Opera Ioan. Goropii Becani, hactenus in lucem non edita nempe, Hermathena, Hieroglyphica, Vertumnus, Gallica, Francica, Hispanica

891쪽

hanc Mosis Se orphicorum consensionem , qua nihil video validius, inter ea quidem

quae humano ingenio consequi possumus .ad contundendam Atheorii pervicacitatem, quae in dies tanto maiore Christianae messi calamitatem minatur, quanto plus alimenti capit e scelerum in omni ordine superiore eis renata licetia grassantium rabie plusquam belluina: qua peste nullum est inscrtotum hominum animis capitalius periculu, nullulethalius venenum : eo quod longe efficacius de penitius in hominii animos facta quam dicta penetrare con teucrint,tametsi ut contra fieret ipse Cluillus imperarit. Sed quid ego M gos hic commemoro An non Ac ipsae sacrae litterae eadem utuntur comparatione 3 Dauid eo hymno quo Deum timentibus selicitatem promittit,inter cetera sic habet: Vxor talis cui vitis abundans in lateribus domus tuae. Quid quid ipsie seruator noster Chrillus sic videtur hanc Noctii benedictionem ex plicare, ut sese Nochum faciat atq. vitem: Apostolos vero palmites,quorum latissima per omnes gentes extensione regnum suum erat extensurus, perinde atquc per Branchum Nochus Sane Nochus

Christi typum gessit, nec absurdum sit , si latitudo generi Iapeto promissa, imago sit latitudinis Claristianorum Ianigenis regnantibus sutura . CETERvM quid Iapeto cum Apollinet Nihil profecto, si hoc nomine perinde aeta vulgus abusi eum cacodaemonem accipiamus , qui Delphico & Didymara oraculo mi- seris mortalibus imponebat. At si de Orphico sermone Apollinem ad veram nominis rationem intelligamus, longe alii r sentiendum : proptcrea quod Apollo is sit qui resa caliginoso antro liberat, quasi Apsi hol lina diceretur, ut cum in Gallicis, tum alibi l lius ostendam. Apollo it M. is dicitur qui aperit occulta de ab antro tenebros quae vox si diuinis applicetur,propite conuenit Spiritui sancto; si corporibus calestibus, Soli: sincreaturis rationis capacibus, ci vel angulo vel homini tribuenda, cui Spiritus sanctus gratiam suam infundit ad occulta reuelanda. Nemini igitur mortalium post diluuium NM dari potuit conuenientius haec nomenclatura. quam ipsi Nocho , qui omne scientiam, omnem artem, omnem historiam, omnia denique diuina humanaque suis filiis de ii 1 i. i. potibus reuelauit: non illa quidem tantum quae praetericiant, sed illa etiam quae multis post saeculis essent futura . uti satis perspicuum est inca quam adduxi Iapeti consecratione. Non immerito igitur iactatus est Apollinis erga Branchu amor quidam eximius& singularis ἱ propterea quod Nochus ex ipsa benedictione satis couincatur hunc plus P ρ. M ct ceteris filiis amaste,cui plus gratiae fauorisque contulisse scitur. Quamobrem qui hanc historiam , de hanc praerogatiuam Iapeto a Nocho concessam ad mythologiam trans- . - tulerunt tradiderunt Branchum Apollini in deliciis suilla: quae fabula non aliud habet

veritatis vclamen , quam nominum propriorum in illas voces commutationem, quae

singulares in iis quos tignificare volebant, dotes dcnotal nt. Ab hoc igitur Branchocum in Caria locus constitutus esset,in quo ea quae ad religionem veramque pietatem pertinerent , docerentur: voluissetque ad praerogatiuae suae memoriam ipsos doctores Branchidas vocari, quia de Branchi genus essent, SI Branchi doctrinam de sequi & tradere deberent , estetque in primis institutis, atque adco omnium praeceptorum ad hominum conuictum pertinentium caput, Vt mutuo amore omnes inter se deuinciren-

tur, atque, quo memores eius essent, iussi illat quutidianis osculis amore hunc testati imperet l. omnem honorem ad patrem suum resori . factum est ut hie Apollo Philesius, coli diceretur. Nam cui dubium, quin Nochus, quod totus diuino amore flagraret, ubique inter homines pacem,concor fiam, unionem, amoremque praedicarit, & idem tradiderit filio faciendum 3 Nouae Sc aeternae legis magister, cuius ille tu pii in gerebat. quid aliud quam paccin amoremque perpetuo cantat Nec mirum viderx debet .ccr- tatim oscula a Branchidis in ritibus sacris dati solere, cum idem hactenus apud Chri-- ri, stianos duraret, nisi turbae vitandae caussa ui limitum est et, ut candem crucem Omnes ' oscularenturi quo facto viderentur omnes inuicem osculati fuisse. Vcrum optandum ut pauciora oscula ludae in templis Deus conspiceret : qualia & olim inter Branchidas fuisse non temere luspicamur. utpote aeque atque nos hominus. Quemadmodum autem animaduri timus nostro hoc auo plurima instituta, plurimasquc caeriinonias ab optima recti illinaque via ad nescio fias latebras & offendicula declinasse, ita Branchidis quoque usu quondam venit. Naincium viderent corruptos bona: num animos ide, uti B. suPetititioncm quam veram resistonem, ad fabulas oc nugas quam ad solidat vermi

892쪽

LIRER. r. stitem proniores irationem excogitarunt, qua simul S: vulgo essent in admiratione, ': sibi uberrimum facerent quaelium. Descrta igitur Noctii de sani docti ina, ceu parum utiliti lucrofa , mercarum mendaciorum aperuerunt, commenti Apollinem nominibus futura praedi uerect donis placaretur nec minus ipsus filium Branchum muneribus3nduci ad suturorum praedictione. Huic impollutae cacodaemon mendaciorum pater sta- tim lauit, subseruiens tunc sacerdotum auaritiae, hinc consulentiu vanitati. Quam vero ' omnes mortales avidi sint fututa cognoscendi, vitio a prunis parentibus, qui Deo similes esse volebant,eotracto: tuis est qui queat ignorare modo Adamum stium interiorem consiliat Nusquali, liberalius iumptus sit, nusquam magis prodigi sumus quam ubi hae nugae venduntur; M nulla ad liunc quaestum faciendum procliuior via est quam ea quae per sacra religionemque ducit i quod ut apertini auim est vel ipsis pueris, ita inemptis 'non est docendum, ne quorundam aures offendantur. Hinc igitur oraculum Milesium. hinc Dodonaeum, hinc alia. Hoc modo cicholis veritatis factum est e portum mendaciorum : hac ventum est a vera religionis intelligentia δe professione ad daemoniacam sit perstitioncm , de foedos de diuinis rebus errores. Mirum cit quam arctum sit vinculum cacodaemonis det auari rectoris, quamque faciles sint de praecipites mortalium animi ad perfugiendum c castris Dei ad Mammonae signa. Demiror Petrum Crinitum & quoidam alios prosessionc Christi. anos stolide Academicis, Iam

