Christophori Clauii ... e Societate Iesu In sphaeram Ioannis de sacro bosco commentarius

발행: 1591년

분량: 520페이지

출처: archive.org

분류: 천문학

351쪽

s is somment. in II L Cap. Sphaera

supra Horidiontem emergit, cum eo tempore in Tauro sol existat. Phur ratione sgnum illud, uel astrum prripite Cosmi eo dieitur oeeia re, quod tempore matutino,Sole oriento, sub Horietontem deseendit: Impio prae uelo omne ostrum, quod in die insta noriχ ntum labilite. Itaque otiente figno quocunque, seu stella Cosmice . necesse signum, flossam va per diametrum oppositam, immo vero & omnes stellas, quae tunc Horthontem ex parte Coeidentis eontingunt Cosmico occidete. De hoc occasu Cos nito loquitur vii gll. I .Georg. in his carminibus.. Ante tibi Eoae Atlantidos clueondantur, Dasia uti m sti eis committas semina,quamq;Inuit e properes anni hibem credere terrae.

Intellipit etenim tempus Autumni,in quo,Sole existente in scorpio, Pleiade, in Tauro fgno opposito constitutae mane occidunt, hoc e st,Cosmiee. C ti no N dic E, seu potius, secundum aliquos, Athronyce oriti signum. vel alitumpto prie dieitur,quod vespertino tempore, Sole infra Horietontem descendente , ex parte orientis supra Horidiontem emergit a Improprie uero quodeunque in nocte supra Hviridiontem ascendit: quo pacto qualibet nocte Tex signa diei possunt oriri et eo uice. De ortu Chronico scribit Ouid .lib. i.de Ponto.Elegiaci.

Tempore enim Autumni, Sole vide lueet exiliente in Seorpio,oriuntur Plei des kesperi sub Solis oceasub,id est, Chronice. Cuno Nic g occidere dieitue proprie illud astrum, sue figitim , qacydvnaeum Sole sub HoriZontem descendiisImproprie autem omne signu, quod noctu tuo tempore infra Hotietontem deprimitur; qua ratione singulis nocti hu, sex signa godia ei di euntur Chroniee oecidere. Itaque oriente altro quocunque, seu signo Chronice, ocei det necessario signu siue astrum oppostum Chronice. Quod etiam de omnibus I elsis, quae tune Hori Eontem eae parte occidentis tangunt,ae proinde cum Sole occidunt,intelligenduin e l. Do oce tu Chionieo secundum auctorem Iucutus eii Lucanus lib. .i s d riam sol Ledaea tenebae Sidera , vicino etim lux clitis a C nero ei. oxitim Tho faticas urgebat parrv fagilias. dndicare enim uoluit tempus prope aii oram, Sole ex silente prope snem Geminorum; unde paulo ante ortum Solis neecise eit sagittarium, qua Geminis opponitur, oceidere improprie Chronice. Sed fortasse Lucanus in eo loco

nullum gemis occasus ivitellexit, sed solum signis caro uositit tempus illud ante Solis ortum, quo Sagittatius occumbit. At Ouid de hoe oeeam seribit lib. 1. de Fast. , quem modo eri tuis stelli, Delphina idonias j I et uisus noete seqtiente tuos. Loqnitur enim o e tertio die Februa j,ante quem post Solis occasum appare- .hat Delphinus supti Horigonto, sed tertio die una eum Sole occidebat Chroerohia, nice,cla exist uin Aquario, in quo tunc sol commorabditur. Hi ne perspieu uitio iemiseel. est,unum idemq; sigiliam, in quo existit sol, mane oriri Ciasmice,& vespere oedit Cosmi- .eidete Cht nice: Item signum oppostum Sosi uespete oriri Chionices& nra

352쪽

, fandi de Sacro Bosco, I Z

in Autumno, nempe Cosmilae; on id autem docuisse , easdem eodem tenipotet oriri,nempo Chronice, quod verisiimum nde extant duo verseuli, costaeo demisti figuum, quod rarin ea stirini. Chronira dessendu signum, quod Cosmice Auit . . Hoe tamen de stellia extra eclipticam positis uetum non est it sph era obsi- a. Nulla enim talis stella, quae limul cum Sole oritur, cum eodem oceidet C. potest, ut qliae cum eo occidit, eum eodem ostri: sed stella, quae horealior est puncto eclipticae, cum qimiimul orituri posterius occidit, quam punctum illud eclipticae a cun quo vero puncto eclipticae simit occidit, prius oritur,quam iolud pulictum. Contrarium intelligatur de stella, quat australior est puncto da isto eclipticae.Ex quo sit,stelgam borealiorem , austratiotemve dato puncto eiu i-

