장음표시 사용
211쪽
DE INTknkT ET DE FRUIT s, etc. 19 XVI. D ailleur dans lotites ces actions , non seu lenient les fruits persus depuis la demetire, at ei cor ceu qui Ontiu et re persus dolvent tre res litusis, o urvu cependit 'lu' iis alent pii ire honia hiement peruus Caris it saut rem arque en ghnsira que tractionde boniae sol ne comprendio in des prestations qui seratent contre
XVII. in si Dous 'apprend Papiniem: Dans a rhclamationd uti id hi commis, illi siritier 3 an sat resus 'ex sicuter a sente iacedi juge , 'empereur Marc- Antoni ordonna que datis te blatordina trement accordyau condam nes i), te sitisii commissa ire resolio ut e qui tui et ait octroysi par te jugement et, decret qui do ithtre en tendu dans ceriens qu'il ' avait poliat ei de demen re avaritia Sentence enco remuli puisse dissici lenient se sat remuli D' ait
ple 'lu'il est intervenu uia compte baison de la quarte alcidique 3 car si avant de parveni a jugement iij a ei deme urede a pari deri' herilier, i sera tisices satrement lenii de la restitutiondes fruits et i D' a pas de raison Our u 'it puisse en parailroliborsi , yan sit condamno, pilisque te delat accordya de senile urne doli pas lui pro siler D. Et non- seu lenient dans te ingemens de bonne sol ari' instar des
queis est lausiclamation 'un fidἡi commis Mais enc Ore si dans totistes jugemens qui ne sontis de boniae sol, ni arbitraires, te pro duil soni us au demandeta duci ou de la contestatior en cauSe,
iusque a colui dii u gement lotale sol depuis la hos jugsie, orine compte a te tem nocessat rei ou la restitution des ruit D.
212쪽
h92 LIB. XXII. PANDECTARUM TIT . . fructus redigendos impensum est, Don ambig tu ipsos fructus diminuere debere n. l. 6. Ulp. lib. 62. ad ed.
Do Suris inscia cym. Usurae sunt accessio debilis quantitatis, pro usu soriis ortes landa Schulting. TheS. OHlVO . de ad. O. g. I. De usurarum computiatioHC. XIX. Quum in toto hocce titulo, et passim in digestis r
Et primo quidem , sortem quamlibet foenori datam dividebant
in centum partes Unde Horatius ad illam usurarum computationem alludens
Romani pueri longis rationibus assem Discant in partes centum dedUcere. de rari Poet. . 32 5.
Centesimam laujus sortis in menses singulos stipulari licitum erat usurpe Omine : et haec erat maxima et gravis si in usura scilicet confesima pars sortis in unumquemque mensem, quae in
gulis halendis solvi solebat. Quo etiam pertinet illud Horatii
.... Quum tristes misero venere alendae. Se . lim. I. Sabr. 3.
Jam ero , quum duodecim in anno sint menses, et a duodecim etiam partibus, seu unciis constet, centesima illa pars. Sorti SuHCia Vocabatum et unoquoque mense soluta ann elapso sit ciebat Sunam assis seu cis surarium, id est, duodecim cente simas Igitur qui usuram centesimam stipulatus fuerat, idem est ac si stipulatus esset duodecim pro centum Retenta autem illa assis usurarii, seu potius unciarum e qui bii a Constabat, computatione, singula usurarum nomina Deile explicantur. Usurae deunces, illae sunt quae undecim centesimas in ani G rei debant; singulis scilicet mensibus , tres quadrantes et duas duo dc rimas uncide seu centesimae Dextante seu decurices , quae decem uncias in anno reddebant pro Centum id est, singulis mensibus tres quadrantes et duodecimam unciae artem
213쪽
Les Inlέrhis soni, vivant Schulling, u accroissemen de lasoni me due a raison de 'usage que On a de cette Omme principale.
