장음표시 사용
221쪽
lion 'hire rem plie Cependant si on tui a laisssi des vase polirs'en servi , i serat honteiix 'en demander te intereis, et par conssiquent iis ne Seron pas exigi bles n. XXIV. Pron ovait dera' argent ason ny comm celte det te, en ea de non-palement se sis o ut en argent Onnaysi, ilis' ensuit qu'elle est susceptibi de 'aceroitre par te intὐrois. Paul en apporte uti exemple u Si ceu qui, nologii de sta lues ou de table aiax 'on potu si x de sur Our es metire en place te prsi sident de a province te fixera, et a compte de ejour , dans e casmii lech siritiers ne es auraieni potnt mis en place, it sera dii des nisi rhis a la sipublique, qui ourront 'ele Verrius' qu 'au ters 'un centi hine par mois, ii quatre Our ceu P r
llo a des inlἡrhis qui sont diis en vertii 'une conventio ἔd a uires qui sola diis satis convention cyest-5-dire, is cause de ademetire, Ou ρ me a vani la de me ure , 'aprhola nature dia contrat d 'Ou sis ultera de ite, ou ensin e vertura' un privilὐge ac corde au
XXV D'aprhs e qui a sil dii uoltro de Piactes, les ac tesajoulί aux contrat de bonite sol devant en sui re parite, et Oniter lieu es action qui nati de es h me contrais, bieti que 'aille ursit, 'en sol pas alias de contrat de droit stricta ins 'ensuit qu'en Vertu es pactes j oul ἡ aux contrat de bonite sol on petit demander de interhis, et qu'on ne te pentias en verti de ceu quisoni j Oulsis a contra de droit stri t. Totate is, es in thrhis qui auraieti sitsi promis par Mn acie nucis Ont a molias naturei lement diis; 'est ourquoi u enc Ore queles inlἡrὐis 'argenti rhisi et ne uissent tre exigἡ qu 'en vertud, ne stipulation, cependant ceu qui auraient te paysis en vertud 'uri ac te ii 'une convention , ne Ourrat entias ire reputes
222쪽
2oa LIB. XXII. PANDECTARUM TIT. T.
Vinc ex pacto, quum debitor gratuita i pecunia utatur, potest creditor de fructibus rei sibi pigustratae ad modum legiti
muni usuras Pliriere D. l. 8. . O. n. in quib. Caus. Q. A.
Poth. aut lib. 2. Sentent. Hinc etiam sequitur quod rescribunt Severus et Antoninus u er retentionem pignoris, usuras servari posse de quibus praestandis convenit, licet stipulatio interposita non it, merito constitutu in est; et rationem habet inuum pignora conventione pacti etiam usuris obstricta sint . . . cod. h. t. s. 32. obiter Dola quod sequitur Sed enim in causa de qua agis, haec rati cessat, si quidem tempore contractus de minoribusu Suris petendis convenit. Postea autem quum se debitor praesta iurum majores repromisit, non potest videri rata pignori re tentiori quando eo tempore quo instrumenta emittebantur, Oriconvenit ut pignus etiarn ad hanc adjectionem teneatur . d. l. c. Similiter rescribit Philippus ignoribus quidem intervenientibus, usurae quae in Stipulatione peti non poteranio pacto re iitierii OsSH ut .u Verum hoc jure constituto, quum hujusmodi nullo interposito pacto a tantummodo ceride summae praestari poenam Con Veni SSE Proponas nec peti nec retineri quicquam amplius potest, et ad pignoris solutionem urgeri ie disciplina juris perspicis n. l. a. cod. h. t. c. 32. XXVI. Ilaec regulariter obtinent. Speciale est quod re frumenti vel hordei mutuo ali accessio, etia in ex nudo pacto praestanda 3 est D. l. II. O l. h. t. Alex. Speciale est etiam quod, etiam ex nudo pacto debentur civitatibus usurae creditarum ab eis pecuniarum n. l. 3o Paul. lib. Stag.