blicho praeserti tu & Porphyrio, credidisse; Sibyllam apud Branchidas, ut ipsi volunt,

occulto quodam terrae spiritu assiari solere, quo conccpta Oracula promeret. Admirabilem prosecto vim terrae, quae cum ipsa bruta sit dc inanimis, sic tamen animos mo-ucat, ut quae non didicerint vates neque sciant, ea carminibus heroicis effundant. Aliis haec auribus, non meis canantur: uno verbo, Cacodaemoni oracula adscribenia Osta C da, non naturae; iis exceptis, quae diuino affatu edita suerunt. Et quamuis quaedam v

ra sint, e tripode Delphico aut Didymaeis adytis de diuinis rebus prolata , ea tamen ite '' capienda, ut credantur vel 1 cacodaemone reddita, quo in ceteris facilius falleret, vel

coactu diuino impulis spiritibus extorta. Eius generis illud est quod hic falsus nostet

Quod nos rudiuscule iic vertebamus: Donec corporeis vinctu mens stricta, nihil quimVma vidis peritura , aerumnis cedit i at inde Corpore corrupto , cum se inuenit esse solutam,

Liar Ethera tosa petit, nultam peritura per aeuum:

amque Dei pramo genita id prudentia sanx t. -- , ut Aristoteles pro imaginibus rerum accipio. & cum Cicerone visa appello.Huic vaticinio si initia plui una si int, in quibus,ut hic de filio Dei lupi etiam de Spiritu sancto clara testimonia reperiuntur,& multa alia ad humanae salutis S vetitatis spectanti ac mitionem: verum illa vel murtis daemonibus iussu diuino imperata, vel propterea prodita ut impostutis suis plus fidei conciliarent. Nunc itaque quis Apollo inter homines, quis Branchus suerit nominatus. & qua inde occasione abominanda superstitio sit enata. perspicuum feci; quam ipsi postea Bianchidae videntur prodidisse, diuino quopiania statu aut taedium aut poenitentiam scelerum inspirante.

Venim video niihi obiectum iii, a quae de Apolline dixi non conuenire cum Apolline Didymaeo .cuui, hoc temptu suisse si tibitur. Nec cquide id assem,errores fanaticos Grxcorum perpetuo cum primis tabulatum Originibus concordare. luin contra assero, qua m longissime plerumque rec est ille, xt hoc loco ab hominibus ad daemones veritatis larua deuenit. Sed quo breuiter curiosis hominibus satisfaciam, id operae pretium fuerit annotasse, nomina huius generis sacra varie solere in usum venire. Aliud

enim Theologi per Apollinem intelligunt, aliud Physici, aliud historiae scriptores.

Physici

893쪽

Physici enim Solem Apollinem vocant, quia nimirum omnia occulta Ac in tenebris p . ADB α- sita revelet, hac dote longe omnibus astris ceteris praeferendus. Eundem Didumaeum dixerunt veteres, vocabulo ab Orphicis illo quidem petito , sed a nomine aut Graeco rum aut Latinorum intelleisto. Macrobius scribit idcirco Didymaeum dici, quod geminam speciem sui numinis praeserre putaretur, illuminando sormandoque Lunam: etenim ex uno fonte lucis gemino sidere spatia diei de noctis illustrantur. Vnde & R inani solem sub nomine de specie anni, Didymaei Apollinis appellatione venerabantur. haec ille : in quibus quod de gemino lumine philosophatur, ut nihil ad Bacchum, ita nihil ad Didyma una : cum nomen hoc, haud cus ac Apollinis,de vernacula Thr Ditim/i cum lingua siue Cimmeriorum sit petitum. Apud alios scriptores quae huius appella tioniscaussa siti non memini disputari: cuin id interim mirum videri posset qui Miletivi x, potius filiam alibi Didymaeus vocari consueuerit. Di tu vocali priore longa turgere. samere incrementum 1 centro ad exteriora, attolli, promoueri , aut seruore quodam intumescere, uti in pane sit scrinentato. Hinc Tu inesti moris limi inescere facientis

effectus, ea formula qua a ni t fit alit donis a mina loli miti id est adiues diuitiae, a sarpiens lapientia. mattvcro per diplithongii mensuram signat. Quo fit, ut Didimi mare nihil aliud sit quam rei feruore quodam intumescentis vel cuiuspiam se promouentis S res suas augentis mensura. Amplae enim significationis est ipsium api ad omnia ita Ia quae quouis se modo ad maiora x meliora promouent, extentum. Dicat ergo nunc nobis Apollo arcanorum omnium verissimus reuelator, qua de catilla Didymaeus a clui ἔ-- Branchidis sitis voluerit nuncia pari ' Si theologicos de Apolline loquamur, facilis est Mpei spicua ratio ob quam hoc nomen detur . Quis enim alius mentem nostram esse M.f. ucs cre facit, & ad maiora se artollere quam Spiritus sanctus , diuino suo calore nos ac cendens Z cuius beneficio animus noster infinito se maior rcddatur,& a terrenis angustiis ad caelestem amplitudinem se extendat. idque ad mensuram gratiae diuinitus con-ADI. ρει cessae, prout Didi inniati I unde Didymaeus, nobis significat. At in naturali rerum con- - sideratione Apollo Sol est , qui calore suo omnium corum quae generationi subiecta sunt incrementa, & promouet de obliquo suo citi su metitur': quod Aristoteles cum intelligeret, penes cum esse scripsit maximas generationis & corruptionis caussas; huius, Mn. - ι- cum discederet ad inserius hemisphaerium; illius, clim accederet. Accedens cnim c pro 'M i u lore suo omnia promouet, & ad iustum modum dilatat S extendit i recedens vero' o contra clauda& comprimit omnia: id est, a frigore, quod tum non amolitur x depellit, claudi premique permittit. Ipse enim semper calorem subministrat, tametsi non ei idem locis, ita ut numquam desinat este, id quod dicitur, Didymaeus. Sed hacphvscorum pueris discutienda relinquo, apud quos facile persuasero pones solem esse iustam omnis generatorum promotionis mensuram atque idcirco recte dici Tuditan-maret

