장음표시 사용
191쪽
itum etinita praehensum trahebat,manus in coeIum tendetem .deumque testantem. Hanc anteibat vir quidam toruis oculis aspectu luridus& maesIentus.Vt diu aegrotasse videretur,quem liuore esse quispiam opinari posiset,eui comites aderant foeminae duae quarum altera fraus,altera proditio dicebatur. Ab his non longe aberat mulier quaedam moesta admodum,&znnis obsita qus poenitetia Vocabatur. Haec pudore percita, ruboreq; pers a.oculos euertebat,& aduenientem post se Ueritatem matronam graueae seuera valde Uerebatur ac formidabat. Argumentum huius picts tabenis 8c Apellis ingenium ostendit,non modo picturς fuisse idoneum Ueruet etiam maximis meditationibus, et calumniae natura plane exprimit,quae liuore ducta innocentem criminatur,ac deinde poenitetia sceleris sui minaret Ic ab luce veritatis abhorret. Erit igitur optimi principis munus veritastem omnibus in rebus diligenter indagare,& eam inuentam defendere. Est enim ut praeclare ait Pindarus Lyricorum poetarum elegantis,imus virtutis maximum piincipium veritatem diligenter intueri. in Vir quidem prudens ac sagaπῖκ male cogruentibus delatoris verbis, saepenumero veritatem elicit,3c immemor mendax ex suo sermone de
prshenditur. Hinc fluxit vetus illud prouerbium MENDACEM
memorem esse oportet.Uera est enim sententia illa innocetis Demetrii in Perseum fratrem perperam eum Philippo patri deferentem,qui ait. Eseus criminandi cupiditate animus,dum omnia suspecta efficere vult aliudex alio confiindit.Hoc quidem sentiens Magnus Alexander pulcherriumum de seipso spectaculum prsbebat eum in capitali iudicio accusatorem audiebat.alteram siquidem aurem opposita manu obstruebat.Ut illum ex gestu moneret alteram indefessam atque integram responsuro confestim reo praeseruari. Nolim tamen quempiam existimare me duriorem ae dissiciliorem principem laudare,cum plane nouerim duram nimium aduertisamq; seueritatem .non minus ciuitatem labefactare,qua blandam ac mollem facilitatem. S AEP E enim fit υtunius improbi supplicio multorute meritas comptimatur. Sed ut extrema fugienda esse duco,sic ut paulo ante dixi mediocritatem complectendam fore statuo.
cibus non moueatur,regiumq; esse sciat,quum benefeseetit male audire.
IUIB US plaeetestudeat rex,ut sapsenter praescipit Bias Prienensis sed id grauiter seueret agatine nimia quadam induIgentia ac facilitate mollis. leuis atque inconstans esse videatur. Sequatur quosque eiusdem sapientis sententiam qui praecipit, Vt in deliberando princeps tardior. cunctatiorque sit. In eo autem quod prudenter elesit constater dei
de perstet ac perseueret. P V E RI L E quidem est,& summae levitatis indicium in sententia non persistere: ac facio
Pindarus Ex Quintil. cadi. lib. iiii.
Alexaderatacusatorem audies aure altes ram cur obustruebat.
192쪽
prici pu grauiter puniendi. Octavi' Carusar ad liberiu ro esiuitiorum patieti su
Titus humauni genetis delitia .
Epaminudas Plutarchus in apophtheg. scitu hoc ales
verbis promoueri. T RIT U M est enim vetustate prouerbiu cunctater consulendum esse,mox autem celeriter agendum. Inter caetera Claudii Caesaris vitae probra plurimum inconstantiae de praehendebatur. Tum quod in cognoscendo ac decernendo mira animi varietate esset,lum quod nunc circunspectus ac sagax Uidebatur,nunc vero inconsultus ac praeceps: nonnunquam autem friuolus& amenti persimilis,adeo ut sui dissimilior indies fieri videretur. γω Sunt etiam nonnulli alii calumniatores qui rem non principi aut reugi deserunt,sed disseminantes mordaces susurros ut passim in vulgum prodeant,principibus etiam ipsis smuli,obtrectatoresque esse videantur. Et clanculum illos probus ac conuiciis incessunt,ut eos inuisos populo reddant.Hi comprimendi coercendique sunt & non leuiter puniendi ne eorrum Ueneno multorum animos inficiantiqui deinde occasionem nacti in principes sanii re audeant,vel saltem videndum est ut etiam si velint noucere nequeant. Exemplo Octauit Augusti qui ad Tiberium scripsit hale verba. NON indignari oportet esse quequam qui de me male loquatur. Satis est si hoc habemus.ne quis nobis malefacere possit. Huius sententia deinde quum imperaret Tiberius imitatus est.domestica disciplina predoctus. Nam aduersus conuicia malosque rumores firmus ac patiens semper fuit. Crebroque in familiari sermone iactabat, IN libera ciuitate mentem, ac linguam liberam esse oportere. NERO quoq; imperator qui ad saeuitiam immanitatemque natus videbatur, nihil eque patienter tulit, quam conuiciam maledicta in seipis sum. Quinetiam a senatu grauioribus poenis affici prohibuit,quos publicus vindex detulerat. Vespasianus etiam male in se dicta squo animo pertulit,& DemetriuCynicum in itinere obuium,ac neq; assurgere neque se salutare dignante. oblatrantemque etiam nescio quid. satis habuit Canem appellare. Neque
enim memor,aut Ultor maledictorum Unquam extitit.
