장음표시 사용
921쪽
FRANCICOR v Mfaciemus inuentores Eos nempe qui eo ipso tempore innotuerunt, quo primum sellae equestris usum Romanis auditum fuisse legimus. Fuerunt Franci ante Valentinianum, ut docui, satis noti: non sbium illi qui stipendia faciebant, aut datos agros in prouincia Germanica armati arabant sed ceteri quoque qui quotidianis prope excursionibus B
tauiam de viciniam vexabant. Verum Valentiniani aetate ita vires corum inualuerunt.
ut tum demum nati , de nulli ante fuisse viderentur. Hinc corum fabulosa commenta qui ad hunc princ ipem Francorum nomen reserunt, Vci ut auctorem, in quibus ei hAdo Viei mensis, vel datorem occalionis: quia videlicet tum primum se asse tuis seiu insista me libertatem . omni vectigalium onere depulso. Hoc autem imperante primum equesitis iis, scitat usus iniicituisse videtur,quoniam nemo eius ante Vegetium secerit mentionem: c a tra- fecit hic quoquc mentionem tantum Vt perspicuum inde fiat tenuem adhuc eius apud . - I ori Diios ac notitiam M usum id aetatis fuisse; quae si magna futilet Ze in lignis, minam comittit brus hic scriptorcrat , ut non diligenter in praeceptis institutisque militaribus sellam instrueret atque Ornaret. Iam paullo ante, luliano nimirum Principe, Saliolum ii idem ni mons uditum: quo si ut credam, sellam ad illius aetatis inuentionem pertinere . Se cos est ' primos auctores qui nomen inde sumpsicrunt. Vt alitem fabulis xeritas saepe solet veluti lai ua quadam. occultari, ita hic mihi de vectigalibus a Francis excus sis con inc moranti cogitatio subit, scri potuisse , t vacuos Romanorum ad Oceanum aetros Franci primum certo tributo sibi compararent, atque ab hac solutione Gai latu,
iuuit , legioncm quae vectigaliasbluat potuisse nominari. Post velo cum iam equitio
p irinio diuitescuasissent,sellamque ultra Romanam armaturam equo aptassciat,vccii galia conlitera ncga illa , fretos nimi tum nouo genere pugnandi; quo tanto essent suturi
superiores, quanto plus sella quana ephippiii haberet firmitatis. Quod si quid Romani;
autem tribi uillant iam deinde esse exacturos tantudem de par pari relatii: os,quod Saeni Germanis dicitur:& id quidem facturos eius instrumenti equestris opc,quod stat voca bant : atque hinc non una ratione Saliorum nomen ipsis arrisisse. Et haec quidem duconici tutis, quas inde cocopi quod ea regio quam Romanos vacuam sibi seruasse modo saepius dictum, hactenus Bal lant vocari sciamus; certoque deprehensum iit ex Mai cel lino. Salios ad Rheni infimas partes habitasse longe gentium, montium,saltuum,qui ni-nu n a Sala remotos. Qua ctiam de caussa ipso populus regioni, non rogio populo nonicii dedit: non una illud quidem ratione saetum, sed illa tamen potissimum quod sel.
las primi equis aptasOiit: ii quo Sal Ire populus sellis utens significatur i& Salingi perins Hrita ... de atque Flamingi dicuntur. Non indignum notatu, ad Rheni hanc ripam antiquissi mam Stalsam, siue Sta pedam mavis, inuentam nuper fuisse, quae ferreo loroe sellade. -ia. '' pendebat argenteis lineolis per serrum discurrentibus, mira arte nodos de nescio quas figuras, quae prae vetustate erant exesae, facientibus. Hac certe non facile crediderim vetustiorem posse inueniri. Erat ea sic facta, ut tota conuerti non possiet , ne si pedi semel excidisset,dissicilis in eam esset regressus: habebat praeterea parte sui superiore, qua ex loro ferreo pendebat, magnum ferreum nodum, qui tibiae partem inicitorem dolore siliceret . si pes totus in s lassam suisset immissus: quae res eo conducebat , ut anteriore dumtaxat pedis parte stapcda premeretur , ne si lapsus cquus esset, pes expediri nequiret: in quo quantum iit periculi, neminem ignorare crodo. Ferreum autem lorum erat, ne pomi in pugna amputari, atque ita toturn tolli firmamentum. Huius stae e vetusta tem atque formam cum aliis testibus docere possum, atque iis tot quot Antuerpiaecam apud antiquarium nostrum auris abrum viderunt,tum unus satis est Laevinus Torrentius Brabantiae archidiaconus,qui reliquam omnis suae cruditionis clegantiam qua summis est aequalis, carminis suauitate sic superat, ut priscorum primariis nihil cedat. Fia, is porro, da a st, at sellam notante descendere intelligitur, quod cellam decet signat. ut formationis analogia cuiuis sermonis nostri no imperito demonstrat. Lex ergo Salicar . - dicitur quae ea sancit Sciubet quorum Obseruatio maxime pertinet ad Sellae equestiis dignitatem tuendam. MOs enim est noliratium, antiquis instrumentis ea adscribere, quae spectant ad eum qui utitur instrumcto: ut verbi gratia, in dicimus, Drusiacit Iloortum boa to. id est, sedati mores Sc modesta humanitas decet arcum. Eadem loquendi formula etiamnum hodie sella se acquisiuisse dicunt, quae quavis ratione equo sint c secuti. Vernaculo igitur sellae nomiae equestiis dignitas ciusque ossicia capiuntur: quae
922쪽
qudd prima inter prancos teneret, magistratus omnes Onan que leges dedit quoniam ad si prenti ordinis dignitatem sartam tectamque omni ex parte , ctiam minima, se Dandam pertinerent, eoque Salicae sunt vocatae. Harum primaria suit, in qua de columen equestris ordinis, ut ad seminas bona equitibus alendis augendisque destinata non M. M.
