장음표시 사용
201쪽
eirea Pontii insulam , & elrea Paulam in Calabria, atque non proeul a Civitate
veteri, quin immo apud Sardiniam frequenter inveniri a Sardis accepi. Nune vero magna Corallii copia ad nos ex insula quadam maris Africani, vulgo Tais barca vocata , advehitur, quae parum abest a Tuncto , unde magnus Genuenis sibus mercatoribus quaestus. Hanc laudem rubro , ac syncero Corallio nonnulli tribuunt, quod collo adalligatum, itaut carnem contingat, homini aegritudinem vel praesententa , vel instantem, & haustum venenum quam citissime prodat e subito enim, si Corallioluta saeuI- quod adfuerit , pallorem contrahit, ac de nitore pristino remittit. Cujus Uyς rei causam esse arbitror non caecam aliquam Coralliis a natura ingenitam virtutem , sed pravos tantum vapores, quibus prius Corallii substantia, quam corpus humanum ascitur ; idque in infantibus sollim observari. Frigida sunt priomo gradu, sicca secundo . Narrat igitur Camillus Leo nardus Medicus sua aetate admodum celebris, experimento se comperisse, infantes a comitiali morbo
praeservari, si statim ipsis , cum primum in lucem prodierint, & antequat aliquid degustarint, dimidium scrupuli pulvcris ipsius Corallii rubri deglutiendum exhibeatur. Nostrates vero mulieres Corallii surculos puerorum pectori appendent, non temere solicitae, ut pericula, & fascinationes a pueris averistant . Corallium mirifice ventriculum corroborat, non modo per os sumptum, sed de collo suspensum , ut stomachum contingat: vomitum , nauseamque sisti tr cor mirum in modum confirmat , spirituumque resolutiones prohibet :contra sanguinis rejectiones valde cilicax est e potum cum aqua pluvia , torminibus , & urinae dissicultati medetur; saepius vero sumntum lienem absumit rcum c crvi cornu , & aqua mistum varios corporis morbos sanat, ac praecipue vermes fugat: oculorum aciem acuit: lippientibus, & j is, quibus crebritis muscae obvolitant, manu illitum summopere prodest : tonitrui , & tempestatic ut plerique autumant fortiter resistit: unde veteres contusum agris intule runt , eoque arbores asperserunt, ut ingruentem tempestatem illaesae subterfugerent: Indi fulminibus adversari gestatum sibi persuadebant, illudque propterea majori loco habebant, quam nos margaritas: contusum vero si cavis dentibus ingeratur , citra dolorem cos eximit, & gingivas reponit; excrescentias coercet, ac cicatricum vestigia reprimit: ad defricandos quoque dentes plurimum conscrt : Igne crematum , & in farinam tritum valet adversus cal
Huc etiam vice auctarii pertinet, quod de quinta Coralliorum cssentiae fortasse utiliter magis , quam diffuse traditur , quam chymistis acceptam fe- Chymiea δ Cor runt, qui Corallia eodem prope modo, quo margaritas in liquorem resolvunt, Ina remedia . ea enim minutim in aqua serventi conterunt, contritaque in calcem solvunt,
quam deinde stillando eluunt, donec omnis salsedo evaporet, postea pulverem vini spiritu excipiunt, quem balneo immittunt, &eo sexies , vel septies
Nonnulli vero Corallia in calcem redacta dissolvunt, & ex vini spiritu nonies extillare permittunt, donec cliquentur r quicquid autem in imo resiis det, id recenti vini spiritu perfundunt: & priori modo ad stillas provocant,
usque dum Coralliorum tinctura excitetur, quam ipsi animam vocant: Summum medicinae mysterium , quo omnes corporis humani affectus ita stirpitus, quod ajunt, cra dicantur, ut corpus divina quadam aspiratione in habitum tempe
ratiorem transmigrare videatur . Quen libet vero comitialem morbum tana
infantibus , quam aetate ingravescentibus brevi tempore adimit di oculis superis impositum eorum dolores mitigat, defluxioni opitulatur , & pustulas disjicit rcaeterum omnia , quae superitis comprehendi , feliciter, & essicaciter ope
De nigro Corallio nihil est necesse, quod dicam, quia colore tantum aeaeteris distat; estque rarissimum: non solum apud Troglodytas visitur, ver, in infero quoque nostro mari circa Pontii insulam , & in Calabria juxta Paulam, aliisque in locis . Antipathem Dioscorides nominat, qui item illud easdem
202쪽
cum rubro facuItates obtinere tradit: hujus generis truncum , longitudineo hic ubi tali, digitali crassitudine, arcusque instar inflexum, masno emi Neapoli pretio.
