장음표시 사용
271쪽
neant: et abiectior sit quam ut eius consuetudine ac familiaritate uti cupiant. Longum aute esset omnia persequi quae in hoc Capite Esitas comemorat de propagatione regni Christi, propterea lectore ad huius Prophete interpretes rete tgo Hieronymum, Rupertum Tuicensem,Adahium Sasboudum recetiorem,
, sit qui alij in illustrandis Esaiae vatici.
xiijs fucrunt occupati. Omnium autem Christanorum interest locum huius Propheis accurate erucre, in eoq; identidem immorari,ac singula meditando CXcutere: quoniam in eo nobis propo-
Lutur quibus maxime illustratur Christi& humilitas & gloria,& quid nobis contulerit,et uantaque passii s sit, ut excussa seruitute ac tyrannide Diaboli, in libe
tatem damnatos assereret. Reuocat nos
ad Chiisti exemplum Paulus Apostolus
rigidus Christianae religionis assertor&propugnator,atq; hortatur, ut ita simus affecti, sic animati, ut Christus Iesus, qui quum csset in Arma Dei , nc e rapinam arbitratu es, Ut elset aqualis Deo, sed ei umemmanruit, assumpta Irru orma, acti ibomini similis in forma repertus Tt hci mo , laetus clidum usque ad mortem crucis
272쪽
Η S. sIS L. EXPLPU3TIO. I aetignominiosam quapropter Deus ilia extulit infinmmam sublimitatem, donauit illi nomon uod iura omne nomen, ut in nomine Iesi 'Eat omne 'enu taelestium, terrefrium , et Mati. sit. in rorum, hoc est, nulla vis, nulla pol
stas tanta quq non submittat se illius imperio. Sic Paulus ut etiam Esaias duplicem Christi naturam complexus cst,humanam qua obnoxius fuit & expositus calamitatibus & miserijs hominum : &diuinam ob consequutu imperium,quo deuicta morte & Diaboli tyrannide, eX-tin q, peccato, mortales omnes in libertatem asseruit,sic ut nemo non illi assurgat,nemo non caput inclinet , nemo non genua incurvet , ubi tam sacrosanctum Iesu nomen vel proferri vel inclamari audit . CCterum Vt in argumento
suscepto progrediar, quum Esaias nus quam no Christi gloriam illulis et,atque illius regnurn, hoc est Euangelicam professionem propagandam predicer, Onsolatur afflictos & moerentes qui se destitutos omni presidio existimant, Vt coc pia spe & fiducia in Deu mentem Otiga . b.cta Futurum Cnim indicat assumpta Metaphora susculi vel scuticis instauratum iri spiritale Dautilis regna por Ch istu, R et omnes s
273쪽
LEVINI LEMNII omnesque pios qui se desertos credunt, propugnatorem habituros & vindicem, excussoque tyranni iugo,libertatem asse Iuuturos,quod hoc Vaticinio confirmat: Egredietur inq uit. irga seu virgultum vel surculus in radice Iesse es flos,bsequente ru
Eu ex caudice et s. Et requie celsuper eum ubritus Domini, dpiritus sapientrae et in teiactus, Spiritus confiiij et sortitudinis . Spiritustentiae et pietatis , et replebit eum Pritu timoris i. Domini. t indicat Christum omnibus donis cumulatissimum , quibus suos instruit ac locupletat. Eandem similitudinem paulo post repetit , In die illa radix Iesse, quae inclinatis robus Iudaicis prope modum extincta Videbatur, ut aridus truncus(nam BelgS quum indicant non ignobilem prosopiam, Metaphorice di cunt, HI is van tango en tronci hoc est, O primi, prognatus progenitoribus in
furabitur et erigetur ita ut omnes nationes laquam in scopum oculos habituri
sint desiae os in Chiis urn,qui stat erectusque est in signum ac velut vexillum po
274쪽
s. SI L. TVMLIc TDO Hamos undique diffundit, tum untur in Bi' fles, . . blijs similitudines perelegateS,quRS 'T- m mmtim rebus prosiperis ac iecundis prophtatae accommodant, atque ubi successerin M. pollicetur Deus, vel etiam incrementa virtutum partim rebus deploratis applicant,quum scilicet improbis extinctonem atque interitum de nunciat.Sic Iob eis i. quum floreret opibus S potetia,ac frueretur rerum omnium affluentia, omnes
que proceres illum passim honore prosequerentur, ain mea, inquit, erat humore Prfuse. Metaphora sumpta ab arboribus aqua salubri irrigatis,o Uae non arescUnt,
seu florum & frondium pompa spectabiles lunt. Et ros morabatur in messione mea.
