- 아카이브

Theologia patrum dogmatica, scholasticopositiva, auctore r.p. Antonio Boucat ... Tomus primus octavus Tomus quartus, continens tractatus de virtutibus theologicis. De regulis fidei, scilicet de s. scriptura, de traditione, de ecclesia

발행: 1736년

분량: 489페이지

출처: archive.org

분류: 철학

21쪽

Di sertatio prima.l nam . sed cum si divinum , divinam fleARTICULUS PRIMUS.

DE G1EM M.t Religionis, est Eubm. DARi fidem probant ubique acrae paginae, dum ipsus necellitatem sine fine praedicant, ut illud Apost. Hebr. H.

Gre enim oportet accedenIem ad Deum . Fi

des non solum ad cognoscendum Deum utilis est, sed dc ad naturalia penetranda non inutilis apparet propter tria. I. Quia

per eam homo venit ad multorum cognitionem , ad quam acquirendam tempus vitae saepius non suffceret. II. Per eamdem cognitio rerum naturalium fit communis simplicibus & implicatis in negotiis saeculi. III. Homo peream fit certior de rebus naturalibus quae lunt prae oculis suis.

Fides multi liciter sumitur. Primo quidem pro coescientia bona , juxta illud Rom. cap. I 4. Ωuod non est ex fida , precarum es. II. Pro fidelitate in promissis se Vandis ι sie illam sumit Apostolus , cum

est 1. Cor. 4. Rivaritur inter uspensatores , Me fidelis quis inveniaruν ι dc in isto sensu Psal. 144. Deus dicitur, fidelis Dominus in omnibus vobis fiuis; tum quia semper pr milla exequitur . Sumitur etiam pro b na oeconomia dc fideli dispensatione bonorum Dei. III Pro veracitate dc virtute inclinante ad dicendum verum , unde ab ea homo dicitur veridicus: Sic etiam De-uς dicitur fidelis , est cnim maxime verax dc falsa propalare nequit. IV. Pro fiducia , qua quis optime sperans de aliquo, ejus voluntati se committit ; de haeloquebatur Christus in isto sensu quum dixit Petro, qui mergi incipiebat: Matth. I 4. Modica idei, quare dubitasti . Hoc est, cur non totaliter te permisisti meae voluntati & potentiae λ Et Marc. II. Habere fidem Dei . . . quicumque dixeris huic monti : Tollere or mittere in mare . . . quoι eumque dixerit, fiat, flet Cr se saeiabir . so.

Sumitur pro obiecto suo & doci ri ita , ut quum S.Athanasius dicit in Symbolo: mes fides entholica , quam nisi quisque fideliareν fm rerque crediderit . Iahus e se non rerit. Denique pro cognitione obscura alicujus rei innixa testimonio Dei dicentis dc revelantis , s enim testimonium esset humanum , faceret solum fidom huma- infallibilem operatur . De illa in isto solum ultimo sensu imp sentiarum agi.

Pranerandum est triplicem distingui veritatem a Philosophis: alteram in essendo, alteram in dicendo , alteram in eo gnoscendo . Prima est ipsa veritas transcendentalis , quae est proprietas euiuia cumque entis : ratione illius Deus dicitur , erus , id est , habens veritatem seu esse ens reale infinite persectum per quod distinguitur a falsis Diis qui nihil sunt a parte rei : Secunda inest nobis , & est virtus moralis nos inclinans ad dicendum verum; in Deo autem est inclinatio quam habet ad veritatem dicendam ct neminem fallendum : Tertia , est ipsa conser-mitas obiecti cum potentia cognoscente ,

dc illud enunciante. His positis iit CONCLUSIO PRIMA.

Obsectum marer ala fidei ost omnis res revelata. Ita D. Thomas 2. a. q. I. art. I. Prebatur rariane. obiectum materiale illud est circa quod versatur facultas: Sed fides respicit omne revelabile, quippe quae respiciat id omne quod dicit Deus , ut prima veritas , cujus testimonio ipsa nititur & fundatur: Ergo dici

CONCLUSIO SECUNDA .

Objectum formale quod Dei , est Deus si,

ratione prima veritatis in dicendo , miroque sub ratione deitatis .

PROBATUR ex D. Thoma , qui hicari. I. dicit veritat cm priniam sic habere ad fidem sicut sanabile ad medicinam :Atqui sanabile eatenus est obiectum so male quod medicinae , quatenus modicina omnia resipicit per ordinem ad sanitatem , ita dc sides omnia considerat per ordincm ad primam veritatem dicent scu revelantem . Ergo dic. CONω

22쪽

Dὸ fide Theologica, Cyc.

CONCLUSIO SECUNDA .

Obie. um formale quod fide , est L .us subratione prima veritatis in dicenis , Me

que sub ratione deit Mis . PROBATUR ex D. Thoriri, qui hic art. . dicit veritatem primam se habere ad fidem ite it sanabile ad medicinam : Atqui sanabile eatcnus eth objectum tormale quod medicinae , quatenus medicina omnia respicit per ordinem ad sanitatem , ita dc fides omnia considerat per ordinem ad primam veritatem diceutem seu revelantem. Ergo e c.

CONCLUSIO TERTIA.

ritas in dicendo eonnotans strimam veritatem in cognoscendo.

