장음표시 사용
181쪽
i s Comment. in I. Cap. Sphaera
rei re otii incedit. Hoc enim neutiqua fieri posset, si uotabiliter stylus a eentro mundi distaret. Nam impc stibile est Sole ei rea duo eentra inier ses distincta tenulatiter posse moueri, ut in Theorica Mereurii demostrat ut ab Erasmo Retu.hoido. perspiculi igitur e ,hahe mole terrae,quae inter eius centrum , superficiem(j eonvexa intercipitur, nullius esse sere quantitati, respectu e li solis, ideoq; musto magis tespectu Firmamenti,tanquam punctum, iud canda erit. SI cvND A ratio praecedentem quodammodo magis deelaran sit hae e. Institi menti, Mathematicoru,quale est Astrolabium; adrans, Annus urum Set obseruamus constituti in supelficie terr ueras altitudines stellaru . & planetarum,excludendo tamen inferiores tres plane as, ut Luna, Mercuris, ac uenerem, motusq; earundem stellaro, atq; loca, no aliter, quam si si se omnia in emetro tetrae existentes obse tuaremus, ita ut nullu in hae re errorem, qui sub sensum cadere possit, c d mmamu .videmus enim per Medies in sum, siue Dioptra duo astra Ediametro opposta , quas Dioptra pei sectam nobis mundi diameitu indiceis idemq: i udiciu de teliquis obsitu alio nibuq habeto Manifeste igi.tur eoncluditur, mole terrae nullius esse momemti respectu reae hinae e lesiis , ii quide centia dictorum instrumentora in tetiae superficie eoti fistetitia eoin cidunt prorsus, s sensuum iudicium consulamus, eum cenirn terrae. Quod si seo fibit tet distarent hinusnodi in frumenta a terrq medio, mirum in modum Astronomi iti suis obseruationibus deeiperetur, nullumq; horologium Solate kect' horas indicate polleti quae omnia experientia quotidianae repugnant. TER Ti A ratio est quoque Ptolemaei Ioco citato, inelnpe haec in omnibust terrae partibus, mundiq; climatibus, eodem tempore a nariis Astronomis magnitudo,& distantia unius eiusdem s. si ilae, Mariis uidelicet,eadem est deprehensa, idemq; comportu habemus in omnibus alii obseruationi hini,quae in diversa Climalibu, sunt sactae,ita ut sensibiliter inter se non discrepent. Quamis obtem merito teria, ut princtum indivisibile,censebitur,qsaadoqii idem nullus terrae locus ab alio respectu unius,eiusdemq; p ct leaelesiis differt sensibiliter. Qv ARTA ratin haec esse poterit. Si terra esset alicuius notabilis magnitaetudinis cog lata eum Firre amento, uel etiam cs caelo Solis, omnia illa absurda sonsequeremur,quae paulo antea inserebamus, si terra non esset in medio mu-di posita s propterea quod , s terra non esset inflat puncti , minime nos in eiussu peis ei e degentes in medio, seu eentro mundi euenius constituti . Unde ecfieeretur ptimo, Nusium Hori Euntendi diuidere coelum in duas partex aequales. Quare nulli bi medietas coeli conspiaeetetur , neque unquam aequinocti uir
posset fieri, sed pei petuo dies tempore
aequinoctij minor esset necte , cum ariscus nocturnus notabiliter maior existeret areu diurno. Deinde, Eaedem stellae sereno tempore minores appar rent iiixta Horietontem postae , quam in medio coeli, eo quod iuxta Horaeton-km vetabilitet remotiores a nobis essent: quod tamen salsum est.
