Thucydidis atheniensis historiographi De bello peloponnesium atheniensiumque libri VIII

181쪽

icc BELLI PEL OpONNE Ii Aci Epigramma distichon: In Pythii Phoebi Pisistratus aede Iocaust Imperij Hippiades haec monumenta sui.

Imperasse autem Hippiam,quod esset inter fratres natu maxImus non modo asseuenire possum,quia fama diligentius caeteris indagavi, vertietiam ex hoe ipso us licet agnorit lita, . scat, P solum hulac ex fratribus legitimis costat filios sustulisse,quemadmodsi testate ara & Iapideus titulus de tyrannoviseelere in arce Athenie si erect ,in quo nullus Thetsali aut Hipparchi filius seripi' estsed quinis Hippiae liberi, quos ille suscepit ex Myths rinisu rhina Callidae Hiperochidae filia. Et sane consentanesi est maximum natu inter fratres primum duxiste uxorem qui etiam in ipso titulari lapide secsidum patrem primus i scriptus legit me non illud nonnulla fide faeit,q, patris Iegatus ire dc eiusde in tyrannide munera obire consueuerat. Ne* uero mihi uidetur unquam Hippias statim ima perium retenturus facile fuisse, si Hipparchus in principatu peristet, nee eode ipse die principatus munia executurusAd quod diu ia iraterpopulares suos imperiose, et inter

auxiliares diligenter se gessierat,ideo nullo prorsus cum periculo imperium retinuisse 'nes sicuti frater iunior fecisset,irepidasse,cum in ea re iampridem exercitatus esset. verum ex aduerso rei eventu contigit Hipparcho ut nobilitarer, crederetur , a posteris tyrannide acrepisse. Hic igit eu talicitando Harmodium pellicere no posset, contumesia huiuscemodi prosecutus est: Sororem Harmodii puellam nuntiata uenire in popa quadam ad gestandia canistrum per suos a ministerio submouit,dicentes non pmittere id magistratu, quia indigna esset.Quod aegre ferens Harmodius,& ob eu multo aegrius Aristogiton,comparauerunt omnia quae ad conspiratione pertinebat, opperiebane in festa, quae dicune magna Panathenaea, quo tantu die extra suspicione erat ciues eos qui pompam misissent,in armis frequetes esse, di debebant ipsi quide aggredi,opitula riasti sine mora ij,qui eram inter hastatos.Fuerunt autem non multi coniurati occultadae rei gratia:ec quia sperabant eos etia qui consed non erant,qlibet paucis facinus auadentibus,m ex repentina re, cum arma haberent, Iibenter seipsos pariter in libertatem ceram ulo. asserturos. ubi dies festus aduenit, dippias exterius in Ioco qui Ceramicus dicit euhastatis exornabat,qtieadmodu oportebat singula in pompa procedere. Harmodius auteais Arisbogiton cc scimptis Iam pugionibus ad opus prodissent,conspicietes quenda de coniuratis cu Hippia familiariter loquentesierat aut facilis omnibus ad Hippia adi tus extimuersit arbitrati rein palam factam esse, tantussi non se iam inprehensum iri. Ital eum a quo fuerant dolore affecti,d per quem omni statu periclitaban uoluerile primum ulcisci i Possent,at; quo erant habitu vadentes introeunt portas,nacti Hipiis reisu Parchum in loco qui uocatur Leocorium,statim adoriuntur inconsulte. ae per iracuna diam praecipuealter ob amasium,alter ob dedecus,feriunt occidunt*.Et Aristogiton quidem hastatos a principio deuitauit,u e concursu multitudinis postea compreheni sus non leuiter mulctatus est, Harmodius aut euestigio ilIic occubuit Quo Gippias pnuntium cognito apud Ceramicum,no in rem praesente, sed ad pompaticos armatos, priusqua re sentirent sine mora cotendit:longe em prius abierat: dccoposito ad simuIatiotiem cladis uultu,iubet eos in Iocum quendam que monstrauit sine armis abire, qd

illi fecerunt,rati illum aliquid aliud dicere.Iste satellitibus admonitis ut arma subtraallerent, secreuit protinus eos de quibus suspicabati er si quis eu pugione deprehensus est.nam cu scuto 3 hasta cosueuerant agere pompas, Huc in modsi propter amatoria indignationem, principium insidiarum di incoiulta ob repetinam timoris causam alidacia extitit Harmodio atq; Aristogitoni. Et post hoc lepus tauior in Athenienses ty i annis es instinita,quod Hippias iam sibi uehementius metuens,complures Athenienm. sium interemit, simul ad extrema auxilia respexit si quid tutelae aliquando foret, statu mutato. Ideoq; post haec Hippoclus Aeatidae Lampsaceni tyrani filio Archidice fialiam suam collocauit, Athenis Lampsaceno,quod sciret illos multu apud Dareum regem posse,cuius sceminae monumentum Lamylaci hoc habet epigrammat

182쪽

LIBER

Hac in humo proles conditur Archedice: Quae patre Germanis 3 uiro gnatism tyrannis, In nullum tamen et facta superba nefas. Hippias cum tres deinceps annos tyrannidem apud Athenienses tenuisset,quarto an noper Lacedaemonios Sc Alcmeonidas eXuIes, abrogato sibi imperio, ahqt ex placito in Sigaelim & Lampsacum ad Aeantidem,o illinc ad Darium regem. Unde postmo dum anno uicesimo iam senex in Marathona cum Medis in expeditionem uenit. Quae reputans populus Atheniesis ac memoria repetes quanta de istis cognouerat fama, exhulcerato tuc animo erat,ac suspicans eos qui de hermis ais myster sinsimulabantur, ut omnia quae egissent,uideretur ei spectare ad coniuratione jatus paucopellis tyi annidis:& tanquam ob hanc rem irascerer,muitos et eos splendidos uiros iam

in carcerem coniecerat, necdum tamen uidebatur esse contentus, indies magis ac ma