PRO DATUR prima pars. Ex D. Thomi, qui quaest. a 4. de veritate art. s. ad 16. ait: Testimonium primae veritatis se

liabere in fide, ut principium in scien- tiis demonistrativis. is Igitur sicut principi lim in scientia demonstrativa cit obicctum formale sub quo , ita erit & prima veritas in dicendo respectu fidei , quandoquidem omnia rei picit sub ista sora malitxto , videlicet ut iitiat a Deo reve

lata

Probatur secunda pars . Objectum fidei tametsi obscurum, debet tamen elle ccr-tissimulta: Igitur prima veritas in dice

do con notam primam veritatem in cognoscendo, eli objectum forinale sub quo adaequatum fidui : Enimvero non susticit ut prima veritas aliquia dicat re revelet ad hoc ut sit certum, sed inluper debet

ipsa omnia cognoicere qua: revciat; alias

dei eiu cognitionis , poliet ipsλ i Lili , adeoque & alios, incerta pro cercio enunciailio, fallere.

OBII cI s x. Contra primam conclusionem: Peccata Muciantur in Scripturis, ct tamen non limi Oine ta fidei , quia noc: ordinantur ad Deum. a. Deus i pie ut pri' ina verita. cadit tuo revelationem, dc tamen non est objectum materiale , sed

formale fidei: Igitur omne revelatum non eis objectum materiale fidei. Confirmatur: cuncta revelata non sunt aeque credibilia sicut objecta charitatis non lunt aequali ter amabilia: Ergo &c. Respon leo ad i. distinguendo , peccata secundum se non sunt aὸ Deum ordinabilia , concedo: ut detestanda , vel xb iis qui illa commisere, vel ab aliis, nego. Aa x. distin tuo Deus ut prima veritas in dicendo non cit objectum materiale, sed formale, concedo: in essendo& ut eis ens, nego . Fides cnim docet Deum elle remuneratorem , ἐκ sic cadit sub revelationem. Ad confirmationem nego ea quae fides attingit, non esse aequaliter credibilia , quandoquidem subiunt eidem rationi loria

mali , scilicet revelationi : unde fides citunicus & simplex habitus , quia cuncta considerat sub eadem ratione , & habet idem objectum sermale , hinc Concilium Trident. damnavit Luthera nos , eo quod multiplicarent habitum fidei , volentes ut alia fide eredantur historiae utriusque T

llamenti, alia vero dogmata oc moralia, unde nego paritatem. Charitas enim supponit bonitatem in objecto a quo mou tur ad amandum; & cum bonitas in Deo fit increata, in creaturis vero finita, mλ- is amat Deum quam creaturas: Sed fies uno & eodem nititur testimonio Dei revelantis , adeoque omnia revelata sunt aequaliter credibilia , quandoquidem prima veritas cli aeqv liter in Oinnibus ve

Instabis: Deus ipse ut prima veritas cadit sub revelationem, S tamen non est o e-ctum maioriale , sed sermale: Igitur omne revelatum non est objectum materiale

fidei, sed formale. Responaeo distinguendo; Deus ut prinax

veritas in dicendo non est oblectum in teriale , ted tormale , concedo : in esse

do dc ut est eus, nego. Fides enim Deum ei se docet saltum rudes de plebeios qui,

vilis creatoris P. sectibus, demonstrationem de exiitentia Dei elicere non valent I ii que rei pectu eorum extilentia Dei , i quit D. 1homa, , cadit iub revelationem.

Oppones e Concra lecansam conclauouem: Theoos a rei p. c. t Deum ut primam v ri tum loquentem, prophctia vcrs etiam

23쪽

4 Dissertatis prima.

ipsum Deum immediate revelantem : l. ratione obiecti considerato : Sie autemgitur prima veritas in dicendo non esl,objectum fidei non eli nobilius , quia objectum sormale quod fidei, quia debeticiaritatis objectum est , i et ipsa bonitas et e sngulare, ut sit speci ficati vum: Con- divina, ut est in se, obiectum vero fidei firmatur . Ultima resolutio fidei non si est deitas prout in intellectu creato rerin Deum dicentem, sed in Deum ut sic: revelationem obscuram recipitur di di- quaerenti enim cur Incarnatio iacta stΤlgnoscitur, hinc stib isto resipectu, est ali

Respondet Theologus quia prima verita, quid i pia bonitate minus. hcc revelavit . Quaerenti rursus cur pri- Obucier: Contra tertiam conclusionem ma veritas hoc rc velavcrit. Respondet, obiectum formale si ib quo est intrins quia hoc Deus dixit. Ergo Sc. cum : Sed revelatio est extrinseca fidei: Respondeo ad primum distinguendo ι Igitur non est obiectum sormale sub quo. Theologus respicit pilinam veritatem ut Rest deo distinguendo maiorem s obje- loquentem , & utitur xcvelatione viri ua-ictum sciciatiae est quid intrinsecum, eonii sundata in discursu , concedo : revela- cedo : consiliit enim in demonstratione, tione immediata sicut fides, nego. S in consensu conclusionis deductae ex

Ad x. sunt liter distinguo ; Prophetia praemissis , hinc ratio sub qua , quae est

respicit etiam immediate Deum reve- motivum allcnsus , est intrinseca : obi

lantem , oc aliquid aliud , concedo: se-ictum fidei, si ibdistinguo, active sumptum

cus, nego. Fidcs nititur revelatione Om- oc ex parte loquentis , concedo : Est e-mmode obscura : Prophetia vero sapius n m ipsum verbum Dei ut loquentis , hal de exiecntiam in alic stante, cum An- Dco maxime intrinsecum: passive & ex- geli in visonibus alloquerentur Prorhe strinicce per ordinem ad eos ad quos sttas, qui idcirco lib. I. Reg. cap. 9. di-isermo, ncgo. quandoquidem est de ra-cuntur videntes. Quid plura commemo-itione fidei, ut natatur ici limonio alieno,

rem Pros hetia non respicit per se fri- S sic distincta minore , nego consequen-mo Deum in se scut fides, sed bonum,tiam.

temporale creaturae, unde objectum eius

formale est diversiim. SYNOPSIS PROBATIONUM.

