장음표시 사용
671쪽
do eorὀe,quoniam ipsi Deum uidebunt. Contrato, qui nullo diuini spiritus sueco imbutus , nullos diuinos deoq; dignos fructus parit, sed potius succo
ornaro, at que mundano insectus, Solos edit fiuctus maIOs,carnales, mundanos, atque principe huius mundi Satana dignos. Is non credat sese uiuere Deo sed mundo, diabolo, peccato, & carni tuae se uiuere certo sciat,& quisquis sic in carne seminat, is de earne suam non uitam, sed eorruptionem metet,& anini suae mortem,&interitum contrahet.
. I et Vt nune duplicem uitam esse ostendimus, ita duplicem etiam esse mortem,uel certe triplicem notandum est.ra enim. Corporis,quae omnibus aequa est.
l post mortem corporis.l Post extremum iudicium. Peccati, uel mors animae spiritualis
a t Mors enim animae est Dei, siue diuinae gratiae ab
anima absentia quae contingit quoties anima peccati macula eoinquinatur.Nihil enim animam nostra a Deo separat quam peccati labes.Idcirco & hoc solum peccatum nos a deo separat, de animam nostia petimit. Iuxta illud Ezech. 18. Anima quae peccaue- E e. t. rit, ipsa morietur. Et sapient. I ε . Homo per malitiabui. Ic. occidit animam sua. Hac morte mortui sun t de quibus Christus in Evangelio : Sine ut mortui sepeliat mortuos suos, hoc est λ Sine ut qui anima sunt mo tui, sepeliant suos,qui sunt mortui corpore. Hoc itaque dicto duos expressit mortuos, scilicet mortuos corpore, δέ mortuos anima. De hac quoque morte,
672쪽
mortuis idem Christus diti t. Venit hora,& nune est quando mortui audient uocem filii Dei:& qui audierint uiuent Matin s. hoc est: Venit hora,& nunc est Mart. r. quod illi qui imbriui fuersit in anima per incredulitate,&per Peccata, nunc per auditu uerbi Dei perfide in Deum, peique ueram a peccatis resipiscentiam reuiuiscent, ac Deo ueraciter umere incipiat. Loquitur enim hic de prima resurrectioneae reuiuiscen tia spirituali a peccato, non de ultima resurrectione animet cum corpore ad extremum iudicium. Deliaci te animae morte loquitur Paulus. l. Ti. s. a. b. dum viduas i τ
in delitiis uiuetes, corpore quidem uiuentes, anima a b '' δ' uero, & Deo esse mortuas indicat. Quare quisquis ' 'per nefarium suum creatorem deserit ideserit autem quando peccatum perpetrati is haud dubi Eanimam suam interimit. Cuius mors certo certius colligitur quando anima nostra succo diurni spiritus no irrigatur quod ex solis operibus euiuis facit E innotescit, si euti arbor ex suis cognoscitur fructibus e Arbor. n. bona bonos fructus parit, arbor uero mala malos sciactus laedit. Sic quoque homo bonus bonos exerit fructus,quales supra comemoraui Homo uero malus malos fructus gignit. peccatis sese addicit, uitiosaq, que comitii, di seruiedo mundo, rebusq; mu danis& per hoc Satanae sese emancipans, inimicus Dei constituitur, diuinamq; gratiam a se repellit, ac animae sitae morte cociliat, quam merito in seipso quinque iacilὶ persentire poterit si animae suae uires attentius perspectare sategerit, nempe an hae integrae perstiterint an corruptae, an proritas ad stuctus uitales Deoq; dignos no solum sternes sed potius emortuae
I extiterint. t Vis itaque mortem animae clarius cognoscere, sume exemplum a morte corporis. Qui. n. mortuus est corpore, is nec uiuit, nec audit, nec sentit, neque ullas uitae operationes ostedit, quippe qui uitae autrice anima prorsus desti tutus est. Ita & is
rui lumen veritatis Euangelicae non uidet, sed id uieIe Iecusat, is an uno plane caecus est. Quem uerba
673쪽
