De plantis exoticis libri duo Prosperi Alpini, philosophi medici, in gymnasium Patauino medicamentorum simplicium professoris ordinarij, & horti medici praefecti : opus completum, editum studio, ac opera Alpini Alpini, phylosophi & medici auctoris fi

171쪽

DE PLANTIS EXOT ICIS.

De Volosseo. Cap. L X V I, Ic damus platam quae antiquorum holoste tam me- rito credita est, nascentem in ijsdem locis, I Articat palmari altitudine ab una radice longa, tentat, at a, multis ramis, qui parum supra radice, prodia ut solia multa, longa,in cuspide desinetia, tenuia, de subtilia,per inscriUS, &mxta summitates parum lata ad similitudinena pla-x ginis tenui soliae, recta, mollia, & alba, inter quae exeunt caum lictili recti, rotundi, graciles, serentes in cacumine illicas cum suis floribus albicantibus, coronopi proximis. Tota plani actis Ollosa albicat, incana tactui maxime mollis sentitur, pbrum

adstringit, 'radicem habet albam tenuemq. Quibus quide non Videtur abhorrere a legitimo Holost eo Dioscorid js de quo idem,ita scripsit. Holost eum quadrantalis herbula est humi repens, folijs viticulis . coronopo, aut gramini proXimii, gustu adstringentibus, radice alba praetenui usque in capillamenti spetiem, longitudine quatuor digitorum. Nos non du-hi amus hanc plantam este holos eum, atq. etiam quod tota mollis est, An vero C. Clusius eandem viderit, ignoro, quod hac nostra planta folia longe plura ferat, magisq. sol lata videatur, qua sit salmaticense, holost eum,ableo descriptum, soli q. nostri, longiora sint, neq. humi strata. Neque negandum videtur propius magis eam ad hac nostram, quam alia S accedere. Leuiter refrigerat, siccat magis,&adstringit, unde plures Vsus ad medicinam habuit, quippe ad vulnera conglutinanda . In quare adeo efficax deprehensia est , ut ruptos epota maxime

iuuet, di quandoq. sanet, ct hic fuit sauciorc Dioscoride) ejus

su S prScipuuS apud antiquitatem ita celebratus,vt cai nes di s sectas cum hac herbula percoctas simul coalescere deprehen

sum fuerit.

Inli. . de

Eryngio

172쪽

132 PROSPERI ALPINIEringium tripolium .

173쪽

DE PLANTIS EXOTICIS. iis

De Eryngio tristia. Cap. LXVII. Ryngii planta itidem in asperis nascitur prorsus

stirpium studiosis noua, nusquam aliaS visa, cubitalis,&soliosa est ab radice, fertq. folia complura, longa,tenuia, visu holosi ei folijs maxime similia, duriora tamen. Quorum quaedam in summitate tria folia habent oblonga. E medio vero soliorum exit caulis Unus,rectus, rotundus, gracilis, hinc inde solijs trifoliis per interualla constans, in summitate vero caulis,duo, aut plures flores, lati,rotundi,purpurei, foliolis oblongis circumdati , eryngii montani floribus proximi, a quibus semina itidem similia

lata, longa,tenuia fiunt. Radix est breuis, crassa, rapunculosimilis,odorata atq. aromatica . Vsum habet ad mouendum uri, nam, & ad venerem augendam radicem tam crudam, quam coctam esitant. Liber Primus, Daucus

175쪽

DE PLANTIS EPOTICIS.

