장음표시 사용
221쪽
i aes Comment. in I. Cap. Sphaera
Exatum, quam errantium , ad diametrum terrae,& pr portiones magnitis dinuseellarum earundem ad terrae magnitudinem, conisiuantiari Quibux in tabulis ieeuti sumus graneiseum Maurolyeum Abbatem in Appendice Dialogorum de Cosmographia. Proportiones diametrorum stellarum omnium ad
diametrum terrae. Froportio, kea diame ito tu stellaru ad terrae diameitu.
Diametet eu iussi hel utilis magnitudinis pinnae ad diametrum terrae proportionem habet, quam Isad
Diaine ter euiuslibet stellae magnitudinis secundae ad diametrum teris proportionem habet, quam Egyad
Diametet euiuslibet stellae magnitudini; tertiae ad diametrum terret proportionem habet, quam ad
Diameter euiuslibet stellae magnitudinis quarti ad diametrum terra proportionem habet, quam ris
Diameter cuiuslibet shellae magnitudinis quintae ad diametrum terri proportionem habet,quam i Isad
Diameter eviuslibet stellae magnitudinis sextae ad Diamettum terrq proportionem habet, quam
Diameter iri ad diametrum terrae proportionem, habet quam
Diameter ad diamettum terrae proporrionem habet, quam rad
Diameter . ad diametrum terrae proportionem habet, quam
Di ameter ad diametrum terrae proportiorem habet, quam
Di ameter ad diametrum teris proportionem habet,quam
Di ametet V ad diametrum terrq proportionem habet, quam
ad Diameter ad diametrum terrae proportio . item habet, quam
Diameter ad diametrum o proportio nem habet, quamigrad
Im, o v n si dividantur singuli tormini antecedentes harum proportio. num per singulos terminos consequentes, elucescet, quoties diameter eui uta uis stellae contineat diametrum terrq, quando nimirum diametet stes sq diametrum terrq exeedit, cuiusmodi sunt diametri omniti astrorum, exceptis diameis tris Veneris, Mercuris, & Lunq; uel eerte, quoties diameter terrs diametrum selle contineat,quado uidelicet diameter stellu a terrs diametro superatur,
222쪽
quales sunt diametri inferiorum trium planetarum . Hie enim dinidendi eluetermini consequentes per antecedentes. tum hae omnia in subiecta tabula inspicere licebit.
uoties diameter cultistiis fletiae diametrum terrae,heg diameter terrae diametrumseliae in se contineat.
Diameter cuiuhlibet steliae magnitudinis secundae
Diameter cuiuslibet uellae magnitudinis terile continet diametros thrre
Diameter cuiuslibet uessae magnitudinis quartae continet diametros teris
Diametet cuiuslibet stellae magnitudinis quintae eontinet diametros terrq
Di ametet cuiuslibet stellae magnitudinis sextae eontinet diametros terrq
Diameter eontinet diametros terrq
Diametet is continet diametros C v M autem spli rae inter se proportionem habeant diametrorum tripli- a 8. .ecatam, non dissei se erit uel medioetitet in Arithmeti ess verseto eos ligero eae priori tabusa omnes proportiones', quas stelIarum magnitudines habeatit ad teris magnitudinem, ueluti apparet in subsequenti tabula, in qua dictae proportiones in numeria integris, ae minimis continentur.
Troportiones magni, num sellarum omnium ad magnitudinem teret.
Stella quaevis primae magnitudini, ad terram proportionem habet, quam
terram proportioncm habet, quam
Stella quaeui, toti, magnitudini ad terram proportionem habet, quam
223쪽
r Sy Comment in I. Cap. Sphaera
Stella quaeuas quartae magnitudinis ad terram proportionem habet,qtiam
ad Stella quae uis quintae magnitudinis ad terram proportionem habet, quam i Apsissad
Stella quae uis sextae magnitudinis ad terram proportionem habet, quam vagi ad Saturnus se habet ad terram ut tyad Iuppiter te habet ad te iram,ves et 68 ad gatauis se habet ad terram, ut
ad 236 Sol se habet ad terram,ut
Luna se hahet ad terram,ut ad 'pra osse habet ad Lunam, ut os gyros ad
Qv o n s diuidantur omnium harum proportionum termini anteceden tes per terminos eonsequentes, manifestum erit, quoties magnitudo cuiusuia astri magnitudinem tetrae in se eo tineat,exceptis tribus planetis inferioribus. In his enim diuidendi erunt termini consequentes per antecedentes, ut eo gndicatur, quoties magnitudo terrae magnitudinem euiuslibet illorum comprehendat, ueluti in sequenti tabula perspicuum est.
auoties men tuis mitistiis egia magnittidinem serrae, uel magnitudo terre magniti divem illae in se contineat.