Ad confirmationem , dico. ultimam s- dei resolutionem fieri in Deum revelan- I. Objectum materiali fidei est omne revel tum. Quando autem quaeritur cur Deus tum. II. Formate quod , Deus sub rati revelaverit Et respotidct Theologus , ne DeitMil. IlI. bub quo , prima venias quia Deus dixit, jam respondet ut sciens in dicendo. oc Theologus qui discurrit , non vero ut fidelis, qui timpliciter credit : Caete- PRIMUM patet, quandoquidem fides

ritin prima veritas revelans est ipse Deus respicit omne revelatum. ut auctor grat,ae ; per gratiam enim so- .ecundum utique I fides enim respicit tum cognoscimus Deum vera dicere quan- Deum loquentem ut Deum. do loquitur, sed non natione pure natu- Tertium etiam; objectum enim sermarati : nam possemus dubitare an Deusile sub quo est ratio 1 tib qua aliqua fa- velit nobis revelare , vel abscondere ilia cultas suum obiectum considerat: bed fi- mysteria. des cuncta spectat relative ad Deum ut Inditabis: Si Deus ut Deus foret obisiprima veritas est. Ergo Stactu in formale fidei, sequeretur fidem ipsa charitate fore nobiliorem, qliandoqui- SYNOPSIS OBIECTIONUM, dem deitas exprimit aliquid nobilius quam ET SOLUTIONUM. bonitaes quae est charitatis objectum: Sed falsum consequens . Ergo & Αntece- PRIMO: Fides respicit quidem peccata

dens. rexetata, sed ut de cita ita a per r*naci fise rem eo negando sequelam , quand ici Zm qua puccatorem ad Dcum orati atqui em Laoitus nobilitas non Petitur ex ex convertit.

oblicio nobiliori in ratione entis Irecta- decundo : Tametsi Theologia simul Acto, iud bene ex objecto formaliter oc in pros et, a Deum, ut loquentem conside

24쪽

rent , non tamen sub eodem respectu. Cum fideς essentialiter sit Obscura , pr phetia vero non semel habeat evidentiam in attestante, ut quum Joannes aiebat discipulis ostendens Christum rrςsentem ,

Joan. I. Ecce Agnus Dei , ecce qtii tollit iee- earum munda . Ceterum, est Per se rrimo

ad bonum alterius , hinc Dcum primario non attingit propter se , scd propter pro

ximum.

Tertior obiectum formale sub quo scien tiarum ipsis est intrinsecum , siccus vero fidei, quippe que inuitatur testimonio alieno , scilicet Dei

ARTICULUS SECUNDUS.

De eertitudine Objecti s i.

dem certitudine qua maior non pos sit haberi vel a natura , vel ab homine , omnes catholici conveniunt; nee ipsi dissi tentur Calviniste di Lutferant i Sed dis ficulcis est a quibus oriatur principiis.

Duo rotissimum assignantur , nempe r

latio facta Ecclesie de at qua veritate incognita alterum vero est ipse Deus loquens. Igitur duo potissi trium queruntur Primo quidem qualis requiratur revelatio id fidem Secundo, an Deus ita veritatem loqui aerii ratur , ut nec errorem , nec ipsam equi cationem possit loquendo,

sive per se, sive rer alios inducere ὶ Un

de sits ECTIO PRIMA.

De revelarisne ρ requ sita ad f/m. PRAENOTANDi ri est I. Duplicem esse revelationem, scilicet virtualem, ch sominalem: formalis est eius quod revelatur in seipso : virtualis vero est eius quod

naturali scquela ex ipsa re rex lata sequitur , seu est crinnexio cum revelata .

Rursum plerique Theologi subdistinguunt formalem in implicitam dc cxplicitam :explicita est eius quod distincte revelatur, ut Ciristum olle hominem: implieita est eius quod includitur in re reve-uta , v. g. Christum esse rationalem ι

f. s

subnotant hi Theologi non esse confundendam virtualcm revelationem cum so mali, nec formalcm cxplicitam, cum implicita. Olervandum II. Illud quod revelatum est virtualiter educi solore exprestius per discursum ex propositione revelata: unde

praesens dissicultas concipi si, let sub illis terminis r utrum conclusio Τheologica deducta ex una praemisia de sde , dc altera quae non est de fide , si revelata λUt in isto discursu : omnes Apostoli re leti sunt Spiritu sancto: Sed Matthaeus fuit Apostolus : ergo fuit repletus Spiritu sancto . In illo syllogismo duae praemi sita sunt de fide, in sequenti vero isto syllosi sino: omnes peccaverunt in Adam:

Petrus eli homo : ergo reccavit in Α-dam . Una est tantum de side , nempe

maJor. Quibus praelibatis sit CONCLUSIO PRIMA. Datur de existit divina revelatio.

Pro orer rarionilius Thuysicis.

