장음표시 사용
201쪽
argu mentum. Parum resert scire, metalla in mineris frigore concreta resoluantur necne postea in materiam communem. RC-
sponsum est enim supra proximo argumento artem idcirco oppugnari non posse. Trigesimum quartum a gumentum. Vt species eiusdem generis proximi transeat in alienam speciem eiusdem genetis necesse est , ut individuum speciei prioris mutetur in individuum speciei futurae, Atqui hoc fieri non potest, Ergo metalla, quae certam habent speciem, transmutari non possunt in a
202쪽
Verissima propositio, Sed assumptio falsa, saltein tibi, Eraste, non possibilis,
qui ignorasti nec expertus es Viliora metalla in proximam argento aut auro materiam resoluere, nec nosti causam efficientem,quosve effectus producat.
Trigesimum quintum argumentum.. Quae in bene institutis rebus publicis& ecclesiasticis legibus prohibita sunt,
sciri non oportet, At chemica ars in ijsdem prohibita est, Ergo non inquirenda.
argumentum. Vera quidem propositio tua Eraste, Iae taloen non ita generaliter concedenda quin exceptionem aliquam pati possit. Quod si aeque vera esset tua ais sumptio, obmutescerem. Sed vellem te nominassc authores probatissimos huiusce prohibitionis, Quandoquidem eos ex officina tua prodi, sic putabo, cum
203쪽
palam hodie & olim a principibus Cermaniae de quamplurimis viris bonis hic ars exerceat ar. Sceleratis quidem ae eis impostoribus quibus nulla alsa cura
quam fallendi & fallendo diuitum nares floribdiu
emungendi, inhibendam esse eandem libendam artem reipublicae esse utile existimaue- rim. Interim minime ferendum est quirendis naturae arcanis pijs de probis viris viam occludere,qUi non Opiam, cripauco contenti sat diuites sint, sed admirandorum Dei operum iusto desiderio ad eiusdem artis cognitionem alliciuntur. At quod tu de ecclesiasticis legibus dicis,reperio contra in illis eiusdeartis mentionem aliquam fieri. Esdras propheta libro quarto capite octauo sic
ait, Dicam coram te similitudinem, Esdra, Quomodo autem interrogabis ter ram,& dicet tibi, Quoniam abit terra multam , det irat fictile,paucum auteri puluerem viasse rum Et Nec omini
improbabile est per paululum pulueris
intelligi semen aurificia me Diuus etiam T homas in et r. quaest. TR. art. 2. siic ait, Si per latichemiam fieret aurum verum
non esset illicitum ipsum prooero vela
204쪽
dere, Quia nihil prohibet artem uti alis quibus naturalibus causis ad producei dos naturales & veros effectus, Sicut etiam Diuus Augustinus dicit libro de ciuitate Dei. Sut dc alia testimonia plurima, Sed cum nulla citas in contrariti, haec enarrasse sufficiat.
Formae rerum non sunt separabiles sed in materiam tantum propriam a gunt, Pola in aliam,
At formae lapidis philosophici &
metalloriam sunt separabiles, Ergo forma lapidis non aget in materiam metallorum.
m qμgii' Idem argumentum quod decimum latu noua vigesimum nonum.Idcirco respondendum est. formam Qualitates enim qui sunt in mistis cor- oriri. poribus diuersarum specierum, is contrariae
205쪽
trariae sint,pugnant, & agunt do patiuntur inuicem , seseque ad moderationem redigunt,fitque Unum corpus Vnius formae,prioribus CXinanitis.
Tragesimum eptimum argumentum.
Indiuiduum unius speciei non potes transmutari in individuum alterius speciei eiusdem generis prOXI mi, Atqui stannum, plumbum, aes & fcr-rum sunt sub eodem genere scilicet mctalli, Ergo aliud non potest transire in i diuiduum alius.
Reyonsio ad trigesimum septimum
argumentum. Repetitum est hoc argumentum,Est enim secundum ex ordine superius costituto , Itaque huic ut illi est respondendiam. Trigesimum octauum argumentum. Chemici dicunt metalla debere re-
206쪽
kos A P o L O G I A solui in materiam eorum primam, in
Ergo in argentiam aut attrum transmutari non possunt.
argumcntum. Perihi Argyropoeiae dc Chrysopoeiae de resolutione in materiam primam disserentes, intelle runt de materia argento de auro proxima,quae eaeargenti Liuiam aer iam saepe di sun esst, non demateria eX qua in mineris terrae mista
Trigesimum nonum argumentum. QuF artes quotidie experimentis
esse probantur, Verae sunt, ut medicina, Ars sutoria,& caeterae. At ars chemica nusquam experientia
aliqua probata est, Ergo ars non est vera, sed falsa.