gis proficiebat tauitia comprehendedi aliquos. Interea quendam ex iis qui erant con iecti in carcerem,qui nocentissiimis este putabatur, persuasit unus ex 's,qui una uincti erant, ut rem indicat et siue itera illa,sue non uera esset. In ambas enim partes argumeta sunt, et liquidam esse nemo,aut tune,aut postea dicerepotuit Persuasit aute quod diceret oportere eum, uel si nihil admisisset,deposito metu ,er seipsumae ciuitatem suspicione liberare, certiorem enim ipsi salutem fore,ingenue confitenti quam praeneganti in subeundo iudicio: Ita hiemcontra se, ex contra alios colassus est rem actam de her mis. Quod popuIus libenter accipies, ut opinabatur,manifestum,atroci facto usus,ne prius insidiatores suos ad plebem ferret indice,sine mora missum fecit,ac caeteros quos ille non detuIisset. Reliquorum autem qui delati erant peracto iudicio, alios occidit, quos uidelicet comprehendit: alios fuga elapsos morte damnauit, proposita mercederis,qui illos occidere cci interim non constaret,ij qui supplicio affecti erant, utrum iusto suppIicio affecti essent,nec nec.Et caetera quidem ciuitas hoc plane sinpraesentia lucri est. De Alcibiade autem inimicis deferentibus qsdem lis qui prius quam proficisceretur,ingruerat, auster accepit.Et ubi de hermis procoperto habuit, tunc ei inuito magis ille mystica de quibus insimulabatur, una cum facto coniurationis in popuatum uisus est admisisse Etem exercitus quidam Lacedaemonaepe non sane magnus, per hoc ips, quo circa haec Athenis turbatio extitit, ad Isthmu vh progressius est,ad nescio quid cum Boeotijs transigedum,que istius opera no Boeotiove causa creditia est, ex coposito uenisse: Bc nisi praeoccupassent ipsi comprehedere illos indicio delaros fore, ut ciuitas proderetur. Unde unam quandam noctem apud Thesei templum quod in

he est, sub armis pernoctarunt. inetiam apud Argos AIcibiadis hospites sub idem

tempus in suspicionem uenerunt,ne in plebem grassarentureter ob id Argivis suorum tunc potestatem fecere Athenienses,quos pro hospitibus acceptos in insulis deposue rant: denique circunstabant undique Alcibiadem suspieiones. Itaque ' qui adductum Aliis deseri eum ad iudicium uoIebant,ut morte mulctaret,mittunt ad ipsum in Siciliam et ad alios,d quibus mentio habita erat, nauem Salaminiam iussis nuntqs praecipere homini, ut ad causam dicendam frequentet se,non tamen comprehendere, habita ratione, tum suorum in Sicilia militum atque hostium, ne quid turbaretur, tum uel magis Manti In eorum atque Argivorum, quos ab Alcibiade inductos ad societatem expeditiois uolebant permanere. Hic igitur habens suam nauesmitemque', qui una insimulaban: tur,profecti sunt ex SiciIta eum naui Salaminia tanquam Athenas ituri. Iidem cum in Thuriis fuere non amplius sunt secuti, nem posthac conspecti. Siquidem e naui abie runt metu calumniae nolentes se illuc conferre.Quos tamen qui missi erant cum naui SaIaminia uestigantes,ubi nusquam inuestigant, cursum redeuntes peregerunt. Nec

perinde post ex Thuria AIcibiades naui transntfit in Peloponnesum iam exul. Quem au seges Athenieses ae eos qui eii illo erant,deserto iudicio capite condenarunt. Post haec rapite mis

reliq duces Atheniesis in Sicilia bitaria diuiso exercitu ac sortitolinperates,ca ola' co matur.

183쪽

ri 68 BELLI PELopo NNE si Acipiis in S esinuntem itauigant at* Egestam ad cognoscendum quidem daturi ne forent pecuniam Egestaniati non sed ad explorandas quod res festinantiorum,discendana controueniam quae inter illos esset er Segestanos,profecti,ac Siciliam a linistra habetiimer tes qua parte vergit ad sinum Tyrrhenum, Imeram tenuerunt,quae una est Graeca urbs I nc imui in omni illa Siciliae ora ubi non recepti redierunt. Et cfi praetervehuntur cepere Hyc

cara uicum Sicanicum quidem sed hostilem Egestanis cerat autem maritimuso quem ubi diripuere Egestanis tradidere, quorum equitatus iam aderat: ipsi rursus cum peditatu per Siculos peragrando peruenere usque Catanam,nauibus quae praedam porta hant circumeuntibus. Nietas ex Hyccaris protinus Egestam delatus ibid cum alia pe cunia, tum uero triginta talentis acceptis ad exercitum rediit. Praeda quos diuendita est, confectam ex ea centum uiginti talenta .IIIuc circunuecti Siculorum qui tacti erant mus oram iubebant eos suas copias mittere:Cumbdimidia exercitus parte ad Hyblam uenerunt in agro Gelatino,quae erat hostilis. quani tamen non expugnauerunt: Aestastrum excessit. Insequenti statim hyeme Athenienses ad inuadendas Syracusas se appa.rabant, uicissim que Syracusani & ipsi, tanquam in illos ituri. Qui quoniam ad primit