sue Didymaeum. Nunc ad historiam sacram accedamus, in qua Nochus certam singulis suis filiis ponit incrementi mensuram , dum singulis diuerso modo benedicit: de Iapeto quidem summi ina dat augmentum summamque ad incliora promotionem. Nisi Didis. Meretur igitur &ipse Nochus Diauimaei appellationem, quia filiis sitis modum statue- ς rit incrementorum : de cam tanto magis apud Branchidas meretur, quod Branchorimino: A. largillimam dodcrit latitudinem, & cam quidem tantam , ut hunc prae ceteris duobus ι M. filiis immensis honoribus reddiderit insignem . Cum igitur Branchus hanc diatribam, in qua priscae religionis de sapientue inlli tuta traderentur, constituisset: num mirum

debet videri,si Branchidae Nochum summa reuerentia coluerint,& eius beneficiorum, quibus filium suum minimum tam eximie ornauit, memoriam summa veneratione apud omnes posteros cclebrandam putarint,ita ut non tantum Apollinem ob omnium

artium traditionem , scd Didumaeum etiam de agnoscerent & vocarent, quod Branchum suum praeceteris plurimum auxisset, & ipsius gentis ad iii minos humanae felicitatis gradus promouisset Nihil aeque gratum cius animum qui beneficium accepit. ostendit de declarat, ac frequens beneficii accepti commemoratio, quae in iis qui pares gratias referre non possunt, perinde laudatur atque si retulissent, si ex animo quidem

sincero grat6que proficiscatur. Hinc merito & magna ratione Nochum Didumaeum Branchidae vocabant; nec minore tamen Plailesium tum de amore quem suis tantopere commendarat, tum etiam ex co quod Branchum prae ceteris filiis plurimum amas sci. Por-

894쪽

sti. portasse Didumaei nomen Graeca voce expressissent, si ullam potuissent vel simplicem vel compositam inuenire ciuae eandem haberet vim signiticationis, qualis cum nulla reperitetur, loco eius Philesium dixerunt: quod nomen tametsi non idem si. glaci, tamen codem tendit, & id quidem ca via, ut caussam Didii mari complecti vide tur quandoquidem cum maxime promouenuus quem plurimum amamus. Atque haec

quidem mihi videtur prisca & vera origo mythologiae cius quae de Apolline Didumaeo

Due Philetio & Brancho eius filio antiquissima fama celebratur qua longissime corrupta Branchidarum posteritas Graecorum animos distraxit, non aliam ob causiam quana

i sa ram antiquitatis memoriam venum cxponcrcnt, peccato illud quidem exsecran-

do, sed utinam non tam multis pbstia communi. Nec obmurmuret hic quisquam co-1um quibus insolens est haec fabulatum cum cacris litteris consonantia, nimis antiquata cariosa me in medium de Brancho attulisse: nisi idem se ignorare falcatur, Branchidarum oraculum , ut Appuleius tollatur, S cx aliis etiam colligitur, vetustissimum in Graecia fuisse. Quid igitur absurdi committo, si rei omnium votorum scriptorum con- sellione vetustist nix, & sie vetustissilvae, ut sere omnium notitiam exordii uincius cisagetat, originem item allignem vetustissimam' Nunc itaque tandem Vranci agno cant quam antiquo, quὶna venerandae memoriae vocabulo nominetur. nec poli hac Troiana se racicon inlitate, qua longe altius primordia gentis sitae consccdere indicio meo,nisi id dedignetur videbui. Porro qua de caussa

haec potius gens quam alia quae uis nonae sibi priuilegii paterni sumserit, nescio an quisquam fanae montis interrosabit, cum idem de infinitis pari ratione quaeri pollet: atque etiam si alia sic vocata fuisset, idem de ea interrogaret tu:attamen si quis tam scrupulose sibi omnium antiquitatum calculum subductu velit, is sic habeto.Cu o Ianigenarii ali j x alia sibi nomina sumerent vel a parctibus,vela vitae proposito vel ab alio quopiam quod placuisset: videntur hi qui Vranci nominati sunt aut sibi ipsis nomen hoc boni om inis caussa dedisse aut, quod magis crediderim,ab ipso Iapeto accepisse quod, ut ipse a patres

suo insigni praerogatiua ornatus suisset. ita S: hos optarit singulari hac dot ccclcris praestare. Videtur auto genus ducore ab Astanio Cimmeri filio maximo,quod de Branchi. idaria in Asia minore & Ascanioria vicinia coni di qua tamen in rc nihil certi statui potest,nec refert quo medio vel nepotes vcl abnepotes Iapeti fuerint, modo in ipsis Iapeti agnoscamus appellationem. Non semel me in aliis monuisse puto, nomina sutibus non temere nec toto interim laumano consilio, sed in itinctu quodam diuino plerum l. data fuisse.quod in V rancis quo l. videtur euenisse:adco b ne nomenclaturae tuae respondille deprehenduntur praesertim illi qui Galliam Turingiam, Alle nrania, Boiasiana. Daciam. Boliciniam, italiam Thraciam Syriam, Asiam miror c, Aguptii imperio suo ibi ivg. artiti

cuius gloriae maxima pars stirpi Brabanticae debetur, qt Carolosaedit de Pi nos . S ipsiam pollea Codi redum regem Hieros lymitanti. Vtinam huius statis Franci & is qui

linguam com ni utariit.&ia qui antiquam hactentis tenet,sic Philesium Apolline communi paco venerarentur, ut sicut nomine Vranci sunt, ita se Vrancos reapse praellarent: S eas viro quas ciuilibus Δ domesticis bellis perdunt, in Asiam S Africam & nominis sui monitu α maiorum cxemplo transferrcnt , quo veram rcligionem victos docercnt, qui gentium subiugandarum finis esse debet: ut non ratio tantum,sed Strymon etiam

de complures alia Cimine ij apud piis cos homines ipsis iactis dictarunt. Posteaquam nunc ad summum Vranci nominis fastigium pomutum est, gradum ro locabo, paullatina ad propinquiora temporibus nostris descensurus. Herodotum dixi Francos liue liberos Scythas ad Maeotim scriptis suis prodidisse , S: eos quidem dedisse

