Ad tractatum Matthæi Zampini ...

31쪽

PRIMI PRINCIPIS FRANCIAE. 27

gium contulit ad primogenituram. His duobus concurrentibus , constatuitur primogenitura auctore Zampino. At sicut ex sola aqua non fit mulsuria, neque ex solo melle : ita nisi sy mbola

sua natura lex in unu in conferant , non fit primogenitura Zampiniana: hoc ex textu Zampini clarum est. Rogo igitur, dic sodes, quid

primogeniturae nomine intelligas. Fateor enim me haerere in hac voce. Responde, mi Zampine. An intelligis primogenituram in familia Boi bonia, per quam serenissimus Antonius inter fratres fuit maior natu,& caput familiae Borboniae: an vero praerogatiuam praesumpti heredis regni Franci , quae non incom-Zmode primogenitura dicitur, cum ortum habeat a primogenituraΘ Vtrumvis respondeas,

Zampine, incidis in Scyllam dum vitas Charybdim. Si primogenituram in familia Borbo nia intelligas, sequitur ergo ex tuo principio Antonium natura quidem aetate fuiss e primogenitum inter fratres, sed lege & consuetudine non fuisse primogenitum inter fratres, id est, priuilegium primogeniti inter fratres non habuisse. Ac proinde rescindenda esse familiae erciscundae iudicia, quibus pars primogenito Borbonio debita d. ser. Antonio fuit adiudicata. Sequitur in familia Borbonia vivente Antonio, non fuisse primogenitum, cum Antonius aquam haberet, mel non haberet:reliqui fratres mel haberent , aquam non haberent. Ita ut aqua cum melle non mixta

D a nunq

32쪽

Ds s VCCESS. PRAEROGATIVAE

nunquam factum fuerit mulsum. Haec cogitanti inihi, mi Zampine, in non leuem suspic1onem adducor, tuos Recanatcses,perspectis sub tilitatum tuarum miraculis, te suis finibus exulare voluisse. Quando igitur hac non succe α, alia tentandum est via : dicas te nomina

primogeniturae ius prς rogatiuae praesumpti hedis regni intelligere. Hoc ergo tibi vis, Zampine , naturam qui- Antonio symbolum suum contulisse, uteret praerogatiua praesumpti heredis: lege

consuetudinem non contulisse, ita vino facta, mulsum quoque factum non erit. Ergo Antonio vivente pra togatiua praesumpti heredis regni penes Antonium nostit,cui legis vel co suetudinis priuilegium defuit. Sed nec penes vllum ex familia Valesia fuit dicta praerogatiua, quippe deficiente natu rae symbolo, quod Antonio semel tributum nulli alij tribuere potuit natura Vivo Anto-n1o. Attendite, 6 Franci,doctrinam Zampinis-nam: quadiuvixit Antonius, praerogatiua praesumpt1 heredis regni nusquam fuit, nec penes augustissimum quidem Pr1ncipem Franciscum Christianissimi Henrici regis primogenitum.

V1uebat enim sub Francisco Antonius a natura cognitus, ita ut Franciscus cognitus esset tan tum a lege. Vide, mi Zampine, quomodo te hinc extrices stante tuo principio de constitutione primogeniturae. Equidem vereor ut fit

frustra quicquid conaberis. Sed miseret me

33쪽

pR1MI PRINCiPIs F R A N C lL C. Recanatensis , non malitia, sed imperitia impingentis το-δυία δαγρῶν το πολλα- λεγομενον. Hanc άπα δ ευσίαν si agnoscis , ce manum auxiliarem porrigo. Fatendum est, Zampine, primogenituram aliam eme natu- pluribus moralem, aliam legitimam et naturalem voco , qua

quisque natu maior, respe istu minorum , dicitur primogenitus : legitimam vero, quae non annorum numero, sed legis vel consuetudinis beneficio cenuetur, quando scilicet lex vel consuetudo certae cuidam personae priuilegium aut praerogatiuam defert, quae primogeniturae na, turali debita videtur. Hae duae primogeniturae sunt duo diuersa καθ' As re, quς leparatim intelligi possunt: ita ut primogenitura naturalis si

ne priuilegio legis , &primogenitura legitimas ne aetate stare possit. Exempli gratia, si quod

