Catechismi quæstiones concinnatæ, per Nicolaum Hemmingium

31쪽

homine persectam, puram, d perpetuam Ohedientiam erga Deum, quae ut promittituitam' salutem obedientibus ita mortem damnationem comminatur js, qui hanc obedientiam non praestant Voratur autem moralis,quia perpetua uiuendi regula est ad quam mores cuius 4 sunt exigendi.

TERTIA PASSI L

Fotesne quisquam legi morali nι

hac Pitasatisfaceres

Nemo sane praeter Christum Ium.

quomodo id probras

ta Paulo quatuor demonstrationes colli-Luntur, quarum Prima a naturae prauitate sumitur, qui enim fieri potest, ut ex impuro

dc setido fonte, pura Solympida aqua hauri

et Sumitur e Vniuersali experientia, Nam cum omnes morti, quae est poena uiolatae legis obnoxii sunt, sequitur totum genus humanum transgressionis legis diuinae reum esse.

Sumitur ex scripturae testimonio, qualia plurima

32쪽

C AT EQUIS MIplurimastini, Omnes declinauerunt Et immtiles facti sunt: tem non iustificabitur in con spectu tuo omni tritienS. Sumitura necessitate uictimae Christi, triade Galat a Si ex operibus est iusticia, Christus rustra mortuus est. Proinde cum Christus non sit frustra mortuus, sequitur neu minem ex operibus iustificari post e, Nemo igitur iezi satisfacit: Has quatuor demonstrationes memoriae causa, his uersibus concludo. Natura. perientia, uerbum, uictima

monstrant,

Quod nullus lege iustificetur homo.

quis es asus legis nonulis f

Legis moralis usus tripleX cst, eXternUS internus Scipiritualis Primus ad externum liominem pertinet, quem te eXterne regit. Secundus internum hominem spectat,quem lex accusat, damnat, i cum let coram Deo Per agit Tertius ad nouum hominem resertUr,

quem ex in cultu Dei uero dirigit, Est enim lex finctis norma uitae. Ηιmc legis triplicem usum, hoc disticho complector Lechominem regit externum, ueteris, i cu clat Error i

tot allior

ligis,

oderia hirtis an

33쪽

Cur primum um 2 ocas exter

Quia ad externum hominem in hac uicae eonsuetudine pertinet, qui usus propter quatuor causis necessarius est, quas hoc uersu

complector.

Mandarum, poenae pax publica, dii ad Iesumo Confirmatur autem hia usus ad Galatas his uerbis Lex paedagogus ad Christum.

Cur secundum sum Pocas interonum S

Qtua pertinet ad Conscientiam hominis, quam ream arguiti damnat, Lex enim, gula est,ad quam conscientia singula opera, quae a nobis fiunt, exigit S examinat, Cum enim quid a nobis factum sit iuxta regulam legis, iudicio mentis approbatur, quod tu dicium in corde sequitur laetitia: Contra sis actum aberrat a legis regula, iudicio mentis damnatur, quod iudicium sequitur in corde dolor, Si patior propter imminentem Poenam. Confirmatur autem hic usus Rom. 3 per legem est agnitio Peccati.

34쪽

Quia ad hominem spiritu renatum perti net, quem instruit in uero Dei cultu,praestri hit licertam uinendi regulam. Confirmatur hic usus Ieremiae 2O in praeceptis meis ambulate.

ONE.

stuatenus lex es abrogata'

Lex triplex est, Moralis, eremonialis, Iudicialis Prima habet duas partes, quae sunt, Norma uitae Mappendi de promissi onibus4 comminationibus. Orma uitae nec in hac uita nec in sutura abolebitur De Us enim perpetuam dilectionem erga se suam creaturam suo ordine requirit domminationes conuersis sunt abolitae, iuxta illud Pauli. non sumus sub lege sed sub gratia, Ita ad Galatas 3 Christus pro obiciactus est maledictaim. Promissiones autem fiunt plas ratae in Christo. Caeterum non conuersi legi toti cum sua damnatoria sententia ob noxia sunt, iuxta illud, maledictus est qui non secerit omnia quae scripta sunt in libro legiS. Lex cremonialis abolita est, quoadu suma

35쪽

ipraescri- eophTa- us incissπIDNas. II sum, non quoad significationem. Nam res quas figurabant ceremoniae sunt artei nota Lex iudicialis quo ad usum est libera, potest enim ea magistratus uti uel non uti, At quantum ad significationem attinet, per Petua est, Nam politia Mosis, regni Christi pypti erat.

si uomodo Christo impleuisse logem dicitur'

Quantum ad oraIem attinet, cui, ne homines obnoxii sunt, primum respondeo, quod eam quatuor modis impleuerit, I Perfecte obediendo legi Dei,nullum enim Inquam peccatum contra legem Dei iacit, sed eam plena erga Deum di proximum di lectione adimpleuit a. Deriuando in se ius damnatorium legis a Cor. p. Eum qui non nouit peccatum, fecit Peccatum, Ut nosse

remus iusticia Dei in ipso. Infundendo conuersis spiritum sanctum, ut ipsi iam quae legis sunt facere incipiant, Qui enim spiritu Dei ducuntur hi sunt filii Dei. q. Transfora mando nos plene ad suam similitudinem quod futurum est in aeterna uita, unde illud Pauli ad Gai: Nos Piritu ex fide spem iustitaciae

36쪽

gem impleuit Omimis, dum id quod ce remoni j signatum erat, per compleuit. Idem de Iudiciali lege sentiendum est Co terum modus impicto per Christum legis moralis hoc disticho complexus sum. Implet dum praestat, dum ius damnabile tollit, Pnclimate dum donat,dum sua regna dabit.

