Orationes duae de pace Jacobus Perizonius

51쪽

pertum usu, nusquam minus, quam in Bello constare Fortunam, nusquam minus respondere exspectationi Eventum. tiam Crotoniatas , quod fidem vix veniebat, profligaverunt olim Locrenses , me spe vici oriae victor1am tamen reportantes. Sed Whodie an non illi, qui armis ita appetunt aliena, videntur dentidem quasi aureo piscari hamo, cujus captura incerta prorsus, saepe etiam in gravissimum vertit damnum Quanto itaque securius est singulis, quanto tutius, paci endo transigere controversias, .honestis conditionibus condere tandem ferrum ρ Superiores vos bello putatis: Videte ergo, ut rerum bene gestarum pretia continuis illis proesiorum casibus eripiatis quam primum ut victoria recte utentes, gloriosum statuatis felicitati vestrae modum, pulchro , dum licet, ne componatis omnia, ne mox varia illa & fida vos belli ludificetur alea, quantoque extulit altius, tanto graviore dejiciat lapsu. Creditis Fortunam minus vobis secun-

dam, aut minus aequam: Arripitc igitur primam quamque occasionem ponendi arma infeliciter tentata, ne liverseveretis obstinata reluctar contumacia, irritabilis

1lla De contemni se suamque albitretur iram , caravioribus vos obruat cladibus. Etiam Hannibal petiit Pacem, suisque Carthaginiensibus, ut eam durioribus licet legibus acciperent, auctor fuat. Et quid mirum Pax enimvero victis est necessaria , vidi oribus

oulchra illa etiam fatigatis utrimque honesta est ulla lis illa Humano est generi desiderata semper' salutaris, Eam ergo Vos, Christiani Principes colite, ac omnibus ducite potiorem Triumphis. Satis amdudum, immo plus satis est Bello datum satis gloriae 4 quae ex eo oritur , Vobis partum. Amplum

tibi Gallia dc speciosum satis est, tot hostes undique

52쪽

imminentes repetentes sua sustinuisse solam Te tamdiu prohibuisse eos tuis finibus ac littoribus, exclusisse portubus atque urbibus, nulla usquam parte imminutam. Qui speres , quid postules amplius , quam ex tot Tererum discriminibus emergere calvam plane, incolumem, quam Pacem telas qui minime iniquam , dum tuas in ditiones necdum penetravit quisquam ipsa adhuc incedis sipoliis hostium tuorum ornataci Neque minus gloriosum vobis , Foederati Principes, cupiditat Gallicae imposuisne tandem fibulam , coegisse eamna ordinem tristinos limites, extorsisse praedam, cui incubabat jam diu , S pactionibus recuperasse universos, quae hocin superioribus bellis, immo .media nuper in pace , partim vi , partim dolo, sinstulis

Illa ademerat. Quid est, quod desideretis Vos am

plius ad famam vestrae virtutis posteritati prodendam 8

Prosper utique bellorum exitus probant maxime heroica Principum acta. Res armis bene gestas declarat ipsa Pax, sed pulchra,&data potius, quam accepta, veram intuemini laudem,quae omnium vigeat seculorum memoria, in hoc laborandum nunc vobis est,ut, uicquid reliquum Martis fecit saevitia, praestetis salvum it, quae perculsi passim jacent ac prostrata furore militum, omnia, Christianorum denuo constituari rempublicam. Hoc hoc illud est,quod curandum Vobis restat,quo dem reri potestis genus humanum, quo veros, non dicam, Ci- ' πὶ ri 2 e , sed Patriae vos declarabitis Patres Inclaruistis Bello reliquum est, ut Pacis etiam artibus illu-ltrari vel1tis, quas omnibus vestris tropaeis ac victoriis longe praeferent semper cultiores cunctarum gentium

linguae a styli Si mihi non creditis, credite rebus ipsis creuite eorum Hominumque judiciis. Quum de

