장음표시 사용
321쪽
laice licuisset alique interimeres cum ρο illa lex non m et data. Similiter in lege euigeliea no esset pili spxi' si tum alique ad mortem Mnare lea lex vetus sit reuocata i et Aisngelis nymium i nisi dixeris homicidia excepta omnes qui stadiu acceperinis gladio peribat. Siam: intelligat de existis a deo per ius naturale: non facio me ficultate.sed tuc nulla est eius pWbatio ad Hobandum Zino simplici furto non licet interficere. mus bis racuerii videre quo potestas qua rex utitur test pias comunitis.hinc auctoritate publica or agere.et hac ob re imi er mus parisiensis dicit diuum pricio esse nunisteriale. Q sequenter facile est videre in principatus regalis rapatus aristocraticus et principatus tini raticus Un terunt inter se qr sint diuerse potestatist in
no naturalem nec numanitus instituibilem.
rum christindelia collectio non sit sola eorn politicus et ad finem naturalem ordinatui qu, test uiuere secadum virtutes verumetia est cor pus musticu christis et adfinῆ supernaturales luita so eternam ordinatum: ad eius conlacru--de medio nostri ruinisi' iuqta vaticinia mosis cbristus scis legem gratie e 'tatulit:et potestatqm instituit n6 ad corpora occidedaiqivisus est potestas ciuilis: m no querit morte Eccatoris sed
nimis ut uiuat et couertatur: nec venit pei de
vile aliquid quod plarat inuis ad
tuendo. Scom est posae dictu ius non obseruan uili mulctare pena. pec aut potestas no est naturalis:sed tilia: no ab note puro aut ab doibus instituiniussaed a deo solo. 'pro cuius xbatione supponedum est queadmodum.
optime declarat Deruem in suo tractatu de potestate pa
322쪽
periliud est instituere plateri institut1 alicui plane ediscare. Et istud nianifestu e ex pori caprol cu ppri plite ocicidedi no istituar:qr est naturalis:0 eZ uncipi coicat.3nastituerenfim plateira est ordinare in in coitate sit aliqua cui dupliciteri cino modo in coferat determinate plane: vrcii remetrii aut Euillerinu instituit alicuius ciuitatis haluiiu.Blio modo iid determinate plane: is persone deo terminate coditidis:ut si rex institueret aliqua potestate iurisdictiois in aliqua ciuitates ordinlido in quicum a ta: tibus eligeretica cosequerer:ralis electio est dispositioritimara ex parte recipietist que facit eum capace talis potestatis ex antiqua institutide pricipis.3stis suppositisorbat . a solo deo est nec potestas istituibilis. I ec potestas no est instituibilis nisivel a papal vi a comunitate cbristianas vel a deo. Sue prinio'no possit institui a comunitate christiana .pbat sici salte. ppria auctoritate: quia talis potestas includit aliquid qo humana potestate excedit:pimia posse relaxare aliquia de pena debita in foro dei: posse alique reddere incapace quatit ad deii suffragioruin eo clcne: et multa alia.ergo a comunitate clyristiana institui non potietja papa institui no possit manifeste patet ex Doc qr prius salte natura est illa potestate esse iv aliquem esse papa.corollarie sequis in nec ista potestas ab honiis ne puro aut dominib' destitui potiSecudo sequie corollinrie in potestas ecclesiastica de 4ua nunc loquimuri est portestas coercitiuas inaediate a xpo institutas que valet exameri in alterv ctia inuitu ad dirigenda subditos in sine beatitudinis eternet velut in fine proxima et principaliter intentu. cosequeter ex dictis multiplex haberi pol dis urentia inter potestate ecclesiastica iurisdictionis in laro exterioris et potestate laica. prima ex parte institutionisi cu una sit naturalis quantu ad institutione:altera supersnaturalis.Secuda ex parte finis cina est ad fine naturas le: altera ad finem supernaturale. Tertia ex parte penas ru que instigi possunt per has potestates: qr v vita cor aratis pena duntaxati per alterZ vero spiritualis precise. Quarta ex parte rubiectora: qr uni' capax est etia infide, iis:alteri' vero nullus capax est nisi sacro baptismate rea senerat etiZ una so teporalisl in infideles exerceri postest:altera in solos fideles: ut infra patebit. De aliis auteptatibus ecclesiasticis a coercitiuat quas optime decim rat 3oannes de parinus et cosequeter Petrus de alia iiii hoc tractatu nihil dicere intendo.Tertia corollariunt.