Coralliorum histor Iam plurimum it Iustravit CI. Comes Marsilius diligentissimus sane Naturae serutator et multa quidem, vel quae recentiorum industriam omnino latuerant, invenit, vel ab aliis hactenus observata, exactius investigavit. Quae profecto multam lucem afferunt Physicis, ad illo tum ortum , nutritionem , & incrementum , commodius explicanda . Primum vero nihil amplius dubii relinquitur an Corallia sint ad plantarum genus reserenda, pol quam Vir eruditissmus eorum flores conspexit: quos prodire observavit consertissimos ex tubulorum orificiis , quae in extimum Coralliorum corticem aperiuntur. Flores isti, ut idem tradit, colore spectantur albo calycique pariter albo insident: in octo partes , seu petalorum lacinias dividuntur, ita ut caryophyllorum aromaticorum magnitudinem , ac sormam aemulentur . In eo autem maxime mira est corum natura, quod conspieui sunt duntaxat dum maris aqua immerguntur, ab illa enim extracti, statim aspectum sugiunt, ae tubulos ex quibus emergunt, subeuntes , occultantur: si iterum autem in eandem aquam insundantur rursus tanquam ex Iatibulis exeunt, iterunque extracti evanescunt. Cujus phaenomeni ratio peti posse videtur, tun ex aeris , tum aquae actione . Etenim Coralliorum cortex mollior, laxior, ac turgidior a circunsula aqua servatur , ob peculiarem quandam structuram , qua partieulas aqueo- marinas sacile excipit. Hinc aqua deficiente , portiti, qui ea opplebantur, ac tumebant, exinaniti, propriarum fibrarum contractione angultantur, unde totus cortex e Xiccatus contrahitur , contractusque flores, quibus per fibras jam decurtatas adnectitur, ne eessario intra tubulos trahit. Accedit quod sales in aere fluctuantes , agunt probabiliter in C restiorum fibras , atque ad majorem contractionem adigunt . Verum s in aquam communem immit tantur , aequu latent ac si aere circundarentur ; fortasse quia aqua haec salino-sulphureis partibus caret, quibus marina abundat , ideoqite, non eadem ratione Coralliorum porulis subeundis vali seque replendis atque extendendis apta est. Duplici substantia constant Corallia, exteriore atque interiore. Exterlor seu cortex, mollior est, spongiosus, ac glandulis intertextus t in eius autem superficie interna, concava quidem, sulci impressi apparent, tubulos excipientes, qui inter eorticem & Interiorem substantiam inseruntur. Ex hisce tubulis si I succus quidam lacteus extillat , qui copiosior manat ex ramorum summitatibus , vel Ieviter compressis . Succus hic effusus ae diu lervatus prostressu temporis croceus evadit. Substantia interior durior est ac serme lapidear eius su nerficies externa ab imo usque ad ramorum summitates striis in longum productis notatur, quae manifeste quoque in aridis Coralliorum truncis conspiciuntur ..Hae autem striae nihil aliud sunt, quam n raedictorum tubulorum vestigia . In subitantiae hujus durioris exteriori parte prope corticem celluIae interspersae comperiuntur eodem succo lacteo oppletae a Nascuntur Corallia in marps Ioeis non adeo prosundis Se In erypt Is aversis ab aquilone , & ad merῖ- diem ut plurimum spectantibus, quandoque etiam ad orientem , & occidentCm , quarum crypta rum tectum superficiei terrae praeter propter parallelum deprehenditur . A' frigore enim admodum laeduntur : hinc in aquam frigidiorem tinmissa non turgent, nee flores emittunt, ut idem Cl. Marsilius refert. Illud autem maxime notatu dignum est , quod contraria penitus situs ratione nascantur ac cres ant, quam caeterae stirpes : Etenim trunco parti superiori cryptae adhaerent, ramosque non sursum, ut caeterae plantae solent, sed deorsum versus maris standum emittunt. Nullis autem radicibus innituntur, sed extrema stipitis parte dilatata veluti in lamellam, obvia quaecunque corpora complectuntur.