Titus quoque eius filius quem prae mansuetudine ac facilitate delitias humani generis appellabant exemplo paterno non modo male in se diam tolerauit: sed duos patritis generis iuuenes eouictos in assectatione imuperis pertuli nihilque amplius eos monuit. isi ut desisterent eos edocens imperia non nisi diuino fato dati. Iulius Uero Caesar ut in omnes elementissimus extitit, sic etiam illorqui contra eum oblatrabant, quos quidem inhibere maluit quam vindicaare. Nam acerbe in se Iosuentibus satis habuit pro concione denuntiare ne perseuerarent. Et tali Memmii cuius asperrimis orationibus non mino, re asperitate rescripserat,etiam suffragator mox n petitione consulat 'fuit Et C. Caluo poetae post famosa epigrammata de reconciliatione per ami eos agenti,ultro,ae prior scripsit,ut Suetonius testatur. γω Epam inundas quoque Thebanus quem Cicero totius Graeciae princiripem appellat, aequo semper animo calumnias tulit,asserens fortitudinisae magnanimitatis esse maledicta contemnere. Inhibeat igitur exemplo Caesaris male in se dicta optimus plinaceps potiusquam ulciscatur. Et optime agendo sciat malam omnem auaditionem aboleri. R E GIV M est enim ut ait Antisthenes male audiare,quum
193쪽
re quum bene egetis. Sapientis quidem viri officium Cicero esse dixit, ne Sapientis ossquid stulte aut temere contra principes,ac potentes dicat,aut faciat. Et ari cium. stotele, Callisthenem discipulum . assinemque suum ad Alexandrum reti Callisthenes. gem prosemirum saepe monuit.Vt de illo semper optime,atque honeste Ex val. max. loqueretur neque aliorum silentium expectaret, sed lingus sus ipsemet Ii. vii. desipi. t aciturnitatem indiceret. dict.&la.
TITULUS SEPTIMUS. VI MALE IN REGES , AC PRIN,
cipes dicunt communi omnium odio digni sunt. Irrittant nanque eos ad saeuitiam, & nonnunquam eX mitibus acerbos reddunt. Dionysius secudus principio non habebatur crudelis sed quum ex desidia, ac ni: Dionysiuae semia luxuria saginam corporis,& oculorum lippitudi eundus.
nem cotraxisset, male a compluribus audiebat. Pro uinde quum putaret se contemptui,odioque haberi .in omne genus saeuitis, quasi truculentissima fera grastatus est. Sunt igitur,qui in principes oblatrant, abommibus ciuibus comprimendi, MaIedies staac etiam , si male in se dicta aequiore animo principes ferret,nihilominus niendi, in illos grauiter animaduertendum est, ne paucorum improbitas latius serpat.&ad multorum perniciem euadat.
Memnon,quum pro Dario rege bellum aduersus Alexandrum geres ibis ret,audiuit stipendiarium militem quedam grauiter maledictis in Aleκa s 'l' 'Πὲ θdrum obstrepere. Qua ex re commotior factus lanceam accepit, & percu, 'p' tieus illius caput ait. equidem te nutrio.ut pugnes contra Alexandrum,no δῖψ-ςg' aute ut conuiciis eum incessas ut ostenderet dux ille inclytus,etiam inho - δη-m
stem neutiquam maledicendum esse.