323쪽
dictione ab ecclesiasticis auterens:vtvidere eli in suo tractatu qui in quibusdst voluminibus defeti driu pacis inristulatur.Quartu corollaria.τ, otestas conderatai nullatenus ab doinimes refrigiissis noni instituibilius nec destituibiliomec ab ipsιs potest in in aliquos acre non possit in quos poterat priust Et imid corollaria bene tractat Ioannes gersono coederatione septima de ptjte ecclesiastica. Et m- x2 suntlnb curaui auctoritatu aut rationa numero munire. ertium capitulum in quo ostendistur adque se Metendat dec potestas. ---αnta est inter doctores cotrouerita de pleni tudine huius potestatist et ad que se extedat; ut pauca sint in ista materia securarita sp vis teporibus ut dicit Guille oclia circa E ne prime partis dialogi) summe necessaria for I A vo Iret . per sapietes iuramentis et dorribili s
sicia et priuilegia obtineZt:viset statuere in per secudum matrimonisi rumperetur pris nisi non comitimata: sicut rumpitiir per ingressione relis
goix metam periculis aduertere potest le
ctor.giusde sententie est vanormitanus in eodem capItulo:et O ipsis deuiauit magister Thomas de vio in suis opus tulis aureis de diueriis ac curiosis iis materiis.' id est contra verbu aepi matthei. J Quos deiis cor inninis domo no separetmisi forniceois ni potestate dissoluendi matrimonia si dissolut posset sine ingressu religionios non te quin hoc coperiri polit ex sacris litteris . die notrimonio iter infideles altera partia couersa adnadentixertio summus potifex non retestre inuito creditore.si enim oppositu dicatur; creditorum multi ad ipsum curreret pro absolutione. ergo nec potest mulierem ab obligatione qua est obligata Et hae parte pro indubitata tenet
324쪽
pane argutrivi magis pateat veritas.Diabluis matrimodinium rata non consumniatu per votu solene religionis.ssvoti solentino non ex iure diuinoIhdumano est: vi patet per capitulu preallegatum qdvotii.in quo dicitur:riotiso lenitas me sola constitutione ecclesie est inuenta. ergo ex statuto duinano dissoluitur matrimonia. Secundos Ruota solenne ex statuto diuino dissolueret matrimoniu non comminatura fortios illegitimaret iure diuino an matrimonium seques.minus est enim illegitimare o contractum dissoluere:ca primunt possit ecclesias et non scom.Sed falsitas coiisequens ostendit:qrsi illegitimaret iure diuino tnd posset sumnius potifex nec ecclesia tota dispesare in ilio qui vovit soleniter I in quocum castM.ta non possint contra tuo diuinae Tertios matrimonia contracta et rata sostu significat coniunctione cdristi et animo fidelis:que disesolubilis est:ergo liuid matrimonia est etia dissolubile.Si dicatur in significat etia colunctione christi et ccclcne in idissolubile:ut dicit magister senteriarii dist.xxvi qitarii:c5 sequeter et Ricipardiis:contra. sequir bifamia coii trahi avxore prima mortita an conmamationes cdtraderet cunis coa:vel econuerso si aliquis aliqua cuius vir mortitus estnii consummationes in uxore duceret.hoc aut est cotra capitulu debitus de bigamio non ordinadis. probatur in χαψucia:qr ratio bigam te est defectus sacrameti: qr non est
unicus unius: 'cui emrim vium unice piunctus est ecclie. CAd priniu istorii responder: bili verum est*modus per que solenni3at votus est ex statuto et determitiatioe ecclerine mon in sequitur effectum sequente ad vota solene per quodvoveo moritur ciuilitersee de statuto ecclesie. Cferam qo est forte adobanda in involo solent no cadit disti pensatio: vider inibi dicendu up vota solenne iure diuinotadiu illegitimat Φdiu obligat:itainsι tentet pirabere sccluso quocum statuto dumano non cdtraheret. S3qr pot emergere casus in quo amplius no obligatici tuc cessat a legitimare:nc papa rid dispensat: nisi capiedo dispensare ut isti valet sicut ius declarare.Crid terrisi or uino ui GRquetia3rima nibilvaletiin statu em introcerie mammonia ca no esset sacramenta I non significasset aliqua conuiunctione indissolubilem:et tu non fuisset dissolubile.CDicitur scoo Φ antecedens est falsum ammo sigili strat conu' iunctione christi et ecclesie .ut habet magister sententiara dist. xxvi.quarti: et Ricdardus cosequenter : is in apud Nichardu non ta perfecte sicut matrimonia plammata. vlterius'cosequentia no valet qua infertur bigas mi1 in illis casibus contrahi:et hoc solii quia ecclesia non