paleae, si eum eo oriatus cosmice, non posse eum eodem occidere chronice, si uero cum eo occidat elisonice, non posse eum eodem cosmice oriri , aut eoa..tra teiss tamen in ecliptica posita in Horigonte quocunque obliquo,& stellae omnes in sphaera recta cum eisdem punctiu eclipties oriuntur & occidunt, Quocirca quae eosmice oriuntur, occidunt elitonice e , quae oriuntur ebroni ce, oecidunt eosmice,&contra. vi manifestum est in sphaera materioli,vel globo Astronomico.npti, en dieitur oriri astru in ud, quod sese profert in conspectum, cumiantea uicini Solis radiis tectum latuerit. De hoe ortu eanit Ouid.sib.ff. de Fata Iam genti siliqua sulsidie Aquam ruerna

Proximi es aetheriis me a Timae equos.

Iu Februario etenim Sol exiliens in Aquatio, illum nimio splendore oecul tabat, sed eat ea finem Februarii, ingrediente Sole Pistes, apparebat Aquarius manti ante Solis exortum, atque ita Heliace oriebatur.Eundem ortum Heliacum intellexit Vii g.in a Georg.ita sedi bens de Gnosa, .steIla uidelicet cotonae S ptentrionalis. rate tibi I. o AtDntides absiondantur, Gnosiam ardonii, Aeodat uri eoronae, Dahae quam fuleiae eommittas semina , edim Quando nainq. Pleiades occiduot eo iee, nempe in Autumno,oritur corona septentrionalis, quae existebat olim prope finem Librae, Heliace tempore matutino ante solis ortum in scorpio . Occi Dann Heliaee dicitur astrum, quod vinario splendo te Solis offuscatur, ita ut eum antea apparuelit,iam amplius conspici nequeat. De hoc Oe- casu loquitur Uita in ultimo horum duorum carminum.

ndidus auratis aperit eum cornibut annum Taurus , oranomo eodem canis oreidit abiro . .

Nam eum olim Canis maior existeret,in Geminis,oeeidebat HEliace quando Pleiades oeeidebant Cosmice, sole nimirum .evistente in Tauro iuxta Pleia des. Quantum uero debeat astrum quodcunqs praecedete Solem , aut eundem subsequi, ut oriatur, uel oecidat Heliace, eerto definiri nequiti eum nee omnes stellae eiusdem fine magnitudinis, nec eandem habeant latitudi nem ab rei uti

ea Certum autem est, minores uellas, & vieiniores ecliptiem tardius otiti Ide liace,& citius occidere, quam maiores, remotiores as ab ecliptica. v o M IAM . autem motus Solis ues oeior est ab occasu in ortum, ouam

Voltis stellarii fixarum,essicitur, ut stellae fixae , quando e radijs solaribus egi tu diuisem,telisquantur liberae a Sole versus partes coili occidcntalus, o Catur :Helia.

353쪽

st J Comment . in III. p. Spham

uel iace matutino tempore prope Morietontem ex parte orientis, ante ortum In qua pat Solis ; Tunc enim primo incipiunt apparere , eum ante ob vieinitatem Solis, te coeli pia qui iam ab ipsis citientem versus recedit, occulta, latuerint. Eadem de eaulat, hinihi eaedem occidant Heliace necesse est , vespertino tempore prope Hori, de id hi Zontem ex parte occidentis,postquam sol insta Horidiontem deseendit. Nam diesiaee. cum antea semper apparuerint post occasum solis , tunc primum ob propin- , quitatem Solis, qui ad ipsas aecedit, delitescere incipiunt. Idem prorsus di- .cendtim est de Salsi no , Ioue, ae Marte , quia tardiores habent radius pro prios,quam Sol Ccitrarium autem intes gigendum est de Luna.Com enim ve locius proprio motu incedat, quam sol, si, ut non Sol ab ipsa recedat seut astelli, fixis, sed potiua ipsa a Sole remoueatur versus orientem . Vnde Helia ce orietur vespere ex parte occidentis post Solis oecasum,ut contingere vid

mus post Novilunia . quis Luna post Novilunium quodsibet satim a Sole recedit in orientem. ecadet auditi Heliaee ex parte orientis matutino tempore ante ortum Solis, ut cetnimus ante Novilunia, quia sempee Soli appro vetitu 'da pinquat versus oriente Mate essentis eoae post Novilunia paulatini Lunam