Amazonibus maritos: de quibus quid sentiam,quando alibi late ostendi ,hic minime repetendu duco:hoc interim mones, magnam partem coria qud de Ana amnibus seratur,riti. ad Francos pertinere eo i. studiosius librum illam gloriae a me dedicatu ab ipsis oportere cognosci. Eisdc in locis quibus ab Herodoto liberi Scythae ponuntur, Dion usius Ge manos constituit,vii paullo ante monstraui. Ado comemorat inter Daiatibnil M oti- dein Francos de Alatus insignem victoriam reportasse: at id posterius accidit quana eo rum S nomen de arma iam ad Rheni ostia cognita client, nihil ut inde certi de vetustis ipsoruna sedibus colligi queat, nisi hos qui Alanos ceciderunt ad Maeotidem relictos ad Valentiniani usque imperium, cuius partes sequebamur, credere velimus.

Cetetis

895쪽

2 FRANCI CORVM Ceteris scriptotibus, in quorum numero Huni baldus primas tenet, non magis fidem

habemus, qu .a in si mnia narrantibus: eoq. eorum testimonia nec admittimus, nec aliis

obtrudemus: alioqui facillime demonstraturi ex corum scriptis, in Sarmatia olim prancos habitauisse . Malumus videlicet sola vetusta Herodoti de Dionysis auctoritate niti, qua in receiatiorum scriptis nihil vctustae veritatis redolentibus nolira polluere potuisquam firmare. Id interim sumemus, quae multorum sermonibus iam inde a multis se culis iactantur, ea si non omni ex parte vera sint, at aliqua tamen icnus vel ad verit tem pertinere,vel saltem viam ad cana demonstrare. Multa de Troianis Francia malo ribus acceperant: quae paullatim , ut fieri solet, & fabulis dc obliuione corrupta eo tandem delapsia fiunt, ut posteriores ab auxiliaribus Francorum copiis ad Troiam ducti,

venerint in opinionem , maiores suos Troianos fuisse. Suppetias illi quidem Troiani tulisse doceri pollunt partim ex Rluxit expeditione, partim ex Amaaomina excrcitur ac minime verum cst , Troianos ipsbs sutile. Verium cx huiusmodi antiquitatis umbra, quam non intcgram postcri poterant videre, fals, opinionis facta est substructio. Eodem modo cxistimo ex antiquis narrationibus Francos audiuille, maiores suos ad Maeotim sedes habuisse; sed non recte inde collegille, tempore valentiniani aut paullo

superius inde commigrasse. cum multo ant a iii. Germaniam transiuerint: tuamquam haec communis omnium opinio ciscit, ut assertio mea, quam veterum scriptorum testificatione confirmaui, tanto facilius sit admittenda; quae ceteroquin, ut noua & inaudita, sortasse fuisset cxplodenda, abus praesertim , quorum stomachus necdum fatis H alsueuit civiosae huic antiquitatum inquisitioni. Quamobrem l tenebimus, Fran η- - - cos, uti S reliquos Cimmerios paullatim cx Asia dc primis ad Margianam sedibus ad

T i. is Tanaim&Maeotim deuenisse;&id quidem valde olim, ut ex Herodoto & Di ii lio

liqueti Et, ut tum Gormani de liberi Scythae siue Franci citra ntis discrimen vocabantur ita S post, cum in Romanorum notitiam venissent. Franci , inquit Procopius Latini interpretis vcibis . Germani quondam vocitabantur. idem libro tertio iustoriae Vandalicae confirmat. Verumeni mucio . quo Cimmerias has Ogygiae prope vetustatis

rencbras praesciatis temporis luce reddam clariores, grauissimis veterum auctorum testimoniis illud adiiciam, quod mihi cum ante ab aliis, tum nuperrime relatum est ab insigni clarissimo t. viro Augerio Bocl bccano, natione Flandro. Hic inter alias, quas obisiit si immacum laude, legationes una perfunctus cst nobilissima. nomine Maximi liani Caesaris Augusti apud Turcorum Imperatorem , eaque complurium annorum: cum quo viro notitiae Limitialitatisque ineundae haec milii oblata est occasio, ibidiis meis prosecra in prunis oppo it una : Descenderat per I laenum insignibus auro de serico nauigiis ANNA maxima natu eaesaris filia, in Germania in seliore Oceanum

conscensura. quo ad Regem Catholicum maximum totius orbis monarcham, cui r cens eam pater desponderat, nauigaret. Haec, dum secundos ventos praestolatur,obitet Bergis excurrit Antuer piam , ut cuius urbis celeberrinatim nomen saepius absens audiuerat. cius spectacu lo coram seueretur. Erant tum in heroico eius comitatu duo ipsius germani fratres, alter duodecim , alter decem paullo plus minus annorum, adolescentes mediusfidius ea forma, co ingenio. iis moribus, ea cruditione: ut, nisi patrem habe rent Caesarem, a Caelare adoptari mererentur. Horum aulam regebat summa aucta Iitate Boesbecamis, non sine magna mea dubitatione, laiciae dignior esset tam illustribus habenis, an illi digniores. qui talem nacti sitissent moderatorem. Merito magni fit Cyri paedia, ut ab co homine prosecta, quo nihil habuit Graecia admirabilius: ab eo ii quam , viro, qui totam simul de philo:bphiam & eloquentiam ex umbratili exercita tione in lucem de in aciem eduxit; qui primus edocuit exiguo numero varias Persei

regni gentes peruadi posse, qui tanto fuit melior Alexandri Magni praemonstrator misi mi illa expeditione, quam Isbcrates operosa illa declamatione panegyrica quindecim annorum, si Mercurio placet, labore persecta, quanto dictis facta praestant: At ii verum mihi licet proferre, in Boesi cano Xenophontem:in his duobus Caesaris filiis duo, Cyaros mihi cernere videbar: talis crat & horum indoles & illius inlli tutio atque discipli na. Ceterum dum vibem cum sorore sua Regina lustrant de spectaculis indulgent, ipsi interim gratissimum sit auissimumque populo spectaculum , utpote in quorum vultu principum suoram imagines expressas vidcret; accidit ut minor natu si ibita acuta febre

