장음표시 사용
181쪽
iis inuoluero latere. Falsa enim veris concinnata semper seipsa indicant, MANIFEST AE quidem turpitudinis est metiri. sicut etiam te mea Mentiri. rariae leuitatis medacium dicere. sed alterum perfidiae atque iniquitatis cri Mendacium men ostendit 'alterum vero ignauae credulitatis. dicere Non parua Cretensibus nota inusta est quum Epimenidis poets testi: Creteses me, monio mendaces dicti sunt. mentiebantur si quidem ut alios fallerent suae daces. Vtilitatis causa. Irus autem Ithacensis apud Homerum mendaciuverumq; Home. Odis dicit prae nimia quadam Ioquacitate vanove assensu. see.κUiii. lib. - Mendaces quidem ae vani homines animi leuitatem ostendunt. Ei- Irus ithacesisdem veritati abrogant.& perpetuis probiis semper inhaerent: bonus a
tem Uir prae animi virtute nunquam mentitur,cavebitque ne aliorum Uaαnitates pro veris referat. Iustitiae quidem munus est neminem fallere. Pru, Iustitie niues dentiae autem ne fallaris cauere. in Pomponius Atticus magnam veritatis Iaudem habui ideo ut eius co Popo. attic'. mitas no sine seueritate esset neque grauitas sine facilitate .quaquidem ex re omnes eum amabant Sc verebantur simul. Veritatis etiam laudem qua maximam tulit Cornelius nepos. ex qua quidem tantum auctoritatis as Ieu Corne.nepos cuius est,Ut nemini suspectus esset. Proinde Ciceronis Sc Sallustii ea intesgritate atque sinceritate amicitia usus est,ut quanquam illi mutuis simultatibus Scodiis inter se dissiderent,ipse tamen neutri suspectus erat,& cum utroque sine alterius iniuria libere versaretur. in Isocrates rege suum monet Ut veritatem ante omnia colat,idque main Isocrates adnifeste semper de indissimulate agat.adeo ut cuncti cognoscat iniurato po nicocle rege. tius regi,quam priuatis omnibus iuratis fidem adhibendam esse
Ignaui quidem hominis est mentiri ερ eius qui vel alios decipere vult.
vel qui opinionem potius sequitur quam veritatem .Huc enim timor coapellit quae vera sunt occultare.& simulando vel dissimulando tegere: vel rutilis aliqua species in mendacium inducit. Magnanimus quidem Veraae est. 8c palam amat. palamque odit.
Turpissimu fuit apud Persas mentiri ut Herodotus scribit et id seruui potius qua liberi hominis esse videtur. Metiuntur saepenumero serui ne Herodes stiverberibus coatur. Sie etia pueri Sc mulierculae:vir aute vera semper lor Clio. qui debet. Et no modo lingua, sed ne vultu oculis nutuUe metiti. Est enim vultus ut Cicero in Pisone ait quasi tacitus quidam mentis sermo. Temporis&memoriar filiam vetitatem esse scite admodum poetae Ueritas tep sabulantur, ut intelligamus mendacium non diutius celati posse. Et hoc ex iis δέ memoα mendacio mendaces lucrari ait Aristoteles ut ipsis deinde verum dicendi riae filia. tibus non credatur. MEND ACEM memorem esse oportere tritum Medaces sidest Vetustate prouerbiuQuoquidem ostenditur veritati omnia congruere, lucrantur ex 2 m etiam ex varietate sermonis saepe reserant mendaces ipsi.obliti tanu medacio. Nem commentitiorum Uerborum .vanorum que figmentorum .Fuerunt tamen ex philosophis quidam qui putauerunt licere imperatoribus ac duci: Ex Quitii. c. bus in magnis periculis mentiti non in perniciem alicui .sed pro multo: is, lib. iii I. rum salute. Huic opinioni eκemplum es Iepotest Sertorius qui temporidi Metiri an liαbus dissicillimis mentiebatur ad milites ubi medacium usui esset. Proinα ceat, disce ex de literas commentitias pro veris legebat. mnia simulabat.& falsas relii Quirit. li xii. gionis comminiscebatur,ut militibus metum alicuius imminentis pericu C, i ad finem. m iiii ii demeret, Sertori'.
182쪽
ci salute mentitus est. Atraphaxis herba qualis disce ex theo
i. 3cca. i. li. vii in historia pla
Comparatio poetica. Oui. Metha. viii. Rots natura.