Deus noster omnipotens & misericors velit insolatium Francorum,& in perniciem dc pudo rem peregrinorum omnium quotquot succes

soni & spoliationi regiae inhiant) filius Regi

nascatur, infans ille dicetur δc erit primogeni tus in successione Regia, licet, ratione aetatis, inter omnes Principes sanguinis sit postremus: quavis, inqua, infans iste symbolu illud, quod a natura requiris, Zampine, n5 haberet, tamen, cum sit in linea seu similia primogeniti, cui praerogatiua debetur per legem, habebitur pro primogenito, respectu reliquorum omnium, qui sunt in lineis & familiis natu minorum, Haec est vera primogenitura Regia, Zampine:

34쪽

3o DE SUCCESS. PRAEROGATIVAE

nam ut hoc obiter discas non succedet infans iste in regno patri tanquam patri, sed tanquam Regi: nec ipse vocatur ut filius, sed ut vocatus Ordinatus a lege seu a cosuetudine regia sub ratione primogeniturae stirpis, lineae seu familiae in qua es c natus , aded ut nihil plus iuris in successione regia filius hic habeat, quam si cetesimo gradu, ut Baldus loquitur, a rege esset remotus, dum nemo illum in regia successione antecederet. Haec paucis : nam quae doctissimus, & iuris Francici peritissimus Ioannes de Terra Rub ea, quae Boerius , quae Baldus, quae

Iacobinus de Sancto Georgio,& alij plures fusissime in hanc sententiam tractarunt, transcribere non vacat, non expedit, cum plenam tractationem scribere non instituam, sed Zampinum duntaxat vi ac 'iribus άφαειαν adigere. Agnosce igitur te duplicem

errorem in tuo problemate errare: unum quodo μων κ primogeniturae non distinguas : alterum, quod in omni primogenitura aetatem &priuilegium desideres. Ex quo errore illud necessarib sequi vides, ut infans ille, quem optamus, quem speramus omnes regi nascituru, no futurus sit primogenitus donec a natura aetate acceperit, qua reliquos omnes regios principes antecedat: quas absurditates, reiecto tuo

principio, vitabis, si dixeris primogenituram familiae Borboniae squam naturalem licet appellare) Antonium habuisse: primogenituram vero legitimam, nempe praerogatiuam prae

sumpti

35쪽

PRl MI PRINCIPIS FRANCI ff. 3I

sumpti heredis, non habuisse. Tibi enim hac in parte subscribimus : nec tamen tibi propterea deberi olympicum illud iraelos καλλίνικε postmodum cognosces. Hic enim non pugno: praeludia sunt ista, in tui potius, quam in mei gratiam instituta, ut abstrusos δc alte repostos mentis tuae sensus grandiloquo dicendi genere conceptos trito & populari sermone expOnanisi: Cui ossicio v satisfiat, superest mihi explicandiim quid sit Zampino ius formatum,& ius informe. SCAoLAs Tici do si ores , qui ad, Iuris- prudentiae studium acccsserunt illotis manibus, sicut Zampinus, ides , sine cognitione Philosophiae de bonarum Omnium artium,innumeris barbarismis luris rudentiae dignit tem foedarunt, ad eis ut si Scaevola Papinianus hodie viverent, vix, ac ne vix quidem, idioma scholasticae Iurisprudentiae perciperent. EX

hoc idio male scholastico priscis Iurisconsultis viris principibus aut praecipuas Pi incipum

curas administrantibus incognito,hausit hanc distinistionem iuris formati & informis Zampinus, vix Reca nati inter scholasticos nume- radus quamuis Parisiis, propter penuriam Doctorum &Iurisconsultorum, pro Iurisconsulto se venditet. Ius autem formatum Vocat ius plenum in re aliqua,ut cum, exempli gratia, heres institutus in testamento hereditatem adiit ex testamento : pos aditam hereditatem, dicetur lingua Zampiniana habere ius formatum irii he- reditate