terrorem atque expectationem non protinus inuaserant Athenienses, quotidie magisae magis animos sumebant di quia dum oram illam praeterveherentur,longe ab ipsis ire conspecti eranti re profecti HybIam expugnare nequiuerant, eo uehementius conatemnebant,postulabant que a ducibus prout solet prae ferocia uuIgus facere,ut se Cata, selit, si nam ducerent,quando hostis in ipsos non iret.Quinetiam equites Syracusani ad spe euhi landum assidue ad castra usque Athenietissu prouecti cum alia probra ingerebant,tum probia. uero illud, Nunquid potius ad habitandum secum in aliena uenissent quam ad Leontinos in propria sede collocandos Quae cognoscentes Atheniensium duces,uolebantia men illos uniuersos quam langissime ab urbe abducere,ut ipsi interea sub noctem eum classe praetervecti locum castris idoneum per otium caperent gnari non perinde se uaa Iituros,si aut e classe aduersus praeparatos descenderent aut itinere terrestri euntes eo gnosceretur. Suae enim leui armaturae ac multitudini, cum nihildum equitum adesset, inpiae loci ab equitatu Syracusanorunti, qui permultus esset, magnopere noceri . at illo modo se rapienditasti. occupaturos locum unde ab equitatu nihil admodsi Iaederentur.Et Iocum quidem quemmeum. caperent ab exulibus Syracusanis, qui ipsbs sequebantur,edoeti sunt,quem et ceperutante Olympia. Ipsi autem ut hoc quod uolebant efficerent, hoc commentum machinati sunt: Mitto i quendam probarum sibi fidei eundem que ut putabatur, ducibus Syracusanis ad quos mittebatur non minus familiare,qui diceret se uehirea quibusdam Catane bus rat autem ipse Catanensis quorum nomina illi nossent, et eos adhue super esse suae tactionis studiosios Is inquit Athenienses intra urbem depositis agitare armist Si uelint illi certa die prima aurora cuncto cum populo uenire aduersius Athenien ineaeercitum,se hunc exclusuros ab urbe classemd incensiuros: Syriacusanos autem facile Athenienses adortos exercitum deleturos. Permultos fore Catanensium ad rem agendam adiutores,ac iam paratos esse, a quibus ipse ueniret. Huic Syracusatiorii duces ut qui erant alioqui audaciores,& habebant sua sponte animum eundi cum apparatu aduersus Catanam,multo inconsideratius fidem habuerunt, nee cunctati constituta die qua ad Catanam adessent hominem remiserunt populob omni edixersit,iam enim Selinunt a di atri nonnulli ex socijs aderant, ut se nullo delectu ad exeundum expediret. Ubi omnia quae ad apparatum pertinent in expedito fuere, er dies qua costituerant ueigh, aduentabat, profecti Catanam uersus castra posuere ad Symaethu flumen in agros Leontino.Quos ubi aduenientes sensere Athenienses sumptis omnibus copiis& sio rum et Siculorum, siquis alius illuc accesserat, eis que in naues ac nauigia impositis de nocte tendunt Syracusas, ei labortum aurorae egrediuntur in magnum portum aute Olympium,tanquam illic castrametaturi. Syracusani interim equites primi Catana perlati, cognito omnem classem uesa fecisse, regressi nuntiant peditatui.Qua de re cuncti iam reuersi sunt ad ferendas urbi suppetias: quia longuipsis iter faciendum erat,

184쪽

ica L I B E R VI. Athenienses interea per otium collocauerant oppon noua foco, unde pro suo aerbio trio ptium inue possent,nec ab eqtatu Syracusata ope adniodii infestari,uel ante opus, uel in opere faciendo, quod murales munitiones atqs aedificia prohibeant: super haec arbores & stagnum est loca abrupta. Ipsi quo caesis circa arboribus,&ad mare coma portatis,cancellatimi confixis naues praetexuerunt. Quinetiam quae pars castiorum depressior erat quael aditu faciIlima hostibus, eam Heciis saxis ac Iignis arduam festi nabundi reddidere.Praeterea pontem per quem remeatur a nauibus soluerunt: quod opus dum fieret nemo ex urbe progressus interpellavit. Primi Syracusanorum equi. res ad opem ferendam procuri erunt,mox inde uniuersus peditatus conuenit. Et pri inum ad exercitum Athenienses accessere propius. Dehinc cum ab at is non prodire: tur obuiam regressi,acula Helorina transmissa, castra posuerunt. Insequenti die Athenienses ac socii se instruxerutranquam ad praelium,atq; ita steterunt: Dextrum cornu Argivi tenebant Mantinet alterum caeteri socia, Athenieses medium Et dimidium quidem copiarum in fronte octonis ordinibus instructum erat,dimidium uero quod ad tentoria erat, ipsum octonis quadrato agmine ordinibus: cui praeceptii est,qua incund maxime partem exercitus cerneret laboratem,ad eam se conferret. Intra hos ita instaucios, posuere lixas calonesq;. Syracusani autem eos qui iustis armis praediti erat, instruxere denos nos omem uidelicet populum, Er quicun* aderant sociori . Nam in primis auxilio Lienerant Selinunt , mox Geloi equites ad ducentos, de Camarinaei ad uiginti sagittariij circiter quinquaginta: quos equites no minus mille ac ducetos in dextro collocare cornu, hos iuxta iaculatores Ibi cu Athenienses essent priores in

ituri praelium, Nicias singulas gentes,ut quanq; adibat,talibus uerbis adhortabatur: Niciae uerba ad milites, MULTa apud uos uirit me uti exhortatione quid opus est ut certetis qui ad hoc ipsum faciendum adestis e Talis enim appas aliis uidetur mihi per se efficacior esse ad praebendam audaciam quam uerba alicuius probe dicta sit imbecillus sit apparatus.Nam ubi sumus Argivi et Mantinet di Atheniei es, dr pi imores instilanorii quoa

Nam pacto oporteat nos inter latos ac tales socios no habere ingente uictoriae spem e Praesti timaduersus homines non delectos,quales nos sumus,sed sine desectu ucialens res ad resistendum cir eos quidem Sicilienses, qui renos ccitemnunt, nec tamen experactant quia minus peritiae quam audacis habent IdueIim cuis inestrum uelitat inmentem nos procul a nosti a in haud beneuola terra abesse, quam nequaquam uos nisi putagiuido obtinebitis. Volo quo diuersi ratione quam seipsos ut probe scio, hostes adhortantur, uos admonere. Illi enim quod pro patria sibi res est ego quod non licebit postea nisi uincimus patria friti,aut certe no faciIe hinc in patria reuerti. Permulti nanque equites nobis ingruent. Vos igitur uestra: ipsorum dignitatis memores invadite strenue hostem, existimantes praesentem difficultatem aissi neces statem quam aduersalios esse terribiliorem. Haec locutus Nicias, cotinuo copias egit in Syracusanos, noexpectantes quidem ilIos eo tempore tanquam iam sibi foret dimicandii, quorsi etiam nonnulli in urbem, utpote uicinam abierant Qui tamen festinabudi suos adiuuarent currentes, tardius illi quidem peruenere,sed ut qui aperueniebat ibi miscens se pluribus, consistebat. Na eis nes alacritas nes audacia defuit,aut hac in pugna aut in caeteris: iiec animi pNaestantia Atheniensibus inferiores erant, quatenus iiitelligentia suppetebat: quatenus non suppetebat inuito animo cedebant. Et tamen quod non opia nabantur in se uenturos Athenienses priores quodq; propere tutari se cogebans sumptis raptim armis, occurrerunt. Et primum ex utrisq;. qui uel de manu uel fundis lapides iaciunt.& sagittarn leue certamen commiserunt, fugiendo fugandob inuicem, ut in leui armatura factum esse credibile est. Deinde Naruspices bene Iitatum esse palam fecerunt, classico canente armati coierunt. processerunt*. Et Syracusini quidem