Quois hie a Quae utS licita primae magnitudinis in seu studo eu continet terror magnitudinem ro vel ro)-bum ahit. Quaevis stelia secundae magnitudinis in se .inem tet. continet terrae magnitudinem so vel so- 2,tu qui Quaevis stella tertiae magnitudinis in segontia. eontinet terrs magnitudinem et Eoi v vel et a- Quaevis stella quartae magnitudini in se continet terrae magnitudinem sqq- - - vel f Quaeusa stella quintae magnitudinis io se continet terrae magnitudinem vel g g aeuis ilesia sextae magnitudini in se
continet terrae magnitudinem ag vel saturnus in se continet terrae magniti id nem v IIuppiter in se continet terrae magnitudinem vel lys Mart in se eontinet terrae magnitudinem 3 - ves Sol in se eontinet terrae magnitudinem II 66 Terra
224쪽
Terra in se eontinet veneria magnito inem Terra in se continet Mercuri j magnitudinam Terra in te continet Luns magnitudinem
Puto REs numeri huius tabulae respondent numeris superiorum tabula ruiti prsesse postersores autem non, sed aliquantulum deficiunt a veritate, positi tamen sunt, quhgminpres sns ac facilius percipiantur Ex Ris , igitur Iomnibus tabulis otia perspicue liquet, Solem in heae omnia
asita mundi esse maximum Mercurium vero minimum. Item omnes stellas ta fixa quam errantes,maiorest esse ipsa terra , m hiat dunt at Planetis exceptis venero, Mercurio, ac Luna. Hi etenim minores lunt,quam terra. Quo D si eutiosus quispiam seite desideret, quot nam itellae requirantur in quacunque disterentia magnitudinum,ut totam stipetsciem concauam Fir mamenti explere possint, ita ut sese mutuo cotingant, id saeile assequetur partim ex hi , quae hoe loco de ptoporti ib.diametrorum stellarum,di tetrs di. 1imiis,partim vero ex ijx,quae ad finem huius eap. ribemus. Cum enim dia meter concaui firmamenti eontinen dia Ara b.diametros terrae, diameter autecuiusuis uelgae magnitudini rimae eontineat, se . diametros terrae Si fiat ut q-. ad I .itae ab Iri ad aliud,inuenientur in diametro coneaui firmameti diametri unius uelsae magesitudinis pii, Eo es paulo amplius. Et si hanc diametrum multiplicemus pet M .co utinebit circumlatentia circuli maximi in concavo Firmamenti x syso diamettos unius stellae magnitudinis primae,&paulo amplius. Quam circumlatentiam si multiplicemus per diametrum,nepetpet et . reperiemus supersciem concaurum firmam ii eontinere et iro oo. diametros quadratas unius uellae magnitudinis primae In quibus totidem stellae magoitudinis primae se mutuo tangentea desertia possint . . Ex quq etiam appare illos decipisqui putant,plures flessas e de re ipsa in Firmaminosquam filios Israel,pro pier uet baeseripturae supra allata.Cum enim in egressu ex Ae gypto numerata sint gos s so. filiorum cstael supra triannos, qui nimirum ad. holsa procedebant, ut cap. I. Numer tecte colligunt nonnulli Doctores, si numerentur et pueri,& mulieres, numerum 'orum maiorem ageridio oo ooo.Quis igitarasubitat , in tot secusis annotuum mitto plurestiuisse, ixo oopQuocirca petam reii a multo pauciores sint steumquod inter quaslabet duat magnum spati vin interiectum fit, sintque uasta spatia non pauca in aeso, in quibus nulla stella oppareat,ita ut nullo modo se mutuo tangant perspicuum est, multo pauciore, esse stella in Firmamento siliis Istael. Eadem latione
reperietur numerus stellarum eui ustiloque magnitudipis , quae totum Firm reentum teplere possint. i Axsu RAGA Mus igitur in ratione,qmmi auctor noster attulit in eo n- filmationem secundae patris quartae eonclusonis, quod nimirum terra instar puncti sese habeat collata cum Farmamento , intelligit minimas stellas uisus erceptibiles ea, nimirum, quas nos cum Astronoma ali stretae magnitudi Dis appellauimus,quatum quassabet maior est, quam terra octodecies, & am plius. Quo cirea iure optimo concludi poteli, terram esse uoluti punctuin te spectu caesi, quandoquidem stella tanto maior exiliens, quam terra, tanquam punctum,compatata eum caelo existimatur.