207쪽
argumentum. Falsa est asstimptio , Nam si,Eraste, cxperimentum nullum usquam verum vidisti, non sequitur omnes nihil usquaexperientia Verum comperijsse. Neg titia tua est assumptio uni ciersalis,quam particularis affirmativa euertit. Odragesimum argumentum. Impium cst assirmare artem posse, quod natura efficit, Atqui hoc affirmat anchemica, Ergo impium est,quod affirmat.
argumeratum. Falsa est etiam assumptio. Chemica nim ars non affirmat aliquid se efficere proprie , sed subministrando & subiaciendo natur; materiam & causam efficientem naturalem, efficere dicitur,
208쪽
Et ita responsum est supra ad similia argumenta.
Luadragesimum primum argumentu.
Si haec ars esset vera, ditaret omneS qui eam eXerceUt, At fere omnes ex ea ad inopiam perene redacti sunt, Ergo haec ars est falsa.
es onso ad quadragesimum primum
argumcntum. Vulgo solet obijci hoc argumetum, nec validius aliud esse cxistimatur ad Cuertendam Argyropoeiam aut Chrysopoeiam. Sed nuic argumento variet Varios esse responderi potest. Omnium scientiaruscientiarii & artium fines postremi varij sunt. Horer g mim erimo ordine est contemplatio so- δη ei innis artibus potii imum in quibus admiranda L et omnipotentiS optimilia 2 sibique obsequentis naturae o- sunt lau- per a non vulgo cognitas elucee,in quo- dabises. rum contemplatione mens humana sa-
209쪽
tiati ir&acquiescit. Secundo ordine finis est, Achio earum scin scientiam aut artium , Ut quam quisque didicerit arte Cam CXercendo necestarijs miserrimae huic vitae transigendae non careat, taxeipublicae prosit. Et hos quidem fines, quicumque sapit, laudabiles esse profitebitur, Propter quos ctiam ArgyrO- poeta aut Chrysopoeia iure expetenda esti Illic enim admiranda naturae arca na contemplari licet, nec qui eam recte norunt, eosdem famelicos este ipsa ussquam permittet. Verum alius est artiusinis vituperasiare damnandus, cilicet auri sacra fames de habendi insat a-bile desiderium. Postremum hunc finem,Et asste,falso existimasti esse verum Argyropoeiae dc Chrysopoeiae finem. Nasi medicinae,quam profiteris, tibi is tantum scopus est, ut ditior fias,non ut reipublicae aliquam utilitatem adferaS,minime laudandus erit. Ex falsa igitur propositione assumptionem &conclusionem falsam de vitiosam esse certum crit. Sed esto,concedatur finem Argy-xopoeiae & Chrysopoeiae esse opes & ai- uitias, ex illarum tamen copia aut per
210쪽
Veritate niuria vera an falsa sit ars dijudicari non crumisis- poterit. Nam argumentum tutam est aissic ortu possibili, quo aliqua necessitaS non in-ηora ex o iucitur. Si enim ex ignoratione huiussalterius artis, qui eam exercuerit,
euaserit, nora arti, sed ignormione rationi artificis imputabitur. Nec tameartis iudi- propterea ars aut falsitatis aut impossi- esse, bilitatis coarguenda erit, Sin ab inge-HIOso & perito exerceatur , nihil illi ex opibus deerit, Et siue pauco contentUSsuerit, nec nisi quantum rei familiaris necessitas postulabit ( qui sapientis v . rus est: scopus Siue opibus se profluere
de superbirc,re ipsa demonsi rauerit(qui insipientis finis es:) vcritas artis deprehcndetur. Sed quoniam ut plurimum haec ars ab imperitis tractatur , mirumno esst,si ipsa pauperiem facere dicatur. Sane nisi ab expertis edoceatur , ta re ipsa demonstretur , vix nisi longissimo tempore ad eam perueniri potest. In summa si Argyropoeiam aut Chrysopoeiam eXercentes ad inopi in rediguntur , non artis falsitas, sed turpis ii, sorum ignoratio causa esst inopia .