장음표시 사용
331쪽
esset, ad amicos, ut qui de se humit, ter, demisseque sentiret , factum sua , culpa fuisse scripsit, propterea quod impIicatus peccatis , inque Deum ingratus esset, superbeque , rebus tam secundis elatus , Viveret , quo minus id boni,
quod vehementer optarat, consequere tur . Extremo annamitico anno cum custodes ab eo pecuniam postulassent, qua comparare sibi res possent, quibus ethnici ad sacrificia uterentur , ipseque se eam ob caussam daturum negasse L , tam arcte custodiis constrictus, totque contumeliis vexatus suit, ut ei neque excedendi e carcere, neque respirandi potestas esset. Sed ubi nocentinimi viri nihil ab se agi animadverterunt, finem esse faciundum injuriarum , circumspiciendumque duxerunt, aliamne ullam inire possent, qua argentum ab eo extorquerent . viam . Itaque impendi eam ad usus oportere dixerunt, in quibus nihil esset, quod nesas , minusque honestum videretur . His ut nostri latisfecerunt , permissum Gilio est, ut primis anni diebus quatuor in domo aniculae maneret, mysteriisque christianorum praesidio mortalibus , ac saluti esset. lnde cum nun rciatum suisset, si duodecim, quos custodibus dabat, quoque mense nummos regales argenteos quatuor addidisset, neminem posthac, qui ipsi negotium exhi,
332쪽
heret, suturum , paullum ut secum quid statuto esset opus cogitavit , custodes adiit, pactaque peeunia impetravit, ut sibi deinceps, quocumque in loco visum esset, versari, cumque christianis de summis religionis rebus agere liceret. XVII. Interim dies dictionis caussae constituitur . xi II. kal. sextiles judices Gilium ad se adduci, ut de loco, in quo captus erat, fateatur, jubent. Iam ille secum constituerat, se ne verbum quidem, si de ea re judices quaesissent, licturum . Nam quod anno superiore interrogantibus respondisset, quodque suis responsis adjuncta quaedam mala fide ab scriba fuisse intellexisset, acerbe tule-
diciam adduincitur . deuue multis rebus
rat. Cum enim ipse distincte , aperteque affirmasset , dies sere decem, hoe ille veterator sic immutavit . ut annos duos Gilium apud Thaytinchum latuisse
scriberet. Jam in atrium Gilius venerat, eum concursus est iterum puerorum factus, qui cruces, ut supra est demonstratum, efficerent, pedibusque, eo inspectante, protererent Qua re animadversa unus judicum irrisurus hominem, bacillos duos ad figuram crucis compo suit , esque ante pedes projecit. Sed Gilius acceptam crucem veneratus, set
vit, ac judici bacillos restituit. Qui judex , cum inter Thaytinctium , christianos lue , qui inter se contenderent, me- X dium
333쪽
dium poni Gilium jussisset, tum hune 'imuera , ex te, inquit, peto, qui πω cere, ubi ante versatus sis, quam in saetificuli domum venisses, atque unde te
eneris , scito te verberibus caedendum. Quid autem impedit . quin explices, quae enunciaras anno superiore S Atque sic habeto: hoc te esse tacendo consecuturum, ut, qui adsunt, & mendacem te ipsum, Sc falsam esse , quam colis, religionem , jure arbitrentur. Ad haec G, lius i est, inquit, mihi Franciscus nomen . Annus est, ex quo in Tunquinem sum ditionem perveni, quartus; quo 'rum priores duos in promulganda christianorum lege, reliquos in carcere contrivi. Cetera ne rogar mihi quidem certum est tacere. Nam, si de religione 'percuntere, intelliges, non esse in vitio hominem . mii se christianum p fiteam tur. Quod ii de loco, ubi captus, vin- 'ctu unueram. dixi anno superiore, de susceptis etiam a me enunciandi Evan-'gelii caussa itineribus palam dixi. quam re non est opus. ut esse rursum dicendunt putem . Quod ais, si taceam, quae nullar eaussa, ut efferam, impellit , iure aliquo , qui & mendacem me, & falsainesse christiancrum legem existiment , inane est . Quae namque sit inter . haeet
colligario, ne suspicari quidein possum .
334쪽
Αα veram esse, Mam colo, religionem tam certum est, ut oratione non egeat.