Ex dictis igitur hac propemodum ratione Corallia gigni nutriri atque adolescere verisimile est . Nullum autem Coralliorum semen adhuc compertum , ideo non improbabile est illud latere in eorum succo lacteo , ut coniicit Tourne sortius L e I praesertim eum a Cl. Marsilio in floribus succus iste etiam contineri observatus fuerit. Utcunque tamen si , necesse est ut semen hoc aut sit initio fluidum , aut postquam germinare coeperit fluidum fiat. Siquidem qua parte Corallia germinationis principio tanquam radicibus , aut basi innituntur , modo conchyliarum testas ita illinunt, ac crusta penitus obducunt, ut quoscunque earum snus, soramina , ac strias subeant pmodo saxa, madre porarum frusta, aliaque dura corpora admodum tuberculosa ac flexuosa in omnem partem circun- vestiunt, & nonnunquam etiam internam corum compagem , praesertim si sint spongiosa , penetrant, ita ut in propriam substantiam illa quasi immutasse videantur . Vcrum cum Corallia in tectis cryptarum nascantur , neeesse est, ut vel aliouo e latere eorum semina matura , quemadmodum observamus in plantis capillaribus , ac nonnullis siliculosis , veluti Cardamine Balsamina foemina &c. sursum ejaeulentur, aut delapsa, ob eorum levitatem super maris superficium fluitent, donec undarum agitatione delata alicui parti imp Ingantur, ac loco ad germinationem apto adhaerescant. Quanuis enim flores in quibus semen contineri probabile est aqua marina graviores observati sint a Cl. Mars Ito nihilominus fieri potuit, ut id evenerit, quod adhue eL sciat immaturi,nisi potius dicendum sit, semen intra flores inclusum, a caeteris partibus quibus implicatur separatum, levius fieri: adco varia ac multa sunt, quae specificam corpo um gravitatem immu
Scinina itaque locum opportunum aliasque necessarias circunstantias tracta, stipῖtIs basim primo explicant ; exinde in truncos , & ramos diducuntur: interdum vero conchylias aliaque propinqua corpora exteriori crusta tantum eleganter oblinunt, quasi fusa Corallii substantia, nullis adhuc truncis em illis. Quod quidem dupliei ratione evenire posse videtur. I. quia erustaeea illa materies, nihil aliud fortasse est, quam succus memoratus lacteus e Coralliis deciduus et qui si semina matura contineat, omniaque ad germinationem idonea offenderit, plantam progignit, quam suo glutino corporibus
203쪽
poribus duris assigit, atque implicat . Si vero aut seminibus prorsus eareat, aut haee sint immatura, aut aliae conditiones necessariae desint, nullum germen prodit ex succo illo Coralliorum . II. quod
eadem crusta quod quidem probabilius videtur non ex simplici liquoris effusi concretione gignatur , sed ex ipso Coralliorum semine seu illud laeeus Iacteus sit, seu aliud quod dum fibrarum expansione quaquaversus serpit in latam basim, tum ob alias rationes , tum praecipue ob fluctuum compressionem duntaxat extenditur, quemadmodum in plantis terrestribus saepe saepius observamus, qu clum radicum aut soliorum multitudine luxuriane, nullos sere flores, aut semina producunt. Ex diciis patet Corallia eadem paene ratione , quaeaeterae stirpes, nasci, nutriri, atque adolescere zproprio enim succo peculiari nutritio scatent; qui per dictos tubulos, ac glandulas circunfluens , --..