γω Possunt enim principes sententiam illam Z enonis usurpare,qui cum Zeno criminaretur,quod male in se dicta grauiore animo ferret,ait. Si malediacta squo anim o tulero ne laudes quidem sentiam. Phocion prςclarus ille eicis Atheniensis quum audiret Demosthene me andrum regem grauiter maledictis lacessere, noli inquit demens Phocion athesaeuum leonem stimulare,&iuuenem quem gloria.& imperandi cupido lucendit in patriam prouocare, ne incendium mastimum in hanc opulentissimam Urbem tua temeritate cones. Quis enim hos ciues audire potest qui per imprudentiam 3c se.& alios perditum ire pergunt IRomani summo od prosecuti sunt maledicos. quod quidem ex hoe eXemplo patet. Diligebant ciues omnes Nevium poetam, illius ingeniuadmirabantur,& quum fabulas ederet, magna cum Voluptate frequenter aderant. Is tamen ma Iedicetiae vitio laborabat.& in principes ciuitatis phirimum oblatrabat .hoc quum roms percrebruisset,a triumuiris in carcere Nevisu, boetaeoniectus est.& tandiu incustodia asseruatus donee duas scripsit fibulas 'Areolum,& leontem .in quibus delicta sua . & petulantiam dictoru fassus est,& probra ola quibus multos isserat deleuit, ac recatauit. Deinde postea te populo a Tribunis e carcere exemptus est.& pristins libertati redditus
194쪽
Ciceronis philippi cs a uctori suo exitiu. Diotinus stoicus epicuri ini
Simili consi Ilo Athenienses Sisit heu poetam theatro exegerunt. Naquum fabulam recitaret.in qua quorundam iuuenum .qui philosophis opera sub Cleante philosopho tunc magni nominis dabant, mentione faceret dixissetque, quos cieantis insania destruit. adessetque philosophus dc eoαdem vultu perstaret,ac si in eum nihil diceret, commoti sunt omnes spe actatores,&eiectum poetam grauiter ulciscebantur. Tunc Cleantes indulfendum ei esse exclamauit,asserens iniquum omnino esse Herculem Aciberum patrem a poetis illudi Mee aliqua iracundia promoueri: se autem leui maledicto indignari. Qua quidem voce populi furor compressus est.& Sisti heus poeta stoenae redditus. i Optime magnesii daphitam Grammaticum eonciuem sua erues assiexerunt in thorace monte urbi finitimo quod versibus suis reges malediuctis,ac probis lacesserent. et praecipue Lysimachum. quem vehementer formidabant,ne eiusmodi iniuria percitus iram suam in eos euomeret. Que quidem res multis aliis exemplo extitit ut & famosis versib' abstinerent,& lingue petulentiam coercerent. Transiuit siquidem in proauerbium quoquidem dicebatur caue a thorace. Demosthenis in philippum scripta causam prinuerut.ut summus ille orator ad supplicium posceretur , et illa Ciceronis in Antonium exitio auctori suo extiterunt. Sapienter igitur Pythagoras dicere solebat. Potentia
iram ac tumentum ingignationem non esse irritandam. Nocent etiacastum niatores plurimum optimis ac doctissimis vitis,quorum Uitam cara punt benedicta deprauant.& honesta laudis praemia auferunt. ac posteritatis memoriam nonnunquam damnant
Diotinus stoicus infesto animo in Epicurum fuit,eiusque famae semper acerrime obuersabatur. Calumniis ac maledictis eum Uehcmenter inseactabatur . Et ut dictis maiorem fidem faceret.ae clariore argumeto niti Videretur, quinquaginta circiter turpes . atque impudicas epiliolas falso nos mine quasi ab Epicuro scriptas edidit,quae quum ab gmulisAtque obtrectatoribus circunferrentur.quaquam adulterins erant, nis tamen nonnullis viris doctrinam suspectam Epicuri reddiderunt. 3c multis etiam inuidia. causam que praebuerunt,ut quidam in illum scriberent ducti L lso. ac comis mentitio illarum literarum testimonio,vt qui putarent se Epicurum ex eiusdem sententia Uincere. - Sed ne ultra metas eurramus.Vt dicitur, de adulatoribus, ac calumniastoribus hactenus dixisse satis sit. Nunc autem quoniam animus noster constat ratione,& appetitu.Velut homo ex animo,& corpore, videndum erit. ut animus munere suo optime fungatur. Est autem munus animi ratione bene uti. quod quidem nunc erit.quum cauerit ρος cauenda sunt,& ea egerit.qus secundum rationem fuerint. quod quidem nihil aliud erit, nisi eκ virtute agere. Est enim virtus perfecta,& absoluta ratio.quam sapietis animus sim per sequitur.Nos autem in hoc opere regem ac pricipem, quem instituimus.ad veram sapientiam redigimus. Euellamus in ptimis si pomamus ex eius animo.non modo perturbationum omnium radices, sed miunutissimas quasque fibras.qua quidem relictae sensim repunt, dc rediuiuat pullulant.ac tandiu crescut donee nos ad insaniam,miseriamque rapiant.