praelium inibant pro patria pro sua qui a & in praesens salute et in posterum libertate.Ex hostibus autem Athenienses quidem pro aliena terra, sed ut suam obtinerent,

Atlant, tum

185쪽

ID BELLI PELOPONNE si cine ue illam usisti perderent. Argivi uero ec qui ex lacns liberi erant, ut una cii Atheaniensibus pararentiIIis ea,quorum gratia uenerant,uto suam quis 3 patriam uictores reuiserent. Soc' autem qui alterius imperio parebant, alacri animo erat, praecipue ob praesentem salutem, quam nisi uincerent desperabant.Secundo loco si non aliud cerate ut indulgentiores haberent illos quibus parebant, quod eorum adiutores in subigeda Stellia fuissent. Vbi pugna ad manus uenit perdiu inuicem utrissi abstiterunt,cum interim contigit ut fulgura & tonitrua aliquot simul de pluuia inges existeret.Qua ex

re Syracusani quidem, qui tunc primum pugnabant,minime experti bellorum,terro re correpti sunt Athenienses aute,qui expertiores erant,putarunt ea quae fiebant,propter anni tempus fieri:&eos qui huic rei non cederent,multo maiorem terrorem aduersar is iniecturos. Primi tamen omnium Argivi impressione facta, & laeuum Syraxiculanorum cornu,& post Argivos in oppositam sibi partem Athenieses reliquas iam Syracusanorum copias perrumpunt, atq; in fugam uertunt. Verum non longo illos spatio persecuti sunt Athenienses equitatu hostili qui permultus attinuictus erat,inhibiti is enim in armatos hostes si quos longius insequentes cerneret inuectus,coinspescebat. Illi tamen criferti, quoad tuto potuere persecuti retro se receperut,trophatauinq; statuerunt.Syracusani in uiam Helorinam congregati,&ut poterant e planti reruni statu depositi, praesidium tamen ad Olympieuin.quod adhuc ipsorum erat, misserunt, ueriti ne Athenienses qui illic erant,pecunias amouereiit. Caeteri rediere in urbem.Athenienses templum illi quidem non adiere,sed receptis suorum cadaueribus, ae pyraelin positis,ibidem pernoctarunt. Postero die Syraculanis uictoriam concedetibus mortuos reddidere,numero tam ciuium quam sociorum ducetos sexaginta. Saorum autem tum socioriam tum Atheniensium, quinquaginta omnino amisere: quo

rum ossibus& hostili spol flectis Catanam nauigauere. Erat enim hyems, ne d bellitum illic amplius uidebatur geri posse,prius il equites de suos ex Athenis accerserent, di sociales illine contraherent,ne prorsus equestri certamine superarentur,utcb res pecuniaria ex eisdem locis conficeretur dc ab Athenis afferretur. Quinetiam aliquas ad defectionem ciuitates sollicitarent,quas post pugnam sperabat ad se pronius defectu

Iasti cum caetera,tum uero rem frumentariam,&quae opus erant praepararent,ranu

sub uernum tempus Syracusas tetaturi. Et hoc quidem consilio ad hybernandum in iam ibo ues Catanam discellere, Syracusani autem sepultis suis mortuis,cocionem eos egerunt. Ibi procedens Hermocrates di ermonis filius,cum in caeteris rebus prudenater agendis nulli secundus,tum in bellicis expertae strenuitatis conspicuaeq; fortitudiis Adesoniti, nis,exhortabatur eos,nec sinebat fortunae succumbere. Non enim ipsorum consilium Hemoridi . fuisse superat m,sed g, ordine caruissent, troceis nocuisse: non tamen perinde inserisores fuisse, ut crederetur,praesertim rudes cum eruditissimis Graecorum,& propemodum operuns bellorum dimicantes. Vehementer etiam officere ducum multitudinea biidec L,imperantium turbam cpraeerant enim eis . quinq; duc eo et inordinatam rem esse, x vrino illi per uices plurium principatum. Quod si pauci foret imperatores,d aperiti,at per eam hyemem armatorum uim compararet, subministrantes quibus deessent arma, ut esset qmaxima uis armatorum,& hos ad caeteras belli meditationes adigerent,affirmabat quantum credibile esset eos aduersariis superiores fore.dum ad praestatiam animorum quae illis adesset, ordo rerum agendarum accederet. Nam haec ambo inuicem adiuuare: ecordinem quidem periculorum meditatione, praestantiam uero animi fiducllia sui per peritia assidue proficere. Quin ipsos imperatores ut paucos, ita summa possiestate praeditos deIigi oportere, quibus iusiurandum praestetur, permittendum illis, ut quatenus libuerit,eatenus imperio suo fungantur.Sic eni quae ceIari oporteret,mas, uiis uisi gis e latum iri, Er caetera pro commoditate praeparari nullo tergiversante. Hermores. cratem cum audissent Syracusani, in eius sentetitiam omnia decreuerunt, ipsum*imis Heraclides. Peratorem delegerunt,d Heraclidem Lysimachi,et Sicanu Execesti filium. Hostreis

Sicilii Q. atq; Iegatos Corinthum Lacedaemonem * miserunt,ad societatem contrahendam, ac