sol iviter a ilia maximus eii, de Mercurius mini natis.
Alphrathvus de quibus sielsis loquatur
225쪽
Iso Comment . in I. Cap. Sphara
eu iuu , NON autem abs re suerit, hoe loen br ulter etram declarare,quonam pa- adita se his cin terra sese habeat cum fingulis orbib. e testibus eoisata Non.n. respectu eu heat eti sin usq; enlioxistimari debet insensio ilis magnitudinis. Quamobrem certissime aii. N ii' tenendum est.terram in senabulis esse magnitudinis, si cum celo Iouis, Satura ni,silmainenti,&aliis superioribus estis eo inparetur, ut omne rationes addiaetae manifeste eongemanti At uero rei pectu caeli Martis, atque SUli .esse quade alicuius quantitati x,sed non ranis quq si alicuius momenti, iat luce clarius collat ex illis ratio nihus, quas ex umhris, es Instrumentis Mathematicorum deis promptas ploposui nau ;Sunt enim ill qexpetientis in Sole prycipue obseruat e si denique eon setat ut eum coelo veneris, Mercuriliae Lunt, eam omnino iam censendam ego notabilis magnitudinis, maxime respectu orbis Laenatis. Cum enim corpus Lunare respectu cithis, in quo existit,sensibilem pet se serat quantitatem,ae molem ut sensibus eii mam festum: quo modo Terra,quq muristo maior est eo tpore Lunari. diei poterit non habere inolem, ae quanta talem notabilem tespectu e Ii Lunae Hie omnia magis pespicua erunt ex communi hac sententia Alitonomorum qui alserunt, si qui in orbe Iunati eo ni itutut terram intueretur,appateret ei ter maior, es paulo amplius quam Luna hinc e terris conspicitur: Ex orbe ueto Sosis his maior iudiearetur terra conspecta. qtiam hinc e terra venus nobis apparet: Ex ello deindeMartis terra, si lueeret. stimaretur qualis uni stella minires, quales sunt in sexta magnitudine eo prehensi: Ex superioribus denique estis, madii me ex firmamento, nullo pacto cerneretur,sed omnino instar puncti existeret insensibilia
si is aes VERvM quaa mira fortasse alicui uidehuntur ea,quq de quantitate astro
tinteis. Lin tum respectu magnitudinis terrq affirmauimus,breuiter nunc os endemus,leema uero ma ram,qua uis ingenti mole nobis pridita esse uideatur, multo minore esse cor iorem. pote Solari, Lunam uero contra, quamuis eius magnitudinem eande esse,qua. Solis, sensus iudicet, longe minorem esse ipsa terra.Rationes autem subtilisImas,quibus petitissimi Astronomi h se omnia Geometrae e concludunt, quoniam altioris sunt considerationis, quam ut hoc loco explicati possint , spectantq; ad Theoricas planetarum,omnino prstermittemus,s quis autem earudesiderio tenetur, petend* erunt ex Ptolemto summo harum retu artisee,&alij x Astronomis. Quod igitur Sol sit longe maior, quam terra,ex rationabus Peripectivorum manifestum esse potest. Ssensin Sol effet terrae squalis,proij-ceretur umbra ter squabiliter in modum cylindri in infinitum ; si vero minor existeret Sol, quam terra, augeretur semper umbra teris proiecta in infinitumi Quorum illud a vitellione lib. a. perspectius propos .as. Hoc uero pro posas. elatissime demonstratur. Quoeirea nocte serena oecustarentur semper
aliqui sielis lixq, qui nimirum in umbra terrq existerent, uel certe non tantum haberent splendorem , quantum alis stellq , quq tunc , sole illustrantur:
Eademq; ratione, quando Mars, Iuppiter, & Saturnus Sosi per diameitu obii citur,paterentur eclipsim, quod nunquam visum fuit. Quare Sol multo maior existet, qu sin terra: Ita enim fiet, ut umbra terrq proijeiatur an sorinam pyramidis, seu potius coni, desinatque in punctum indiuisibale, adeo ut ad stelIas fixas,& dictos planetas minime pertingat, ut ab eodem vitellionci demonstratur propos. 1 . eiusdem lib. unde mirum non est,quod neque ulli selli fixq. neque supeliores illi Planeis desectum luminis patiantur, quamuis e diame ito Solem aspieiant. Quod autem Lana mu Ito minor existat , quam tetra, de
mons latiue ex dictis ita deduci potes .Quouiam enim .ostensum est,terr* vim bram
226쪽
beam esse eoniranti ita ni seruperangustior e Piatur, tandemim in punctum
desinat, necesse est, umbrae densitatem habete minotem diametrum,quam fitteris dianacter. Quale cum tota Luna intra dictam umbram aliquando abs datur, longo etiam temporis internasso, ut in eius eclipsibus apparet, quis nolui det, eius diametrum minorem esse diametro umbrae, is ex eonsequenti Ion te adhuc minorem terrae diametro i Quoniam igitur Luna multo minor, qua terra,existit,& nihilominus tanta nobis apparet, perspiciis os, eam nobis .admodum te e vicinam, ut iam sensibilis sit omnino, ae perceptibilia distantia a supergete teris ad eius gentrumuirium distantia a sit perseie tetrq ad eqss Lunae coiiseratur.Quare recte Ptolemaeus,ae Ioannes de Regio monte Dies. . AI.mag.c. I .praeeipiunt,uera loes,o , per eclipses Lunares inuesi ad si esse,ndautem per instrumenta. Nobis etiam, aiunt,in superscie terrae existentibus madiimus, & sensibilia vitor eontinget, s per instrumenta locum uotum id , uenari. uelimus, di propter nimiam erus uicinitatem; quod minime eontingeret, si in te tro terrs collocati essemus.. 1 o c v x hic me admonet,ut,quoniam de omnibus stellis, quae uisu com- nsai. mode peteipiuntur,uerba fecimus aliquid etiam dicam( multi enim uiti gra- de sella si ues,atquc eruditi meam hae de re sententiam sagitati,node stella illa nova, Ia noua , v qu anno a sua..in constellatione Cassiopeiae apparuit,& anno 1 3I3.euanuit. .. . . NApparuit quidem stella illa tantae magnitudinis , ae splendoris in principio, antio a divitii Venetia i es sam uinceret: sed post asiquot menses ita diminuta fuit , ut ae. euanuit. qualis iudicare iuris elis potati, uel euiuis alij sesis magnitudinis tertit, atq;in hac suantitate ad sinem usque semper uisa suit.Res sine admiranda,& prodigio pessimilis, & qu, multorum ingenia exercuerit. Nonnulli enim, licet risitia his panes,putat int, eam stellam nouam non spisse, sed unam ex antiquis illis tre ieis. de vovecim,quae semper in Cassiopeia as Astronomis sunt obseruatae: visam autem ua stetia. tune esse maiorem solito, propter exhalationem in suprema aetis regione inter ipsam,& nothum aspestum interiectams indeo factum esse, ut plerique illam fuisse nouam crediderint: Alii vero existimarunt, stellam illam suile mi- shetida nonimam asi quam in Firmamento ex earum nudiero, quae extra lex maguitudi- telia de nones sunt, Si paeninque propter exiguitatem delitescunt, ita ut non appareant, rum ieeoque, ut supra diximus, ab Astronomis non sunt in numerum stellatum te latae : propter edi halationem autem inter positam visam eam tune fuisse tanta magnitudine, ut ab omnibus sere noua existimaretur.Alj denique,stellam illa Hilla se .