53쪽

Nomine Atheniensibus dando , ut in priscis legitur fabulis, Neptunus Minerva Deorum in concilio contenderent , .certatim se commendarent, ille producendo in Belli usus Equo, ast olea, copiosae Pacis insigni, fructri praecipuo Minerva, omnibus Huic ei tentiis adjudicarunt Dii Urbem Graeciae amplissimam, liquido ita , quantopere Bello ipsi Pacem iacis bona antehaberent, ostendis crediti. Quid ipsos censetis Principes , etiam laureis redimitos' itida quamne sibi gloriosius duxit Augustus Caesar , quam, otio terra marique parto , anum potuisse Geminum

cludere injusque rei monumentum ut exstaret perpetuum , nonne Inscriptionibus eam lapidum ac nummorum celebravit studiosissime, sempiternae commendavit memoriae Immo ver tantum Ille afuit, confirmata jam aetate , a teterrima ista lubidines, quoquo

modo imperium vel bellicam augendi gloriam , ut nulli deinceps genti nisi necessaria intulerit armari Tarb

ros potius, quam lacesseret jurare coegerit ad Martis Vltoris aram, mansuros in fidei pace, quam peterent. Quid de Vespasiano dicam , illo Judaeorum domitore pNonne cis , quae sua esset animi sententia, abunde declaravit, dum Bella, quae prospere tamen privato cesserant, Princeps nulla gessit, aliae etiam templum publice condidit Et quis hodie, non iniquus aut ineptus rerum hominumque aestimator, non multo statuat

majus pretium laudibus Numae Pompilii Anci Marcii, Servi Tullii, Regum Romanorum , qui sacra cerimonias, qui feciale jus, qui censum, classes, iraecipua Populi comitia instituerunt, quam ipsius Romu

li, Tulli Hostilii Tarquinii Prisci, qui vel solis , vel

potissimum bellicis fuerunt artibus egregii' Ecquis est, qui non palam anteponat bellatoribus Augustis, Aurelian Odi

54쪽

liano, Septimio Severo, ipsi r ano, Principi licet optimo, placidum illudi pacatum Antonini Pii ingenium' Certe olim praecipuus Populi Romani fuit amor

delicia : quin immo Nomen ejus adeo tunc mansit etiam posteris venerabile, ut certatim proximi quique Caesares ornare se eo potissimum, commendare suis civibus studuerint. Sed quid Ego supervacuam hanc sumo operam , ut Pacem Vobis laudem, quam laudant omnes, quam Deus Opt. Max passim praecipit, quam Servator Hominum Jesus Christus, ab Angelis. in ortu suo praedicari voluit, quam denique os ipsi ore semper habetis promptam is cujus unius retinendae vel recuperandae causa cepisse arma pariter jactatis. Facite ergo, ne aliud pectore geratis clausum, quam praesertis ore , neu quam verbis inire vestris a civibus quaeritis gratiam, rebus ipsis parum comprobetis. Facite, redeat Orbi Christiano quies, tranquillitas, redeat terris cutitus Besaflluentia annonae , redeant sua mari Comme

cia , foro fides, auctoritas legibus, Musis his ipsis fisquentia Cephismotus Atheniensis finxit olim Pacis effigiem, quae Plutum, divitiarum Deum, quasi puerum,

sinu fovebat. Facite os, ut duplici hoc munere su vissima simul Pace, , quae eam quasi Matrem continuo sequitur, cunctarum rerum Abundantia, mactetis, quod in vobis est, ornetis denuo Europam. Ita Vobis omnia bona dicent omnes boni, ita faustis vestram salutem majestatemque prosequentur ominibus, ita amma, ita immortalis os gloria, quae nonnisi ex benefica virtute, ieris in genus humanum meritis nascitur , in coelum feret,& Diis faciet proximos. rospicite, sultis, vestris illis ex arcibus aut palatiis ac videte, quam laeto ubivis, quam detis,obviorum agmine excipiantur, quos

ad P cem inter vos misistis conciliandam : quibus illi

55쪽

salutentur passim studiisi acclamationibus quo deducantur plausuri quibus dimittantur votis. Exaudite etiam atque animum advertite, qua jam nunc Vobis omnes ubique agamus gratias, quibus Vos celebremus praeconiis, quibus gratulationibus, quod pulcherrimum nobis quasi signum ad bene sperandum de nomine Christiano sustulistis, quando ad publicum hoc pacificationis concilium destinavistis lectissima sua quemque patriae decora, Viros honoribus domi forisque praedare gestis excellentissimos, quales potissimum ad tentandas pacis vias, arduum illux maximi profecto momenti negotium, legari oportebat. Felices, felices plane Batavos Felices maxime Plagam Delphos , quae magnos hos Hospites, quassi

publiea quaedam coeli munera, inter se diviserunt quae tot Variarum Gentium ornamenta , tot Heroas , non horrida illa aut cruenta virtute, sed pacifica, sed salutari,

conspicuos solae jam possident. O quam quantam

nunc memorem Te potissimum, Id g , qu ςνης V,

ut laetis ominamur precat1onibus, EUROPAEAE CIS appellaberis MATER, itura hoc Nomine m/nnales, conversura inue oculos animumque serae etiam posteritatis. Illa etenim Te intuebitur , venerabitur, praedicabit Augustam Sedem non MMestatis modo B tavicae, sed & Christianae, Sedem splendidissimarum Legationum, Sedem immo Felicitatis & Secur1tatis Publicae, tuo ex simu in omnes melioris Orbis partes