OA SEPTIMA VAE,

STIONE.

Dileelio Deia proximi,Sic enim Pau- Ius ait.I.Timoth:I. Summa lepis est dilectio. idem probatur Deut 6. 6 Matthaei ra. Dili, ges Dominum Deum tuum ex tot corde tuo δ c. d proximum tuum sicut teipsum.

An non aliud requirit lex quam affectum dilectionis.

Dilectionis uoce Synecdochicos intelli: gitur omnis affectus coniunctus cum dilectione, δι omnis actio interior 6 exicrior, quam naturaliter requirit dilecti O, perquam dilectio uera se prodit doucluti conspiciendam

37쪽

caesos,

amat, superiores se reueretur, Pare com plectitur, inferiores subleuat,at omnia omnibuSquae utilia senserit, do uult. facit Pota

test Z ita responderi ad quaestionem, quod lex doceat in summa, quid expetendum dc quid fugiendum sit, Vt enim metendum est honei tum ita quod turpe est,fugiendum est:&hac latione summa legis hoc uersu

Quis it honesti,quis turpis fons lege do

in autem sit honestatis, contra quis turpitudini sons, continetur hoc disticho. Primus honestatis fons est dilectio contra, Turpia progenerat saeua cupido tibi.

OCTAVA VAE SI Lquae sunt legis appendices'

Ego sum Dominiis Dei Is iras, stans iniqtritatem Patrtim in filios, in tertiam oc tiariam generationem eo rum,qui Oderunt me, di non custodiis

38쪽

tini mandata mea Et seciens miseriscordiam in millia his, qui diligimi me, Sitisi hin praecepta mea.

Huc de illa dicta pertinent Qtii fecerit ea, inuet an eis. Et, maledictus omnis qua non permanserit in omnibus quae scripta sunt in libro legis harum appendicum usum uide supra in declaratione quartae quaestionis.

si vie si legis diuinae diuiso'

Plures sunt legis diuinae diuisiones, quarum tres sunt praecipuae. 'R M A legum diuinarum, ita est C remonialis, aha Iudicialis, alia Moralis.

sim si eremonialis'

ritus ecclesiasticos, cremonias, Sesacrificia gubernat, Cuius usus in templosuit SolomoniS.

Qtio iudicia dc controuersias orenses

moderariar.

quae si Moralis'

Quo mores omnium regit, donormam uiuendi

39쪽

i fecerit ea,

is qui da

die tuitiis.

uiuendi uiuendi uniuersalem hominibus praescribiti SECI A DA Legum alia est praeceptitalia, ut quae praecipit aliquid operis fieri. Alia prohibitiva, ut quae prohibet quaesieri non

conuenit.

TERTIA Legum alia immediatc D Um respicit, Alia circa officia hominibus

debita, uersatur.

DE DECIMA si VAE

STIONE'

Cur lex in lapidibus tabulis si ex/

axatus Hoc Symbolicum est Monet enim hoc

Symbolo Deus,tantam duritiem nostrorum cordium est e, ut non prius lex Dei in ea in

scribi posit, quam Deus suo di ito ea adaparauerit, legem p suam ipse iis inscripserit hee Symbolica significatio hoc disticia conti

Saxea lex Mosis, tibi saxea pectora signat. Mollia quae digitus fecerit ipse Dei Deinde etiam lapidearum tabularum Symbolo significatur, quod Deus nolit ulla

Detustate aboleri obedientiam,quam indecremortali requirit.

STIONE. Quod

40쪽

stuodnam si discrimen legis

Euangeli,'

Q iadruplex est: ramum sumitUranOticia, quia te naturae quodammodo nota est Euangclium autem nullo modo ratio nis acumine percipitur. At si quis quaerit, cur lata sit lex,quo natura nota est. Is sciat obtres causas id factum esse: itarum prima est,ut legis naturae autoritas noua hac puαhlicatione confirmaretur. 2.Vt Uzese con suetudinem peccandi 5 sceleratorum multi tudinem latere coeperant, manifestarentur. . Vt constaret certa Deum colendi ratio,iae pii Ethnicis de Philosophicis superstitionibus a uero Dei cultu abducerentur. HaStreScati fas memoriae causa hoc disticho comple

citora

Cur data lex nota est it confirmetur, ut alte Mentibus insideat ut pia corda regat. Secundum sumitur a promissionum disseremia,promissio enim legalis habet coniunctam conditionem impletae legis Sed pro misssio Euangelii, non habet anneXam con

ditionem impletae legis, Sed tantum fidei quae oblatum per Euangelium beneficium apprehendit, ac postea suos germanos edit Ductus . Tertium utrius