utile eomet m in suptenia aeris regione,arbitrati sunt. igit8 igno V γ κ v M vi ulla harum opinionum mihi uera esse uidetur. Duod enim eo ia ... sella illa non tactit una ex tredecim illis in Calliopcia notatis, certo certius rismae semeae puto. Nasu Fraueis a Maurosycus abbat Memnensis in contemplatione tentat. derum exercitatissmus,hi quippe qui sexagirita ipsos annos in eo studio po- alterii)in Sicilia, alijqs Alitonomii permulti tum in utraque Germania, tum
in Hispania,S Gallia, qui non semet illas tre eina stella cassiopeiae numerarunt,eodem isto temporc, quo nova hse apparuit,priter predecam illas, noxiam hane, de qua loquimur,in Cassiopeia: animaduerterunt, ut iam non tre- deerui, ut olim, sed qtinuordecim stellas in Cassiopeia esse in ligerent. Cuius tei ei iam testissum ego ipse, qui Romi anno as s. men sc Decembri, pr(ter nou una illud astrum,(diminutum iamen, ita ut stealis textis magnitudinia par vidcae tu, in Cassiopeia alia tredecim csispexi mee vero ego unus Rcrege, sed complurca alii. mecum, quibus nuper otium sidus ino nutabam,sspius ob
227쪽
teruarunt. Mitum autem est,auctoPes huiuste sententiae solos inter omnes Astronomos uidisse,illam ueletem eae stellam ipsam autem stellam non uidis sejut helle quis su spicati possit,eos non admodum diligentes suisse in huius
stellae obseruatione, & ueterum auctoritate potius, quam noua obseruatione
nivosasse uetasse, astrum illud ab aliis no differre ne uidelieet nouum quid tu alij stellis Cassiopeiae, quae sunt tertiae magnitudinis, secundam dico, quae laxuuam si v c lo concederetit:Id quod uel ex eo apparer,quod stella illa noua eum tribuaram stella eius pectore cernitur,quattam,quae est super cathedram ad coxass&duodecia
lys 3 22 mam, quae in ascensu medio cathedrae sita est, eis eiebat figuram eam , quam
qn ' - Geometit Rhombum uoeantjstella autem unde ei ma Cassiopeis, quq est quartae magnitudinis , quamque huiux sententiae auctores . quod maior propter uapores interpositos ( ut putant) uideretur, nouam uisam esse existimant, essicit perpetuo eam si gulam, quaeὰ Geometris Trapexium appellatur, ita ut mis: nus distet ipsa a mariti stella, quam duodecima a seeunda, eum tamen noua illa omnisimeonsensum, qui eam obseruarunt, aeque distaret E quarta , atque duodeeima a seeunda , ut ex apposta figura perspieuum in Itaque sati eonstat, nisi fallor, auctores hcis nulla ratio isne ductos assirmare, quod astrum omnes nouum uocant, id uetus suisse, & stellam unde ei Mam Cassiopeiae tum malaretii esse uisan , pinsettim eum eam iptam hin s Astronomi prope nouam se uam entis distin uenter ndustes quartam istellum Callitiphi eollocatam iue in s gura destris amus i quo quidem ego eum multis aliis Roma, ne pluu obseruatis Deinde fi exhalatio illa intellio stat anta fuit, ut eius interpositu in utraque Germania, Hispania, Gallia, Italia , Stellia,& alijs portasse regionibus, astrum illud undecimum Cassiopeiae maius apparuerit,quam te ipsa est,qui seti potest, ut eandem ob eausam ,&reli. qua astia uicina oon appa uerint maiora, sed eiusdem omnino magalitudini . . qua semper uisa sunt, atque hodie uidentur , Dieet fortasses quispiam, exhala titillom illam tantam stitieet suisse, ut in tet aspectum I illil tantummodo stel sam,non autem inter alias interijeetet urguerum ut id eontingehe in una tegitii ne potuerit,in pluribus certe, tanto presertim interuallo disiuitistis, haud qua quam potuit, ut perspicuu est aspectus diuersitate.Liquet igitur, mihi certe exploratum est, ollamilia, de qua agimus, no potuisse esse unam ex illis tre-deeim,quae quotidie in Casiopeia cernuntur. Ae posterior haec ratio a me ala hia illo lata resesiit etiam serandam sementiam. Si enim propter exhalationem ( ut secundae se arbitrantui s thala illa , quae alias coeni non potest, tanta inrignitudine se quilae, eonspiciendum praebuit, prosecto eadem de causa stella undeeillia Casi opei ut alia, sisentiri preteream) prope quam obseruata est illa noua , se osten disset multo maiorem cum tamen eo cena pore eiusdem magnitudinit, hoe est quartae, sit omnibus uilla, euius nimirum & antea,& postea uisa est, usque etia