Vos modo, Perillustres Legati, ilibus Reges, quibus Populi, sua crediderunt desideria, ne, quaeso, ne destituite nostras spes , ne fallite communem omnium exspectationem. Contendite ad comprimendas bellorum furias tanto enixius, quanto magis ad summam

56쪽

multam gentium salutem - vestram ipsorum gloriam pulcherrima haec disceptatio pertinet. Date etiam operam , ne lentum , ne longae procrastinationis sit negotium , res omnium desideratissima. Nolite, obsecro, diem ex die ducere, nolite quaesitis cavillationum moris differre aut fi ustrari in longum nostra cunctorum gaudia Cavete inprimis, ne re discedatis infecta, neu irrita per Vos cadant tot miserorum vota. Nam quid vobis tandem foret magis indecorum, quid magis turpe, quam Vel minima vestra culpa, non dicam, innumeros nunc Homines, sed Nationes integras, in maximis relinqui malis, cloco remedii in ultimam a vobis conjici desperationem, pacisque, tandem tamen faciendae aliquando gloriam in alios transiribi At contra si vestro potissimum consilio, studio, opera, Pacem nunc obtineat Europa, sed Pacem, quae iiihil struat insidianimi audis, quae non novas moX sera litςs innexstincta parum fideliter bellorum incet dia de inivro statim excitet, tunc enimvero per i tum terrarum Orbem vestra cantabuntur nomina tunc vestra illa merita publicis literis monumentisque in multam propagabuntur memoriam , quam nulla unquam obscurare poterit oblivio, nulla temporis delere longii

Hoc feretis omnes, hoc singuli pacis per Vos iactate

pretium. tanto quidem amplius ac luculentius, quam to eam studiosus nunc curaveritis Hoc immo feretis, praecipuo vestro merito, Vos praesertim , Sapientisi1- mi Reip. nostrae Legati, Triumviri, serme dixerim constituendae Europae , 'pangendo inter tot Gentes foederi. Vos certe ii estis, qui interclusam quodammodo 'iam ad Pacem aperuistis primi, qui etiam nunc facitis ingens tantae deliberationis momentum, bis

quaru

57쪽

duam plurimum debere jam fatemur ultro Batavi, D Ibuntur mox foederati omnes Vestram enim in fidem, curam, ac prudentiam, dum sua Patria nostra permisit rationes, permisit simul spem salutis publicae . fata gentium, fines regionum Hoc itaque agite, Vici Illustres, agite magnis animis, quod agendum suscepistis,

quantum aliis in artibus praevertitis alios, tantum illa misimi um rerum mole exsuperare vos etiam ipsos eontendite.

Sed brevi haud dubie confecta haberemus omnia, ipari vobis animo praediti forent etiam illi, quibuscum res est, aut, quoniam illorum quoque Oluntas ViX quidquam potest, nisi Principum suorum accedat auctoritas, si ergo Hi potissimum pari vobis studio vel lant consultum publicae Paci & suae simul Tranquill1tati quae sola vitam utique in his terris facit beatissimam, quam Veterum certe Philosophorum multi haud dubie summum esse censebant humanae imbecillitatis bonum. Quod utinam sentirent idem, quiqui sunt hodie Populorum a Gentium Principes inequabilius

profecto, felicius longe humanae seres haberent Verum illi maximo, heu suo nostroque malo in contra

ria plerique abeunt omnia, , amplissima licet Regna suis subjecta imperiis possideant, i semper tamen quae lrentes plura, angi malunt perpetua solicitudine, δε- certis iactari armorum casibus, quam secura frui placi da quiete. At quanta, Principes, quanta tandem dementia vestros cepit animos. ςstrasque ipsorum contudibat rationeso quam dira vos agitatambitioni insania, mum tuam semper meditantes perniciem Z Quis furor est, altemis dare sanguinem, in bella. coeco rapi impetu ruere ferarum more in promiscua homimam caetas, quo l

uidistis,uiquam numiuam novistis: Hevire in excie

58쪽

Vrbium innocentissimarum , atque omnia ubivis in Vestrum concitare odium, injuriarum vindictam 'Hoccine vobis Humanum , hoc jucundum est aut Beatum Θ Haec vestra est Regia illa Majestas S praecipua prae aliis Fortuna Immo vero ille demum Rex est , ille ipserum quoque Re Regum, qui pectus gerens septemplice virtutis scuto munitum, nihil timet, nihil cupit , qui infra se dejectos habet omnes ast eactus , foeda libidinum vitia , quem dulcis faturat bonae mentis quies semper tranquillum, semper hilarem. Ille insuper Patriae quoque suae est Parens, qui nullo

armorum strepitu circumdatus aequa dat civibus jura, qui neminem laedens sibi ac suis tutum praebet otium.

