장음표시 사용
161쪽
De Equi sto montano Cretico . Cap. LXI.
Qiasseti planta nascitur in montanis Cretae, qua quarto equi leto blattheoli est maxime similis, in hoc ab ea differes, quod Creticum equi serum flores ferat circum virgaru geniculos atq. in par-ujs siliquis semina minuta habeat. Id c planta sertabradice duos vel tres caules longos, gracileS,geniculat OS,ni gricantes sursum oblique actos, quorum profecto caulium quilibet,& inferne,& superne utrinq. ex Oppos to alias Virgas prosert eisdem similes,a quorum genjculis flosculi apparet,a quibus techae paruae rotundae,oblogs,rubescenteS, in acutum desinentes juccedunt,semina minuta continentes, Radix parua est, longa, in duas diuisa, tenuis, aliquibus fibris ab ea pendentibus, tota planta sapore est stiptica plane inodora cu leuia maritudine, nonnulli putant effe equisse tum quartum Mattheoli, quando cum equisieto quarto quam maxime conueniat, differt nihilominus, & flore,& fructu . Quoniam illud Mattheoli sterile est nec florem, nec fructum ferens, omnes indigenae herba ututur(quod frigida sit, sicca, & maxime adstringens cum leui amaritudine) ad quodcumq. profluuiu in vel sanguinis vel excrementorum cohibendum. Iis qui pertu uim ex pectore & ex stomacho etiam vomitu sanguinem
eXcernunt, aut succum ex vino aut aqua ad duo cochlearia
exhibent. Adfluorem sanguinis ex naribus, in nares ipsas su cum immittunt,ad menstruum profluuium, sic ad uteri prinfluuium succum ex peta indunt.Quoesticacissime cohibent minusq. etiam ad idem atq. ad dysenteriam succum per os utilissime exhibent; sunt qui aquam stillatitiam peros ad untias quatuor pro ulceribus renum,atque vesicae, summo cum iuvamento exhibent.
162쪽
Elegansi et PROSPERI ALPINI Marrubium nigrum Creticum.
163쪽
Legans ad nos ex Creta insula delata cst plata ira rubj j nigri nomine vocata. Quae ab radicibus nataltis prim ille similibus solia complura profert oblonga in extremis acuta, paruis su Spediculis fursum in Orbem acta, nigra & nigra lanugine Ob ta,m rrubii albi, sol ijs, maiora, longiora, & latiora, magni tu dine, dc figura ad apiastri sere folia accedentia, E quibus sane d os vel plures caules producit longos, rectOS, UadrangulOS, nigros, per interualla geniculatos in quibus a singulis geniculis exeunt circum ipsos ex opposito soli a complura, iumero sic se septena,ac plura etiam oblonga prioribus similia, sed longe minora, multum nigri cantia,quae circum ramum veluti in Ocbem agitatur, in caulium summitatibus floreS utrinq. Virgas ambriint, non dissimiles a marrubij floribus itidem nigricanteS. Tota planta colore nigricat, ut de indu stria ab aliq tio videatu r eo colore insecta. Fortasse ex hoc colore alique is credet hanc plantam esse legitimum marrubium nigrum antiquorum . At ingenue dicam hanc plantam nobis prorsius nouam videri ab omni marrubio disti tristam, quippe, & a nigro ballo te vocato,& ab albo tum quod ne q. haec planta in foliis, ne l. in floribus,neq.in foliorum,sor Vi q. positu, neq, in hoc
quod ipsa sit expers & saporis & odoris, unde dc nos quicquade ipsius viribus, atq. usibus ad medicinam certi habcre po-
164쪽
165쪽
De Saxiphraga. C p. LXIII. Ascitur,& inibi in asperis, &saxosis in saxorurniurimiS,planta, quae ab una radice toga, tenui, in gracilitatem desinente, paucis fibris a parte su seriori pendentibus, ramum siue caulem set i, qui paulo supra radicem intres vel plures diuiditUr non recte, sed oblique actorialbicantes, rotundos, lignotas, qui & ipsi in alios complures ramulos diuiduntur rotundos, graciles rectos, qui per interualla utrinq. ex Opposito habent coliola parua, oblonga ad extrema in acutum desinentia, tragorigani ct magnitudine proxima, alq. inter folia fert haec planta, flosculos paruos capillaceos albicantes.Tota planta est inCdora-atq. insipida fere, quam indigenae putant esse saxis bragam. Dioscoridis, tum quod sit frutex surculosus in petris dcasseris locis nascens, tum multo plus quod calculos in renibus valenter comminuat, atq. expellat, Radix istiusce plantae ad- drachmam ex vino,aut aqua epota, tum etiam quonia planta epithymo non sit dissimilis etenim non minus frequentitas epithymum circum tragoriganum quam circa ipsum thymum nasci in Creta insula visitur. Neq. enim nos multum laboramus, an in graecis codicibus legendum sit et edit uμa, an oblata , aut neutrum legendum fit ut multis scriptoribus visum est. Satis este duximus ut saxi ph ragam hane planta nominauerimu S, quae vi praecipua valeat ad comminuendos calculos, & in renibus, dc in vesica etiam, illos . prae sertim,qui nondum ad lapideam duritiem coaluerunt, experientia cognitum est,radicem tenuissime tritam, &ex vino albo tenui, aut ex aqua a nonidis maxime valere, ut in renibu S, at q. in Vesica calculos comminuat, at q. expellat. Quo indignum mihi visum non est,antiquorum saxi phragam eam diccremus, Liber Primus.
