De activa medicinae scientia commentarii duo. Quorum primus de salubritate non modo tuendae sanitatis, verumetiam producendae ad multos annos vitae rationem modumque docet. Alter vero universales, qui ad morborum curationes pertinent, canones explana

발행: 1557년

분량: 371페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

231쪽

oris partibus digitorum particulae respondent,ut tradit Messia in syl. Varia. lech.Nempe maius pollicis os,ori hianti caperto par existit,aequatq; pacium,quod ab imo mento ad proximum labium inest. Minus croos,quod a stiperiori labio naso subiacet,hoc est μυMes, metitur. Os indicis maius fron iis latitudini aequale sici duo minora nasi longitudini aequabilia sunt. Quod amento ad summum nasi interceptum interiacet,amedi longitudine digiti suum habet modum. Sed dc ungues singulos esse mensiis quarto digitorum partis cui dentissimu est. Addit Plinius 11. nat.hist. quod pollici mini mus digitus mensura par duo q reliqui sibi inter quos contractos medius longissime protenditur, eoq; a pudendi estigie a nonnullis parum pudicis impudicus appellatur. Porro moderatam hominis staturam se Volunt, quae sex pedes habeat crassitudinem vero huius dimidium: sumiturq; cras situdinis dimensum ex zona , per pectus dorsum sub alis circumacta Non placet Castalioneo qui Aulicum pinxit, staturosi, aut gigantes, qui proceritate septem aequant cubita. Qualem suis Orestem narrat Herodot

232쪽

sALUBRITAT Is

rodotus lib primo, qui inscribitur Clio. nec idem in suo Aulico continendat stilpones& pygmaeos, quos cum gruibus pugnare Homerus Strabo affirmant. Horum qui longissimi lint, duos quadrantem pedes non excedunt. Sane pumila, quam in deli ths Regina habet, bipedanea statura tam minor est, ut longitudine vix pedem cum

dimidio superet Tyrones ex proceritate, quae senos etiam pedes,vel certe quinos duas uncias haberet Vegetius eligit, pes autem geometricus subaudiendus est Qui constat quatuor palmis minoribus Minorq; palmus quatuor digitis in transuersum di ctis distinitur. Sed in huiusmodi procerit te frustra Vegetius desiderat longiora brachia: siquidem obseruatum est, quod cliam Plinius testatur, .nat.hist. hominis spacium a vestigio ad verticem, id esse sparsis mani bus inter longissimos digitos Augustia statura breuem scripsit Tranquillus Attamensuit ille quinque pedum, dodrantis, ut Marathrus memoriae prodidit. Verum homines in dies minores fieri cum Homero credidit Plinius . nat hist. cost crescere in longitudinem ad annos usque ter septe

233쪽

nos , tum deinde ad plenitudinem atq in trimatu sit cuiq: dimidiam esse mensistram staturae. Qui igitur optima corporis temperie, composituraq cxistit, ad conseruationem haec in qualitate, quantitateq; postulat: in

exercitationibus eas, quae moderatae sunt.

Quae ctiam in singulis corpotis partibus

aequaliter adhibentur idq; omni vitato ex-ccisti, aut sicubi suit erratum,errore Correpto In edendorum bibendorumi natura similiter qualitatisi quantitatis mediocritas cruanda, ut nec plura nec pauciora capiat sic enim nihil relinquet, quod stipem uacancum sit, vel desciens. Ad undem modum in binni, vigilijs, balneis, animi actionibus S ali is id genus medium omnis cxcessiis seruari debebit. Quod si in aliquo sit creatuni corrigendus error est,per comtrari excessitis stirpationem. Biliosis, quibus mordax calor a natura est, adeo ut sumida gignantur eXcrementa, balneum salubre est, tum motus exiguus lentus. Multus autem & celer aduersissimus cst. Itaq; istis non semel modo,Verum etiam bis in die lauari coducet potissimum aesta

234쪽

te Esse quoque boni succi nutrimentum oportet, in quo nihil sit acre Apricatio dc in sole versari,irasci,& multum cogitare his inimica sunt. At in his,qui ad ultimum sunt graciles ac liberaliter refici postulant, nisi

multo plus sit quod apponitur , quam id quod euacuatur, pristinus restitui habitus

nunquam poterit.