Ille denique Populorum etiam verus idus est Pastor, qui bellum pro iis gerendum nec metuit, nec optat, qui

non Provocat, non quaerit ultro, pugnandi causas, sed nec refugit suis etiam periculis publicam asserere salutem, si ab aliis illa infestetur, Haec enimvero Beati

sunt Principis, haec Legitimi Regis , Haec ille Regno debet, haec sibi suaeque Magnitudini Ast quorum sellicita semper cupiditas ipso terrarum Orbe est major,

qui in pace cogitant bellum, in bello quaerunt rapiendi saeviendique materiam , non potest, quin saepe ipsi deprehcndantur a Fortuna, quasi inter sacrum, ut dicitur sexum positi, vel certe suspensa exspectatione rerum gestarum in tanta communis Martis vicissitudine discrucient identidem se ipsi is vario exterritum metu circumferant pectus , Nec enim ignorare

queunt, fuisse .alios non paucos , qui oecoecati itidem spe latioris imperii fortunas suas omnes in dubios bellorum casus temere datas subito perdiderint. Fateor equidem , servare nunc illos suum sibi diadema plerumque immoturiis integrum, sed tamen maxi

59쪽

-ri A si cum metu hostium, cum consternationb G eum uerelis publicis, conflictentur a hse est, qui ita laeti atque alacres aliorum y ueros , exscindunt Vrbes , quum mox eadem

ei tu i vicissim experiantur finibus, tanto qui-

-avius, quanto saeviunt magis, qui suas sae

. Eiid mundi clades. Quin, si jam impune etiam

cerint omnia, si maxime intaminatis plane redeant lacerint omm sua tamen laureas d

''u Ttionibus exhaustum, inopia a sui desperantem, mulio denique

nnestui luctu sortissimorum civium , qui istos m

ahis ratiouitii, rivi, quas etiam Aerari unde- igium e plendi copias oportuerit D'' ἡ . 6 desedit jam ubique concidit tandem

e: T ἡ niui mplius tirones, qui sacramen'

60쪽

E quo ni aut Veteranorum excipiant vicem videlicet dirutae jacent passim Vrbes, Regiones vastatae Gentes integrae se circumspiciunt, suamque paucitatem, licet causas ejus satis intelligant, nihilo tamen minus stupent utinam vestros ipsi quoquoversius circumferretis oculos, vestrisque animis subibceretis foedas armorum clades ' Videretis hic tristia oppidorum bustam rudera, illic dominantia cultissimis nuper an agris lolia. Inveniretis passim homines eXtorres, in latibulis rapeluncis , in sylvisi saltibus asperrimam ferarum instar trahentes vitam Animadverteretis ubique dira militaris violentiae vestigia, uno lanctum habet nihil, nihil sinit intemeratum , quζnullo discrimine , veneranda priscae artis aut ultimae antiquitatis monumenta, etiam Palatia QMausolea Principum , ipsi immo Templa Deo dicata , barbaro plane impetu ejicit passim, evertit. Quid cessatis , Reges, quid cessatis Vos, qui soli potestis, obviam tantis ire malis, lacem vestris dare temporibus , dum superest aliquid , quod Martia vis nondum perculit, irostravit penitus Supplicat -- dis, ad pedes abjecta , vestramque implorat fidem Europa omnis , anguinei cineribus incendiorum oblita

ut hisce se malis ereptam in pristinam restituatis ne

ciem, aut incolumitatem. Addunt se Oranti comites tot miserrimorum Hominum Miltia, qui domo promui, ene- et fam omnibus obruti calamitatibus, inopiam & naufragia fortunarum suarum ipso produnt aspectu, osseuem omnia obtestantur acres, ut sibi reddatis publicos

enim vita illa est, quam trahunt, sed continua aerumnarum exies sensus Supinas etiam manus ipsae vobis tendunt Vrbes, in ignem datae,i in ferarum versae