Justinianus simile privilegium indulsit argentariis Novella CXXXVI. cap. 4.)
i Hotomannus, Obsero. I. , censet legendum non gratuita et in ra a reprehenditur a Roberto L Ut sit, sensus hiatus legis est, posse pacisci cre- litore in , ut in vicem usurarum alias mutuae pecuniae debitor ipsi Dori praestiri possit ex si iactibias rei sibi pigneratae, aliquid relinere intra legitimum modum usurarum Uude sequitur, etsi ex paclo peti usurae non ossi ut, inmeri posse creditorem coris equi eas ex pacto Hre retentionis. a Milo infer osito Pacto quo conveniret ut et pro usuris de quibuse an venerat , etiam pignora Obligata essent. 3 Facilius in huc mutui specie admittuntur usurae, Ob incertum pretium si uelitum, qui olei ni esse vilioris pretii uiam reddentur, quam quum
223쪽
men des in thro ls parcia convention 'un a te . Rem arque en passant e qui fuit et te aison cesse dansi 'eSphce que ous rhsente et, uis tu' i a sit convenit, a tem Smὐ me dia contrat, illuncintsirht insidiocre, et que dans a suile ledobile ur 'es solamis Den payer de plus grandS; Ou ne pola V Zdoncias retent te gage potir es derniers, attendi qu' i'opoque decla rodacti oti dii contra ili' pas sit convenia que te age Ousserat donia poli des interῆt qui ne ous seraten promis que dans la sui te .
Philippe dit galement dans uti rescrit la usirilsi, qua nil ila sit donii des gages, les nisi rhis ne polivant pasiatre demandes
u Mais, e poliat de droit tabli tuisque votis dites que ansavo i sal aucula ac te de cette sphce I), i a sit seu lenient convenia dune certaine Omme en Orme de peliae , on ne petit demander Di obteni rieti de plus votas comprene alor que cori sor uisiment aiax principes resus en roit, Ous hie lenia de re nil rele goge que OUS 3Ve requis.
XXVI. Ce qui s' observe ghnsiralementi in Si. Mais par ne aison particulisire u elui qui a m prunt dusi oment ou deri' orge, do it en payer es in threis convenus inpia e
Justinen parci Novelle 136, accorda n emblable 'privilege
auxian quierS. i Hotoma pens 'lu'il aut ire non gratuita , opinion queatam et rejelle Robert. Quoi iu'il en Oit, te sens de cette tot est que e crsiatici erpe ut stipuler 'lu' a licia des in t Frhis que te sibi tela ne ni pale pas, i re tiendra ne parti de fruit de la hos sing agge, en proportion des intereisi gitimes 'oli sui que ieri qu'il ne uisse a demander 'int όrὰt en iit ite a convention ille ut en obteni par le droit de a re tenue con
224쪽
2o. LIB. XXII. ANDECTARU TIT. 1 XXVII observandum superest, in conventione aut stῖptila
tione Surarum scripturam non esse necessariam , si aliunde ea n
intervenisse improbari possit.
