장음표시 사용
251쪽
Follis pro ossieinis sertariis autore erasia, qui duas hane Iurem constructiones proposuit, quarum posterior priori praeserenda est, utpote simplieior nec illo partium motariam strepi tu laborans, quo prior Ceterum principium constructionis, viam haud est, utpote jam ab Agricola adhibituita de re metaLvea Lib. VI pag. D. Nihilo minus pro nova recipi debere appliacationem Machinae utpote qualis nondum facta est Aead mi a judicavit. Dusueta Machina pro navibus adverso sa-mine trahendis, qualiuio plures jamjam recensuimus; quae mutita communia habet cum Machinis Bologniana Caroniano, paulo ante memoratis sed in eo differt, quod loco rotarum, quae a torrente impelluntur adhibetuF vanniis quasi aliquis. arisbori uidam quae inter duo navigiola fixa eorum lateribus parallela est, spirali instar circumvolutus, ct ex rectangulis ligneis, qualibus vulgo in rotis aquariis utuntur, compositus, quod constructionis genua in nulla adhuc ejusmodi Machina invenitur. Notamus in transtu de impulsu torrentis in rectangula vel palas hasce quas Gallice vocant aes vel Patertes, duo Sehediasmata dedisse Pitorum in Commentariis Acad. Scienx.
ad h. a. pag. sis o udi peculiari opera Bolognia,
nam Caronianam hancque si siuetianam Machinas examia Navit earumque correctiones ulterius indicavit. qu itaque Lector Mathematicus e curiosus consilere poterit 6 Mathuna inserviens altitudinibus mari capiendis, antore M' quae aliquibus adhuc incommoditatibus obnoxia videtur Anno Irio Academiae approbationem meruerunt i . Machina inserviens
malleis praegrandibus movendis quorum in ossicim ferrariis maioribiis usus est ita, ut a duobus hominibus unus facile reginosiit proposita a Compagnoto. Inventum satis est ingenio- sim, ne sua destituitur utilitate. Contenditur enim, Machinae hujus auxilio a duobus I ininibus malleos Iocio imo asco li-ιbrarum elevari ae zoniichus unius horae spatio absolvi posse. Quod autem constructio non sit novae exinna patet quoniam silinilis seres iisdem prineipiis innixa deseribitur Machina in Meatro Machinarum Muthematicarum, Mechanicarum
252쪽
Boi grandeo, quarum a CI Eclitore sat ampla descriptio, ses
licet inde a g. ii usque ad M. exhibetur. Negavit Auistor sibi unquam visem fuisse Machinae Mithmeticae aueeaIrana exemplar aut lectam descriptionem. Ceterum Mais
Sina ejus multis in rebus similis it Lespinianae, cujus in sup tiori ense mentionem fecimus. OperationeS, quae ope Marichinae primae fieri pollunt, sunt additio subtractio multipliacatio divisio re iugem in numeris determinatis ut libriasitvres , assibus iis . . denariisidentero; item reductio lubrarum in asses. assium in denarios, vice versa. Et hae quiisdem sunt quae ope prima Machime fieri possunt operationes Arithmeticae, quae ipsi eum Lespiniana ilhi sunt communes. Seis ounda autem Machina primam longe antecellit utpote quae frictionum incommodis laborat, ad libras asses denario que solos restringisur. Secundae vero motus longe sunt leni re omnibus iis quae eam praecesserunt; , quod palinarium est sola aliqua rotae mutatione, in promtu aciei da sie dispoisui potin ut omnis generis numeros determinatos calculo vh jicere detur. v. g. hexapedas, pedes marcas uncias. Posibs.