De mendacio quω subdis, nihil moror, cum evinci a nomine, nisi calumniando, posse. videatur . Haς oratione audita, Thayilochus nostri desensionem suscepit, re ocati'ue in me riam rebus , 'Me dictae diu Vie ab eo in judicio fuer/nt , obtestatus iudicem est, ne se Gilium, umquam mei, acto implicasse arbitrare' tur, Sed Gilius, stulte , inquix. me, cum ita loquerer, s isse .-agnosco, & fa- te'r. Nam qui interere bant, ita erant animis comparati, ut per sumin m im
iuriam, qui me aluisset , puniendum, , 'qui vero pomprehendisset . atque in vin- 'cula ςpobsi imperasset, praemiis donan- ldam judicarent. I re eum haec , gra- 'viterque tulisset iudex, quaesivit, num, sit eum percuti gladio iussisset, id ille iudicaret iniurium . & contra xationem' futurum ἰ Ad quae Gilius . dubiumne est 3 inquit. Ego vero . si caedi me jusseris i non aequo animo solum, sed etiam lubens pallax. At judex , si vera est re-lsio cnristianorum, inquit, quae tanta est illorum antprobitas, ut apud nostrum aliquem acculati, innosentes, impositis falsis criminibus . calumnia perdere eo nentur I Tum Gilius, quos mihi, inquit, christianos narras ῖ his moritnis liqui sunt , ii certe divinam non ita obser-
335쪽
vant, ut debent, legem . Placuit haec omnibus , qui in judicio aderant, Μa darinis responsio. Quamobrem inter se, collocuti, eam, quasi plausum dare vellent , ut urparunt. Interea judex Thaytinchum , christianosque adstantes. de monstrans, horum esse necem, vitamque in Gilii potestate, confirmat. ItaqUe
hominem , ut verum eloquatur monet, ne quem innocentem, tacendo, condem
nari cogat. Quod si molestus ethm dii turno silentio judicibus pergat esse , minatur , militibus sese , ictibus malleorum ei ut ossa confringant , imperaturum.' Sed Gilius nullam esse caussam respondet, cur hi plectantur, qui christianos sacerdotes alere solerent . Quamobrem esse utrisque parcendum. Nam ab se frustra de loco, in quo captus luerat, inquiri . Nihil sibi metus afferre , quae judex de ictibus malleorum, ossifragioque comminaretur. Id si accidat, non grave sibi,sed pergratum,ac jucundum sine dubio futurum. His acceptis responsis,judex crincem a militibus in terra delineari, quam contendentes Thaytinchns , christiani' que conculcarent, jussit. Cumque Thaa tinchus multas sese in carcerem iconas a militibus , dum est comprhensus Gilius, illatas vidisse, quas nostri venerarentur , dixisset , hasque afferri, ut ab se, ceteri sque protererentur, postulasset, judex
336쪽
dex in posterum diem rem esse differendam sanxit, minatusque vel bera, nisii de rebus, quas scire senatus vellet , consessus esset,
Gilium dimisit.. XVIII. His gestis rebus , Praesectus
carcerum defessum se ambulando esse affr-mavit . . Itaque se caussa laboris, quem sob add um in judicium , reductuinque in custodiam Gilium sustinuisset, sex regales argenteos nummos poscere. Custodes, qui ad se quatuor reliquos pervent ros sperabant, auctores Gilio fuerunt, ne plus ei duobus daret. Quorum cum noster consilium sequutus esset , iram in se praesecti concitavit, qui statim , ut in carcerem conderetur, jussit. Post in mu- lierem, quae prandium attulerat, commmotus, eam , si rediisset, comprehendi, atque extemplo vinciri imperavit,. Ead
te anus perterrefacta neque vespere Vinrcto cinnam, neque postridie ejus diei quidquam ci rum afferre potuit. Jam praesectus Gilium crassis compedibus constringi praeceperat , neque mortalium . qui quam reperiebatur , qui ei auxilio esse a deret, cum factum divina providentia est,' ut ethnica mulier eorum , qui inclusi e stodiis essent, miserta ad carceres veniret, . eisquem oryzam coctam, me longena siue salitas distribueret , indeque etiam Gilio Partem daret. Quo tempore altera item ethnica mulier eidem fructus quosdam il- . X. 3 lius
carcerum Gilium in carincerem eondi imperat atq- ne anus eum adeat, cavet. Ethnicae mu-
337쪽
lius generis obtulit, quos punianos Tuo quinenses vocant . Interi m qui Gilii euram susceperat, cum rescivisset qua multis ille, quamque gravibus incommodis premeretur, sese tot nummum argenteorum praesecto . quot initio petituet, ' daturum promisit, modo solvi hominem, liberumque interdum e carcere Proelire pateretur. Praefectus accepta cunia, nihilo secius in nervo dies tres Gilium detineri iussit . Sed is, qui undo haec tanta crudelitas extitisset ne coniectura quidem assequi poterat, urgerique se tot pensemnis propterea quod tacuisset, arbitraba-Rur . quaecumque acciderent adversa , hi- lari animo serenda judicabat . yadires Gi-- XlX. xi. kal. sextiles judex, eum
bantur, asserri, Giliumque ad se adducilius plerauue Imperauet, militesque imperata continuo
me. Ruris gines crucis duas formavit . quas ingrem ante pedes per contume- negant ista- liam insultans projecit. Gilius , qui plane, quorsum haec pertinebant, perspiceret, ne easdε per- cruces collegit , atque utramque , ut ehrDhqminem decebat, veneratus , .
