장음표시 사용
381쪽
tes,nautico villo, Galli dii Hestre vocant,quasi Herrum,c.in h. mutata. Has arbores Plinius glandi seras vocat, negas una voce, Latine complecti posse, quae Graeco nomine appellantur.Non desunt,qui Castaneam inter glandes rese- cu quitrant quoque e Sed de hac superius dictum. Glandes optimae que ricinae, proxima fagina &castaneae,inde esculo,ro- boris parua, cerro tristis,horrida echinato calyce ceu castaneae & faginae, omnes
saginandis pecudibus imprimis porcis idoneae. Quer na glans spissas succidias solidamque carnem, & aeuo durabilem facit, si rite salsatura & sumo curetur,con tra,faginae & castaneae,quoniam dulces sunt, hilarem faciunt & utilem stoma cho carnem,at no ita duram gignunt &diuturnitati idonea. Proxima cerro, nec alia solidiorem carne gignere creditur.' Iligna suem augustam,nitidam, ponde- rosam: Esculi fungosam carnem creat. Plinius tradit legibus Ia. Tab. cautum, ut glandem ex arbore tua in alienum
fundum procidentem legere liceat. Id quod Praetorium edictum sic interpreta tur,ut id tertio quoquo die possis modo exponas cautioncm damni insecti, quod
382쪽
legendo glande nullum daninum tis v inlisis ast cino llax usu ,Vt Vlpian.testatur.Glan dis appellatione omnes arboris fructus μμ intelligi Caius respondix sicut etακρό uocomnes arborum fructus Graecis significant: tametsi proprie ακρο υα Vocentur quae in ambitu lignosum putamen habent,quem admoduini nuces Lati ne. Ad nascitur& glandiferis Galla Graece dicta , Gallis notae de Galle, Ι- talis & Germanis nomen retinet , pi-lula inaequali superficie,salebrosa,estque alia solida, alia perforata ,haec nigra ,Illa candida,alia maior,alia minor. Nascitur,ut Plinius scribit, sole de cemini,
exoriente, erumpens noctu semper uniuersia,crescit uno die cadidior,quq si feruetiore excipiatur,arescit.Nigra diutius viret, crescitque interdum ad mali magnitudinem. Haec corijs tingendis v tilior, illa perficiendis aptissima, deter rima ex robore. Atque haec de glandi se ris. Aliarum quoq; arborum quarunda Sylva alia- veluti pcipuarum ac magis necessariarurum arbo- disciplinam attexemus, inter quaS Vl-rum. mus et salix Vlmus Graece πτελεα, Italis rimaria. olmo,Gallis Orme, Germanis Γlmbati in
383쪽
D E RE RVsTICA. 18 &sa inter prouenit,nequaquam cultu ra nobis negligenda. Primum vitem commodissime patitur iucundumque fert pecoribus pabulu. Deinde cum tota cortit, materiem praebet robustam. Theophrastus& Plinius ulmo sterilitate tribuunt: sorte quod semen Samaram Vocant)inter frondem, qua prima germina Samara. tione edit, latere videatur,atque ita none semine ted c fronde seri putetur, ut Columella tradit. Vimaria autem qui conserere velit,Samaram, hoc e memen, circa Calend. Martias colligat clim flauescere incipit,deinde biduo in umbra sic cata serenda densa in refracto, terra su pra minutatim cribrata,&, pluuiae si non adiuuent, riganda. Post annum transferendae in vi maria, inueruallo pedali in dam quamq; partem,ac ne radices altius
gant &eximi possint,scrobiculi inter se os qui pede distantes fodiendi, radicesq; ia nodum, vel si longiores in modum co ronae sectendae,&oblit fimo bubalo ponant ac circumculcentur.Μaritas ulmo autumno serere utilius,quia carent semite& 2 plantis seruntur. In arbustu quin- uennes transserunt. Nostra aetate plu-
b.locis tales ex ulmis laetioribus pcista
384쪽
in scrobes collocantur,e quiuit, enati a- liae subinde tale e praeciduntur,atque hac ratione magnum quaestum faciunt hii ius mangoni j artifices. Instituuntur ad
Fraxineta. eundem modum fraxineta : Fraxinus, Graecis lai-λία, Italice Fraxino, Germanice
Eschen,Gallice Fraisne .Gaudetfraxinus pinguibus & humidis ac planis locis,&si siccis locis quoq; proueniat.Radices latius spargit, qua Ppter a se uestiariis a
gris remouetur: Sylva tertio aut . quo quo anno caeditur ad vinearum perticas.
