장음표시 사용
71쪽
stare valeati Sc prudentiae plei ore quaesitae ex historia,in aliorum tenebris quasi Sol quidam vulcatur elucere Illud ctiam mos impulit ut Thucydidem potissimu interpretandum iam susciperemus quis diraeter alias Virtutes quas
multas agri atque hic habet author, cana ctiam habet re resilia S Enthymematum copiam, ita excellit artificio,vdeo nomine facile non si, luminter Hist oricos, s)d etia inter Oratores Princeps habe Mur, Vt iure optimo Demosthenes Orator summus octies in sua manu dicatur des ripsisse Verum de iis lati libus, de qtie aliis citis Virtutibus cras fauente Deo latius, iam stiis sit generatim de historia egille, eiusque laudes pro viribus ingeni nostri attigisse, tantum monebo vos, Graecarulit crarum studiosi, leges historiae sc tabendae in cim Sextio Vn author quam
ex omnibus artificui si praeceptis percipi posse, ut qui cupit cacas qui, huic semper sit T cydides in mani , iis habendiis, lectitandiis, nunquam deponendus, atq; adeo silicet, udiscedus. Incumbite modo AdolescetcSornatus in haec praeclara studia, me6sque labores vestri, iuuate studiis, ita. Qiaim: ipse onus impositum lege i leuius, tolerabilius' cxis imabo,& vos lepus posuiste in authore hoc audiendo non poenitebit.-Ruliqtium esset ut vobis omnibus qui huc honoris mei causa conuenistis, tantas agerem gratias, quantas Vestrae in
me humanitatis magnitudo postulat. Sed quoniam cas agere non possum, quas possum ago, illud que spondeo ac polliceor, me immortaleis dum vivam, habiturum.
72쪽
IN hac quoque Orationes . P. . Mutinensem ciuitatem laudat,e, que pro publica Graecae linguae prouincia honorisce que et Ltro ibi commi a gratias agit. His etiam Thucydides, o Pindaris laudantur.
NIMADVERTI , pius Auditores ornatissimi, illam 'c praecipua laudem liti ius ciuitatis esse, qtiod iis rebus floreat, quibus no ita facile excellere posse videatur, S bonarii lite- raru fruatur gloria, cum tam csit opinio nullsi hic esse Gymnasium nullos qui tibiice scientiarum aliquid profiteanturauuentutemque ad ingenuas arteis instituant. At ego hac beatam csse existimavi,quae chim plurimis aliis virtutibus eluceat, hac etiam inter finitimas emineat nationes Me vero fortunati stimum duco, cui cxto Italiae ciuitatibus haec una sedes ac domus data cocessisaque a Deo pl. Max fuerit. Neminem vestru fugit Auditores ornatissimi rata vos esse sitos, ut hinc Bononiam, inde Ferrariam, Patauiumq; hac Pisas, illac Ticinum habeatis, Vos honoris gratia prope in medio collocati sitis. Atque iis in ciuitatibus, quas paulo ante nominaui, Gymnasia celeberrima annos iam extata plurimos, in quae ex omni parte orbis terrarum singulis annis fit cocur tamen si doctos homines S claros quaeras, paucissimos in harum unaquaque, pace illarum dixerim, vix inuenias, in hac quamuis nullum fere sit nomen Gymnasi), at quae copia,quae laus ingeniorum, quam cum antiquitate conferenda, nonnullis etiam rebius stiperior iudicanda ξEt in illis multae opes,amplae fortune, magna nimirum adiumenta ad iterarum artiumque studia Huic vero omnia haec mediocria spiritus tame animorumque tum acumen,
73쪽
tum propensum studium ad omneis dissicultates superan-
in abiinde adsunt, ut omnis haec gloria non copiis, no externis bonis,sed vobis, vestraeq; virtuti debeatur.Illud etiaaddendum, quod in magna rerutosusione, cum terrarum orbis bello flagret, nullam vos cestatione facitis, tauquam institutam studiorum intermittitis ratione,unde non iniuria quamcunque os in partem dederitis, profectus magnos facitis, in tuo etiam vos magni admirandique estis, quod sine arrogantia summa modestia partis utimini thesauris Scientiae non ad pompam atque ostentationem:sed