Hinc, re si interrogatione praecedente promissi usurarum re lesacia probetur, licet instrument conscripta non it, tamen optimo jure debentur . l. I. Od. h. t. c. I. Auton tius Pius. Quinetiam ex diuturna usurarum priestatione praesumitur stipulatio usurarum interveni S SP. Hinc re quum de in rem verso cum herede patris vel domini3geretur, et Surarum quaestio moveretur, imperator Antoninusi de solvendas usuras judicavit, quod eas ipse dominus, vel pater, longo tempore praestitisset I n. l. 6. Papiri lib. 29. quoebi.Ιmo et obligatio sortis ex tali praestatione praesumitur. Hinc α imperator quoque noster Severus filiae Flavii Athena gorre, cujus bona suerunt publicata, de si sco ideo numerari de Cies centena dolis nominae jussit, quod ea patrem praestitisse dotis usuras allegasset n. d. l. 6. g. I. Caeterum, non uiuis praestati O, sed ea quae diutina fuit, hanc praesumptionem inducit. Hinc Antoninus rescribit Creditor instrumentis suis pro hare debet quae intendit, et usuras se stipulatum si potest. Nec
enim si aliquando ex consensu praestitae sunt, Obligationem OnStituunt M. . . Od. h. t. c. a. g. II. Quin requirantur circa modum usurarum conuentionalium Circa modum usurarum conventionalium , duo requiruntur I'. ut determinatus sit; '. ut non excedat legitimum modum. Prima conditio. Ut modus usurarum conuent Malium deici
XXVIII. Uinc IJlpianus respondit Quod in stipulatione sic
adjectum est et usuras Si quin con etierint , nullius esse momenti, Si nodus certus non adjiciatur . l. 31. Ulp. lib. I. CSP.
1 Nonnulli, i ii ter quos DD. oodi et Schulting. Degant ex diutina praestatione surarum induci obligationem earum solvendarum P Rrg. l. 7. Od. h. t. 8 32 et t. 28. Od. a. 3. de Pacl. Et contendunt in specie huius legis deho non fuisse actum an ex diutina usurarum p pes talioue stipulatio te vis Praestaridis intervenisse praesumeretur, im coustitis se eam intervenisse Sed i Dium quaestionem fuisse, an in rem patris versum esset quod cx diutinausurarum praestatione at ipso patre acta, satis probatum esse judicavit Antoninus. Verum , hanc interpretationem refellunt haec legis verba , Suria' mm Moestio moceretur. Leges autem oppositae accipiendae sunt de prsiest3tione per aliquot annos, non de przestatione per riguita tempus,
225쪽
en ore que es promes Ses 'en aientias thracrites n.
det te in presume que es intordis oti lito stipulsis. 'ost Oui quoi re ne Otiles lation tant furvenia entre un
Premthre condition. - faut que te fati des int As conuentis ineis ait Etes fixes XXVIII. C 'est potarquo Ulpien a sipondu 'il a sit si alo utύdans a stipulation que es in thrhis seratent paysis dans e cas oti iis auraient lieu, et te stipulatio ne prodii ira aucula esset, a molnsque 'ailleur te tau de ces in thrhi si 'ait sitsi fix M.
226쪽
Similiter in specie sequentiri ob Aulo -Αgerio Gaius Serus
mutuam quanti talem accepit Oc chirographo me scripsit sen accepisse, et accepi ab illo mutuos et numeratos decein, quosis ei re Idam talendis illis proximis , cum suis usuris placitis in B ter i nos . Quaero an ex eo instrumento Surpe peti possint, et quae modestinus respondit, si non appareat de itibus usuris conventio facta sit, peti ea non posSe . . . I. g. I. Modest. lib. 3. VCSP.
Novella CXXXVI, cap. 5, hoc indulsit privilegium argentariis
Jus liniatius, ut, etSi non expreSSerint modum usurarum quas pepiger aut lamen utilis sit conventiori et besse. I usurde hoc casu eis obeantur. Secunda conditio. - Ut usur intra legitimuni modum con
XXIX. Legitimus usurarum modus es centesima pars sortis in singulos meris es; unde elia in haec usura passi in legitima dicitur 3 . Caelerum, quamvis usurae centesimae essent licitae, lamen late cente Sirnae et quae his proprius accedebant, acerbiores et gra
Missimoe videbantur. Viri honesti solebant sub semissibus usuristarierareri quae ideo apud Plinium Hist. nat. XIV. dicuntur ciuiles et modicin Unde et quincunces levioribus annumerantur, et trientes mini mis ).
i Supponendum est huic pacto stipulationem subiectam , ut solebat sieri. et Huitiour cent. . 3 Varium sui usurarum satum apti l Romanos. Primo lege XII ab.