PRIMA , sic exponitur : Nom ne divi nu revelationis intelligimus lumen dosii- per insusum quo Deu et obstrusa dc incoetuita hominibus aperit: Atqui datur hu-jiismodi lumen : Et probatur ex Laclantio qui lib. r. cap. t. ait : Fieri nonis potuit, ut homini per se iphum ratiose divina innotesceret, non est pastus h se minem Dcus lumen sapientiae requio remem diutius oberrare , ae sne si ullo laboris alsectu vagari per tenebrasis inextricabiles . Aperuit oculos eius a-- liquando, & notionem veritatis munus, , suum fecit , ut re humanam sapienis tiam, nullam esse monstraret , & cr-

ranti ac vago viam cCnsequendae aet Nis nitatis ostendCret. HSetunda et Multa sunt ad instituendos mores necessaria , quae homo non potest proprio labore , dc indit stria scire , cum vita sit brevis, dc corpus deprimat 1 ensim multa cogitantem . Igitur datur divina revelatio quae stippleat his desectibuς ne homines errent in via salutis indaganda. illa ratio est D.Thom. I. art. I.

De fide Theologica,

25쪽

, doctrinam quandam secundum revela- tionem divinam praeter Philosophicas disciplinas, quae ratione humana inve- stigantur. Primo quidcm , quia homo ordinatur ad Deum, sicut ad quemdam finem , qui comprehensionem rationis excedit secundum illud Isaiae . oculus non

vidit Deus ab que te, qua prva si dii gentibus te . Finem autem oportet elle

praecognitum hominibus , qui suas in- tentiones & actiones debent Ordinare in finem . Unde necessarium suit homini ad salutem , quod ei nota fierent quae- dam per revelationem divinam , quae

rationem humanam excedunt. ,,

Tania: Necesse est Deum ipsum determinare modos quibus cultum tibi debitum vult exsolvi ; tametsi enim vel ipse naturae instinctus , dc ratio erga Dominum inspirent reverentiam , non satis tamen hoc determinant; obsequi a squidem, quae subditi exhibent Principi, non ex subditorum arbitrio, sed ex Monarchae praescripto assignari debent : Sed hoc fit divina revelatione ι hine Apostolus ad Hebr. I.

ait: Multifarie , multi. que modis olim Deus quem Parrdus in Prophetis e notissime dissus istis loeutus est nobis in Filio . Igitur divina existit revelatio & necessaria est; haec enim si semel desit , ut plurimum Caecutit, & hallucinatur humana ratio sibim missa, tum in turpissimos errores Zc ata surdi itimas suterstitiones saepius impingit, scut patet in picienti varias gentium pro suo nutu religiones sibi confingentium opi

niones.

Rνυelatio implieita is vinualis ante Ecclesia explicationem non si is ad fidem

Dissertatis prima.

annis regnaturos. quod quidem regnum inistelligebant de Paradito terrestri , ant quam visione Dei donarentur justorum animae, unde illud repnum ab illis ventilatum , explosum iuit di tanquam aliquid fidei contrarium a Concilio Floremtino aboectum.

CONCLUSIO TERTIA.

Revelario implicita σ virtualis post Eretis definitionem sufficit ad fidei articulum

fiandandum.

PROBATUR ista ratione : Illud sde divina credi necesse est , quod Uerbo Dei

loquente , immo & quasi proponente rein velatur: Atqui talis est revelatio implicita. Ergo &c. Probatur minor . Revel tio implicita fundatur in propositione contenta vel in Scriptura , vel in Traditione, quandoque etiam in conclusone Theologica inclusa; non quod ipsa conclusio sit articulus fidei, est enim ejus tantum illatio, sed quia connotat aliquam pran nissam , sdem in se reserentem : jam vero etiam ipsa veritas suprema iterum per Ecclesiam loquitur , ut ejus organo Proponat veritatem; inest autem omnibus pra certum audiendi Ecclesiam , ut iusius infra dicemus . Igitur revelatio formalis implicita sui scit ad fidem : maxime vero quia per Ecclesiae definitionem , quod rat antea implicite, jam fit explicite cognitum.

Revelaria gens lis fiscis ad fidei arria

culum statuendum. Cathoticam.

PROBATUR isto rariscinio : Illud rem de fide constituere non valet , quod neque omnibus apparere , neque eodem modo concipi potest, sed diverse a diverss e plicatur modis : Atqui conclusio Theol gica , v. g. ante Ecclesiae definitionem neque omnibus suffcienter patet, neque e dem modo ob omnibus intelligitur, ut patet in Millenariis, qui in adulterinum detorquebant sensum, Apocal. locum, in quo Ioannes asserit sanctos cum Agno mille PROBATUR I. Ex Scriptura , quae uti plurimum revelationes tantum generales exhibet ad fidem astruendam, qualcs sunt revelationes factae & Prophetis , dc Apostolis , sic Marc. ulti habetur Euntes in

rit, salvus erit. Rursus Act. 1. Christus ad Apostolos sic loquens introducitur e Eritis

mihi restes in Ju Aa .... Et usque ad ultimum terra . Ergo dcc. Probatur II. ratione triplici . Prima

quidem, quia Ecclesia in rebus fidei determiis

26쪽

De fide Theologica, e ci

terminandis recurrit, saltem ordinarie isquendo, nonnis ad revelationes generales, eatque magnis Pastoribus pro bono publico & gloria Dei factas. Secunda, ad credendum fide d i vina aliquid duo potissimum sinsciunt, revelatio scilicet primae veritatis, re eius agnitio: quae quidem ea duo