Qui rigida humida temperie sunt,

diuersam victus rationem desiderant,& a lentiores cum animi, tum corporis motus, Victumq; extenuantem. Nec laeduntur si in Sole exerceantur,nec si balneo abstineant.

Calidis humidis plus laborandum est,

propter corporis humiditatem praeceleri motu non utendum propter calorem. Sed quum ex segniore victus ratione ad exercitationes se transferunt, illico fluxionu tentantur morbis,nisi prius sint evacuati quam CXercitationes adeant Vere morbis ex plenitudine obnoxi sunt. quare occupare eos per veris initiu sanguinis detractione opo tet, vel purgandi pharmaco sunt, non simplicis facultatis, sed quod detrahere flavam bilem, pituitam,& scrofa possit.Balneumq; his non tutum est, nisi prius inanitum cor pus

235쪽

pus sit. Inanito utile, id potissimum cuius in selio aqua in per halitum digerendi

habeat. An his inorum usus abdicandus Ini lidis naturis,inquit Hippocrates .epi. aqUς potio, quies, somnus,sed de naturis summe calidis, quae per intemperiem tales intra sanitatem non sunt, dixisse videtur. Non de his, ut Galenus explicat . de .s quae plurumum habent naturalis caloris. Quibus in diocre prosecto dandum cst vinum, hoc est, exiguum dilutum sicut eorum lcmperatura mediocris quoque est. Ad hunc sine modum, quum quietem calidis naturis suadet Hippocrates, vehementiori motione uti Vctat.

Frigidis siccisq: complexionibus non vinum modo, sed pleraq; omnia, quae ad victus rationem senum praescribtuatur, accommIoda esse scrutatur.

hasuper in naturis omnibus intemper tis praeceptum est, quod illae corrigenii: esunt contraria victus ratione, dum in otio sunt, S per multum otium seruandae vcro similibus, quum per negocia sibi vacare non possunt, potissimum quum ita fuerint

assuetae.

236쪽

affletae Nec assuetudines ipsa tametsi prauae sint, dispicientibus adlauc sibi corpori bus sunt mutandae. Quin nec per summam sanitatem, inquit Galenus semper id tentandum sed quum is, cui mutandae sunt, a ciuitibus negoti s maxime Vacat. Iam vero in aetatum regimine ab ipsa infantia ordiri consentaneum videturiscrubit autem Hippocrates s.cpi. γἀλαῆpe ἄν rate φα - ν ωρ, id est, lac cognatum seu fraternum esse menstruis:nam in utero scutus alebatur materno sanguine. Ex quo in mammis lac gignitur, ut ait Galenusi det s sed ambigitur, matris ne an nutrici l cte infans alendus. Extat Phavorini Philosophi apud Gellium 1.noc. Att.dissertatio, qua suasit nobili foeminae , ut liberos quos peperisset, non nutricis, sed suo sibi lacte

aleret. Sanc utilissimum cuique maternum visentit Plinius 8.nat.hist modo sana,bonisq moribus praedita parens sit. Si vero nutrice sit opus illa deligi debet iuxta infantuli temperamentum,prout conseruandum est simili, vel corrigendum contrario nutrimento. Quod autem nutrix necesi ria sit, satis indicat Aetius lib. .praestat, inquienS,

237쪽

quiens, non accipere matris lacisque ad quartum diem:imo usque ad duos menses, visentit Avicennas 3.primi. Quorum sententia si vera sit, infanti a natura haud satisfactum nutricisq usus necessarius est. Accedit istis, quod serunt eos, qui biduo a partu maternum acgustaverint, colostr tos fieri, densiato in ventriculo lacte in C sei speciem. Quod mirum videtur, si lac in recens enixis sit aquatius. Est autem colostra prima a partu spongiosi densitas lactis: ut diffinit Plin. 18. nat.histor Nutrix tamen vitanda, si morbis N praecipue grauibus sit obnoxia,s morosa cerebrosaq; si vinolemta,si abortiverit, si praegnans sit ne puelluius malitiam cum lacte nutricis imbibat. Nec temere creditum est, quod sicut valet: l ingendas animi corporisq; similitudines viso natura seminis,non secus ad eamdem rem lactis quoque proprietates Valo re Gq in hominibus id solum, sed in pseudibus etiam animaduersum. Nam catelli robusti atq veloces sed timidi fiunt, si cediuas aut damas, audaces contra protervi,

ii lupam vel leaenam lactent. Itaque ouilli aut caprini lactis usu cicurantur conculi, pardor