325쪽
nis pluribus vel alicui que diuisit pluries. qui ist1 poetestatem extedsit ad inndeus: ut 'panorinitanus in capistulo nouiti de iudiciis. dices ς' per ista potestateni es prescepta legis nature salte copelli possunt. sed oppoextu illi hceriir ex capitulo Gaudemus:de diuortiis.ubi dicit coaconstitutionib' canonicis minime arctari auxta illud apostoli:Quid esti ad nos de dis ci iudicareJnrctas retur eui constitutionibus ecclesiasticis precipietiduo eaque sunt iuris naturalisi subcesuris. Scoo cum excomus nicatio non sit aliud a eonsortio fideliu etyarticipatior ne sacramentora separatio: sequitur infidele exconimunicari no possciet st in oppositu allegetur illud chriu aistbei. e..dictu petro cu ei*missa fuit dec potestas:Muodacunae ligaueris super terris erit ligatu et in celis: et quo cunet; solueris super terrSi erit solutum et in celis et iuuamalthei. ii. Quecunae alligaueritis super terras erunt ligata et in celo:et quecunm solueritis super terras erunt soluta et in celo.3n quies auctoritaties dicitur quod in et mecum uniuersaliter. Respddetur ut utram auctoritas de fidelibus intelligenda est. De auctoritatibus in ramagis patebit. Bliqui ad peccata secretissima extendi voluta.viginita in clementina de uerericis. oppositu inius ab Oinnib' ferme dochae tori elucidatione supponedum est esse quod in solo conssstit actu interioris scis id nullu opus ecterius sit progressio.Bliud est peccatuterius a grediens:et istud est itera duplex. 3
non est peccatu ex opere exteriori ad qo progreditur i sed solum ex mala relatione interiori: ut est dare elemosynam ipter malum fine. Est aliud qo est peccatum ex opere e terioris urso prohibitu est. Et istud multiplex est i quoddaest o iuridice probari pol factu esse:R3 per duos vel tres testes:et etiam actor ipsius peccati. Est aliud qo iuridicerbari potest:sed actor no:vt cum reperitur Dus sed cu trucidaretum nulliis presens erat. Est aliud qo ciuiudice ibari potest nec eius actor promerrestium ad utrum si Secundo stipponendu est F ecclesiassca potestas Mest ad instigendu penam ν criminem: rito Obatos sed ad statuenda aliquid sub pena:auod
quide statum solum respicit futura.de constitutionib c pitulo cognoscentes.eodem titulos capitulo ultimo. cuuis transgressor eo facto πrit:ut stidere est in plerisin statutis si3uiatur primo in ecclesia nihil potest ruper peccata cordio et que ad actum exteriorem non sunt Myessa. Et addit Purandus. Mibd quartu non solum propter desectum G
326쪽
stionis sed propter defecta iurisdietionis.ea enim de
suo reseruauit iudicios qui scrutatur corda et renes:boniustiibuo autem ea que foris suntl dedit iudicare. et sent Durandi multum apparentie dabet: quia simcnon esset propter defectunt iurisdictionisi sed cognitionis:ecclesia ad minus posset in illa statuendos sicut in opera exteriora futura que nun*probari poterunt propter defectum tesstium. Pro actu ein exteriori Quis occulto incurritur potia iuris vi regulariter tenet doctorest nominatim de paslude. diis.distinctione quarti Tunc probatur ista proposutio. Primo per parabolam saluatoris N audetixiii.de 313anias ubi sim expositionem doctorum prodibentur mali sub nomine 3i3ame intellectis eradicari per censuri excoicastionis 1 qu Ido a bonis intellectis per frumetum lcognosci non possunt.Secundo per capitulum cogitationis.de ponitentia distinctione pruna. cogitationis petili nemo motiatur.vbi glossa: dominibus:sed bii adeo. Bdduci possent ad hoc probadum pleram capitulas ut capitulum sis