186쪽

Lacedaemonios persuadendos ut pro se bellum Athenienses administraret sortius ex professo,aut abducendo ex Sicilia Athenienses,aut aliquod praesidium ad illam Siciliensetia manum quae imbecillior esset, mittendo. At classis Atheniensis quae ad Cataonam erat continuo Messanam se contulit,tanquam receptura eam urbem per proditi nem. Sed quae tractabantur, non successere. Si quidem Alcibiades abrogato sibi ma. At hi es, gistrata cum reuocaretur gnarus se exule fore, detulit indicium rei cuius agenda: co scius erat, amicis Syracusanoria qui Messaliae agebant. Illi deIatos proditionis cuna an te omnia interemissent,& mox orta seditione in armis esserit obtinuere id quod uolebant ne reciperentur Athenieses Isti stativis illic tredecim ei re iter dies habitis ubi anni tepore uexari coeperunt,cr necessaria deesse, nec aliquid succedebat,rediere in Naxumi et Thraces illic circundato castris uallo, hybernaverunt, missa Athenas trireme pecuniarum de equitatus gratia,ut ea primo statim uere adessent. Per eam hyeine Syracusiani murum ante urbem quacuns parte spectat epipolas, irreluso intra fano, g excitauerunt,ne si forte male pugnassent, qua parte fragilior erat urbs, circumuallari s Padus in possent. Apud Megara quoque,item; apud Olympieum aliud praesidium posueruir bdi sit . quinetiam quacunq; ex parte descendia mari in terram poterat cancellato uallo prae ratri, cluserunt Et cum scirent apud Naxum Athenienses hybet nare cum omni uulgo,aduersus Catanam in expeditionem ierunt:agros eorum uastato, dc castris Atheniensi um tabernaculis 3 incensis, domum rediere. Super hoc cognito ab Atheia tensibus Camarinam missis legatos pro iure societatis initae sub Lachete,si quo pacto ad se illos induceretit & ipsi e diuerso misere legationem. Erant nanque ipsis suspecti Camarinenses quod segnius ea quae miserant ad superioi em pugnam,mifigent, ne deinceps ope ferie recuta et, neue Athenienses quos cernebant e praelio superiores decessisse abit iis persuasi, ex ueteri amicitia accederent. Profectis igit illue ex Syracusis Hermocrate cum at is, Atheniensium autem Euphemo cum caeteris Hermocrates aduocato concilio Camalinensium,quoq; Athenienses palam insimularet,hane habuit orationem: Oratio Hermocratis apud Camarinenses.

NON ideo ad uos legati missi sumus,uiri Camarinati, quod timeamus DC praesenti Atheniensium exercitu terreamini, sed potius ne priusu a nobis quipa piam aduertitis,illorum quae lae uri sunt uerbis indueamini. Ueniunt in Siciliam sub obtentu quidem quem audistis,animo autem si quoniam omnes

suspicamur, c ut mihi uideturpnon ad Leontinos in sedem suam reducendos sed ad nos potius a sede nostra abducendos . Neque enim consentaneum est, illos eas quae ita Ite ciuitates sunt ex urbibus ablegare: quae autem hic sunt, in urbibus collocare: et Leisontinorum curam gerere quasi cognatorum quia Chalcidenses sint: ipsos aute Chalaecidenses,a quibus is i oriundi sunt, in seruitute continere. Itagi quo praetextu illa obatinent eodem nunc ista obtinere conantur. Nam cum a uoIuntarias essent tanquam aduleiscendum Medum duces constituti Ioniis, caeteris ci qui ex ipsbrum coloniis secuerant eos in potestate suam redegerunt:partim quasi desertores fuissent partim quod inter se belligerarent, partim ob aliam, ut in quosque opportunam habebant, causam obiectantes. Neq; uero aut Athenienses pro Graecorum aut Graeci pro sua ipsorum lihertate Medo restiterunt: sed ipsi ut sibi non Medo seruiretur: illi ut dominum com mutarent,non pro eo qui minus eum qui magis, sed pro eo qui peius eum qui meli

us sentiret. Uerum etsi facile reprehesii bilis est Atheniensium ciuitas non tanae ad eam reprehendendam nune uenimus,apud homines pIane scientes quanta illius existataniuria sed uel multo magis ad reprehendendos uos, qui cum habeatis exempla Graecarum urbium quae illic in seruitutem redactae sunt, non tamc defenditis uosmetipsos et nec quae nunc ad uos afferuntur sophismata propulsatis, Leontinorum cognatorii resstitutiones Egestanorum sociorum opitulationem. Qui nequaquam acqfitescentes libentius uolumus ostendere non esse nos Iones, neq; Hellespotios, neq; insuIanos qui