de quae sunt infinita hujusmodi Tertia Machina levibus solum mutationibus quibusdam a secunda differt, eosdemque praestat effectus. Praecipuum quod facilitati α aequabilitati motuum hi hisce Machinis quamplurimum conducit, est quod evite
tur intricatae elateriorum complicationes. De omni itaque se
cessu haudquaquam dubitandum est, cum praesertim exemplainta lignea jamjam exhibuerit Λutor. O Candelabri alie uiua constructio utilis, inventa a virgine quadam cui nomen es Mademothelia dia Chaleati. Usus ejus inprimis hic est, ni candela in eo colloeat ad ultimam usque particulam consumi d beat mechanismus autem in aliis quoque instrumentisci unadhibitus fuit. 6 Machina, quae inservit triremibus linpellei dis inventa ab Illustrissimo Comite Saxoniae re applicata riis remi quae I in utroque latere remis instruitur. Iudicat, fustperingeniosa dc ex optimis principiis feliciter deducta. Cum vero in hac ipsa quam diximus triremi ad praxi perducer tur visa fuit nimium affici a trictionibus, quae motum ejus d riorem reddunt. Praeterea perspectum suit vim vel inpulsim
253쪽
ab ea remis impressum non esse adeo fortem, ut navis integro illo temporis spatio protrudatur quo ad elateres rursus teri dendos opus est; eam igitur a torrente per spatium aliquod iterum retusum iri, nec celeritatem conservare constantem. et
rum subducto calculo reperitur, vim hule Machinae applicandam esse debere ad resistentiam ponderis ut 9 ad r337'. nesargi Inventa reseruntur haec est Modus naves in mare commovidius ae fieri solet, immittendi, reficiendi. ct carinandi proapositus a Cl. totius hujus operis Editore Gallono, qui copiosam ejus explicationem. Tabulis quatuor illustratam dedit. Tota res eo redit ut in portubus constituantur alvei nova ratione dispositi. Usus alveorum Bassia Dest in reficiendis praecipue navibus. Modus hie multum differt ab aliis qui in celebribus portubus Brestiensi ac Rupesortensi adhibentur. Ita
enim excavandus est, ut aqua marina per duas porta ipsi semis per amuere possit, profunditatemque determinatam conservet; aqua igitur in alveo contenta, cum aqua marina ad libellam mrit. Cum vero latera alvei hujus multo altiora sint plus etiam aquae pro re nata ei immitti poterit. In ejus extremitate, quae omnium longissime a mari distat, alius adhue alveus exstruendus est, cujus fiundus paulo elevatior sit libella maris re parietes prioribus altitudine aequales. Intra hunc alveum naves facile. absque ulla molestia, aedificabuntur. Quando autem in aquam immittendae sunt, id hae ratione fiet. Claudendae scilicet sunt portae alvei prioris. ωis ope antliarum quamplurimarum aqua penitus implendus; cumque posterior alveus priori iunctu sit simn aqua abunde, ultra summitatem minplebitur adeoque navis in eo constructa fluctuare incipiet, in alveum priorem facile transferri poterit. Qii ncto aperienda sunt quamplurima ejus emissaria Sabori , tantumque aquae superfluae emittendum, donec alveus eum mari ad libellam restitutus si tuncque apertis portis navis sine ulla, lenia aut resnentia mare ingredietur id quod erat faciendum. Autor hanc methodum in mari praesertim mediterraneo adhibendam proponit, quippe quod fluxuin refluxu caret in mceano autem phares forsan exceptiones contra ipsam fieri posse fatemri uti vero ejus tam si IIcitas quain praeflantia, eo magis
254쪽
magis pateat, perpetuam comparationem cum illa instituit. qua in portubus quamplurimis utuntur nullumque est dubium quin hic Cl. Galloni modus longe simplicior minus
sumtuosus, expeditior, decurior censendus sit. Et quo meistius Λcademiae de eo judicium sussragiumque lector perspicere possiit integrum approbationis testimonium, quod ab ea
obtinuit pag. F - ση inserendum curavit a machina, inventa a Buissono, in re monetaria usum habens. Ejus enim O. Pe monetariorum securitati prospicitur, ne, dum signanturna onetae eorum digiti contundantur, licet id quidem raro contingat Inservire in iis quoque casibus poterit ubi monetarii non adsunt satis exercitati nummus enim ictu signandus, a Machina in locum competentem protrudetur absque hominum auxilio. Machina hydraulica, inventa a Densario αὐ la Devisse ordinis sacri viris, Academiae exhibita acie Briιn. Dignam judicavit Cl. Editor, quam sese describeret, Tabulis omnino ex delinearet est enim magna ingenii vi inventa, α ad executionem seliciter perducta opus est castello elevato, ex quo aqua per tubum decidit tuncque opitulante Machina, ad altitudinem satis grandem iterum elevabitur. Postruam elevata fuit quaedam ejus pars riirsus descendere debet, scenuo in Machinam actionem exercere suam; ct haec aqua, una
eum illa, quae e castello seinper decidit, duo sunt motus principia in tota Machina Clim exstruet filisset in loco, cui Sevenomen est, constitit castelli altitudine existente42 pedum,aquam ad a pedes elevari, adeoque viginti duos iitra castellum pedes. Spatio diei unius adscendunt iaci modii, ex quibus vero non nisi 6, adeoque vigesima pars, usui sunt cum reliqui ad movendam Machinam descendere rursus debeant uti modo dixi. mus. Dubium autem non est quin tota Machina se ulterius corrigi possit ut plus quam Ut aquae elevatae ad usus redeat. Notatu adhuc dignum est, Omnes sere frictiones ab hac Machina penitus exulare. xΛbacus, qui in servit plurimis operationibus Arithmetieis expediendis propositus a d man. Nil aliud est, nisi conani uni Λbacus Pythagoricus sed amplior, usibus pluribus accommodatus additioni scilicet, subtractioni, multiplicationi, divisioni, reductioni fractionunt ad simpliciores.