Ii demeret illi qui hanc sententiam tuentur, Chilonis illius qui unus e septiGneciae sapientibus fuit,auctoritate nituntur,qui pro amici salute falsum testimonium dixit:sed si verum iudicare volumus,inueniemus Chilonem in fineviis suae dubitasse an ex eo medacio re edi,culparive posset. Nos igitur ut calumniam fugiamus, rem hanc in qua non mediocriter haesit mus,in medio relinquem' coletique erim' Graeco prouerbio quo dicitur Σαξαφαξυμ πλεὰρ Z-τὸν Βουλαν id est medaci atraphaxi plenu cocilium.
Sunt etiam nonnulli inanis gloriae adeo cupidi, ut sibi ipsis mentiam tur seque nimiuamet, Sc sine riuali side ut dicitur hi de se omnia, quae diu cuntur,quauis manifeste falsa sint,credunt: ficta pro veris ac iunt. Aliis de se potius quam sibi ipss fidem adhibent.& plaemnque a se discedunt. Et dum aliorum iudicium sequuntur suum ingenium fraudant. Et in sum ma auaritia sumptuosi sunt,in summa autem infamia gloriosisuaq; dumis taxat admirantur,aliena Uero omnia despiciunt. Quinetiam cuncta existimant quae de seipsis praedicant. δέ cum summa ostentatione iactant auditoribus ita persuaderi,in vera illa,& nulla ex parte ficta esse putent. Neque intelligunt se ludibrio, contemptuiq; haberi ac simili modo se irrideri, quo quidem apud Comicos Poetas miles gloriosus irridetur. in Horum gratia quidam Graecorum putant Ixionis fabulam fictam esu se a poetis, qui aiunt illum pro Iunone Iouis coniuge, quam perdite ad inabat, Nubi se commiscuisse,& ex ea Centauros genuisse. Inanis enim gloriae cupidi vanam virtutis imaginem amplectuntur . nihil tamen redictum , aut virtuti consonum agunt: sed ex arbitrio multitudinis pendent. principesque videri cupiunt, vanaeque quasi nubi incumbunt, quae dein, de eis monstra parit. Hos perosus Iuppiter fulminat, & in barathrum praeicipitatos perpetuae rotae affigi iubet. Instar Ixionis,de quo pr lare Ouid. Voluitur Ixion,& se sequiturque,fugitque.Rois naturam eleganter expilam it. quae quo magis seipsam sequitur.tanto magis seipsam fugit. Sic etiam mendax quo magis veritati inniti videri vult. tanto magis ab ea abhorret 8c mendacium reserat. suamque vanitatem ostendit. Virum verae gloriae studiosum,iustum,ac simplicem esse oportere ait Aeschilus Poeta,&qui bonus esse quam Uideri malit. Ventosi igitur illi contemnendi sunt Icretigia aula exagitandi Sc nullo munere.nullaque dignitate honestandi. blandiditiis enim.& puerili quadam indulgentia pelliciuntur, Mendacia de seipsis audire gaudent,6c veritatem omnino formidant. Idcirco adulatoribus assentatoribusque sem per adlis rent.illis auscultant illisque fauent. Quom consuetudo perniciosissima est, Sc prscipue regibus principibusque, qu rum opes strius assentatores,adulatoresque euertunt,quam hostes, ut sis pienter ait Q. Curtius, de quibus quidem pauca in praesentia referre non alienum esse censeo.
sentatores regibus exagitandos esse.
183쪽
D V L A TIO assentatioq; vitia sunt animi anagum,viri mendacis, ignaui, seruilis,latilis humilis
abiecti. Manant enim a timore nullamque benevolentiam in se habent, Ut Democritus testatur. Blaudiutut siquidem adulatores atque assentatores, quos Adulatores. rum vita ignaua est.& vanitatis mendaciique ple: Assentatorerna. Hi placendi studio omnia laudant,etiam qus minus penitiore animo probant. Nihil refellere audet, nunquam cuiqua aduersantur nemini molesti sunt. Mendacia veris conucinnant, simulando quoque ac dissimulando semper occultant: quos quidε Agesilaus optimus ille Lacedaemoniorum rex non secus aspernandos,im Agesilaus. sectandosque esse dicebat quam propriae vitae insidiatores.
