장음표시 사용
51쪽
promittatur iubet, quia ait Pontisex, non decet , ut Laicus
in talibus arbitretu; . Sed cum status rationem princissum istud payale aperte redoleat, utique affirinari Poterit, eatenus admittendum cste compromitium in caulis spiritualibitis, quatenus de iis inansi; ure licet, agvalere illud non in ecclesiae sed compromittentis prie-3udicium. Hinc in quantum arbitria recitatunt elusinodi causae si irituale , ad nolhra fora non erit referenda Pontificis Gisio, id quod ex constitutione & ratione n strorum Consistoriorum liquido patet. Aliquando etiam interposito Jurejurando Arbitros fuisse assi latos constat ex L de Arbitr. illudque vocatur ibidem, Arbia triuin simctiininum; Sed jusjurandum cum ad Walidit tem negotii nihil de jure cirili conserat per L s. deLL.nc ita periuria metuerula esstat, stuperatus enim nihil non tentare sbici, ut laudum cstcchii careat,) JUS PLNlANVS in μα LXXXII. e. I. Prohibuit, ne juramenta compromissis accederent. c) QP raro prohibuic legum civilium sebria dispositio, ea minime se lutitum est diis Canonicum sed innius huic juramentorum e trajudicialium usiui, colura sanctiora ipsa Principia, in jorem vim tribuit atque per C. a. de pael. in K. fraudes, inae sub iis latitant, magnopere promoveti Magis i men principiis auris communis conforme quid produnt Pontificum Canones, id quod in m axi & merito obsedivatur, ubi compromittendi facultatem in causis con mistb sine si,eciali ad litem dato mandato, Procurato ribus haud concedunt e. s. X. de Arbitr. uc pari ratione Praelatis atque Epistopis sine culinuli compromi tere Consensu, utpote qui toties neeeilarius est, quoties ,
ardua causa sustipienda est nomine ecclesiae cathedralis,
52쪽
h. e. totius cleri, interdixerunt. c. r. de his que simia Pra lato sne constensi capit. nec Ariaitris stilinitae, ferimitum
t. nisi potestis iis concesta fuerit, substituemili. alios erat facultas. Sed nec de criminalibus utut ex Jure Cit is constat, quoniam de relaus privati urbitrii tam tum comi)romitti potest, Jure talia anico compa omitia tere licebat, quibus & causie matrimoniales, ca) lieneficiales & spirituales, ex communi fonte acilue princi pio: qua de re transigi non laotest e. r. X. de transsct de ea quoque vix compi mitti, de stila autem transigi nequit de ea quo lue compromittere integrum laaud est, ad iungebantur. Nec obstiat Cap. R. X. de ArbiIr. ubi de rebus spiritualibus in Clericum comi romittet rrani titur minus tamen in Laicum, cum semper in compromissis de rebus ad ccclesiam pertinentibus consensiis Capituli subintelligendus erit, adeoque firmiori nititur fundamento regula: si mansigere liceat de robus ecclosiasticis ergo Se comprom illum valebit, quae tamen non ad privatos beneficiorum poliesseres, aut ad ipsum om-chun sacrum, si lis circia illud moveatur, emendenda venit, quippe non privati sed publici iuris est , ac toti Collegio, seu Conlisirio unice, nanquam iudici comIntenti, de re ad ecclesiam pertinente sciatentiam dieci e competit. Coronidis loco quaestionem illam , an si pares Arbitri alluinti cum clausita ut in casti diliensis tertium seu Super-Arbitrum einen Oblitania assumerent Partes, tertia certa persi,na sit cligenda λ apponere non abs re erit. Jure equidem Civili per s.ffiter cepi. Omnis perit difficultas & de affirmativa sententia
omnino pronunciare videtur legislator. Accommoda
53쪽