---aac unaequaque trajectus, & percolatus digeritur ac perficitur , donec aptis partibus adhaerescens nutrianitie plantae fibras extendat, augeatque. Succus autem hic nutritius naturam propemodum restri lapide Scentis liquoris : particulis quippe Salin sulphureis, at halicis, ac bituminosis resertus est, quibus invicem coalescentibus paulatim in lapideam duritiem conerescit. Quo fit ut tubuli intimiores aliquore concreto penitus obstructi, invicemque compressi nullum amplius alimentum intus suscipere queant: ia eoque Corallia externorum tantummodo vasculorum ministerio nutriuntur quae magis patentia, minusque compressa molliorem succum excipiunt, quod etiam in arboribus contingit. Cum autem nullas radices aut capillamenta emittant, quibus, aliarum plantarum instar, corpora subeant, atque ex his alimentum exugant, sed tantummodo duris aridisque cautibus ac testis adhaerescant, unde nihil probabiliter nutrimenti possunt extrahere, necesse est, ut tubulorum oscula, in externam corticis superficiem hiantia, ab aqua circunfusa , alimoniam exorbeant. Qiramobrem Corallii planta ex aqua maris extracta statim exarescit, duriorque evadit, Immo si partim aqua immergatur, partim supra illam extet: quae pars aqua circunfunditur viget , alia interim arefacta, quod in aliis stirpibus non evenit, in quibus nutrimentum radicibus haustum per omnes partes aeque distribuitur. Color ruber, quo inficiuntur Corallia, latet in substantia admodum tenui, ac volatili: facile quidem illum exuunt, atque idoneis menstruis communicane, nempe cerae liquefactae , lacti, ac praesertim succo linionum non depurato; quo tinctura adeo volatilis ex Coralliis extrahitur , ut nisi bene clausis vasis coerceatur , brevi evanescat. Quamobrem alba Corallia a rubris parum differunt: non modo enim arte ex rubris alba fiunt δ ve rum etiam natura ipsa Coralliorum rami ex eodem truneo emisi partim albi, partim rubri spectan eur , quemadmodum nos observavimus apud Illustrissmum Stroram .
Copioso a thali praedita sunt Corallia; acidumque vehementer absorbent. Si recentia distillentur prae bene phlegma Iacteum, in quo liquoris bituminosi guttulae innatant. Cl. Marsi ius assumpto pulmuere summitatum ramorum recentium , a ventriculi , qua laborabat, cruditate se liberatum luisset
204쪽
C A P. XU. NU M c sibi Iocum suo quasi jure vendicant Coralliola, cum ejusdem sint
cum corallio generis et neglecta hactenus, & a nemine, quod sciam, descripta: Neque est, cur aliquem nominis moveat insolentia, cum sciat his COR ALLI OL A ALBA materiam fere eandem cum illo esse , sormamque ramusculorum crebritat persimilem . Non tamen sua sylva, aut cespes digitum altitudine excedit. Quod in hoc usque tempus latuerint, nec quisquam de eis scripserit; eis obia fuisse
205쪽
suisse fortasse crediderim hominum luxum , & avaritiam, quae corallium, postquam notesceret, celebrarunt. Nam cum hoc investigari, evcllique coeptum esset, exigua haec praeteriere, & quasi contempta reliquero : ex quibus nullus ornatus csset, neque etiam pretium sperarent. Communis igitur forma cum corallio , parvitas longe diversa est, sed tamen ei congruons ramusculorum
tenuitas, atque hinc fragilitas; pluribus etiam dividitur surculis , & magis crispulis. Color albus , & foris , qui crispis facile adhaeret, saepe fuscus , squa
lidus, cinereus, glaucus, ex fluctuum, ut puto, allutione. Innituntur his Zoophyta quaedam minuta admodum , affixis testulis , quarum diversa forma. Pleraeque plane apertar, velut niduli quidam, & denticulatae; saepe turbinatae exiguo ad summum spiramine, nonnullae cochlearum instar; rufar omnes, vel candidae. In sunt liaec etiam trunci cavernulis . Ad nascuntur autem Coralliolis alcyonia polyphylla minima. Quin ex ipso surgit cespite alter veluti truncus, curtus , crassis , sine ramis, laevis, non omnino candidus, sed aliquantulum caesius, superne cavus , intusque, ut in aversa fungi parte , pectinatus , qua forma, ut nos appareat; cssiciunt etia in Zoophytorum supremam marginem ambientum turbinatae testulae . Inveniuntur in mari Siculo propc Melitam insulam. De facultatibus , cum hactenus ignotae fuerint, ne verbum audeo addere.