ueritatis audire, aut legere pigesi & taedet, imo q ad
uerba ueritatis Euagelicae obsurdescit, is animo surdus est, & auditum in corde habet emortuum. Qui ad uerba Euangelii nauseabundus non admittit,aut admissum non concoquit,sed ilico euomit. Quid di- eam de iis qui illud aut clam, aut aperte oppugnant,& euectum curant, profecto hi stomachesu animae habent, aut suae salutis fastidiosum, aut prorsus uitali alendi uirtute destitutum, ac coram Deo mortuum, qui ab ea anima suam diuinam efficat iam sustulit. cuius denique anima nullos aedit pietatis christianet Τ fructus, nec Deum uere, ac syncere cognoscit, neque pet internum intellectum cogn0scere curata. qui eundem ex tota anima non diligit, qui proximo suo nobenefacit, nec uti seipsum amat , sed ipsum uti non membre in necessitatibus non subleuat, aut quod nequius est, aut opprimit, aut oppressum curat, aut
de eius oppressione gaudet, quis quae iis dicturus est hune diuini spiritus succo esse delibutum, Deoq; uiriuere. Ego profecto intrepide dixero, ab illius anima diuinam abesse praesentiam, illiusque animam Deo
prorsus esse mortuam, ex qua tot mortis internae pa dantur specimina.Et quamuis iuxta hominem antimalem loquatur, uideat, audiat, sentiat,& sano corpore incedat quae eum animantibus brutis, ac serris ipsi sunt communia, Zcob quae animalem duntaxat uitam uiuit, non spiritualem anima tamen ipsius. Deo uere est mortua, cum in eo non humanas,sed solas brutales operationes in eo conspicias.
et i Deinde quamuis is idem se Deo credere, fideque Christiana per historicam fidem Deo uiuere, ac per
externas ceremonias se esse uerum Christianum testetur, ae insignem dei cultorem se esse existimet, nul .los tamen uerὶ fidei fructus erga Deum,ac proximuedar, is profecto in corpore animali mortuam tegit animam,& Deo mortuus est censendus. Sicuti censemus arborem fructiferam esse mortuam, quae tacta
sterilis , solisque amicta ornataque frondibus,consuetos
674쪽
suetos fructus edere nescit . Vt enim arbor ex fructi bus , ita & fidelis homo ex operibus fidei cognosci-Σ tur.i Fides salvifica iii adultis nunquam, est otiose, sed semper fructifera: adeo ut si in homine adulto uerae fidei fructus non pervideas, huius fidem ad salu rem cassam, in frugiferam , ac teste diuo Iacobo mora tuam merito esse censeas,Ac deinde si ab eo saluifiea isthaec fides absit. etiam abest & Deus, huius uiuificae fidei largi tor & an istor,& per cosequens abest & animae uita, quae per fidei operationes ubilibet locorum& erga quosuis, maxime erga domesticos fidei suam
Mors autem animae a corpote separatae, bifariam consideratur, scilicet ante extremum iudiciu & post extremum iudicium.
Anima in peccato mortua, de diuina priuata gratia ante uniuersale iudicium non est in somno uti nonnulli autumat neque in quiete, sed sola sine corpore in pςnis,& tormen iis, donec per uniuersale iudicium cum corpore pqnis addicetur aeternis.Isthaecaute mors peccatorum, quu sit omnium pessima,uti ueraciter nobis commostrat christus seruator nosters Lucae I 6. de Laetaro, & Epulone diuite. Quorsi illu Lue. 6 in refrigerio, hunc uero in cruciatu esse pronuncia uit. Et diues ipse clamauit: Pater Abraham mitte Laetarum, ut intingat extremum digiti sui in aqua & refrigeret linguam meam, quia crucior in hac flamma de quamuis isthare mors peccatoria sit omnium pecsima, homines tamen plerunque magis timent mortem temporalem, aut mortem corporis,quae est separatio animae a corpore, quam mortem animae, quae sep
