Joh. Bern. de Rossi,... Bibliotheca judaica anti-christiana, qua editi et inediti Judaeorum adversus christianam religionem libri recensentur

111쪽

Io8 eliminata, jam observavi nulS in Aetnal. see. XV io 8, selectisque etiam confirma vitariis exemplis. Eorum non pauca retinuit Pisauren is vel Fanensis a Sancinatibus curata sub in. sec. XVI, nec dubito quin retineant antiquae aliae editiones harum precum varii ritus , ut retinUnt nass. earum codices nonnulli

a Wolfio allati T. H pag. 138 3 et 138 .isi Simeonis bar TZemaeli 'creMaghὸet axoth , Clypeus Patriam, MS.Iu Bod L jana inter codices Marescii allianos n. 5239, et in oppi illaci meriana, cujus Catalomus in clasςe in s. sol. I I vergo notat agere NI ' VPa mi o P De fundamentis et articulis rel/gionis, et in III partes dividi. quarum 3' quae dicitur pars Iacobi,

de coiinitione Dei di serit et de retributione et i oena, codicem vero esse pretiosissimum charactere exaratum hispanico in solio. Rectius id quidem, et enucleatius, quam ACatal. BOIlvano sat, qui monet agere de philosophia morali, vel a Zacuto et Buxtor- fio. qui scribunt ostentari in hoc libro doctrinam ex Talnaude et omnibus aliis scientiis. vel a Gangio denique, eumque secutis Scabiaeo pag. 30 n. 73, dedὸr adoroth sol. Iro verso, ac Volso T. I p. II 8, qui

tradunt esse commentationem in Gemaram .

R. Aaulai in Seem apheuoltin P. II sit. 5 , praetermisso Gangio hujus erroris sonte ac

112쪽

Io9Scablaeo, Seder adoroili de hoc redarguit , docens esse commentarium in Pirhe avo ili excusum Liburni, reliquasque hujus libri paries de variis scientiis ibidem prodiisse. Ex articulis quos insta subjicimus, constat jam agi in hoc libro etiam directe contra christianos, ac prohinde librum illum Ma-ghen audiis, quem ut anonymum et a n stro diversum refert Scabiae iis n. 72, et e X eo Seder adoroili cit. l. , et Wolsus T. II p. 13a 7, notantque esse disputationem de religione turcarum, haraeorum et christian rum, unum eundemque esse cum nostro hoc

Simeonis bar Tremach, a quo illi perperam distinxerunt . Quod vel ex ipsa Legeri appendice ad Buxtorsi BibLoth. rabb. p. II ed. Ibiboria. diqnoscere poterat Volsius , si

eam Consuluisset. Eorum autem omnium

continet consutationem, non solius fidei mohananaedicae, ut habet Hoti ingerus Biblioth. Orient. pag. 2 I , Reiulannus Hist. rheol. jud. pag. 99, et ex iis Koccherus Nova bibl. heb. T. I pag. l29. I 52 Ejugd. α 'S' I PTER D Pe-dirad emunad annoriter m , Expositio fidei christianorum, 8. CPoli 17io. Excusa in Milehemed ehova hujus anni et loci a sol. 38 verso ad 68, et excerpta ex piaccedenti majore opere M phen avo hsub novo illo titulo. v Chiisti aut, inquit,

113쪽

I IO

quamvis credant legem datam Israeli per

Mosem esse divinam, contendunt tamen contra nos eam in evangeliu in immutatam fuisse per Iesum NaZarenum i=. Contrarium ergo ex IV capitibus conatur evincere, I quod adulterant in hoc intentionem Iesu Nazareni vel ab ea aberrant, Ii ex fide eorum, in qua et aberrant ab intentione ej. Iesu, III ex salsitate quae extat in eorum narrationibus et promissis, Iu ex desectu intelligentiae ipsius Iesu ac discipulorum ejus, et ex eorum fallaciis erga plebem. Primum probare

nititur ex testimoniis Iesu et apostolorum, secundum ex talmudicis locis cum evanoelicis collatis de Iesu nostro, quem eundem esse cum talmudico filio Siadae et Pandirae contendit, tertium ex narrationibus variis ac

promissis ex evangelica historia depromptis, quae falsitatis impudenter accusat, postremum CX non paucis scripturarum locis, in quibus Iesus vel ejus discipuli erraverint. Fol. 63 subjicitur caput Ii I de adventu Messiae, Iesum nostrum impugnat, objectasque dissicultates diluit, proponit quinque prophetias ac totidem res in Iesu non adimpletas, et explicit, proferens solio 68 ex melle scemoth rabba

decem alias a Deo patrandas in renovatione secuti suturi. Ex sol. 56 eruitur annuS, quo auctor scribebat. Notat enim christianos tunc numerare annum I 23, judaeos 5 Ι 83.

114쪽

Areus et clypeu3, 4. Sine an. et loco.