do dieatur erescere, & ante Nouilonia eandem decrescere conspiciamus. Denaqa Uenus Lucifer, atqj Nereutius , eum nune sole anteuertant, nune Iubsequantur, aliquando, hiu. ' otientur Hesiace iudita orientem,& occident iuxta occidentemsaliquando vero orientur Heliaee iuxta oee identem, & oceident iuxta oriente. Sed de hi uomniburum pluia dicenda sunt in Theoricis Psanetaeu.Inde esse essest, vi Venua modo dicatur Lucifer,quando videlicet mane ante Solem oritur, modo Hesretus, quando stilicet post Solis occasum iuxta occidentem conspicitur. Ago Q v o vero tempore anni Auaeuiu stella hae tempesate oriatur Cosmiee, eex, h. . Chronice, aut Heliace, veletu occidat, pulchre indieat globus eaelestis, vel tui, qucido Alfio labium quodcunqDe.Posto etenim globo in propria eleuatione, at uastella quae, iiii ucssa qua ius in Horiχonte ex parte Orientis,notetui'; gradus Felipticartatae . ' Hotietontem tangens in oriente: ando noque Sol gradum illum Eetipitetichio, seri obtinebit, Orici ut o icta stella Cosmice. quo odo vero Sol gradum Pelipticae opvel Helia- postum occupatiit, orietur eadem sella ch, onice. Positi item stella in Hoti M. dionte exsat te occidentis, notetur gladiis Fclipticae Hor Eonteis tangens in

occidente. Quando enim possidebit Sol gradum ill uix helipticae;oecidet eadessella Chronice e quando mero in gradu ecIipticae opposito Sol extiterit, occidet stella eade cosmice.Ortos vesci Hellaeus,& occasus plus minus dignoscetiit, s cognitum lacrit, in quo no gradu Eclipticae sella quaelibet costituatur. otiti. N .d Asaeo Notia ortum uellarum, & occasum diuidunt in Verum , ae Ap-

usus vetus patentEm. verus Ortus ,& occatus Hi, quando uere stessa supta Heraetondi appares. tem ascendit, vel infra eundem descetidit. Atque hie duplex uti, Matutinus et .. es . videlicet, quando, Sole oriente, utila os squa oritur, uel occidit; quem ii. iiiiii. poetae dicunt Cosmicum ortum , 5 occasum s& Vespertinus, quando, So- quid. ad occumbente, stella aliqua oritor uel occidit, quia Poetis diei tui ortus,& occasus Chronte ui.O tus uero,& occasus apparens est ille,quem poctae uocant Hes aeum; At ille hunc quoque distinguunt in matutinum, ae uesper linum, prout stella liberata a radiis solaribus mane, uel uespere incipit appa-

.um P et o 1 ni vi A 1 v s Diti.f. cap.η . vocat ortus stellarum , aspictus earum

ea sus stella. ad Solem, recitatque nouum Dissetetias, quarum quaelibet adhue multiplex tum vocet. est;ita ut in uniuersum sint aspectus uiginiquatuor. Sed de hac re lege Ptolemaeuua

354쪽

Dan. de Sacra Boso. '

timum loco eliato, &Ioan. Regio m. in Epit. Iib. s.cap. .Longum enim foret omnes aspectus hoc soco recensere Poli, o cognitio ortus,& oecasurum Poeti ei plurimum eonducit ad veterum tum Poetarum , tum Histori eoru in uolumina Intelligenda . Sepissime eni in tempus aliquod certum exprimere conantur per aliquem ortum stellae cuiuspiam, ut ex adductis exemplis perspicuum esse potest.

DE O RTV, ET D C C AES V SIGNORVM secandum Astrologos, peti de ascensionibus, ct descensioniabus signoram edi roti s ohi quis.s 3 oa r Tun de ortu S occasu signorum, prouisumne Apro

nomi, O prius in i pra recta.

COMMENTARI Us.

Post Q v A M oxplicanit auctor ortum,& occasum fidorum iuxta Post eas , agitiam de ortu, Noeensu signorum secundum Astronomos, quem Dr- tum,& oceas iam Astrono inicii dicere solent alcensiones,doseensionec is signo tum , habetque tractatio haee de astensionibus , deleensionibusque signorum plurimas, & insanes utilitates. Nam maxima pars Doctrinae ptimi mobilis ex his dependere uidetur. Tria autem explicat auctor hac in parte; Primum, quid si ortus,&occasus secundum Astronomos,ae quo tu picae s De indo quomodo signa oriantur,& oecidant in sphaera recta; Tertio demum , quo pacto sese habeant ligna, quantum ad ortum, & occasum Astronomicum in sphae.ra quacunq; ob qua. Sed ante omnia explicandum est breuiter diserimen inter ortum N occasum fgnorum iuxta poetas,& Ailronomo,s Illud autum huiusmodi est Poetqin oltu,& occasu signorum obseruant qualitatem temporas, an uidelicet silosi aliquod oriatur in vere , an in Aestate, an uero in Aut un-no, uel in Hyeme. Item an matutino tempore, an uero uespertino: Astronomi uero quantitatem temporis confiderant in ortu, & occasu signorum, quanto nimirum tepore hoc signum,uel illud otiatur,oceidatve in hac uel iIla obli quitate sphaerae,sue hoe fiat in Uere, uel in Aestate,&e.& siue tempore diurano, sue nocturno. Unde apud Astronomos non diuiditur ortus & oceasus in Cosmicui seu Matutinum,& in Chronicum, seu Temporalem, ut Poetae se caunt, sed in tectum,& obliquum, ut mox dicetur.

