장음표시 사용
241쪽
existimat, lege Cornelia non erat nisi aud Iamus Duarenum, qui a Diocletiano factum esse hoe publicum judicitu suspicatur. Quo minus assentior iis , qui legem hanc arcessunt Fabio Leone o Claudio Marcello Coss. qui magistratum gesserunt anno ab V. C. DLXXI. diu ante Syllam. Si enim Syllana lex suisset lege Fabia posterior, haec non illa obsolevisset usitatius e-itim est ut iudicia ex novis, quam ex veteribus exerceantur legibus nisi non a Sylla Dirutore sed . alio ejusdem familiae longe hoc antiquiori latam hanc legem Corneliam aliguremur . et tum Fabia minime piutit eum, qui vi abstraxetit hominem liberum , aut servum surripuerit alienum sat enim alterum horii lege Julia de vi, alterum furti accusatione vindicatur sed damnat eum, qui homiliem sive libertinum , sive ingenuum celaverit Invitum . aut vinctum habuerit, vendiderit, emeritve sciens dolo malo, aut fuerit hoc in genere alieni crim ni consciusci vel sem um aut servam alienam induxerit, ac sollicitaverit ad lagana vel eum, eamve invito, vel imprudente domino , dominave celaverit , vinctum , Ubis rata habuerit , emerit , vendidcrit sciens doIO malo, aut horum fuerit conscius criminum . Eadem le-mis. σι quam e continebat ii , ut si servus plagium commisit
byli II pecuniam pro servi crimine pen-
ιι-ntibi. servus per decennium adipistendae liber Ottitii f. d. tali spem amitteret . ad Ad hanc legem S. C. captisis accessit , quod Cujacius h refert ad Alexandri
. . b.6 1 giti Vorum ser orum venditio ad legis Fabiae poe-ev.io. Ilam redigit irr, etiam dominus ipse venditor se , sit in suga constituti sive ut eleganterVCtuste La A. Ad ait , ipse domInus fugam strvi vendat ac ne ..ispiniar. ei:ditione servi dominus omittat accusare plagi
242쪽
rium, qui sorte fugam suasisset atque hac ratione reus emto servo iudicimi, cui propter publici disciplinam est sibiiciendiis, elabatur , ut interis pretes graeci opinantur et a alii Ver alia ratio se Mittia δε nes pro suo cujusque arbitrio comminiscuntur ori lib. o. Poena vero cum ipsamet lege orta pecuniaria erat,
b postea eum visa esset levior, plagiarii damna , ' ri consueverunt in metallum. G Dioclutian sit ain. .. ιι poenam capitis adiecit . plani poenam extendit Q. δε--- Constantinus in eos, qui filios viventibus paremtibus abducunt qua explicanda lege se implicuit in I VAleiatusci eum lavi literarum adjestione nodum d L .c.M. Divere potum linitur enim initio boue ea . G. talli poena teneantur qui locus palam repugna sequentibus verbis , ubi statuitia poena capitis. Linionis igitur in emitis petetida est cum Cui
cio, i reno e C. Theodosiatis; unde legem desumsere, ubi pro teneantur legitur tenebantur is re απι- Instituitur autem ex hae lege judicium sicuti ex
lege Aquilia, etiam mortuo eo, in quem plagium fuit commissum. O Qui vero pro Fabia opiam a tnuncupant palam redarguuntur erroris an The
dosiano, Sardi. Tullio, qui hujus legis memittit in orat pro RabirIO Refert item Ulpianus leniti ae de sugitivis S. C. ne sugitivi admi tantur a rusticis in saltus , aut rotegantur 'ut intra viginti dies dominis rescantur, aut apud magistratus exhibeantur , quo poena vitetur. Item ut liceat militi, vel pagano fugitivos in v stigari, etiam in praediis laenatorum , aut paganorum . Additum Sc mi Modesto Cos facto. ut fugitivos inquirere volentibus iterae ad Magistratus dentur. In quos Magistratus multa statuitur , s literis aec setis auxilium suum inqui rentibus denegarint poenaque imponitur civi, qui apud se quaeri prohibuerit. Quin
243쪽
Quyniam leges criminini ultrices exposiar-nu M, tunc ad leges transeamus rationem in viam eorum ulciscendortim , praeter leges Iulias judiciarias, aperientes . Primaque Omlitum, quarum
supersunt iii citi re nostro vestigia , lex occurrit Remmia S. C. Turpillianuma quibus veritas, pulsa salsitate , atque mendacio in judiciis restia tuitur. Ac leaeinludem Remmia incertis nomiiέ-hus producitur . Menia entam aliquibus appellatum, aliis Memmia, tamquam a latore Ca, Memmio Tribun pleb. Scipione Nasica , L. Bestia Calsurnio in anno DCXLIII. quod excogit vi Hotthomannus , qui Clio pro hujus egiscapite affert ne scilicet eorum, qui absunt Res pub causa, inter reos nomina reciperentur . V rum Remmiae nomen tuentur acriter Antonius Augustinus, Cujacius , Duarenus , aliique plures: quamvis enim in Ciceronis codicibus a variet Utur , Remmia tamen constanter stribitur in Pandectis Florentinis, aliisque codicibus juris civilis. M Tempus auctoremque certum huju i gi , neque nos , neque alius quisquam , quod sciam invenit: ac ne quis nomen admittere nolit, Cui acius proba cc esse Romanum , profertque Remmium Palaemonem libri de ponderibus. Sc artis grammaticae . scriptorem . Igitur calu-n Iatores praeter poenam talionis, cui subjiciebam tur, quando de rentes nomen rei, id quem ac- ωsabant, se s sol,luint in crimen, ut eorum delatio reciperetur a Practore. cujus arbitrii Grat recipere, aut non in reos delata nomina se