in liciori tamen paululum siccelsu, cum duos latere caesus in d. L. II. alterum s dissentirent partes ut tertius incompromisso non nominatus su assumendus, alter citer tantum duo dati sunt arbitri, asserant. Priori casiadmittit compromissum Pontifex per C. u. X. h. t. minus tamen posteriori. Probare potiuS contendit, Per c. 3st. A. O c. es pol. judici delegat. G c. M. X. de Appellat. ut quando duo Arbitri simp iciter sunt dati, disiens vero inter illos ortus est, cogi possint ut tertium assis mant; quae tamen decisio a mente Legislatoris aliena Videtur, nec mentem legis , quae ut illam persenam incompromtilb jam nominatim expressam aliumere coegantur, aPerte Vult, minime assequi tr. Et quanquam nimia hac in lege Juris Civilis subtilitas negari haud poterit, ea tamen explosa satis , contrarium hodie exfhequentiori ejusmodi compromistbrum usi servari Q-lere patet. eb Ita vero Jus Canonicum non sibi com
g. XIX. Discussis igitur, quae ad Arbitrorum ex Jure Romam atque Canonico originem, constitutionem & ut breviter dicam, ad illorum causas atque essectus vlla simi; ideoque illa ad Colophonem perducta parte, temporis non minus, quam justi ordinis ratio exposcere videtur, ut paucis quoque de Arbitro teudali di*,
54쪽
ciamus. Ex praecedentibus jam patet, unde Arbitri vocis significatus sit deducetadus, hinc circa Elmon Arbitri scutalis, cum uterque de Civilis & Feudalis arbiter ex eodem fonte natales filios derivet, parum erimus selliciti. Difici entia Arbitri & A1bitratoris, cum manifesta sit, vocabula autem ista promiscue tiarpentur, rei .hujus E lege conventionis & negotii qualitate, utrum in sobitrum, an vero in Arbitratorem, compromissum sit, cognitio haurienda erit. M Dividum tur in Arbitros compromissarios, Austregas Convemtionales, & Ata regas ordinatio , minus tamen distorunt Austr se Conventionales ab Arbitris compromis iis, quanqtiam opinio circa illos exstat multorum, qui in persenas Nobiles litigantes atque Illustres restrimgere volunt, cum tamen nihil aliud sint, quam Arbitri, quorum cognitioni &decisioni, Familiae Illustres ac Nobiles, lites seu controversias suas, per certum comprinmissum pacto initum submittunt, ces & dicuntur
trage, quales Saxoniae ducum familia habet, ab Hectore Augusto, Joh. Friderim statore Tectore nato, Joh. Frid. medio, Joh. Willi. & Joh. Frid. jin re, Ducibus
Saxoniae anno I sq. 24. Febr. Naumbum, postea a Caerolo V. Imperatore confirmatos. L. V. Cap.
XV. g. 6 Quicquid enim obtinet in Arbitris Conmmmis iis inter privatos, idem etiam in Austrem Comventionalibus inter Nobiles atque silustres familias a que Imperii Cives, aequitas suadet. . Austrinae ordininuonis, qui judices fiant primae instantiae, adhoc, ut actor statum Imperii Privilegiarum non statim in CameraIm
55쪽
omnium principis cuiusque & Status Austregas adire
teneatur, surisdicti Onena laabent eamque ordinariam
cc) Anceps est I)d. de judicandi ac decidendi ipsemminter litis rantes iure opinio, an scilicet comaoscendi judicandive de Imperialibus Felidis competat is sit spotestas 3 ita quidem uiueri posiet ob generaliora Textus aerba in Ori Cmn. P. II. tit. 7. Ast enitia vero indoles & natim ra controveritarum Felidalium quibus di prandis poeculiaris iudex forumque competens praestitum fuit, cum ad ordinarium judicem dei oliu non patiatur, ideo nec Austregis circa harum cognitionem dijudicandi jus erit, nisi ubi de iure H, pothecae alicui constituto vel alio simili agitur, & in genere, si dominus Ucudi iudex este
non possit nec ex compromidb Arbiter existat I. Feud. ιδ. M aut ubi alias causa ad ordinarium judicem pert,neat. Illae saltem causae conum Austrinis ventilantur, quae ita sunt comparatae, ut recto tramite per viam appellationis, pro communi plurimorum doctorum sententia ad Cameram devolvi mastunt. g) Eadem quoque est multorum de Arbitris Compromissariis, qtucantum cum Austregis Conventionalibus imprimis asininatem habent, ut multi Juris Publici Dd. permiscere eos, aut minus accurate a se invicem distinguere soleant, h) dubia opinio atque ambigua. Vexatissima inde de his oritur sttinestio, an Status Imperii de Regalibus In)-' perii Feudis praetermisib Caesare in Arbitros compromittere laoslint λ negativam tuentur sententiam KL CKIVS, Tom. I. Conf. s. qu. I. SCHRADERUS, de Rud.
