Summae philosophicae ad mentem Henrici Gandauensis doct. solem. ord. ser. B.V.M. authore F. Michaele Angelo Gosio Romano eiusdem ordinis prouinciae Romanae. Pars prima secunda

11쪽

Michael Angelus Gosius Studii Perrusini Regens, Henrici Gandauem sis semitae Interpres miser

tissimus . ELOGIUM ACROSTICO N.

Magne Iucundi Custos Hippocrenes Adsis Effer Laudariis Arcana Nubilosa GANDAVENSIS Emittes Lucidum virtutum peculum Gesueas ouet Seruorum Inclutis Vestiundunt stimuis Sodalirium. Tradit validammo, Dinae Iuuenibus Intellectionem Prqceptoris Eminentis Riinanir Veraciora Scientiae Iudicia Naturam Istius Rite Explanans Gnare Eluinnio si Nobilitassi sudoribus Honopriis Eminentem Ninis Rationibus Indicens Capst Ingenia Grauioriis AGersarioruit , Nitidiores inium animo Vertit

Neniosioribus a BoΝεNM Iungie speculationibus Suscipe Ergo Romuleae urbis Iubar Tanis Aestimationis vlucubrationein Nobilitandas Tua Excellentis Radiis

Perlegei, Reperies Egregiam subtilitatem Decebat laseni Seruorum Exumii Recondita Tradi IULIO SACCHETTO Seruitani instituti MECAENATI Vigilatissimo,Sapietissimo

F. Paulus Saluionus Favent Mag. Soe. Prou Rom. Ser.

13쪽

index Atticuloriam ,

14쪽

Et maestionumTogicasum.

πινtim relatio post esse ad tuos terminos s Vtrum relatio communis disserat ab altys realiter 1 Utrum proprietates relati io sns signentur.

tur . . a

ARTICVLVS tu.

ARTICVLVS IV

15쪽

Inde Articulorum i

16쪽

LOGICAE

AD MENTEΜ HENRICI

Circa Logicam ficultatem erant propositi Amticuli V. In quorum primo Quatuor quae rebantur scilicet Logica Necesiitas, Principiuna,Qualitas, Obiectum,erat autem Articuli primi

R parte negativa arguitur primo Si Logica esset necessalia, praecipua ratio esset, ut Conclusiones ex principij scientifice deduci

possint sed naxq- sunt principiis

deducibiIes sine Logici ergo Logica noma est necessaria Maiore cita propter vinia syllogizandi ex Henrico Art. r. Quaest. s. .m.c-ω num voluntainio sudio, o Metentis indagatione asuiritum MN M vero est eiusdem Henabidem.Aliquis aliquan

ax flerna naturati ita subtilis, ct industriuio. Ibis adiuio. --moris imi uectus asenti posite primi pra σμ

17쪽

a Arta Quaest. L

ρν naturaliter inteluctis elicere ductu naturalis aureii conclusiones proximas, o ex illis alias ulteriores Secundo arguitur modus sciendi non est necessatius, sed I. ogica est sciendi modus, ergo non est necessaria Maior patet, nam modus est quid extrinsecum rei,cuius est modus ut ait Hen. Quodlib. q. Quaest.s. Ex quo patet quomodo quicquid est,seiundum virumque modum idipsum es . Minor etian probatur: Logica enim appi:llatur modus sciendi, quatenus conducit ad syllogistice discurrendum, & ideo sine Logica inquit Hen Art. t. Quaest. ad octauum Homines. Ill

Tertio arguitur. Homini sint omnia naturaliter cognosci bilia , ergo sine alterius artis adisiniculo poterit illa cognoscere: sed Logica adlio ponitur, ut per ipsam illa cognosca

tur ergo frustra eius necessitas adstruitur Minor ex dicendis certa est. Maioris vero sequela probatur, non enim debent fieri per plura, quae perpauciora aeque bene possunt fieri ex Hen. Quod I cI. Quaest. Is Semper enim melius es cum possibile fuerit, pauciora ponere quam plura, ct quod Osibi ea fueri per unum, potiuisieri per illud,quam per pauciora .Quod vero Homini naturaliter cognostibilia sint omnia est Hen. Art. 3. Quaest. ψ ubi distinguens de cognoscibiIibus naturalibus, de per illustrationem diuinam ait ad secundum Aliqua sunt Homini cognosibilia nataraliter, quia ex principi, ei naturaliter seditis icti in illorum cunisionem deuenire cista

vero dici possunt omnia naturaliter cognoscibilia. Notandum primo Logicam aliam naturalem dici, aliam verbper studium acquisibilem, siue artificialem maturas ibia dicitiir, quae est a natura hominibus data ,secundum quam

ensetur tuisque circa ea, quae ad victum sibi commandum Gad reliqua vitae negotia nisi Arte si inem' perii e

ualdonea: unusquisque e nauesct ire irita

18쪽

rum , vel vendendarum pretia optam ediscurrere, xv cibis propriam utilitatem concludentibus, se ab aduers3rijstueti. Et hane respiciens dicebat Hen Art. L. Quaest. . ad octauum. Ne solum homo industria naturali pramis principij I llo. si mi e artesic potesfacere, qua sun artis, quin per hae possi quodam modo ct brutum, Iecundum quod recιta Ambrositit exortem rationis canem nemo es e dubitat, tamen o Ie=sus eius vigorem consideras, enses eum sentiendiyagacitate vim ratio .