ex lege Remmia subibant infamiam imprimenda in animinonte literam. f Eaque poena in eos tantum cadebat , qui publico , non privato in judicio calumniam intendissent u Hinc lege Remii damnati, uiritur fontis noli inte*rae:
244쪽
unde dubitaritur, an eorum testimonium esset in bidicio recipietidum , quia si alius hominis pudendae famae . integrae tamen frontis , testim ilium reiicitiir majori ratione illius, qui nec mmam, nec frontem habet integram, leuimoni umrejicietur . Sed quia legis Remmiae verbis non excludebatur et reliquum est , ut judicis ollicio
fuerit excludendum si Ad hanc legem S. Qiulud pertinet , quo calumniae publici judicii damnati , apud pedaneos judices postulare prohibentur. Qus s. oum nulli, non une innotestat , sup relique tantum illius mentio apud Ulpianum .cb)E S. Cto significatur ex Raevardi sententia pedaneos judices non solum fuisse privatos cives a Praetore ad causam cognoscendam dato , venim ordinariam aliquando auctoritatem ad certum
causarum genus habuisse, jus dicentes non e sella curuli, aut pro tribunal; sed in subselliis. Cum enim postulare nihil sit aliud , quam desiderium suum aperire apud eum, qui iurisdictioni praeest; pedaneos ii dices iurisdictioiu praefuisse collieitur, si antii eos aliqui, dum ne caltamniatores essent, postulabant . se A calumniatoribus transeamus ad tergiversatores, nempe ad eos qui accusationem intentatam destituunt Leth in Gasi tergiversatores , qui mora sua reis prosunt ad Lfugiendum judicium dilabente tempore a legibus praefinito. In hos igitur, qui cun Siando reis' nescium ivis impertiunt conditum est S. QTu pillianum , sive lex Petroni , Nerone imperante,sd a Petronio Turpilliano lata, ct a Senatu adprobata . Nescio vero an huius legis capita suerint, eum de quibus legis Petroniae nomiii ali hi tractatur , nempe de sententia pro libertate dicenda, de servis pugnam cum binas poenae cam
245쪽
auctorem quoque Dei Petronium iu pallam .
he brsan unius legis plura fuere capita , quorum illud de terg versatoribus transiit in S. C. uod habem in manibus Poena hoc ex S.Ctodbseendens est quinque librarum auri redigendarum in fiscum , praeter infamiam . a suam S. C. poenam ecl. Remmia sumsit, ut ea illos adspergeret, qui post Adationem exercendae litis Spost inseriptionem in crimen, quae biennia sunt accusationis , crimine notulum abolito , sive reo crimine nondum exemto, in accusitioine recesiserint , sine Praetoris venia, vel mi diem conte standae liti constitutum vocat non accesserint, vel causam ita negleXerint , ut inter moras ill rum tempus legitimum ad reum peragendum en suxerit. Nisi tam sero ad accusindum Accessissent, ut reve tempus, quod supererat , nulla sua curupa praeterierit ante judicium alablutum . Tum enim nullo suo dolo , sed lege tantum ab ulteriori prosecutione judicii exclusi. b neque tergiverbitores profecto sunt, neque desertores que itotes, aut Histratores Hoc R C tenentur omnes praeter mulieres minores eos,
qui non publicum, sed ri'a' 'disium instituissent se Estis iudicio viii exerci-thim, . nens, cujus nomen is tempora igno in tantur: nempe illud , ne quis ob idem crimen pluribus legibus postuletur: d ortum fortasse tempori-hus Ut vespasiani , quem Suetonius refert vetuisse, una de re pluribus legibus agere hoc est idem delictum varie puniri . se Hinc docet Papinianus poenam generalem adversis omnes legum contemtores minime concurrere cum poenis cris-rum legum . quas certis in criminibus censet, seclusa generali poena , subeundas quia generi per
246쪽
no memoratur quo cavetur ne qui stitur a marivssiuam in judicio unius criminis cauti, idem
eodem die de alio crimine accusetur. Nunc a caliιmniatoribus,, ab iis qui do-ι accusant , ad eos transeamus . qui dolo resu-
εἰ- accusire. In quos conditum est S. C. Sil nianum, nisi cum aliquibus scribamus Syllanianum , qui me judicio falluntur , etenim refragantis: nummi in marmora Capitolina , atque erediderim coenomen id suis Iuniorum . , s. Cli vero hujus tempus , Sc origo diu vel eruditioribus, immo, ipsi Culacio latuit quem in eam cognitionem adduxit P. Faber et qui primus illud retulit ad Augusti aevum Dolabella, Silatano Coss. etenim in i in Initione . ad S. C. Silanian asseri intentiari C. Stassiani , et D mitiani temporibus Augusti auro Lepido Cossi A. V. C. DCCLXIII. quo praefinitur quinquennium ad accusandum haeredem extraneum, aut contra S. C. Silanianum , hoc est ante quaeisionem habitam de servis , testamentum aperui sese eius , qui a propria familia dicereti occisus.