Sed Liburni, ut ex judaeorum ore accepi, et ex Agillat testimonio constat supra prinlato. Synagogae tamen procerum auctoritate Suppressa Sunt exempla, et in orientem delata . Binas complectitur partes ex eodem Maghὸa axoth desumptas, alteram, qua christianos, alteram qua ismaelitas seu tu cas impugnat. Prima eadem omnino est cum

praecedenti Expositione, nisi quod hic plenior ab initio sit, statimque incipiat a cap. iv P. II ms. illius libri, CPolitana vero paullo post, seu linea et o Liburnensis a ver bis I cIP quae superius dedimus latine translata. Extant etiam inter utramque variae lectiones non paucae, quae ostendunt ex diversis codicibus esse petitas . In his prior illa accuratior, sed typi detriti, nostra recentior ac nitidior, sed valde mendosa. Fol. 14 verso additur Gin mentarius nostri in Psal. xix coeli ena rant gloriam Dei de praestantia divinae legis , sol. 16 occurrit consutatio turcarum, a 6 vero appendicis loco subjiciuntur ex eOdem Maghἡn apoth Iu alia excerpta antichristiana, contra trinitatem et incarnati

nem potissimum directa. Sequitur ibi. apverso silii Salomonis Milehὸmed mitiva, de quo supra diximus.

115쪽

i54 Simeonis judaei Altereatio eum Theophilo ehristiano ab Eva trio edita. V. Martene et Dura ad Thesaur. acecd. T. V. Prodiit ex ms. bibl. Viis loci uensis. i55 Nari yp Sad kerr agheula, sterium termini redemptionis, ΜS. Excerptum est ex R. Simeone ben I, cliai et R. Iehu da Passi vel Chiuxi, et ex

Daniele adstruere conatur Messiae adventum futurum an. 5alo seu I ro. MS. extat in Vaticana. V. q. Catal. T. I p. 76 ad cod. IO5 num. IO.

156 Soesman R. Eleagaris Epistolae ad Eno Tonhens van mepenberg, hollandice, 8. Amstet Od. II a. Una cum epistolis ipsius christiani. Plures eae sunt, utrinque datae , et partim simul, partim seorsim editae. Iudaei nostri sunt XI. Eae suppressae sunt ac rarissimae. Iudaeus idem est cum Eliezer Zosman, qui Zevi Theriacam judaicam Amstet. an. II 37 recudit.

157 ' 'baa 'ad n Imud babylonieum cum sephoth ae var. Comm. sol. I a. volt. Ven. 27O, Clir. I 5ao et al. edit. et Seorsim Tract. νurii Soncini, Pisauri, CPoli et alibi. Primariam ac rariorem Bombergit editi nem secutae sunt Veneta Iustinianaea, Basileensis, Craco viensis, Lublinensis, Ana Ste-Diuitigod by Gorale

116쪽

II 3lodamenses binae ac toti lem Francosurthanae a Wolso descriptae T. II p. 89 6 ad 9o8, quibus Amstelo lamensis alia accedit , quam a Ioseptio Proops curatam vidi ab an. si a ad fas, seu a Ipsa ad l765, et Vindobonensis quae modo excuditur typis Iosephi

iraschantri ad Amstet Od amenses eXacla, Cujus jam septem vel octo priora volumina prodierunt. In Basileensi tamen Marini Brixiani opera omissa sunt anticlaristiana loca et integer liber Apoda rara. Tractatus ei iam non pauci seorsim multoties excusi. De antiquis horum editionibus, quae sunt reliquis integriores ac potissimum huc faciunt, conserantur Annales nostri see. XV et Annal. a MDI ad ΜDXL. Sunt sane in vastissimo hoc opere multa utilia, quaeque Sacras antiqui tales , leges, ritus, historiam egregie tu lustrant , multa quae recentiores judaeos, seu recentiorem eorum theologiam eorumque errores luculenter consulant, multa quae christianam religionem aperte confirmant.

Multi etiam sunt auctores qui insignem hunc ac multiplicem Talmudis usum uberrimis exemplis demonstrarunt, nos lite ipsi suse alibi eum ostendimus. V. Esume delle Rises-

petrarione degli ebrei p. 55 ad 8o. At vero non pauca quoque in eo sunt commentitia ac tabulosa, non pauca absurda, non 8 Diqiti od by Cooste

117쪽

I I pauca in servatorem nostrum, in ejus ma- irem sanctissimam, in apostolos, in christianos injuria . Quam notam frustra ab eo a-Vertere conantur judaei ac christiani quidam scriptores, qui contendunt Iesiim taluaudicum non esse nostrum. Ex prioribus ita

Naesimani seq. R. Iechiel. R. Lipnaan, R. Ghedaba hin Iaelita. R. David de Pomis, R. Moses C in . R. Salomon ZeVi , ex poste riotibus Galatinus, Micraelius, Gaffarellus,

