장음표시 사용
131쪽
ALLEGORI AE' Q PAEDAM, A postoli quoi omnes, totius ecclesiae portant typum, quia Eclidem i dimittendo peccata, similem acceperunt potestatem. habentes quidem & formam patriarcharum, qui per uerbu praedicationis. in toto orbe terrarum, ino populos uitaliter g e
Septuaginta duo discipuli, significant illustrationem totius orbis, per Euangelium Trinitatis. xxiiii. enim horis, mundus omnis peragitur, qui numerus triplicatus propter eandem trinita tem in septuaginta duobus deducitur. Idcirco autem mittunturhini, propter praedicandum Dei honorem&proximi, uel mysteriorum gemina testamenta.
Ioseph. typice Christi gestauit spectem.
Maria autem . ecclesiam significat, quae tum sit desponsata Christo, virgo nos de Spiritusancto concepit, uirgo etia parturit., Zacharias sacerdos, qui angelo iubente obmutuit, silentium legis &Prophetarum, adueniente Christo, ostendit. Iohannes, formam habuit legis. qui Christum adnunciauit. εἰ remissionem peccatorum per lauacri gratiam praedicauit. Magi, figurauerunt Gentium populum, lcgem fidei cogniturum indicantes sacramentorum muneribus Christum, per thus esse Deum: per myrrham, hominem passum,ati sepultum: per aluum, regem omnium seculorum. Herodes. qui infantum necem intulit, diaboli formam ex μpretate uel Gentium . qui cupientes extinguere nomen Christi de mundo, in caedemartyrum saeuierunt.. Muci in Evangelio, significantur, qui fidem Christi non con
. Caxi, qui fidem quam credunt, nequaquam intelligunt. Surdi, qui non exhibent obedientiam praeceptorum . Claudi, qui impiae praecepta salutaria negligunt. Homo prudens, qui aedificauit domum suam supra petram. significat doctorem fidelcm. qui in Christo doctilata suae. ει uitae stabilimentum constituit. Ucum.
132쪽
r A c R AE sc RIPTvRAE. Illa uero, qui aedili auit domum suam super arenam, Haeretitorii dogma dcsignat . quae sic assificatur, ut ruina faciat magna. Leprosus, quem Christus descendens de monte, primum curauit, humanumindicat genus , delicti contagio maculosunt, hoc re&mptor dum de coelorum altitudine, qua si de monte descendit, uario cultu daemonu detrusit, ait in unitate fidei reparauit. Centurio, fidem Gentium significat. Puer aute Centurionis, & filia Chananaeae mulieris, quos Claristus non ueniens ad eos. siluat, easdem Centes ostendunt. 'quas
Dominus non corporali prasentia uisitauit, sed per fidem ucsti
Ipsa quoq; mulier Chananaea, eccIesiae ex Centibus gerit figu/ram, quae tanqu m canis quaerebat micas de mensa Dominoriuid est, satiari doctrinis Apostolorum εἰ Prophetarum. Socrus Petri febriens, significat Synagogam, aestu carnaliuecsyderiorum accensam , cuius filia est pars illa credcntium, quae
Scriba repudiatus, qui propter quaestum Dominum sequeba/tur, significat eos, qui Christi fidem, non propter Dominu, sed
propter lucrum seculi, ecclesias adpetunt. Daemoniacus, quem Dominus in regione Genesarenorum, a legione curauit, significat Gentilem populum, multorum cultibus daemoniorum obnoxium.
Pastores porcorum fugientes , qui ea quae gesta sunt nun/ciant in ciuitatem, significant principes impiorum, qui dum fi dem Christi fugiant, uirtutes tamen eius stupentes, mirantur αpraedicant. Paralyticus iacens in lectula, anima est, uitiis desolata in cor/pore suo, quae dum fuerit gratia Christi per peccatorum remissionem sanata, confestim pristino robore recepto, resurget,& lectu carnis , in quo debilis ante iacebat, ad domum uirtutu reportat, ut se intra conscientiae suae, secreta constringat, & nequaquam in
extatioribus ultra uoluetatibus dimata discuitat .
