장음표시 사용
51쪽
menses procedero posuisse ad Eo ut, si demum post hoc spatium de re majore ae tum Et iudieatum suisset, judex do a minore nullam sent sentiam proferre posset et ita actor causa adorsit Mitto, si is, qui do ro minor egisset intra jus Em praetarum de rem Oro cum eodem reo ager voluissset, id ei omnino nulli euisse, ex option rei residuae obstante. ΦθMitto, vix in quibusdam ausis, quas Plane in Exceptionem praejudicialem venisso affirmat, fieri potuisse, ut d ro major intra talo rovo spatium judiearatur, puta actiones, in quibus de statu impuberi qua robatur, domum post quiurium peinium annum iniri licuisse. ' At nos eio ubi locorum dictum sit, praejudiciali exeoption interveniente judicem uberi sententiam di Terra. Im omni exceptione intervenient judex sententiam et probata ea absolutoriam
quidem ferre jubetur. Quod aliter do praejudiciali exceptione statutum fuerit, nescimus quin etiam ipsa aetionem is excludi Gaius prodit. GTota Ia liti conto stationis vo sententia dilatio,
quas praejudicii prohibendi causa inistrvenit, in sola praetoria cognitione iisque ausis, quas ad eam pertinere demonstravimus, conclusa est, ne quo ad praejudicialem exceptionem valet neque ad praejudicialem praescriptionem, quam olim exstitisse scimus, valuisse videatur. DIOM ista fra vi dis
guttila fuerit, nune comprobatur a Plane l. e. p. IO, Ollor
Ileo siuam hae prasis ripi Iono, post illam eontestatam, intere se nisi jamaotum erat, am se hane praescriptio em qua ori potui , num age dum es Est. Neque vero fortaeas litis onustatio sub eo aditionis
fieri potu orit, notumque est illud avolent L b do tua. 5, 1 . non quem distum deiussoris uligallo In pendent potest ossa e ves in Dipiti ros , Coos e
52쪽
IV. Jam, quod i fio potissimum o indolo lotius rei judiciaria Romana contra opinionem do prasejudicialibus xceptionibus vulgalam si mei, id singuli prasiti dieii prohibondi
o ausis et modis axaminatis atque diserebis confirmatum et expletum os t. Cognitio prastoria et exceptio propter pra judieii periculum intervenionios utique diversa uris
malim sormulam hujus praescriptioriis Ga 4 133J, cujus verba non in togr exstans, ita restituere , Ea res agatur, quost quam Ea res gatur, si in ea re Pr judiciunt heredual non sat Ceterum nonae eodendum sit senteni lao D orni uetuli 1. e. ἶ 3, 4 , quaa pol hane pr Geriplionem, similiter a per illas praeseriptiones pro olor receptas, elingas in tunsionis divisae ruerisit voIuti Et praescriptionem quod r& uillelum hore stilat non fiat heredit striam causam auris in Jud teium de- duet exelus amisso. Quod ni a illa praeclletiora et D do herest peti memorata nihil ad hane putentiam faciat, supra not. b prohavi Ne quo verum est, me audietat praeseription integram hereditariam ausam ex autione exeludi. Iino, quemadmodum ipgo eruburg g. 10 S II 4ε- monstrat, nisi eum ipso, qui so heredem esse leabat, agebatur, Leebat
otiam tu poetae aetion do hereditaria ausa uris in intentionem de-dnesi PDhari . I is It ita unquam opposita praeseriptio praeiudiei alis no-o bat. Quernadmodu n oro unquam tu otion familia horetaean duo
hereditaria auε exeludi voluerit, non Inlviligitur. Denique Dern burg
, dic stili subfuisse eo uionati ei ita quum lotarn vim et effectum, quem sua sententi ad iane prae udietalla Neestionis, de qua potissimum dis
sutal, naturam Pignus is Iulum halicat, ipso aufert, tum inter raejudietalem praeseriptionem et exere ueni tantam digere PantIA Etatuit, quant m suis So sequaquam verosimilo os t. mihi quidpm inter hae duor media non interna rationis sed tantum forma diversitas intere ederovidatur. Utrum quo eriso stando vim ad rem, qua in iudicium do-ducia fuisset, consumondam Iiabuisso. risimili causa, cur haec se
eoptio olim in modum praeseriptionis propositi fuerit, vi eo noti Is4. An vero quum ros in judicium dedueenda ita per exceptiovem o praeserip tionem circunseripi fuerit spetialis stetio qua postea finita hereditatis .entroversia, iterum instituatur, Musumla suerit se illam priorem aetio nem liae de re tot lo eo dis optare mitto.