c. thi, sis o P etiam stella illa noua non fuerit Cometa in suprhmiaeri, et in lectit seniε se,ita pesspicust talem us laetiti Asttotio mi ubi quo laetitum D aueriint, i l. liae. lam stellam elidem sitiun habete intex steuas fixas inim-ni tum, quem si peia,
228쪽
tior figula demostrati ita ut omnec eam prope id punctum eolloeatim , ubi iurus aequinoctiorum circulia arctieum intersecat,& quod a polo arctico gradibus prope EJ- . ab Aequatore aute sere gw a- distare peihibuerint: adeo ut nullam pene aspectus uarietate in ea tam uarijs loeis deple hederint Quod i ita si, quis dubitate poterit, illam non in suprema regione aeris, ubi ceteri Cometae generantur, sed supra Lunam locum esse sertitum p Nunquam enim unus & idem Cometae diuersa regionibus in eodem prorsus cernitur loco ,scum fideribus conseratur: si quidem ob nicinitatem(ut constat intor Astronomos)iton paruam subit uarietatem aspectus: immo & Luna ipsa, secundum omres Astronomos, quAd terrae ualde propinqua sit, vicin caret aspectus diuersita te.Cum ergo noua illa stelsa nullam omnino uisa sit habere diuerstatem aspeseus in tam uariis regionibus obseruata, argumento sano est, illam altiorem Luna extitisse a atque adeo Cometam nullo modo fuisse. Misi & Cometag in
aetherea regione gigni dicamus I TA et v E ut breuiter, quod sentio dieam,censeo stellam illam , qu cunque illa fuerit, in Firmamento,ubi stellae sum sunt, extitisse. Nam eam in te. iotici aetherea, & non in elementari apparuisse, constat ex iis, quae paulo ante in eo nitatione tertiae sententis , eorum nimirum , qui eam Cometam facie bant in suprema aeris regione existentem , adduximux et propterea uidelicet, quod in ea non sit deprehensa aspectus diuersias . Eodem enim argumento
philosophi,& Astronomi eonsutant Aristotelis sententiam de uia lactea, quam
ipse in suprtim a regione aeris dicebat ex uaporibus, & exhalationibus ut steI-larum , quae in circulo lacteo conspieiuntur, ad eam regionem excitatis & attractis continenter generari. Cum enim ubique terrarum pet eadem silera Firmamen ti, Cassiopeiam,Cdignum, Aquilam, Sagittarium, Geminos,& alia, lactea uia ducta uideatur, ut copiosus in secundo eap.explicabimus,dubium es.se non potest, quin musto altior st, quam suprema aeris regio , atque in ipso firmamento sta, propterea quod nullam habet diuersitatem aspectui et quam utiquci haberet,s in aere, ut uolebat Aristoteles, eoJlocaretur. Iam uero , ut eledam stellam illam nouam in Firmamento, non in alio quovis oebe caeloili. extitisse,hoc maxime adducor argumento, quod neque ego, neque ullus omnino. Aliro monius, quod quidem seiam,alium motum in ea animaduerterit , praeter eum, quem in fixis sileribus obseratamus.Nam eonstantem semper mo tum, eundemque plane situm inter alias stellas fixas totum biennium (iam.
diu enim sermo dura uti reti huit. Quod si in orbe alicuius planetae sitisset . eum orbis ille sane alienum a stellis suis motum habeat, proeuldubio & ella ipsa eundem motum, eursumque habuisset; secus autem rcio habuisse, Astronomi deprehenderunt. Atque hoc idem argumentum euidenter concludit. mulio minus stellam illam in Uementari regione extitille: quod ibi nulla ra tione eue dem semper filum,aesti stantiam eum stellis fixis potuisset retinere.