Paul. Riccius, Schichaidiis. Sed aliter sentiunt scriptores plerique utriusque nationis. E in lem omnino esse fatentur ex judaeis p iissimum Aben Egra, R. libr. ben Dior, R. Abr. Perit Zol, vel Frissol, R. Abr. Zacuitis et alii. et R. Simeon hir TZemacia in eo libello excerpto ex Mighὸa a Voth, quem Supra commemoravimus CPoli editum sub titulo Expositioni, fidei christianorum, Liburni vero sub abo Areus et e pei, ibi. Iprioris editionis. posterioris non modos, et ur sed et illud ex talin udicorum locor tua collatione demonstrat. Quod iterum infra confirmat contra R Iechielem. Nec aliter profecto suadent utriusque notae ac circun flantiae. νγ Producant nobis. in sitit Pseis.

serus Theol. jud. p. 2I , ex historiis alium quemdam Iesum, qui fuerit Νa Zarenus, Velita vulso nuncupatus, filius Mariae, habuerit discipulos, nominati in Matthaeum, Iac

118쪽

II 5biim et Tia addaeum, ipsorum sententia seduxerit populum et sit causa reprobationis judaeorum, suspensus sive crucifixus in vespera paschatis etc., quae omnia in Talnaudde Iesu Hanno ri dicuntur, et sic excuςpnt talmudicas blasphemias is . Haec Pieisserus qui in tota exercitatione v illius libri, seu

in Obtrectatore apella antici tristiana ha, c tal-mudica loca ac calumnias sat copiose rccenset. Quod alii plures ex nostris sic cerunt. Atque ut sunt in hisce locis talmudicis nonnulla quae contradicunt Evangelio, hinc in Talnaude, de cujus fide dubitare sibi nefas est, Evangelium ipsum seu Novum Testamentum refutari et putant et gloriantur judaei. V. Lusitani rabbini Colloquium Muta hurgense in Mulieri Iudaismo pag. a , Vel apud Wolfium cit. T. II pag. 985, qui se'cte quidem observat si calumniari audacter,

convicia Iorquere, impudenter comminisci, historias et res gestas pervertere, resulare est, praeclare hoc officio defunctos talmu- distas, sed minus recte negat recentiora judaeorum scripta in christianos exarata ad Talniud provocare, tamquam in quo alia et veriora quam in evangelica historia occurrant . Provocat enim cit. I R. Simeon harTgemach, et ex Talin udis auctoritate sacros nostros scriptores eoruinque narrationes falsitatis accusat. Disitirod by Corale

119쪽

II 6 158 ' rubin Tephiloth seu Preces t

De minoribus judaicarum precum libris ac compendiis idem dicendum quod de Machagorim supra diximus. Sistunt et illi preces nonnullas , ac praesertim binas illas celeberrimas Bircad amminam et Alenu, quibus Christum et christianos impeti putant scriptores nostii plerique, ac cod. ms. Νο-rim lv rhensis, bini mei i59 et io 33, ac Iarchius luculentissime confitentur. Eae tamen intactae et integrae frustra quaeruntur in hodiernis editionibus, in quibus verba nobis injuria vel immutata sunt. vel penitus sublata. Antiquiorum sec. xv vel ineuntis XVI vix extant fragmenta, vixque eorum VerbOrum vestigia, vel vacuum illorum spatium exhibent. Ea ergo ex mss. codicibus neceS- Sario haurienda, quorum nonnullos bibliothecae variae possident a Wolso recensitos, nostra vero haec Octoginta et amplius. 159 Tescui oth seu Responsa XXX

contra christianos , Μ S.

Constabant soliis sex et extabant in collectione quadam iras. bibliothecae lablonshianae. V. Wolf. T. IV p. Φ85. Quae in cod.1α6 bibliothecae Viselibachianae reperiuntur

sev xoth seu Responsiones ad christianorum contra judaeos argumenta, eae eaedem sunt

cum libro Nitrachon. V. Maii Catal. p. 383 .

120쪽

16o l rq Teseu voth, Sei Responsa ad viros iniquitatis, MS. Quater in bibliotlieca nostra in cod. Ia , I 22, Ia , et Ia 69. Quinque sunt haec responsa ad totidem oliristianorum objecta. et de iis sub peculiari lioc iitulo nitul Wol. si is , sed eadem x identur cum Responsis ad- Nersus corruptores, quae nass. extant Tiguri in bibliotii. Carolina , teste Hol tingero in Biblioth. oriental et in I hes. philol. , et Wolso T. II p. 1 7 . Prima Objectio est quod lex mosaica noi nisi bona corpo talia picimii

v agenςeilii in T.lis igneis 4. Altoris i 68 I. v Execrabile scriptum, ut recte notat Colfius T. II p. I 3, perditissimi judaei nescio cujus quo ineptae et scurriles, sed malignitatis plenissimae fabulae de sanctissimi servatotis nostri ortu, vita et factis asseruntur M. Per summam enim impudentia in comminiscitur eum ex illegitimo Josephi cujusdam Pandirae ortum concubitu. ac gran daevum factum magiam et ille stabile Dei no-