133쪽
ALLEGORIAE Qv AEDAM Archisynagogae filia, ad quam dum curandam pergeret minminus, tamen priusquam ad eam ueniret Dominus, tetigit eum a tergo mulier, quae profluuio sanguinis laborabat, figuram hahuit ecclesiae, uenientis ex Gentibus, quae dum post praeuaricationem, & post passionem, & post ascensionem Christi, credidit, quasi a tergo Dominum tetigit, & ante accipere salutem, quam bynagoga promeruit. Duo caeci, iuxta uiam sedentes, significant utrosi popaeos Iudaeorum, atq; Gentium, per fidem Christi, Christo adpropin γquantes, qui dixit. Ego sum uia. Daemonium habens, caecuς & mutus. qui scribitur a Salua, re curatus, indicat eos qui ex Idololatria Gentium, ad fidem Dominicam conuertuntur, quibus tamen expulso α corde daemo num cultu, dum primum lucem perceperunt fidei, postea ad Iair dandum Deum eorum lingua resoluitur. ut confiteantur eum,
Homo, manum habens aridam, significat Synagogam, MI animam, minime operibus infructuosam, cui cum dicitur. Ex tende manum tuam: admonet, semper porrigendam eleemosynam pauperibus. Homo, de quo immundus spiritus exiens, & rursus eum occupat, significat populum Iudaeorum, & hominem poenitentem, cui per subsecutam negligentiam, acrius mentem occupat carnis uoluntas, adiunctis secum septem aliis spiritibus uitiorum, id est, iracundia, auaritia, inuidia, ali ueteris ingluvie, inani gloria. Drnicatione ato superbia. Paterfamilias, proserens de thesauro suo noua & uetera, ChrIstus est, proferens de impenetrabili sapientia sua , gemina testamenta, scilicet Vetus, in quo saelicitas terrena promittitur, 3c Nouum, per quod regnum coelarum speratur . .
Homo, qui seminauit in agro suo granum sinapis, Christus, in quo uolucres coeli, id est, Mulier est, qui seminavit fidem in m spiritales animae requiescum.
134쪽
. Mulier , quae fermentum abscondit in satis tribus, significat lapientiam spiritalis doctrinae, feruentem in trinitatis amore. Homo, qui absconditu thesauru in agro reperit: illa est. qui is isto mundo uenditus omnibus, Christu. uital aeterna adquirit. Quint milia uiri, qui quinq; panibus ,& duobus piscibus pa. sti sunt. ecclesiae sunt populi, qui per quini corporis sensus. aumento legis spiritalis. ἀ Christo reficiuntur, bc duplici testamci to, quasi gemellis piscibus saturantur.
. Quatuor autem milia uiri, qui aliis septem panibus suntur eadem Gentium ecclesia est, quae in quatuor partibus mundi dis, funditur, ait ubertate sepularmis gratiae recreatur. in qui saepe, nunc in ignem. nunc in aquam cadebat, murradum signitari. Ignis autem,inflammantem cupiditatem: aqua. carnis uoluptatem demonstrat in quibus semper arreptus quotidi ano lapsu praecipitatur. Moses & Helias, qui adparuerunt cum Domino in monte. Ire S prophetia intelliguntur, quarum uocibus passio,& resurrectio.& gloria Domini declaratur. Homo, habens centum oues, & relictis illis. ouem perditam quaerit, ac repertam , humeris reuehit, figuram Christi expressit, qui relictis milibus angelorum in cocto, ouem quem perierat in Adam, ut bonus pastor, quaesitam in Gentibus reperii, ait crucis su e humeris ad paradisum reportauit. Mulier, quae perditam repetit drama, ecclesia est, quae ani mam diaboli laqueis adfecta, dum inuenerit per poenitentiam . A angelorum & hominum facit laetitiam. Debitor decem milia talentorum, significat homines. qui Deo sunt obnoxii, per transgressionem decem praeceptorum. sed sicut nobis poscentibus α Domino peccati uincula relaxantur, ita unus quisl nostrum dimittat, exemplo Domini, ne du minima debita in nobis peccantibus, non concedimus, maiora nostra exa uere, cum usuris poenarum cogamur.