53쪽
instituta sun Cognovimus eas in disparatis causis, diverso modo ot eum diverso osse et locum habero. Ita tandem prasjudiciorum doctrina xpediri potest dubiis, ingeriis ot discrepantibus regulis, quibus adhuc uberrima fuit, lam har, ut vix unquam judici, quid sibi Requendum ess si liquar potvorit. Sane difficile erat contrarias de utroque instituto opertas regulas in unum eo gero, ita, ut so non invicem tollerent Pausta sufficit Oxhibero Xempla. Plane hi ' profitetur:
Haec quum do uno oodemque juris roni odio tela sint mirum quantum tuteris pugnantia ad ractam rationam revocabuntur, i alterum do altero juris emodio die tum intelligas illud do praejudiciali xesiptio no hoc de praetoria pra udieii prohibitione. Dein sto praeeipi solet, praejudicialem exception m isoli obstare, qui ipso do re majore agor possit uno vero
tenore non negatur, quin has regula quam aspissima negligatur. βλ Doni qua dictitatur, rariudiciorum prohibitionem liberrimo magistratuum arbitrio permissam fuisse. ιβ DIIa multae, quae de praejudiet ali exceptione exortae sunt, varietates et controversiae do medio removentur,
113 Quom admodum jam ustiniana1 do tis trina, qua sta rari illelmi sex eoption pro Porretur, qu stus es: I. I pr. sto ore Pe 3,31. Vereor autem, o Emori formularum iudieisque o magistratusum eicitum discern udorum obseurata jam ustiniano xae doctrina obseurior vis auerit, quam erat. Dipiti ros , Coos Le
54쪽
istis duobus institutis recto distinctis. Nihil jam nimii prae forum arbitrii libati relinquitur, nihil, quod incertum duporsonis, quibus pra udicii prohibitio noceat, staturum sit. Dilatio aetionis do to minor instituta intervenit, Si simul judicium de ro major motum est, cui aliqua quaestio
eum illa a minore communis est. Tum oro ago dilatio in multis et variis, quascunquo supra L 2 pereensuimus, speciebus locum habst. Nihil quo intersegi, utrum intor casdem p rsonas an ab alio, at quo actor vel contra alium, atque oum etiam altero judicio agatur. βυContra Exeoptio admittitur uno solo judicio instituto. Immollit odorom ad altorum Ino Vondum, quod nondum motum est, sed moveri poterit. Consequens est, u exceptio non admittatur nisi ipsoaebor contra eundem reum alter judicio agere poterit. Iniquissimum enim esset actorem cogi exspectaro, donecoxtraneo alicui vel etiam reo agere liberet, vel doneo ipso contra extraneum ager pos sol ob talas Eum x transio instituendas aetiones nulla rariudicialis xceptio compa
Sed non minus iniquum esset, Omnes impediri aetio nos, in quas aliqua quaestio veniret, ulli actioni rei majoris doqua aetor ager aliquando poterit, communis. Quod si, ut assolet, generaliter praecipitur, haec sero sequentur. Pl
rima actiones in partos seinderentur, es ut consessoria, hypothoearia, pignorati ei a usurarum potitio, aetio communi divi dundo, multactio nates actiones, quas damnum persa quuntur.