ad communem utilitatem tam vestrorum cillium, quam externorum,atque ob hanc beneficentia proximς ac longinquae nationes mira os beneuolentia charitateq; prosequuntur. Sed sentio vos pro vestra ingenuitate, vestio lapudore nonnihil hac praedicatione commoueri, patiamini tamen rogo,patiam in verba rebus, d orationem factis respondere, concedat vestra verecunda ait, quoniam me
in hoc loco collocastis,ornastis dignitate, beneficiis adiuilist is,in aliqua officili arte ego quoque maneam. Et tuod semper debeo, id Emel hodierno die reddam Equidem
non puto me vel vanitatis S mendacij, vel astentationis argui posse diim certissimas vestras laudes attingo. Qi l l .enim per Deum immortalem tam improbus, tam inuidus, ut eas laudes quae optimo iure sunt omnium in ore ipse reticeat vel quis etiam tam Barbarus, tam ingratus, ili meritorum immortalium aliquando memorem se se non ostendatΘDoleo certe me non esse eum, qui virtutis vestrς
dignitatem ac splendorem pro eo ac meretur, ornatissima dicendi copia valeam si equi.Sed quidὶ taceam interea,S quia non possum ut vellem, ideo nolim ut possum vobis satisfacere S hominis ilia probi stimi ac ingratisimili ius habeam Imo vero S iamritio quo modo licet laudad mihi estis, S alias melius,si melior facultas det tir Sed imprimis hodie praedicandi, quod in aliena lingua tantum profeceritis, ut altera huc Graecia translata, di paruae hic Athenae natae te videantur,ea est vobis peritia,ca Graecoruoratorum Poetarumq; pertractatio. Neque vero est mirandum quod Thus a ac ei nacula, Latina etiam lingua I iij.
74쪽
cxccllois , cum liac iure haered uario liodamiruamini, illam Go ex hac latani a nobiscdlicatam excultaetraq; Iiboeriis, S utranque propter dignitatem quaeratis, Vernacu luin etiam propteris ima utilitatem xpetatis. Nam Pinon moveor letlistima notantillorum opinione, qui Vcrna cultrin 1hrmonem lac gligendum, abiiciendumque putat, cum in eo magna grauitas, dignitas, ornatus no mediocriSd copia inueniatur. Quid enim sub sensum aut cogitationem nostram cadit aio din hac linguat aeque grauiter, Ornate, copioseq; ac in Graeca,& in Latina dici pollit Sed ad rem redeo, non est, inquam, mirandiam, quod iisetcbris cxcc atis, profecille vero tantii in os in tras marini Salic nisi literis, ut obscurissimos inglie r cfauthores, Thucyclicem ac Pindartim audiendos bis elegeritis, hoc Ve'ro mouet, laoc admiratione naenicisti ominum assicit. Et sane quis non miretur eorum ingenia qui paruo tempore in rc gr ota atque noua tantum sint allectita, qtrantum VOS in alietiis driptoribus fecistis tam breui teporis interuat lo qui ctiam non frispi fiat Corum animi magnitudincm, qui maiora semper spectent, altiora petant, humili Oranc
gligat despiciantque siclit vos faciliores imisistis scripto res, eos vobis cognoscendos proposuistis, quos qui teneat, omneis opinor, Graeciae tam oratores, quam Poeta facile teneat qta Cnim in obscuriora penetrauerit, liuic clausa faciliora esse non possimi. Atq; de alterius ob shuritate Thu cydidis, inqtia, extat grauistinati Ciceronis testimoni una qui in Oratore his ipsis verbis ea de re loquitur ips, illae Conciones, inquit Thucydidis nimiru ita multas hab crat ob sduras abditas lite blatentias, vixit antelligantur: in Bruto de hoc codem Scriptore montionem faciens, Ora tiones, in lirit, qua Sinterposuit, eas ego laudare soleo,imitari, neque pollini si velim, neque velim fortaste si possim, hoc ille, qtio triam genus dice di,' tio usus est Thucydide si
ad aureis popularcis non est aptum: nam non modo ptat Conciones,sed caetera etiam Historiae narratio obscura a
difficilis liabetur. Ac de Thucydidis quidem obscuritatC haec ille de Pindari duritate habemus Hermogenem, qui tinea dicendi formula, quae inscribitur ιπμνοτης reprehendes
75쪽
eos qui soluta in Oratione non verecundi in transferudo: sed audaciores dii rioresque sunt,causam eius rei esse dicit, qtiod eiusnaodi Scriptores sequantur Tragicos ac Pindar lm, caeterosque qui durius carmi nibiis operam dederiit.