135쪽
A L L E G o R I AE v AE n g ride Iegis potentia gloriantur, quanquam propter terrena Dominum colunt, noli habent regnum coelorum, ubi facilius Centili populus criminibus tormosus, εἰ sarcinis peccatorum grauatus ingreditur per foramen acus, quasi per angustias passionis dolorum ac laborum. Paterfamilias, qui operarios ad uineam conducit, denarium promittit, Christus est, qui uocat omnes ad culmen fidci. promittens eis praemium persectae beatitudinis. Operarii, hora prima conducti, hi sunt, qui a rudimentis in fantiae cultum fidei consecuti simi. Qui aute hora tertia, hi, qui ab adolescentia ad fide accesserui. Qui uero sexta conducti sunt, hi sunt, qui in iuuentutis aetate crediderunt. Qui autem hora nona accesserunt, illi sunt, qui iam α iuuentu te in senectutem declinati, gratiam perceperunt. Qui uero ad ultimam horam, illi, qui iam decrepiti, & in extremo uitae suae tempore uocati, ad Christum uenerunt, qui ta men prioribus parem mercedem aeternae beatitudinis accipiunt.
In illis conseruans Christus iustitiam, qui prima hora natiuitatis operati sunt. In istis impendens misericordiam, qui una uitae hora laborauerunt.
Duo filii missi ad operandum uineam, duorum popularum typum demonstrant. Primus enim missus, uocatur Gentium po paeus , per narurae intelligentiam ad operis diuini culturam, qui tamen prius contumax extitit, & sese iturum negauit. Adueniente autem Domino , priorem contumaciam sequente emendat obedientia. Secundus autem missus, ludaeos perlegis cognitio/nem, respondit, Omnia quaecunq; dixerit Dominus, faciemus. Sed idcirco damnatur, quia non solum in professionem legis praeuaricatus est, sed dc in ipsum Dominum uineae per parricidales
Homῖ, qui uineam plantauit, Deus est, qui condidit Hierusalam, in qua aedificauit turrim, & torcular sodit, uide et templu
136쪽
- s A c R AE s c RI p T v R AE.& altare, & sepe circudedit,id est, angeloru munitione uallauit. Colans autem, quibus uineam locat, populus est Israill, qui sub diuino cultu possedit Hierusalem. Serui autem, qui tempore fructuum missi sunt,interscsti sunt α colonis. Prophetae intelliguntur, quorum sanguis effusus cst αIudaeis,dum ab eis quaererent iustitiae fructum & legis.
Filius autem nouissime missus, quem eiectum coloni extra uineam occiderunt, Christus est, qucm crucifixerunt Iudata, elici entes eum extra portas Hierusalem.
Coloni quos, quos dominus vineae perdit, popaei Iudaeorum
Intelliguntur, qui olim, ut uidentur, dispersi ali perempti sunt. Illi autem agricolae, ad quos vjnea transferri praecipitur, signia cant Apostolos, uel successores Apostolorum. Rex, qui fecit nuptias filio su Deus pater intelligitur, qui copulauit ex uirgine, carnis uirginem Christo. Serui uero, qui missi sunt uocare inuitatos, Apostoli sunt atq; Prophetae, qui Iudaeos per legem 5c Euangelium prouocauerunt. Sed illi modo terrenis uoluptatibus, modo carnis A legis onere pressi. Biennitatem aduentus Domini contempserunt. Ex quo quasi indigni esse existimantur uitae aeternae. Gentes autem introisse manifestantur.