- . Maximi adulandi artifices habiti sunt Graeci,qui non modo blando Graeci adulta
sermone,blandoque obsequio adulantur Sc turpes quasciue Uoluptates la tores. dant,Uerum manus etiam in ora intendunt,Ut fictum sermonem fictoque gestu adiuuent. In Graecos Satyrica licentia inuehitur Iuuenalis,& adulaαwres assentatoresque omnes faceto carminis morsu ad viuum usque lacerat. Hos etiam M. Cato ille qui ad utica sibi violentas manus intulit sumamo semper odio prosequutus est,ut teterrimos reipublics hostes' bonoarum omnium insectatores. Turpissimum enim esse arbitrabatur blandi,tiis,adulationibusque imperitam multitudinem decipere.Et nobilissima ac summa virtute ornata ingenia quae non ad gratiam ac voluptatem sua , consilia referunt. sed ad virtutem Sc veritatem debitis honoribus fraudare. Cernimus enim saepenumero multitudinem in illos suffragia conuertere. quos blanditiis 3c asstentationibus molliores esse sentit,at grauiores saeuios resque omnes spernere. Et hoc praecipue essicit in tranquillo temporu cursu: Uerum ubi situlor tempestas aliqua inhorruit, tunc blanditias respuit,&iustitiam seueritatemque complectitur. Tum quidem reflantibus Uentis optimo gubernatore opus esse cognoscit, quem tranquillo quietoq; equore
aspernabatur. Ad Fabium quem praelato et Varrone viro ultimae sortis eo Tabi' Maximitia spreuerat,res Romana rediit profligato miserabiliter exercitu apud Varro Colai Cannas,peremptoque Paulo altero consule. Ex qua quidem pugna euasisi Romanus. se non partae laudis filii quando fugienti cum paucis Varroni qui causator Pau. Varro, malorum fuerat,a Senatu obuiam itum est gratiaeque ei peringentes actae nis collega. sunt,quod post tantam cladem de reipublicae salute non desperasset. Tum Fabius. Fabius habenas rerum suscipit,quem pauloante detractorem belli per contemptum criminati fuerant.Is tamen exhausta omni ex parte rempubliacam in integrum restituit de quo praeclare Silius cecinit. At ni sacra seni vis impressumque fuisset Silius. Sistere cunctando fortunam aduersa fouentem, Ultima dardanii transiisset nominis aetas. cum aliis versibus ad eandem sententiam.
Isocrates vir sapientia & eloquentia peritissimus assimat nullam piin Isocrates.cipibus pestem adulatore perniciosiorem esse regemque suum monet Ut omnes illos euitet ac caueat,qui quaecunq; fecerit aut dixerit laudant, illis autem auscultet atque obtemperet qui eum monere audent. 3c errata plascide ac sine contumelia castigare. Hi enim amici sunt,uereque diligunt:il πι li autem
184쪽
li autem assentatores atque adulatores qui mendacii prsmium expectant. Optimi quidem principis est viris fide. prudentia doctrinaque prstantibus .liberiorem quandam loquendi potestatem facere ut in rebus arduis Demetrius. libere ac sine timore consitum rectum afferant. Sapienter quidem Demea Est Plutar. in trius Phalereus Ptolem sum regem monuit,ut libros illos legeret, in qui, apophtheg. bus prscepta regibus ac ducibus traduntur. quandoquidem doctissmi illi viri ea scriberent,quae nemo unquam Regibus.ducibusve dicere auderet. Cosiliu robo Isocratis sententiam illam statuisse videtur Homerus, quum Agamemore prestati', nem dicentem inducit malle se dicentem inducit malle se dece Nestores Nestor. qui ei cosilio ac prudelia adessent quam totidem Aiaces atque Achilles, qui robore, εe armis certarent. Cum illis siquidem se celerius, faciliusque Antigonusad Troiam capturum dictitabat. zenonem. Antigonus rexetenoni stoico literas deditad hanc sententiam .Ego fortune ac gloriae magnitudine vitam tua me anteire existi mo, disciplinaeve Populum ini rosapientia,&perfecti quada Delicitate longe praestantiores. Proinde ut stituit qui rei ad me venias discipulum habeas. Nam qui regem edocet, Uniuersum etiagem docet. populum cui ille prseranstituit,Antigon' quidem cum iam toto haberee
ignauamVanitatem adulatorum, assentatoruque, quibus regis omnes semα per abundant,verum aliquando audire cupiebat. Idcirco stoicum accersire nitebatur,quem in consilio haberet,& libere loquentem audiret.
Me Lysiniachus quoque rex nullam aliam ob causam magis Philippidem Atheniensem Comicum poetam summa beneuolentia complexus est nia Lysimachus. si quod ad adulatione,& auentatione vir ille plurimum aberat & vitae prora
Ppilippides . bitate.ae modestia, prstabat. sic sine fallacia malaque malitia omnia ex iubera animi sentetia loquebatur, priscis illis seculis comici poetae multa cinIibertate vitia insectabantur,quorum principes fuerunt Eupolis Cratin'.