Quae Corali Iola alba Mercato dicuntur, sunt speetes Madreporae, Du PorI, euius genus Ita definitur a Turne sortio : Maurepora est plantae Icnus frὸ Ispideum, coralm .emtitam, in ramolas puruπque disisum foraminibus pervium , interdum teΓiformihus. Huiusmodi plantas ma: inas ux semine gigni autumat Cl. Sloane ita enim tradit apud Raium sσJ qui lithophyti nomine planeas omnes marinas Iapideas eomplectitur: LIuvisto Met haud dubιὸ ex si mine ortum hethente Siquissi in locis suis, tibi plurima reperiuntur , hoc est In aquis vσδεμ, eorum sperma si ita loqui liceat, pissaepe vis, corpus nimirum mucilaginosum restaui instar pcllacidum , ejusdem cum lapidibus figura , jdOηque in supcrmie maculis insit nisum , priis sintaxat carens ; quὸs
ex aquis enc tum , calare cori uatur , seque in angustiores terminos co trahit, o vacuis evoὸit , coloris cinerei aut pallivi Iutei ; in quo tamen Iapidis rudimenta eernere licet. Lapidos ii a fundo maris ab urinatorutis extrahuntur , nou solum, ut in calcem excoquantur , sed ut aedificiis , o m vi mentis tormentorum ictuus concussis extruendis interviant. Nadreporarum subitantia spongiosa est atque ossium structuram prope modiim refert : ob tenuium enim lamellarum fibrarumque miram inter se complexionem innumeris poris perforatur, ita ut elegantiis anum reticulum, foliorum fimbrias quodammodo exprimens,quod in externa escharae, ac T leporae, seu frondiporae figura visitur, micro scopio spectata , adam uilim exhibeat. In quo illud mirum sane est, escharas quae profecto inter madreporas sunt recensendae, eadem enim substantia constant porosa ae retita in eandem partium internarum fguram in externa superficie servare , eadem ratione, ac majores erystalli salium cx aliis minoribus ejusdem sermae coalescere observantur . Hujusmodi igitur eorpora inter se differre non videntur : ex eodem enim reticulo, quasi quadam tela variis modis complicata, exicrnas tantummodo formas diversas piae se feriint; nam modo abeunt in tubos laeves , modo in ramosob, ac tuberculosos, modo In re te concinnantur ; modo lamellis, fungorum similibus e ramorum centro ad eorundem periphaeriam radiatim productis, atque intellii liis majoribus cunei formibus reliciis, unicam tantum , ac majorem stellam in tuboium plano dc monstrant, modo innumeris poris ubique scatent , eadem lamellarum compage stellulas rescren tibus. Quo fit ut m ad reporae leves admodum sint ob pororiim eop am ; asperae autem tactu , quod ex reticu lo quo componuntur undcquaque m aequaliter attollantur , quasi sila Iapidea . N ad reporae a Turne sortio, Ralo, aliisque inter plantas marinas recensentur, non secus ac corallia, exteraque lithophyta . Cl. Marsilius a eorallio differre comperit, quod eortice destituantur . Quorum sententia , si vera sunt semina , quae Cl. Sloane observavit, ut superius dictum eti , la tis esset dc monstrata : praeterea vero confirmari potest ex interna huiusmodi corporum textur ;quippe quae, ut e X posuimus reti formis est , ac plexui reticulato , qui in plantarum partibus disse et is observatur , admodum similis. Augustinus Scilla suspicatur, madreporas esie animalia in lapidem conversa . Verum Illustrissmus Lancisius eum mictos copio madreporae frustum inspexisset animadvurtit ejus substantiam salino tartareae materiae speciem exhibere: Hinc nonnihil addubitavit, an hujusmodi corpora lapidum aliorumque fossi tum instar progignantur. Fieri enim posse judicavit , ut quemadmodum ex salinis particulis inter se per ii apositionem coalescentibus ,
crystalli saltu in construuntur. quae cubo , prismata. pyram das . aliasque figuras suorum clementorum exacte rescrunt; ita quoque ex materia illa tartarea arbuscula madici,Oiarum lapidea compingatur; accedente vario undarum motu , quo externa superficies impulla, circunquaque in ecretes tubos cogitur : dum interna substantia eodem fere temporis momento , quo partes invicem acce dune , ac concrescunt, tum ab aere, tum a materia aetherea intus cohibita, soras quaquaversus
erumpentibus, corpusque adhuc molle, variis modis, disjicientibus, innumeris meatibus ex parrium ui altione excavatur; qui statim concreto Iiquore , adhuc remanent. Coralliolorum de .
Madreporarum subinstantia quae . Madreporae ad quod
206쪽
Iao Armarium Sextum DE TRUNCO, SPONGIA,& Lapide Corallite.