Rex iratus, qui misit exercitus suos, & perdidit interfectores illas, εἰ ciuitatem illorum incendit, Deus pater est . qui suscitauit Vespasianum caesarein Romanorum, qui & populum gladio uastauit , εἰ ciuitatem Hierusalem funditus, cum suis univcrsis euertit, ita, ut aeterius belligerare non possit. t Hominem autem, non habentem uestem nuptialem in accu/bitu, qui loquente rege, obmutuit, quem iubet seruis ablatum mitti in tenebras exteriores: ille est, qui in fi 'e quidem cum cateris requiescit. Sed si inuentus suerit in die iudicii, uestem carnis habere pollutam, confestim iubetur ab angelis tolli, εἰ mergi in gehennam ignis aeterni Duo debitores, ex quibus unus debebat sceneratori denari
137쪽
ALLEG Ri AE Q v AZ D A Idaeorum &Gentium. Ex quibus ille . qui quinquaginta denariam debuit, Iudaeoruin typum habuit. Ille uero, quiquingentos. Centis figura expressit, qui ab initio mundi,debitor semper exis stens, chyrographum peccati, per poenitentiam non soluit. Ad/ueniente ital Christo, tandem credidit, ait uberiore misericordia fructum accepit: unde, quia plus illi concessum est a Christo. amplius diligit Christum. Sicut scriptum est, Cui plus dimitti tur, plus diligit. Septem uero fratres; qui uni mulieri nupserunt, & sine filiis
mortui sunt, homines infideles intelliguntur. qui per septe mundi aetates, in hac terra totam uitam Lam, sine fructu iustitiae
Duo in lecto, illi significantur, qui remoti α turbis in otio quadam modo uitae uacare uidentui. Duae molantes, qui negotiis temporaliu retu circunseruntur. Duo in agro,qui in ministerio ecclesiue, tanquam in agro Dominicooperantur, ex quibus adueniente nocte. id est, seculi aD
uersitate, quidam permanent in fide, & adsumuntur ad uitam iquidam decidunt. N relinquentur ad poenam. Quin uirgines sapientes, omnes animae sanctae intelliguratur, per quini sensus corporis, nullam admittunt cordis coci ptionem: idcirco, quinario numero computantur. Quint autem uirgines fatuae, quae non habent in uasis Hesi. illat animae sunt, quae habent quidem integritatem corporum. sed non seruant intra conscientiam boni operis testamentu,dum
in facie gloriantur apud homines. 8c non corde apud Deum. Ideo , quia in uasis peccatorum suorum mentis splendorem no gerunt, adueniente Domino a regni eius gaudio secludentur. Homo Iegre proficiscens, qui tradidit bona sua seruis suis cistus est, qui post resurrectionem suam, ad coctos regrediens, tradidit euangelicam gratiam. euangelixis negociatoribus laenerandam. Sed primus seruus, in quinq; talentis sibi datis, quint libros legis accepit, quos doctii Aricie. decim praecep xVmmdificauit. Alius
138쪽
s Ac RAI sc RIPTVR M. Allus, duobus talentis, duo testamenta promeruit, eat morali ac mystico sensu, pie dispensendo duplicauit.
Tertius, sub figura unius talenti, gratiae donum acceptum interrenis uoluptatibus obscurauit, idcol proiectus est in infernu , quia nullum inde operatus est fructum. Abi in primo seruo sensus cordis εἰ corporis acceptos. In secundo, intelligentiam & opus. In tertio, rationem intellexerunt. Iuvenis filius uiduae, quem Dominus mortuum extra portas
tubis suscitauit, significat eum, qui palam quodlibet mortifera crimen admittit. Quit nonnunqua in audito Uerbo Dei morte peccati resurgit, & per poenitentia Christo uiuere incipit. Redditurq; uiduae matri suae, id est, communioni ecclesiae. Homo qui descendebat ab Hierusalem in Hiericho. N incidit In latrones, ipse Adam figuratur in genere suo, qui dum descendit de Paradiso cocle sti in mundu . incidit in angelos tenebrarii. Samaritanus descendens, qui uisiera eius curauit, Christus est custos noster, qui de coelo descendit, S genus humanum a uulneribus peccatorum curauit.
Stabularius, Apostoli sunt, uel successores eorum, qui infirmitatem nostram praedicatione Euangelica recreant. Martha, quae excepit Christum in domum suam, & ministrahat, significat eccesiam in hac uita, Christum in corde excipientem, & in opere iustitiae Iaborantem.
Maria soror eius, quae sedcbat secus pedes Christi, R audiebat Uerbum, demonstrat eandem ecclesiam in futuro seculo, ab omni opere cessantem, & in sola contemplatione sapientis Christi
Homo, qui media nocte postaeabat ab amico tres panes, si/militudinem exprimit cuiuis, qui in media tribulatione Dominum postulat, ut det ei scientiam Trinitatis. Diues, cuius uberes fructus ager attulit. significat hominem luxuriis deditum , & abundantem peccatis, quem immoderareelus ampliua Pe Me desi derant . arguit Dominus. dicens s
139쪽
ALLEGORIAE Q v AE D A Ms teste, hac nocte austrum animam tuam abs te, quae parasti, cuius erunt emini illi in domo una. id est, pater , mater , filius, filia .
