Logica mexicana R.P. Antonii Ruuio Rodensis, doctoris theologi, Societatis Iesu, hoc est, Commentarii breuiores et maximè perspicui in vniuersam Aristotelis Dialecticam ..

발행: 1625년

분량: 710페이지

출처: archive.org

분류: 철학

701쪽

periculum facere. vel experimentum sumere de scientia alterius: de inne dicitur olluismus Tentatisus. Deinde diuiditur etiam acciἀρntalitεν in quinque alia membra secundum quinque inconuenientia,ad quae tophista intendit deducere Iespondentem. Eranconuenientra haec,solent vocari metae, vel termini quia quasi ad illa tanquam ad metain,scopum, vel finem suae disputationis,alium deducere intendit. Prima est meta Redargutionis. Quando respondens cogitur,vi syllogismi apparentis ne gare,quod prius concesserat: vel concedere, quod negauerat. Se cunda est melafalsi: Quando cogitur aliquid aperte falsum concedere, ut quod ipsemet non sit homo,illo lyllogismo: Quod ego sum,tu non es:Ego sum homo : ergo, Tu non es homo : Tertia es mera inopinabilis, seu Paradoxa: Quando cogitur concedere Ic maliquam,inopinabilem a sapientibus, vel opinione vulgi inaudi. tam,quamuis forte non sit falsa Quarta est meta Soloecismi Qualido aliquam incongruam locutionem compellitur concedere Quinta dicitur mera Nurationis: Quando cogitur ad inutilem mimis ornatam locutionem,per quam nugari videatur. Vt si cogatura Icere: Nasum esse casum curuum, aut simum. Et haec de syllogismo sophisti eo annotasse sufficiat: ex quibus cognoscemus natu Iam eius,atque etiam quot species,& membra haueat:& quoetnam ex membris eius, sint veri syllogismi,quotque non veri sed sosiam apparentes. Fallaciae vero omnes quae sunt quasi loca , ex quibus

varii stilogismi fallaces deduci possunt, satis sunt in Summulis

explicatae. & ideo, non putamus enumerationem & explicationem singulatum,in hac parte repetendam.

Hac tandem qua circa uniuersam Logicam Aristotelis annotauimm in nostris Commentationibue, dilucidam saris, reo ac breuem eam efficient: ut facile, ct breui tempore ροθsii liberalium Anium βιdiosis, huius forentissima Academia,a suis Acagistris in omnasiis explicari, ct ab eis percipi. Faxis D a v s Opt. Max. ut labor hic noster in gratiam eorum assumptus,ingloriam eius sacratissimaque Deipari ac B. Thoma, in maxιm que eorum studiosorum utilitatem Hi Jeramus cedat.

FlNIs TOTIUS LOGICAE.

INDEX

702쪽

INDEX RERUM NOT A BILI v M, QUAE IN UTRAQUE

parte Dialecticae continentur.

Prior numerus marginem Blirac1 de cocreto nul- . lo medo pradicatur.

pa III Ab tractum generis de abstracto disserentia no pradicatum.neque e conuerso, MAbHractum superius de abstracto infeνiori praceatuν ordine physico,non vero metaph seo. 81 Abstractum superius de abstracto inferiori. in seundis intentionibus predicatuν. 2 Abstractio alia psex, alia composis a. I 76 Abstracta phet sica Meldentium ad

pradicameta pertinet, v. 17. 21 Ascensus. ransus pradicamentalis per ratilection em generum, , specierum. defcensus vero per diuisionem fit,n. 3. Ios,ssensus. Asnsius promisarum , sert eausa materialis,inesciens eonesu A-

sensus premissarum, formaliterintluduntur in assensu eonclusionis. 168 Asensus conel linis in eodem in stanti ex assensibus pramissarum sequitur,n. 8a ST Asnsibus pra missarum positis.ρο- tes intellectus suspendere assensum conelusionis, 3 7 ' sensus prineipiorsi ex cognitione

terminorum habetur,n. . 63 6 Aeeidens. Accidens in eocreto castituit quin posterior paginam denotatrum pradicabile per ordinem ad subiecta , a quibus sola ratione diuinguitur,nu F. ITIAeeidens primo intentionaliteν su-ptum in separabile,t, in insepa