Quam tiis vero horum 4tcrobscurus,alter etiam sit dii-rtis, Vobis tamenti adnatat ora amplioraque nati estis, nillil obscuri, nihil potest esse abditi, quis itaq; non miretur VOS Zqui non aemulem hac ciuitatem, quae implarianis aliis rebit Semincat, tum etiam linguarum cogia itione floreat, lota inquam alienam l, o Piendi rationcm ita in magna temporum dissicultate tencat, aque sit Coscoula, qt ' Vix impetrari posse vidematur Nam ut de me etiam nonnihil dicam,fortunatum illum diem chim vos,vest raciique hanc urbem videre mihi licuit, cum tantam turmanitat , tantam beneficentiam experiri datum est, a vobis ego exceptus, a vobis sum adiutus, ornatus, ad hunc locum deniq; SI adlio interpretandi munus delectus, quod sit munus, illam gratie, Vircis meas quae sint video:gerendus tamen vobis mos est, qui ua voluistis, S sust inendum onus quoad potero, neque enim ni illi defuttiram candem vestram bonitate sporo si onerisive magnitudine opprimi videat, ted sub curam, S hac mole suum opus leti athletam, tantum
argo si deo at iii et colliceor,siquid in me est filii dira vos cx me proficisci potest, quicquid est, id omnes empordici S,nocteis,publice,pritias ina,Omnibus singulis
paratum fore, nullo deniq; nit tirum tem pore ut vestra lium anitas laborem, S industriam meam
76쪽
Hanc rationem F. P. r. Mutinae in ipso Senatu ponsuum reditum in dem videtur habuisss. Cum enim ob veram et erit ei Relgionem ex urbe disicedere se tempori iniquitati, aliquot mensis cedere coactus se iset, se postia cum maxima totius ciuitatis laetitia praeter impiorum quorundam volutatem,se expectationem in suas edes honor c uiset reductus, et 'si'
num munm ex S. C. restitutum, tanti bea est j memor Patribus Amplisi hac orationegratias eoi,eorumque pietatem fortitudinem,constantia munificetiam catera , virtutes,quibud erant Insignes te commendauit. ATI Opportune Patres amplisi v ad hoc
iam et munus vestro beneficio redire effecistis. Quare huic tanto beneficio vitam, salutem l . semper acceptam referam agam tamen gratias interea ob recentem eius magnitudinem.. Si minus pro dignitate, at pro viribus mei ingenij meaeq; Dcultatis, ne verba factis, Orationem clarissimis ossiciis negasse videar, quod sine summo scelere admittere non postem, cum per vos maxima quaedam assecutum me videam, hanc commoditatem, qua mihi praeter spem datur,ut vestra ciuitate iterum frui honestissime liceat. Nam cum ab honestissimo vestro hoc ordine reis mens eis ut abessem iusta piaque de causa impetrassem vix attigi Vc-ncti as,cum mihi cogitationum ratio mutanda fuit,inuenienim ibi qui molestia tan longa ac periculos nauigarionis me liberauit, lite sq, attulitqilibus intellexi ereptamnathi csse facultatem pictatis in sorore ita, quae iam nubilis erat,declaradae. Quare lenito desiderio patris visendi partim literis illius,partim aliquorum necenariorum praesentia, non iam Cretam mihi nauigadum, sed ad vos redeun-
77쪽
O I Iaa. Idum, A ad eam ciuitatem, quam duco alteram patriam, quamprimum est iudicatui optabam, ita me Deus amet, ut bonus ille lysses et tum timi ciuitatis tecto aliquo xilientem prospicere, mox animam emare, ardebam desiderio eos reuisendi tuibuscum consiti citido summa, suauissimaq; mihi erat, idque nitis mensis interuallo, quid mihi casurum fuisse existima dum est, si diutius a vobis abibissem 'rofecto oblanguissem, neque iniuria, quis enim
amore o prosequatur eos, quibus Samari unice videat ξqtiis non habeat charisii mos eos, ilibus ipse omnium iudicio sit cliarissimus quis tam ingrati animi se argui post Cpatiatur, Ut cum sic magnis honoribus utilitatibusque assici videar eos non colat, maxime no obseructa quibus iaec in se comoda animaduertat proficisci addatur vestra virtus summa fides atque constatia, quae perpetuo mihi perspecta,in hoc tamen meo discessu ac reditu dulcis admo-dilinatque optata fuit. Nam videre mihi adhuc videor moerorem nonnullorum,qui discedentem me lachrymis Vsque pro se itientes,vitam acerbam sibi fore, quandiu ab- millem, demonstrabant, ut ficile cognosci posset eorum: iam Caninatis,optimaque voltuatas Audio post mea profectionem Adolesbent eis ferξomneis, qui ad me audiendum litic conuenitant, supplices manus ad coelum tetendist precibtis ac votis a Deo contendisse , ut saluum tan