Poete comici Se Aristophanes.hos deinde imitat' Lucilius mutatis numeris in heroico Eupolis. carmen lating Satyrs principium dedit.Quod Horatius noster testatur. Lucilius. in Sed ad adulatores redeo quos omnino exigedos exagitadosque a principibus esse duco,& perpetuo ab eorum aspectit arcendos. Corrupui enimi
Laus optimos mores.nam semper mentiuntur. 3c vitia pro virtutibus efferunt, e fovirtutis virorumque laudem,quae fomes, ae prsmium Uirtutis esse videtur, omni ex parte labefustant. Pulcherrimam justissimamque fortitudinismercedia - auferunt Qua quis veram esse credat s aut studiose affectabes uum cernat
improbos laudati.&virtute preditosviros debitis laudis pr iis fraudari MVeritate quoq; medaciis obscurati hoc vero mihi magis admiradu emevia de r.quod illi ipsi maxime adulatores diligui, qui illi manifestius metturatur. Age,quis seipsum adeo ignorat,vel sui ipsus adeo oblitus est ut quum ignauissmus sit illos aequo animo audiat qui eum sortissimum pWdicent admirentur, & cunctis aliis proerant. quo enim animo perpeti potest quispiam se Achilem vocati.quum Thesiles manifeste sit. Nonne se irrideri.& ludibrio haberi cognoscit ille qui quum pauper& inops sit se be
Achile . tum .ae locuplete vocari audit ille de quo paulo ante dixi Ithacensis me Thersites, dicus, quem Homerus inducit nihil robotis habentem praeter linguae pr Ima ithacesia cacitatem .gaudebit se potentia Agamennoni , sortitudine autem Aiaci aequarim ne etiam mulier illa leuissima, ac temerariahabenda est. γα quum deformis,ac turpissima sit,&aspcistu foeda, ab amatoribus, qui illius gratiam
185쪽
gratiam Randiendo ac mentiendo mire cupiui.pulcherrima dies gaudeat&quasi altera Helena vel Hermione eius filia cunctis aliis mulieribus forma praeferri. Viti autem graues. & seueri, qui ficta, ac simulata in se loqui
animaduerterunt id ferunt iniquo animo,& adulatores illos odio habet, ut qui exprobrando ea laudent.quae illis deesse manifeste cernant. υ Laudabat coram adolescens quidam Socratem in magna atheniena . - sium concione.& illum blado alloquio efferebat. m commotior aliquantulum Socrates exclamauit. Mendax est hic adolescens .& artificioso serunione mentitur. Titus Flaminius aliquando.siue ioco siue adulandi gratia Philopomenem Acheorum ducem fortissimum sed informem lacie eoae iram laudabat.dicebatque o Philopomenes. quam pulchras manus habes, pulchraque crura. sed Uentrem quide non habes, ille autem id aegro animo serebat quippe qui putaret se & deformitate corporis & auaritiae tamine, quo aliquantulum laborabat blandis illis Uerbis irrideri.
At qui regibus principibus,maximisque inris, quibusque turpissimum Metate, . est aliis quoque adulari. Nam quo prpstantiores sunt. eo turpiorem sibi ipsis -
infimiae notam inurunt. Quum enim adulantur.mendaces ac vanos se esi
se latenturo id quidem manifeste. Prusias bythinice rex aliquado romam . ivenit Ut senatui gratias ageret ob victoriam ex macedonibus partam. Opptimebatur nanque ab illis,&quasi iugum seruituti x patiebatur, sed inter Ioquendum saepius se libertum populi romani esse professsus est. vi qui nuurer ex ea victoria libertate donatus esse videretur. haec quidem Uox minus grata extitit grauissimis illis Senatoribus,& pigrique omnes eum. Ut masnifestum adulatorem contemptui habuerunt. Raec eadem barbarorum regum adulatio effecit. Ut lex in commune lata sit. Nec vi regi Iiceret inius,su senatus romam venire, Dion prusensis multo peius adulatores pecca re censet,quam falsos testes,quandoquidem illi blanditiis, quem laudant. Dson.