Quae eum ita sint, ita mihi persuadeo, stellam ii Iam uos tune a Iuno pl.Max. procreatam esse in c*lo octavo, ut magnum aliquid porte deret, quod euiuic modi sit,adhue ignoratu oves certe in ipso coelo gigni phile Cometas, seut in
aere licet latius id contingat: quod quidem aperte latentur non pauci ex antiquis philosophis, multique ex recenticis bus eomplures auctoritates , shistorias adducunt , quibus persuadeant , saepius flesias eios modi longis temporum in thrualli , alias ad aliud signis candum , inccolo exortas esse .
Hoe si uerum est, uideant Peripatetici, quomodo Aristotelirum opinionem dedi materia
totis de noua flessa stellam a
229쪽
I se . Comment. in I. Cap. Sphaera
materia eaeli defendere posInt. Dieendum enim sottasse erit, coelum non en se Quintam uitandam essentiam, sed mutabili eorpus, licet minus corruptibi in te sit, quam corpora haec inferiota e quod sane ante Aristotele in Pilato eum multi, alijs philosophis leniit, & phsi Christum non pavet, inter quos D. Ambrosus,ssastius, Glegorius Nisenus, & caetera pete Ecclesae lumina, non obscure docuerunt. Qui equid tandem sit, meam enim sitiam in tanta re non in . rei pono)mihi in praesentia satis est,pauctu demonsti asso,as es istud, de quo lo. quimur, in firmamento sedem habuisse: quo pacto illic, aut unde tam repente extatem, quid portenderit, cur post hiennium euaniterit, praeter Deum scite adhue arbitror neminem. Illud omnibus exploratum esse debet, Deu non ade misse tibi stella, essetendi potestatem taliare & illare tum potuisse, & nunc pol te, si uelit, uel innumerabiles prcerea te. Quare autem tum potis in tam pro creata st,oeulto Dei iudieio , qui nihil frustra sitit, sed omnia summa prouidentia ad suos fines dirigit,quoad mortalibus patefaciat, petmittendum est . Subileiam hie sententiam euiusdam Paulini Ptidicini Medici , & Alitono mi, qui Antuerpiae idem sidus nouum eontemplatus eli. Deinde afferam quoque . nonnulla ex Francisci MauroJ3ei Abbatis disputatione, quae mihi e Sicilia suo
perioribus annis reissa est, totidem uerbis Oxcerpta: ut omnibus manifestum
fiat, Alitonomos in rq ionibus longo etiam interuallo dissitis eundemstum in noua nostra stella obseruasse. Ita igitur Paulinus Pridianus anno is a. Quid Pau. inter e tera seripsti s Iam Admirabiti, si more tremando Deo indieio, censi enuntho. h. a rum ciarum, es lacidum , quod antehae non apparuid, neque uisum os e formati. ithii. quidem a reliquis seisia haud disserens , sed Lee, illendoro, , moti stioque mala, libat . apparem , ct quod non modo prini ae maunitudinis i iiij, sed si ipsae Idanetia elarius e sti enitti, eo Hiesitire si di hio , aetiarii imo Veneria Oro h a qAnquam cedoni . N, od praetor his es flare etiam Jho Deo videtur , nec Aho , quam diurno Mais in progradi , ac tina etim firmamen o ratios i et contra pDAo a io, vim eaedes inmunium . ac lanitoram Nereoron nat Aram , qua molti adistia proprio ciuntur. Iaxta Cossim iam auem Septen Monem versiis, otia I est III complet iure cum ea, quae in se aetore es casiopeiae , in altera, quae stipi a sedem prope er,ini ct tertia in medio ea theudis , liti conuiunia atque loeata, ut Rhombi j Iuram ae stimam eves misi e cti s hse rem, es ad Utindipo Ais u.Veniem tingitium ipse notia egi rasar pelia , etc.IMaurolyeus autem de eadem licita ita seripsit eodem anno I set et I Hoc anno
.d is a u. splendoris, in loco, ubi nestia stetia notas attin avre mihi consola ex is, qui ta avis Ia noua di eneransur, esses nideli et : Aior enim Oparo , ct ua ntimoro inheson: AU. Torta e sient agiti. Digere ineepit, ira desine spraesonis eum quidam Thilis hi, visitis citia innae latron- si tuae, opinemur Cometas, ae notius sectas etiam in eae o, ex aggregia: o e lydendoris aptiuotis,asimque reliqui, seri pol se. Vivisique sit, nequeo Deia admirata hisiti, si iaheno iam nostri tempor , 'sonem. cerinis enim es, non e ad quam de alti erosiore risisses mae Magium liniae, Dae in Ie emastis, s3 A phon nis numeris notatae sunt , ct D.e ab orbe condito Inered, es quin Aeta sunt et quas AH siegiis notia ita Iphndore si periri, ni deincept ecundae monitudinis apseliandae sint, Modo haeeper- ror Igane ego setiam in hoc Mossanis Hotagonio obseruans in Meridiano istanum; iureis tertiam noctu horam, reperi altitudinam eluae e s. gradutiis Adie Unda eon iacturrim fieri eum Iorari qtia i in stita Ailata ebetigi a Ilai di ni di sevi hic a meso ti/Nilae per gradus 18. , proinde ab Amtiaioriper Iosia 63 - -. sero e quoniam Mef.