Atqui haud scio an satis sit eas Imire,ut Peripatetici dicut. Nam G paum eis recidivis
195쪽
eis recidivis seminibus. ut rustici aiut.pessimς herbam segetes renascutur.&malς etia obrutum incendium maxima nonnunqua flamam excitant. cieramus ergo Verae Virtutis semina. que quum deinde adoleverint, paruo tempore nos ad Ueram Delicitatem perducent. Principis quidem vitatus non unius duntaxat viri est, verum eiusdem boni complures etia participes fiunt.&pherique etiam illius imitantur exemplum. Vera est enim
Isocratis sententia. qui ait CI UIT A T E S pene omnes principii suorum Uitam emulantur. Et sicuti ex unius priuati viri virtute Delicitas ad eum solum manat,qui cum Uirtute agit. sic rursus eκ principis ex epiose licitas in complures diffunditur. M A XIM A enim pars ciuilium insti, tutionum in principum moribus cernitur. N A M sicuti lex civitatis est forma sic princeps vitae exemplar esse perhibetur. De perturbationibus animi leniendis deinceps dicemus. Zenonemque.& alios Stoicos hac in re praecipue imitabimur.exem plo Ciceronis qui ab illorum praeceptis parum admodum discedit diuertit tamen aliquado ad veteres Academicos. a quibus quidem Peripatetici magna ex parte fluui ut facile dignoscamus Aristotele tot iuges ac cotinuos annos Platonis fuisse discipulu.a quo verbis potius,quam mentet discedit,per iocum ne an per caluniam incertum.
tiones,quo modo Ieniri,aut euelli ex animis per solam virtutem possiant. Isocratis sena
nonis stoici sententia commotiones animi a recta 'cui qus u ratione aduersas definire possumus, vel ex veteru '. . Academicorum mente assectiones animi rationi 'nim minus obtemperantes. vel irrationabiles. 8e prstet 'R- ψx δ' naturam animi motus . vel appetitiones nimium sei Πς 'abundantes praecipue quatuor sunt. Et aequaliter bifaria distribuis. Duae enim sunt ex opinione boni. Quarum altera istitia gestiens,& praeter modum elata opinione prssentis alicuius magni boni, ratiouni non obtemperat. Altera quς cupiditas.vel libido recte dici potest et est iimmoderata appetitio opinati alicuius magni boni rationi etia repugnas. Quae duo quidem genera bonoru opinione turbantur,ut duo reliqua meatus,& aegritudo malorum opinione commouentur. Sicut enim metus opinione magni alicuius imminentis mali,sie aegritudo opinio est praesentis alicuius magni mali. Hi turbidi motus omni contentione,& remis Uelisaque ut dicitur fugiendi sunt. Si volumus hoc. quod datum est nobis, Uitae tranquille placideque traducere.Habet enim ardorem libido leuitatem laetitia gestiens. humilitatem metus. Aegritudo autem tabem .cruciatum. afflictionem. editatem. ursingula animum perturbant, nec siniit quiete Vivere,quando a vera ratione discedat Idcirco in sapientis animum noMdunt Proinde ab optimo tegeae principe longe aliena esse debent. Est enim
196쪽
Libido.' enim Iibido appetitusvehemens contra rationem excitatus, vel cupiditas Ex Cicero. tu quaedam effrenata. Qiis ubicunque dominatur adeo virtutes omnes peri seu . que .li. iiii mit,ut nullum locum nullumve praesidium sanctissimae etiam innocenti Cras Ius . tiae esse permittat,ut Gallas orator ille disertissimus dixit. Et improbos Diogenes cy probat probos autem improbat.