haberi possunt absque privata revelatione. Primum quidem, nam revelatio publica procedit a prima veritate; secundum vero, quia quod publica firmatur revelatione atque se prodit , certius est eo quod particulari tan tum dignoscitur. Tertia, revelatio publica veritati divinae magis colesona videtur, quandoquidem prima veritas est universilis & pro bono totius generis humani , unde quod est universalius , magis utique de prima veritate sapit & percipit . Ergo dic. Absit tamen procul facere revelationes privatas fi licet enim sint solum pro bono alicuius particularis personae , nihilominus fide divina tenendas esse propugnamus . Talis est revelatio filii futuri contra spem Abrahae promitti; qui tametsi jam cum uxore seneiceret , crcdidit in men non esse impollibile apud Deum omiane Uerbum . Quam quidem fidem laudat

Apostolus Rom. 4. his verbis : Cred dis braham cν reputarum est issi ad se ritiam. Ratio cur revelatio privata etiam fide tenenda sit , in promptu eii , quia nititur testimonio divino, cui lubelle fallum non

potest. D.ces : quod est revelatum , aeque est

eredibile ante Ecesesiae definitionem, quam post , qu doquidem Ecclesia non auget alicuius articuli revelati veritatem: Igitur revelatio serinalis implicita sussicit secui dum se ad fidem constituendam . Consi matur . Fideles piastunt seipsis clicere conclusiones re consequentias, i altum in multis quae jamjam clare patent in Scripturis. I rgo &c. Respondeo, in hoc esse commentum Cal- in istarum , qui abjecta Ecelesiae auctoritate , Scripturas secundiim spiritum privatum in tuos detorquere senius delectantur , & complacent. Ad sium inum concludi potest, viros alias litteratos consequCn tias ex Scriptura perutiles deducere polle: sed contenἡimus ipsos eo ulque non per venisse , ut obligarent lectores absque Ecclesiae determinatione ad aliquid sub poena peccati tanquam de fide credendum, unde

Respondis II. distinguendor quod est revelatum aeque est de fide secvnuum te a te determinationem Ecclesiau , quam post ejusdem definitionem , concedo : quoad nos , nego . Nullus imprudenter credere

tenetur, & ideo Ecclesiam audire debet ut sciat quid de fide credendum , quid vero non : maxime vero quia Ecclesia est

Spiritus sancti organum & fidei veritatum

custos fidelis, adversus quam ex promisti ne Dei , portae inieri l& spiritus erroris nusquam praevalebunt: unde ad ipsam pertinet secernere veras a fallis Scripturas everitates fidei ab humanis ι nec ideo dic tur aut facere , aut augere aliquam fidei veritatem, sed eam proponere es ex jure suo determinare. Ad confirmationem, distinguo, litter ii pollunt deducere conclusiones perutiles

ex Scripturis, concedo : conclusiones quae

fuit vel obligent de fide, subdistinguo : sveritates in conclusionibus vel contentae,

vel illatae , iam sint de fide determinatae,

Concedo : secus, nego . Sic v. g. Ecclesia

de fide determinavit in Concilio Ephelino Christum esse Deum , unde Theologus hanc potcst sic probare veritatem. Ille homo est Deus, cui Verbum est hypostatice unitum: Atqui ex Ephesino , Verbum est hypostatice unitum humanitati tinctae: Igitur Chrilius est verus Deus. Prosccto istac tequentia est de fide, quia deducitur ,

propositione revelata , oc ab Ecclesia proposita ; nempe: Atqui Uerbum est hyp statice unitum humanitati sanctae. Ergo occi

I. Datων dioisa revelatio . II. Revelatis vim

malis pos Melesia delinitionem susicis ad fundanuum fidei articulum. PRIMUM verissimum ess: mysteria quippe transcendunt mentis humanae aciem, nec , seclusi revelatione , nobis innot icunt: immo nec alia multa etiam ordinis naturalis propter vitae angustias oc brevitatem abique illo lumine Icile valemus. diecundum etiam firmillime tenendum est: namque revelatio virtualis una aut altera

praemilia de fide iunitatur. Ergo occ.

27쪽

Dilyertatio prima.

ET EXPLICATIONUM. IN ASsUM Protestantes auctoritatem Ecclesiae proponentis fidei articulum ata jiciunt: cum enim homines litterati quam-tumvis docti falli pollini, non sii: licit corum 1eientia ad sandandum fidei articulum , secus vero Ecclesiae, quippe quae sit in fallibilis s hine columna veritatis recte dicitur: non igitur ad spiritum privatum

spectat fidei articulos dirigere , & ordinare, sed ad solam Ecclelum.