Auctu facillima fraxinus,&quae sestina- itius germinant disponuntur Februario mense plantis & ipsae nascentes,sed maritatae intercede te quincuciali ordinuspatio in rectu se porrigente versu: Alii fraxinu,si velint in arbustitia vitem fulcire
eam in anniculos si robes circa Cal. laria tias deponunt,& ante trigesimum sextuniensem falce non attingitur, ut seruen- tur brachia, deinde alternis putatur,sex- . to annosi optime maritat. Si ramos si1ccideris in proceritatem elegante extollit, caudice tereti, leui,enodi atque neruoso. Plin. scribit se experta prodere,adeo serpente fugere fraxinum,ut si fronde ea gyro claudatur ignis & serpens, in ignem
385쪽
potui quόm in fraxinum fugere serpentem. Betula Craecis stanυδα. Theoph.libro . sylvis quoque instituendis accommo. da.Gaudet frigido tractu,nitioso ac sabuloso & quibuslibet sterilib. locis idonea, quare sterilibus alioqui locis virgis belulaceis ad seminarium conseritur, Italis yedolla,Germanis Byrren Gallis bruta. Abietum,pinorum,picearum,laricumq; 'syluse Italia & Tridentinis Alpibus Ω- . -
ctsi πευκη et πιτυρ sepe confundantur, Ita με
lis pino, German. har6bauini e semine
vel nucleis seritur suis ab Octobri mense ' 'usque Ianuarium calidis & siccis regionibus, frigidis & humectis Februario vel
Martio. Leguntur nuclei mense Iunio, priusquam dehiscente tegumento pro cidant. Vbi conserere velis siue montes, seu alia quaevis loca, ea prius exaranda &frumenti more semen iniici edum,leuiq; sarculo operiendum,nec plus quam pal--- 'mo abscondi debet, iussierit nucleos triduo ante aqua macerare: Nux pinea, seo pυλο et κωνοφ Abies, ελα , Germa.
Pennen ItaL abete,cultum aspernari ho in intimq; diligentia degenerare dicitur. E semine tantum,sicut omnes coniserte, Aa nascis i
386쪽
bet recipit .Picea m'τυς, Germa Nobe bononen Ital. pzZZO, arbor e genere pirat,eique adsimilis, resinam ea ipsa sun dens, constat sex genera esse, quae resinam si dant, pinus, picea,pinaster,abies, lari X,te da,e- iusdem sere culturae. Alnus sylvosa quo
que arbor κλκθροι Γheophrasto dicta, Gal lis auliae, Italis a uno, Germani= i Elsiens planis, aquosiisq; ac palustribus locis gaudet. Theophrastus faecundum semen Acimpμ π*m iustitio reddere scribit. Populis loca plo
raq; utiliter conseruntur. Ea duplex est, Pπη μν - ne ni e Alba λ&κα, ct Nigra αιγειρος, Italis si θηCy prior Populo bi anco, altera Populo ne gro, Germa. Peppetens Gal. Peuplier appellatur. Plantatur taleis ac perticis suis, loca amat paludinosa,& humida uti salix,attamen non adeo, ut alia prorsiis noauersetur. Auctu perquam faςilis.Nigra, cortice est scabriosiore, foliis circinatis, & rotundis in iuuenta, vetustiora in angulos exeunt, in serne herbacea albicant, superna virent. Huius materia aedificiis quoque usui tradunt maxime internis:lignum enim albicas intus, cortice nigriore,unde& nomen.Theophrast. tertium
κωκlς. gςnus addit quam quidam Libyca.
