Die Ophthalmologie (liber de oculo) des Petrus Hispanus (Petrus von Lissabon, später Papst Johannes XXI) : Nach Münchener, Florentiner, Pariser, Römer lateinischen Codices

91쪽

Contra inllationem et CalefaCtionem solum apium Co Ctum Cum laCtuCa et Superpo Situm valet. Contra in-llationem decoctio rute et Cimini. Contra inflationem et vento Sitatem. Contra inllationem et ventositatem Camo milla' superposita valet oculo. alet sanguis 3 rCinus Cum Cro Co et ZUCCartim positum super oculum valet. Si sit initatio ex

multitudine humoris detur benedicta superius dicta. t ostpurgationem abluatur oculus ter in die Cum deCoctione Camo mille ad modum '') trahe. 40. Incipiendum est autem a SCabie palpebra

t B: et anetum. ) L: a modo di cera. P: abluatur oculus in decoctione scammonee ad modum trahe. Η: ad modum trahe.

92쪽

Satur exterius apparet rubea et adparens ''' , scabies adest. II e C autem due passiones sunt Cronice et ViXCurabiles: patiens vero dum sanus 3 est utatur flebotomia in fronte et brachio et solutione ventris Cum

mirob. vel ') utatur balneo sulfureo et oculis apertis in-Clinet Caput et frequenter utatur Collirium quod est R. adamantis et margaritarum ana .R III piperis long. 3Id eris usti A II mire croci ana 3 IlI cum vino veteri ponatur bis in die lacrima I. Ruta endi via sumantur et Conterantur et sirent inde mandationes '' ) cum oleo viole et ungantur palpebre et unum mandatio ' ligetur

'ὶ L: sano. M, B, C: fame R. ') B: mirabat.' v et. C: cum quinque generibus mirabolanorum.

93쪽

super o Culum in Secunda die mane sumaC bulliat et ro. ot ru. 3 et de ista decoctione abluantur oculi et sani flebotomia de vena lacrimali. Cura: mundisi Cetur o Culus Cum Collirio rubro quod sit de suco pomi Citrini cum aquaro. et ZuCCaro purgetur Caput Cum pillulis de aloe .g 4 l. Cancer in oculo est Cum Corrosione Palpebra rum : P Urgetur patiens Cum Verapigra. Post purgationem ponatur super oculos '', in nocte et mane abluatur Cum urina pueri virginis quandoque mi Cn Pani S CUm n Un ro.

Ponatur. EXPerimentum probatum Contra Omnem Can-

i Das Leti essendo Recept fellit in M. Η: psi die squille et

axungia galline mane et sero inungantur palpebre in circuitu. C mitdem Zusatet: probatum est.

94쪽

42. I sua mirabilis ad visum Conservandum et Contra maCulam et defeCtum visus Per VesperAS. TraC-tatus mirabilis aquarum cluem CompOSuit Pe. ySPan USCum naturali inclustria et intellectu . A qua mirabilis ad' istam Conser an dum et Contra omnem maCulum. R.

feniculi rute verbene eviraste en clivi e bectonico silerismon inni ro. ru. Capilli veneris una M. I per cliena otia o Ctem in vino albo ponatur secundo die in Cain pana' in clua fit a sua ro et quod primum distillaverit est quasi argentum secundario aurum tertio bal SAmum Se- Cretur in ampullis tribus et Cum opus fuerit delicatis et Morgens und Abon is ita der L m C ring ctor Augenti dor cin-

95쪽

mulieribus nobilibus detur l)ro balsamo aliis Pro auro aliis pro argento. A d in v n d i f i c a n d O s o Culo S. Aqua de sal gemma et ad mundi ficandam Cutem oCulorum et morpheam et salsum stema et fetoremasSellarum et gingivarum putridarum tali modo sit. aCC. salis gemma lib. l. involve ligans in foliis isol. liqv'J Caulium. Et ponatur sub Cinere done C cleCoquatur et vertatur in albedinem. Post ponatur supra marmor et sub clivo in nocte ponatur et quod distillabitur quasi argenti est gutta servetur in ampulla vitrea et Cum opus fuerit sola lacrima ponatur in oCulo. Alia aqua R. RadicumientC. Petros. apii en clivi e bectonice cicore e ana M. Ill Iet B Ull I laventur multum cum aqua Calida pistentur