Quo denotat omnia felicissime successsisse,nec quid detrimenti aut iacturae accessisse rebus suis. Quum autem radix fundamentum sit quo arbores fulciuntur &alimentia percipiunt, Deus apud Oseam pollicetur resipiscentibus atque iis qui illi fidunt,uberrima quaequi ,ope SCUC stabiles & diuturnas Ero novit uasi ros Ur u mgerminabit sicut rosa aut lilium .eter At hoc est, dilatabit,diffundetque se radix eius, et propagabunt e rami illius. Quo designat non facile morituram illorum
275쪽
felicitatem,sicci ut validas arbores,stabilem fore & diuturnam. Solomon autem quum inancm atque cuanidsm impiorum spem indicat,qua frustandi sunt votis suis , ncc sunt consequuturi ea quae animo conceperunt. D Arium inquit .impij,monumentum est fimorum,hoc est,ea Coeitant ac meditantur quae interitura adferunt: Radix autem iugorumpi sciet, hoc cst, pullulabit fruerit m qu C s sutorem proforet. Vnde Sapientia radicatam sic dicit, seu firmas defixisse radices, ac propagatam in populo honorifico,sicut assumat in immensum, ut Cedrus &Cupressus,hoc cst, longe lateque diffundat virtutcs suas, quibus sui studiosos ob librat, ac saluberranio halitu fovet ac recreat. Ediuerso quum Deus interitum minatur improbis,ac conrfimat non fore stabilem aut diuturnam illorum po-tCntiam , quantumuis illa vallata sit&munita,Radicem illorum eruo iam pronunciat. Quo specitat illud lobi modii-d ultum syrma radice, di maledixi ac detestatui sum pudchretriarnem eius. Cui & illud con bnat, Canctit sibus sita superbit impiusim numer m Innsru omni vis illius incertus
276쪽
mirict in terra rad tam tuam, hoc cst,non erit diutin in usu nos eius arefaciet flama, ct beretur siritus crueiis ab eo. Haec Omnia indicat omnem fistum,strepitum, siupe
biam ad nihilum redigenda . No mitiora denunciat David homini scelerato ac nefario qui rebus fluetis ac caducis fisus,
innocentes opprimit: Destruet te,inquit, Bevi in aternu, euellet de tabernaculo, radici de terra metuentia: Quo indicat situ radicitus extirpandum, ac funditus eruendu,sublata omni spe propagadae famili p. na extincta radice nulla amplius est posteritatis spes. Eadem Metaphora Chri Ma: tk isos ususus est, quia os obturat Pharitati,& discipulos libertate dicendi ostensos placat, omnis plantatio qua non plintauic pa- iter meus celetas, eradicabitur . Quo indicat
omnem doctrina aut institutionem vitiquae non innititur Christi solido fian- . . damento,& quae plus habet superstitioni S,quam VerS pietatis, tirpandam. Solent enim fere in nihil u redigi & aboletique humanis cocilijs, nec adhibito Deo statu utur,omniaq- dissipari atq; obsoles cere,que no Scriptum immobili autoritate fulcitatur,vel ad os cntatione & qu*stu excogitata sunt.De Germine,hoc est, R rudimento
277쪽
rudimento stoicscentis plantulae ineunte Vore,par est ratio. na ex eo desum utur similitudines vel in bonam, vel in deteriorem partem. Sic vinea Domini exercituuIsrahi Esaias testatur, Et viri Iuda
germen eius delectabile. Rursus eodem capite in deteriorem partem, Radix impicrum sicut auilla erit, et germen eorum Tt puluis asscendet,lioc est,improbi perdentur, nec in ullam magnitudinem assurgent. Rursus
sv quum idem propheta consolatur populum & pollicetur gratiam Seruatoris nodcfuturam, In ilia die, inquit, erit germen Domini in magnificentia ra gloria, O fructis ieri .esublimis seu honorificus. Quo ostendi i plus imum ornatuS ac dignitatis accessui una ijs qui in fide persistunt,ac salutem Christi fauore & munificentia coni sequuturos . Quo spectat illa exultatio qua sibi tacite ac velut in sinu plaudit ac gratulatur homo piuS quod tot tantisq;
donis sit cinnulatus.Sic enim omnia sua dona ac munera quibus affatim ornatus est,ad Deum cum gratiarum action er2sCrons, Gaadens nouit, gaudebo in Domino, cx tabit anima mea in Deo meo. quia induit me mimentis a lucis et indumento iustitiae circiundecu Am , quo si s c n s m Accrauit me, et i
278쪽
SIS L. IXPLICITIO. ris sim ornatam monilibus Dis. Sicut enim terra profert germen suum. & sicut hortus semen suum germinat: sic Dominus Deus germinare facit iustitiam &laudem coram uniuersis gCntibus. Quibus verbis indicat se omni virtutum ge- nere excultum, atque id Dei beneficio, cui uni debetur laus& gloria. Vt enim terra fertilis & foecunda virentibus her- Η- st. bis exornata testatur Dei erga inferiora haec munificentiam: ita iustitia,paX,tranquillitas,ac ceterae virtutes quibus mentes humanae exornatae sunt , declarant summam Dei crga hominos beneficentiam & amorem , sic ut merito haec Dei
munera nos ad gratitudinem prouocare debeant.