Utrum Deus sit ira verax, ut nec falli, nee fallere post , ve per se, si e per aliost MENTIRI est rem significare verbo aliter quam sit , non quidem in seipsa, ted in mente loquentis , unde mentiri idem cit ac attestari quod falsum eli, & negare

quod verum putatur. uuidam haeretici , teste Guidone , tenuerunt Deum aliquando, quod abiit dicere , mentitum elle . Gabriel in a. dist. 38. citans quosdam nominales pro Opinione sequenti duplex mendacii genu, aistinguit. Primum inordinatum, quod qui dem importat non solum mentiendi actum seu rei falsae prolationem contra mentem, & adversitate propria consuentia , verum etiam circumstantiam actus qui fit contra legem , aliud vero deordinatione carens quod solum falsitatem ha-b2t , non autem assecti im malum injuste decipiendi . Primum vult omnino rcpugnare Deo, minime vero secundum, additque mendacium primi generis illud solum esse quod a Patribus & nominatur& habetur tanquam mendacium . Ad contra illos omnes sit

Repugnat Deum omnimode faba propalara

Probatur auctoritate, & raetione. Primo, ex Scriptura sacra. NUM. 23. habetur : Non est Deus quasi

homo ut mentiatur : nec tit Filius hominis ,

ut mutetur . Et iterum Rom. 3. υ -- rem Deus verax. Et adhuc Heor. 6. Im-ρ uile est mentiri Deum. Ergo &c. Secumis , ex DIribus.

S. AUGUSTINUs lib. 1. de civit. Dei cap. 23. sic loquitur: Si velint invenire se quid omnipotens non potest , di - cam, mentiri non potest . ,, Iὸem dicit Ambrosius epist. 3 . & alii ne uno quidem excepto . Hoc istum docet cx rrO- sesso D. Thomas hic art. 3. his verbis : Sub veritate prima non poteli stare saltiis sum; sicut sub ente non ens s nec malum si sub bonit 2te. xx

Tenio, rarione eaque multi 'Acr.

PRIMA sic procedit : Mendacium est deviatio a prima veritate & deiectus potentiae I Deus vero est prima veritas& omnipotens : Igitur non potest an- nunciare talia pro veris. Secunda sic exponitur: Deus est id quo nihil melius aut pers stius excogitari potest , cui repugnat per se di intrinsece malum . Atqui mendacium est per se dc intrinsece malum Igitur impollibile est ut cadat in Deum etiam indirecte. Pr batur minor. I. Ex conscientia curti, liubet , nullus etenim pati potest sibi aut imputari , aut exprobrari se elle mendacem . II. Mendacium opponitur veritati divinae. III. Deus nos obligat ad credendum suo verbo malo, dc hoc tuu culpa mortali; atqui sic obligat tuo verbo crcder :lgitur mendacium non potest esse a Deo Tenia , deducitur c Apotiolo , Deus seipsum negare non pol ii : Atqui sei sum negaret, si talia pro veris daret: nam nudaret si iam , critatem, cui essentialiter

28쪽

repugnat omnis error , atque lalutas .iinteritum nempe Ninivitarum Prophe, Eroo dic. . tam praedi ille iuppolito quod in peccatia permanerent. obstinati ; quia vero poeni. CONCLUSIO SECUNDA . tentiam egere , ideo misericordiam i

venire meruerunt.

Deus etiam per alios falsa propalare nequis. Ab labis . Deus videtur aliquem dec pille. Ergo oec. Enimvero Iob. Q. lcgi-

PRO UATUR , breviter hoc ratiocinio : tur . Deum punire malos Principes . Errare iDictuin est modo Deum non polle per eos faciet quasi ebrios. Ergo &c. seipsum falla dicere: Igitur nec per alios. Respondeo negando antecedens. Ad pro-Probatur consequentia : ii talia diceret batiouem , dii linguo ; Deus decipit per- per Ministros , delectus in i plum retun- miliive in poenam reccati , concedo: licderetur; nam & caula sormalis censore- pernulit & Achab Regem Israel proptertur elle propositionis tactae a Ministro , impietatem decipi a tallis Prophetis , qui loqueretur solum vel inspiratus , veilconcedo ; sormaliter & positive , nego. edodius a Deo qui revelaret vel citam Nequit inim ulle crroris causa. dictaret ea quae proterret homo, ita aia urgebis: Deus esi caula formalis dolo- surdum conicquens. Erso re autectaclas. ris : Igitur videtur polic cile re erroris: tum qi ita aliquis potest abuti miraculis

SMυuntur obsectiones. ad prob1tionem alicujus mali : tum quiactiam compercum habetur in Scripturis Oillic Iss. Contra I. conclus. Multa Rarlaam ct Caipliam homines malos pr Deus pronunciavit quae non Uvenerunt , phetalle. Ergo dic. sic Getiei 4. Cum Cain dixi: iri : Omnis Respondeo negando raritatem : Deu; qui ιuυeneris me , occidet me . Respolidit enim utpote tutius , eli causa doloris re Deus: Nequisquim sex. Et tamen interii finali positivi ad puniendum & corrigen-ctus est a Lamech. Secundo , Ilaiae 38.pra idum nialos , sed non peccati , quod lia- dixit Propheta Lacchia: Regi cum bre-ibet tiatum causam deiicientem. Aliae primui moriturum , vixit tamen PO:t adhuc oationes indicant lolum peccatores Lollex s. annis . Tertio, sonae 3. legitur: AG abuti donis Dei, sed non ideo Deum euhuc quadra inta uies , π Ninive subverte- e mali auctorein , hinc de sceleratis h tur. Ergo Sc. . . minibus vehementer conqueritur , dicens Responaeo dii inguendo : Multa dicta per ita. 3.24. Prophetam: Ser ire me feci, sunt a Deo per comminationi, Prophe- in peccati, Gis . Unde ii Minister Sacratiam , quae aliter c venerunt , qui A mentorum v. g. utatur Caractere ad ma-ditio de exitu ponendo neque purificata Rim finem , tota culpa in ipsum resun- fuit , neque adimpleta 1 concedo ; noniditur , sicut quando custos Sigilli Prin- evenerunt ut praedicta tunc, iubatilinguo: cipis abutitur principis annulo , ipse lo- quoad aliquid, concedo : quoad omnia ,sius primis dignus est. nego. Ad primum non dixit Deus abim Caterum Barlaam vere prophetavit &lute quod Cain non occideretur , tediquidem iii populi Israelitici gratiam :quod nihil haberet timendum , ct mor- item re Caiphas , ipso tellante Joanne , te impune non assiceretur: timebat Enim qui praenuntiavit mortem Christi omni- Cain ne nullus ellet sibi quiescendi locu S,ibu, hominibus profuturam.& a quocumque promiscue occideretur: Dico : Virtuti morali potest subesse nam de facto Lamech, qui poli ea cum o italsum ι Igitur re fidei seu Vcrbo Dei .cidit , severe punitus est propter scelus. Confirmatur. Abraham credidit Christum Ad secundum, Isaias locutus usi Ezechiae nasciturum , juxta illud Joan. s. Abra-

