ista melans, quando res est mortua usi peiorata, sicuti dictum est de seruo sol si res non est peiorata uel mortua, et alio modo euenit damnum tua culpa debes michi emendam sicuti si tu misisti napum moum do argent in aqua, quamuis non sit peiuratus, tamen debes eum michi 30 2 insum se istis sinu MN in monta, ' mondam M
150쪽
Ds tres Aquilia, III, 32.6Semendare eadem mei est, si simus alimius est ligatus et aisola semium alienum propter pisitatem quam O so habeo et ipso fugit se si non soluo eum pro pistat quam do eo habeam, et quia uola rum ei sacer damnum, ego tonsor ei pro furto, quia 5 serim quando fugit socii furtum do se ipso propter consilium quod ego dedi si a radione potest poti tantum quantum seruus a Ialabat qui mortuus est sicut diximus, et tantum quantum prinouum ipso haberet, si non esset mortuus: sicuti seruus erat institutus heres et ante quam hab0ret heredita lam ipso est mortuus, propterea lio quia ego ordidi forvum et Meditatum, possum pelam ha --esono praesum serui et hereditatis set seruus qui mortuus estis non debes extimari ab is cuius erat, se debet a prociari comuniter quantum plus ualuit in eo anno pretesito quo mortuus in si si usemus meus est percussus, et ego culpa mea mi vim illum mori, i non possum pelam mortemissimi, in lari iam, quantum peioratus
est propter illam laritam Si aliquis sit dampnum quod tibi is iactum est ista Mons et alius confitetur, Obs es mendari sicut dictum in se es alius negat es in placito et polas es hoc pr bari por bonos testes, debet si hoc emendari in duplum, id ostiis aetantum quantum odisses, ti fuisset confessus in placito se Maetor non probat De Uri per Moriunentum, cicuti prompto ininus uel precepto iudicis iurat quod illa d quo facit reclamaeso mssicit tibi illud dampnum, quo ipso Mesammiu M.
Per istam raesonem non potest peti dampnum heredibus d lancti, si placitum non erat inceptum anto quam esset mortuus ille