. equinoctialis ciretitus semper uniformiter,scilicet in temporibus squalibus squales arctis ascendunt. Motus enim vii uniformis es; Ed angm sis , quem sicit Aequinoctialis circulus cum Horaeonte,non diuerse Aa-tar in aliquibus horis COMMENTARIvS

AN Trum o v A ME declaret, quid sit ortus oes occasus iuxta Astronomorum, qtio inpli x, demonstrat prius duas conclusiones, quaruDr prior est. Ae qu in o. ctialis cuculus uni imi or supra Horioeontcm iam rectu, am obliquu qtie eun in octiniatur secundum omnes sui pa tes, ita ut in temporibus aequatibus aequales arcus Aequatori, supra Hori Eoutetit ascendas .ilane conclusione

probae Ad quid

Di timem

355쪽

sao Comment in III. p. bara

pridi ac duplicitetiprimit, quia motus e ii diu tatis uniformis est in omni Reri Erante, Se regularis:Non unani aliquacuo eicetaori motu sertur, ae aliqua eom.usnori.Cum igitur Aequato e sit beniura, ac tegula primi motus, immutaturq; circa eosdem polos, ei ira quos totum cstunicii cum uertitur, nempe cir ea polos in udi, necesse est, ut in . qualibet sphaera uniformitet supra Hortion tem emergat ieeundu om ntis sui partes. DEinde quia Aequator perpetuo eos dem angustis cum HoriEo te cincit,cum recto quidem rce hos, es eu ui obliquo obliquo, sit, ut uni sormiter fecundum omnes sui partes eleuetur supra Hotia Eoiatem quemcunque. Tollantur idem phamomena clarissima Astronti motu .

Deprehensum est enim in quacunque sphqra, singulis horis gladias quindecim

Aequatoris supra Mori hontem ascendere totiden. g. insta eundum deseendere. Spatio vero quatuor Minutois uniti, horae eleuati,& deprimi unu gradum Aequatoris,&e. Quod minime serens non tegulariter,&,uniformiter asceis i deret Aequator supra Horietontem.

TA R TE S uero. Zodiati non de necriptura habent aequales ascem sones in titraqueiphaera I si hi quanis aliqua Zodiaci pars rectius orirar,

tanto plus temporis ponitur initio oriti. Istilas lignum ei, quia sae igna latitur in longa, uel, si esui die artificiati, militer in nocte. COMMENTARIUS.

Dos Trpion concluso est Zodiacus tam in sphaera tecta', quam in obli-- qua , non alcedit secundum omnes sui partes supra Horiχontem uniformiter. Quam quidem hae ratione uidetur confirmate. Cum Zodiae iis eirea alienos polos feratur motu diurno a quibus alibi longius, alibi minus abest, fit, ut aliquae eius partes ea quolibet Hotieton te essetant angulos obliquiores, aliquae rei nos obliquos. Quocirca pars illa, quae rectior: cu Horiγonte angulos consiluit,& idcirco rectius oritur, tardiori motu supra HoriZontem eleuabitur. atq; plus teporis in suo ortu requiret, qua qus minus rectos angulos cu Hoti Eonte efficit, ut eu petientia docet in sphaera quacunq; materiali, quonia quo aliquis areus tectius exoritur,eo etia magic successio e partes eius ascendunt. Eande eonelusione comprobat expetimento manifesto i quia videlicet quali-het die, siue nocte artis elati iti longissima, quam brevissima, sex signa praecise Ecidiaci supra Hori Eonte ascendunt,& infra eunde deicendunt, ita ut quolibet die medietas Zodiaci exotiatur Cum enim Eodiaeus, ct Horsgon quicinione sese mutuo bifariam secent,quod sint circuli spluerar maximi, si, ut ea medietas Zodiaci, quae intercipitur inter sustina possium in oriente,&punctu oppositum, procedendo per me siti nocte in die exoriatur, ut peespieue in instru- montis apparet. Quaproptest Zodiacus uniformiter non orietur supra Hotio dicitatem fecundum omnes sui paries, quandoquide temporibus inaequalibus, nempe diebus S noctibus inaequalibus, quales semper artus ascendunt, nisii riim medietates Zodiaci uod s quaelibet modietas Zodiaci, secundum omnes sui partes tini ormiter ascenderet, essent omnes dies, ae noctes inter se aequales, quod Cil contra experientiam. Ide in de reliquia pallibus semicirculo minoribus probata potest ex doctrina sphaericor uin triangulorum.