secundum caularum secundarum ordin tham Pater vestre exultavit ut videret diem

tionem : qua quidem de polita, mori de- meum 1 etiuit , is gavitus est . Attamen bct , verum propter & orationem , di Filius Die poterat postea non incarnari , promissionem , aliter ex potentia extra- opus liquidem erat liberum re ad Dei ordinaria providere voluit misericors Deus. placitum. IL Judaei ante Christum na- Ad Ionam iiivili inodo reloondendum eii, tam credebant Melliam venturum esse .

nato

29쪽

1o Dissertatio prima.

nxto vero Christo, multi nihilominus cre- fidelis certitudinem habet moralem esso dunt adhuc eum esse venturum . Igitur consecratum, & certitudo moralis sussicit

verbo Dei potest subesse falsum. ad fundandum judicium prudentiale ; de

Respondeo , ad primum negando parita- bet adorare sine restrictione hostiam quae tem, virtus enim moralis, inquit D. Thm p ponitur Zc Ostenditur adoranda. mas hic art. I. ad 3. subest voluntati quae Ad secundum: Dico errorem se tenere est versatilis inter bonum dc malum et sed ex parte credentis , non vero ex parte iasides pertinet ad intellectum, qui, propo- dei; oc ideo nullo modo subest illi falsum. sita rueritate, non potest non assentiri. - tertium distinsuo: Ex praemissa p Ad secundum respondeo distinguendo : test sequi concluso falsa per accidens , de Abraham credidit C istum nasciturum per ex desectu illius qui male illam deducit, revelationem fundatam in decreto Incar- concedo : per se oc ex desectu fidei , nego. nationi , adeoque infallibilem . concedo: In syllogismo allato sunt tres termini ,ec poterat non evenire, lubdistinguo : in nam homo in majori sumitur pro homine sensu diviso , concedo i in sensu composi- puro, de in minori pro homine Deo; hincto , & ut habet decretum annexum, s- conclusio falsa sequitur ex inordinata ter cut & Dei praescientiam, nego. Licet m minorum dispositione. . nim Deus possit aliquod patrare opus vel inpones contrλ χ. conclusonem : De Eon, supposito tamen quod illud facien- videtur servis suis inspirasse mendacium . dum decernat, praevidet certo illud sutu- Ergo &c. Probatur antecedens . Gen. χo. rum esse, nec potest eius falli priscientia. Abraham dixit Sare uxori sus dum esset Solutio est D. Thomae hic art. a. ad 2. in AEgypto: Dic quod soroκ mea sis , ut be- Ad tertium distinguo : Et tunc tempo- ne sit mihi propter ta . Ambros lib. de Α-tis lex Evangelica oc Messiae fides non o- braham cap. 3. oc August. lib. de mend bligabat, 1altem omnes, concedo : & obli- cio art. i. dicunt Abraham tunc locutumgabu , nego . Fides Melliae revelata estffuisse ex instinctu Spiritus sancti. x. Ibid. explicite Synagogae Proceribus , ut Pro- cap. 22. ΛbrAliam immolaturus situm di- hetis : aliis vero implicite , ut poterat xit servis suis: Expet in his σ -υerte νialli Iuderis post incarnationem circa tem- ad vos. Attamen ad immolandum filium poris Melliae determinationem , hinc mu- pergebat. 3. Ibidem cap. 2 Iacob dixit Iter Samaritana Joan. 4. Christo dicebat: Patri suo : Ego sum primogenιtus ruus Esau. Seio quia Messas venit qui dicitur Christus. 4. Ibidem cap. 42. Ioseph ait fratribus r

Cum ergo υenerit illa , noris annuntiabιt -- Per salutem Pharaonis exturatores vos sis r

nia. Secundo ,-Judaei adhuc expectant Mes- Τum cap. 44. iisdem dixit: An ignoraria iam, sed eorum ignorantia culpabilis est,iquod non sit similis mihi in augurandi Ieiensiquidem vinci potest , & miraculis , dcitia i s. Filii Israel Exod. xx. petierunt Evangelii propagatione: sic docet D. Tho- commodato ab AEgyptiis multa vasa cummas hic art. 3. ad x. intenti ne non reddendi. Ergo dic.