tatur sexceptio; de quo loe v. Plane p. 214 sqq. Dorn burg g 1. Tantum a reus, ou ketio do a majore Ompetit, eam statim, anto datam aetionem res minoris, poεtulat, aetiora x minor - quum hi duo du- diei almul eon eurrant, b ipso praeetiit differtur, si quidem animadvertit, eandem quaestionem utriqua judiet communem osse vide quae
55쪽
Qua quidem omnes actiones liquam quaestion om volui dominii sortis debitae, criminis continent, cujus nomino proprium t id quidem majus constitui potos intor easdem parte judigium Sed quod vetitum suovit oestasiona istarum actionum do duro major proliare, ignoramus: im par so mula in fontionem talis probatio utiqua Oxigebatur. Paucorum quorundam judieiorum ausa praejudigia leg Xe optione comparatus Icti Romani fradunt hereditatis
petitionis et fundi vindieationis. Ne quo vor horo di fatis quidem potitioni per Oxceptionem succurritur in omnibus litibus, in quibuscunque do horo ditario juro alterius partis disceptatur, sed tantum, si quis eandem causam, quas in hora ditatis petitionem ventro potest, per aliam stetionem persequitur. Exo optio quod prao judi tum hereditati non sat non admittitur, nisi hae eduo evoniant: quod in alio genero judicii torque litigatorum si hi hereditatem vindieat si quod reus heroditatem vel horoditatis partem ab a toro potitam possidet. βρ Si aetor po talo judi eiu in quid o hereditato obtineat, non sotiim hereditaria qua ostio ui judicio cum heroditatis petitione pommunis est, sed etiam ipso Te fus: δῖ alio genore judieii de e reditati potitione judieatur, horoditatis potitio vitatur.
pius intuitur 1. Ira I sam here. supra n Gh. 34 l. 1 si pars hered.
56쪽
Quo ipso quidem juro concessum orat, quoniam in uno quoquo judicio quaelibo in ei dentes quaestiones, liuet doliseoditati essent, dirimenda erant. At compluros ausae eon urrebant ex quibus Romanis iniquum ess videbatur, , par alios tramites istin herodi fatis potitionis infringi ι , volui amotoritas centumviralis judicii et natura universalis horoditatis petitionis, non in partes distrahondas neque indiscrimen variarum sententiarum adducendas. - Ob has fera eausas speciales actiones tria milia he ei seunda judicium per x optionem quod praejudicium hereditati non nat Oxeludo hantur. Hui ex optioni ae odit simillima quod praejudicium praedio non fiat siva quod pra udicium lando partivo ejus non fiat. Una species, in qua hace excepti reo utilis sit, ab Africano relata est: δ' seilicet si quis viam petat sibi debitam ad fundum a re possessum, de cujus dominio inter partes controversi est Ut supra singulis rebus p tilis, via hereditatis potitionis, ita hoc casu, servitute peti in via rei vindieationis infringetur. Nam non solum, quemn d modum Dieanus adnotat potitor servitutis probaturus est,pra odium suum essu, id est non solum vadem dominii qua ostio in utrumque judi tum veniet, sed etiam quodammodo idem utroque judicio actor auseret Partem enim quandam do-
57쪽
minii conge usurus est: via restitutio inanis erit, nisi ad ipsum pra odium tamquam suum a tori ae eodero pormissum orit. Ut ut illic abusta universalis actionis atque, ut illic aueforitas judicii centumviralis ita lito gravita justi eii ad tuenda praediorum dominia reperti adduxerit, ut volaretur pra Hudicium fieri prasidii vindicationi. D ration exceptionis extra quam in reum capitis praculi eium fiat temporibus ieeronis usitatae supra ad I. 3i xposuimus Hie ad om quaestio in utroque judicion deo versatur, ut alterum altero xcludatur. Ille quidemost auctoritas publie judicii, propter quam privatum impediatur: non enim oportet in recuperatorio judiet ejus a leficii, de quo inter sicarios qua oritur, pra udicium fieri. ' in Itaquo patet, praejudiciales exceptiones eortis quibus