cui tuis litteris.de simonia. capitulum tua nos. eodem tistulo. capitulum erubescant. erni. distinci'. capitulum conssuluisti. secuda questioe quinta.CSecurio dicitur:li proacedatur ad peccatum exterius quod quidem opus no est malum nisi propter malam relationem interiore: ad tale peccatum non extenditur ecclesiastica potestas iuridica. cum enini non sint illa opera prohibita fim suam iubi antiam 1 sed solunt fim interiore relationem l ad quam punie dana non extenditur ecclesiastica potestasmec ei redetur ad illa peccata. Secundo probatur ide. non potest etiam ex natura operisset non solunt ex desectu testium probari opus illud peccatum esse nisi de relatione probaretur: erso licui relatio ecclesiastice non subiicit potestati:ita nec peccatum illo. Exertio dicitur in ecclesiastica potestas extenditur ad peccatum iuridice notii l cuius actus actor suridice ignotus est. probarur per capitulum quidae mali Fni spiritus. v. questione.i. ubi de quodam qui contra cac totium notarium ac revocilem apostolicum nocturno sistentio in publico ciuitatis loco contestationem posuerat in eius Nimina loquentem: dicit Bdrianus papa.Qui si non emerit nem publice consemis fuerit: quisquis ille sit qui hoc agere presumpserit: vei consensum tale iniquit; ris consilio prebuerit: ex dei et domini nostri Iesu christi spiritu dimminus ut sancti eius corporis et sanguinis paruticipatione priuatus iat et iste est unus casus apud suillonium ocitam in tertio parte sui dialogi: in quo recurrena dum est ad potestaten cclesiasticam in crimine ciuili. EQuarto dicitur ac peccata exteriora que pinselans s iu
327쪽
orobibitas is non iuridice possint probari propterectum testiums nec actor:eri enditur dec potestas statuens do. brobatur ex capitulo porro. de sententia exconiunicationis. in quo dicitur eos qui manus violentas in fratres suos inieceruntiqui no conuictit sed priuatim veniani possutianti esse monendos ut satisfaciant hic quira leserim et apostolice sedi se presentent: cu ab alio sine lpeciali ni dato absolui non valeant. ergo illi sunt cxcommunicaturibsurdum enim foret dicere eum qui violentas iniecit in clericum manus Quis incretetno esse excommunicatulati
et in omnibus istis de iuridica potestate loquors que foru
obiectiones ad ista:et soluuntur. - sontra pinu istor; quattuor dicto. obiicit.
Q bens solum peccata cordis vi statuti eccidie somnis umusco sexust tener in paschate cola
teri ea:etsi non confiteaturi incurrit censura aeexcommunicationis:vt patet ex dicto capitu: ergo potesta, ecclesiastica ad illa peccata extenditur.CSecundo linquisitor
u cu constitutio militantis ecclesie ligat crimen omnino occultum ad penas stis venaonis et cxcommunicationis.et
ζdae inducit capitulum primum de statu laionachorum
eodem libro.*quia vero.vbi de monachis discurrentibua Der curias principii dicit:m si ut suis prelatis aut monaunerito damnum aliqo inferanti ad dictas curias se traie' rerre presumpserint: excommunicationissententiam e incurrere volumus ipso facto. dic non excontumcantur v eo u ad curias principum se transtulerunt l-qreunt prelato aut monasterio damna inferre. et sic pro sos solo actu interiori excomunicari potest. CDeinde ai guttur contra tertium et quartum sicut de tuis litteris.de simonia. in quo oui dederat pecuniam vel etiam rece riint in tantun
ζonstat esse culpabiles spneorum excessus mani&stus que no iudicat de occultio pena canonica ς μ
328쪽
sent feriεdi. ergo si non sit manifestiust non sunt feriendi.