transirent, ne quod Sella: proprium csset atque suum ad sexum veniret sellis ineptum. quam hac verborum formula AE milius in Philippo longo expressi: In Terram Salicam
mulieres ne si iccedant. quae non solum de hac interpretatione nostra facilis est intelle cui . sed apertam etiam secum adducit rationem, cuius vi iustitia aequitasque cius con- salua lina. tinetur. Terram enim salicam cana vocabant, lim ad equestris ordinis dignitatem dc in capite summo de ceteris membris conseruandam pertineret. Nec miretur quispiam
hac lege regalia etiam iura fuisse c5prehensa cum apud Francos e luctuis dignitas tanti semper suerit,ut ipsi etiam regum de ducum si ij non ante insignibus eius donarentur, aut ad hunc honoris gradum adscenderent, quam illustri aliquo documento dignos si
hoc nomine graduque monstrassent: ut neminem corum latere potest qui in praeclaris Francorum equitum gestis, siue fabulosis siue veris, aliquando fuerint versati. Videntur autem Franci hanc equestris disciplinae laudem a vicinis suis Tencteris didicisse, nisis, is quibus Bructeroriim sedes, quas occuparunt, confines crant: quos quibus verbis Tae tus celebret operaepretium vel ter audire. I ncteri, inquit, super soluum bellorum de t cus equestris disciplinae arte praecellunt. Nec maior apud Cattos peditum laus, quam Tencteris equitum. Sic instituere maiores, posteri imitantur. Hi luius infantium, haec iuuenum aemulatio, perseuerat senes. Inter familiam de penates Se iura silccessionum qui traduntur. Excipit filius: non, ut cetera, maximus natu: sed prout felix bello de melior. Haec de Tencteris ille: in quibus Franci illud mutarunt, ut maximus quidem natu filius praecipuum in equos ius succcisionis haberet: verum c luestrem dignitatem virtute sua non successione adire cogeretur. Et, ut facile est inuentis addere, non solum Tencteros finitimos sibi aemulati sunt; sed sellae etiam inuentione superauerunt: cui ea commoditas accessit, quod pascuis magis de planicie camporum abundarent,quibus rebus breui cilectum, ut ad summum huius facultatis militaris gradum peruenirent, ceterisque omnibus, ut euenta docuere, praestarent. Praeter autem quam egregios siehac parte praestiterunt, hoc etiam recte ab ipsis consideratum, maxim C illud evitari de . in εbere, ob quod gens quaepiam excisa videatur. Quando igitur ipsim et sciebant. ob mu liebris impetij impotentiam Bructerorum se victores fauentibus vicinis fuisse. hoe in primis tibi sanciendum putarunt, quo lumincum regnum a gente sua in perpetuum excluderetur. Lex igitur lata, qua diligenter caueretur, ne Regalia iura umquam ad se minam transirent: qua prouisam non solum id quod dico, ne muliebri imperio πω
inde atque ante Germaniae magna pars subiicerentur; verum de illud, ne umquam rogium diadema externo homini obuinciretur: . 1 qu. a qui recesserunt, contraria omnia
sunt experti : iam muliebre iugum collo serentes, iam externis principibus matrimonii copula aliunde adscitis subditi,& frequenter, licet nec locum nec patriam nec ciuitatem mutent, gentilis nominis honore spoliati: dum nouissimus quisque exterorum suam ditioni dotali nomenclaturam indere contendit. Videmus itaque Velledam, qua ad Rei p. clauum sedente Bructeios Angrivaru exciderunt, occasionem dedisse, ut Lex Salica apud Francos unanimi tum temporis consensu reciperetur, magno de insigni exemplo monitos, infelices saepe cxitus sequi ubi populi salus ex semina pendet. Natum consentaneum , ut quae res equostribus sellis gerendae, carum ductus de moderatio
penes eum sit qui princeps esse queat de praemonstrator equestris disciplinae. Hinc illa
apud nos solennis testamentorum forma, qua cauetur ut equus de sella Ne cetera ad sellam spectantia ad mulieres non iranseant: quam non nobiles modo,sed omnes sere generatim cuiusuis ordinis nostrates 5 in ultima volutate testanda & in conuentione nuptiali describenda seruare consueuerunt: tanta semper cautio suit, ne dignitati equestri quam sellae nomine indicare moris est, vel minimum detraheretur. Felices igitur Franci de vero, quod dicuntur, Salichi, quod non vicinos tantum Tencteros diligenti csima equestris militia instructione sint aemulati, de alieno periculo Bructerorum ea declinarint quae nocuisse ii iis videbantur : verum etiam ob id quod de sellam priorum inuentis adieccrint, solidum cquitum firmamentum, de eius conseruationi, honori. die E 1 gnitatique
923쪽
gnitatique ita prospexerint, ut inde ad summum Christiani orbis fastigium adscende
rint, di eos habuerint reges, ut nec Philippum, nec Alexandrum magnum, nec Caesarem , nec liquis alius his fuit vel par vel piaestantior, in gente sua desiderarint: vel soli enim, ut ceteros omittam, Pipini& Caroli tales se praestitere, ut neminem apud priscos inter laudatis limos principes inuenias, cui non lint praeserendi & rorum gesta
rum magnitudine S singulari vitae morumque probitate; quas ambas simul sunctas in exteris frustra quaeras, tametsi omnes ad censum voces Δ ducos & imperatores. Nunc
riti restat ut causia reddatur ob quam Salij nomen suum illi potius regioni dederint, qua:
- b. secundum Rheni ripam, qua parte iselae nomen sium it , ad occanum pertinet, quam Wi vetustis Bructerorum sedibus, quas non ita multo prius occuparant. Ea licet in obscuro, uti cetera pleraque nullis veterum monumentis prodita, delitescat: hanc tamen
apud me habet coniecturam. Cum Franci cernerent longa dissicilius periculosiusque sibi fore bellum cum Romanis quam cum Bructeris fuisset siquid ipsiolum inuassissent:
totum cum agrum , quem limitaneorum militum usui Romanus seruauerat, ei ordini putarunt dandum , penes quem summum militiae robur esset, quo eius virtute acrius
tabi t. defenderetur: qua de re factum, ut a possessoribus να-Iant id cit regio ad sellam sit Getans, diceretur. quod nomen in hanc usque diem seruat. Salij hac regione totius p puli sui cosensu potiti, mox locum ad Oceanum in ripa Batauorum cis Isulam munie runt, quem a pugna, quam sibi assiduam cum Romanis Batavisque fore prouidebant.
Cam1- -- Caluutii nominarunt. Can: peri enim idem nobis esst, dum ut verbum usurpatur , quod: is,' ' Latinis, pugnare , & camp ipsa pugna: licet non absurdum eum sim iudicaturus qui Champni dici arbitretur,quasi e si amphatim.'& inde concisum esse Udairipti Sunt autem otiis , a QMiripi aut potius & usitatius Camp-rraiicii I portus vel campi vel belli: vi de Chama
nomjuctisura uis nonacta, qui has terras ante Romanos tenuerunt.