166쪽
PROSPERI ALPINI Polium Gnaphaloidcf. in uiam
167쪽
De Polio Guaphaloide . cap. L XIV.
Odore,& sapore,curiis quidem flores istiusce plantae haud omnino videtur expertes. Tota platatometosa est cadida a Q. maxime mollis, Fruticat ab una radice longa, tenui, semit C e ramum oblique actum sol ijs paruis figura polii maioris nodisii milibus presertim q. per cxterius solii modo crem VS totis mollibus candidis, oriuntosis simul l. adco stipa, tis, Ut ipsu caule occulat, ex hoc ramo oblique posito, compitireS eXeunt caules recti, longi rotundi,candidi molles, hinc inde per interualla soliolis referti paruis , oblongis inserius latis ab Q. pediculo ramis inhaerentibus, in acu tu desinentibus per
exteris S modice crenatis ex toto tomentosis candidis molli-blas . inter quorundam foliorum ala S, exeunt germini longi, gracil es, tomento sit, densis soliolis oblongis sti pati. In si immitatibus vero caules diuiduntur in plures cauliculos subtiles, reci os, in qu ibus flores, una bellaria modo, inici, sita i S paruis calycibus rotundis, contenti, qui in pappoi evadunt, inter quos sucit semina parita, tenuia, flavescentia, molliaq. Radix est te. DUiS, longa, lignosa,&dura. Haecq. estis lita scepta n e delineario. Qua constabit non est e Gnaphalium Clusii, quod offendidit, in Valentini regni maritimis atq in littore maris iuxta
Mon spellium , tum quia solia illiu sce plantae figura, quippe ibi rerquod myrti sol is magnitudine,& figura sint similia maxime ac, disserant, ne q. pili' infecta sunt, sed tota tomentosasi parent, merea, ne l. qt icqua Odoris, de s a Poris ad pol in m accedentis, flores gia a phalii sapiunt. Quare alia ha nostra erit planta non parum ad polium & gna phalium acceden S. vi de CoS polium gnapha l oide m ipsa m i ta be n ti v s in o m i na u i m D s; po i i ta nagna phaloidem inquam, quod soliorum figura,&sapore amaro,&acri polium maxime representet, si a phaloidem vero, quod folia tomentosia sint,& pro tomento,s naphaloidem vero quod folia tomentosa sint, ' pro tometo usurpat possint flores Sc cymae supra secundum excessum calidi sunt, Sc sicci primo, Vnde decoctum obstructos maxime iuuat,& ad Urina, mentes . mouendos,essicax est.
168쪽
PROSPERI ALPINISantulina flore amplo.
169쪽
De Santulinasore amplo. Cap. LIV.
Lanta conspectu tenera mollis ac delicata tota candida nascitur in montanis illusce infulae arborescenti, figura, foliis paruis oblongis multis simul stipatis circum ambientibus ramulos& spissitudine occultantibus candidi S abrotani scenai nae ad prime similibus non tamen per
exterius serratis. Ham planta ab una radice longa, crassa, ten ra, caulem rectum, rotundum, digiti crassitie,album ex quo virg*eXcunt rectae,graciles complures, in cacumine in surculos duos, vel tres diuisce habentes flores fantulinae sed quadruplo maiores,ad calendulae vulgaris magnitudinem,atq. aureucolorem maxime accedentes, a quibus sita ccedunt semina minuta, oblonga sonco, proxima. Nusquam haec planta vel Odorem spirat, vel linguam amaro sapore multum inficit, amar,
scula enim ut vix percipi queat,apparet. Ad me hoc planta nomine santulinae montanae Creticae olim delata est, quam eos qui sic ipsam nominarunt neutiquam defraudare VolenS eodem nomine hic eius imaginem delinea tam dedi. Tametsi Et dictum est parum amaroris habeat siccat, parum calfaciem; cum leui adstrictione. Quibus mirum quidem non est, si multum apud mota nos homines apud quos haec planta nascitur, usum herba habeat, & ad vermes in pueris interimendos Sier OS assumpta,aut citas succus vel decoctiim ad ictericOS, Sc Obsti lictos,& ad mouendam urinam esticax sit, sordida quoque vicera,succo illita, aut puluere spersa, relatione accepi II S.