Ze Dauco Vellato. Cap. LXVIII.

iuis, magi q.latitudinisodorata, ili aromatica, unicaulis, sed prope radicem talios a. Folia ue io& suis caulibus petroselino quam proxima si Pparent. Ramuli enim, & illitis diu vi sionis sunt, utrinq. folia parua ad petroselini soliola accedentia, dauctam creticum fere redolentia, linguam . ex caltam cientia , habentes, inter quae ex t caulis rectus rotundus hinc inde ramificatus eadem folia ferens, in ramulorum vero cacumine flosculi lutei vin bellatim fere producuntur, a quibus frunt fructus parui,oblongi, inferius lati, & habentes, quinque spinas, paruas, stellarum modo flavescentes bases fructuum circumdantes, a quibus sursum quaedam paruae fibrae, quippe quinque, vel sex veluti in conum des inentes procediant. Fru-otis hi mirabili profecto artificio a natura elaborati videtur , sunt Odyrati, at q. aromatici. Radix longa crassa, carnosa, troselint,aut pastinacae similis,odorata,at q. aromatica,qua indigenae vescuntur, & cruda, &coeta in acetari j s. Tota planta calida est, & sicca sere ad secundum ordinem excalfacientiti, tenuis substantiae. Inter alios usus ad medicinam, praeci Uum habet radix ad mouendam urinam, & menses. Cruda radixesitata, maxime facit ad venerem excitandam .augendam q.

V di Anthyllis.

176쪽

PPOSPERI A LPINI Anthilis.

Veram

177쪽

DE PLANTIS EXOTICIS. IST

Eram ni fallor anthyllidem in iis locis maritimis copiosius nascentem accepimus, quae exigua herbula est, palmualla,sruticosa valde. Nam g. ab radice P ure S caules seri, numero aci minuS quinque logi , graciles, rotundi, albicantes a quibus hinc inde breuibus interuallis exeunt surculi multi tenues atq. breues foliis multis paruissimis, lentis magnitudine, & figura undiq. circum iii pati, qui ' ipsorum multitudine, dcfolijs multis ipsos circumdatibus frutex densus admodum apparet, & in Orbem etiam actus, in surculorum vero cacumine flosculi parui exeunt, quibus proseminibus succedunt fructus parui oblongi rotu- di, scilicet tritici sere magnitudine, & figura. Tota planta albicat,& salsium saporem sapit. Radix Vero longa, tenuiS,geniculari,alba cernitur,eodem salso sapore gustu in inficiens. Qui-i' bus notis hanc plantam a vera anthyllide Dioscoridis non ab- ita es di horrere existimavimus, neque immerito, cum de ea Diosco- P ii

rides ita scripserit: Quaedam enim lenti simillima foliis molli bus, rectis ramulis palmi altitudine, radice parua tenui . Nascitur in salsis terris, &a sole illustratis, non insul so gustu. Quis exii s dubitabit,nostram hanc plantam e ste anthyllidem primam Dioscoridis, cum& ipsa sit palmum fere alta, habeat folia lenti quam similia, & rectos ramulos, radicemq. partiam tenuem, & gustu salso, & nascatur in Cretae locis maritimis salsis. Modice siccat cum leui adstrictione,& calore Vnde vulnera sanat, sed eius decoctum datur etiam ad uring difficultatem,atq. ad reneS detergendos. Mihi vero minime notum est, an ex ipsa usta fiant cineres utiles ad vitra conflanda quales ex

178쪽

PRO SPIRI ALPINI

riscitur,

179쪽

DA PLANTIS EX OT ICIS. Is pDe Carduo Evngipide capite spinos. Cap. L X T. I scitur, & mihi cardui genus quoddam quod

habet folia eryngii, sed mollia tamen, cata te l. fieri ab una radice rectum, bitatis,ac amplioris etiam altitudinis, in quo solia pi dicta raris in teruallis posita,cernuntia r. In su m m ita te vero duo vel tria capita profert magna, rotu-da, cactis longe minora squam mis pulcherrimis circum extrema crenatis, obsita inter quas spinae multae exeunt stellarum modo acu tete albicantes,&durae flores vero quadan tenus cyanis similes purpurascentes exeunt, a quibus semina caelissimilia sed minora exeunt, flavescentia, tota planta sed maxime capita colore flaue:cunt. Radix crassa,carnosa qua indigemnae libentini me, & cruda, ct cocta vescuntur, libidinis . esse excitamentum amrmant

180쪽

ico PROSPERI ALPINI auus tomentosus.