Hinc paullo superius opidulia est in eadem sinistra ripa stallit a Saliis nominatum, in
colle situm editissimo cuius ciues multa quondam gesserunt praeclare partim loci natura, partim atauorum virtute sibi haereditaria, ut nomen pollicetur,sicti. Nec procul in votidiem . . dc Dathan opidum , quod ab odio vocarunt, quoniam certo scirent magnum odium se m. Romanorum incursuros, quod non solum dextram, sed sinistram quoque ripam occu- vati passent. Datodnim &inuidia: utim domus est. Nec sesellit cos haec opinio; quae quamu vera fuerit, innumerae clades vltro citroq. inter Romanos & Francos modo datae in do acceptae posterius declararunt. Ex iis quae de Panegyricis citauimus, facilis est coniectura, quoties circa haec loca sit con una, Romanis propellere, Francis inuadere re λω, - - pQtuo summa vi connixis. Exordium inde sumit regio ea quae Ullulae nominatur, quam ii. -δε nescio unde nomen dicam accepisse: ex eone quod satis ei sci. si quis peream salua te transitisset, ita ut Dii sim ast, pellem serua: an ab eo quod creberrime castra castris op posita in hac fuerint, hinc Romanis tendentibus, hinc Francis; an voro quia Franci R manos hic piimum vicerint, quoniam Urit Ii aura utrumque significare possit, & castra habere, & in proelio victoriam obtinere. Quhd ii a Dcilliovi derivetur. duo iterum signari possimi, vel tutum securumque seruo, vel habeo venale:quorum utrumque conueniret Romanis loca ea aut vacua tutaque aduersus Francos seruare se dicentibus, vel habere se ea venalia, sanguine videlicet atque cadaueribus emenda. Huic probabilitatem facit Geldrorum nomen: qui sic se fortassis inter Francos Salios nominarunt quod haec loca quae a Romanis sanguinis pretio venum erant cxposita, cinere se velle profi- Geld iar 'im terentur: Gilde renim emptor vocatur. Q hd si hoc commentum mimis placet, at sitiem non displicebit, hanc regionem quae nunc Geldria vocatur, cuius Deliaue pars cst, ita merito potuisse nominari, quod clim in cania Francis ventum esset, ex currendo dux militi & alter alteri diceret. serio iam rem a ndam et sc & magno constaturam : quoniam eo loco nunc versarentur, ut cum hoste manus esset conserenda.
Cum enim instant cr&omnibus neruis magna quaepiam res aut difficilis est agenda, vulgo dicimus, i et siciter: id est, negotium urget, ac serio initandum . Hinc Da Ginter Iant regio dicetur in qua crebro locus fuit huic exhortationi & celeumati militari. quia in ca vario clientia complura proelia litat commissa. Et quecumque tandcm fuerit huiu Dominis origo , id certe constat, hanc regionem cana cisa quam primam Franci citra liciam Romanis ex tot serunt: quod nec paruis laboribus, nec pauco cinguine ipsis con
924쪽
stitisse nemo ignorare potest, nisi de historiae omnis sit ignarus, & virium Romanarum,
quibus Germaniae limitem tuebantur. Non mala itaque ratione tota ea regio Gomer lanus te Gel tria, dicitur. quae ab Isulae ostio exorsi,&per Buauiam, cui hactenus no- 'men manet, extensa ad illam usque Mosae ripam pertinet quae Castello Romanorum in Taxandriae finibus sito opponitur: quandoquidem in ca inter Salios de Romanos infinita prope proelia sint commissa, quibus vox haec I et e ter egregie conuenicbat, tantae in holtando efficaciae de vehementiae, ut non plus dicas si sic dicas: vel luc vita de fortunae omnes amittendae, vel sortiter pugnandum . Francos autem prius sit periorem Batauiam, quae nunc Petariuae dicitur, inuasisse, ac inde traiecto utroque Rheni brachio p. --. Mosae ripam occupasse,ex eo mani semim est, quod de Taxandria de Castello a Franacis occupato Ammianus rescrt.Totus ergo hic tractus otiter lant vocatus nomen pom G.-ν --
ea habitatoribus dedit, atque inde quoque opidum Gelter nuncupatum: quae regio post varios castis tandem titulum Ducatus acccpit, parte sui superiore& media, quae Batauiam proprie vocatam comprehendit, insigniter beata, qua ab Istula Oceanum contingit, quaque regionem Ueluuae complectitur horridior minusque secunda. Verum non deerit fortasse qui me in eo reprehendat, qudd regionem quam Tacitus inter Frisios de Rhenum vacuam a Romanis seruatam fuisse narrat, Iiel a terminarina: non Rheni eo brachio cui de Rheni nomen mansit, & Rhenum opidum debet nomenclaturam. Huic ego de temporum supputatione Sc fluminis permutatione respondebo, non clandem semper alueum suisse, atque idcirco non satis certo statui posse. an a Frisa ad Rhenum usque, cui Rhenum Opidum adiacet, an vero ad Isulam tan--. . tum vacua loca in usum militum seruata extendere dc amus. Tacitus aliter, aliter a. Plinius Rheni ostia desci ibit: hic tria facit, Helium , Ficuum de medium horum Rhe- s. . mim; ille in duos amnes Rhenum secatis: illi nomen cursusque vchementiam manere dicit qui Germaniam alluit, medii amnis nullam faciens mentionem. Fleui nomen Mela prior agnouit, &eiusdem nominis insulami sed in descriptione plane mancus mihi videtur, si iane an librariorum culpa ignoro . Ptolemaeus item tria ostia ponit, quamuis in latitudine non horum modo, sed totius regionis, excedat veritatem, & longitudinem ostiorum Mosae,Tabudς δc Rheni perperam tradat in orientali tamen Rheani ostio tantum nobis ad veri inuentionem adiumeti adfert, ut ex collatione ostiorum