hiae gnomonum in sipei tale is quibuslibet nullo modo gempor
182쪽
ctio tum prolieerentur secundum lineam 1ectam, cui demonstrative eooeludi possee, vis id nego iij ad silentiam de Horologiorum deseriptionibus specta
ret) si uertex gnomonis nesaeoncedatue esse idem , quoad iudicium sensus, quod eeutrum iertae : Mobais has Harissime experientiae tepugnat. Si enim tempore aequinoctiorum in quocunque plano stylus affigatur , notenturque tiariis horis diei extremita lex umbrae in plano illo punctix quibusdam, depte hendentur omnia haec puncta in una linea tecta iacete: Quod quidem solum
ea de ea usaeontingit, quia nimirum vertex styli assumitur tanquam mundi centrum, ut elatissime in nostra Gnomonica demonstrauimus. Quarto Neque
ortus Solstitii aestiui respoderet per lineam rectam Oeeasui Brumalia Sol illi: Neque ortus Solstitit Reumalis Oeeasui Solstieij aestiui. Quinto , Confunde
xentur uniuersa proportio, quam nunc eernimus in augmento, decrementoq; dierum ante &post aequinoctium utrumque. QIae eum omnia absurda sint S quotidianae aduersentur experientiae , omnibusq. Astronomorum peritorum obseruationabuq, eoncludendum erit, Tetram esse ueluti punctum insensibile, si eum eae sesti corpore conseratur. v I N T , , ae postrema ratio haee si . seeundum edem Rstronomorum sententiam semidiametet Firmamenti,quo ad eoncauam eius supelficie,tertqsemidiametis eo utinet uicies & bis millies,sexcenties,& duodecie , & eo am. plius, ita ut sit talie proportio totius semidiametri Firmamenti ad semidiametatrum globi qui eos at ex terra,& aqua,qualis est huius numeri xigi a. - ad F. Tanta. n. distantia Firmamenti a centro tetrae est deprehensa, ut ad sine huius c.dicemus: ut nimirum a terra uri. ad firmamentu eontineantur tetrae semidiametri r M; Ira . Ac propterea,eum eadem sit proportio diametrorum, quae semidiametrorum, continebit quoq. toties tota diameter Firmamenti totam terrae diametrum. Cum ergo sphs rarum proportio triplicata sit eius proportionia quam habent diametri, habebit totus mundus intra eoncauum Firmamenti
contentus ad globum teris proportionem eandem, qua Ia gasa ociss pos Amad I. ut in his numeris continue proportionalibus apparet . r. Ex gla- -
IIJ isis g-b. I isg1gdoossetos, . Quae cum ita sint, non immerito dieetur te ita instingvilem quantitatem hahere, scu Firmamento eonseratur: cu uni tas nihil sere sit respectu tanti numeri. Atq. ut planius ad huc percipiatur,toth terram esse instar puncti respectu si ima menti , aeeipiemus sphaerulam, cuius diameter ad pedem Geometricum antiquum proportionem fere habeat quam i .ad g .qualis est sphaerula in hae figura apposita. Nam si aliam sphaeram aecipiamus , cuius diameter contineat goo pedes, ita ut proportio huius diametri
ad diametrum illius sphaerulae si,quae I et scio. ad i. quis dubita-hit, sphartulam illam esse instar puncti fere indivisibilis respectu huius sphaera Cum et o terra respectu Firmamenti sit inulton inor, qfiam sphaerula illa respectu huius sphaerae, sposita naq;
thrra, ut i . tota sphaera mundi usque ad concauum Farma monti
Est , ut si s sis cosset os . es paulo amplius, ut diximu . Posita autem sph la praedicta,ut I.sphaera illa asia erit tantummodo, ut s siet goocoo. Hic enim numerus ad unitatem proportionem habet tesplicatam eius. quam habet diameter sphvitae istius ad diametrum sphaerulae praedictae, ut in his numeris apparet. I. i scio 3Cs solacio. ; si et goo oo oo.)multo magis punctum dicemus eae terram te