Ripones : Christianus credit fide divina MDondeo, ibi multa referri ab Histori corpus Christi cile sub speciebus panis Sicis quς tamen non approbantur ι quia ta- .ini , illudque non sub conditione , sedimen ut plurimum in sententiis contine absolute adorat: sed non est certum utrum tur mysteriis, singula distinguenda oc ex- hostia sit consecrata , fieri enim potest utiplananda sunt. non sit , nempe vel malitia Ministri, vel Ad primum distinguo: Et uxor Abrahe etiam desectu ejus ordinationis : Igitur fi- erat simul oc ipsius toror , quia erat hiladei subesse potest falsum , ut si quis dice- patris sui, sors au ex alia matre sialcepta ,ret: omnis homo peccavit in Adam: sediconcedo: secus, nego. Quod autem Abra- Christus est homo :: ergo peccavit in Α- ham recte egerit ad servandam vitam, P dam, quod est falsis limum. tet eo quod Deus flagellaverit domum Α-R pondeo distinguo majorem : Christi ibimelech Regis AEgypti , qui Saram nus credit fide divina panem consecratumipuerat sibi in uxorem .elle corpus Christi, concedo: panem ut sic, Ad secundum distinguor Tune Abraham

nego. Fides enim respicit solum panem prophetavit quando dixit, revertemur ad re duplicative ut conseciatum, qui taracu vos, coaceto: dc non prophetavit, nego. tacec

30쪽

Licet enim In animo ipsi esset immolare filium Itine, tanta tamen pr pollebat fide ut crederet Deum susscienter & bonum& potentem ad suscitandum Is ae s hinc

fide loquens nullo modo mentitus est, volebat enim & immolare filium , & confidebat se reversurum ad servos cum filio redivivo . Solutio est D. Pauli qui ad Heb. a. de Abraham , sic loquitur : Abrasam obrutis fi lium suum , arbitrans quod potens es

Deus Fibum a monuis suscitare.

Ad tertium etiam ὸ istinguo: Iacob erat major iure primogeniturς Esau , quia

hane a fratre emerat dignitatem , concedo e & nullo modo erat primogenitus , nego. Erat utique primogenitus in figura , teste S. Augustino , quandoquidem manus Esau ex prelserat pellibus caprinis, ut Christum prefiguraret , unde August. lib. contr. mend. cap. Io. ait falsum Jacob non suisse locutum sed mysterium , quandoquidem erat primogenitus in Spiritu

gratie & fidei sicut Joannes Baptista dicitur in Evangelio Elias in Spiritu . Ceterum inter homines invaluit consuetudo , ut qui pecunia numerata alaeujus nobilis emit terram, terrς nomine & donetur Ses insigniatur.

Ad quartum similiter distinguo, Ioseph

vocavit fratres suos exploratores, ut illos tentaret de probaret sicut solet judex imponere falsas culpas etiam innocentibus, ut detegat reos, concedo: v cavit exploratores aut calumnia, aut malediitione, nego. Ad quintum adhuc, distinguo : dc nomen auguris sumitur ibi pro Propheta , concedo : & ideo vera protulit Ioseph,

nam erat Propheta magnus ut patet ex eadem Scriptura : & nomen auguris sumitur pro divinatore, . & arte dςmonum

utente, nego.

Ad sextum, dico filios Israel non accepisse a Deo mandatum postulandi commodato vasa AEgyptiorum , sed simpliciter

postulandi & petendi : soli quippe AEgylii ea mutuo dederunt , sed Deus tranulit dominium ad Israelitas , ut mercedem laborum suorum injuste denegatam

. obtinerent.

Diceae Deus potest producere, v. g.

dorem ros absque eo quod rosa st pN-sens : Igitur posset esse , absque culpa ,

causa erroris . .

Respondeo negando consequentiam & πι- ritatem. Enimvero odor non dicit absolute prςlentiam rosς , hinc Deus cam su plere potest & producere odorem rotet absque rosa, unde non esset fallacia: quandoquidem prima causa se sola potest facere quidquid facit cum causa secunda ,

quum nullum est inconveniens, ut in ex emplo.

Deus nec per se , nee per alios falsa pro veris potes pandere. PRIMO: quia ut 1abetur Num. 23. Non es Deus quasi homo, ut mentiatur . Sic docent Patres ι in primis S. Aug. lib. 2. de civit. cap. 13. S. Thomas hic art. I. Metinuo: Non una ratio hanc probat veritatem; repugnat enim non ens cum Cn-

te essentiali, dc supremam veritatem cum mendacio consociari. Tenio: Deus, teste Apostolo 2. Tim. 2. Se Uum negare non pot63 . Sed si Deus filia diceret , seipsum nos aret , jam enim nouseret veritas essentialis. Ergo &c.

ET R E II ON SIONUM. PRIMO : Non mirum videri dcbet , si quedam sutura in Scriptura annuntiantur, qui tamen non evenerunt; hec enim vel comminationis Prophetiam , vel etiam sutura conditionata quorum conditio no

purificata est, spectant. Secundo r Neque putandum est , Deum esse mendacii , sicut potest esse doloris causam: flagellare enim v. g. peccatorem est quid justum & bonum cedens utilitati peccatoris: sed mendacium est malum privativum non habens causam eiscientem , sed solum deficient m. Tertior Legitur Joan. g. Christum dixi L sic Abraham dies eius vidisse , sed de prς- notione Spiritus , non. visonis i lituit ivς Salvator se locutus est , quocirca nihil averitate alienum protulit. s Eta

SEARCH

MENU NAVIGATION