Vidit fluminis, quae per triginta minuta paralleli Orienti, A per viginti meridiani scrupulos Arcto propiora statuit, satis declaretur orientalius ostium illud esse quod nune Iscia vocatur, & Vidrum amnem nequaquam cum csse qui, Remo prius suscepto, ad Gelinuidam se Oceano mergiti tametsi videam a nonnullis ita credit sed eum qui 'Croeningam intersccat, dc latissimo ostio in mare chaoluitur. Neque enim Gel inuida tanto abest interuallo a Rheni ostio quantum a Ptolemaeo annotatum; imo Veclitus 3c ωί, Rhenus sere in idem ostium desinunt. Iam inter Rhenum te richium nullum portum inuenias cui Manarmanis descriptio quadret; de cst a Ptolemaeo sic delineatus, ut longὰ M--- inter Rhenum de Victum in mare protendatur, quod nullo modo inter Veclitum de W ostium Rheni cogitari potest, nec est pars ulla littorum cui id queat adscribi, licet ad 'U' ipsum Anaster danaum, vel paullo magis ad si absi lanum extremum, Rheni ostium filisnse fingatur. Manarmanis enim portus quadraginta quinque millibus passuum ad AOctos propius quam Rheni ostium accedit, nec interim tamen in longitudine dissert:quo fit, ut situ illo quem Ptolemaeus sequitur septentrioni littorum ductum plus aequo opponens vel Statieren vel Uorchum vel Hari ingen. quod equidem magis credo, lana γmanis portus suisse videatur: cui consentaneum est, vid rum Groeningae adscribere, M sie nominis rationem dare, ut Vidrus dicMur TeutonicCIDide-rii si uu Mid in id est late i Ddim K patens canalis, quae Optime consonat cum ca quam hodierna die habet, capacitate. v rum nolim hac de re curiosius & obstinati iis disceptare, propterea quod sciam nec lon-nitudinis nectat studinis iustam omnino mensuram Ptolemaicis numeris contineri. Hic tamen non chartae tantum delineationem sequor, quaeductu sito me in eam traxit
quam aperui sententiam: sed longitudinem etiam ostiorum Vidri M Fleui castelli , inter quae quindecim ante Drusi aetatem dumtaxat minutorum est discrimen, quod in parallelo huius latitudinis perquam exiguum habet interuallum; verum iii latitudinci viginti quinque minuta Philebo, strue Reuo, attributa mimis quadrant, non cum vertis
925쪽
tate tantum sed cum ipsa etiam Alexandrina Phrusiae tabula. Est quidem Flevum paulo quana Viari ostium orientalius, quam plagam hoc terrarum tractu fere ad Septentrionem applicauit. Sed haec condonanda homini longe gentium a Germania remoto.Quamuis autem his locis plus aequo latitudinis tribuerit, de consecutione tamen to corum & Ordine apertum reliquit, Vcclui ostiis, iis inquam quae nunc videmus, non poste ea applicari, quae de Vidit ostiis scripsit: cum nullus portus sit inter oricntalius Rheni ostium & Veclitum:cui descriptio portus Manarmanisqueat adscribi. Et quamuis haec satis milii videantur firmitatis habere ad concludendum apud aequos retum aestimatores: adiiciam tamen oc aliud argumentum non parui apud me momenti. scribit Tacitus in iis quae paullo ante ex cocommemorauimus, in Ficuti castello cos se .pM- stationem habuisse, qui illa parte Oceani littoribus praesidebant. Quo fit, ut sis πIid Est, . 'leui vicus a medicatur Philebum csse Ptolemaei; atque ex vicinia ostiorum Vi-dri Fleui deinde concludam, sinum illum Groeningorum Vidram fuisse, nomine inde deducto, quod late patens canalis esset. Neque igitur Vcclitus vidius, nequeFLη, ε .a Gioening. Flevum milai fuerit. alij quod volem & credant Se tueantur. Rhenus hae
sui parte, qua proxime ad Manarinanim portum accedcbat, alium cui stim videtur tonuisse , de aquas ilia, in eos euoluisse lacus qui inter Harlemum de Auill rdamum &- . vicina loca spectantur, solo medio alueo nomen seruante . Lecca certe pollerio liis tr potibus canalis videtur; quoniam nec nomen seruat, nec illud admittit, ut ollium ones ita e in lacus cillandatur, niti quatuor alueos comminiscamur: unum in lacus fiu-inen eis in dentem , ut Plinius dicit , medium in Oceanum ducentem, qua parte arcis vliun - est ista restant, qua a tutandis finibus mit miti nominabatur, tertium I cccam , qua tum qui in Mosam maximam aquarum copiam effundit. Ceterum haec ambigua de in . ert. ;& magis dubium qua de caussa orientalius ostium Flevum fuerit vocatum, QD u Rhe occulent alius Helium. Drusus videns frequentia diluuia necessario vi fluminisi inting. re, de auertendo alueo cogitauit, quod opus inchoatum Paulinus Pompeius post a bluit. Folsa autem haec Drusiana una cum aggere ab Arnhem videt ut cxo clium silmpsit se,cui opido ab Aquila Romanorum , qui castra hic habuerunt, tortasse δε---- nomen remansit;6c inde ad Doesburgum diducta esse, quod integre & correcte P et D; πιι bcr. . id est, Drusi castrum vocaretur. Hoc loco quia Iselae amnis, qui vetus stela dici.' . iiii, alueo Rhenus exciperetur, posterior aetas totum hoc Rheni braclitum Ilelam nuncupatur. Quam obiem nostra parui refert an loca vacua ad Ilelam usque, an ultra ad U Rheni prius ostium fuerunt porrecta. Uclitae profecto sic interpretari possumus, ut lo- ea illa intelligantur quae vacua de tuta ab exteris Romani seruare consueuerunt. Sed vidico parum ad nos: illud saltem certum est, haec primum a Francis citra Ilelam fuisse occupata. & Ptolemaei descriptionem Isciae magis quam priori alueo conuenirean quai h ; ma neglcinis fuerit Vcchius, quia in idem prope ostium cum Rheno descendit: cui an no v mςn 'men sit a pugnando quod incliteri dicimus, an aliunde, non quaero: id saltem non ignoro. amnis sontem non longe ab co saltu abesse in quo Variana clades perpetrata. Ab hoc fluuio Franci Batauia nunc omni de Canenuntia dc omni ceterorum , quos inter Hesium de Flevum Plinius enumerauit, regione in ditionem suam redacta, nomen - alteri fluuio siue canali dederunt; qui cum c Rheno derivetur , dc in lacus i isundatur, H-- -- vctus mihi Fletius videtur: ad cuius nomen vicus quidam vicinus sicut en alludit. Ad sit ut tu is eundem canalem paullo inserius marem antiquum videtur Maersatiorum monuina sin mentuin, quo nuscio fato in tanta nominum com mutatione conseruatum, quam Saliupo illi intim videntur induxisse. Vt enim a vectito suo antiquo Veclitum orientalius 1 , , uis is,. Plinio, ni fallor, Rheni brachium vocarunt, de ab Isula suo Ilelam apud Canenus a. -- ima res te ab Amiso superiore Bructerorum termino Amisium alterum secerunt: ita veri- simile est, quam plurimas alias nomenclaturas ab ipsis esse commutatas. Sed haec in regione tot inundationibus obnoxia, tot sollis de canalibus a diuertis principibus 5e populis discissa accurate perquirere nescio an hominis sit satis intelligentis id genus mutationum, me certe tam curiosum non esse necdum mihi persuasi ut poeniteret. Deinde nobis minime necessatium ducimus, ut omnium locorum quae Franci olim renuerunt, delineationem originibus nostris adiungamus. id satis , de tortasse plus quam satis, arbitrati, si quo de unde venerint, clare queamus docere. Et fuissem equidem in his r b usdi.