nicus. 4 Sapienter quidem Diogenes Cynicus dicere solebat Cupiditatem arce Cupiditatis esse omnium malorum. Cupiditati subiects species sunt eiusmodi. indigepedisse quς. tia. ira. iracundia, excandescetia odium, discordia desederium amor. Haec Cicero li. iiis. eadem libido. siue cupiditas de nomine enim hoc loco non laboro, Utrundit cui. qussi. que tamen probat dicendi .ac sentie di summus auctor M. Tullius) coerceca est,antequam passim dissundatur.& animum omni ex parte inuadat. Effrenatus siquidem cupiditate animus non facile virtutis, ae rationis haesbenis regitur. Aduersatur enim honestos, ac salutares monitus, ut ait PIa,to. 3c velut infrenis equus calcibus, morsibusque insultat,& sessorem excutit,atque exturbat.
ritia quam graeci ολ μ Vocant.
ι TITULUS NONUS. N DI GENTI A QUAE A PLE.
risque Graecorsi ii Σώα dicitur prima cupiditatis speαcies esse perhibetur. Hanc stoici dicunt esse libidiunem quandam inexplebilem, vel cupiditatem ima moderatam. Ea sit quum eo non polim utiquod cupimus Incendimurque quasi frustra.&ad illud inuitaumur. Per hanc Plato auiditatem, auaritiam que intel iligit. Docet enim ab eo qui diues assatim fieri vult, non cumulandam esse pecuniam, sed sedendam cupiditatem. quando nunquam liber ab inopia esse possit.qui nullum constituens cupiditati modu, semper diuitiarum ardore torretur.dicite admodum stoici dicere solebant MAGNAM indigentiam nata non ex inopia magna sed ex magna copia. multis enim eger, qui multa possidet. Proinde minus habendum esse ut minus desit. Cato Uero senior multis se egere fatebatur: se tame nihil cupere a Gramabat. dicebat enim. si quid est quo utar utor. si non est, ego sum cui per me ipsum Uti .ac frui Iiceat. Vitio mihi dant quidam quod multo egeo. Aeego illis quod nequeunt egere. Illud quoque eleganter dicitur, Avaritia sturadium pecuniae habet,quam nemo sapiens concupiuit,ea quasi malis Ueneanis imbuta corpus .animamque virilem ess ruminat, semper infinita est. atque inexplebilis,quae neque copia.neque inopia minuitur: et enim sic doesunt que habet. quam quae non habet. Cui etiam nihil refert quantum habeat, quum multo plura sint, quae non habet. Nec ulla animi peris turbatio est. quae magis odium patiat his.qui gubernant, quam auaritia. quς Omnes Uirtutes perimit .eneruat.atque obscuriores redgit. Et imperia quoque sp penumero euertit Hoc docuit M. to in oratioe, qua pro emea dandis moribus ad quirites habuit. quum ait. luxuria.& auaritia dup perastes sunt,qur omnia magna impetia euertunt, Iuc animi perturbatio non
197쪽
modo multitudinis odium in principes concitat, veru etiam nonnunquasubitam aliquam ultionem invitat. Acheus lydiae meoniaeque rex gentilitio auaritis crimine ardebat. Is quidem crebra .ac grauia populis tributa semper imperabat,in quibus exiegendis saeuus improbus atque inexorabilis erat Uerum quum tantum in iuriam diutius populi serre nequirentinomimatessera inter se data .subito hominum concursu illum cum omni familia trucidauerunt,& regia ince sa eius cadauer unco tractum in pactolum flumen demerserunt, tauris rasa quas semper potaret. Eiusmodi odium .ut fugeret Darius Xerxis pater.quum tributa praesudes rarare iussisset piincipes prouinciarii accersivit.rogauitque num gra: uati estini. respondentibus illis mediocriter se habere statuit ut dimidiusoluerent ne qua auaritiae suspicio ei obiici posset. -- M. crassus is qui apud Parthos nimiae auiditatis poenas dedit plurimis virtutibus ornatus fuit quas omnes solius auaritiae sordib' obscurabat. Cui etiam hoc natura insitum fuit Ut in aliis cognosceret, quod in seipso igno: tabat. Nam quum esset ipse avarissimus grauiter tamen maledictisac probris auaros omnes insectabatur.quasi cunctos homines sui similis odio haberet. sibique soli liceret auaro esse. - Auaritiam aquilio duci Mithridates ponti rex exprobrasse Videtur, quum ei capto aurum in os fudit. Sunt tamen qui putent illum eodem exemplo