675쪽
separatio est a Deo. Verum pleruq; hi dumortem eorporis nimis anxiε metuunt, in mortem animet incautius in eidant, si diuina praecepta negligat, di illecebris earnis,ae diaboli attentius obediant. Nam ut Christus est animae uita,& diabolus animae mors est, non quod re uera mors sit, sed quod lut in
rimis parentibus suggestionibus noxiis, hominius morte inserat. Vnde & qui peccatu iacit, ex di bolo est,& diaboli seruus, & mancipiu esse dicitur, cui seruitium praebet,&obsequium. Et qui sic in peecatis aut uiu ut adhue, aut in peccatis sunt mortui. hi detissime deflendi sunt, non qui piE in Domino obdormierunt. Deflendi sunt infideles t & hi Christiani, qui uita infidelibus ne pilo quide sunt meliores,nam quamuis signaculum fidei in baptismo exterius acceperuntide adultis loquor interius tameα nulla peccati mortificatione expertu tur, nullis fidei operibus sese exornat,unde neque spiritu renati agnoscutur, sed ueluti arbores steriles a Deo succiduiuti& in regnum dei intrare non possunt. Deploremus eos qui in diuitiis sunt mortui,& nihil eonsolationis ex iis diuitiis,suis animabus per subuentione proximorum,& eleemosynara largitione conelliarunt,quin potius eas ad luxum,ad mundi gloriam, uel potius ad tyrannide, α ad oppressionem humi- Iisi solumodo usi sunt. Talium enim mors, quia infideliu morti, seris no est admodum absimilis, multo est periculosa, ideoq; largius deploranda, & pra ter hoe nobis ipsis issoru lamentatio nobis magna calcar addet, ut diligentius Gueamus, ne in eadem pecςata incautius ipeidamus.
In extremo uero iudicio eadem anima in peec lo mortua per uniuersale iudicium, quod tunc omnibus apertum, & cognitu erit, simul cum corpore. 4 moite condemnabitur aeternam, paenis 3d iudi
676쪽
cabitur nunquam morituris. Hanc mortem, uocat mortem secundam, siue sempiternam, uel morte condenationis, uel resurrectione iudicii: nempe qua doin die iudicii Christus iudex uiuorum, L mortuoruconstitutus, pronunciabit illis horribilem illam sen- et tentia. 1 Ite maledicti in ignem aeternu, qui paratus a. est diabolo,& angelis eius, Mat. 2 1.4 Quare haec animae mors omnium est pessima, nepe quae morte fini- Iino potest: quaeq; no sit separatione animae a compore, ted qua anima simul cu corpore ad paena cod nabitur aeternam,& in igne inextinguibile. In quo igne nec anima sola tum uiuere poterit, quae se a Deo uita sua alienavit, nec corpus solii quod in aeternis doloribus subiacet, sed ambo simul seriper uiuut& nunquam moriuntur:& sine fine morietes morisitur unquam. Verum haec secunda animae mors non eli omnibus arque comunis, sed tantum reprobis,
no aut electis, qui secudum propositum uocati sunt1cti quos an mudi costitutione praesciuit, & praedecosormes fieri imaginis filii Dei, ut sit ipse Christus primo*enitus in multis fratribus, quos per mediatore Cnristit a morte secunda liberauit.
mae spiritual. 3 Morte arae spirituale hic uoco mortem peccati, hoc est,qua ala spiritualiter peccato mortitur. Peccato atmoritur qii peccatis nullo modo obedit, sed ipsa peccata in se pergratia dei mortificat, carneq; sua, hoc est,carnales concupistentias nostras in sese quodammodo crucifigit. Haec autem mors peccati tu anima contingit. In Baptismo: quado peccatum originale in paruulis,& omne peccatum in adultis per gratiam dei deletur & u tus homo non crucifigitur, hoc est, mortificatur. Haec mors a solo deo in 'consertur, & ad beatitudinem spe-l
677쪽
cati. z. collo. I. colo. .a Gala. 6.