A inna, solvit , alteram , ut sibi certanti praesidio esset, retinuit. Post iudex, ubi 'lustra de loco , rebusque ceteris , quae, tritae omnibus judiciis fuerant, quaesivit.' hortatus martyrem est, ut, quoniam ta
338쪽
eere constituerat, imaginem saltem crucis fuste percuteret. Cumque Gilius ne-Msset , sese, quin inique praeciperetur,
facturum , extrahi judex iconas ex arca tres , quarum prior Christum eruet amxum, altera vero chartaeea, tertiaque
eburnei Deiparam Virginem exhibebat. secit. His extractis Gilius, flexis genibus,
honorem adhibuit. Ex eo rursum, cum de loco , in quo captus saerat, quaesitum esset, judex quae sint eius generis imagines, percuntatur. Gilius amplam occasionem explicandae senatoribus religionis, doctrinaeque christianorum nactus, leonem, quae virum cruci affrum exhiberet, Christum Dei filium, qui sibi humanam naturam communis hominum salutis caussa adsumserit, mortemque ob1erit , exhibere
dicit. Nam duas reliquas Virginis illius
iconas esse , quae eumdem peperit humani generis servatorem . Hoc accepto responso judex , quo se nostri post mortem transserendos putent, interrogat. Cui sacrilego multa inepte, impieque disputanti Gilius paucis satisfecit. Christianos, qui recte vitam instituerint, post mortem in caelum se migraturos, participesque se piternae felicitatis suturos sperare eonse
' mat. Errare vehementer ethnicos, qui res quasque notionibus corporum metire tur . Non enim corporibus solum homines, sed etiam animis constare. Itaque
339쪽
solutum corpore animum, qui concretus non est ex hac terrena, morialique natura , recte se gesserit, in caelum conscendere aeternam felicitatem consequuturum. Sin
male , in inferna detrudi loca perpetuis suppliciis cruciandum. Atque a Deo quidem haec omnia christianos didicisse. Non fuisse ab se, cum haec eadem hominibus
dogmata traderet, auditum Deum. Tradita autem divinitus fuisse, tam esse certum, ut qui dubitet, nae is maximo in errore versetur. His a Gilio lexplicatis re bus , qum iterum judex quaesisset, quo iΙ-le se abiturum post mortem confideret, eique noster iisdem, quibus ante, responsis satissecisset, miles, cui id negotium datum fuerat, arrepto suste, in medium processit. Ubi Gilius ad sese hominem accedere vidit, ratus se ita, ut minatus judex fuisset, crudeliter caedendum , Para vit sese, flexisque genibus ostendit ultro se pro religione , quaecumque judices decrevissent, laturum. Qua re animadver se , qui aderant, non eo consilio allatum ifustem dixerunt, quo caedi eum a quoquam hvellent, sed quo ipse' iconas percuteret. 9Id ut ille audivit, cohorruit, acceptum Iiue continuo fustem, ab se , detestatus iacri legum lacinus, abjecit. Μilites quod incoeptis desistendum non putarent, cuistiano, qui in judicium cum Thaytinchoaccesserat, suste, ut id faceret, quod no . ster
340쪽
cter recusasset, jusserunt. Cum is humi se prostravisset, demonstrassetque dicto 'audientem non futurum , sacrificulus, ut innui sibi animadvertit, fustem arripuit. Jam cognoverat Gilius fore , ut is eburneam Μariae Uirginis iconem peteret. Itaque manibus Deiparae, infantisque Iesu Christi capita contexit, monuitque sacri legum, ut se potius, quam sacram imaginem feriret. Riserunt judices, interque se colloquuti , caecos esse Europaeos dixe- runt, qui tanto in suas iconas amore, ac studio ferri solerent. Interim Thaytin-chus militibus ostendit, si1 vi illata Gi- lium amoverint, se continuo imaginem contriturum. Quare duorum militum c natu , nam a solo vinci nequiverat, tollere de icone Gilius manua cogitur. Incredibile dictu est, quam acerbus homini dolor incesserit, ubi eburneam quidem imaginem fuste percussam , chartaceam autem pedibus a sacrificulo protritam vidit. Eo que magis discruciabatur, quo nullum a Thayt incho fieri injuriarum finem cerneret . Igitur cum a se paullum milites recessisse, liberumque sibi esse impedire , ne ille chartaceam conculcare pergeret, cO gnovit , in medium procedit, vique ima ginem ex improbi viri pedibus sublatam , Veneratur . Μilites, qui nihil indignum 'serendum censent, Gilium circumfluunt, eaeque medio excedere coactum ludifican