Corrumpunt.hi autem iudicem tantummodo decipiunt.non autem eor, Adulaores
rumpunt. Nonne maiore odio adulatores digni sunt,quod homines igna, nisis testibus uos Uanosque faciunt, x ex stultis insanos reddunt grauius pecu Athenienses priscis temporibus adulatores capitali suppIicio ex vete eant. ribus legibus assiciebat. Legimus enim Timagoram adulatorem Darii ab Adulatores iillis publico consilio morte multatum ne unius ciuis mollissimis blandi, capitali sup tiis,& persica corruptione totam ciuitatem inficerent: sed ut in peius sem, plicio puniea per res humanae ruunt ipsi iidem Athenienses non longo tempore post bantur. blanditiis delinitiassentatores.adulatoresque quam maximi eua serunt. Et Timagoras. his artibus usi remedium in Demetrium Regem inuenerui. Nam quum Athenienses in alios omnes quibus imperabat saeuissimus,crudelisiimusq; esse in eris adulatores. dumtaxat semper placidus ac clementissimus extitit. Illorum nan adu, Demet ius lationibus pellectus humakissime in eos sedulo se gestit. Noverant enim rex ab Athes
Athoienses regis animum languentem ae mollem & blanditiis profluen niensi bladulatem,atq; omni ex pane obnoxium. proinde eum ficile effoeminaverunt tio pellem inter multa adulationis exempla .hoc etiam temeritatis addiderunt. Pr l nu aueruntsiquidem decierum his verbis scriptum .q aodcunq; rex Des . U ametrius iubet id apud deos sanistram.&apud homines iustum esto. Hanc adulationem quamuis irrisiomanifesta est .ille no aspernabatur.de se enim omnia credebat,&separem supens omnino esse arbitrabatur.
186쪽
Annibal eon in Annibal afflictis Carthaginensium rebus se ad Antiochum Syris ressulitantiocho gem eo tempore potetissimum,& Romano populo admodum infensum ut bellu gerat contulit,eique suasit,ut bellum Romanis inferret,exercitumq; in Italiam in romanos. transmitteret.& Italici generis milites conducere quibus solis victriκ ilis
Itali quales in la regio aliarum gentium superari possit. Nam si quis Romanos inquit)armis. in Italia lacessiverit eos opibus,viribus,armisque suis vinci posse eonfidat. Extra Italiam autem Romanos a cladibus animum sumere assi abat. adeo ut cum victo & iacente hoste bello periclitandum sit. Amnes enim neutiquam desiccari pol Ie nisi ab ipsis fontibus obstruantur. Haec dc his si, milia argumenta in medium asserebat Annibal cui longa experientia Romanorum virtus nota erat. Et iam regi consilia eiusmodi inhaerebant.ta
loque ardore belli incedebatur,ut non tam de pugna quam de praemiis viactoriae cogitaret. Sed inuidia, que in magnis domibus semper alitur iam in Annibalem fremebat.Nec deerat Antiocho bellum paranti adulatorum blanda assentatio, a quibus quum audiret quae vellet se facile mulceri sine, Antiochus a bat 3c falli quoque aequo animo patiebatur. Atqui dum illis faciles aures Romanis vin pibet relicta veteris sortissimique imperatoris sententia vincit.&amissaeitur. maxima exercitus parte cogitur a Romanis pacem accipere, multatus nae magna regni parte duras conditiones pacis pertulit.Tunc minus Greeaei te euentu Antiochus adulatorum vana promissa accusare coepit.& Annia talo non modo Ut prudente virum fortissimiaque imperatorem. verum Ut vatem diuinatoremque omnium quae euenerant admirati. Noverat enim, illos inuidia percitos non tam Annibalis consilium improbasse quam id egisse, ne et Uictoriae gloriam tribuerent, sed Antiochus deinde facete dicere solebat benigne secum a populo Romano actum esse, quod modiscis angustisque regni terminis intra Tauri montis fauces clauaeretur, gra uique se cura esse liberatum . MAXIMA enim imperia, magnaeque opes summis molestiis obruuntur. Scipso maior-Paucis admodum Romanorum grata flat adulatio,quandoquidem vis ab Hispanis ri graues maxima ex parte erat.& seueritatis quam vanitatis studiosiores rex appellat'. Maior Aphricanus inclytum nomen. magnamque dignitate apud HispaΙm Patoris no nos as Iecutus est,adeo ut beneficiis assecti eum magno populorum eon eme maius res su regem appellarenti veru vir animi peregredi eiusmodi adulationis blaagio. ditias contempsit dixitque maximum nomen sibi imperatoris esse,quoso milites sui appellarent regium nomen quod apud alias getes summum essset Romanis intolerabile videri: sed si eum putarent regium animum hambere id tacite iudicarent,& a vana vocis usurpatione abstinerent. Qua quis dem sententia praeclaram animi sui ingenuitatem declarauit,& Romanos ab adulatione vana atque inani alienos omnino esse docuit. Vnum tamen Romanum ciuem legimus huius leuitatis studiosum aiLMI' Uiteli' riseem fuisse Lucium Vitellum vitellii illius patrem qui postea imper
Iuliu Caesare tot fuit.Is admirandi sint in adulando ingenii Ic primus omnium Iulium viteli' prim' Caesarem adorauit. ut deum.quum ex Syria nuper rediisset.& barbaro iis adorauit. tu non aliter im peratorem adire ausus est. Primo enim velato capite se circumuoluit,deinde procubuit.Quaequidem adoratio indigna viro Roma: no N Optimis quibusque civibus molesta extitit. Et ipsi quoque Caesa ii minus grata, ut qui clare intelligeret eiusmodi salutationem temeraria esse.&inui dicet
187쪽
CXLV. Scinuidig sibi plus quam gratis parere posse. Erat enim Essar ipse propter
animi excellentiam ab omni adulatione atque assentatione alienus. Quod quidem multis exemplis ostenditur.& in primis quum ex Alba Romam rediret,complures obuii eum sublatis vocibus Regem salutabant. Tum indignatus exclamauit,dixitque. NON se Regem sed taesarem vocatiri.Et quum honores quosdam humanis maiores ex Senatusconsulto ei de ferrent,id iniquo animo tulit,dixitque. REFERT E reliquis senatori, bus minuendos potius esse honores qui mortalibus exhibentur quam augedos. Atqui quum aliquando Iupercalia spectaret Consul Antonius.laureaeoronam Caesari imponere voluit,ille confestim eam abdicauit: sed quum rursus afferret iussit in capitolium eam deserti ut ostenderet Iouem Retigem.non autem se coronandum esse.