spectu siti menti, quam sphaerulam illam respectu alterius sphaerae I , DI cIT
183쪽
n hὴTH: est Hul Punctius , ct claurum: Multo igitur fortitis terra es patris fi
Convs Ma et tertio medio, quod auctoritati Alpheagani innititur, tetram esse ueluti punctum, ut perspicuum est in ipsa liteta. Non autem soliri Alphi aganus dicit, minimam stellarum, quae visu perespiuntur, maiorem esse terra, uerum etiam id ipsum omneu sere Astronomi agetunt. V et autem intelligatur, e quibusnam stellis minimis auctor nosset ex sententia, Alphragani,& aliorum Asttonomorum locutus sit, pauca mihi uideturdseenda de stellis in uniuersunt quot uidelicet numeto obseruatae finiat, A. ronomis, & qua pio portionem earum magnitudines liabeant ad magnitudinem terrae Astacin mi igitur omne. stilla fixas in Firmamento uisu percepti-hiles, hoc est,quae semper, cum caelum serenum est, commode uaderi possunt, diligenter obseruantes deprehenderunt,eas esse numero scio. Sunt quidem plurimae aliae stellae minimae,(Hoc enim nunquam nega ho)quas, quia non distincte & elate sese obtutui onerunt,uel quia non quolibet tempore anni,propter eatum paruitatem uidentur, consulto Astronomi praetermittunt,& solude ijg,quas oeuli ad extum sublati commode comprehendete possunt, seroa nem habent.Sed quoniam vulgo ineredibile uidetur,esse tantummodo I or h. sellarum in firmamento commode uisbiIes , propterea s uisus eas nocte serena con se intuens,sne ullo ordine putat esse propemodu innumerastvisum est, omnes i ori .stellas ab Astronomas obseruatas eo ordine hie recensete, quo in
globo ea lesii depingi solent. Ita enim set, ut si quis diligenter nocte se tenaiiellas obseruans eonserat globum cum seIlis uisis, nulla asiam,praeter eas, quq in globo notatae sunt; reperiat s illimo uix minimas quasdam ibidem notatai uisu percipe te posst. Unde mirum ei uideri non poterat,non plures in Firma, mento stellas lucidas ediissete, quam Ita et Lub. 'm H v N C autem numerum hae arte inuestigarunt. Ex omnibus stelli , quae, uitie his itisu commode percipiuntur, animaduerterunt Astronomi 8.eon sellationes, discitu sis Asterismos,seu imagines Eli autem constellatio, Asterismus, siue imago, mul- Destigatini litudo quaeda stellarum forma alicuius animalis,aut alte eius cuiusuis rei effingiem suo situ, ae ordine restientiu)eon itui. Vnde sacile comprehendere potuerunt numetu stellarum cuiuslibet eo stellationic per sese consideratae. Neq;
enim aliam obeausam vetustissimi illi i&diligentissimi stellarum obseruatotes videntur huiusmodi imaginibus siestas formasse, ut testatur Theon iunior ineae positione Arataea, nis ut tanta eatu multitudo per partes distinctas discerneretur,& oes stellae ordine quodam possent designari. Quod quidem ante multata seeula factum esse constat, eum et in libro Iob sacrae literae nominent Orio sexdsis i3 na, Arcturia, Hyadas, at s pleiades, multatum et aliarum constellationum non iitiae magni- na apud Homerom,atque Hesiodum, uetustius in os Poetas, legantur. Praete- udinsi vel rea obse tuarunt quasdam stellas aliis multo spllandidiores ,ita ut sex omni nes u. φ h.. gradus in stellis, quantum ad magnitudinem, es maiotem,ues minote splendo habet dige. s emi deprehenderit: quos gradus Auronomi distetentias magnitudinum ap-aemia con- pellat ut . Ex quo admodum facile potuerunt numerum aestarum cuiuscunqui in anivi. dicticaliae longo usu peredete. Ita enim deprehenderunt in prima dies rem
184쪽