dem incolumem me sibi restittieret, atque ut ex ips,exitii videri potest, tanti ponderis illorum pietatem supremum apud numen fuisse, ut celerius id quam expectabatur concessum fuerit. Quare&mea sponte impulsus, SI
optimoriam amicissimorum hominitInlueris reuocatus iri credi; cum vos, bone Deus, qua laetitia, qua alacritatQm excepistis, quam deinde curam de me tuendo suscepistis, quam in retinendo animi contentionem adhibuistis 3 incidi enim incidi in magnam tepotum acerbitatem atque iniuriam, quae ut ex vestro compleaeu me euellerct maxime est enixa, ct fecisset prorsus nisi vestra virtus, constantiaque mihi adfuistet. Quamobrem etsi amari plusquam satis senserim vestro tamen id aspectu,vestris ossiciis quotidie lenitur ac dulce redditur. Etenim cum virtutis stu-
78쪽
.dium, ac pietatis cultum animaduerto, qtia in hac Nna Ciuitate maxime elucet nullam doloris, nullam acerbitatis magnitudinem inuenio, quae leniri mitigarique his rebus nequeas.Nam nemo est permittatγSquaesb, quaeso permittatis, Ut quonia re toties cadiuvistis ac ornastis, quae vcredo vobis dici possitnt, Verbis alte in prosequar, nemo, inquam, est , modo aliquom incusum habuerit, qui filiomam in vobiS religionem non cognou it. Na dc Dce Omnium rcrumatula ore ac gubernatore in Vobi persua sum est, ut illitiis mimen Castissimes,nchisira teqtic Vener mini di voluntatem quantuni est in obi Sionant .s idio .sc-q iamini, ut si quis putastimum Dei cultum disdere cupiat, is a vobis cum commode percipere valeat, quae reffitiantis sit ponderis obsctu tam cile nemini potest. Nam si Dei cognitio vita aeterna est, ut in Graculis sacris .habc-
Voluptate: sbd prospeclixerimit Deus Oasse utratur Pleta tem vero Vestram erga homines qui non vidit is vid ille nillil pulchri se existumet,& propterea non blum audire, sed etiam cernere Oculi eam exoptet. Qua virtute, quae nam opportunior in vita este potest Nam Beneficentiana, Nattirae velli ae clementiam omnes Cnus, oninis Citii a tis ordo iccxpcritur, ut magnos ipsi fructus ex vobis Capiant, vos ratililam inde gloriam inanean expectetis, Voluptate alathina, qtiae ex rectefactorum conscientia percipitur, coniciati Te is tantae bonitatis sit perioru in cnal O-rum grauitas, S caritas annonae, testis ego, n2 longi ias a
beam, quem pius tam public , quaeso priuatina vcstra liberasitate coibonestast is S potest iiic itiam est ei Dionii ne laudabili his, quam si homo Deus alteri sit homini, ne cestitatibus ille vitae libenter consillat Sequitur hanc laudem alia quaedam virtus,Vobis propria, non cum aliis communis, cxcelsa atque illustris, qua timulis crimeralia con stantiae efflagitis S admirandam animi fortitu si incin oribnibus demonstratis Etenim a semel vobiis optina e sunt persuasa anNUO iriodo siue temporum iniquitas, ii ucho naintim perti litas motiere nurareque potest quod pie iis pie aliis Vel naxvirae leuitate, vel ervolis Imagnitudine
79쪽