dominum aut Medum aut quemlibet alium commutantes,seruiuiit, sed Dores libea

187쪽

Siciliorum orti os,e Iibera Peloponneso Siciliam habitantes habitaturos idonee omnes oppidatim go capiamur: cu sciamus hac una uia capi nos posse di ad hanc uiam se conuertisse, ut altos suis rebus dissocient a nobis,alios sub specie societatis suae ad inuicem helIandum mpellant,alios pro cuiusque conditione iucundum aliquid dicendo,quoad possunt, detrimento afficiant. Et arbitratur aliquis nostrum,remotiore uicino iam subuerso. non deuenturam in se quoiue calamitatem, sed in eo substituram potius,qui prior pas sus est Quod si quis statuit non se hostem esse Atheniensium, sed Syracusanum, durum sibi pro mea patria peiiclitari, is cogitet non magis pro mea se, sed pariter ac pera aeque pro sua ipsius pugnare, dum pugnat in mea. Et quidem tanto citius,quod me non prius euel so sed sibi socio,non destitutus suscepit bellum. Cogitet item Atheniensem non ulcisci uelle inimicitiam Syracusanorum, sed hoc colore suam non minus uobiseum amicitiam confirmare. Verum si quis aut inuidet nobis aut nos metuit cinuidiae enim ac timori imbecilliorum obnoxn sunt potentioresb&ob id uult Syracu fas quo simius modestiores damno affici, superesse tamen quo ipse tutius degat,hicno humanae potestatis animo sperat. Neque enim possunt homines in suo arbitrio perae que habere uotum pariter re fortunam. Nam si aliter ati expectauit eueniat,tunc caslamitati; suae taedio forfitan uelit rursus ut prius bonis meis posse inuidere, quod iam impossibile est desertori, di qui recusauit eadem suscipere pericula suscipere inquam non uerbo, sed re. Qui enim nos tuetur,nomine quidem statum nostrum,opere autesuam ipsius salutem tuetur: dc sane decebat uos praecipue qui finitimi estis Camarinaeos, quis secundum nos periclitamini ista pro bicere, nessi segnes sicut hactenus praethere uos socios, sed uestra potius sponte uenientes ad nos,exhibere hortatores, ne animo succumberemus: nunc eade nobis allegando, quae allegassetis ope nostra indigentes,sii contra uos prius Athenienses uenissent. Sed nessi uos nunc, ne* alq ulli ad hoc agendum accesserunt. Ueruntamen metu ius de erga nos, di erga hostes nostros seruastis,causati uobis esse eum Atheniensibus societate, quam profecto uos non cotra amicos contraxistis, sed contra hostes,si qui uos inuaderent: ulla Atheniensibus essetis auri, xilio quoties eis fieret ab alijs iniuria, non cum ipsi quemadmodum nunc uicinisve . stris iniuriam facerent: quiane Rhegini quidem etsi Chalcidenses sunt, uolunt rest tuere Leontinos,qui sunt Chalcides es. Et certe indignum est,si illi lioe opus pulchritiustum nulla ratione suspectum habentes modeste se gerunt,uos rationabili causa uultis ijs qui natura sunt hostes prodesse: eos autem,qui uos naturae cognatione contins gunt perdere hostibus iuncti. Sed iniurium est,ut adiuuetis potius quam extimesca tis istorum apparatum, qui non foret pertimescendus, si internos omnes conuenieti sed si e contrario non conueniet,id quod isti efficere laborant,qui no aduersus nos solos uenerunt(nes em ea quae optabant,etsi praelio uictores extitere,peregerunOuearum protinus abierunt. Ut credibile sit,eos propter paucitatem suam sibi diffidere: dc. ob id tantopere uelle cum aIhs inire societatem,praesertim ueturos huc et Asoponneso auxiliis,qui homines sunt istis in rebellica longe praestantiores. Ne p iIIud circuna spectum uobis esse uideatur quod nobis quidem aequum .uobis autem tutum sit nos te alteruttis auxilio esse,ianquirorum s sociis. Non emiat iure istud ita facto par est. Nam si propterea quod uos abestis a partibus, quibus bellum,succumbent,ra aliictores existent,quid aliud nisi horum salutem no defenditis illos ne mali fiant no prohibetisfAtqui satius fuerit iniuriam patientibus,& ijs quide cognatis adesse u com ne Siciliae commodum tuendo,& Atheniense scut aiunC amicos non sinere peccare. At cui semel omnia complecta muro nos Syracusanitum dicimus nullius negotii esse plane docere aut uos aut alios ea quae nihilominus ipsi cognoscitis,tum uero precamur pariter 8c obtestamur nisi uerbis nostris acciescitis,infidias nobis ab Ionibus tenadi perpetuis hostibus,& a uobis prodi Doribus Dores Qui si ab Atheniensibus superemur,propter uestra quidem consilia superabimur: sed umoriae laus penes illos ehit

nullum aliud praemium accepturos,quam eum ipsum qui uictoriam subministrauit.

188쪽

L I B E R vI. in At si ui istoria penes nos fuerit, poenam luetis quod autores existerritis periculorum nostrorum. Quare considerate, atq; iam nunc eligite aut praesentem sine periculo seruitutem,aut hoc,ut si uiceritis nobiscunt, ne turpiter istos dominos suscipiatis di inimicistiam nostiam non breuem devitetis. Haec Hermociare locuto,Euphemus Atheni. Esnem . ensium legatus ita excepit:

oratio Euphemi Atheniensium legati apud Camarinenses. Eneramus quidem ad renouandam pristinam internos eruos Gamarinaei sociv etatem. Sed quoniam Syracusanus nos incessit, necessarium est etiam de imperio nostro uel ba facere, qua ratione illud merito obtineamus. At 3 huius rei uel maxime iste testimonium perhibet,qui dixit Iones semper Doribus extitisse hostes. sed ita resse habet. Nos enim cum simus Iones,Peloponnenses autem Dores, deincs et plures nobis N accolae dedimus operam ut illis stini nimia obediremus: Er post Medicu bel.

Iuni, cum classem haberemus,a Lacedaemoniorum imperio ac duetu exemimus,arbistrantes nihilo magis conuenire ut illi nobis quam ut iros illis imperaremus, nisi Udiu plus ipsi gnos ualuei unt. Iidem nos omnium Graecorum,qui prius regi paruerant, principes constituti nostra incolimus,existimantes sic minime oportere Iios Pelopostienslibus obnoaetos esse habentes uim qua uim propulsemus. id ut ingenue loqua amur,nsi iniuria in nostram redigimus potestatem Iones atque insularios: quos etsi coagnatos nostros, tamen seruire nobis aiunt Syracusani .Quippe uenerant cum Medo aduersus nos metropoIim suam, non ausi amittere res domesticas, sicut nos qui urbe deseruimus: d deficientes a nobis, maluerunt&ipsi seruire, ' nobis seruitutem indu

cere. Propter quae digni sum' qui imperemus,& quod plus nauium v caeterae, plus 3 animorum sine ulla tergiversatione praestitimus pro Graecia, quodlahistis hoc idem enixe praestantibus Medo laesi fuimus. Et super haec,cum uires aduersus Peloponnerum ses optemus nes alterius auspicia sequi,iure optimo speramus,ut qui uel soli proflia gauimus Barbarum, uel pro libertate cum aliorum,tum praecipue istorumt,ac nostra ipsorum pericula adiuimus. Itaq; decet & sine inuidia aenobis 8c cui salutem praebere, nune tutelae nostrae gratia adeste,cernentes hale uobis quoq; usii esse,planum bla/cere,quid sit unde nos isti criminantur,re uos praecipue uobis timendum suspica mini,qui tamen scitis eos qui prae ingenti metu suspicantur aliquid, soIere impraesen