tla eontineri stellas et s. maximas,easq; lucidissimas, qui prime magnatu dinia dicuntur. in a.differentia inuenerui stellas minoterum ae minus lucidas s. quatsecunda magnitudinis dixerunt. In s .disserentia repererunt i ellas to8. adhuc minores easq; tertie magnitudinis nominarunt In .disserentia, seu magnitudine obseruariat i ellas minores adhue In s differetia, magnitudineue numerarsitadhue minores stellas xi .In g.denique disses etia seu magnitudine annotatui stellas Ap. qui omnium minimq sunt. Priter has autem omnes stellas reperi lituralis quinq;dim nebulose, es nouem obscuriores, ut vidi sese nostris senu bus ingerunt: ob id q; non reseruntur in aliquam
dictarum magnitudinum, quoniam earum quatitates notari minime potuerunt propter Eatu obscuritate. Si igitur omnex has stellas in una summam colligas,inueniens peisenumero soli I. ut in apposta formula conspicis. Q v o D autem in hyeme nocte serena iti finita propemodum multitudo stellarum appareat,(ut opinioni commoni vulgi respondeamus. maxime uelsus polumarcticum , id ex altera duarum causa tum arbitror euenite vel quia cum tune aer magis purgatus si, quam in aestate,fit, ut possint eis a uideri stetit minimae,quq in sex dictis dissetentiis peti pie. Cur in Ese. tea non sunt notatae, quod non semper appareant. Uel quia,cum tune stellae et ' ualde admodu micate soleat,st,ut uisus hallueinetur, putet . se plures stes Iaa uisu percipere, cu tam e re ipsa stellas no uideat, sed appareitas qua a stel- in aestate larum propter illa uehementem miratione, seu scintillatione genetatas. Cu ius rei signum est, quod si quis oculorum aetem uelit in una illaru sellatum g
ete, eam uel omnino perdat, uel certe uaeillare deprehedat ita ut nn in eo-em loco maneat.quod in aliis stellis no aeeidit. Et proeul dubio, si tota esset multitudo stellarum, quata tune uisui apparet,mirum esset,eas ah Astronomia non suisse notatas eum tamen multo minores notarint, immo etia illas , quq extra imagines, seu eonstellationes reperiuntur, ut ex sequenti tabusa apparebit es quatit nullus omnino usus est apud Astronomos. iIlud etia, quod setipturae saerrum reserunt Deum Abrahamo dixisse eap. 31. Genesissu Fiet, Anm, mera sedilat, se sata. JEt dixisse ei. O me etai semen inum3 item cap. 11. s I hediean, tibi , ct muti lieabo semen tuum, sicui stat ast eis, ct Nelut arenam , quae sin latiore maris. J Item cap.ris. Et multiplieala semen tuum , hetii stollat e est. Intelliga domesi seeundum eommunem sententiam uulgi existimantis . infinitam esse multitudine stelIaturo,dum ea; nocte se tena confuse intuetur, ac sne ordine, non aute, quod re uera tanta si multitudo stellars, quanta esset sutura multitudo sit tu Israel qui ex Abrahamo ortum duxe tui . Nam cum sint q8,imagines, in quibus omnes seellae ro 11.collocantur, licet non ullae ex ita allax positie sint, nemo sane assirmabit , in sangulis constellationibus esse Icooo.stellas,cum nee Icio. videantur,etia in maxima cestellatione . Et certe tu esset, Astronomos in numeratione stellatu in qualibet eostellatione errasse hoc lato numero loco o sere.Na η ita esset,et seri posset, ut illae stellae . quas in conitellationibus notariit, in lata multitudine discetneretur Immo etia si eo nee damus, tu singis Ita ed stellationib. esse ioocio. stelsas, vio iii intelligeda ei ut uerba selipturae, ut sonat, nepe tot esse stellas, quot filii Istael sutu-
Nebulosae sobseurioresst Omnes simul
185쪽
I Jo Comment. iv I. cap. Sphaera.