255쪽
denominatores, e quae sunt alia nujusmodi, Mathematieorum euriositate non indigna Ceterum Abacus hie inserendus est et Instrimiento, quod Autor A. ira proposuit, ubi quamplurimorum aliorum proprietates unitae sunt ut eo loco diximus omeda Chais Mutante , quae movenda est ab homine in pomis -ca ejus parte collocato, proposita araritandis, diversa ab iis quae huc usque sunt inventae ac descriptae, o maioribus itineribus intellige, quae in planitiebus fiunt, ,emirimodatior. 8 Alia e jusdem generis Rheta, inventore eodem, quam is ipse, qui in ea sedet, movere potest di debet. Et sic quoque Tomum uintum absolvimus, de sexto, eoque ultimo proxime in .
Rem Jonge gratissimam facturus iis, qui in jura pubiastenti imarum gentium magno studio inqvirunt nolHagensium Typographus M. Neauisne in eo nunc est totus. ut Acta e conventione pubΑea Regum Angliae, a Thoma, more olim collectas, pusis mole magnitin, seles, opsinarum rerum egregium, sed majori quam e re esse plurim cum vidatur huc usque pretio ab editoribus Anglis divendutum in minorem Volaminum numerum redigat efficiatiluo hae ratione ut aequiori quam olim, sumtu in manus venire eruditorum posint. Nimirum typis usurus longe quam h bent binae illae Anglorum editiones initimioribus etsi ne siequidem oculorum nimis aciem fatigantibus, universum illud viginti olaminum opus nulla parte mutilatum quin acceΩfione aliqua ditatum, in Miamina Gum, nec ea iusto grandi ra, coget. Dabit novae huic editioni , forma majori proditi
rae titulum Faedera, conventioner, litera, cujuscunaueg
neris Acta publica Arar Rue Anglia, s alio quamis Imperatores. Reger, Pontificeri Principer vel Communitates, ab μιunt Semla duodecimo, via ab A. rtor, ad nostra inausam pora habita aut tractata ex orograpM , infra fero res Archivorum Regiorum Gesosrarias per multa Semia ruam duis, fideliter ε cripta murem mim de mandato nup ra Regina, aeeurante Thomammee, jurim Sereni mar
Regina Historiograph. Misi urna, ad originatiae oartas
256쪽
in turri Londinensi denuo summa Ida collata ue mendata. st vidi Georgii olines X Volaminibus in foliis comprebens. Habebit haec edili prae vetustiori hus illis id praecipui, quod operi universo accedet rerum notabiliorum Iudex generalis, tun Editores Λngli singuli Voluminibus singulos Indices adjecerint id quod in tanta Oluminum copia non potest non molesquin accidere. Praeterea, quaecunque olim Anglico seri non legebanturia hie in Gallicum translata comparebunt, servatis taliae simul ipsi Λnglicis ut ad hete eonferri possie Gallica interpretatio. Opus omne plagulis eirciter bis mille
consabit ovibus statutum est pretium Florenorum Belg. Hadii. I in charia, quam vorant, scriptoria Florenorum i68 αllos in eliaria regia seu maxima. Sed haec ita in portiones, dividentur ut Florenicio intra mensem hunc, proximum, totideinque acrepto Tomo primo Ric porro, accepto vero Tomo ultimo, Florent Iain n. io, solvantur Exemplaria Op ris non nisi quingenta re quinquaginta prelo exibunt, nisi major sorsan eoru in . qui nomina sua dederint fuerit numeruS.