Aec idens per ad eis abesse secudum inserenitam realem de nitur dia I 8 Aceldens dupliciter sumitur pro accidente pνadieabili, is predi

cam. n. IS. Igo

Aceldenti aptitudinalis inharetiaon essentialis,n. '. Iga A eradens tam extrinseris aecidenistibus,quam intrinsecti substantia, analogum est, Π.78. a 27 Anal ogia. Analogia est proportio inter multa eoἀem nomἴne significata,v. 12. 'O Analogum mediu tenet inteν aqιιὶ uocum,m vniuorum. ibid. Analogum escere nans tit proportionalitas, etiam per nomen significata,num 18 ct L . 19 3 Analogum habet conreptum votis

rei sed multiplex,n. . 8 . 'Analogum aliud enius significat. formaliter reperitur in omni, , aliud cuius hiam in prine'aliori,is extrinsece,N. Ο. 1Ο Ab analogatis.quaeunque icta sint non ess abstrahibilis simpliei ιν

703쪽

RERV M.

Analogum immediatὴ si usitat

analogata qua actu eo Mis co-tinet. o L. LOT Analogum quo modo veriscetur Iesingulis analogaras,nu 8 Analogum pre uratur de analogaris , pradicatione si ala secun

dum quiἀ , , simpliciter . qua

Analogum habet unitatem serandi m quid,qua rupicit. n 12 1I LAnalogi diui Osimpliciter, est vocis seeundum quid rei. iόid. Ad oficiendum nomen analogum, sulfieit attributio multorum ad unum etiam ad signiscatum per

nomen,num. 9. 228 Concretum.

Concretum ta essentiale,quam

aeeidontale,de inferiori vel aquati eonereto pradicatur,num.

Coneretum accidentale , resultans ex natura accidentali., ex modo inharendi in subiecto , est υ- num persee, is pradieamentale,

Compositio. Compositio Metaph. in Dio non reperatur. nu. I 4 Compositio Metaphysica ex cstnte ρtibin obiectivis fit,n. I 6, 343 Copositis realis petit extrema realia,c', realit r distincta,n. 2 3. IA Conceptus. Conreptin significant naturaliter, voces vero. ct scriptura, ad placitum,nu . 6 1. Complexa. Complexa non pertinent ad pradi-- camentum inu. I Q a IDialectica.DIalectica nen diuiditur pro

prie in naturalem , --quisitam tu. I. IDialectica aci alim silentam perfecte comparandas est neeessaria. non vero ad quomodocunque

Dial Alea diui itur in docentcm, ct et tentema Dialectica viens. ut btens, non est scientia , nec habit- ὰ darente

Dialectica habet modum , se finem componendi is resoluendi,nu. 14.

Dialectiea modi; Jeeulandi μω eo pinedi , sub ratione superiorisor.

maliter continet, nμ. I S. in

Dialectiea formaliter eri scientiasse latiua is practica. LI. 12 Deus. Sc Angeli. Dein, ut Deus eri, ad nullum pra

dicamentum per se, o reductive

pertinet, L 66. 2Angeli , revera caelestia . ter seprrtinent ad pra dicamentia μό- flanlia , nu. IL 2 ora Angelis non reperitur compositio

Demonsi ratio. Demonstratio ιx nere artis debye procedere,nκ. s. 178

704쪽

INDEX

uersialiter,nu. Is. 18 Demostrario quia . se propter quid, in hae disserunt, quod illa a cau-' se remora, ct inadaquata proeedit hae vero a proxima, ct ada

Demonstratio in communi geninosi ad demonstrationem, quia., propter quid nu. I x. 1 1 t

Disserentiavisserentia in communi , in propriam is prvνiissimam adaquare diuiditur. 1 303 Disserentia prisa intentisnaliter sumpta, ad radicta membra eti

Disseretia ex perfectiori gradu na

Disser ita a gεnere distinguitur ratione ratiocinata, ni . 29, 112.