ri esset. Na hae tone etsi in toto e so sella immodo goo oo.q sat dixerit, nssuitie multo plures filios Israel Non sunt ergo accipienda uerba illa scriptureio hoe sensu,tit di eamus infinitas uellas esses. Diei etiam potest. Seripturam loqui do omnitiuu stellis, quae in coelo sunt,etici de illis,quae minores stini,quam suae in sex disterent ijs continetur, quae sortasse innumerabiles sunt: Deum auto tune ita intendisse aciem oculorum Abrahamo, ut eas omnes in coelo aspiceret. Quod si quis omnino contendere uelit, plures es e stellas,ei per me licebit, quod uult, opinaris mihi cette sicile pet suadeo, no e se plures in sex dictis differentiis colentas, quam addidi. propterea quod in eo nites sationibus per se coiideratis non reperio plures,quam ab Astronomis sunt notatae rexcepto temrote lave mali, ubi aliqn plures, praesertim iuxta polii arcticii , uidentur appare M op Pisausas paulo ante dictas, praesertim propter uisus hallucinationem. Itamia rem ibi co11. stellis eonstituerunt Mathumatici cura & soJertia mitabili ut dindist 3.Imagines,eonstellationesve, quatu nomina, ct ordinem
di ab is test, mala edi posuimuc, iuxta obseruationes sere Nicolai Coperni
u Rheni et antaederiuntur omni u stellatu sedes, sue longitudines, a tempo ibus Picidii hi sostia usq; aetatem,pa, motum illum tardissimum, quo eas,. vi imita inoccidente in orientesadeo ut hoc tepore aliae sint stellatuquae politae sunt in tabulis Almagesti a Ptolemaeo, quam vita Caruncusarit dines eaede semper inuenis fuerint, ut doctissimorum Astror omdfu obseruationes tellantur. Itaqs in tabula subsequenti disseisit quidem longitudine, a longitudinibus Ptolemaei: At latitudines nulla tone discrepata latitudinibus,quas Ptolemaeus in Almagesto explicauit Immo ea hae perpetua gatitudinu eonfiatia firmissimo colligi supta a eluimus, stellas ab nees dente in otiente moueri super polos Eodiaci, quemadmodu ex continua illa lona pitudinii mutatione deprehensum fuit,eas sensim moueri ab occasu in ortu. Appellamus longitudine eultisq; stellae,distantia eius a principio U, uersu igna
Netalia, hoc est, uersus &e progrediendo. Latitudine uero ei unde distantia ab Ecliptica siue in Borea ,siue in auctis. Plura iii de longitudini
hvs, latitudinibus is stellaru reperies in a.cap. in de Zodiaco disseremus. Cor- rediimus autem multarii stellarum longitudines, latitudinesque, partim ex antiquo Almagello manu scripto , partim etiam ex obseruationibus Ptolemaei, aliorumq; Astronomorum . Quando enim obseruatum est,ttes aliquas sellas v. g.in coelo sines quasi rectam conitituete, si id non seruetur in globo e lesti, si stellae seeundum longitudines, latitudines s in tabulis notatas defetibantur, argumento est,tongitudines, latitudinesve illas stellatu ueta non esse. Unde emendandae sunt, ita tamen , ut sessae illum stum in eo nitellationibus retineant, qui ab Astronomis obseruatus est . Id quod in nostra collectione obserauauimus.Caeterum ut stellas istas, quartim longitudines, satitudinesve eorreximus, ab alijq distingueremus, appositinus illis asserismum hoc modo die. Rursus aliouae stellae dice hantur aliquando in tabulis esse v. g in manu sinistra, uel in alia parte, cum tamen sint in dextra, uel alibi, ut picturq postulant. Has igiatur etiam emendauimus, eisque eundem asterismum apposuimus. Sed iam piae dictam tabulam oculis subij ciamug, cuius usum post ipsius finem edi ponemus. Ea autem tabula uniuersa in tres partes distributa. in quarum prima continentur omnes stelliae,quae a Zodiaco in Boream vergunt. Secunda omnes sellas complectitur, quae in Zodiaco reperiuntur: In tertia denique omnia astra reis
ponuntur, quae a Zodiaco in Aulinuo deflectunt.