O II c. a pius a cci li . Iam quo magnae in omnibus admirationesi citantur illud est Nam cic humana omnia despicuis de cluae aliis formidolosa sunt vos. minimo CXti Inc scitis, ad- sunt plane in hoc nobilistimo conuentat, adsiliar, qui parvi OContenti, magnarum Opuna, L tingi ii Sac tibi aidae Potentiae tria negligentes, qui ob ego facile non solim nona ina re, sed etiam praesentes monitiari pollem, nisi S corum modestiam id Cusare cos nos cenem, S igo illorum voluntati faccre satis cupcrom. Abiisdem etiam ciena plum mina destia agnitudinis peti potest non blum ad labor imperpessionem .sed etiam ad omnem vim doloris, atque ad ipsam morteia, Corco ei iam Persirasum enim habetis labore non in mi vitam esse Maducendam d. virtutem in operibus ingentus praesertim, non in dctidia, igna uiaque esse ponendam. Quare non tam pro nobis, quod dc ipsit in minime utilgare videtur, quam pro aliis laboruomne genas libentissime subitis,ac sta loci natriam e parcitis, modo prodest luimano senori possitis. Nemo enim iest qui vestro stridio, vestraque opera opus habuerit, qui haec in nobis ullo loco ullo tempore desiderati erit,in quo nisi vcstra ipsa facta orbi terrarum p crispccha essent telli monia, terer verbis, ut crotari,co vel graui inno in hac salae testimonio, quia alias multoties, d proxime il1VO- bis id sum expertus. Cognoui enim quam acriter pro Cretinendo, quam incredibili cotentione animi claborari iis, quare S,Vtingenue fatear,in magno naco moerore maximam consolationem mihi afferebat videbam enim vestro illo patrocinio, omnibus exploratum fieri me neque impietatis neque improbitatis reum esse quiri ab so minibus maxima pietate praeditis, a uiris optimis .lcianderer, Cusus vitam omnem ciuitas uni ursa approbaret. Itaque non deesset etiam haec fides vestrae fortitudini, animiquc celsitati in laboribus perpetiendis Nari in negligenda ea re tuae maxinaum plerisque terrorem sim, mirabile fortasse videbitur Verumtam alio probatum,
mihi etiam ipsi perspectum. Mortem cium sq, adeo contemnitis, Ut quotidie precibus at lite optatis vestris eam. capcotis, nam quem Vestru fugit Patres amplissimi, cum,
80쪽
vi Christi regnum adueniat precamini, simul etiam optare vos, ut laboribus istius vitae miseriisq; liberemini S ad
meliorem commigretis, turbulentissimasque istius maris tempestate estu gere, ad tranquillissimum aeternae vitae portum dediici valeatist Exploratum vobis est coelestem Patrem sitis stare promisiis. Et quibus beatam semel vitam spopoderit, cos nunqtiam esse seu straturium, quae sisne virtus, ut in paucis inuenitur, ita omiacis inter homineis tuos emineatis calaude perficit. Est praeterea in vobis alia laus, nec obscura, neque mediocris, S qua intrum in modum nome istius ciuitatis illii stratur, quam 3 a natura ac
cepist e,d vestra in dii stria peperisse existimamini. Nam& publicis in rebus admirabilem prudentiam,&in priuatis
singularem solertiam, considerationemque declarati S, neque solum in repellendis malis, scd etiam incomparadis bonis maximam curam ponitis,& in consertianda uita
te unde nomen sumpsisse videmini, mirum studium adhibetis, non ea ratione tantummodo ad duehi quod salutem vestram in salute totius ciuitatis positam esse existimetis, sed liti manitate maxime naturaeq; incredibili clementia impulit. Quamuis autem hanc rationem semper teneatis, ea tamen proximis superioribus annis, si, tim terrarturi orbis fame, S penuria frumenti laborabat, maximum VC-strae ciuitati dedistis beneficium, d te terrima condition Ceam liberasitis Clarastis enim si immo studio, viriti amma xima frumenti copia in urbem comportaretur atq; ad aOC ipsum varios homines in plureis oras naissistis, maximos sumptus fecist is, nulla deniq; in re charitate ac beneficentia vestris ciuibtis defuistis satia vestra virtute perfecistis, ut quamplurimi vitam, spiritum, omne isq; suas forti inas vobis debeant. Nam cum annonae caritates plerunq; pestilentia sequi bleat, vestra est factum prouidentia,ut non modo nihil eiushaodi sit consecutum, verum etiam irrituitate per quam pauci, alia ob cati sana ex hac vita nai grauerint. Qui itaque tam diuinum beneficium a vobis accc perint, hi summa se omnia debere vobis cur no fateant ii PE potest quicquam ciuitati aut alutarius, aut gratiti contingere, quam Lex miserrina conditione d videat eripi, de fames