Utque certo constet non esse plura publicata . singula exoemplaria numero suo signabuntur. α nomina eorum, qui societatem cum Typographo inierunt, in ipsa peris fronte praefigentur. Si sorte plura in posterum operis hujus Volumi inain Anglia prodierint, eadem hui editioni additurum. recipit Typographus. In chartae elegantia α nitora literarum, quod desderes, nihil erit. Eam spem nobis facit specimen operis, nuper demum publicatum quod mite nobis placet, legentiumque oculos pasci Mense Martio anni 738 in anus tram detur enatorum Votamen primum cui alterum Mense Septembri ejusdem anni et sic, exactis mensibus sex cetera singula tim succedent Symbolas colligendi cura demandata est, ut a
aliis urbibus Typographo nobilissimo cuique, ita hic Lipsiaec paro risebio in ei jus etiam officinari plum, quod dixtimus, operis specimen cuilibet expetenti dabitur inspiciendum. Sudant a sub prelo D. Braedelitii, Typographi Ultraj viini. G. Marani, ICti Tolosani, Opera juridiea. rarius huensqne Lbvia, sed omnibus elegantioris doctrinae studiosis cupLdillime exuetrio curam edendi suscipiet elegaulissinuae erudi
257쪽
tionis eius. Fristian Henn rotatur patria eliphalus, sed Batavorum gloriam hoc teinpore felicissime sustinens. qui. ut prorsus est aptillimus ad spartam hanc ornandam ita rec gilascendis elimandisque his peribus insignem operam imμpendet. doctissimaque Praefatione eruditissimi Maran in bonas literas praeclara merita commemorabit.
Ex ejusdem ossiciua Medeotii quamproxime prodibit nmundi Mirillic notissiini inter elegantiores Iurium, tores nominis, in Insituriona Iuri Commentariusi denuo nunc ed, tus, ct ejusdem rotetit Praefatione compositissima instruimia. Gratus hie nuntius sine dubio iis qui aegre huc usque caruerirunt pulcherrimo hoc doctrinae Meristiana monumento, tanta antiquitatum Juris copia redundanti, ut e nomine cum pauocis aliorum seriptis comparari possit. Nec tacebitnus praeclarum institutum, cui se nune idem voletius cum suo Braedeleti accingit in magnum quoddam
corpus colligendi scripta praestantis a QPhilologiae aeque.
ue Jurium amantibus percara, duorum in Germanis Ni
rum, Alberici ex Scipionis Gentilium patris' filii quorum sancta est inter cives nostros, o esse debet inter exteros, memoria, ob incomparabilem doctrinam positumque in illustrandia legibus Romanis insigne ac minime vulgare studium. AEque salutare est Viri hujus egregii consilium, aureum n.
lam Sam. Petit in Leges Atrica Commentarium nunquam nee laudandum satis, nee satis commendandum denuo in Imcem proferendi. suis partim partim aliorum in Critim horoum doctisIimis Annotationibus ornandi.
Gaudentes etiam propediem expectamus elegantissimi hujus JCti novam Hviniani de origine seribend libelli editionem, multo studio recognitam annotationibusque prorsus egregiis instructam. Cui si areri post adiecerit Epipolas inmmachi. in quibus emendandis partim partim illustrandis certo scimus nunc esse totum, insigni protiato sibi beneficio rem literariam.