230쪽
quarta conclusione nol ri auctoris dictum sit.
TERRAM ESSE IMMOBILEM.QV o D autem rerra in medio omnium teneatur immel Ater, eum Testam dici seitsumme gratiis, sic persuadere uidetur eius aera vitas. Omne gra- T. a. '' e naturaliter tendit ad centrum; Centrum quidem itincttis in medio Fimmamenti: Terra igitur, cum sit summe gratiis, adstinctam illam naturaliter tendit. COMMENTAR IV s.
Os et g NDret hactenus auctor tetram in medio omnium efflorum , esse.
D entorumque Existere, tanquam eentrum totius uniuersi: Noe in quinta hue conclusione conatur probare, eam ita in medio mundi est e stam, ut omnis motus foealis sit expers. Id autem duabus rationibus exequitur, quarum prima sumitur a terrae grauitate. Cum enim terra omnium corporum sit grauissima,
seretur suapte nati ira,cum nulli hi impediatur,ad insimum locum, nempe ad centrum mundi, abique quiesseel.
ITEM, qtileqvila a medio monetur, uersus e reumferentiam callascendite Terra a medio mouetur. Vitar ascendit, qtiod pro impossibule inquitur. COMMENTARIUS.
Paonis r idem ab ineommodo. Quoniam enim in praecedenti conelassone plurimis phaenomenia eonsi matum es ,terram in medici mundi existeret si
motu locali a medio amoueretur , ascenderet utiquo uersus cireunferentiam caeli, quod pugnat cum plis nomenis, estque contra naturam grauitatis terrae. SED quoniam auehor exclusi a terra motum Iocatum duntaxat rectum, non Terra ora auidim circula rom,idcirco opus erit confirmare in uniuersim, tetram eis e im- lyno inuio
mobilem ex Ptolomaeo, Atii otele, caeteri sci; Astronomia, N Philosophis, hoe vii*m g rum
modo. Si terra no periis ei et immobilis, moueretur aui mratu recto, aut motu circulari. Recto motu cieri nequit, quia cum supra demonstratum fineam exisserti in mundi centro, si motu recto sertetur,recederet a centro, et q. adeo in eadem prorsus incidetemus absurda, quae eonsequi diximus, si te ita non eget in medio mundi constitu ta. Praeterea si motu recto incederet. t noueret ir uel natura litor, uel uiolenter. At naturaliter non ita mouebitur , cum suapte natura ad loeum infimo,qui est in centro Universi, tendati Cottii autem est masceodore .in qua melinque partem motu recto impellates r.Violenter quoque motu rccto moueri non potest, quoniam nullum eoi pus ipsi grauius reperitur, quod suo pondere eam a centro mundi propelleret. Rursurum si terra mota redio ferretur,summa uos ocitate eam moueri necesse esset, eo in sc summo grauis: sano concesso, a uirum non uidet, minus grauia, cuiusmodi liliat arbotum folia,paleae,& reis ina omnia corpora, post ipsim in aere debere relin ini, et ni eius moium celo primum consequi nequeant, quippe citin tanta grauitatu non sit phaedita ' At haec omnia communiexperientiae repugnant. videmus enim