nurus, ex quibus duo in tres, & tres in duo diuiduntur, signita cant humanum genus, fide & religione inuicem separatum, partim in disc issione schysinatis, quod duo significant: partim in numero,quod tria demonstrant. Diuisus est enim filius aduersus pati em suum, id est, popuIus ex Gentibus ueniens. aduersus diaboluna, cum quo antea fuerat sociatus. Diuisa est 5e filia aduerinsus matrem suam, id est, plebs ex Iudans credens, aduersus ina piam Synagogam. Diuisa est& nurus. aduersus socrum suam. ecclesia uidelicet ex Gentibus, aduersus matrem sponsi sui Syna gogam, de qua secundum carnem Christus fuerat procreatus. Qui homines separantur, sibi inuicem renunciantes: alii terre nam, alii caectam gloriam adpetentes. Galilaei xviii. super quos cecidit turris In Siloa, & occidit eos . Interitum plebis Iudaeorum insinuat. Decem & octo apud Graecos ex Iota &Thita, literis exprimuntur, quibus figuris nomen HIE S V scribitur, in quem illi crede Ie nolentes, pariter α Romanis cum sua urbe prostrati sunt. Homo, qui arborem fici in uineat sua plantauit, Christus est . qui Synagogam in Iudaico populo condidit, quam cum Domi nus quasi inutile iussisset abscidi, fit illi, α colonis Apostolis lassa humilitatis, adhibetur & stercus. id est,consessio peccatorii, sic in nouissimo credendo comminabitur in melius, dabit fructus iustitiae copiosos. Mulier, que x. & viii. annos infirmitate habens, a Domino curata est, ecclesiae typus est . quae in fine temporum, salutem fi/dei consecuta est. Sex enim aetatibus mundus iste completur, cuius tamen tempus, habet tripartitam discretionem: unam, ante legem: alteram, in lege: tertiam, sub gratia. Sexies ergo terni. decem & octo efficiunt. Quo numero, tempus hoc nostrae sesutis
insinuatur, quando a Sathana uinculia Lluti, quibus curuari era
140쪽
Hydropicus, quem Dominus curauit, dcmonstrat & hos, quos fluxus carnalium uiauptatum, exuberans adgrauat. Homo habens duos filios,Deus est, habens duos populas, quorum maior figuram tenuit Iudaeorum, qui permansit in Dei culγtu. AIter iunior Gentium, qui conditore deserto, seruus factus est Idolorum, quem per egestatem fidei reuertentem, clcmenter su/ .scepit Deus pater, & pro conuersone eius, sub vituli typo, suum immolat unic um. Tribuit etiam annulum fidei, & stola immortesilaus induit eum, quanquam Iudaeus frater liuoris torqueatur inuidia, propter salutem tamen eius, in gaudium concinit angelorum syniphonia. Dispensator prodigus, quem dominus a uilicatione remoueri praecepit, & fraudem faciens domino suo, relaxauit debitori hus patrem, ut haberet, unde in posterum uiueret. Haec comparatio. ad exemplu nostri posita est: nam si ille α domino suo lavindari promeruit, quia haudem ei faciens, in posterum sibi de alienis rebus prouidit. Quanto magis Christo placere possumus, si ex propriis nostris misericordiam indigentibus faciamus, α qui
hus recipi in tabernacula aeterna possimus. Diues, qui induebatur purpura, significat Iudaeorum super hiam, florentem quonda imperii claritate, uel honoris excelletia. Mendicus ulcerosus. demonstrat Gentilem populam, conscosionibus peccatorum humiliatum.
Quinq; fra tres diuitis illius, qui apud inseros torquebatur, Iudaei intelliguntur, qui sub quinq; libris Iegis positi sunt.
Decem leprosi, qui mundantur α Domino, Haeretici signifi tantur, qui in uarietate colorum, diuersitatem habent schysina tum. Qui 3 ideo ad sacerdotes mittuntur, ut deteIsa omni uarietate errorum, unitatis percipiant sacramentum. Iudex iniquus, qui dominum non timebat, adsidue tamen deprecantena uiduam exaudiuit,s militudo est, quia demon