Anethum foeniculum Li Apium petroselinum L, Apium grave olens L) Cichorium enclivia Lin Helonia osticinalis L) Cicorium inlybus L, ait 4 Hand volt und 8 Sl rupe l

96쪽

et per nOCtem et diem stent in vino albo secunda die ponantur in Carnpana ) tanquam balsamum. Aqua de Seminibus: s. fe . petros. apii anisi Carvi verbene an R. 3 lli. centum galli 3 IIII. ponantur per diem et noctem in aqua Calida secunda clie ponantur in Campana' 'i ad lentum ignem et quod destillaverit reserva et lauda dominiam et magistrum P. yspanum. Aqua mirabilis per quam faCit mistica seu mirabilia medicus si eam

facere voluerit seu potuerit non diceretur medicus sed Nachi und ei non Tag in IV eis su cin

I p. Fenchel sanion Anethum foeniculum L) Apium petrosellinum L) Apium graveolens Li Pimpii ella anisum L) Carum carui Uerbena ossicinalis L) aa 3 Drachmen Salvia solarea na 8 ἡ

in campana. C: ampulla vitrea. ε) C: capella.

97쪽

Propheta. R. lilitaturam argenti eris ferri plumbi Calibis auri cathimie argente e et aure e stora Cis Secundum divitias vel paupertates patientis ponantur in urina pueri virginis primo. Secunda die in vino albo calido tertia in suco fe . cluarta in album ine ovi, in lacte mulieris puerum ) nutrientis I in vino ru. Septima in VII album inibus ovorum. Et ho C totum Ponatur in Campana ad lentum ignem et quod distillaverit reserva in vase argenteo vel aureo . De laude eius operis est silendum quia non potest emi. Virtus enim eius spoliat leprosos lepram non veram destruit omnem maculam delet Conservat iuventutem sed ego scio quod maculam deStruit, Pul Crum oculum super Omnia facit. Taceo vero de secretis his quia timeo ne habentes eam superbia tollerentur.

) B: puellam. C. O: Puellam laetantis.

98쪽

ς 43. Oculi cluandoque patiuntur ex simplici materinclitandoque eX Composita. . Si ex materia Composita debent componi medicinae si ex simplici simplices. Unde G. in tegni a simplici inchoandum est, quia simpleX

ante Compositum per viam nature. Pillule simpli Ces sunt de aloe CiCotrino si de Colera patiuntur. Si eX Sanguine pillule fiant de aloe e patico. Pillule Convenientes ad omnes dolores oculorum eX humoribus R. aloes Ci- coirini epatici galbani ana quartam. I. phal. VeraPi Cra 3 si anisi masticis ana 3 II formentur in modum Ciceris et dentur bis in ebdomada. Pillule ad visum Conservandum quaS ego probavi. R. Semen Centaurie maioris ς 43 ) Die Augente iden herulien manchmal aui ein-

99쪽

40 et minoris semen galli trici Zu Ccare picis ana 3 IlI aloes absinthii ana 3 si retib. 3 lli consiCiantur Cum sit Coieniculi dentur VII de quarto in quartum.')Contra scabiem o C ti l o r V m. Collirium Romanum ad omnem sCabiem oculorum probatum. R. pumicis marine la Crimarum limaciarum antiquarum ana 3 II gummi arab. 3 III infundantur in aqua et desiccentur ad Solem. Deinde . terantur et Conficiantur Cum aqua ro. et vino albo et formentur

et Cum opus fuerit da patienti. Et nota quod nullum collirium debet poni in oculo nisi praecedat purgatio

100쪽

Conservantia sanitatem o Culor Um. IIec faciunt ad purgationem et Conservationem Sunitatis oculorum scit . aque Currentes et Submergere

oculos in eis prata') et pascua herbe virides videre ymagines in speCulo Comedere rutam et feniculum faCit ad visus acuitatem et oculorum lexivia de beC- toniCa Confortat cerebrum et oculos fel perdicis et a CCipitris gruis galli turturis eduli et etiam fella omnium

avium de rapina viventium Confortant oculos Conferunt oculis' '). Cum aqua ro. vel Vino UoCunque modo OCulus vel visus fuerit dissolutus acuitur visus et oculi mundificantur a maculis et observantur praediCtis.

) B, C: prata videre et pascua herbas virides.' ) Η, C: consert oculis lavari.