Differentia alia superser, alia infe

Ens rationu aliud quod habet fun. damentum in re,aliud quod non haber, nu. 7. 7 Em rationis eum fundamDo adiud negatis , aliudpriuatio , relatia aliud,nu. 8. 7 2Entia rationω habentia sun -- tum in re . solum siunt per operationem intellerem reflexam.ibid. Entia rationis,alta per prima, alia per seeundam , alia per tertia operationem intellectin fiunt, ps Entia rationis, nee diuinus, nec anageli in inteream esseit 76. γ Ens rationu eonsideratuν a Labeaut en denominatio ab ineellectu attributa natura. ibid. Eiiunctati . Enuneiati uniuersalis negativa in

seipsam, uniuersalis a Frmaritia in aliam parat larem, panismiaris affirmat sua in srpartim-

Iaris negativa in nuctam eonue - itur,nu.8.6 II. 32 a. a. Enuntia tiones de modo eontingenti

sumpta pro possibili, farium sem

sum rapulatiuum, sDisserentia inferior materialiter Enuneiationes de mari ρή sit is superiorem ineludit: non vero eontingenti opponuntuν ρνoposi

formaliter,nN. S. II

705쪽

R E R

eo letum,nu. 6 I. at Ens comparatum ad res eiusdemst a dicamenti,en idem cum genere supremo illius . o vniuocum,

Genm definitur . in quantum est speetes uniuersalior. 'χGenin per pradicari de pluribus deseriptiue definitur. 36Genm ea definitum , ut natura o dinata ad secundam intent o-

Genus duplieiter potest eonsiderari,

Genm eantinet e positas diserativi in potentia, per quas contrahitur. IOL

Genus non raduatur immeriat ede indiuiduis generis, ut genua. hane tamen υι dccies, num. 24.

Genus distinguitur a disserentia. per praedicari in gurd n. xis. 1cὲ6Gιnus habes signi vatum materiale adaquatum, , in adaquatVm,

Genera subalternatim posita eri sui. quorum unum μb altero collo catur, , ambo sub eap. D pradicamenι aesse n. 3. Io 'Genera subalternaιim posita piis essens habere digerentiam communem divisivam , qua vero

non sie sunt psia, nullam habere possunt,nu. . Ira Habitu L

strationem quia, , pr tarquid , etiam eirca eandem rem sisterie disserunt. 62 6 LImbitus prιneipiorum, prater inteia tectum, Θ speetes inteliuibiles, dantur,nu. L 6 3 3Habi M. principiorum pracricorum. speculatiuorum , Ipecie disse

Habirus principio m , se sicientia

706쪽

sunt, aut modum accidentis habent, nu. A. Motus.

Motus non s species quantitatis, uua J. sMotus a termino habet successionem, ibid. Notus est entitas incompleta, ibid. Motus sex habet species, nu. I-2

N erui en unum per se. u.

Numerus ea species quanIitatis da tincta a lateris, ibid. Numerus en obiectum arithmeti, ea,independens ab intellectu, α 6. 3I' Disseretia essetialis numeri, sumi. tur ab omnibus unitatibus, ut habentibus 'trialem rationem quamιtatis discreta,n. 67. 1 3x6 4 In numero,ut toto integrali. forma sumitur aό vltima unitate ut

Nomen.

Nomen definitur per verem nen ILgnificatiuam, tanquam persubiectum. II Nomen significat ad placitum, αII. AT 3. 74. Nomen infinitum de materiali. res omines prater negatam: deformali vero , puram negatis-nem significat. - ibid. Nomen infinitum a ratione veri nominis excludituri ibid. Nomina transcendentia possunt infinitari,n.IT. AMOtatio.

O R ii' est species quantitatis distrata distineta ab aliis,

nn. 73. M II oratio pertinet ad pradicamelum' quantitatis , secundum exten- . Innes θtubarum ordinabiles ab intellectu,nu. 7 T. ' 1 3 oratio definitur ab Aria. ut eomprehἔdit perfectam εω imperfectam , simplicem , O compositam, v. '. 333 obiectum. Obiectum habet unitatem, , materialeminum. I L is In omni obiecto non est querenda eadem unit*, n. 1 8. 3 2. IOpinio. inio alia,qua ex siola cognitione terminorum, alia qua ex medio ' ρνοbabili habetur,n. 3. 6 inio essentialis est θνmido vir. rualis,non actualis n. ar. 6 Topinio is seientia seeundum habitus , non actus in eodem intel-

u, ct da earim re simul cla

De sex praedicamentis. tara ginera, species,Φρυ-prietates habeat actio. repasis.