926쪽
hus diligentior, si certi aliquid in tam frequenti permutatione repereri posse sperassem:
quam , ut diluviorum frequentia hinc Oceano Eolio surore campis immisso linc fluminibus vel immani pluuiarum vi vel liquefactis nivibus aggeres, quibus continentur, rumpentibus: ita de diuers brum principum iussa fecerunt, inter quos olim non Roma-hi sisti, sed Civili etiam natione Germanus commemoratur. Nec ver rassc ere Francos potica Romanoriim limitem paullatim carpentes varias fossas & canales fecisse, Pro eo atque commoditates vel belli vel pacis pollulare viderentur: cui rei indicium praebent nomenclaturae a Transrhenanis fluminibus mutuo acccptae. Iam Iutroiituean non aperte declarat, Meroueum magni aliquid operis in illo alueia Mosa diuortio 1 3 reviri molitum fuisset quod an ad navalium opportunitatem, an ad munimentum regionis se icccns occupatae, an ad utrumque secerit, non refert: id saltem constat,& palatium vetulit illimum, uius ruinae hactenus undis exstant, nam reliqua sunt fluctibus ablorpta re canalem ingentem sciuare nomen Merouei. Ex hoc itaque ceterisque id genus permultis, quae longum iit persequi, coniecturam facias , dissicile omnino, ne dicam i merariti ira cilla, certi aliquid in re incerta statuere velle. & alioquin lubenter Adriano Iuliici amico meo hanc prouinciam ornandam relinquo, qui non dubito quin si immam suam eruditionem, de qua toti ibi celeberrimus, totam ad id sit colla tui us, ut Bata- Diam patriam suam, quam maxime fieri poterit, illustrcti praesertim clim ad hoc munus liberali honorario ab Hollandia magi iratu sit inuitatus: Gratulor Equidem illi t lem pati iam, & patriae talom virum, utrique talem magistratum, it hanc laudem talia olim a ceteris nostratibus iacscio an neglectam an contemptam sibi sumpserit sequendam , quae de regionis suae antiquitatibus in lucem cruendis & toti orbi communicandis generos illimo cuique animo pi ima atque maxima deberet existimari. A Saliis ergo Sal landia dicta, tres principcs urbes praeter cetera opida&pagris com- Sa 1dux plexa, Daucia triam videlicet, S uollam & Campen i cqua Batauiam desin tima primum Galliae frequenter incursarum, & tandem ditioni suae adiecerunt. Ne l. audien- κωnιissio a
di sunt qui contra omnem & pronuntiandi & scribendi cons aetudinem ex Sallandiam Italandiam succrunt, cum non Isai flumen , sed Iset omnium consessone dicatur: secunda, non prima vocali polleriorem syllabam faciente.&Sallandia non Sellandia regio vocetur. Quid, quod plerique omnus veterum Zallandiam per Z litteram Graec rum , simplerunt quali dicendum integro cisci, Det Sallant f &concisione nostrati, et liant: quod vocabulum concinnius una littera scribi posse videbatur. Nemo igitur Vopelia charta chorographica riparum Rheni decipiatur, in qua contra omnium, eiustiorum consuetudinem Isallandiam scripsit,ignatus equestris dignitatis in Zallaniadiae nomine delignatae. Brachium autem hoc Rheni quod Drusi l)omponij que Sabini cura factum legimus, Isela nominatura fluuio I cla in saltibus iis orto quos Romani non una sua clade nobilitarunt. De riuata enim cst pars It lieni ab Arni temo Droes burgum, id est, Drusi castrum, quo loco vetus I tela alueo suo Rhenum excipit. 5: una secum in Oceanum euoluit.
Verumenimuero cerno mihi obiectum iri ex Agathio, Francos ab equestri militia vel palum vel nihil prorsiis laudis tulisse; tantum abesse, ut sellae & stapcdatum in
Dentores probabilitet diciqileaiit. Fateor equidem, vetustiores Francos ante fere omnes pcdites suisse quiana Bructerorum ad Rhenum sedes & vacuas Roma imium ad Oceanum terras occi passciat S hinc eos qui apud Romanos militabant,plcrosque pidibus ni eruisse non negarim , sed cum Asallinis paucos excipit, id cgo mecum facere contendo, tacdum adu fari: arque cos qui domi manserunt, praesertim ad Isielam n uum habitantes, in equis alendis domandisque in ultuna opera: po: uisse,ne vicinis Tencteris Batauitque impares hac parte cernercntur: & quia nouum hoc ipsis studium sotitassis suit,timerentque ut dexteritatem iam olim mi ac disciplina exercitatorum aquare possent: praelidi uin sibi ab industria nouae inductionis quaesiuisse: quod tantum iuit, ut non pares modo, sed longe ctiam coteris euaderent superiores. Iam neque illud a me dictum, omnes Francos Salios fuisse nominatos,sed eos solos hac appellatione designa-
ui, qui regionem eam quam Romani vacuam seruasse dicuntur; habitandam ea con- νώ,.sa ditione apud sitos acceperunt, ut equitio operam darent: quam re quo magis excelle.
rent, meliuique ca quae sibi vindicassent tueri pollent, nouum tibi equitandi frui a /' '' eL mentum
927쪽
16 Arrci CORVM mcntum excogitarunt. Hinc itaque factum,ut quod auita consuetudine Tencteti optime dulicissent, id Sali; noua sua inuentione longe post se relinquerent, x tanto inter uallo excederent, quanto plus securitatis firmitatisque in equis liaberent. Neque pono sola hac arte Tencteros superabant, sed a pascuis etiam & camporum magna planitie paucis aquarum canalibus interrupta plus commoditatis ad equos tum alendos, tum uendos habebant, cum apud illos plus siluarum asperitatisque cilci quam camporum. Mimas Telemachum patriam suam Ithacam ob asperitatem ineptam equis utendis iudicasse: de prouerbio tristissimo iactari, equum in campum qui prouocet, iniquam sit, a. bis umero ad vincendum conditionem: quod cum ita habeat, vix alia regio equitationi. - - magis idonea quam Saluandial queat inueniri.