sanctum Gerat ne quis unciario oenore amplius exerceret sura our cent); quum antea ex libidine locupletium agitaretur Tacit Annal. 6, 16. Hoc foenus permodicum est, utpote duntaxat duodecima pars centesimae usurae. Sed quum brevi haec lex exolevisset, renovata plebiscito lato sub C. Marcio et Cn. Manlio Coss. CLiv. 7, 1la.' Postea, alio plebiscit lato anno V. C. ήo6, ad Sem iuncias redacta est usura a iv. Mid. v. 27 Tandem , anno O , lege Genucia prorsus omnis usura prohibita est. Et quum Romae tan tum , non in Latio , lex illa obtineret; deinde ad vitandas raudes foenera torum qui transcribebant nomina in socios latinos . lata est lex Sempronia, ut etiam Latini ea lege tenerentur. Verum his omnibus legibus nihil sero actum , et nihilominus in insiti itum sere excreverat foenus. Unde praetores usuram quae centesima gravior es sui, suis diotis inhibuerunt m de se testatur
Cicero quum Ciliciae praeesset At ad Attis lib. 5. Pist.sin. Idem de Lucullo testaturilutarchus in ejus vita. Ita D. Noodi. De usuris quae graviores aut modestiores videbantur, meminit cr-aius Qvi petis ut nummi quos hic quincunce modesto Nutrieras, Pergant avidos sudare leuia es Satir. 5. . M.
227쪽
si I saut suppo se que e pacte aiat svivira' uti stipulatio se lotici'
228쪽
Constitutἰ autem Iustiniani, illustri Dus personis intra trientem
lanium cente Sinum negotiatoribus intra essem , caeteris personis intra seniissem untaxat iis uras exigere permisit In traiectitiis C autem contra tibus, vel specierum , Ori alionibus dii, usque ad centesimam tantummodo licere stipulari n. l. 26.ε. i. v. in nrajectitiiS. Od. h. t. c. a. Quod jus etiam ad stipulationes ante hanc constitutionem interpositas porrigi voluit. l. 7. Od. h. t. c. 32. Ex novella XXXII, qui pecuniam agricolis foenerantur, non amplius possunt percipere singulis annis quam siliquam in singulos aureo SA quod est triens Surae 3). XXX. Neque solum prohibentur creditores usuras ultra legi timum modum X preSSe stipulari sed etiam re poenam pro usuris stipulari nemo supra modum usura ruri licitum potes n. l. c. Modest. lib. o. Pandect Hinc Papinianus Pecuniae foenebris . intra diem certum de bii non soluto, dupli stipulaluit in altero tanto supra modum legitimae surde respondi non tenere. Quare , pro modo cujuscumque temporis superilia detracto, stipulatio vires habebit D. l. 9. Papin lib. II. VrSP. Similiter Gordianus rescribit Quum allegas uxorem tuam ea condition in il e aureorum quantitatem sumpsisse , ut, si intra diem certum obili, satis non secisset, cum poena quάdrupli red deret quod accepit juris forma non patitur legem contractus is lius, ultra poenam legitimarum Surarum pos Se procedere D. l. 5.cod. h. R . 32. XXXI. Non videtur autem quis ultra legitimum modum usu ras exigere in specie sequenti, de qua ita rescribit Philippus Si ea lege possessionem mater tua apud creditorem suum obligavit, ut fructus invicem usurarum consequeretur, obtentu 3jori percepti emolumenti, Pro tUr incertiri fructuum Mentum , rescindi placita non possunt 5 n. l. 7. Cod. h. t. . 32.
1 De quibus in il seq. α De quibus infra , , 32 3 Hoc constat ex antiquo interprete codicis heodos an qui Cayl. 2.
eod. Theod. m. a. it. 33. de usum Centesitumn usurariam interpretatur esse tres siliquas in ariti unde sequitur hanc usuraria unius siliquae in anno, esse trientem centesimae squat e POur cerat.)