896쪽

LIBER i. . : corriperetur,non sine maximo omnium dolore. Et quamuis Lomnium medicii dona sticum haberent, virum in primis eruditu Sc exercitatu, Dux tamcn Albanus, inferioris Germaniae gubernator, pro ingenti sua sollicitudinc de anxietate de Principis valetudi- Ira c6ccpta, me quoq. Voluit ad curationis partes vocare. Dum ita l. sedulo munere nostro sungimur, Deus Opt. Max. ita nobis adsuit benignus, ut cxspectatione colorius integrae valetudini aegrotus redderetur. Interea dum stoquccius ad huius Principis aulamitarem, magnam voluptatem cepi ex familiaribus cum Boesbccatio scrmonibus: inter quos ctim varis essent, tum de hic unus milii accidit gracillimus, in quem incidimus ex commemoratione coriiquet in Amazonicisae vetustissimis Cimmeriorum sedibus me tradidisse dicebam. E quibus cum non Amarones modo, sed Francos Ctiam derivarem: de hos a Dionysio Germanos , ab Herodoto liberos Scythas vocari asserctcm; tum ille inter cetera quibus eidem de re docte ad modii differebat, Colophonium, ut ita dicam, traditioni mee adiecit testimonium. Aacbat,sic Constantinopoli inagna diligentia de alia multa ad Euxini accolas spectantia per iactatu ex diuersis fuisse Scillud iii primis cota in. i. fide coperisse in Cimbrica Clietronesi, etiamnum hodie indigenas inuenire, quibus in usu hactenus lingua nostra sit, cuius rei cum diuersis vocabulis periculum sectast , tan- dem iussisse eum quem interio abat in codem scrinone numerorum nomina ordii

recitare, id e . cum prompto seciue; sed sic, ut a Flandro quopiam instructus videretur. 'U' - maxime dum stri e pro septem, de Elme pro vii decim,d maliue pro duodecim pronunciaret. Atq. Ilaec quidem sic habent, de grauillimi viti testificatione. Quid igitura Num quis vitri dubitabit, Francos ad eam olim Maeotid in partem liabitastes Cui hae opinionis meae firmamenta non sui scient,is ad inseros cum v lysse descendat:quo, sicut ille Tiresiam, ita bic Strymonem vel Amarones interroget ucritatem. Ceterum quo tempore inde commigrarint, apud neminem veterii legere uicinini: dc idcirco huic in- ucstigationi frustra sulcipiendae non immorabor , sed iecta transibo ad id quaerendum, ubinam i tinnim in Germania a Romanis celericiatur. Hic ruisus Procopium icti emdenuntiabo ex codem libro in quo, Francorum originem inquirens, Rhenum dicit in paludes quasda cilianili, sq. plurimas idc in iis G cimanos primum habitasse qui tum Franci vocarentur. equo liquet, paludibus se ad Frisiae de Hollandiae littora continuisse s --- cum primum Romanis innotesceret. Nararius in Panegyrico quem Constantino dixit, ea de Francis scribit quae,nisi de maritimis donullis intelligi possum. Fianci ipsi, inquit, ris iaa

praeter ceteros truccs,quorum viscum ad bellum csseruesccrct, ultra i phim Oceanum se nu ια-

ais tu furoris curcta, Hispaniarum etiam oras armis insestas habebat :h igitur siub annis tuis ita conciderunt , ut deleri sunditus possent . si diuino tristinctu , quo regis omnia, quos ipse alseceras conficiendos silio res cruasses. Quam qua ad gloriam nostram secti lamatis suis natio ita raptim adoleuit,robuste a. recreata est.ut sortis limo Caesari primitias ingentis victoriae daret cum memoria acceptae cladis no infracta, scd asperata pugnaret. Iam de alius Panegyricus, Constantino Constantu filio a nescio quo dictus, aperti sis me Francos gentem facit littoralem. Quid loquar rurius, inquit, ni imas Franciae nationes non iam ab his locis quae olim Romana inuaseiat, sed ex propriis ex origine suis scilibus at a. ab ultimis Barbaria lutoribus auulsas , ut in descitis Galliae regionibus collocatae, etiam pacem Rotnani imperia cultu iuuarent, de arma dclcctu 3 Maximinianus item a araxinti, nescio quo Rhetore laudatur,quod Batauiam a Francis purgarit, quos ab ocorpatis terris Hilios de Caucos sic enim les nominauit. Idem indicat , Francos Angliae partem liticoccupasse, dem ea proelio a Maximiniano victos luisse, quoru pars Londinii fuga elapsi in ipsa vilica Romanis sunt caeli iucundo Britannorum, qui hoc modo liberabatur, spectaculo. Mamertinus in Maxunt uiani genethliaco luculentum habet testimonita, quo Francos ad Oceani primum littora habitassio, de navalibus bellis Romanos vexasse pet- spicuum fit. Itidein,inquit. laic gens Chabionum Herulorumqued leta,de transrhenana victoria.de domitis opprcssa Francis bella piratica Dioclctianum votorii coni potem reddiderunt. Quanatus haec modo satis c se possint ad omnem de primis Francorum in Germania sedibus tollendam dubitationcm , noli crit tamen iniucundiana Eutropium quo a. audire; cuius ex libro hiiloriae Romanae nono haec sunt verba: postliac tempora cis etiam Carausius, qui vilissime natus, in Serenae militiae ordine famam egregiam suerat consecutus, cum apud Bononiam pertractum Belgicae de Armoricae pacandum mares fc C acccris-