carpsisse Romanum populum . perinde ac fecit iugurtha qui republicam Romanam venalem esse dixit,& cito petituram,si parem emuptorem inuenerit. CN. Pompeium quem magnum instar Alexandis cognom snauerinsumma beneuolentia Romani pene omnes complexi sunt, et humanis omnibus honoribus eum affecerunt. Eius tamen patrem Pompeium, Strabonem .qui in re militari nonnulla praeclara facinora egit. et praecipue coxtra rhetos qui Italiae incumbentes veronam crudeliter vastaverant. sumumo odio habuerunt.propter inexplebilem illius auaritiam quae quidem ei Plus odii atque inuidiae, quam opum .ae diuitiarum attulit. λ Liberalitas summopere principem commedat quam Aristoteles mediocritatem circa peeunias es. statuit cuius excessus prodigalitas sit deferctus autem auaritia.Hac nonnulli veterum frugalitate appellat. eamque plurimum laudant,quippe qur id in primis essiciat. Ut superuacanearum rerum appetitu .ac cogitatione sublata. utilem quandam mediocritatem sectetur. Haec αφιλε α siue iis cina Graecis dicta maximam a doctissimis philosophis assecuta est laudem .utque bone valitudinis parens sit. & iniumica luxuriosis epulis opiperissique mensis .aliena ab ebrietate, atque abolimmodica libidine. Per hanc Cato senior non modo rem familiarem . sed N publicam augeri ait. Que quidem tanti fuit ut per se sola hominem saetis comendaret. Nam Piso frugi cognominatus est, quasi Uir omni virtute accumulatus. Sed nos notiore verbo liberalitate frequetius appellabimus.
Quis non iure optimo Tenatum Seopam irriserit.qui ideo se foetice, beatumque haberi dicebat.quod plurima possideret,qus nec sibi nec suis usuiunquam essent Nee complures illas scoenicas chlam ydes. quas luculius quasi neglectas habebat,illum beatiorem fecisse arbitror,si habendi cura piditate
Pactolus nu Danu I. Ex plutarcho in apolitheg. M.Crassus
Aquilius Mithridates Ex salust.ibel
Io lugur. C. Pompeius Liberalitas Prodigalitu. Avaritia. Cicero ius I.
Moy Uocitat. qua frugalitatitem idem im
198쪽
piditatem ambitione semper ardeat. Ignorata dominis suis bona furibus potius atque explicatoribus prosunt quam eis ipsis.
Est etiam quaedam falsa species liberalitatis flagitiosa admodum quuquispiam in summa auaritia sumptuosus est vel per luxuria prosias . Qualem Piso Othonem fuisse criminatur quum alti falluntur illi. quibus Otho Min*m in nis luxuria speciem liberalitatia imponit. P E R D E R E scit,donare neα mul/tδ ὲ ς δ serues. At virtus ipsa nihil prodigit nihil sibi demit,nihiloque indiget. Naura.' uteorpori optima vilitudine assecto non purpura,aut sumptuoso Uestimeto, nec aliquibus delitiis opus est,sic humana vita non exquisius sed vilib' copiis contenta erit. Optime Epicurus naturae opes definitas parabilesque esse sentit .quum diuitiae inanium opinionum infiniis sint.& nunquam parati possint. Nec tamen is sum qui contraria contra iis medicorum more curari putem , in Contrariis co auaritiam effusione emendem, sed anctam illam Peripateticorum meutratia curatur diocritatem omni ex parte probandam esse censeo. ., Priscis enim illistomanorum seculis quibus viis mores castigatiores erant,in pati turpidine habebanturn qui maiorum suorum facultates per litium tu Xum prodigebant, qui paternas opes sine honestii causa subito auge,r bant unde glorianti se iactantius in senatu Sylis quidam senator ait, quoα nam modo Uir bonus ess e potes,qui quum nihil a patre acceperis, tot dis uitiis atque opibus tam paruo tempore affluis Et ex contrario Epicarmus Comicus ille siculus in profusum .ac sumptuosum quendam ait,non benignus tu quidem .nec liberalis essed prodigentiae morbo laboras. D. ...... λω Praeclare Plato mediocritatem effert in libro tertio de re publica hisyxψ i yil *ς fere verbis. Pellendae sunt ex civitate divitie. Pellenda etiam paup*ri P' ille enim delitias.ocium.