36쪽

reditate, sed antequam adierit, habet tantumius informe ad hereditatem, Ius enim habet cum sit institutus, sed ius illud nondum ple nam dc absolutam formam videtur cosecutum, cum heres institutus, non sit heres, nisi adeat At quamdiu pote1t adire, habebit ius informe: quod si semel repudiauerit, aut testamentum aliquo modo fiat irritum, tum ius nullum hasebebit, neque formatum, neque informe. Forminatum igitur est seu actus perfectus

ab Omni διωαμεως conditione vindicatus : informe vero est δυωαμιις seu facultas & habilitas peruente di ad actum. Formatum est quod peris ductum est adesse, informe est quod duntaxat Dotest esse. in explicatione problematis Zampi superque sudauimus: quod iam superiori tractatione purgatis homonymiis & barisbarismis, ita, ni fallor, ad intentionem Zampini aptissime videtur proponendum:

. tonim fuerit primogenitin in fimi--Γa Borgonia, tamen nunquam primogemt- fuit in succesnone regia, neque risto nquam tempore natiuitatμ, ditae, aut mortis haluit

praerogatiuam primi Principis, id est praesum, pti heredis regni Francia quιnimo nullo )nquam tempore dictam praerogatiuam habere potuit , sed omni tempore fuit inhabilis adae

praerogatiuam cδnsequendam.

o D ad primam partem huius problem nempe Zampinus asserit Antonium nunquam

37쪽

PRIMI PRINCIPIS FRANCI AE-

nunquam fuisse primogenitum in successione regia, in ea consentientem habet aduersarium, Quis enim hoc negauit unquam ZA D alteram igitur venio, qua diserte affirmat, inculcat, pluries repetit, serenis s. Antonium nullo unquam tempore habilem Clisse ad primogenituram in succcssione regia consequedam, sed omni tempore fuisse inhibilem ad dictam primogenituram seu praesumpti heredis regni praerogatiuam. Iam igitur peracto praeludio signa canant. Tu vero, Lamping, caue tibi: instat hora decretoria. Audis has tubas signit comissionis 8c pugnae verae clagore serali sonantes Θ Necessum est,Orsisgladi s depugnarier. Vos igitur, o Franci, qui moderatores &arbitri sedetis horum ludorum, quaeso oculos aduertire. Zampinu in statu stante, seq; in arma colligente, attente inspicite: fidete quantis viribus insurgat in iura vestra. Auditis enim Retiarii Recanatensis catilena: inquit, pisicem pet e piscis vero in galeae huius apice eLfigiatus, est pax, securitas, S maiestas regni Fra- cici. At ego Gallus Mirmillo strenue praestabone attingat. Manum frustra non mittam prima petitione pugna pugnabitur. Sed praestat i istum excipere, ne arte se praeoccupatu, quam viribus victum coqueratur apud suos Zampinus, si missionem impetrauerit.Irrue Zampine, feri caput Francicis legibus obligatum & deuotum.

38쪽

nΜ t in fumina Valesia, sentoniin sui inhabitu ad dictam praerogarriuam. Age antequam natin esset , cntoniin , C quandiu γιxat, longe post eiM mortem,pra- rogatiua primi Principu fit perennu infamilia Valesia. Ergo, long. ante Mam naim esset tonim , in quamdiu dixit, em longe post mortem suam, fuit inhabitis ad dictam praerogatιuam. . ΛΥ Σ ΙΣ. MIRARI s, 6 bone Zam ine, neminem acclamare tritum illud goc habet. ictum tuum fuisse irritum,& me in gradu & statu stetisse, nempe pr6pter οιπαιδευσι , non Vides telum tuum non esse telum, teq; παρα τηντοῦ ἐMγ- αγνοιαν imperitisti me decipi. Sinite igitur , o Fraci, ut docioris lanistae personam suscipiam,&nouitium hunc tyronem condocefaciam.