ρ Sed nunc ut satis diu in coniecturis Saliquis versati sumus, ita non abs re fuerit A: illud obiter annotasse,nomina eorum qui legem Saliquam tuleriat, ad ali moriam potiussa tia iis a quam ad historiam pertinere. Quatuor fuisse scribuntur, Wisogastus, Bodogastus, S qu . - i. Iogallus, de Windogastus. Gast nobis hospitem notat: &, quia hospitibus apud Germ o. , nos telle Tacito id mma reuerentia& maximi honores habentur,vox transiit ad quemuis hominem significandum quem hospitalitatis Oisciis dignum iudicamus. Sic dicimus, si is e casti id est, aequo atque ii hospes esset honore prosequendus. Ut cetast igi num. tur dicitur is, qui venerandus Cit Ob sapientiam: Dodogasti qui honorandus et t. quia i ' M'. ges serre,& imperare norit: mlagas /qui obequestrem disciplinam dignus est vener tione: Iovidoeast is dicetur qui ob victoria in cli honorandus. Nia enim sapiens, Pori mandatum N Lex, SMI sella equestiis. UmIvinco significat. Notarunt igitur veteres, victoriam conita hostes non contingere, nisi R p. sapientia, bonis legibus, de equestri dignitate contineretur, nec item equestri ordine dignum , qui non excellat de sapien-
folia vi. tia,&peritia imperandi. Fons enim omnis victoriae contra aduersitates tum priuataso tum publicas est sapientia: quod Plato indicauit, dum aut regem plitiosi,phum csse voluit, aut plailosbphum regnare. E sapientia autem legum serendarum, impera adique facultas oritur. Quamobrem qui his duobus nititur fundamen iis, is dignus elisummo ciuitatis ordine, equo gubernatorcs deligendi, qui omnem Reip. noxam d pellant atque vincant. Videre hic cli, quatuor vocibus tetragonam reipublicae constituendae conseruandaque sormam ex prcssam, in qua primum sibi locum capilantia vindicauit, quae nomine suo omnem disciplinarum orbem, iustitiae aequitatisque regulam, omnia denique ciuitatis recte gubernandae praecepta complectens firmis sinum omnium eorum columen cli, quae ad cunctas aduersitates siue priuatas singulorum, siue unius alicuius familiae, siue communes aut omnium aut plurimorum vincendas si peti is sti randasque spectant. Deinde post hanc mox consequitur, haud secus atque riuus e fon- μυμ te suo, utilium salutariumque legum constitutio; quas nemo sanciet pro eo ac communis omnium salus postulat, nisi prius in sapientiae studiis multum diuque suerit exorci latus. Tertio loco ordinis equestris conseruatio necessaria esse indicatur, tum quoaduersus hostiles incursus patriam tueatur, tum quo viros dignos imperio magistratuque, UA. Volui equus quidam Troianus, et fundat. Tanta autem huius ordinis dignitas apud Francos fuit, ut ne regum quidem siij prius regno digni iudicentur quam ad hunc fu rint admissi. Qua de re factum, ut vox Mars calcus, qua peritus equi tractandi curandia
Marsi hin. que magister notatur, pro quovis cuiusuis ossicii principalis magistratu usurpetur. Estcnim Nar equus, non Nart contra quam Larius & Rhenanus scripserunt, ut in D marcilia Gallorum a nobis est annotatum. Eodem modo teres Romanos, a Cimmeriis sortasse maioribus suis accepta consuetudine loquensi, non magistrum tantum equorum , sed aliarum ci ianvrcrum gubernatorem equisonem vocaste Nonius Mat-
cellus testatur. Quoniam porro post Milopastum & Bodogas lium, Salogastus enum
ratur, sic est cogitandum, primos Salicarum legum conditores neminem dignum iu dicasse equestri dignitate, nisi & sapientiae prxceptis esset institimus, de recta iustaque imperandi facultate polleret. Iam tetractyn hanc Uinnogallus ab luit, qui nomine suo victoliam contra Omnia ea pollicetur , quae ibi uti vel priuatae vel pii blicae aliquid adferre pollunt impedimenti. Si omnis hominum vita, quamdiu hunc aerem hauit mus & terrae frugibus alimur, nihil aliud quam militia est, non solum contra externos bostes omnibus iaetuis pugnandum, quo victoriam consequatitur; sed contra internos
928쪽
etiam: & id quidem tanto magis quanto sunt ad superandum dissiciliores. Qui igitur
hunc quaternarium constituere, non malo artificio nec obscura significati me declara runt, totius Rei p. finem in hoc est e, ut aduersa omnia, quibus cum perpetuo est decertandum, vincamus; non admodum sane a D. Pauli sententia loquendique formula remoti, qua dicit, bonum se certamen certasse, eoque sibi coronam gloriae dandam a supremo illo omnium bonorum certaminum Brabeuta. Sed haec breuiter sint& obitet de quatuor legum latorum mysticis nominibus indicata, quae ii penitus & accurate quam late patentem habent notationem cxplicarctur,volumen inaniensum replerent. Verum quo numerum ciuitatis perscctae abibluerent, quaternario ternarium adiecerunt: cuius accestione septenarius existit, Palladi Rerum p. praesidi dedicatus. Aiunt enim hos quatuor viros in tribus pagis leges Salicas dictassu, Dodmsitim balini amni s. ita madiunctitim: id est in domo legum. in domo questri, in domo victoriae. Hic autem do- mmum sapientiae, quae in quaternario prima crat, omiserunt: quoniam ea in tribus domibus enumeratis communiter cum legibus , equestri dignitate de victoria habitaret, numquam ab his tribus separanda . De Septenario numero ciuitatum administrationi& Mineruae sacro quaedam ctiam ab Aristotcle in Politicis sunt indicata, prius a Pytha goricis inuenta, de a Platone Timaeo adscripta, quae si huc aduocarcntur.& nimio plus oratio excrescerer, M in obscuram numerorum caliginem raperetur. Susticit indicium
dedisse, quam conuenienter priscae philosophiae haec nomina sint conficta de ad septenarium nus actum accommodata, qui quatuor S tria complexus firma ciuitatis omnibus numeris ab olutae sun lamenta componit, caque de caussa Palladi consecratur.