& ambitionem asserunt, haec autem humilcrate, seditionem,& turpem quaestum .Qua opinione duisti nonnulli legumlato Lex agraria, res leges statuerunt de aequando patrimonio inter ciues quas deinde obli terari passi sunt. propter nimiam equalitatis difficultatem. paruo enim tessore industrii rem suam augebant des des autem ad nihilum redigebant. it iniquum admodum videbatur rursus patrimonia partiti & industriam desidiae parem face re. Sic etiam equalitas honorum.qus iaeo Grece di. citur Ui x per legem seruari posse visa est, quum alius per virtutem, & in dustriam ad singula quaeque munia idoneus esse videatur, alius autem per turpidinem,& socordiam ab omnibus reipublies munetibus omnino ex trudendus sit. Remansit igitur res in medio ut praemium,& poena indici
in Prodigentia quidem in priuatis ciuibus pro Iuxuria habetur, in princi pibus autem pro magnanimitate,ac beneficentia a pistisque laudari solet. Prodigς ti δε C. an priuato profusionisvitio dabatur quod nimius in impensis esset;
sun P Qxv quodque antequam ullum iniisset magistratum trecentorum talentorum Q aes alienum contra xisset. Unde quum in hiberiam prstor mitteretur, lace te ait,Trecentis sibi talentis opus esse .ut nihil haberet hoc est,in aes alie num solummodo persolueret. At postquam rerum potitus est plasio ipse nomen Virtutis accepit.& benignitas. gratitudo te magnificentia nunc para est. Nec admirandum esse censeo. Reges enim ac principes , quibu*nihil deesse potest, non pecunias contrahere,sed illis liberaliter uti debent Et amicorum
199쪽
Et amicorum opes ciuiumque beneuolentiam suas putare diuitlas, de quia Martialis bus vere dixisse Martialis videtur,quum ait. Extra fortunam est quicquid largitur amicis, Quas dederis solas semper habebis opes. Alexadri Ii, Hoc etiam locupletior testis probauit Alexander. Nam quu omnia aniles beralitas.cis elargiretur, iam regias fere omnes opes assumpsisset. Quid tibi rex Perdica. superensinquit Perdica, cui Alexander,S PES ait. Tum perdita. hec no Spes.
bis commilitonibus tuis etiam tecum communis erit. Nitias
C N ee Nitiae raro mihi placet, quaqua clarus in re bellica apud Atheniese, habitus est, qui variis sumptibus ad voluptatem exquisitis gratu admodii se populo reddebat. Sed ad Iuliani Caesaris sententiam magis accedo, Iulianus sarqui opum contemptor semeer extitit, et Virtutum ac verae gloriae affectaior. Is dicere solebat,se liberum pectus habere,nec pudere imperatorem, quicumsta bona in animi cultu ponit, honestam paupertatem profiteri. Scipio vero maior quu accepisset liberalitatem , ac magnificetia sua a M. Catone in senatu exprobrari, ait, Pecuniae rationem a questoribus reposcendam emeab imperatoribus autem rei bellicς rationem. Diuitias habe Solon das esse dicebat Solon non tame per iniuriam qussitas, sed honesta aliqua ratione partas. Male enim parra Ut ait Cicero male de Iabuntur. 2Daemades Atheniensis orator quem extem poranea oratione etiam De Demades oramostheni praetulerunt magnas diuitias turpiter, ac per iniuriam quaesiuit: tor. ει eas quam primum per luxuriam prodegit.in eoetiim sola libido domitinabatur aullumque modum sumptibus statuebat.
Euripides opes Capanei laudat.dicitque illum ex eis nunquam animo Euripidensuisse elatioresed modestia viis se simile cuicuque inopi semper gessisse Valetius cui pietas in patriam publicolae cognomentum dedit no modo in comparandis diuitiis ab omni iniuria abfuit. verum easdem in alen, Valeri' publidis subleuandisque pauperibus consumpsit, ut qui omnino duceret quicα cola quid humanis usibus ex opulentus supererit id omne benefice, benigneque tenuioribus erogandum esse. Sic Thebanus Pelopidas.qui opulentin D . . . . 'simus .splendidissimusque omnium ciuium suorum habitus est. Is amicis suis indigentibus opem semper afferebat Adeo,ut sibi diuitias, non se dii uitiis inseruire ostenderet.
Sed haec de indigentia siue de auaritia prima cupiditatis. ae libidinis specie satis.Ne in exemplis percensendis ambitiosior esse videar. Nunc vero ad reliquas species pergamus.