o Cum autem hae additio sit ad Silanianum, ocuμα M.
apparet statilianum esse recentius : eoque S lanianum anno saltem esse antiquius quia aptio ante aluum, Se Lenidum Statiliati auctores, consillatum misere Dolabella rae Silanus , quia hus S lanianum adlirihImus . Ex quo colligitur utraque S. Cin originem ab Augusti aevo traxis se , sub quo tam Lepidus is Taurus , quam labella , 8 Silanus fuere Consules . d Sed quo suspicer aliquid anterioribus temporibus tacin re sum convivitum , praec puerino. Com iri de Neariis, urget ex s. huius tituli L qua traditur ea lege fuisse cautum de praemio accu-sitoris servorum , qui ante quaestionem ausus
247쪽
rint , caedem admiserint , ut quinque aureos acciperct etiam de publico , si ex honis damnati desint ii sngulos, quos convicerit servos . Unde quod lex Cornet fortasse inchoaverat , S. C. hoc absolvit, poena in haeredis negligentiam proposita. Si vero convicerit cos , qui aperto testamento manumissi reperiantur , iis in vincula conjectis, indeque causam dicere coactis, denos aureos in singulos ex damnati bonis auferet pro prae-
Isi mi , quo des alibi . Igitur ne vita dominorum pateret servorum insidiis et coguntur servi
per hoc S. C. proprio periculo dominorum vitam praestare , ut sciant, se proprio capite expiaturos quidquid adversi domino contigisset et atque ita minime audeant in eum aliquid mali consulere. Unde mortuo domino, qui a familia occisus diceretur , Senatus vetuit testamenti tabulae aperiri , aut haereditatem adiri , aut honorum posse Dsionem et , aliudve quid ad causam testamenti Pertinetis agi antequam haheretur publica quaestio de servis, qui sub eodem tecto, locove sui si seni supplicium sumeretur tam de noxiis, quam de iis , qui dominum deseruissent , atque
tb Las. Nis . opem ferre neglexissent sh Ideo vero vetuit Se-- . G. natus aperiri testamenti tabulas , ne crimen ca-κ 'ζe deret ii servos testamento manumissos ric ita
Paul j i. m. sp Poena sumenda de liber; hominibus es et ve-3.n .s luti de servis , indeque libertatis dignitas turpi-MCujae. tudine servilis supplicii macularetur . Verum Ne- gi et idii is ronis ton Pore ad hoc S.C. accessit aliud, ipso N nacis eap. 31. One , S Pisone Cos . d quo non modo priorisoan. 4. S. C. sententia confirmabatur , sed illud etiam adjiciebatur, ut qui testamento manumissi sub eodem tecto mansissent inter servos poenas darent.