Quid, quod ne hoc quidem veterum mysterio contenti, aliud praeterea Salici addiderunt, dicentes leges has per tres Mallos, id est, tria conuenticula latas esse sual enim smι conuiuium significat i & quia Germanorum mos fuit de omnibus & pacis Se belli negotiis in conuiuiis consultare, quod Tacitus testificatione sua confirmat, factum est ut vox illa pro conuenticulo iudicum, x inde etiam pro tempore siue vice ponatur. Hinc apud nos auauravi alliri mali pro una, duabus, tribus vicibus dicatur. Ex hac voco Germanica Mallus dicitur conuentus iuridicundo deputatus. Cum igitur ternarium λω- μα Palladio numero addimus numerum, cum absoluimus qui Musis est ab Orphicis con t, secratus. Quis hic non miretur diuinam allegoriam Saliorum, qua usi sunt ad suam legibus matellatem vindicandam quam integram sore non putarum nili Palladis Se Musarum praesidio muniissent. Eant nunc vel Romani vel Graeci, de Barbaros vocent Francos, apud quos non mitius docte qu1m in Academicis hortis optima reip. forma per numeros delineatur. Quod vero proditum cst Pharamundi aetarz leges Salicas pri- s. h. iurimum latas esse, id an ita sit, nescio. Hoc saltem constat, Salicas ante Saliorum nomen r--δει M. cognitum dictas non suis te: Se idcirco non multo antea ibi lasse latas quam regnum ad Pliata mundum venisset. Quae autem leges Salicae nunc extant , ex miseram palla sunt saltia i is calamitate, eo quod multo posterius scriptae sint quam Pharamundus ad Duis bergum usque ab Oceano regnaret, atque idcirco lingua a prisca Francorum plurimum degenerante. Franci enim ij qui a Clodi uaeo in Alemania dc vetere Burgundionum sede cola locati sunt, ad Toringos, Saxones, Sueuos, Bobcinos, Ala manos, Bauaros, de exteras vicinas gentes in fide Francorum continendas scrinonem suum Allcmanico miscuerunt: eamque fecerunt farraginem , quae nec ab Alemanis nec a Francis vetustis intelligeretur. Deinde dum in Latinum sermonem leges has nescio quis transtulit plurimae voces stant corruptae, δί a genuina de scriptura de pronunciatione detortae . Iain & illud animaduertet qui versus Francicos a Lazio citatos loget, poctas noscio qua vesania linguam ad peregrinam Latinorum torminationem pertrahere voluisse; nec mirum, plurimas e varia colluuione gentium voces irrepsisse , dum plurimae commigrationes nihil integrum sinerent primanere. Franci autem,si qui alij mortalium facilcs fuere ad linguam suam alterius sentis sermoni accommodandam . ita ut non alij pri cum sermonem seruarint quam is qui ad inferiores Rhcni Mosique ripas manserunt, aliis Romanam .aliis Allem aniam linguam secutis, pro eo atque quotidiana conuersatio postulare
videbatur. Sed iam satis, de plus quam satis de lege Salica de Salicis, quorum notitia Iuliani tempore primum ad Romanos venit.
929쪽
V A N n o itaque nunc, quo potui compendio, ad Iulianum usquo Imperatorem prisca Francorum monumenta deduxi, reliquum es hvt ad interiora tempora Oratio descendat; quibus res ipsorum immane quanta cepolint augmenta. Floruit id aetatis Merobaudes praecipuis in exercitu ducendo δί Repub.administranda honoribus, adeo ut ad consulatum fuerit euectus, qui Francus videtur fuisse. Nec alterius gutis Frigeridus quam Germanicae fuit, ut nome ipsum est argumento, clarissimus rebus tum in Gallia tum in Pannonia gestis. Fertur Iulianus in dissidiis ciuilibus componendis aliquando dixisse, Audite me quem Alemani audi runt & Franci: indicans hos validissimos esse Romani nominis hostes,&a se tamen cohibitos atque compressos. Post Iulianum & lovianum breuis regni Imperatorem Valentinianus rerum potitur, in cuius aula de exercitu plurimos Francos illustres in aula fuisse nihil dubitandum, cum mox ab eius morte Richomeres celebretur domesticorucomes; qui Gratiani iussu cohortes aliquot e Gallia in Thraciam duxit , auxiliu valenti contra Gotos laturas sed eo imbecilliores quod Merobaudes veritus ne piaesidis contra Alemanos numero diminuto & viribus exhaustis Galliae vastarentur, plurimos milites ex ipsis callido consilio subtraxisset. Mox inde si ib eodem principe Franci Romanorus is regem Mallobaudem habuisse referuntur domesticorum item comitem,quem bellicosum virum fuisse & sortem Ammianus oculatus testis declarat, eiusque ductu rapido & celeritate pugnadi auida ingetem Alamanorum multitudinem apud Argentariam una cum rego Priario caesam refert i qua clade fractis hostibus Gratianus Rhenutransgressus, eodem duce tam insigni victaria potitus est , victus fama totum in pace retinuerit occiduum orbem, dederitque Imperatori Thraciam petudi facultatem, quo Gotos omnia longe lateque populabundos pari felicitate compesceret. Sex. Aurelius Victor triginta Alemanorum millia apud Argentarium Galliae opidum caesa commemorat : quod facinus cum Marccllinus ductu auspiciisque Mallosaudis & coeptum M perseelum dicit, nemini dubium relinquit cuius sortitudini laus omnis & gloria debestur. Valens interim imperij socius rerum a Gratiano tanta gloria gcstarum aemulatione flagrans peruertere studebat, & anto Gotos delere quam alter aduenisset: qua re cogntiata. Gratianus Richomerem domesticorum quoque comitem paullo ante in Panno niam missum ad Valentem destinat, additis litteris quibus se mox cum omnibus copiis adfuturum significaret, rogaretque, ne quid tenacre aduersus hostem solus attentaret. Ceterii in hic in sano ardore ad victoriam praeripiendam raptus, Fritigerno Goto tu regi tam insignem dedit rei bene gerendae occasionem , Vt Vix tertia pars exercitus Romani evaserit , in qua Bataui crant & Franci Richomeris ductu seruati: quem Ammianus tradit non strennuum modo de sortem in periculis adeundis virum fuisse, sed genetis etiam & natalium splendore clarum. Quoniam autem hic nos destituit Marcellinus, pratens oculatusque plurimorum