C A P. XVI. COM Munio vero nominis fecit, ut Corallio hujusmodi quoque species
subjiceromus. Neque materia valde a Corallio aliena est. Prima igitur species in ordine sit Truncus Corallites , pedalis altitudinis, saepe minor, sine ramis, foraminosus , materia candicante , nec albo Corallio adeo absimili, sic etiam vulgus appellat inest enim quidam nitor . Ramis etiamsi caret, quasi caesus esset, abruptis ramorum vestigiis signatus est. Secunda autem species Spongia et cadem omnino ratione, qua superior, Corallites dicitur. Nam & ejus ad album Corallium accedit substantia. Spongiam nuncupare inanitas, & fungi, qui Spongia dicitur , aliqua similitudo suasit. Nulli sunt rami, neque stipes cstr tota enim cohaeret. Sed ut forma est superne latior , ita ex basi deducuntur quaedam ceu venae, aut potius nervi in inani materia, cum ipsi solidi sint: qui illic arctius compositi, in ascensu la
xiores evadunt, & in plures dividuntur, inccrcedonic semper inani materia.
Superficiem isti stipant ex mutuo nexu parvis orbibus fere paribus aequali proportione, quorum singulis fungosa materia implet minutae stellae forma . Quare vulgus petram stellariam vocat. Gravitas major est , quam aspectus praeis se fert, propter partes solidas . Fuisse molliorem aliquando exesa materia , &terebrata caeteris partibus integris , vel plane istarum rerum ignarum doceat. Tertia,
207쪽
Marina. IasTertia, & postrema Lapis Corallites a nobis ita nominari meruit , quia silex oblongus videtur Corallii substantia, duritieque praeditus .
Ex dietis patet Spongiam quoque, Lapidemque Corallitem ad madreporarum genus pertinere:ad quod etiam eae teri lapides licitares apposite a Boccone soJ ac I aio LbJ reducuntur . Hi enim nihil aliud Missio G Hge. .
sunt, quam madreporae circunfusa materia lapidea obvolutae, atque interno oppletae : Nam cum ti b J Hor. Plant. quor lapide icens in adreporarum meatus subierit, atque in iis concrcuerit, spatia replent stellarum, in quarum lamellae a reliqua lapidis substantia , colore diversae , superficiem stellaribus radiis eleganter distinguunt ac notant. Stellariae autem , quae maioribus stellis insigniuntur, fiunt ex eo madreporarum genere , quae tanquam Stellares lapides ex una radice, consertis quasi surculis, pullulant tubulis toto ambitu , lamellis radiati in disposi- quomodo gignantis unicam stellam expi intentibus. Quorum non modo internam substantiam humor lapideus pcrva- tur. dit , verum etiam spatia , quae tubis interiacent paulatim replet: quo fit ut tubulorum extrema singulas stellas in lapidea superficie exprimant . Siquidem nonnullae ex huiusmodi stellariis adhuc impersectae reperiuntur e quarum nimirum interstitia materia lapidescens nondum penitus obstruxit, sed in adreporarum tubuli super lapideum planum nonnihil extant. Harum autem nonnullas observavinnis apud Illultrii imum Stroram , qui benigno nobis ipsarum copiam secte, earundemqu- desci iptione in una cum suo crudit illimo opere de lapidibus in lucem editurum dixit.
208쪽
C A P. XVII. HIe de Isidis coma jure dicemus, quoniam aliquam habet cum corallio similitudinem. Sciendum est autem in primis, quaedam in mari nascentia ab Isidis coma, quam Graeci πλά ρον vocant, appellari consuevisse; quod Isidis Deae AEgyptiorum , de qua multa Diodorus, &PIutarchus in libello do Iside, & Osiride scripserunt, comam, quam sibi Osiridis fratris, & viri sui morte audita, recondidisse dicitur, referant, quod in ejus gratiam AEgyptii
209쪽
commenti fuerunt: cur vero Isidis plo camon inter corallia non posuerinia , nonnulli fortasse dubitabunt, cum forte apud Agricolam eum esse Antipathemlegerint. Uerum Plinius omnem dubitationem austri, sententiam Agricolae riccta lib. s. de
insigniter ex Iubae descriptionc arguens, quae Isidis ploca mon ab antipathede corallio longe alium ostendit; ait enim circa Troglodytarum Insulas fruticem muta ij, in alto vocari Isidis ploca mon corallio similcm , sine foliis , praecisum, mutato ' colore in nigrum durescere ; cum cadat, frangi. Quae sand descriptio corallio nigro , de quo praecedenti capite nonnihil scripsi, congruere non potest ; sed
potius huic frutici, de quo nunc agitur, quem piscatores nostrates et ebellam nominant, Hispani vero lavaliam , qui passim pro corallio nigro , si v c antipathe a multis ostentari solet: nam primo quoquc aspectu ob figurae similitudinem a corallio non dignoscitur: cst enim frutex niger , intus medullam habzias li- Isidis ploeam; d
gneam, nondum nigredine acquisita : foris autem non secus , ac corallium , scriptio.