186쪽
nomina omnium constellasionum, qaae a Zodiaco ad eius po-lam Boreum vergunt, una ctim numero, orium,
singitudinibus, Iathadinibus, atque magnitudinibus stellarum. FORMAE STELLAR v M
Istella,quae in extremo caudae, Polaris
In latere quades gulari peedete, Australior
gEatum quae in latere sequente, Australior
omnes stellae r.Secundae magnit. r.Tertiae T. Quartae q.
x Est quoq; eirea Cynosuram alia stella inscit
mis, quae uidelicet extra formam ursae repeia
ritu inestque in latere sequenti ad retam si l
v RS A MAIOR, QUAM HELICEN VOCANT.
Duarum in pede sinistro priori Botealior
Duars plecedena in pede finistro posteriore
187쪽
I Ja Comment . in I. p. SpharaFORMAE STELLA RVM
a et vitiina,& in extrema caudai g
Omnes uelue numero di .Secundae magnidig.Tettiae s. Quartae S. Quintae s.
Inter visae pedes priores,& caput sis g
s vatima tristi obseurarum syst
Auatina lateris praecedentis quadrilateris 3 I
In flexione tertia Australis trianguliq
Reliquatum trianguli praecedens Is
n triangulo antecedente trium sequens
188쪽
tudo et L Trium, quae in tectum sequuntur, Australis Is r
rs Magis ad Austrum Is Ago d od
Hine ad occasum in eo nuersione eaudeo EsDuarum plurimum distantium praeeedens
Omnes stellae si . Tertiae magnit. 8.Quartae is. Quintae s. Sextae r
C E P H F v S. Constellatio II II., In pede dextro, In sinistro pedes In latete dextio sub cingulon Qut supra dextrum humerum attingiti s Quae dextrum cubitum eoxae contingits Quae sequitur eandem coxam attingens
Igo s Omnes stellae at . Tertiae magnit. i. Quartae . Quintae s. 3 Informium duarum,quae praecedat tiaram
lBOOTES, SIVE ARC TOPHYLAX. Constellatio v
Media telum Australiori et os p
IsqQuae magis in Borea in extremo color oboret
Duatu sub humero in uenabulo Borealisi Sil
i di In dextrae manus extremo igi
189쪽
FORMAE STELLAR ubi Longit. s Latit.
In snistio eiure Borea telumisq
lOmnes fiestae 11. Tertiae magnit. . Quartae s. Quintae v. I Informis inter erura,qua Arctu tu uocant.s trosa os sal ssos sis
CORONA BOREA. Constellatio v I.
ILucens in eo rona. Ariadnerga
q6 Quae proxime sequitur Isogo q
Quae sequitur omnes in corona Iss
Omnes stellae s. Secundae magnit. I. Quartae s. Quintae i. scixtae I.
EN GONA SIS, Qv I E HERCUI ES.
Constellatici VII. t In capitea In axilla dextras In dextro brachion In deditio cubito, In sinistro humerog Iu fisi eo braehiodi In sinistro eubito
qa Teium in sinistra uolas Borea duatum reliquarumio Australiorii In dextro latereii In sinistro latereis in uertebra sinistrae en haei. In eductione eiusdem eoxqagglso
ssis In eoxa sinistra trium pr*cedens 16 Sequens hane
190쪽
ir Tertia sequensis In snistro genuro In sinistra tibiaeto In pede sinistro trium praecedens ei Madia earum et et Sequent trium a s In eductione dextrae coxae
as Ili extremo dextri pedis eadem, qliae in otio ocio C
Omnes stellq prster ultimasti. 18. Tertiae magnit. g. Quartae I . Quiniae a. Sex tae 3.
In medio eductionis eornuum a s
Duarum cotinuarum ad ortum in Boream et s
Quae magis in Austrum idi s sa os
Omnes stellae io. Primae magnit. I. Tettiae et . Quartae I.
OLOR, SIvE CYGNUS, QUI ETIAM CygvM.