897쪽

accepisset, quod Franci de saxones infestabant: multis barbaris caepe captis, nec praeda

integra aut prouincialibus reddita,aut Imperatoribus misi is, cum suspicio cile coepisset, consul id ab eo admitti balbaros i a transeuntes cum praeda exciperet, atque hac se occasione ditaret, a Maximiano iussus occidi, purpuram sunt psit de Britannia occupauit. Accedat etiam his Ammianus Marcellinus libro xxv ii. ad hunc modum scribens: Gallicanos vero tractus Franci & Saxones iisdem confines , quo quisque crumpere potuit, terra vel mari praedis accibis incendi isque x captiuoru suneribus hominum viola bant. Ceterum, ne odiosus fiam nimia testium frequciatia, cetera de quibus idem doceri polsci, omittam . ne haec quidem tam multa adducturus, nisi obstinata plurim rum opinio esset, Francos e Franconia originem habere et in quorum numero est, ut e multis unum nominem , Pandolsus Itis aurius in Chronicis Neapolitanis, qui cum in sententiam suam Pettum Antonium Theologiae magistrum, ut se vocat, traxerit isque Chronicis suis Hispanicis eandem asscripserit necesse habui idoneis auctoribus & luculenta plurium testificatione munire vcritatem, alioquin ab Hispanis, Chronographo

suo credentibus, numquam admittendam.

i Fuerunt qui sentirent, Francorum primas in Germania sedes Sicambriam fuisse eos' errare arbitrati qui in ipsis ostiorum Rheni paludibus eos collocatam,tanto illi quidemucro propius accedentes,quod pritis Sicana briam Franci occuparint,quam Franconiana ad Moenum conderent: qua de re factum ut nonnumquam Sicambri pro Francis locorum ratione vocarentur cum apud alios,tum maxime apud Poctas,quibus frequenti ilim tim est vetus a locorum norinna pro pia sentibus collocare: tametsi non rogionis natu-- ra aut aliqua propria eius indoles aut litus i sed gens ipsa caussam dederit appellationis. -bri ibi Habitarunt quondam Sicambri Rheni ripam ulteriorem; quam, ipsis partim in Germaniam secundam traductis pallim militiae Romanae adsci iptis, Bructoi occuparunt, quos deinde Franci, ut mox aperiam, expulerunt; quae res ouamuis ita habeat, legimus tamen post etiam quam Sicambri inde demigrassent, candem rcgionem Sicambriam vocari, & ipsos incolas Sicambros. item poli Bructeros cis dem locis excisos, Bructero rum tamen audimus fieri mentionem, quasi adhuc veteres coloni sedes suas tenerent: quod ni diligenter in gentium originibus Ob erilemus, crebro insignes committemus crror cf. Sidonius Apollinaris Sicambium tonso occipitc vocavit, qucm Francum I uera d icere d ebui siet. Sic Cla u d i a mis:

dura it nostris detonsa Sicambria signis. Et Apollinaris ad sese tum suum : Et flauu in poculafracte Sica his

Rhene tumens. Claudianus iterum: Venit cir extremis legio praetexta Britannis,

2 i Scoto dat frena truci, ferroque notatas Perlegit exanimes Puia moriente figuras; Agmina quinetiam fauis obiecta Sicambris, a traei domant. Nos, immansuetosique Cheruscos:

Iuc omnes vertere min.es , tutum, remotis

cultis Rhenum solo terrore relinquunt. Hos versiis Larius ad Sicambiorum lcgionem Romanis militantem accommodauit inconsiderantia non exigua , cum decima laic legio Francis obiecta in ca ripa ad quani Neomagum poli est exti uctum, sit intelligenda: cuius hactenus plurima monumenta reperimitur, aperte testantia Romanotum , non Sicambrorum legionem Sicambris, id cst. Francis,ut poeta vocabulo abutitur, obiectam fuisse. Clarius Apollinatis Sicambrorum de Francorum nomine eosdem se intelligere demonstrat: Tu Thanaram ct Vahalim, Visirgim CT Altim, Francorum or penit im.is pataris. Intrares venerantibus Sicambris.

Eodem modo Bructeros illis locis inuenit, quibus excisos Tacitus ostendit: Bructerus et lassa quem Velicer abluti unda. R. lior'u- Quo versu Velicrum fluuium appellari arbitror eum , qui in Vesti alia pauli 4 su- - et' μ' pra vicum Velen nominatum e lituis sumit exordium , non binge alb Vitio itai stellom Isaiam desciendus . Quid multi si quasi non pio Italia Oenotatam , pro Graecii

898쪽

LIBER. r. α

Pelasgos , 5e similiter pro aliis alia vetustatum gentium nomina in usum venire cernamus : e quibus tamen nemo sanae mentis ipsorum primordia eadem cum natalibus earum gentium quarum nomenclaturam gerunt, ex illi marit: quod semel annotatum contra omnes valere vostumus, qui id genus argutiarum obicibus nos ira demorari studebunt. Verum hic locus paullo accuratius disclitiendus, chim propter aucto litatem Hermani Comitis Nuenari , qui Francos e Sicana bria ortu dos Se olim Sicambros tuisse nominatos opusculo quodam itio ad Carolum Imperatorem citis nominis Quintum prodidit i tum etiam quod li gangus Lamis, vir varia omni u artium liberalium eruditione insigitis in eandem sententiam non modo pedibus descendit, scd cam quoque pluilinis argumentis in stio De gentium migrationibus volumine lectori probare contendit i quae sigillatim referre de longum csset de superuacaneu ira, cum citis viri scripta, pro eo ac merentur, a doctissimis quibusque diligenter perlegantur. Breuiter itaque sic arbitror, plusculum auctoritatis bonum launc virum Huni baldo & Abbati Vrspergensi tribuisse, Se idcirco facile in hanc ventile opinionem a plurimis receptam , cos de Francos δe Sicambros esse . de hoc quidem nonacra vetus, illud poli inclinante Romanorum imperio auditum demum suisse. Nobis eorum sui licit testificatio quos citauimus, quibus eo maior fides adhibenda,quod quae dicunt. suo ipsi, tum temporci vel praesciat excognorint,vel ab iis qui vidissent,acceperint. Verum quia tantis viris hic crros nititur, paucis totam eius occationem , totumque fidei te mercadhibitae fundamentum tollamus: nequis posthac splendidis eorum qui alitor quam nos senserunt,titulis seducatur. Quae si amnes ct loca Iulij Caesaris tempore Sicambri tenuerunt,qui commentaria cius legerit, ignorare