387쪽
cili Aapinam vertunt,cortice scabro, in star pyri sylvestris, solio hedere, nigro
virore, parte una hebete, altera angulo sa. Nigra populus crebra ad Rheni ripas inferiores. Salicem, et si Homerus Saliceta. frugi perdam ωλεσι καρπον appellet, quod fructum serat abeuntem in araneam an tequam percoquatur, tamen principatus ei inter caeduas tribuitur. Certe Cato tertium locum tribuit salicto in aestimatione praediorum, priorem quam olivetis, quamque frumentis aut pratis. Nam cs-dua salici sertilitas densorque tonsura. Nullius tutior reditus minora sue impendii. Locis gaudet aquosis, victis, Vmbrosis, propterque amnes & ripas serenda. Alit tamen Planus etiam & pinguis, Cato bipalio conuertendtim solum praecipit ac taleis cacum nibus serendam, perticas cacuminum modicae plenitudinis, quae tamen dipondiarii orbi culi crassitudinem non excedant optime pangi eo usque dum ad solidum de mittantur. Taleae sesquipedales terreno immersae paululum obruuntur. Riguus Iocus latiora spacia desiderat,eaq; quinii pedum per quincucem recte faciunt, sic
caneus spissiora,& ut sit facilis accessas, A a a quinum
388쪽
Ucr ADDHn P 3s A H ro quinum pedum interordinia re in aen- salicum da Columella auctore. Sunt autem Salicum duo genera, Aliae perennes vimini
. bus texendis spectabili subtilitate & vi
minales dicuntur,corbibus, canistris,ci-Vim in steli , es suppella stili villic ac etiam cor
tice detracto vasis inde molliorib, quam e corio &cathedrarum deliciis aptantur: Alide in proceritatem emittunt perticas vel vineis iugandis, vel alij soboli plantandς,vel deniq; sepimetis usium pretbet, Perticalis Quae perticalis dicitur, Seritur virga &salicis cul- talea sed talea melius fossura, loco humi rura. do refosso ad duos pedes S semipede,idque priusquam germinent,dum i , silent virgae. Eas siccas arboribus detrahere co 'uenit.Nam roscidas si recideris paru prospere proueniunx. Recisis enim particis enouellis salicibus semel aut iterum putatis non minore quam brachij crassitudine, castrium pedum aut duorum & semisse altitudine in terram fossa facta pa-giro interuallo pedum senum, terram q; pinguem circumponito. Muniendae, ne pecora vel iumenta corticem abrodant, trinis aut quadrinis mana todito, hoc enim facilius crispatur& ramos spargit. Inde pcr singula quinquennia, aut eti a m ta '
389쪽
quaariennio putare I cebit. Atq; ex hara propagine semel atq; iterum putata optimae&sationi aptissim et ad propagine particae sumuntur. Nam vetulae no perinde utiles. Putationis te pus ab Autumno v scque ad Aprilem, luna augesccte,Fauoniis spirantib. vel Austris: na Aquilonib. flantibus non ita feliciter succrescere experimentis compertum. Vitadum ne inter secentur aut aliis putatis perticis aut suraculis alii relinquantur, quod maiores alios e succisis pullulanti b. suffocare le- mant.Sunt qui tradant salicem fecundiore quo terrae propiorem atq; ut citra scalas . .
putari possit. Viminalis semine plerunq; D m usuo sponte creatur,atq; etiam virgis exilibus consitis in lutosis aquosisq; locis terra aggesta conseri tur per sulcos. Felicissime autem terra alluvione congesta& se ritur & Puenit. Et insulas hoc modo vel semine vel virgulis costas mire augesce recernimus. Ripis quoq; muni edis&aggeribus plurimum conferre certum:idq; praecipue circa Marti u mensem luna crescente. Viminalis singulis annis messemsbet aut si malis bienio. Hic feropcipua, q circa syluaru cultura, plantationeq; rustica nostraru regionu usurpatur: Na de
390쪽
si luis cedroru , cypressor Limq;& aliarii
exoticarum arboru nostros agricolasso
licito esse nihil attinet. Loca siue uliginosia,seu pinguia, seu alioqui frumentis idonea,ca plantis quercinis, vel plandisi quernarum saginarumq; & alnorti, sali cumq; ac populorum sic minariis sunt idonea,etsi quercus & fagus etia moles & letaurus solum no recusent. Sabulosis ac steri lib. locis Betula, sentes atq; genistae, miri csq; rccipi litur, ut iam ante latis dec l ara tu. Iam ad ce duas sylvas fortasse me pro gredi vis: TH. Volo equid c, si no pigeat. xl A. Post ha nemora inuenisse primum Cn. Martium tradit Plin. prouenire aut in locis sylvosis ac paludinosis plerunq; sponte tonsilem sylua. At non omnia ligna cς sui e& ad tonde dum idonea, nam
quaeda arbores, si crebro putetur,arescet, ut fraxinus, iuniperuS,cerasus,abies, mali: s, pyrus: Rursus aliae nisi tondeantur, pereunt. Vitis anniuersariam tonsuram postulat,a iternam olea, myrtus, punica, quia celeriter fruticescunt, ut tradit Plinius. In caedendo autem aliae alijs rationeS congruunt. Nam quercus quia serius succrescit,ante septimum aut Gerauu an num tonsurae non est idonea, & quo propius terram succiditur hoc inlicius redit