Motandum igitur , quod oritis, ueloceastis illi itis signi, nihil tilitid

356쪽

om. de Sacro Bosra. sar

tes, quam illam orerem Me moesialis oriri, quae oritur cum itio signo otiua &M. oriente, id est, asseendeme syra Hortionum i Vei illam partem Aequia vi e 'noctialis oecidere, quae occidit cum illo segno occidente, id es , tendente inomos a d. ad occasum stib Hor Tontem. COMMENTARIUS.

Exponi et iam,quid si ortus,& occasus cuiusq; fgni, siue areva podiati seeundum Alltonomos, dieens, oriri aliquod fgnum non esse aliud, quam a cum istum Aequatoris, qui simul eum illo signo supra Horidiontem ostendit, oririi Oecidere uero signum aliquod non esse aliud , quam occidere illum a cum Aequatoris , qui una cum illo signo insta Hori Eontem destendit. Vnde ortus signi,vel cuiusque arcus Zodiaei des nitur esse areus Aequatoris,qui cueo signo, uel arcu cooritur . Oeeasus vero signi, uel euilissi bet a reus Zodiaei

dieitur arcus Aequatoris,qui eum signo, Del areu iusta Horiflontem demergitur . Ut quia Romae v. . eum toto arcu Arietis cooriuntur grad. II. Min. EI. Aequatoris, ideo arcus Aequatoris continuns grad. T . min.1I. dicitur ortus

Arietis Romq. Pati ratione , quia Romae cum signo istis descendunt infra HoriTontem grad. 3 .m in ret. propterea arcus Aequmras complectens grad. 38 min. 1 .dicetur occasus signi Arietis, & se de eaeteris. Hi ne sectum est,ut otius signi,uel arcus podiaca apud Astronomos dicatur Ascentios oceasus vero, Decenso: quia nimirum eons detant in ortu uel oecasu cuiusuis a reus portionem Aequatoris, quae simul aciendit, uel deseendit cum illo a reti.DIDI Niv Ni autem Astronomi ortum, & ocea sum cuiustuque arcus , Cut Anm. uel signi per arcum Aequatoris coascendentem s vel eon descendentem: quo nomi otifiniam eum animaduertissent, Zodiacum inaequaliter eleuari supta Hori Eon. tem , & sub eundem deicendere motu primi mobilis , quippe cum non posti. deat eosdem eum primo mobili poIos r Aequatorem ueto secundis omnes sui partes uniformiter oriri, & occidere, propterea quod eosdem polos obtinet eum primo mobili,ceu in praedictis duabus conclusonibus suit esse sumi oportuit eos per aliquod uniforme,ac regulare cognoscere tempus quod quilibet arcus Zodiaei consumit in ortu suo,& oecasu i quod quidem commodissime factum est benegeto Aequinoctialis circuli Cum enim singulis licitis eleuen tur gradiis. Aequatoris in quocunque Horistonte, si cum aliquo a teu odiaei eleuantur v. g. s. grad. Aequatoris supra aliquem HoriEontem, cernui me colligitur, talem a reum tribus integris horis totum exoriri, &c. NON soLuM autem ascenso nes, descensionesque cireum Zodiaei per Aequatoris areus simul ascendentes, deseendentesve definiuntur i Uerum

etiam astensio , R deseeuso euiuilibet puncti Eelipticae, nee non stellae euiuscunque . Nam Astensio sellae euiusuis, vel etiam puncti Eclipticae, estareus Aequatoris a sectione verna, hoc est, a principio U , secundum signo- D. stati gestum citdinem usque ad Horitontem, dum stella oritur, computatu . Vt quia huius Romae posito gladu tertio in oriete, ctrcus AEquato is dictus comprehc; - ois tint etia dit grad. Ios. min. do. propterea dictus arcus Aequatoris dicitur ascenso ter- punt

iij gradus si , quia simul eum hoe gradu ascendit. Descenso uoto stellae tu ,' 'his uiuilibet, uel puncti Eclipti eae,est arcus Aequatoris a sectione Verna, id est, a 'principio U , secundum lignotum seriem ad Holietontem usque, dum stella