XIX. Comme datis out erit ire et dans le ours u digeste, ora renconire sans cesse des inlὐrolso uit, a si et a quatre ourcent par an , it con tent de commencer ici par explique la a Dior cle calculer te in thrhl che les Romatias. D'abord iis divis hient is somni prothe en cent parties. 'esta quo Horace, dans On Art octique, ait allusion ei disant les enfans de Romain s Prenasent, Par de long calcuti usuretitiations, diuiser un Out en cent parti .
Ilia tali permis de stipule la centihme parti de la Omme principale par mois, Di tre sinthrot; 'otait en esset te lata te plus haut ii ii sui permis de te stipuler. e centihme par mois se
214쪽
19 LIB. XXII. ANDECΤARU Μ ΥΙΤ. I. Dodrantes, quae novem uncias in anno praestabant singulIsmensibus , tres quadratile centeSimae BeSses, quiae in annum uncia Octori seu Singulis mensibus duas tertias unciae parte ζ. Pliarices, reddebant singulis mensibus dimidiam et duodeci mam unciae partem Panno vertente, Septem uncias assis usurarii Semisse seu SemiSSales, quae semiunciam singulis mensibus, proindeque in anno semissem assis, seu ex uncia praestabant Quincunces reddebant quinque uncias in annum; singulis mensibus tertiam et duodecimam partem unciae Trientes, id est, quae tertiam partem unciae in singulos men Ses, quatuor uncia in annum reddebant Quadi aut 'S, seu quartam partem unciae in singulos menses reddebant, tres uncias in annum: Sextantes illae dicebantur, quae sextam partem unciae singulis mensibus, uncias vertente anno praestabatit Unciari denique, integro anno integram unciam, duodecimam scilicet uncipe per singulos menses praestabant Hinc videre est quid sit oenus emi unciarium. Ad hanc assis computationem revocantur etiam graviore Centesimis usurpes sive qua contra jus saepe exigebant inpudentissimi foeneratores sive quae interdum licitae erant, nempe in trajectitia pecunia rae qua lit. Se q. Sic Sesquiacentes iura dicitur, quae centesimam usuram et dimi diam centesimae continet Sic et quando usurae binoe , ternin imo et quin dicuntur, intelligendae sunt i E-centesimin terrim CcriteSimoe r quinoe-Ccntesimin.
Terrim, seu triplicis usurpe mentio fit apud Juvenal. Satyc.
IX. N. 7 Pollio qui riselicem usuram praestare Bratias Circuit, et saluos non invenit.
Meminit etiam quin usurae Horatius , Se m. lib. Sabr. II.
Quinas hic capiti mercedes X secat.
g. II. Quin res additamenta ιSunarum neci ere ossint XX Usurarum additamenta recipere possunt pecunia numera laet ruges scilicet si principaliter debeantur. a in usurarum Surpe i non admittuntura et pariter Ρaulus, libri 16 Responsoria in Tespondit :
L U3urarum usurae quae anatocismus dicutitur , non semper Probibit
215쪽
I 'ini sirpi decla fixi hin parti deri' orice par mois rendat de ux
Onio urrat rapporter a ce calcul les inlii rhis plus olevsis qu exige aient des rhteur plus vides, ou les in thrhis qui latent quelque sol permis dans es stipulations maritimes doni nous parierous dans te tit re vivant. C 'est in si qu' oti appelle in thrhi 'un et demi cel ut qui apportetan et demi pota cent par Ois, ii dix-huitio Ur cent par an . C 'est encore in si qu'on appelle in thrhi do ubi e , triple , et hine quintuple, elui qui re nil vingt-quatre, trente-Six, O SOixantes Our cent par an .
216쪽
3 9s, LIB. XXII. PANDECTARUM TIT. I. umeque eorum ructuum, qui post litem contestatam ossicio iudicis restituendi sunt, usuras praestari oportere neque eorum
qui prius percepti, quasi malae si dei possessori condicuntur 1 n.