dum causis concessas, e pauearum actionum singulariis
iura enatas esse, quas non alio genseo justigii vitari licare, propior aliquam utilitatem ro Eptum orat. Neque vero hoc singulare jus ad consequentias producendum est. Sunt quid om alia causae multa et variae, in quibus
dieitur aliquod pra udietum fori prohiberi. fenim id lo
eum non habet nisi si duo judicia simul postulantur vel alterum altero pendonis. Quantum vero interes inter has et illas ausas Sans divorsa ratio est, utrum magistratus ex officio videat, quinam ordo aptissimus servo tur judicandi inter duo judiei simul sponte instituta, a quaeraturdo uno judicio non nisi rei voluntato excludendo cogendoque actore, ut alterum judicium instituat Ergo tuus ieeι, utrasquo causa confundere iis quo speciebus, in quibus alterum duorum eo eurrantium judi-eiorum proptor praejudi tum differtur, pra justi ei alis Meeptionis v I praescriptionis vestem induora ado ut plurininugonoratos, uri Romano alienae, ei fingantur x eptiones, quod praejudicium judiei publieo, de tostamento cognituro, Iibertaeti non fiat. isti Minimo vero indulgendum est, quod
58쪽
quaalam generalis proferatur exceptio quod praejudicium eo majoris pecuniae fiat usquam gonor alit x praeceptum est, ut etio de re minor propter futurum doro major judicium inhiboatur. Qui eun qua loel gen Eraliter da rari a diei prohibondo Statuunt psertinant ast eausas, in quilius non exceptio sed in quibus praetoria cognitio intervenit videlicet in quibus de duobus judiciis simul pendentibus quaeritur l. b de ud. 5, 1 - Paullus libr. 1 Sentent:
Par minorem eausam, Mori eognitioni prauud telum sortici oportet; major enim quaestio minorsim causam dis trahit.
L. 21 de ex c. 44 oratius libro membranarum:
Rei majoris deunia prasJudicium fior videtur, quum s quaestio in judicium deducitur, qua ves tot vel ex Hiqua parte eommunis est quaestioni de re majori. M
Non solum his Io eis nihil do praejudiet ali dic optuma exprimitur, sed etiam inseriptio utrius quo legis non movet. ut redamus, in iis de ulla sexception agi Prima Ie etiam in Digostis eo loci posis est, ubi do judicio oonstituendoaetionibus quo dandis vel denegandis tractatur Alfora quid om in titulum do xceptionibus rotata est: at novimus etiam et oras quasdam huic titulo alienas logos injunctas
Is 2 Aeque generaliter de praesudiei per praeetorem prohibendo statuitur in L 4 do in utrer rest. 4, 1 , L 104 si rogulis duris 50 17 rapianus libro I ad Ed. - victo supra L 2 d. 163 L. 12 es. stlom do rari ut form. p. 35 303 I. 17 h. t. et.
supra noti. D Etiam dictionos in I. 5 o l. I lit ad lithita minimo v doritur ad exul Tti ut rapuit dictalem resplaere majori eognitioni Praclud letum fieri non oportero similiter in In l. 7 pr. do horol. potidietum Est na radu dictum do stalamanto Ognitur faciat , ubi do praeetoriae cognitione agitari In I. 21 do ex o vero non do re minor in judietum deducta, sed do do duee da quaeritur .guum a quaestio
in judietum adueitur Similiter in iudicium onit dicrum Est in 1. 114 2 a juris d. 2, 1 , ubi siquo de actione danda, non de data
59쪽
Jam metum si, quod milhi potissimum hae disso talion probandum proposui praejudicialis exceptio non ad ordinem judicii, sed ad ipsam rem in ju- die tum do duo tam pertinet.