707쪽

R E R V M.

mbere , qu si is qua genera , sestertes habeat nu. 3. 446Ratio formalis horum prad. non in

Psertorii lica partis obiectum est

Posterioristica pars dignior e LI ea

Principium. Principium aliud dignitas , aliud positio, nu F. FISPrincipia subaltemantis, ρομι-

alt/rnata mentiε, iniuntur ad inferenda coclusionein. O. 6 23 Problema.& propositio Dialec ica. Prablema Hal.elicum e t interroratio utriusique paνtis eontradictionis,nu. I a. . 69 Problema dialectitu, aliud practi-ctum , aliud Jeculatiuum : σutrumque diuiditur secundum paraiculares scientias, num. I L.

Propositis dialectica quadruplex

Problema. o propositio dialectica, ad in triuendam dissutationem formaliter aeri iunt, ad PMismum antecedenter,nu. LO. 67 2Praedicatum. Pridieata tepica quatuor tantum μnt,nus. 66 sinantum.

Ora tum ex sie aliud conti.

nuum , aliud diseretu1 3, 29 IQuantitas alia melis, alia υiνινι- tis prior constituit pra dicamentum. 29s'sentia quantitatis molis, est habere partes extra partes scundum magnitu inem. ibid. Quantitatis eontinua su et Jerieulinoa. superficies se estσπι, ιnter se distincta nu. 2 i. COLuarum linea longitudin/m , ωρε iries latitudinem : eoum profunditatem selym deformali Heuna lo d. Quantit ac di tinguitur realiter a substantia, nu. 86. 3 3 τQualitas. Ω uallem in communi , ut prσνte denominae seu antiam qua-ἰ m , est supremum geus 4pra. diramenti qualitatis,nu. T. 4 IL

Sub genere qualitatis . habitin sed positio decie distinguuntur.

708쪽

INDEX

Potentia . ct impotentia non hunt Lyrcies dictinua qualitati, ι Fή

eies,nu. Io ct 3 3. 42s. τε Iasonet anum a secundum forma-lcm , se materialem ratronem pertinίnt ad predic. qualitatis, num. T. 4 α sAdpradicamentum qualitatis obiecta sensuum externorum , ubdiuersis raIionibud pertinent,

Sub qualitate , formμ , ct figura,

una tantum sunt species. 4 I sRelatio.

Terminin relatiynis, sit premi generis abstrahit ab absoluto, is r lativo,nu. 27. 3 s Relatio secundum esse , imponit in sibiecto rationEm csmmunem, sectindum ese ad particularem,nu. 32. 3 64Relatiuum se relatum feeundum rem,o, ratiorum idum suns. uu. F. 3 HRelatio pradicamentalis extra e

Relatiuum aliud mutuum , aliud

Relatio sumiι IPeciem a termino,

tur ad absolutum formaliter,nu. 64 3 6 9

Vnum relatiuum per υnam numero relationem cum extensione refertur ad plures terminos eiu dem Jerier,nu. 8Ο. 3T Relatio predicamentalis non mu-ιua .non datur entis realis ad ens in potentia,vel ens rationis,nu. 38. SIR .lationes similitudinis, se aqualitatis immediate fundantur in qualitate, identitatis vero in jub talia,n sy. 99. 38 . 86Rι latio formaliter hab t esse rationem referendi , se materialiter esse eiusdem vel diiιersa speciεi, se primo modo sumpta non est

fundamentum relationis, bena tamen secundo,nu. IOI. ct IO .pag 389. 'OFundamentum proximum relatio. num secundi generis ea potetia reducta ad actum n I l s. I9εRelationes mensiurabilis ad mensuram, is realis .ct pradicametatis sunt. num. Izo. Relatio realis pra dicamentalis a suo fundamento realiιεν diain .