stat, lux ta illud. Beati quorum remista sunt iniquitates,& quorum tecta sunt peccata. Psal. Ri. In eo qui resipiscit, de cum gratia Dei carnem suam, & concupiscentias suas mortificat, dc quodammodo crucifigit. Hae itaque morte animae spirituali morimur agmctibuS,& m udo, ix mundus nobis,de qua Paulus dicit: Mihi mundus crucifixus est, 3d ego mudo. Gala. Σ. Sc si aut mortui estis cu Christo, quid adhuc ueluti uiuentes de hoc mundo decernitis. Coll. x.& mortificate mcbra uestra quae sunt super terra fornicatione, immunditam,&c. Colos. 3. a. Et qui sunt Christi hi carnem suam crucifixerunt . i. mortificauerit ocum uiciis,&concupiscentiis suis. Gal. 6. Quae attamen mors animae spiritualis, aut mors peccati proprie non est mors dicenda, sed uerius uita,& sic peccato mori est cu Deo resurgere, Christum induere,
Christo incorporati, Christoq; salubriter uiuere teste Paulo: Qiticunq; baptizati ellis, Christum induistis Gal. 3. d.& si mortui sumus i peccato cu Christo credimus , quia simul et timemus cum Christo Rom. f. b. Hanc peccati mortem qualis sit nobis Elarissimis exemplis expressit August. tOm. q. solio, Ios'. Quid est peccato mori, uis opera maligria in nobis danare,& hoc miserabile iaculum sugere λ Ut sicut homo mortuus in sepulchro nulli detrahit, nemini uiolentus existit, neminem calumniatur, neminem opprimit, nullius inuidet bonis, nullius insultat malis carnis luxuriae non seruit,non bibendo sitim in se magis ac magis accendit, odiorum flama non exardescit, non adulatur diuitibus, ac potentibus quod multi nue huius Oculi faciunt reruculio salsi nou rapitur aestibus, nulla reru mundati aru cura tanguntur, nullo auro, argento, gemmis, ac splendidis uestibus amictus intumescit, no delectatur sa
lutationibus in foro, no satigatur tui utiis, n6 insta-
678쪽
matur superbia, non ambit huius saeculi dignitates,
inani no inflatur gloria, n6 innamatur auro, armillis, & reliquis mudi poposis delitiis,& falsis diuitiis,
no exagitatur insana furoris rabie, no gaudet supe bis equis, amoribus sceminaruno aestuat, histrionu-que risibus no delectatur, huius siculi eo tetionibus no perturbatur, nullis mu danis gaudiis, siue potius noxiis mulli illectamentis permovetur, nemine Opprimere studet,& sic dereliquis: ita quoq; homo mudo, carne, ac peccato mortuus, nullis similibus uitiis assicitur, aut coinquinatur, sed ea omnia cum dei adiutorio in se mortificat,& nouu hominu induit, qui secundu deii creatus est in iustitia,& ueruate sanctitatis. Gal. s. noles amplius secundu carne uiuere, sed secundu spiritu,& dicta me interioris hominis, qui diuini spiritus ductu regitur, quia mouetur illo Pauli. Si secundum carne uixeritis, moriemini. Ephes. . Deinde mouetur & his uerbis Domini. Nisi quis renatus suerit ex aqua,& spiritu sancto, non potest introire regnu Dei Io. 3.& nisi abundauerit iustitia uestra plusquam scribarum,& Pharisaeorum non intrabitis in regnum coelorum. Mat. s. c.& non omnis qui dicit mini Domine, Domine, intrabit in regnucoelorum, sed qui facit uoluntate patris mei, qui in caelis est, Mat. 7. Rursus , Quacunq; hora peccator ingemuerit,& conuersus fuerit, uita uiuet. EZec. 3. Gad. I Dbe. 4.