nu sisere Artificialis autem est habitus nostrae mentis operationum intellectivarum directivus, secundum quem quis cognoscit se non solum syllogismum facere; sed etiam syllo. gistice,ut hibet idem Hen. loco citato. Σ3llogictred facis homo aliquid,quando altendendo ordinem medis ad extrema, reatur praeedendo adimentum. Hic non est sermo de Logica naturali, sed duntaxat artificiali,4 de hac quetritur,an sitnobis ne

Notandum secundo aliquid esse necessarium dupliciter scilicet simpliciter,& abs.lute quatenus aliquid ita ad aliud

exigitur, ut sine illo omnino nequeat esse, siue conseruaricquemadmodum dici solet cibus ad vitae nutrimentum necessarius, quia scilicet sine cibo non potest animalium vita sustentaria Aliud vero dieitur necessarium secundum quid, siue ut vocant ex suppositione,quatenus scilicet ad aliquid obtinendum dicet alia habeamus media,aliquod tamen est ad ita lud utilius siue commodius ita dicitur equus ad iteriaciendum necessarius , quia consert maxime adcommodiorem itinerantis sum, qui tamen sine equo iter sacere posset. Hoe duplex necessarium tangit Hen Art. O. Quaest a. dicens.

Descriptio enim necesaris,illa scilicet quod impostibile es,quod Arali modo , duobus modis eu intelligenda , quorum primus

19쪽

qu m quidam dicuntdebitum , necessarium propter aIiud ; Ea enim necessaria sunt propter alia , proptereausas suas, sunt necessaria quo ommodo, non simpliciιer edi c. In praesenti, cum de Logicae necessitate fit sermo , illud pro certo astruenis

dum est,quod scilicet non sit homini Logica absolute, implisciter necessaria,cum optime possit sine illa de artificiali loquoryconsistere. Sed solum quςritur. An ex hypothesi, si quis velit ad ulteriores proficisci scientias,an sit necessarium, prius in Logicae studio profecisse eis loquendo de necessitate huiusmodi potest iterum subdistingui, quaeri, an scientiet Logicam praesupponantita,ut sine illa haberi nequeant,vel e

contra.

Explicatur. Logica artificialis ad scientias alias acquiren. das in statu persecto debet dici omnino necessaria necinitate- tamen suppositionis. Est Hen Art. i. Quaest. q. Illo icὸ solum potes facere habens artem aequisitam. Probatur sies. Ad alias scientias persecte acquirendas, ne. cessarium est, ut syllogistice procedamus, sed fine logica ima

possibile est y logistice operari,ergo Logica est ad alias scientias necessaria.

Adprimbam Ob. eum dicitur conclusione esse nMuraliter deducibiles ex principi=3. Dicendum posse quidem deduci conclusiones etiam natu .raliter, non tamen modo scientifico, qualis ini: senti requi. ritur, qui modus ineo consistix, ut operana, se taliter oparari cognoscat, quapropter optime Hen art. I. q. . ad 8 loquens de Hippocrate Medico qui propter excellentiam sui ingenii Logicam naturaliter sciuisse dictus est,ait. Secunarum hunc modum per iam Bllogis pracesitor tuus pueri, nomen

20쪽

eligibilibus naturali industria percepi quia omne, ut britis, O delectabilius, in quantum huius' odi, magis esse eligendum,quodes maior in BllogVmo , minorem indicauit ei Iestis de Gobtii pomis, quod esset pulcbrius; Mquiblis cognitis sine artis perscrutatione qua γ o ludendo syllogismo pravico puchrius accepit, iuiali uim silui mo maiorem uniuersalem determ ιna ratio, minorem vero particularemsensus phantani Con Ausonem

ver facit voluntas . Quod vero non syllogistice hoc fiat sub . iungit Hen. Puer autem praedustus sine arte, ex primis tamen principijs artis ab ipso perceptis hoc facit. Ad formam itaque Arguinienti. Respondetur distinguendo maiore, velic deducibilitate scient iaca, vel de natu tali, illi inguitur ininor, concedendo illam de secunda,non autem de prima . Ad secundam ob cum dicitur L dicam esse modum sciendti modus autem,cum si extrinsecus, ton es necesserius. Dicendum inter modos alius csse magis, alios minus ad rei modificata essentiam spectantes, quemadmodum solet modus diuidi in substantialem, d in accidentalem, Accidentalis quoque habet quod sit magis,lvel minus rei intimus unde dantur modi, qui dicuntur proprij, alii, qui dicuntur omnino extrin- seci,quales sunt diuersi conceptus ipsius intellectus, qui habet res considerare secundum diuersos modos, habet ponere distinctionem inter ea, quae realiter distincta non sunt, ut docet Hen quod lib. I. q. r. bi ponens distinctionem intentionisast. Diuersa intentionesunt,quae fundata insimplicιtate eiusdem rei, diuersos de Ieformant conceptus, e Logica dicitur modus sciendi, silue scientiarum instrumentum, sed est modus siue instrumentum simpliciter necessarium supposito sine talis opesis obtinendo, questa admodum supposito, quod quis velis tabulam simpliciter dolatam, simpliciter necesLria est dolabra, cuius effectus est dolatas tabulas reddere: supposito quod velimus cibos in ore molere, necessari sunt dentes, qui sunt tali actioata astrumenta. Ita ad scientias capessendas alia sunt