non potest. ii quae de Mena piorum sedibus scripst,expendat : quibus si conscrat quae de inis . Sicambris prodidit, clare cornet hos viteliorem Rheni ripam inter Menapios de Ubios tenuisse. minime vero, quod clari quidam viri scripserunt, ad Hostiam de Salana usque pertigisse. Q uam vero diu eas sedes post tenuerint, Suctonius exponet, aiens Sicambros de Vbios se Augullo dedentes traductos in Galliam , at l. in proximis Rheno agi is collocatos. Vide igitur qui cum istis quadret, eosdem Francos de Sicambros suisse. Quis umquam vel audiuit vel legit Francos a locis Cisrhenanis primos in Galliam impetus fecisse ξ quod tamen necessatio esset concedendum, nisi quis stolide comminisceretur, poli inde quo traducti erant, fugisse; quo quae ultro data ossent, ca bello quaererent. At si quis sibi persuadeat, non omnes in Galliam tum transiisse; is parum animaduertit, quanta cupiditate Germani semper flagrarint Gallici Dii , ut nimirum suo longe .berioris. Quid quod Tacitus xi t. instoriae suae libro prodat, i Cambrum gentem penitus cxcisam, de iiFGalliam itaiecta' Vnde igitur, dicet quis, in Pannonia Sicana broru men tio si non co quoque penetrarunt,Germania pri iis de Herciniis saltibus percursis 3 vindetam constans apud omnes fama, illic Sicambros urbem condidisse Hoc ipsunt Ta citus quoque docebit, de Poppaeo Sabino aduersus Thracuna castella rupibus imp sita pugnante scribens, ubi inter alia haec citis sunt vcrba : la dum eminus grassabantur. crebra Sc inulta vulnera secere : propius incedemus eruptione si ibita turbati sunt, icce ptique subsidio Sicambrae cohortis, quam Romanus promptam ad pericula, nec mimis cantuum de armorum tumultu trucem haud procul instruxerat. Quis hic non videt veteris de Sicambris historiae consiensium 8 Traducti sunt ab Octauiano in citeriorem . Rheni ripam , in qua nemini dubium csse potest quin statim pasti sint delectus. quibus Romani omnes prouinciales suos praesertim bclli coibs, maiorem in modum vexabant: quod licet ceteri omnes scriptores tacuissent, unus tamen satis clare prodidisset , qui de hoc bellum contra Thraces ea caussa gestum dicit , quod delectus pati nollent, & camorationc obliquam apud Batauos Civili tribuit, ut delectus mala nec breuitis nec apertius describi queant : Neque enim, inquit, bcietatem, ut olim; scd tamquam mancipia haberi: quando legatum graui quidem comitatu, de superbo cum impci io venire: tradi se praesectis centutionibusque, quos ubi spoliis 3c sanguine expleuerint, mutari, cxquirique nouos sinus de varia praedandi vocabula: instare delectum quo liberi a patentibus, fratres a frati ibus velut suprenitam diuidatur. Ex his cuiuis puto facile persuaderi posse, statim simulat l. Romani Sicambros nationem, si qua alia esset, bellicolam de serocem in prouinciam suam deduxissent . delectum habitum fuisse, conscriptamque integram S cumulatam legionem, innici si cam cohortem Tacitus appellet, uti de Tungras de .c C E Batavas

899쪽

18 FRANCI CORVM Batavas cohortes dicit: quasi legionis nomen barbari non mererentur. Quando autem Litavis nusquam maioribus simioribusque praesidiis opuscisci quam in Pannonia,tum aduer Pone tia sus Germanos,tum aduersus Dacos siue Gotos:verisimile est,sicambros illic stationem

suam habuisse, & tandem longi temporis tractu multa sobole auctos urbem codidisse, quam de nomine suo Sicambriam vocarint: luod quide tanto bib ntius ςos fecisse quia Itan . uri facile tibi probabit, quod patriis sedibus exules non magni referre putarent, ubi te ' i' rarum domicilium collocarent , modo agris a Romano datis gleba deterior non citet. Hanc Attila Hunnica terrarum pestis euerrit; cuius ruinas non procul a Buda iacentes Hungari Schambri appellant in quibus hac inscriptionem repertam esse Larius scribit:

Lxcio Sicambro m

ciuitarem aedificavit, ranam ex suo no ne Sicam iam

Auentinus Sicambriani Budam nunc vocatam csse putat: quod an ita sit,an non: parui. ad εd quod quaeritur refert: id saltem ex his credo clare patere, quodnam in Pannonia Sicambrotum fuerit exordium, & nihil minus verum esse quam a Troianis hac urbem conditam fuisse qui vel Sicambri olim,vel recentius Franci appellarentur. Nec miruestante sexcentos octingentos,vel plurcs ctiam, annos hac occasione fabulas cofictas suillis: quoniam id aetatis penes solos illos omnes litteratura latitabat, qui firmissimis claustrisOmncm elegantiorem Graecae Latinae l. linguae cognitionc in caliginosis carscribus ita cocluserant,ut nemini aditus darctur;quod cius aetatis scripta, paucis exceptis, satis ape

re demonstrant . quae si ad res gestas spectant, non historiae ed purae putae anilium deliramentorum fabulae, si philosophiam tractant. spineta inon Academici horti videntur. Quocitca cium e primae classis scriptoribus ostensum iit Sicambros a Romanis, in Galliam translatos esse,&cx iis siue lesione siue cohorte in Pannonia & Thracia militasse, ne l. liric possint Francis acc5modari,non est quod amplius in hoc errore depellendo laboretur. Carolus tamen Molinaeus, quia prisca Francoria gloriam redderet clariore, impetum illum equestre Sicambroris, quo ad Vatucam Romanos pabulatu egressos cccitiderunt, castra sere Occuparunt,Francis adscribit,ccterorum vestigia secutus. Idem in epistola Ciceronis ad Atticum lib. I citra haesitatione 5 omne sic riipillum Fraconas legit: qua tamen scriptura nec Comentaria Cesaris admittunt,nec cuiqua doctiorum placere arbitror corum presertim qui Beati Rhenani libru rerum Germanicaru secundum viderint: in quo vir diligentissimus totum Ciceronis locum accurate discus Iit,dc vulneri deprehenso de detecto medicas manus admouit. Pro eo enim quod erat in vulgatis codicibus, Redeo ad Theoba Ios, Suiones, Francones treposuit.Redeo ad Betasios, aestuas, Va tonet, i)q. secit ductu veteris cuius da excpl.uis. Iam quod Molinaeus addit no solum C s isseisis ceroni de ceteris Romanis Francos notos sui ise, Verum ia tum etia rege nomine Autha.