Usurae non poterant excedere duplum sortis. Vid infra n. a. 5 Ita quidem obtinet in antichrosi pro ter incertum fructuum centum
Fieri enim potuisset ut nulli fructus nascerentura quo casu nihil creditor Pro usuris petere potuisset. At quum citra a tichreseos pactum simpliciter convenit ut usurae in fructibus retineantur, creditor non nisi intra legitiina rum Surarum modum ructus retinere potest. I. 8 d. lib. o. u. a. insum catis. Pign. tac. id supra, . tu. n. 25.
229쪽
serat pa essectu au termedix si silai nulle pota ce qui ex ch de ratice in hine in thi h logitime , et que par con, siquent i in thro sit pulsis et ait paysi , conam si et te Stipulation sinalem 'eut pas exist M. Gordion dit galement dans uti rescri uisque Ous prύ- tende que Otre sena me a m pruni mille pisices 'Or sous a condition 'en endre te quadruple si elle ne es renda it pas au otirindi lusi Laior me dura roit ne permetia de pare ille con entions, ni de porter es interdis au- deSSus dii tau legat par de stipula
XXXI. Tota te is es nisi rhis ne para issentia excside te auxi sigal dans 'esphce sui, ante, fur laquelle hilippe di dans un
cier. la condition qu il ouirat de fruits Our ut ieni lieu desin toro is, et te convention ne petat pa Hire rescindhe 5 , solas leprsitex te dii gain considerable qu iij a sali, parce que I evellementdes fruit hiat incerta in n.
230쪽
Sed nec in specie sequenti, de qua ita rescribit Alexander Si
ea pactione uxor tua mutua in pecuniam dedit, ut vice usurarum domum inhabitaret, pactoque ita ut eonvenit, usa eSt, non etiam
locando domum pensionem redegit referri quaestionem , quasi plus domus redigeret, si locaretur, quam usurarum legitimarum ratio colligit minime oportet. Licet enit uberiore sorte potuerit contrahi locatio : non ideo tamen illicitum foenus esse contrac tum , sed vilius conducta habitatio videtur M. Loc cod. h. c. 32. XXXII. In frugibus, usurpe ultra legitimum modum permittuntur; sed ita demum quum ipsae fruges mutuo a the sunt Scilicetu oleo quidem, vel quibuscumque fructibus mutuo datis , incerti pretii ratio , additamenta missurarum ejusdem materiae suasit admitti . l. 3. cod. h. LI. 32. Philippus. Secus obtinet quurn pecuuia mutuo data est, quamvis Sors in frugibus debeatur. Hinc Gordiantis Quum non frumentum , sed pecuniam Uen Ori te accepisse alleges ut certa modiatio tritici praestaretur, C, nisi is modius sua die fuisset oblatus, mensurarum additamentis hii audem legitimarum usurarum gravatum te esse contendaS, poteSadversus improbam petitionem competenti uti de sensione . l. 16.EOd. h. t. c. 32. Ιmo et circa fruges ipsas ius immutatum est. Et quidem Cons tantinus edixit ut qui indigent fruges mutuas dederit,m Surde nomine non plus tertia parte superflua et consequatur id est, si duos modios credidit, potest ire duntaxat recipere . . . lib. 2. til. 33. de suris, in cod. Theod. Ρostea Justinianus ut supra vidimus . 29. ultra centesimam ex tali specierum mutuo usuras percipi vetuit. II et iis confirmat Novella XXXu, quae vetat eos qui fructus
aridos aenerantur agricolis , usurarum nomine stipulari plus quam octavam modii pro integro uno in singulos modios made Surae irciter centesima.
XXXIII. Indistincte autem si res quas piam pro pecunia aestimatas quis accipiit uiix harum venditiones c iii iam redigat quam mutuam habeat, usurae tantum icitae peti poterunt.