Caelerum, si quod fructuum aut usurarum Domine debebatur novatione saeta tanquam Sors deberi coepisset, usurarum addita metita jure veteri recipere poterat. Justinianus hanc fraudem legi sieri non passu eSt. l. 28. Od. h. t. c. 32. XXI. In specie sequenti non videtur usurarum Itilira promi SSa, sed ipsius sortis uberior usura sub conditione promi SSa. α Paclo placuit ut ad diem usuris inon solutis , fructu laypothecarum usuris compensarentur in legitimae I usi iri. Quamvis exordio minores in stipulatum venerint, non esse lamen irritam convenit ouem placuit quum, ad diem minore foenore non Ollitii, legis inde majores usurae stipulanti recte promitti potuerunt M. l. 1. . . f. o. de PQu. et hy Oth Pas ta lib. II. re SponS. v Noc inutilis legitimae usurae stipulatio videtur sub ea condi lione concepta, si minore ad diem solutae non fuerint. ouenilia poena 3 , sed innus uberius uSta ratione sortis promittitur . . . . i. ibid. Obiter nota quod haec u usurarum stipulatio, quamvis debitor
non Conveniatur, committitur . . . I.
si Si tamen post in ortem creditoris nemo sui cui pecunia sol Ver tur, ejus temporis inculpatam esse moram constitit. Ideo, sim 3jore risurae prioribus petantur, exceptio doli non inutiliter opponetur . . . I. XXII. Observandum est non posse quem stipulari usura graviores sub hac conditione : a minores ad diem Solutin non fuerint nisi ex die cotiditionis, non vero retro ex die contractu S: ut patet ex specie sequenti
fuerunt Resert enim Cicero Im 5 ad Allic. ya siti. Edictum proconsulare
Cili cibus a se propositum , quo centesimas ciarn aranioersario analocis ni ob
1 Et generaliter . quum fructus non principalitera sed tanquam accessio rei, quae vel nostra est, vel nobis debita, nobis debentur, eorum Usurae non debentur non enim admittitur accessio accessionis Quum autem in petitione hereditatis ructus ante litem percepti veniant , tanquam ipsi auxerint hereditatem et sint res seu partes hereditatis alii eorum ructuum, Papotius pecuniae ex his redaciae usurpe debentur 4 51. S. I. U. 5. 3. de Pelit.
Hered et . 18. h. 3 . . de his oti in tit iis dixis anser.
2 Id est, centesimae. Vid in si non. TU. 3 Id e,t, Don est Poena , seu usura surarum non sol utorum Sed HIIS
uberius ipsius me sortis, sub hac conditione in stipulationem deductum.
217쪽
devenue parti dii principat ou capital, par uiae novation, ellepou 'ait porter es in toro ls vivant ranci et droit. Justi Dien 'a pas 'Otilia que celle fraude ait a lacio continuatra 'avo i lieu. XXI. iam 'est a cens avo i promis es in throl dos nisi rhis dans 'esphce vivante, ais seu lenient uti plus ori in thro duprincipat solis condition. urat a sit convenia que si es in si rhisi' si latentias paysi h cer laturio ur, es fruit deri hypoth hque serat erit compens sis ave les inlἡrῆt lsigi times a); bien que les in thi his stipulsis ussent mo in dros , ii a thrasi cid que et te convention erat uia in tenue, parCequ 'Ori avait u pro metire ait stipulant uncinthi hi sigiti me , dans lecas Oti iam'aurait a pay un ivthrht plus Libi dati scies termes
stitui poli uri juste motis. Rem arque en passant que re ceti stipulation 'inisi rhi a sonesset encore que te sibi te aris' aitio in sit actionia M.