m. rium habuisse,qui in Francia orientali sive Franconia sceptrii teneret; facit id quide co- uenienter Hunibal dicae historiae, sed minime couenienter iis quae de primis Francorum. Germania sed ibi is frauibus tostimoniis probaui. Huni baldus hunc regem Autharium vocat,cuius filium iacit Francii. quo Sicambii deinde Francones de Franci fuerint nominati quod si ita est coeperit a. filius regnare anno ante Christi natale xxxvi.no video

qui Cicero Sicabros Francones potuerit nominare, cum necdu tioinc a rege suo co tempore accepissent: quo animaduerso Molinaeus ab Hunibaldo discedit,citrias ante quoq. Fracos nominatos fuisse: ad quod docendum Ciceronem aduocauit. Sed valeant nugae, quibus minime vel tempus vcl operam perdidissem, nisi videre claris hominum titulis, praesertim iurisperitorum , plus frequenter fidei quam ipsi haberi veritati: quod, ut in actionibus forensibus ferre cogerer, ita in historia nihil corum nominibus mouebor. Quid quod Auentinus quoque accuratus . si quis alius, annalium scriptot in hac sententia Molinaeo praeiuit ,δc praeiudicio suo ante me damnauit quam reus essetn 3 ut qui anno tricesimo quarto supra millesimum δί quingentes iniim a CH so . seruatoris nostri natali ex hac vita migratit. Hic enim in BoiOariae suae antiquita-- cibus sic scriptum reliquit: Post haec apud nos Brennus regnauit: de quo carmina

900쪽

vernaculo sermone saeta legi in bibliothecis. Bathauiae sepultum esse fama tenet, supra quam haud longe Brennobergamum castellum atque gens perdurat i quasi tu dicas Brennonis montem. Huic filium allignant, qui vulgo si Hiccar it requens ctiam nunc cognomenin in fastis Hiclitar, scriptoribus annalium Hector, cuius filius Franco Fran- ,--

conas progenuit. ipsi a Cicerone cum Sue uis numerantur. Haec ille post multas alias fabulas veris admixtas. quae unde acceperit, nec scio, nec scire magnopere laboro; tametsi de vernacula Bauarorum luitot ia videatur halisisse contra quom meras nugas sicculum,nugas Hunibaldi adferre possem ; cui aeque fides atque Aventino, cum citra rationes & idoneos testes scribit,habenda. Diligetiam certe huius viri admiror δc exosculor, sed eo minotis testimoniu eius facio,quia pseudo Bero um,quod pseud Manethono,. quod Annium Viterbiensem pseudo. Berosi εἰ ceterorum qui iii mendaci illa seripi ium enneade a me in Croniis profligata,& in exsilium pulsa continentur, mang emini et idoneos testes admittat. Quid vero ego illi creda de Franci nominis origine,qui ne Bauaroria quidem nome quorum annales ingenti decura de volumine scripsit ad veram' rationem potuerit referre 3 Sic enim primum annalium librum exorditur: Bauarusn men barbarum, obscenum , inauspicatumque, semidocto vulgo protritum, Iecens est, nuper ab imperitis usurpari coeptum; nec Latinum , nec Germanicum. Haec ille. Ego vero contendo, de alibi scripsi , syncopios Bauaros dici pro Boiauaris, quia gens mixta Bauari titia Boiorum Sc Auarorum Noticum occuparit. At Auerinus Boioariae nonae inter equites usurpatum dicit, Baiiariae inter Grammaticos; Zc idcirco barbarum δc inauspicatum, illud Latinum. Dullum de felix esse censet: quasi scilicet equites quam Gramatici essent doctiores quod lubenter ipsi assentiar,si de Amadisi, Primaleonis, Otiandi suriosi, de id

genus nugarum lectione historia petenda. Confitetur interim Boios in vetustis Avarorum sedibus habitare,de alibi diploma recitat ab episcopo Bathavensi sibi communicatam, quod ita habet: H. Ludovicus diuina fauente gratia Rex, Reginario Episcopo Batiuauenti in regione Auarorum dono Chirci, pacti tetramque centum praediorum per circuitum usque ad Clium cnbercti. Cetera huc non spectatuta omitto, satis est videre, Avaros quoque in illa regione habitasse : de hinc Boia uariam, de conciso vocabulo, B ρ- ' uariam dictam fuisse. Quemadmodum igitur hic nec centurionibus nec equitibus credo, ita nec annalibus coram fidem habeo, e quibus Brenni filium Hectorem, Hectoris Francum fuisse Aventinus nobis persuadere conatur. Si fabulae admittendae, Pseud manethoni potius credamus; qui Hectorem Troianum Franco patrem dedit, virum poetarum carminibus illustrissimum , de nobilissimum patriae defendendae exemplari idque eo magis, quddiam olim Abbas Vrspergensis, de Sigebertus Gemblacensis. de Aimonius Francos ad Troianum sanguinem retulerint,vicci cros , qui non pauci sunt, scriptores omittam. Quod porro ad Ciceronis locum, uo Franconum videtur secisse mentionem, spectati non sum valde sollicitus, mendosusne sit an non. Propterea quod ex eo estici non possit, ut Francones tum in Franconia habitasse dicantur. Suetiorum enim quibus cias coniungit, fines non procul a Chaucis ex una parte poterant abesse, si vera sunt quae Cassar de centum ipsorum pagis scripsit. Chaucis autem Francos tum vicinos suisse nihil dubitamus, atque hac via, ne vulgata quidem apud Ciceronem lectio nostrae repugnat assertioni: quod adieci, ne quis sola Rhenani correctione nostra stare posse crederet. Nos itaque veterum Latinorum fide freti dicimus, Francos nec Sicambros suisse, nec in Franconia, cum primum Romanis innotescerent, consedisse; nςc nomen vel a Franco Troiano, vel a Franco Huni baldico,vel a Franco Boio duxisse,

verum ad ipsum Oceanum habitasse ,δc nomen sibi sumpsisse ab ipsa Iapeti consecrationei quam ad te, uti ipi ius posteros , derivari selici auspicio de omine appellationi

optabant.