Part. X. SH. I. n. I66. BRUNNEM. ad L. 32. A. de rece n.s. Quibus tamen contradaeunt & eosdem ad caiis, cum Feudalium cognitionem admittendos .cile contemdunt
56쪽
inter pares a. F. ψε pr. a. F. 2K. s v sius, rem omnem
inmonstrare conantur; quibus tamen textibus, si ad certos quosdam castis, liuibus nempe cauta lycuda es ad Arbitros pertinent restringantur prius tutior adlaibin, da erit fides, hoc non olastante, quod Vasallo absque consensit atque praestitu Domini direm; litum movere coram judice, quidni etiam coram Arbitro, qui eundem, quem judex observare tenetur Processiis Ordinem, pC missium sit. Nec Arbitratori, quem cUm Arbitro confundunt iapius Feudistar, tanquam judici res controve ta, non ola servato iudiciorum ordine ex aequo & bono componenti, de Causa Feridati controversa dicendi libemta' omni ex pane meo quidem iudicio, deneganda crit.
Varia e litidem est: hac de re variorum sententia. ac negativam, cum ejusmodi arbitramentum a transactione, alienatione, quae tamen interdiitie sent vasallo k parum disserat, tueri amant qu plurimi. At vero cum ex communi Feudorim jure vasallis de beneficio litigiosis transigendi licentia passim concedatur, modo nihil dolose aut fraudulenter, sed omnia bona fide & dimbiae litis timore agantur, a. F. 26. M.f vasallus de benefa. F. . s. eo min s de Imp. Vasallis ambigi potest, quo major illorum potestus atquc libertas passim deprehem litur, qua de udo transigere possunt modo jus liquidum non remittant salvo tramen manente Dominio directo. 0 Igitur a Feudis penitus Arbitratorem non removendum elle, si ad Feudi alienationem non tennat
arbitramentum, juste censetur, quippe qui eadem juris
57쪽
via, qua Arbiter Compromittatus eligitur ac eadem ratione, ne Vasallus Feudi possessione excidat, componere causam potest. Non alia enim ex causa libero partium consensu Arbitratoribus traditur dicendi mitestas,quis' qua dissidii compossitio leviori modo facilioribusque inspensis obtinetur,quam Ut certificationem in contractibus, ut pacem inter belligerantes, ut amicitiam inter disti dentes, pro sequitatis principio honestis conditionibus procurenti m) L n. f. de recepi.