0 Si cependant te crean cier tant hchdh, te sibi te ur 'a troia vopersoniae a qui payer son retard ne donnera paci te ara stipulaiion; et si l 'On commence par tui demander te plus oris in threis,il potirra oppose ave utilii l 'exception dii do M. XXII. I saut rem arque qu'on eleutias stipule les ini sirpis plus oris, dans e cas u les plus sal bles ne sera ient a payes auri ter me si xsi, si ce 'est poti te tenis could depuis e terme et que ii 'a ille ursin ne petitias stipuler alia sicles tithreis, a complerduci ou dii contrat C 'est e quJon volt datis 'esphce uix ante:
iuur sit prohibsis; a Ciceron dit que e sui tui qui propos aiax Ciliciensi' di procoris ut aire , ou i prouid de bire payer te ivtsiret Dund Our cent,
Irincipua , mais comm accesso ire de notre hos o cle e qui ous est dia, es iniAdis 'en sotit a dias, parce qu'il ' a pas 'accesso ire 'un alces
218쪽
ii, LIB. XXII. PANDECTARUM TIT. I. u Quum quidam cavisset e quotanni quinCun es Suras prae flaturum , et, Si quo anno non Solvi SSet, tunc totius pecunio ex die qua mutuatus est, emisses soluturum et redditis per aliquot annos usuris, mox stipulatio commissa esset Divus Marcus Fortunato ita rescripsit ProeSidem provinciae adi, qui stipulatio B em de cujus iniquitate questus es, ad modum justo exactionisti rediget D. Haec constitutio ad infinitum modum excedit i). Quid ergo Sic temperanda res est, ut in futurum untaxat ex
die cessationis crescat usura . l. 7. Paul. lib. Sing. deiSuris. Circa hanc stipulationem non praetermittenda elegans altera species quae item a Paulo refertur re ei mutuam pecuniam accepit a Septicio De usuris ita convenit se is sua quaque die
M Surae Supra Scriptae exsolverentur, Vel post tertium mensem D tunc in majores usuras eia teneretur et deinceps per Singu- ω las pensiones, si conditione data usurpe non Solverentur, e Con-M di tio observaretur, donec omnis sum;na debita hoc nomine ex-S'lveretur . Quaero an haec verba, et deince s Per singulas Pensioness, si conditione data Sur non solbantur, ea conditio ObSCVMa Utur, eo pertineant, ut, quamvis commissa Si sorte prima stipulatio ; On tamen in ampliorem quantitatem Surarum
Conveniri possit, quam ejus pensi is nomine, quae egreSSa est diem proestitutum' aulus respondit plures conditiones conlinere eam stipulationem, quae de gravioribus usuris praestandis Suh-jecta est id est, ut per singulas pensiones conditio inspectaretur non illatarum suis temporibus leviorum usurarum et ideo posse evitari poenam Sequentium pensionum n. l. II. Ρaul. lib. . re SponS.
XXlII. Diximus pecuniam et fruges, si principaliter debeantur,
HSurarum additamenta recipere posse. Caetera autem corpora haec
additamenta non recipiunt, nisi ei, cui debentur , relicta sueri ut
Hinc re si auro vel argento facto per fidei commissum relicto, mora intervenerit, an usurarum destimatio facienda sit, tractari solet Plane, si materiam istam ideo reliquit, ut ea distracta,
Pecuniaque reseota, dili commissa solverentur, aut alimenta praeStarentur, non oportere frustrationem impunitam esse, responderi
oportet. Quod si sorte ideo reliquit, ut his vasis uteretur, non
Florent affiniliam Sensus est praesidem non astringit ad servandum modum usurarum cautione praefinitum , sed permittit et rigorem hujus cautionis equitatis ratione temperare. Quomodo autem temperare debeat, docet Paulus mimirum ut in futuriam duntaxat crescat usurra. Diarius Dii Im-Puratori visum est puniri moram , non solum pro tempore quod secuiuio St, Sed et pro eo tem pore quod moram praecessit Scholiastes graecus ad . . nota rem novam hic constitutam fuisse a D. Marco.