V1 s tota de essicacia syllogismi. o Zampine, in eo consistit, ut pos1tis propositionibus conclusio necest,rio sequatur. Est enim s1 llogi-

d,hsisvi E L E N C H V M autem tuum non es1e eiulmodi, ut positis proposition 1bus, & concessis, fita semitaeci- coinclusio necessario sequatur, fatis intelliges,si Hi, est omnem habilitatem ner aliquam caussam

internam exiliere, non autem ex accidente ali-

Anabl.c. , externo pendere, cum sit actus quidam primus, ad cuius constitutionem tantum abest Vi

39쪽

PRIMI PRINeIPIS FRANCIAE.

ut vita vel mors, actio vel passio alterius quidquam faciat, ut ne actus quidem ipsi securidi, illius penes que est ipsa habilitas, in eius definitionem veniant: Ita ut habilis esse possit ad musicam Dromicam Pychicam etiam qui musicam Pychicam & Dromicam non nouit: ου non enim eo

inhabilitas, ut docet Acistoteles in Caizgoria quotm, fed eo Q Usitatis. Vides, L .impine, amore in te incuna, μcvit qui infra meam dignitatem descendere volue-I1m, ut te tanta cura tamq; tamiliariter toralem ad a-rem : Sed ut ipse tuae απα Lυσνας iudex esse pos- ώquid ficile sis, de alio vitio es mone ius, quo manifeste la sciendμmb borat pi opositio tua maior, quod Aristoteli παρὰ το τῆ πως χ άωλοῦς, in scholis vero a dicto secudis in quid ad dictu simpliciter vulgo nuncupatur. Ponis enim prς rogatiuam primi Principis s quam scilicet pro praerogatiua praesumpti haeredis acc1pis) absolute perennem fuisse in familia Valesia, cum tame absolute non fuerit perennis in dicta familia, sed tantum, quandiu scilicet extitit aliquis Princeps indicta familia, qui ri gi in regiasii ccessione posset succedere. Aut si non ponis dictam praerogatiuam fuisse absolute perennem in familia Valesa, certe propositio maior tui sullogismi manifeste falsa est : na si agnoscis potuisse contingere ut dicta praerogatiua desineret in dicta familia Vales a vivo Antonio , agnoscis etiam potuisse contingere ut dicta praerogatiua ad

40쪽

DE SUCCESS. PRAEROGATIVAE

Antonium perueniret:& quamuis aliter de facto contigerit, habilitas tamen & possibilitas non ex eventu , sed ex natura ipsa rei aestimanda est: alioqui ii si habilitatem tantum agnoscas, quando ad actum peruenit , tollis ius tuum informe, Jc abis in scholam Megare sis illius Philosophi, qui nihil esse Quolebat, dc architectum eo latum tempore architechum esse quo aedificaret: quam primum vero aedificare desineret , architectum quoque esse desinere asserebat as ineptias pluribus in Metapbysicis refellit Aristotelcs : sicut etiam in libro de Interpretat. grauiter illos reprehendit, qui cum

ex eventu, ut tu facis, res aestimarent, contingentiam Omnem tollebant, omniaq; necessario fieri existimabant. In quorum sententiam te transire animaduertis, cum ex eo qudd, quandiu vixit Antonius, pr rogatiua praesumpti heredis regni fuit in familia Valesia, concludis di istum Antonium fuisse inhabile ad dictam praerogatiuam, quasi propterea quod ita accidit, aliter per rerum naturam accidere non potuerit. Nam si cocedis per rerum naturam aliter contingere potuisse, qua fronte negas,in Antonio qui primi Principis sanguinis praerogatiuam in tam celebri totius regni conuentu una cum amplissima regni administratione acceperat,)fuisse habilitatem ad dictam praerogatiua praesumpti heredis consequendam, quandocunmque Valesij principes ipso vivo decessissent3 cum propter illam habilitate vocaretur a Franciss