.cccidit, numcratus. Vt quia Romae collocato tortio gradu in occidente, x arcus

357쪽

s a a Comment . in III. p. Sphaera

arcus Haidietiit Aequatoris continet grad. i s. min. s . ideo praelatus arcus vocatur deseensio tertii gradiis D, quia una eum eo deseed eis sede e teris. Ita is, ascenso, sae descenso cuiuilibet puncti Ecliptieadi, uel etia stellae euius Dis,eade est, quae ascenso,uel descensio arcua Ecliptieae, qui ab initio Uicoputatur secun sum senors successione usq; ad II origonte, posita stella, uel gradu Eclipticae in Hori Eonte praeelse,cx parte quidem orientis si de ascensione sermo habeatur, ex parte vero oecidentis, si descensionis habeatur ratio.

si h h. SIGNU M autem recte oriri dicitur, eum quo maior pars aequi cte,uel obli sisti alis oriture oblique uero, cum Do minor. Similiter etiam intellige,

aut oedide' dum es de occas.

aeqvid.

Qv ci N et Atti dictum est, Aequatorem seeundum omnes sui partes uni sor miter septa Horiχontem elevari, non aute Zodiacum, sit, ut aliquando eum uno arcu Eclipticae, so Zodiaci maior are ux Aequatoris ascendat, aliquando minet docet iam sanum illud: siue areum Ecliptieae , cum quo maior arcus Aequatotis cooritur, diei otiri recte eum quo uero minor arcus Aequatoris coaseendit,otiti obliqite. Pari ratione figuum, uel areum Eclipticae, cum quo, maior arcus Adiquatoris sub Horiχontem tendit,occidere recte ecum quo uero minor, oblique . Ex EMDet v M. Romae cum areu Librae, qui comprehendit grad. go. a

scendit arcus Aequatoris eontinens grad.38. Min. t . Quare signunt O ,dic eis tue oriti rectet At eum arcu Arietis eoascendunt grad. i T. min.gi. Aequato

ri ,ideireo dicetiit signum vi otiri oblique . Similiter quia eum signo videscendunt grad.38. min. 1 . dicetur Aries oeeidere recte: At Libra dieetur oeei dete oblique, quia descendiant tantum grad. I .min. Ei. Acquatoris cum tia infra Hori Eontem, Sto ius, Nee DICIT vn prior ortus, & oecasus, quando nimirum plures gradus Aequ casus rect , toris cooriuntur, uel simul occidunt, rectus,quia tunc rectiores angulos epicit

uel obit' a ateus ille Zodiaei exoriens, uel destendent, eum HoriTonter posterior autem .... ' ottus, ct occasus, quando scilicet pauciores gradus Aequatoris ascendunt simul, uel descendunt, uocatur obliquus, quoniam arcus iste Zodiaci emerges, uel occumbens obliquiores angulos eum Hori2onte constituit. mar omnia perspicua sint in sphaera materiali. Unde areus Eodiaei, eum quo aequalis arcus Aequatoris perotitiae, vel occidit, diei poterit oriti, & oecidere medio modo 'cuiusmodi sunt quatuor adrantes et odiaei in splicera recta.Otiuntur enim singuli eum singulis Quadrantibus Aequatoris,ut statim dicemus. *Egones PTOLEMAEus autem, quem sequuntur omnes Astrono mi, Ascensones rectae, uel rectas uocat eas omnes, quae fiunt in sphaera recta: Obliquas autem illas, quae obliqua vi in sphaera obliqua habentur, siue maior arcus Aequatori ,msinorve, lineaequais.1 Ii , lis cooriatur. Ita quoq; eas appellant Astronomi in tabulis astensionum . Uo- ε .holae, de recta ascenso alicuius arcus,sive gradus Eeliptieae, apud ipsos sumitur pro quae . ascensone, quam habet in sphaera recta, siue maior a reiic cum eo oriatur, si ue minor r obliqua ueto ascenso cuiusque a reus intelligitur ea , quam habet in sphaera obliqua .cum quanto eunque eu Aequatoris ipse coascedat. Iden

dicendum est de Descensiouibus tectis & obliquis .

358쪽

ram in sphaera recta. a T es sciendam, quod in sphaera retia suam pod aes inchoata d otius areu stultior ptixtiis , duobus scilicet Sosilia thus, ct duobus f noctiali ohaei. te. hus, adaequantar suis ascensimibus de cluanitim temporis consumit u -- uis, Zodiaci in suo ortu, in tanto tempore usaria Aequinoctialis tui conter

minatis per oritur. Sed tamen partes illarum anariaram ua itur,neque

habent aequales ascensiones,sicut iam patebit. CONMENTARIV s.