Palmites vitis qui se longe lateq; dis PQ ,h,,
fundunt. cxplicant, dilatant, at V Vm- quiadesi bracula contra Solis aestum praebent, fo- β' licitatem,honorem,dignitatem,magnificentiam, decus,amplitudine, successum
in Scriptura designant. Sic Dauid cleganti allegoria vitis & palmitis, Hebraeorures secundas commemorat,quaS,calamitates postmodum sunt subsequutae. Sic enim cum Deo sermocinatur, Vineam de
279쪽
LEVINI LEMNNIudaicurn, eieci ligentes,et antasti eam a iocest curam adhibuisti illis excolendis &instituendis. sua vitis extendit palmites useque ad mare usque ad flumina propagines suas,
hoc est, eae porrexit imperij terminos. Vt quid dirupsti saepem eius , et vindemiant eam omnes qui hac iter faciunt hoc est, diripi u i convellunt,lacerant, dilaniant potentia
populi Iudaici,quod destituti sint protectione tua,tuoq; praesidio orbati. Idea gumentum tractat Esaias, a vinea ac patiara .ir. mitibus desumpta similitudine .Extat autem insignis locus apud EZecniele cxliubita parabola A nigmatica,qua declarat Dcus producta in concione Aquila praegrandi ac rapaci, qua Regem Babiloniae regno Israelitico inhiantem designat cui talia insignia attribui solent, ac vinea
frondosa, multisque palmitibuS expor, recta,nihil stabile esse aut diuturnu nec temere hominum potentie fidendum, esse enim Regum ac Principum foedera, amicitias, pacta,societates infidas,florentissima regna ruing obnoxia. illa enim Deum dissipare & excindere, ut Vineam foliorum ac frondium pompa luxuriantem et erigere autem humilia , abiecta,
despicata , Quod ipsam in postrema capi
280쪽
capitis parte his verbis indicat, Et ficien tmnia ligna vel arbores regionis, hoc est,
superbi, elati, sublimes, ii eges, quia ego
' minus humilio lignum sublime, Ur exalto li-prum humile. oesiccauis regis exanscere lignu iri 3 & succulcia tu i in baci rondere Vt Vircns tem arborem ignum arisi. Ego Dominus longiussum et sacra. Quo indicat Origero se umiles & despicabiles, ato ue e sublimiteturbare arrogantes. Quod ipsum ag-touit Ditia virgo, & cantico illUstri te- tu Ciatum voluit omnibus, Deum ci Cmcntia uti erga illos qui cu reuerentur: deis- cere autem illos & profligare qui animi fastu contra Deum & homines in selesscant, diuites famelicos pati, esurietiates autem affatim saturare & implere bonis. paulo post idem, argumetum prosequitur Erechiel vaticinio fulminato contra Ioatham, Eliachim,& Sedechiann portu '' tum& foedifragum. Sic enim primo ib Euch. M. los suis depingit coloribus, & indolem
illorum exprimit,mali scilicet corni,Vt ha- Pretio insi et prouerbium , malum ouum , suare er tua Lena inter hones cuibauit in medio sintvloru nutrivit catulos uos, et eduxei Tnuit taculis, et lusctus e F,dicit praeda capere, similles deuorare, o casso a genetibus non absque