Adhuc quidem Omnos contrarium Statuunt At haec sententia enata est e contamphition parum praejudiei alium causarum, quae in solam praetoriam cognitions Venorunt. Ubi duae actiones simul instituuntur Et practior, ut ordinem
judicandi inter eas statuat, alteram interim non dat vel sustino vel de ea sontentiam differri jubot, nemo dubitabit, qui do orditio judiciorum congii tuendo agatur. Nimirum
proprii in Costico propositi sunt tituli de ordino judiciorum 3 8 et de ordino eognitionum 7, 19), in quibus maxi
mam partem de istis notionum dilationibus dicitur. Quae quum perperam putata Sint in formam praejudicialis ex ceptionis venisse fieri non potuit, quin illa opinio inveteraret. At non jam est ulla hujus opinionis ratio, ex quo illa o praejudiei ules ausa forma sex optionis Xutae sunt. In veris praejudicialibus xe optionibus non de ordine infer duo judicia oodo tempora pondentia obsorvando, non das usti non do altor quaseritur, sed de prohibenda aliqua ju- diei eon domnation o officienda absolutione. Etiam praejudiet ali exceptione ipsa a tio et id, quod in int mi icin uneondemnationemvo deductu in ost, excluditur Etiam hae exception non sol us a ceteris id agitur, ut singularis quast dam specios, qua ipso jure verbis forinulae eontineatur, ex actions condemnationeque eximatur.
Ipso jure ex hereditaria causa rem fiere dilariati pos-s dissoro h reditatis vinclicare potes viile licet potitoria formula quamlibet causam dominii probandi, etiam heredita riam, reeipit Sod ex optio uo si in ea re, qua de agitur, praejudietum horoditati non ah ita mutatur formula, qua iomnino non ex tali causa ros vindieari possint has spa- ies rei vindicationis exeluditur. Q samilias herois eun
uste judicio, etiam si quis suam horoditatis partem non possideat, tamen liberum ei est, do suo jur hereditario pro-
60쪽
baro. Sed illa Oxceptione inserta formula talis modus imponitur, ut amilia herciscunda judicium in hoo easu non compotat. Quam exclusionem actionis ipso juro compotentis Gajus in saan here apertissime ita describit:
Qua quidem aetio ae tam lina Ergo i undae si quoquo iis tur cum Petit, qui suam partem non possidet; et ait R, qui possidet negetoum stat Ohorolem essa potos sum A cIudor par Pilonem si in cro, qua de agitur, prae udietum hereditati non
Similis ratio os omninum, quascunque praetere novimus,prariudicialium Ex optionum. Nescio, quaenam alia sit vis ceterarum ex optionum, quotquot constat ad ipsani causam in judieiuni deductam periinere. Oorte iis quoquo singularis quaedam specios, qua ipso juro incondemnation om v niat, sexcluditur Exompli gratia si docem dolo malo stipulatus sum, ipso jura decem condie pro possum doli ex coptione officitur, ne hae dolosa stipulatio ad condemnationem valeat, id est, ne mi eaAui condietio utilis sit. Interest quid om aliquid intor pra usti ei ales Et roliquas exception os Solet enim nomino poeio per ex optionem exclusa non uti an ulla alia stelio omparata osso. Puta stipulatio dolo malo acta, quae in condictions per ex optionam doli infirmatur, non potest insuper in aliam figuram actionis deluet. Itaque exceptionibus sol si non solum certa quaedam formula actionis evitari, sed otiam tota res ipsum gae jus, quod a tot sibi competere dicat, peremtum videri. Alia vero est ratio praejudicialium exceptionum Ηeredi, qui suam partum heroditalis non possidet et a possessor hereditariam controvorsiam patitur, vi eo rei vindicationis vo familia hareis eunda judicii praesto est her dilatis petitio. Qui non par via potitionem quendam usum fundi a reo posSes Si recuperare potest, ei licet landum vindieare. Is qui de occiso homine Uetatur injuriarum gere,
non a publico judiei prohibetur. Itaqua omni praejudiciali exceptiove non negatur, omnino ullum jus actori competere, sed nogatur, aetori unam poclem actionis, qua uti