tiartim olationis sumitate mulcere eos a quibus suspicantur, in exeque do autem post ea id agere, quae sibi csiducunt. Etenim nos illic imperium tenere ob metum memora ulmus,et eadem de causia uenisse huc,ut cum amicis res hic tuto constituamus,non ut

in seruitutem redigamus, img potius ne hoc patiantur,ut prohibeamus. Nessi opinee quispiam, nos ea quae quasi nihil ad nos attineant curare,cum sciat statu uestro incolumi dum non estis ad resistendum Syracusanis impares minus noceri nobis posse a Peloponnensibus,ad quos minus copiarum Syracusani submitterent. Et ipsi ob hoe praecipue nos comprobastis, quod aequum foret restitui Liatinos,nec subditos esse,qua Iessunt eorum consanguinei apud Euboeam, sedg potentisismos, ut istis uice nostra finitimis suis infesti essent ex sua terra. Nam bello domestico per nos ipsi sufficim ad hostem propulsandum Et Chalcideses,quos quia subegimus, Syracusianus hic altabo surde nos uelle eos qui hic sunt asserere in libertatem, utiles nobis erut immunes mi litia, tantum pecuniam pendentes. UtiIes item,qui apud Siciliam sunt Leontini, ae caeteri amictu plurimi potuerunt a nobis asseri in libertatem. Et sane uiro tyrannide, o civitati principatum obtinenti, nihil non honestum quod utile est: nihil proprium, quod non idem fidum sit. Atq; omnibus in rebus, uelamieu uel aduersariu fieri oportet ex temporis commoditate:& nobis commodum est hoc loco, non ut amicis noceaamus, sed ut per amicorum potentiam inualidi reddantur inimici. Quod non debet apud uos carere fide.Nam heps illic nostris ita imperamus prout qui i nobis est utilis:Chiis Sc Methymnaeis ut classem praebeant, tera ut liberi sint,multis ut maiorem

pecuniam soluant,aIijs ut liberi omnino socii sint, tametsi insulatu ut praedae opportis

189쪽

i BELLI PELOPONNEs Iactni , quia in Peloponneso adiacent in locis ad occasionem expositis .Ex quo credibile tiquod facimus hic quos ad utilitatem spectare.At* hoc quod dicimus,pertinet ad inferendum terrorem Syracusanis qui uobis dominari affectant,inad toti Siciliae: id vobtinere aut ui,aut uestra solitudine, si nos re infecta redierimus, a quibus illi uos tanquam suspectis abducet e uolunt. Quod euenire necesse est,si uos ad eos transieritis. Nam II eqs nobis facuItas erit ampIius parandi tantum copiarum ne isti inualidi contra uos erun t nobis absentibus.Hoc si cui non uideatur,res ipsa arguit. Siquidem cum primum nos adistis, hortat estis,nullum alium metu allegastis,nisi fore ut si negle diissemus uos in Syracusanorum uenire potestate ipsi periculum adiremus. Quo mi, nus decet nuc qua ratione postulastis ut induceremur, eadem uos induci nolle: ec hoc quod aduersus istorum uim ualidiore cum classe adsumus in suspicionem uocare,cli potius de istis diffidere debeatis. Nos nisi uobiseum, ne manere quidem hic postum etsi mali effecti res nobis subiiceremus,inualidi ad eas retinendas tum longitudine nauigationis,tum difficultate custodiendi urbes, et magnas alioqui, et mediterraneis copiis subnixas. At isti non exercitu, sed quod maius nostro exercitu est,suo popuIo,cum sint finitimi uestri, insidiantur uobis assidue, quamcuni sibi oblatam occasionem no

mittere.Id quod iam declararunt cum erga alios tum uero erga Leontinos: et nunc declaraiit,cum audent contra nos a quibus haec facere prohibentur,& Siciliam hucusque subigere,uos hortari uelut amentes. At nos e contrario ad multo ueriorem salute exhortamur, orantes ne mutuam ex utrisq; nostrum utilitatem prodatis, sed existime tis semper istis in uos etiam citra sociorum auxilia, propter popuIi multitudinem esse uiam expeditam,uobis uero non saepe futuram facultatem cum tot auxiliaribus copis is eos arcendi: quas si aut ob suspicionem infecto negotio,aut accepta calamitate sine tis abscedere optabitis profecto aliquando etiam cernere maiores dum no erit ampli/us huc ueniendi copia .Sed ne criminarionibus istorum aut uos Camarinaei,aut ath fidem habeant, exposita per nos omi cur suspecti fimus is eritate. Quibus summatim inmemoriam uestram redactis,oramus ut acquiescatis. No enim negamus, nos quidem aliquot circa Popillis imperitare,ne nobis alius imperitet sed tamen adesse ad Sicilienses seruitio eae linendos, nc quid ab eis laedamur: di quo plura custodi eda habemus,eo ad plura facienda cogi: Odi socios tum antea tum uero nunc uenistens, quibus ex uobis inferebatur iniuria, non spoiue nostra sed uocatu uestro Quos nequaq uos tanquam lacti iudices aut censores rerum a nobis gestarum quod iam difficile factu est,renouare tentetis. Sest quatenus studium nostrsi uobis actionesscdducunt,eatenus in usum uestia assumatis,existimetisq; non omnibus peraeque illa officere,sed etiam prodesse: multo pluribus Graecoriam no modo no officere, sed etiar prodeste In omi loco etiam . ubi non imperamus, coguntur homines propter arma nostra et ad succurrendum Nad ulciscendia parata: S qui insidias tendunt,ab inferenda iniuria temperare,ut qui si ibi iniuriam fieri putant nullo negotio incolumes fieri Quare eodem quo caeteri mo do facientes, iuncti nobiscum reddite uices Syracusanis: dc ne semper ab eis caueatis, aliquando uos ipsis insidias tendite. Haec Euphemus. At CamarinaeoPita se habeabat araeius: Athenietibus quide heneuolebant,nisi quatenus eos affectares inperae Siciliae suspicabantur:a Syracusanis aute quibus contermini sunt assidue dissidebant: tamen propter hane ipsam uicinitatem ne sine se illi uincetet,miserfit ad eos tune primEaliquot equites:ac deinceps putauerunt eisdem potius inseruiendum, sed opera qpossent modestissima.Uerum impraesenti arsi ne minores facere uiderentur Athenienses, qui in pugna uictores extiterant,aequale utris resposum ediderunt,cum inter se coneri, ibo si sultassent, hunc in modum: Quoniam bellu inter eos gereretur, qui ipsis socii essent, res diis es. uideri sibi e iureiurando esse,neutriscdtra alteros in praesenti auxilia fereda .Quo redditore Sis,utri*legati abierunt.Et Syracusani quidem ad bellum sese omni ope aecingebant: Athenienses autem apud Naxu stativa habentes, quod ad Siculos pertino