219쪽
Un individu 'silant solamis a paye des ini sit his a cin i potirrent par an ave convention decies porter a si poli cent dii ou edera' em prunt, dans te cas ou i aurai laisssi 'oco uter uti anno erans es payer avait enco uri latet ne de la stipulation apros plu- si eur annἡes de palement. 'em pereur Marc-Αurole docida dansian rescrit 1 Fortunatus, qu 'il sali ait 'adresse ait rhsident de lapro vince, teque restre in drait a stipulation doni On se pla ignati, dans te bornes 'uti uiserbi thgitime Cette constitution ne limite po intra 'intdrὐt 1). u'en fauci dono conclure pinu i Empere ura Oul queri' intorὐ s 'acci ut potir I'avenir et a compter duci ourde a cessation dii palem PD D.
AM'sigarit de celte stipulation, it ne saut pas metire ne utreesphce apporthe par Paul Seia avait m prunt de 'argent de Septicius. ar apportisu in thro is, Lavai sitsi convenia que auste cas ou ei ne es paterat nas a leur che ance, O dans troismois , elle sera it tenue 'en payer a via lata plus levsi , et in si de suile a to uoles termes a venirnus in ' pars ait paternent de la somme litisere. Ori demandat si h aison de ceti conventi OD la re mi ire stipulation yant ei soti esset Seia devait, totis les termes Maivans, hire action usi potir les in thress hsultans de cette stipulatio v. Paulissi pondit que la stipulation contenait plus eur con ditioris doni une portat que ei patera it de plus foris in throis .
si elle an quai h paye ceu qui avaiciat sit convenus a ternae, et que par consequent, en tes payant aurierme ellem' si init nul lement tenuera' en payer de plus oris .
XXIII. ous avon dit uera 'argent monDayh et les ruit de
'est Ourquoi u D examine ordinat remen si celui a qui ona confisi de 'or ou de 'argent lasonnsi. yan sit constitu eudem Eure, ces Obj et petivent porter interhi Certa inement ii aut repondre que si cet ortu et argent ut sit destinos aratre vendus Our ac qui iter de sit hic ominis, ou urni des alimens, edepositaire ne doli pas a voir impurihment emphcho ette destina
dis an flue les in t sirpis ne dot erit augmetiter que Ouru' a venir, parce 'lu' il a i 'tiari trop rigoureia a I 'Empereur que la demetirem re lard stat punieti m se talem critiour e terris qui devait a sui re mais en cor po ur elui
220쪽
ao LIB. XXII. ANDECTA RUΜ ΤIT. I. sine rubore desiderabuntur usurae rideoque non exigentur . . g. L apin lib. o. UdeSt. XXIV. Quod si factum debeatur, quum hoc debitum resolvatur in pecuniam, si factum non fuerit', consequens est ut usurarum additamenta recipiat. Exemplum asser Paulus is Si dies non sit ab his , qui statuas vel imagines ponendas legaverunt, praefinitus, a praeside tempus statuendum est; et nisi posuerint heredes, usuras rei publicae usque ad tertiam centesimae 1 pendent n. l. l7. g. 8 Paul. lib. sing. de SuriS.
De singulis usuraram UeciebuS. Usurae aliae sunt, quae ex conventione debentur aliae, quae Citra conventionem, ex mora scilicet aut etiam ante moram, ex natura Contractus seu causae ex qua debitum est, vel denique ex
ARTICULUS I. De usuris conuentionalibus.
S. I. Ex qua conpentione debeantur usurin , et unde hinc conpensi ProeS-
XXV. Quum juxta haec quae supra tradita fuerint lib. I tit. I . Paci Seet. 5. art. g. pacta contractibus bonae fidei adjecta contractui insint, sormentque actionem ex eo descendentem, contractibus autem stricli juris adjecta, non item : sequitur usura in contractibus bonae side ex pacto peti posse in contractibus au tem stricti juris peti ex pacto non OSSe. Tamen nudo pacto promissae saltem naturaliter debentur. Hinc re quamvis usurpe foenebris pecuniae et citra vinculum stipula tionis peti non possint, tamen ex pacti conventione Olutae, ne' que ut indebitae repetuntur 3), neque in sortem accepto serendae sunt. n. l. 3. Od. h. t. 4. 32. Sever et Antonin.
1 Ι est, usuras trienteS. a Mutuum est contractus stricti iuris.