Tiberius etiam imperator adulationes summopere aduersatus est. Et quum a quodam dominus appellaretur palam denunciauit ne se amplius dominum contumeliae causa nominaret. Alium quoque dicentem sacras eius occupationes laboriosas dicere coegit. sed ne longior hac in te esse vitidear, iam concludendum esse censeo,dicendumque optimum quemque principem eiusmodi genus hominum aspernari oportere,& Uanos omnes leues.simulatores,dissimulatoresque contemnere, veritatemque cunctis in rebus sequi quaequidem facile dignoscitur. Nam sicut veritati omnia consonant,similiaque inter se esse Uidentur,sic mendacio multa dissonat. dissimiliaque inter se esse apparent,adeo ut facile veritatis lucem ostens dant. No igitur perperam dixit ille qui est. Veritatem esse sermonem re M inter se congruentem. Caesar. e Cesaris mos destia.
Tiberius αsar dominus appellari nosluit. Veritas.
maiestatem augendi. de delatoribus calumni toribus, assentatoribus,& maledicis.
UIC UN QV E regno praeest ante omnia contare debet quibus rebus quibusque studi is regnum
coseruetur,his meditatis,planeque agnitis declinau ire omnia ea debet quae nocitura sunt,quaeUe maieα statem minuunt:sequi autem omnia quae prodesse possunt maiestatem augent. Qui enim agit quae fuagienda sunt,aut negligit quae sunt agenda, pariter de regis dignitate decedit. Pati quide culpa maiestate diminuebat Sardanapat' qui in grege Scortoru latitas,per desidia ac turpi O , tudine se rege esse obliuiscebat. Et Dionysi ' Syracusan' qui per iniuria ae et '' 'Cvioletia plarrat ages,omnia sibi licere arbitrabatur.Seruatur in primis te, y Py ignum,si in eo nihil agitur quod iniustu niquu .indecens sit.No m 'qua ς- -ημδ' u id quod iustu. rectum .decens sit,seruetur.Idcirco primo videndum est quid cauere,deinde quid agere debeat optimus princeps i a summo deo permissum est,Ut populos regat hominibusque imperetiqua fortuna nulla maior.nullat dissicilior esse potest.Sequar igitur quo ordine inchoaui quae fugienda sint, deinde dicam quae sint agenda. ν
188쪽
Delatores. in Delatoribus in prim is non temere auscultandum esse eenseo.fallunt enim saepenumero c ea per calumniam deferunt quae nulla ex parte sunt vera Sc principes ad iniustitiam , saeuitiamque compellunt. Veritatem siquidem mendaciis velant , dc pro veris Llsa ostendunt,adeo ut iustitia
et concinnatis vanitatibus periculo bonis plaemnque sit. Et ex inanitate ver, borum iudicium nonnunquam instituitur ex quo clades ad multorum inunocentum periculum perniciemque exoritur.quodquidem verius latrocis
nium quam iudicium dici potest. , Periculosi maxime sunt delatores quum in iudicem incidunt mitiore atque infirmiorem ad resistendum. Facile enim blanditiis talumniisque in alienam sententiam traducuntur omnes qui leues sunt 3c animo angustios re,ut quisque etiam imbecilior est.ita facilius credit,& a propria sententia Simile. ac mente deducitur. Quemadmodum aegrotum corpus leuibus etiam infensis quassari solet.sic etiam mollis ac tener animus facile huc atque illuc impellitur. Ita que foemins quam mares iuuenes quam senes aegroti quam sani,facilius credunt. Atqui inanis ipsa credulitas pro crimine piaminin haPlaneus. beri solet: sed haud scio vera ne sit sententia illa Planci quam per epistola
redulitas. Ciceroni nititur persuadere, quum ait. Credulitas quidem error est, magis quam culpa. Saepe enim homines temere credendo in graue incidunt tulis pam. Difficile tamen fictu est hominem inuenire qui grauitatem .seueriatateque Vitae cum facilitate ac comitate seruare possit. OMNES enim philosophi fatentur in elatione animi modestiam an mansuetudine vetro grauitatem naturaliter vix esse posse: sed si quis utrunque assequereatur,hunc dicemus diuinam illam harmoniam adeptum esse, qua deum mundi molem gubernare putamus. Cuius Uis ac potentia. ne ac ratio.