TITULUS DECIMUS. 'ECUNDA CUPIDITATIS SPE
cies ira dicitur quam qui ex naturae ratione expos
nunt,dicunt esse sanguinis seruoiem . accessioneque tia: eius ad praecordia. ut vero eius affectum definiunt idicunt iram esse libidinem quandam . siue cupiditaα tempuniendi eu.qui iniuria Ississe videretur, ut tau ro Zenoni assentiens determinat. -
Hoc comes accedit iracudia. quς eisde auctorib'o est dispositio
200쪽
Excadest etiaodium a Cicero lib. iiii tuscul. qugst.
iiii. tuscul.qst, Salustius. Xenophon. Pythagoras. Atellatas. Plutar.in apoteg. dictu hoc Chitillo triubuit. Clitu aIexan. peremit. Dionysius.
est dispositio siue cupiditas ulciscendi tempus obseruans. hse quide inha bitu ac dispositione est,illa vero in actu ac seniore.Vnde una sine altera aliquando esse potest.Fit enim quandoque, Ut quispiam iracundus si, & non iratus,vel secus. ut sit iratus,& non ira cudus. Quemadmodum potest esse aliquis ebriosus,& non ebrius,vel contra ebrius,& non ebriosus. Huic tertia comes accedit excandescetia quae est ira nascens. 3c modico deinde tempore desistens. huius affectus est longe minor. Calor enim ille quam primum deseruet,ac decidit,&a ratione ipsa vincitur.Nam si persidisteret.&diutius maneret,fieret odium uodquidem ut Ciceroni plaucet est ira inueterata,vel Vs Zeno ait est cupiditas quaedam qua male alicui optamus,cum Utilitate aliqua,Uel prouentu nostro. Hanc cupiditate comitatur discordia ,quae ex Ciceronis sentetia est ira acerbior, timo odio,& corde cocepta,hac animi perturbatione quicuque ciuis laborat,inutilis est reipublicae,& in honunu coetu importunus habeatur. Dissidet siquidem ab aliis nemini cedit,omnemque humana societa: tem dirimit. Principum aulas perturbat Seditionibus, ac partibus omnia inficit. hinc conspirationes commationesque o iutur. hinc coes,direpti nes , Ueneficia , Sc pestes ille te terrime quae status omnes publicos, priuatosque labefactare solet. spi quide Salustii sentetia pro oraculo habeda estru ait. CON COR DI A paruae res crescunt.discordia aute maxim silabuntur.Per hanc interitum omnibus humanis societatibus parari seriabit Xenophon. Et Plato in libris de republica ea pluribus rationibus exeacratur. Hsc est discrepatia,accoletio illa. per qua vetustissimi poets mundana omnia dissolui atque interimi putaueriit que jλ-αω ab illis dicitur,&primaria inter infernales lauas habetur. Hi oes affectus similitudine P da inter se mutua habet, Ut alter alteri succedat, ac si ab altero duceretur. Idcirco coprimedi sunt antequa liberius vagenturn nos ad insaniam , lauroreque copellant. Et in primis ira quςquu serocius excanduit, hominem praecipite rapit adeo,ut ab insano ac iurioso paululu quippiam absit. Oculi, color,Vultus, gestus,vox,clamor verba prope furentis, atque insanientis hominis esse videntur,qui nisi quam primum ad se redeat ad agnatos o oatque affines Uecordium, furiosorumque more reiiciendus erit. Optime Pythagoras Samius. qui taciturnitatis priusquam sermonis praecepta tradebat, discipulos suos monebat,ne quid unquam per iram dira cerent,aut facerent. Vnde Architas Tarentinus. ut praeceptoris sui monita sequeretur, quum villico seruo,qui grauiter deliquerat.succensuisset, asta PUNIREM nunc te, nisi iratus essem. Timebat enim ne ira perci tus sanctam moderatamque iustitis ultionem transgrederetur.
Haec Pythagorica prscepta si tenuisset Euri locus Pyrrhonis discipualus nunquam sumpto veru cum carnibus semiassis,in forum usque coqua per iram persecutus fuisset. Nonnulli reges p incipesve aliquando ira perciti ea egiciunt quorum deinde poenitentia ducti .ut insecta fierent magno emerent. Per iram Clitum peremit Alexander paternς militis .et suae fidissimum ac certis sinu comitem per iram etiam Dionysius Syracusanus dilectum a se pusione,& in delitiis habitum pugione transegit, quorum utrumque adeo ficti p*α nituit, ut vix a seipso manus abstinuerit.