quae scribit testis,obscuritate noscio qua inuoluimur, historiae uriptoribus plurimis vel temporum iniuria vel barbari saeculi, quod secutu est, supina negligentia e medio sublatis. & aliis qui paullo fuere posteriores, oscitanter admodum in iis rebus quas maxime scit bere conueniebat,uersatis. Turonensis Episcopus Sulpicium Alexandium citat ea describentem quae ad hoc ipsum tempus faciun cuiussi verba adici ibamus, non ingratos nos aut inutilos lectori praebebimus,propterea quod ea quae Maximo intra Aquileiam amissa omni spe imperi; quasi ad amentiam deducto Franci gesserint, cnarret. Eo tempore, inquit, Genebaldo, Marcornere,&Sunnone ducibus Franci in Germaniam prorupere, ac pluribus mortalium limite in rupto caesis, fertiles maxime pagos depopulati. Agrippinensi etiam Coloniae metu incussere. Quod ubi Treucros perlatu est. Nanninus e Q intinus militarcs magistri, quibus infantiam filia &defensionem Galliarum Maximus commiserat collecto exercitu apud Agrippinam conuenere. Sed onusti praeda hostes, prouinciarum opima depopulati Rhenum transiere,
930쪽
transere,pluribus stiorum in Romano relictis solo ad repetendam depopulationem paratis icum quibus cogressias Romanis accommodus suit, multis Francorum apud Car. R. Hi na bonariam serro peremptis. Cumque consultaretur de successu, an in Franciam transire
deberent, Nanninus abnuit, quia non imparatos de in locis suis indubie sortiores futuros sciebat. Quod cum Quintinod reliquis viris militaribus displicuisset , Nannino
Mogunt iacum reuerso, Quintinus cum exercitu circa Niuisium castellum Rhenum tr. insui essus , secundis a fluuio castris casas habitatoribus vacuas atque ingentes vicos destitutosoffendit. Franci enim simulato metu si: in remotiores saltus receperant, concidibus per extrema siluatu procuratis. Itaq. uniuersis domibus exustis, in quas saeuire stoliditas ignava, victoriae com summationem reponebat,noctem sollicitam milites sub armorii in onere duxerant: ac primo diluculo Quintino proelij duce ingressi saltus in a-- a medium fere diem implicantes se erroribus viarum, toto peruagati sunt: tandem cum ingentibus septis a solido clausa ostendissent, in palustres campos qui siluis iungeban- tur prorupere. Molientibus hostium rari apparuere,qui coniunctis arborum truncis vel concidibus sit perstantes velut e fastigiis turrium sagittas tormentorum ritu et sudere. ini itas herbarum venenis, ut sumniae cutis, neque lethalibus inflicta locis vulnera haud dubie mortes sequerentur. Dchinc maiore multitudine hostium circumfusus exercitus in aperta camporum,quae libera Franci reliquerant, avide effusus est: ac primi equi tes voraginibus immersi permixtis hominum iumentorumque corporibus ruina intiliacem suorum oppressi sunt. Pedites etiam, quos nulla onera equorum calcauerant, implicati limo, aegie explicantes gressum , rursus se qui pauli ante vix emerseram siluis trepidantes occulebant. Perturbatis crgo ordinibus caesae legiones. Heraclio liuii in norum tribuno ac paene omnibus qui militibus preterant exstinctis, paucis effugium nox de latibula siluatum praestitere. Haec Alexander: quibus egregie & luculente ingentem Romanorum diadem oculis subiicili quae quot legiones perdiderit clim non sit adiectit . . 'non pauciores tribus suisse suspicari libet. Eo quod probabile non sit ad uerius est cratismos hostes partium exercitum flumen transiturum fuisse, maxime cum Nanninus vctus & prudens copiarum ductor, quem Nannienum vocat Marcellinus . periculosum transitum iudicasset. Maximam itaque hanc iacturam fuisse coniecto Si variana clade fortasse non minorem , qua Francorum nomen non dubium cst quin plurimum sucritillustratum. Erat ea tempestate clarus apud Romanos Arbogastes Francus ob domesti. cam factione& odium in Sunnonem de Marcomerem subregulos gentiles suos, patriae ἔγ' t desset tor&oppugnator. Is, cum Franci sequenti anno rursus praedatum in Germaniam excurrissent,monuit Caesarem ab ipsis poenas tantae iniuriae exigendas, nisi uniuersa quς ρμή ε
superiore anno caesis legionibus Sulpicij verbis loquor in diripuerant, confestim resti p.
tuerent auctoresque belli traderciat, in quos violatae pacis perfidia puniretur. Hinc igitur postea colloquio cursim cum Marcomere sic Sunnone regiis ducibus habito, impetratisque ex more obsidibus ad hic mandum Terueros concessit. Et haec quidem Ais,oagaste; cctra gentiles suos ciuili odio strennue moliebatur, quibus tantum gloriae fidei a. inter Romanos est consecutus, ut Victore iam Maximi filio caesi,,apud Valentinianum ad summum culmen honorum promotus bius sere omnium rerum domi forisque potireturi; nec quicquam esset vel ciuilis vel militaris negoti j quod non ipsius nutu gubernaretur . Hic itaque Francorum, Alanurum, Alamanorum , ceterorumque qui apud Romanos stipendia faciebant. Germanorum viribus una&legionibus nixus, maiorem in modum Francorum irruptiones coercuit, una opera adiuersarios suos vitiis ,&apud Romanos totumque corum exercitum illustre nomen de eximiam fidei virtutiique famam adeptus. Idem enim Sulpicius rcfert, ultra Rhenum in Francorum fines media hieme irruisse,& Bructerorum agros ripae proximos & .Etiam pagum Cliam auorum depopulatum csse. Fuit hoc perpetuo domesticum Germanorum virus, ut dum ex- ω - ternis armis frangi superarique nequirent, ciuilibus suis ipsorum odiis vincerentur alioqui satis vitium habituri, ut iunctis copiis totum orbem subiugarent. Emit Marcus
Cermanos contra Germanos, emerunt aliI, uti cum cx aliis, tum cx iis quae modo dixi M.
mus liquet: nihil ut mirari oporteat , si hodie quoque idem magno nationis detrimen to, de insigni apud exteras infamia contingere videmus. Arbogastum hune insignem virum de rara militiae laude illuluem, adeoq. humanis vitibus uiuictum fuisse Orosiua indic