Relatio posito fundamento in utraque extremo per potentiam Dei

absolutam potes separari ab illi,

non permanens , sed destructa,nu. 36. ct I 37. 4oώRelativis nee formaliter,nee ratione fundamenti, nuenit propria contrarietas, 3 '. 4.7Relationi pra amentiai ratiane sui non conuenit suseipere magii, is minus propriὸ,nec improprie , bene tamen aliquibus --

709쪽

RE R

etione fundamenti. n. I I. 4OySubstantia. SV Haiialia sub nominibu3 estniseretis ad pradicamentum pertinent. 3 4 3 Substantia completa , se finita incommuni est seupremum genus predieamenti substantia, n. IO. 26

Diuisio In antia in primam , is

secundam sumitur realiter, θs analogi in analogata, n. O. x 1DUnitum formala in definitione prima substantia eri ratio realiseommunis primis partieulari .

Substatia sumpta essentialiter,perfectius reperitur in secunda , At seeundum proprietatem substariandi perfectius in prima, qua

Seeunda substantia significat qua

ta quid seeundum communem rationem qualitatum. 183. 284 Substantia priuatiuam,relativam. eis eontradictoriam oppositione formali re habet : contrarium vero virtualiser,n. 1 4. 286Suscipere eontraria smnibin primis conuenli , num. Sy. o 6 . 118.2st Species. Speries subiisibili .υι talis, non ea uniuersalis nu. 9. II Deetes prius re picit genus , quam indiuidua. nu. II ibid.

aries nobiliori re pectu restitit indiuidua,quam genis . II svaeisi,ct genus physice considerara in Unieo indiuidiao eon eruari possunt: Logiee vero plura re-

nito indiuiduo eonseruatur: reis nus autem in pluribus steri ι

Species qua unicum tantum indi uiduum haιere possunt non seu r

species distinguitur a genere per illa/ particulm de pluribus differentibus numero , formaliιer

Scientia. Seientia de subiecto,nan actualem, sed potentialem exintentiam pe

Scientiarum subalaematio post bilis es inu. 23. 62 Seleηtia alia acyualis , habitualis

alia,nu. 3. --.Scientia habet unitatem numericam , specifieam ct genericam,

Scientia sumit unitatem steti eam ab obiecto formali ct prineis iis,quod idem es . ibid.

SeleUtia subalternata intra proprios limites non estis demonis strationem propter qui inu. 37.

Seientia is stibile disserunt stetis

ab opinione opinabili, nu. I.

6 3 3

Sei/ntia sub uniuersali ratione eo siderata non ect essentialis με- dentia,nu. 3 q. 6 3 3

syllogismus.

Syllogismus in eommuni ad demonstrativum , Dialecticum se histicum, pro habente veram formam sumptum, genus e L

Tempus.

710쪽

INDEX

minatiuis non eo etit, nuέ. I 87 tuorum aliud proprium, aliud improprium, nu. 7. 188 Vniuersale. Vniuersalium notitia necessaria essaέ pradicamentorum cognitio

iuesale aliud complexu , aliud

incomplexum,nu. 29. 32

Vniuersale incomplexum quadruplex. ibid. iuer ale est in singularibin , a quibuε non distinguitur realia

Vniuersale in viνaque definitione secundum potentiam es intolligendum,nu. 3 3. 3. Universialis essentia est esse in multis, passio vero ρ adicari de mul-ris. abid. iuersale fundamentaliter est ensreale , formaliter ens rationis, nu. s. 3 ε iuersalia fecundum essentiam, non secundu exi lenti m dierna sunt,nM. 7. TVnito natur 1,alia numerica, alia

o rima alia generisa prima illi

RERUM.

eonuenit a parte νεἰ, d ua posteriores per intellectum,nu. 38 TVnitas formalis positiva nec mg tiua datura parte rei,n 46.4 Vniuersale se maliter non datur is p rte rei, οι ne tamen fundamentaliter,nu S . 4 s iu Gale aliud Logicum , aliud Metaph cum .illud per comparationem possitis, h3e per ab A

tionis,nu. L F. 49 Verbum tam in pro si ione, quam extra existere ρθtestire. τῖ. 93Ueritas Veritas ex parte adaqua senis una nonpotest esse maior altera , ,ena tamen ex parte fundamenIi. ct eausarum, num. 26. o 27.

SEARCH

MENU NAVIGATION