Sophoclis se Molliores igitur illi qui facile ex sentetia decidunt. In illud Sophocleuientia. incurrui quo quidem dicitur.Subita persuasio praeuia est ad scelus. At quudeinde ex leui persuasione delinquimus.tunc facti nos poenitet res tamen ipsa in integium no redit. Integrum enim id dicimus,ex quo nihil deIetu. mutatumque a pristina forma est,sed ita permanet Ut ante fuerat. Agatho Paeti insecta nis quidem sententiam Ari Itoteles probat.qui negat diuinae etiam potens fieri non pose tiae esse.infecta omnino reddere quae semel facta sunt. sunt. CPoenitentia quoque illa in viro excellenti turpis omnino habenda est. Cice.oss.li. s. Nam ut piae lare ait Cicero nihil turpius in sapiente est,quam dicere noputarem . Ut Uero temperamentum grauitatis 3c mansuetudinis aliquani M.tato Vti: do Romani facerent.eollegam M. Catoni iuniori viro seuerissimo ei, qui censis. deinde Uticensis ductus est. Marcellum dederunt,qui suapte natura vir adeo pronus ad gratiam erat ut nihil cuiquam negare sciret.& se dati rem illam Catonis mentem eum nimia illa Marcelli facilitate temper runt. Catonem tamen seniorem illum qui nonagenarius Seruilium Galibam ad populi iudicium vocavit.mira fuisse temperantia scribunt,ut esisti grauis cum facilitate quadam.terribilis eum iucunditate . de austeriucum lepore ae sale. raro quidem est eiusmodi homines inuenire. Sunt qui hune Catonem persimilem Hcmerico Nestori faciant, sed seueritatena Nestor. iucunditate condire de grauitatem comitati coniungere magnum, ac Pe
difficile videri solet. -- - DELATORES
189쪽
ERO imperator dira crudelitate execrabilis ianu Nero. tum delatotibus detulit,ut falsa etiam quae defereubatur pro liquidis ac compertis acciperet' quam
primum grauissime, saeuissimeque ulcisceretur. Et fe X minimis catas malorum cumulum exaggeraubat.&facta etiam dubia vi tormentorum vera vis deri adigebat. Carnifex,uincula, & cruentae qua stiones sine discrimine ullo statisvel dignitatis semper praesto aderant,&calumniatorum funestas voces expectabant,quibus principis aures intentς erant,nec excusantibus aut defendentibus unquam
in Non tamen haec eo consilio dixi, ut a Srmem delatores omnino area 'gio aspectu arcendos esse.nec illis verum dicentibus non credendum: sed caute cum illis agendum esse duco. Incidunt enim platrunque tempora in quibus ea deserantur quae non modo Utilia, erumetiam salutaria principis
bus futura sint. Et certe si Lilius Caesar delatorios Iibellos e vestigio lectiα Caesar tasset, nec prae animi magnitudine contempsisset non opportunitatem sui interimendi proditoribus prςbuisset,qui sub ficta specie vindicandς liberutatis impiis armis non modo Urbem ipsam & Italiam omnem pessunda: runt,Verum uniuersum terrarum orbem miscuerunt, egeruntque quod in Senatu prudenter ac vere dixit Piso. Qui gloriantur se unum interemisse Piso Tyrannum,complures pro Uno nobis praetulerunt. Quod paulopost ex triumuiratu Antonii Octauit.& lepidi manifeste patuit quorum saeuitiλomnium Tyrannorum immanitatem superauit. Vera est prorsus Domitiam Cariatis sententia illa quum dicebat mise Domitianiram esse principum eonditionem ,quibus de coniuratione comperta non se satis sente crederetur,nisi occisis. Nec C. Caesaris cognometo Caliguis mente omni tia. ex parte probo, qui dicebat se ideo delatoribus aures non adhibere, quod nis Caligula. hil unquam admisisset cur cuiquam inuisus esse posset. Atqui veriorem Solonis vocem esse duco qui dicere solebat,in maxis Solonis senumis rebus administrandis difficillimum lactu omnino esse omnibus place tentia. re posse. P RO lNDE