T a si di i et hie duarum regula, ad ortum , & oecasum signorum eognoscendum in sphrta recta. Prima est. Quatuor Eudiaei Quadrantes, qui initium sis. ruunt a quatuor punctis cardinali hus,in sphaera tecta ad vi quantur suis ascensonibus, hoc est,cooriuntur praecise cum Qnadrantibus Aequatoris correspondentibus, ita ut qui si het eorum eonsumat in ortu suo supra Hori Eontem c. horas integras, quemadmodum & quilibet Quadrans Aequatoris h. horis supra

Hori Eontem emergite Parte; tamen dicto ruin Quadrantum non sunt aequas ea suis ascensionibus; hoe est, cum partibus eorum modo eoascondunt arcus Aequatoris maiores, modo minores, ita ut grad. I s. v. g. aliquando plus temporis requirant,ur exoriantur supra Hori ontem, quam horam,alistiando uero minus. Nam priores Is .grad. Arietis ascendunt cum grad. is .min. A. AEquatoris, hoe est, requirunt minuta s s. Secunda sa. unius horae, ut supra Horietontem emergant: At posteriores is grad. Geminorum ascendunt eum grad. 1 g. min. I I. Aequatoris, licie est, exposeunt horam r. min. s.Sec. 8.ut supra Horidiontem

ascendant.Prior pars regulae, huius facile probari potest: quia uterque Colu-rus, cum per pogos mundi transeat, coniungitur eum Floridionte recto his in die: Unde non poterunt Quadrantes praedicti Hotietontem extremis suis punctis attingere, quin eundem aher Coturus per extremitates transens eodem temporis momcnto attingat,& cum Horigonte eo nitingatur. Quare postqvana Quadraus podiaci totus emetierit supra Horigontem, nocesseeli, Quadrantem Aequatoris eortespondentem totum quoque ascendisse supra Hotidontem Polierior pars eiusdem regulr ostendi potest ex propos ao. lib. a. Menelai sphaerieorum triangulorum, uel ex propos ii. nostrorum triangulorum sphaericorum ; quia quaelibet plius Eesipticae, praeter dictos Quadrantes, con-

pituit eum HoriRonte recto nune angulum obtusum, nune acutum, ut constat

ex Theodosio, eum non transeat Hori Eon per eius poscis r Quare cum per predictas plupositiones maiori angulo in triangulo sphstico maius latus opponatur,i minori minus, perspicuum est, partes Quadiantum plineis tum habentium in punctis aequinoctia Iibus non adaequati suis astensionibus . Quod autem neque partes aliorum Quadrantum, qui initium habent in puncta soluitialibus,adaequentur suis ascensionibus, ita demonstrari potest . Quoniam , ut eodem modo probabitur, parte, Zodiaci incipientes a punctis aequinoctialibus,quae maiores sint Quadranthinaequalas sunt suis aleensi. nibus , s au sciarantur aequales Quadrantes , unus quid(m Zodia ei ab arcu Zodiaci,as .er uero Aequatoris ab arcu aquatotis eoascendente eum arcu Iodiaci, erunt ad-

359쪽

a Comment . in IIII. Cap. Spsare

hue teliqui areus inaequales,areus uidelicet godia ei,&eius ascenta. Verumhme omnia eo ius facile intueri licet in sphaeta materiali , manifestaque erunt

est tabula ascensionum rectarum.

est.. s. EST EN au regula. Oilibet duo arcus Eodiati aequales, in aequa Mi V . cier Gantes aliquo quatuor punctoram iam dictorem, aequales hab

es quales ent ascrasones. cetaonea COMMENT ARIVS. SIev Nn regula est. Quilibet diuo arcus Zodia ei qquales,& aequaliter

stantes ab aliquo quatuor punctorum Cardinalium, in sphaera recta diqua res habent ascensiones inter te Vi v. g. lignum N,& signum clo, quia sunt a cus 1 equales,& aequalitet temoti a puncto lassii ij aestiui, ita hent tinam, eandemque aleensionem cum utrolibet enim signo ascondunt grad.3 E. min. V. .

Aequatoris Eademq; est ratio de signo M,S i utem de signo v, &np, ct sede eaeteris arcubus: aequalthus, dummodo: aequaliter remoueantur ab aliquo dictorum quatuor punctorum, ut perspicuum etit ex tabula ascensionum rectarum. Constreari potest si se regula ex sphaerieis triangulis;quia huiusmodi arcus Eclipticae,cum adique ab Aequatose extremis punctis declinent, ut si pradictiim est, aequales effetunt angulos cum Horthonte, unde aequa itis arcus Aequatotis ipsis respondeant necesse est,ac propterea aequales habebutase tanea inter se