et in capitulo erubescant. xx abdistinc.in quo de presbysteriol diaconis et subdiaconis qui Miulierculas non abies cerunti dicitur * iunt excludendi a morsi gradusi digniutate:statim subiugitur. De manifestis quidem loquimure secretorum autem deus et cognitor et iudex est. CSecas do arguitur. matthei. xviii. ubi instituta est dec potestas ccclesiasticas datur scinia fini quam sit ea utendum.is siecst . ibi precipitur reum esse ecclesie deminciandums et conuincendum per duos vel tres testes: ergo non extetiaditur Uec potestas ad ea peccata exteriora que probari n6 possunt. CBd primum inorum dicitur primo . confiteri
est actus exterior:ct sic preceptum illud non fertur immediate et per se super actum interiorem: Quis feratur super exteriorem qui est de actu interiori. Dicitur secundo sini Durandum in preceptum ecclesie principaliter fertur susper comunicationem squam constat actum exteriore esset et in foro exteriori cognoscibilem l qr ad digne communis candum iure diuino prerequiritur omnium mortaliu confessio:et sic precepta ecclesie non sertur per se sua acta illum confessionis sacramentalisl sed solum per accidens. Wrid secundum dicitur . inquisitor fidei lion excomus nicatur pro actu interiorti. sed pro omisnone actuo Qeterioris:que iuridicet sicut actus cui' est priuatio I Ouin est ex sel probari potest. CBd tertium dicitur up in illo casu non incurrit sententiam excommunicationisi cum nihil agat nec committat qo iudicio ecclesiastico subsit: eodem morio sicut nec ille qui in paschate sumeret eucbaristiam nomma sufficienti dispositiones non veniret arceduo ab insp essu ecclesie fiat tenorem illius statuti: omnis utriusqyfex .rid primum argumentum contra ultimum dictuni dicitur . illa capitula intelligenda sunt de pena ab domine inferenda. Sunt enim canones quida qui non runt sententie late: sed serede: d Lirasgressorib' non indigis eo facto peRa:sed declaratur instigenda per iudicem. et boarum transgresibres non subiiciuntur illi pene nisi notorii sint. Et Quis glossa ex capitulo erubescant. fundet arguamentum pro opinione eorum qui dicunt in occultum delictum non irrogat irregularitatem: opposituni tamen hiis suo opinionis satis deterili inatum est ex capitulo Quenatum.de temporibus ordinandorum.ubi dicitiir: Si proposita crimina:puta adulterium periurium thoinicidius talorum lcstimonium sordine iudiciario coinmobata ivralias notoria non fuerint: non deber his preter reos bomicidiis post penitentiam in iam susceptis ordinibus in pediri.ers
M honiicide incurrunt irregularitatem: qua uis non sint
329쪽
notorii. ervi seriindum ex textu euangeli eo eodem eo dicendum est.processus ille intelligitur de eo per iudicem et nominatim feriendus est pena ecclesiamsca. σ3sta requireret iliatorem processiim:sed quia solum accidentia sunt i et non essentialia principali propositoι
mettigunt istam potestilleni. B aliquies mirum in modurestringitur nee potestas. dicunt enim aliqui eam solunt extedi ex institutione christi ad punienda peccata in rebus pure spiritualibus f puta que prospria stant legi euangelice: vi sunt peccata co
W - - - missa contra articulos et sacranienta :et non
ad peccata que sunt contra legem natures saltem nisi casualiter. et huius sententie videtur esse Euiuermus o chaorca finem sui dialogi l etiam in prima parte eiusde libri libro.vi. pro.viii. bi dicit: Spiritualia sunt illa que reus Giomcdrimane runt propria: que in nulla alia secta sinat repertasnec ad legem nature spectantia:sicut que pertiarient ad sacramenta ecclesiastica dispensandat et ad fas fidei determinandas. Eiusdem sentetitie est Boannes de Gersono lectioe quarta devita spirituali anmies ubi dicit oe in terris subiectis inaediate summo pontinci qua tu ad temporalitates pro peccatis contima contra legem nature non sunt