doctosque hominea ad unum omnes, obstringet. Nos destinatis hisce eum magno fimae ruriam incremento conjunctis, non tantum applaudimus ex merito, sed laetos etiam prosperosque se essus ex animo comprecamur. Diuiligo b Coosl
258쪽
IAC AUGUSTI THUANI HISTORIAE SVI
memoriam complexus eo opere esset quo adeo superasse gravissimi argumenti gratiam putabatur, ut, cum annes dignitatem utilitatemque rerum esse maximam cognovissent, 'ni tamen praeter res in eo excellens omnino nihil. re ad vitam prudentia insis udam, di ad animum artis αδ ctrina luminibus oblectandum sectaretur reperire potuisses neminem ex eo jam multum, uita verae gloriae eum cona a meruile Inerat enim ei ingenium amplum, sublime. magnificum tanta vi atquabilitate, constantia, industriaque. ipsis rebus gerendis promtum qi anta in cognoscendis iis at critate ac vigore abundabat. Fieri itaque non poterat quin admirabili nascem seueitate, cognataque quasi immotae sortia
259쪽
satornm lege tali ne aevo ex posteritate honos deesse , M. omnitas ille ad Historiae dignitatem honis instructus ante iasones rerum animadverteret causas reperiret progressit --taret componeret atque exigeret diveriorum temporum Con gruentes inter se connexasque Plane simithudines, conseque uistia deiaque R eventus, tanquam qui coeli tempestate permutatione aeris ex longinquo praevidere solent, conjungeret, is ira
omnes partes consorinaret ut non minorem eam esse quae legentium animos contineat voluptatem, sit necesse, quam qua
ipse omnia in luce sibi collocata atque disposita, concinnoque ordine ae ratione manifesta conspexusset Cui tam praecIaro
muneri natura, ne parum in ornando eo vices suas experta atque ostentasse divisias videretur adjunxerat judicium temperamenti conspiratione omnium virtutum qua ibi vindicat humana ratio mirabile. Tanta enim cura sapientiaque ubisque perspe it, quae vera quae falsarant, ambigua distinxit. repugnantia contemsit, ut re aut eo quo is explicavit modo genas fuisse, aut omnino geri non potulisse facile crederes. Iam delectus rerum ordo tractationis vis explicandi ardor docendi sententiarum dignitas, orationis perspicuitas copia. splendor, supererant huic quem natura de majorum geniustrantum Historicum finxerant instruxerantque cum accessi
his longe major aliqua & nobilior virtus quae sola reliquarum in eo acturam pensare abunde potuisset, si sorte Dii in, mortales hoc beneficium suum integrum invidere nobis nec
potius humano generi alterum hoc a T. Livio decus, quo Pintissimum suam gloriam excellentiamque aestimaret conceder in magnae atque inusitatae virtutis honorem ac solatium O. luissent. Quae laus semper tanta fuit, ut eam ne nominare
quidem in Euan opus sit cujus sciri quando audiunt no mine summi a perfecti in veritatem amoris appellationem quandam qua nulla reperiri possit honorificentior contineri. intelligunt omnes. Meo ubique impavidus, candidissiimus omnium rerum aestimator nunquam deseruis ingentem genη- rosae ct erectae vim mentis conscientiae integerrimae spiritus ac libertatem; ut omatibus in rebus nihil ipsum a no. omnia re
260쪽
hns dedisse, in aperto sit. Nunquam non vitia virtuti poenas uituperata, virtus vitiis infamiam dat laudais. Quodsi Romani olim Diis gratias agendas putarum pro maximo quos liberi viderant, imperatorum, quod is in sua potissimum republiea natus esset, quoa ubicunque is imperator exstitisset ibi imporium orbis terrarum esse oportuislet nos prosecto hoc uno misserae aetatis feIicitatem metiendam putamus, quod ea Thuanum tulit eum, cuicunque aevo is Historicus contingere potuerit. ejus virtutem atque memoriam fatis lanetim illustremque deberi facile intelligamus. suae cum nemini polliat esse obscura, cujus rei causa hie a nobis disserantur ut coga leant Lectores nonri hoc sibi cupimus, persuadeant eum Thuanus tantum quantum a nullo aevo tribui possit . meis eriti honoris, cumque invida quamvis re tanquam conluis rata in eum sua aetas nullam mea debitae ei gloriae partem eripuerit, nihilo minus nunc demum de ingrato erga tanta heis neficia genere humano pulcherrimam videri reportasse uicto. riam. quando ab hac cultissima potiorem partem, tot literarum bonis circumfluente, aetate ejusmodi consecutus est inponii doctrinaeque testimonium eam ad nominis immortalitatem commendationem, ut jure dubites, cujus major sit laus seculi, suis
periorisne, quod genuit, an hujus quod divini viri tanquam coelo delapsam operam justissimo judicio aestimandam insignioque ornandam studio praeclare suscepit. In quo illud pera quam auspicato evenit, quod haec potissimum eura abanglis sieprosecta quae gens qua est ingenii libertate animique magnitudine incredibili, ingeniorum hodie delectum diligentissime serves polletque aeutissimo judicio ad colendas arte ex .ercitationesque iterarum, quas Romanorum exemplo, quibuε- eum dudum ei libertatis intercessit aemulatio ingenti hominum ad id maturitate acerrime sequitur. Ex iis itaque magnae te eximiaeque eruditionis Samuel Buc υν, autore hortatoreisque Meh. Μιado Medico regio editionis vero rationes procurante operisque augmenta od apparatum instruente Thoma Graio. nova Thuanεaviustori exemplaria publicis hominum