238쪽

ardorumq; catuli,5 ferarum id genus. Addit Macrobius in Saturnalib. si ovium lacte haedi, aut caprarum agni alerentur, in his lana durior,in illis pilus mollior nasceretur. Ex quibus etiam constat, per lactis luno niam mores no modo brutis, Verum etiam

pueris infundi. Quod poeta ostendit his

senarus. Nec tibi diva parens,genem nec Dardani autor Perfide,sed duris genuit te cautibus horrens Caucasu)0rcanaeq; admorunt ubera tro res.

Nutrix commedatur ab Aetio loco praecitato, quae non semel tantuni, sed iterum atque tertio peperit, vitalem scilicet num, quique ex nutricis lactatu succulentus,cus arcosq; sit factus Praestabilis est uicennae,quae masculum enixa est mihi quς oeminam peperit praestantior videtur pro infantium alimonia, quorum intemperies Micte frigidiores humidiore corrigenda st Mammas laudat Avicennas solidas, ater durasa molles mediocres,sed Aetio dispi cent magna ubera,S parua,illa quia nimiit,

haec vero quod parum lactis exhibet. Adde quod ex magnarum suctu resimi aut sum mi infantes redduntur. Magnet item papillae

239쪽

offendunt gingiuas parua maxillas, quod aegre appraehendi possint. In lacte probantur color candidus, consistentia, quae non plus casti quam seri contineat, hoc est, inter crassami liquidam aequalis sapor dubcis, odor gratus, ex Galeni p. de t. f. Aui-cennae .primi sententia.Tametsi Aristot

les 3 de natura animal crediderit lac esse commodius lactantibus quod auorem contraxerit, quam quod candidum est. Nec omne lac candidum constat enim ex Pli mi quod de Gaudentius Merula libro me morabilium adnotauit,lac nigrum igni ab his ovibus, quae in Ponto campos prata tondet,quae Astaces amnis irrigat Lac post partum liquidissimum. de contra riu tamen legitur tib de dissol colit.,ideoq;

insalubre. Lac etiam iandiu enixae in totum damnatur. 3 primi temporis enim progres su a partu magis crassescit,3.de alim. In nutrice porro corporis habitus nec nimium gracilis,nec admodum obesus placet Egi netae lib.p. sed carnosus cum ceruice vestida, lato pectore. Quae sunt de temperatae

Crasco notis, .art.par. Paulo etiam placet

aetas modiocrisiit it minor,Viginti quinq;

240쪽

annos non compleuerit, grandior triginta non excedat. Vnde mediocrem qtatem dicere videtur eam, quae non longe distat a temperata, quae puberum adolescentumlest,ut ait Galenus com in Polyb.de r.V.priuua. Insuper ad nutricis praestantiam pluriumum confert facie elegantia.Etenim pro digios, serina plerumq; emota sunt mente quoniam corpori consentiat anima, Vt animae corpus , ut retulit Cassiius in suis Probi QRages in suis aphorismis Mores postremo 'quos habet nutrix insitos, quos educatione sibi comparauit, obse

uandi sunt. Quandoquidem lac biliosum reddere, pituitosumq possunt, perinde

infantuli immutare temperamentum , t

dictum iam est. Nam quod alitum ab ali

mento mutari possit,scith expliciti Aristoteles 3 de natura,& degener animal. AGalenus .de caus sympl. st Abstinere igitur nutrix debet ab immo- nutrisse dicis animi affectibus, a venere etiam aqua incidit triplex noxa vel enim menses prouocantur, vel lac odoris gratiam in d; terius mutat, vel si conceptio fiat, sanguis optimus in foetum absumctur, vitioso pro

r lacte

SEARCH

MENU NAVIGATION