domines iniendi pena ecclesiastica i sed laica.Qidetur mihi tamen saluo meliori iudicios banc poterstatem ad quecum mortalia notoria iuncta contumacia tedia probatur primo ex ca.nouit. de iudiciis. ubi dicit Innocentius tertius scribens prelatis per franciam comitituris r non enim intendimus iudicare de laudos cuius ad ipsum scil3 regem spectat iudicium: sed decernere de peccatot cuius ad nos pertinet line dubitatione censurat .uam in quelibet exercere possumus et debemus. ct nos tum est cribi loquitur de peccato comisso ex derentione rei aliene.er Secundo probatur ex auctoritate xpil malathei.6Di.ubi sicut insta probabituri fuit instituta hec portellas ecclesiastica: Si peccauerit in te stater tuus corrisve eum inter te et ipstim solum.n te audieriti lucratus eouatre tuum etc. In qua auctoritate nulla sit distinctio duiuo vel illius peccatu sed indisinenter de omni ni ortali loquitur. et π mlum de mortali loquaturi satis notu est per hoc . rubditur in te audieriti lucratus es anima em perveniale enim nullus est perditus. ergo pro omni mortalisi ad staternam correctionem non emendeturi est denunciandus ecclesie .et si ecclesiam non audieriri e con uri
330쪽
aduoret per eonsequeo isti potestas ex ordinatione cbrini ad quecuius peccata mortalia saltem notoria extenditur. et nico iudicio multu ponderanda est illa auctoritas. cxertio arguitur quia 'paulus excomunicauit fornicaamum publicum. .ad corinthios.v. et in eodem cap&discit: Si quis nominetur inter vos fornicatori aut avari Inut idolis seruiensi aut maledicis aut ebriosust aut rapax: cum huiusmodi nec ciba sumere. CQuarto arguit ex rastione quam sumit Duradus ad doc probandum i et etiam ea utitur sanctus αυomas in libro de regimine principit. cuius est considerare finem:ei'est et iudicare de his que debent ordinari ad finem : quia ratio eorum que ordinans tur adfinenis sumit rex fine. debet enim intendens alis quem bona finem eligere ea que mi congrua finis et tolatere ea que sinem impediunt: verbi gratia.medicus connderat sanitatem corporis: et suum est considerare de hisque conseruant sanitatem et de his que impediunt. sed omnes actiones humane debent ordinari ad consequens clam vitam eternam. cuius ergo vel quorum est conderasre de salute anime et de viritualibusi eorum est iudicare de quibuscum actionibus per quas deuiant aut deviare possunt a salute sua circa quacunae materii.et istius senatentie est carterius in tractatu quem compilauit contra quosdam errlites in materia clauium t vltimo corollario: ubi dicit π extenditur clauio ecclesiastica ad cogendum pure laicum ad soluendu debitunii vel cedendum bonis. Q Sequitur corollarie ex dictio et extendit dec potestas ad cogendum cum qui vendidit ultra iustum pretium luis non vltra dimidis iusti pretii sui restituat. Quis dubistat talem venditore esse obligatu ad restituendum et sic non restituendo peccat in fratrem: et percon quens caeo procedendu est secundit preceptii eu1gelicii si peccas uerit in te frater tuus preallegatu. 3stud coronarium est
de mente Danorinitani in ea. in ciuitate.de riuris. ubi dicit. Potest compelli clericus ad restituedum id quod da, vel ultra iustum pretiit in foro contentioso. et statim subsdir.3dem puto de laicis salte in foro ecclesiastico.et ibi lo. quitur de eo qui habet ultra iustii pretium sed citra dimidium iusti pretii:ut satis patet legendo. Et si edtra ista dicat aliquisl sequeretur quelibet peccare qui coueniret νς ximii coeli iudice laico de actione in qua connitu pecca tum mortale. consequentia tenetriquia quilibet talis contrauenit huic preceptos Si peccauerit in te frater tu' ete. QSecutido sic. corollariu iliatum in fine est contra capserulu.cum dilecti.de emptione et venditione. in quo viderdici emptione minus iusto pretio tenereidum qnoni It z.' It