te Taett.reae se Quod S.C. Neronianum dicitur is o i Lipsius nianum , atques etiam Claudianiam, quia Nero
248쪽
E SENAτus Corus uti S. a 37suerat a Claudio adoptatus . to Ex eo autem a Culata' S. Q omne dubium saeuatum fuit, quod oriri po- afterat, si contra Silatitatium apertum fuisset testa et
mentum, rei apparuissent servi testamento ma- nuntiis , servorum ne , an liberorum more mniendi essent mam SCtum Neronianuni iuuit, ut simul cum servis supplicium penderent e quod ante ambigebatur . Huic accessit aliud S. C. sub Traiano, ut de iis etiam quaestio haberetur, quos testator vivens manumiserat. b)Haeres autem ne 22 sui compendii causa familiae facinus absconderet, bis, T. Is ultionem omittat , malitque suo sibi lucro re Met tinere servos , quam simicis amitteres, controque SCtum haereditatem adeat ut indignus ab haereditate, atque omni testamenti commodo su movetur , bonaque sibi erepta n sseum tramis runtur . Et si tabulas contra SCtum aperuerit, reeitaverit, descripserit, vel haeres ipse, vel alius; ex edita Praetoris in eum centum aureorum i dicium datur . e Secus vero si ab aliis, quam a ce ωαπμ semilia testator occisus dicatur tit enim aere ditatem adire minime prohibetur,' effectum M -bebit addi si postea mortem ulcisbitur, alioquin effectu carebit siereditas a sco eripietur ex Amnis sententia , quam probat Cujacius . M MI inciserum autem nomine in reliquis veniunt 'Momnes, qui aut erro, in laqueo, aut veneno, aut carmine magico quacumque alia neces rierint . se Mors tamen hausta veneno , vel alia
ratione sine cede sutim illata oesConsilio invii L. z
comprehenditur . Ideo autem ad supprlic;um eo piut .M.3. deposcuntur , quod vel attulerint vim, vel auxi cap.=--ς - num serre neglexerint, omni culpa Blvulitur, si is F. - , abGgnoto sibi periculo dominum non exenierint; tiim enim crimen ab haerede in alios vindicabitur , dimissi serris , ius veneniri non cum, sed vicin
249쪽
violenter sierit insusum tu Nec solum eis sub tecto manentes lectuntur ex Cto , sed etiam soris . puta qui dominum peregre ab untem querentur, cimi ala in itinere saerae essus, b)Sc iii clamore de moximo exaudito ad vim prohibendam noli accivierint: exitem qui dominum sibi manus asserentem non impedierint, cum potuissent 1 quamvis non incidant in line s. ocum violenti non fuerinici tamen puniuntur. Illud insuper S. C. Neroniano cavebaui , ut viro, aut uxore necata, perinde de si perstitis conjugis servis quaeitio haberetur, ac si servi essent ipsius eis . d Qtim Marcellus produxit etiam ad laceri servos, ut marito occiso de iis etiam quaestio rubeatur . e Non tenentur vero mi M. laniano servi nedum puberes , aut aetate cons ct , vel surdi , muti , furiosi , vel ciui tempore mortis clausi, aut in vinculis erant. I siu vero servorum aliquem ae occisi similia receperit, celaverit , protexerit , quo minus de illo luppli-eium sum etur, tamquam sicarius punietur. 8 servias etiam ab haerede venditus quaestioni subai- cIetur, reddito emtori recto th At servus, qui domitu Miseni trulicasset ita enim cum Duar no i Vidum anu Ulpianum, non es Dosset, aut inuisset siqvidem ultro prosiluerit ad accusandum non modo quaestionem elaberiir; sed ibbertatis etiam praemium assequetur . ii Ad ebs qis accusare refugiunt , etiam pertinet s. tam moratui ab Ulpiano, si quo S.Conspro victo damnatur is qui corruperit delatorem , adeo ut is accusitionem omiseric exceptis causis sanguinis, sive capitis , In quibus reo propriae vitae solliseitudo condonatur. Et in causis fiscalibus Senatus
censuit , si ut si neque deutor , neque possesses iudicio adsint, postquas tribus edictis er
250쪽
eam calliam in fideiussores erus teneantur polusessoris vero ius integrum maneat mirale mi ante deIationem . Poris Cotta , messida Cossiore t S.C. ouo eadem observanda statuuntur, i, ae si liber postuletur . ιν Item se tus Dora in ri
tionis justa causa cognoscat, errorem condonatu- rias, & dolum, ut in causae proditorem vindicaturus. Cum leges evoluerimus , quibus delictorum m
illis, quibus damna non ex delicto, sed vel f αἴ,
ves casu aliquo nata rependuntur . Ac desiamnis a bestiis o quadrupede inutis G - --ia. 'sitis e legibus XII tabul. quarum vim edicto, iurisdissione sua Praetor etiam explicavit ti tulo: si uisse pauperiem fecisse dicatar. riserenda est lex ea . quae aliquibus strii, bus appellatur Pesolam de tam . Quod putatur eo
redacta fuit in leges m. tabili scisame Erat e ECuiae. ι iam solo ut mus , qui moinoidem , eate vinεια, a domino noxae dederetur , quod his superiori attigimus. De damnis autem Habuis minas, es a bestiis culpa, negligentia mminum acceptis , quamvis veterihus XII. ah l gibus, Waliquibus orsan aliis post eas lat S c veretur quia remmi tamen e iis saerent, opo tui nova aliqua lege Ini earum sistitare vel res enim leges desuetudine languescentes, novis r vocantur ad usum , viventium magistratuum am omitate In stinas vires iraiuntur . Parent enim homines novis legibiis facilius , ne spretis iis, contemnere videantur magistratum earum i torem qui libenter presequitur lautores imum,