illu laudo qui cu aliis imperet.meminit se prina Dissicillim sicipem esse&inuidig.calumniisq; multoru obnoxium in que clues Omnes est Oibus pus ora obvertunt sua,nec tam benefacta laudant qua minus belle acta Vitupea cere. tant: linguasq; in principes sic vibrant ut trilingues serpentes esse videana netur:& in eum solum omnia inuidiae spicula dirigunt ut sagittarii omnes in praefinitum signum inaedunt.Vitellii autem Uesaris ignauiam irridedam Vitellii rasa puto, ius animum tanta torpedo irrepserat ut si principem eum esse μα ris ignauia. teri non meminissent,ipse plane oblitus fuisset. si Sunt etiam qui minus prudenter illud a Iulio Caesare dictum. Dactumque putent. Nam obsecrantibus amicis compluribus ut satellitum praesidio corpus suum tueretur,&vltro ad eam rem operam suam pollicea
190쪽
tibus id omnino abdicauit. S A TIVS multo esse assimas semel moti. 1ulii Caesaris quam assiduo timore semperque animi anxietate torreri. Sed caueat sibi dictum. diligenter quicunq; imperat,etiam si probitate atque omni virtute polle rei. NEMO enim tam sanct' atque innoces esse potest,ut singulis qui, Seneca. busque placeat & ab omnibus optimus iudicetur. Impotetia potius animi. qua sapietia Tragica illa vox ostedelevideturan qua dicitur. M E LIVS est semel ruere quam semper pendere. Dionysi' Sy γυ Dionysii Syracusani nimis patulas delatotibus aures improbandas
racusanus. omnino esse arbitror. Non enim sinebat illum neque per diem quieto Una quam esse animo neque per noctem somnum capere. Domesticorum neu
cessatiorum nemini se credebat,satellitibus barbaris ac seruis stipat' sem, per incedebat. Concionabatur ex alta turri,collum ac guttur ne tonsori coamitteret barbam .& capillum candentibus iuglandium putaminibus adiarebat. qua custodia nihil miserius dici aut excogitari potest. Ex Cicerone in Sed ut nimiam fidutiam neutiquam probandam censeo, se nimia tis in. ii. ossicio. miditatem abhorrendam. . Peripatetici. in Peripateticorum sanctam medioentatem sectabimurmee Deiles es. mium delatotibus erimus,nee dissiciles nimium. Vt enim nimia facilitas illos ad calumniam inuitat,sic nimia dissicultas a veritate absterret. Monendique in primis erunt,ut vera loquantur.& increpandi admodum si ambis gua aut ficta comminiscantur. Princeps enim qui delatores vanos no coera Domitianus. cet.vltro eos ad nequitias impellit,ut Domitianus Caesar dicere solebat. Caesar. Qui etiam fiscales calumnias magna calumniantium poena animaduertit.
rationes diligenter timetur princeps talionis pce, na calumniatoribus statuta.
SOCRATES deIatores. ealumnsatbre'; eos primendos esse censuit.& falso accusemibus taIionis poenam statuit,ut eam in seipsos ultionem formidarent,quam in alios innocentes meditarentur.
ε Antiphilus pictor inuidia concitus Apellem per calumniam Ftolemaeo Aegypti Regi detulit,quod
apud Tyru cum theodecte in eum coiurasset. Qua ex re praeclarus ille artifex in carcere coniectus est. sed rei veritate agnita innocens inuentus e carcere educitur. Atqui pericus Ii memor Apelles tabula cum eiusmodi calumniae argumento pinxit ut Lucianus. Lucian' refert vir quida in solio sedebat.maximis auriculis arrectis, quaa Apellis tabu, Ies Midam Rege habuisse dicunt huic aderat mulieres duae,quarum altes la in caluniau ra ignorantiar.altera suspitionis faciem praeseserebat 3c ipse venienti comtores. tra se foeminae. quae calumnia dicebatur exteram extendebat. Huius pulMida . ehritudo mortalium formas longe anteire videbatur,facie, ornatu, color admirata erat,& sinistra manu accesam face prsserebat,dextera aute pura