E et ex hoe sequiitur, qtiod signa opposta retiales habent ascensiones.. Et hoe es. qtiod dicit Lueuntis lib. s. loqtiens de processu Catonis in Libad

tiersus Aequinoctialem.. Deprehensum est hunc esse locum, qua circulus alti Solstitij medium lignorum percutit orbem .. Non obliqua meant, nee TAvRob Sconpius exit Rectior;aut An i rs donat sua tempora La nn Ars aut Asrii Ara iubet lentos descendere Piso Es; Par Gg,it N is Cni uos :& idem quod CARCINus ardens..Humidus Ancoc Emos ; nec plus L 3o tollitur VnN A. Die dicit Etitatius, hod existen ibi cis Aequinoctiali, signa oram sila squales habentascensones, ira occasusAE posedo ratem signoram habetur per hune uersim. Est Lib.AH.Scor.Tau. sa.Gemi. Capri.Cancr.A.Le. Pig. r. C O M M E N. T ARIU S..

Co in idim ex L. regula, sena opposita in sphaera recta aequales inter se habeth ascensiones. Quod confirmat auctoritate Lucani libis. ubi deseribit aditentuin Catonis sub Aequinoctialem circulum quem appelsat cireulia, alti solstiti dicens, omnia sana opposita habere aequales astentiones , & deis Eensiones ita ut nullum lignum suo opposito rectius,aut obliquius ascedat, uel

360쪽

Dan. de sacra Bosra. I as

iel descendat,geut in sphrura obliqua eontingit, ut mox patebit Non enam ti luit eo in Ioeo Lucanus,omnia sisna in sphaera tecta recth, & nullum obsique oriri, ut perperam explicant Sulpitius,& Omnibcinus interpretes Lucani. Hoc enim salium eas sed solum uoluit, nullum rectius Uriri, uel obliquius suo opposito , quamuis quaedam ibi recte oriantur, quaedam uero Ubiique, ut constat

ex tabula ascensionum rectarum, ' Deus C. v astuti Ioeus hie Lucani mendo non caret. dieq; enim Lucanus vult. Quoi emea Catonem ad Aequatorem peruenisse.ut earmina allata in dacare uidentur , sed datus

ad templum Iouis Ammonii, quod Lucanus putabat Prope tropicum Caneri

esse stum. Id autem It planius fiat,afferenda sunt nonnulla carmina Lucam ut in uulgatis exemplaribus habentur,sed ordine praeposteror Deinde eadem pria prium in silvim redigenda.Sie igitur, ut nunc legitur , Lucanus naturam illius

Ioel describit.

Die quos, o nil obstat Thoebo, etim tardino summo

Deprensum est, hune Uso Ioram qnaeiretilus alti Sol medium signorum pereulii orbem. non Ohliquia meant,net Tativo Scorpius exit Aloesiani Aries donat sua tempora Libraero ui Asies a iubet lenior defendere Dis a. Tair Gemini, chidionio idem si ad Carcinus ardent . HAMidtis Adiocerosinu et Iut Leo toti iur imna. At illi,stiae unque ea L hieoonsigne dirempta, In Noton umbra radii qua nobis exit in Arcton .

Te Agni. Onosura stibia , in sicca prosindo

heti pia imputas nntii m in uerile ummo Siduae habes immuna marsa,pro I xistiterene est Ii fugas norum medio rasis omnia inti . Qv A I carmina si hoc ordine a Lucano fuistiant consteipta , protul dubiae,per ei rei, tum alti solstiiij intellexisset Aequatorem,cum ea, quae sequuntur de ortu & occasu signorum,nulli alteri regioni conuenire possint, qi iam illi, quae directe stib Aequatore constituitur.Sed cur postea subiunxiisset,so illi si laetitille es Dbieo gens igne dirempta, a non intelisgo , cum ea quoque sphaera ie-arconueniant, ut perspicuum eii. Intellexit igitur per cireusum alti Solstitii Tropicum caneri qui medium signorum othem, id est, Eclipticam, percutit, id est,tangit tantummodo Deinde uero eum dieit,sia i tibi Dae,nque encte signi fleat sphaeram rectam,qui sub Aequatore sta est, uua omne, stella oriuntur,&occidunt; na item opposita eandem habent ostentionem,& descensionem Nnde ita eos loranda erunt carmina, ut Petrus Iaconus Hispanus uir in . omnium artium subtilitate solertissimnx am maduertit. Hie quoque nil obstat Bholo,ram eardis. Ammasiai Ahora dies:truncum uix protegit arbore Tam breui, in Medium rasis eampectitur uretrae. Deprensum es, hune esse locum, quaeireultis alii S. piis medium ignorumpercutit oubem. e t tibi, stiaeetiuque o, Ubico genae lana dirempta ,

In ristin umbra caditidius nobis exis in inson.

SEARCH

MENU NAVIGATION