58쪽
g. XX. Proxime ad Arbitrum Fcudalem accedunt, Amstregae familiarum, quando, prouti ex dictis patet, Nobiles fit illiae atque Illustres rem controversum cogni- . tioni sententiae seu decisioni Arbitrorum submittunt, &eliguntur vel liberrima litigantium voluntate, vel ex necessinate pactorum in familiis constitutorum, unde A bitri Pactitii, vel ex necellitate statutorum turde Arbbtri Statutarii; co gaudent vero Statutarii jurisdicti ne ordinaria, inde a Compromissariis disterunt, quamvis contrariam JOH. BAZUST. cbb aliique fovent sententiam, cocum e contrario Arbitris dictitiis priva torum pactis iurisdictio nulla tribui possit, nisi specialiter in pacto de Arbitris inter illos inito de jurisdictione quadam arbitrio paciscentium justo cautum sit. Inde ab illis, tanquam inim Regalibus perpetuo investitis principibus, & ab ejusmodi Arbitrorum sintviam utique valere appellationem jure dicendum erit. Cognatus porro est Arbitro Feudati Commissarius Feudalis, qui ad
lites exortas citius componendas partibus ut plurimum
um nisi committenti cxtendere illud vel limitare lubea iis imprimis abBlvitur partibus, ut formam commissionis quoad verba praescripta seu Rescriptum Commitariale exacte ac proue observet, nec ullo modo limites juris, , dictionis excedat. e. za. in M. X. de Rescript. c.33. X. de inciis Leg. f id quod tamen superstitiose nimis' intelligem dum non venit. Hinc si partes litigantes etiam de pumcto incidenti aut diverse ac limites Commissionis plane excedente componi cupiant, . Commissatam ut Arbi-
59쪽
trum privatum seligere ejusque arbitrio se sicimittere impune positat, tune enim , si non vi Commissionis, certe vi Compromissi, valebit decistim Commissarii. Variis inde gaudet juribus, quibus ipse ab Arbitro diversb modo distinguitur. Ita enim cum in Arbitroeligendo minime concurrat magistratus , sed Qta partium conventione constituatur, ipB Principe vel Μ,
gistratu Commissarius ponittae, & habet inde jurisdictionem ex Commissione Superioris delegatam. OPorro selum arbitrium interponit Arbiter Iataque G-tentia ad finem perducit litigium, ipse vero Commist,rius ad varia negotia pertractanda ponitur modo ut testes examinet, Arbiter enim testes ad dicendum testimonium cogere non potest L 3. C. de Furisae omn. Dd.
Illustris MENCΚ. in Theor. G Prax. Pand. lib. 4. Tu. Lmodo ut rationes calculet, modo ut causa cognita
tentiam dicat, & ad decisionem committentis acta
remittat. Deinde non omnes causis Feudales coram bitro ventilari promiscue pollunt,bene tamen coram Gm
sibio seuuali, cita quaecunque controversiae Feudales. quarum cognitio ipsi alias Domino directo competit, ipsius tanquam Commissarii delegati judicio ac sentemtiae siubjiciuntur, a qua tamen leuteratio & ad Commi tentem appellatio admittitur L i f. quis G a quo appest L. un. C. qui pro sua jurisd. quod secus in Arbitro, cujus laudo ac sententiae lara, nulla interposita leuteratione ves 'ppellatione, omni ex parte stare debent litigantes. Ultimo loco circa familiariim Austregas quaestio ista, an super controversia fideicommisit aut honorum semiliae cognoscere possint λ ventilanda venit. plurimi equidem tam transigendi, quam com-. promita
60쪽
promittendi licentiam ab eiusmodi bonis excludendam Volunt, cum Utique constet quod fideicommilla familiae alienationi perinde ut Feuda mastulina non sint obnoxia, sed proximo relinquenda amato. i) Ass: eum a Fcudis ad fideicommissa familiae valide argumennari liceat, in Feudis vero, prout eX dictis patet, in Arbitrum compromitti interdum licite possit; ita non omne compromissum quoad fideicommissa fami
lite invalidum censendum, nec statentia Arbitri Compromissarii hac de re lata plane prohibita dijud,
g. XXI. lProut igitur Jure Civili compromista litigantium
Arbiter siper re controversa constituitur L ir. I. ἔ.f. de recepi. pari ratione & in Feudo eligunt ac conventione
ad controversias suas quasi judicialiter determinandas Arbitrum ponunt belligerantes simulque illius laudo se staturos invicem promittunt L. o. f. . st L. f. pr. b. t. Ossicium autem sibire Arbitri uti invitus cogi nemo potest LI. f eod. ita nec litigantcs citra conisium mi nime coguntur, Ut inviti in Arbitrum compromittant, cum nemo ordinario judicio invitus rehunciarc tene G a tur.