DIFFERENTIAE.ΤEx iam habitis clarὸ constat qsio in ter se differat
mois corporis,& mors animet. Primo,P mors corporis sitoibus Adς posteris comunis. Mors alae no OIbus copetit, sed tantam no renatis,& peccatis mortalius obnoxiis. Secudo mox corporis corpus interimiti& enecat. Mors alae aiam quae immortalis est interimere no pol, sed ipsius recta, ac syncera habitudine solumodo tollit, ipsamque sua luce diuina priuar. Tertio, Mors corporis no mi pus reluctatibus, ac in
679쪽
uitis quam uolentibus & ultroneis accidit. Animae Nero mors post baptismum, non nisi uolentibus, ac sponte peccatis consentientibus accidit. Quarto, Mors corporis, ut dictum est, est indifferens, ideoque
nulli est ignominiosa, nisi quae ob maleficia infligi.tur, nulliq; gloriosaeuenit nisi ob virtutes. Mors at animae,ut quae sola uitiorum labe,& solis maleficiis cotingit apud quo suis,& semper uitiosa,& ignominiosa cessetur, si ea maleficia sint in udo occulta cert Eipsi Deo eui nihil eli occulto no minus ignominicis aqua execrabilis existit. Quinto, Corpus mortuu naturae uire ad uita redire, aut reuiuiscere no pol, dico
iure naturae, quia per potentia Dei reuiuiscent ad extremu iudiciu, Sc simul cu aia immortalitate uitae, uel infernalis, uel gloriosae induet. Anima uero peccatis mortua qua diu corpori coluela manet, beneficio diuinae gratiar ad uitam spiritualem redit, quando pulsatis procul sceleribus per resipiscentiam di uinae gratiae denuo restituitur. Sexto, Mors anima destituti talis est, ut hac morte mortuus ad extremuiudiciu ut i a diximus resti rges reuiuiscat,& immortalitate uitae induat. Mors uero animae a corpore salute talis est ut nulla aiam ita mortua, & a corpore soluta una ad uita diuinae gratiae, ne post extremia qde iudiciu redire pmittat. Septimo, Mors aiar, quae peccatis cotrahitur, tu sibi, tu corpori morte atq; interitu inflixit: no cotra, uti clarius ex subiectis costabit.
ibus est in c6fesso,& sacra testatur Biblia, hanc ineuitabilem moriendi necessitatem imo utranq; mo tem tacorporis, quam animae nobis Oibus esse prognata, no ex natura, aut ab auctore Deo , sed ex praeuaricatione primi paretis nostri Adar. Deus. n. mortis auctor esse no poli qui mortc no secit : quia cammortis s peccatu no secit. Sed ut uera uita est ex deo, qui est fons uitae,& uitet summa: ita & mors ex peccari est nequitia. u. ex Duo Deus. n. morte non fecit' reccare
680쪽
peccare no poli nec laetatur in perditione uitiorum. Sap. E. c. quia cum ipse sit uera essentia, olbus date Lse,&esse facit, nulli tresse eripit. creauit. n. Deus ut essent omnia,& sanabiles secit nationes orbis terraru. Vnde ergo morsὶ sequitur. Impii manibus & uerbis accersiverunt illa,& aestimates illam esse amica defluxeriit, hic audis i mortem appete do homines defluxerit, & in mortem inciderit, aestimantes illa esse amicam, cum esset inimica. No est itaq; mors coditio naturae, aut naturalis, sed potius poena peccati, quae peccatum consequitur& propter peccatum infligitur. SV- δ-Ideoq; quia mors in oes pertrasii tisicu ti omnes mo- Sri conspicimus, ex eo etiam necessario colligitur, lin omnes homines peccatum prius pertra fierit, omne'; in peccato esse conceptos, ac natos, atq; ob id morti et esse obnoxios: qua ex solo peccato ortam esse cognouimus. Quod itaque mors,& uita a Deo esse dicantur: Id si e teste August. to. I. de Gen. contra Manich. lib. I. cap. 9. to. I. lib. de libero arbitrio. c. l. Item to . I. li. Retract. 18 e. 2I.& 26. to . . in ii. quaest. ex veteti test. q. 3 intelligendum est, quod uita sita Deo donante, mors uero a Deo uindicate. Nam ut grquus iudex poenam & supplicium irrogat reo pro peccato,& tamen eiusdem supplicii ipsius iustitia noest causa, sed criminis meritum causa est, ita& dei iusti tia per retributionem peccatori Adar atque ipsius posteris omnibus iustam mortem tanquam praemΟ-ilitum, & peccato debitum supplicium punniendo irrogauit. Cuius supplicii uel mortis caula ipse non fuit, sed peccatum mortis causa fuit, dc mors poena peccati, adeo ut ipsa mors etiam peccatum dicatur, Iron quod homo moriendo peccet, sed quia ex peccato factum est ut moriatur. T Ad hunc quo modum dicere possumus φ quamuis Oia teste Paulo, si hi ex Aς 77, Deo, diabolus in a Deo non est: neq; Deus diaboldfecit, sed ipse seipsum secit. Non. n. is natur diabolus est, sed peccando diabolus est effectus. Sunt qui