perpolitum artificio nitet; sed mollior , laevior , & fragilior ; inter lignum , &lapidem mediam substantiam habet: plurimos ramos hinc inde expandit: sapor manifestus nullus : nonnullis perperam ebenum ramosum, vel fossio, vel pseudo corallium nigrum nuncupari animadverto : in ignem vero missus stridet, & crepitat, flammamque concipit r in cinerem redactus cornu, sive os adustum redolet. Nascitur in mari intcr saxa non solum circa Troglodytarum insulas , ut ex Iubae sententia Plinius refert : verum etiam in Tyrrheno
mari prope Neapolim, & juxta Pontii insulam, aliisque in locis; invenitur etiam in Hispania. Vidi primum hunc fruticem sex palmos longum Romae apud Reverendi Dsimum Dominum Garimbertum virum optimum , & in rebus pervestigandis L. ii omnium, quos terra alit, diligentissimum: Deinde Neapoli apud quendam pharmacopolam , qui ostentationis causa, quod suspicor, illum postibus praefixerat: Empturientibus enim vendere recusabat.
Isidis ploeamos Mereati, est CorallIum nigrum , Casparo Bauli Ino : Antiphathes seu Corallῖum nἴ-grum, Lobellio: Corallii nigri tertium genus, & Antipathes Plinii, & sortasse Isidis ploeamos, Cornario. Turne fortius sal autem ad plantarum genus refert quod ipsi lithophyti nomine distin-s a J In Inlutis uni-guere plaeuit, atque ita definivit: Lithophoron est plantae genus, substamω veluti comes , G D btii rei herbaria.
idem inter, G Iunum mediae , cui plerunque a aerescit eortex, veI fibris contemus, ve tartari inmutat. Hanc vero speciem appellat Lithophyton nigrum arboreum . Hujusmodi marinarum hirpium natura ad eorallium admodum accedit, tum quoad partium structura in , tum etiam quoad alias facultates. DupIiei enim substantia pariter instruuntur , cortice nimirum , ac interiori materia: cortex dum recens est mollior observatur , ac tubulis , & glandulis Contextus; exiceatus autem, friabilis evadit, ut refert CI. Comes Marsilius LbJ Substantia inte- sbJ Itimoiri de rrior duritiem habet corneam , uti supra dictum est , ac superficiem notatam striis , seu sulcis ab Academ. Rodiat. desimo trunco ad summitates ramorum ductis : quapropter eadem sere ratione atque corallium gigni scienc. sinu. ιγ Q. atque adolescere probabile est. Salibus volatilibus at halicis ae partibus admodum sulphureis lithophyta praedita sunt : Hinc igni admota ardent spumamque emittunt, & graveolentem odorem spirant aeque atque animalium cornua, ac plumae . Combusta vero in cinerem non ita facile abeunt sed nigram , & compactam materiamr linquunt, cornuum ac plumarum instar. Distillatam salium volatilium copiam quinta parte maiorum praebznt, quam cornu cervi, aliaeque animalium Partes.
210쪽
I 28 Armarium Sextum DE SECUNDO ISIDIS PLO CAMO.
C A P. XVIII. AL τε x Isidis plocamos in lapide oblongo radices agit unico caudice, qui
mox in minutissimos, tenerrimosque ramos spatiose profertur, qui rurissus magis, magisque extenuantur , & quodammodo in capillos paulatim desinunt: quaedam lanugo medium occupavit, qua mirabiliter ramis involvitur: alcyonii tenuissimi quandam speciem esse facith concesserim e caudici vero conchae aliquot accreverunt . Hunc Melphitanus Episcopus e proximo mari acime misit qui ctiam ; ad Cajetam , & Argentarium montem maritimis in Iocis