hat, ut eoPuplurimi ad se transirent operam dabant. Quorum uulo .coplures prae

190쪽

LIBER VI.cipue qui plana incolentes Syracusanis parebant, defecerunt: u uero med(terraneat inebant,& quorum urbes erant liberae,ac fuerant libera semper antea domicilia protiuenus praeter paucos Atheniensibus se applicuerunt, commeatumqs ad exercitum com portarunt nonnulli di pecuniam. Qui deficere a Syracusanis recusabant eos adniocliis Athenienses copns partim ad deditionem compulerunt, partina ne missa a Syracussanis auxilia possent adire,prohibuerunt. Iidem per hyemem mouentes et Naxo, Catanam uenerunt. Ubi castra sua a Syracusanis incensa rursus excitauerunt,ati ibidem hybernaverunt. Unde etiam Carthaginem conciliandae amicitiae gratia si quid profigrare possent,triremem miserunt, ad maritimas ciuitates Tyrrheni maris, quaru non nullae ultro se belli socias fore spoponderunt. Circumiserunt item ad Siculos at*Egestam iubentes ut equites sibi quam possent plurimi mitteretur. Caetet aca; quae ad murum circumducedum,lateres, ferrum,dc quaecunq; in rem erant praeparauerunt,tans

quam ineu testatim uere bellum inituri. At legati Syracusanorum,qui Corinthum ac Lacedaemona missi fuerant in praeteruehedo itaIicas ciuitates persuadere conati sunt, non esse illis contemnenda quae ab Atheniesibus fierent,tanquam in eis pariter infidis osse. Appulsi Corinthum uerba fecerut,postulantes ut ipsis pro iure cognationis sub iuenirent Quibus extemplo Corinthii primi omnium decreuerunt omni studio sub, ueniendum: cunas eis legatos ad Lacedaemonios miserunt, ut illos quot inducerent, di ad bellum apertius gerendum cum Atheniensibus 8c ad aliquid auxiliorum in Sicitiam mittendum. Hi Iegati Lacedaemonesii uenerunt: eo demidi Alcibiades cum fas, qui una exules erant, naui oneraria paulo post assuevistus, primum ex Thuria in Cyliernen quae est agri Elei,mox deinde in Lacedaemone ab ipsis Lacedaemoniis accitus, daata ei fide, quoniam illuc accedere uerebatur, propter ea quae eum Malitineis transegearat. Contigit. ut apud concilium Lacedaemonioruin,eadem di Corinthii Ac Syracua sani dc Alcibiades suadendo precarentur. Et cum ephori atcs alii magistratus Laceda monioly in animo haberent mittere Syracusas legationem, quae illos cum Atheniensiobus pacisci prohiberet,nd tamen ad ferenda auailsa propto animo ellant,processit Alcibiades,eos. huiuscemodi uerbis excitauitam exacuit: oratio Alcibiadis apud Lacedaemonios.

NECEssarium mihi est ante omnia de mea criminatione apud uos uerba faeeare ne suspeeium habentes mecum de republica loquor, non Iligenter atidiastis: Cum mei progenitores propter accusationem quandam hospitium uesistrae ciuitatis repudiassent, ipse iurius il Ii id instaui aui: colui que Iros cum

alijs rebus, tum uero circa cladem quam ad Pylum accepistis. Atque in hoc erga uos affectu cum ego perseuerarem, uos reconciIiati cum Atheniensibus, per eos inimicis quidem meis potetiam, mihi uero ignominiam attulistis. Propter quae ad partes Mantineorum Argivorum* non immerito transgressus,atq; hostis laetus,uobis quoquo modo nocui. Quod si quis tunc irascebatur mihi cum nocebamus,is certe nunc siue are confideret,acqtitescere debet. Item si quis, quod factionem popularem sectat' sum potius de me peius sentiat, ne hic quidem re ste putabit mihi succensendum. Semper enim tyrannis fuimus infesti.Quod aute imperitanti aduersetur, id populus nomina' turrato hinc penes nos popularis autoritas permansit, or statu populari uigente, plestrun* necesse nobis fuitrebus praesentibus obsequi. Tame Iicctia quae circa rem p. inteperantiae erat,temperate uti sumus conati,cum no defuissent tam supersore quam nostra memoria, qui plebem in deteriora deducerent, qui &me eiecerunt. Nos aute omitempore quo praefuimus,lta praefuimus,ut iustum sentiremus qua conditione florentem maxime ac libera ciuitate quis accepisset, in eande conseruaret. Nam popuIare statum cu oes qui aliud sapim cognitu habemus tum uero ipse q maiore iniuria affect

sum,eo magis uitupo, neqd de edcessa eius ametia dicas. Huc aut statund uidebar tuatum nobis immutare, dii a uobis hostibus obsideremur. Hactenus de fas quae mihi influidiam conflauerunt, Nunc quid ad ea pertinet,de quibus uobis deliberandum, S si

Defectio Sica

corinthi au

cedaemone con